l
De Sluisbouw te Umuiden.
De Rijksstraatweg
Haarlem-Amsterdam
Het oedeelte
Sloterdijk-Halfweg
in 1926 gereed.
Een Warmtecentrale
te Haarlem.
In 1928 voltooitl.
Donderdag 17 September 1925
49ste Jaargang No. 16148
Dit nummer bestaat uit 8 bladzijden. - Eerste Blad
Agenda IS September
R.-K. Kerk te Hillegom,
welke vergroot wordt. Eerst is het nieuwe achterstuk gebouwd. Nu wordt
hét oude gedee te verbouwd.
De Schalkwijkerbrug wordt
verbreed.
DE MEENING VAN WET
HOUDER REINALDA.
De toepassing van het systeem.
Rijwieldief aangehouden.
Demping Haarl. Trekvaart.
Een goede vangst.
De verlichting der buitenwijken.
Een Centrale warmtebron.
Konuigstraat 10 Haarlem,
Telegraphisch Weerbericht
Rijwieldiefstal.
De begrooting van Zaandam.
HALFWEG
De abonnementsprijs bedraagt, voor
Haarlem en Agentschappen:
Per week 0-25
Per kwartaal f 3-25
Franco per post per kwartaal bij
vooruitbetaling 3.58
Bureaux: NASSAULAAN 49.
Telefoon No 13866 (3 lijnen).
Postrekening No. 5970.
Advertentiên 35 cent» per r*<e£
Bij contract belangrijke kortingf
A.dvertentiën tusscben den teasl
als ingezonden tnededeelingi 60
per regel op de 1« Pagin- 75 ctl
per regeL Vraag- en aanbod-advera
teotiën 14 regels 60 ct. per plaats
dng: elke regel meet 15 ct.. bv
ronruitbetaliné
Alle abonne s op dit biaü zija mgevoige de veii,emmgsvoMwaarden JJjQp hefde poRen*t /5Ö.'doodeliiketi afloop t
r.r«revalien verzekerd voor eender volgende urtkeermfen erlte« van neme armen oeiu i e
dij veraes van
ren voet of
een nana, f
een oog
dij verlies van een f Ct"!
duim of wijsvinger f
r dij een DreuR van f in dij verlies vaneen
been of arm tril', rndere vinger
ongeval'en verzekerd voor een der volgende
r f, van 200 tot 442 per hoofd, der bevolking,
9s WelvaartpOiiïSeK. dat -s dus ejke zuigeling inbegrepen. Ook
Wij hebben gisteren in onze beschouwing die staatsschuld moet natuurlijk worden be-
gver de Staatsbegrooting voor 1926 onze te- ta.ald met rente en aflossing. Neemt men dan
ieurstelling uitgesproken over de weinige po- de gewone en buitengewone uitgaven samen,
sitieve voorstellen der regeering. dan zijn de cijfers aldus: uitgaven 1923 rond
Vóór de verkiezingen hebben wij herhaal- j 238 millioen; 1922 rond één milliard 98
delijk de leus laten hooren, dat, na een re- millioen. Wat beteekende dit nu voor den
geering, welke evenwicht moest brengen in belastingbetaler? Dit, dat van de ongeveer
de financiën, er thans een christelijk kabinet 1.400.000 aangeslagenen in de belasting,
moest komen, dat zou werken aan den op- 33,500 een inkomen boven te 10,000 heb-
bouw. Niet immers kan worden volstaan j ben en slechts 13.500 een inkomen boven
met het herstelde evenwicht te bewaren. 20,000. In een belastingjaar, waarvan de
Daarvoor zijn harde middelen onder meer in gegevens voor ons liggen, n.m. 1922, waren
den vorm van belastingverhooging en nieuwe 33,500 personen aangeslagen voor een
belastngen noodig geweest. Waarom? Omdat gezamenlijk inkomen van ruim één milliard,
de uitgaven te hoog waren en nog zijn. 0f wel één derde van het gezamenlijke
Eerste streven dient dus te wezen de uit- j volksinkomen. Of wel het één veertigste
javen te verlagen door inkrimping van den - deel van de aangeslagenen brengt het derde
Staatsdienst. Bij een gelijke en wat j deel van de gezamenijke lasten op.
practisch het geval is steeds ruimere
vloeiing der middelen komt er jfan een over-
Nu zal men zeggen: dat is zoo erg nipt.
In den volksmond heet het: ik wilde, dat
schot, waardoor de gelegenheid ontstaat de jk eerl ]on belasting per jaar kon betalen!
belastingen te verlagen. Het staatshuis- j^en weet dan echter niet wat men zegt.
houden komt daardoor geleidelijk aan op Laten wij een paar voorbeelden geven,
lager niveau, wat absoluut noodzakelijk ontleend aan het rapport van de Nijverheids-
wordt geacht. raad aan den minister van financien uitge-
Is het dan de bedoeling op al wat het volk brafcbb
aan onderwijs, sociale wetgeving en derge- j De bewijsvoering geldt voor alle bclastin.
lijke heeft verworven te knabbelen en zoo, I gcljjkelijk. We nemen voor de hand
Sociëteit „St. Bavo" R. K. Kantoorbe
dienden half 9 uur. Haarl. Gemengd
Koor 8 uur. BeVoikings Bureau
half 9 uur.
Groote Kerk. Kerkconcert 8 uur.
Schoten. Vergadering van den Gemeen
teraad half 8 uur.
Kunsthandel F. H. Smit Groote Hout
straat 69 Tentoonstelling van schilde
rijen en teekeningen in kleur, uit Marocco,
van Dirk Jansen, dagelijks geopend tot 26
September 1925 van 10 tot p uur, uitge
zonderd 's Zondags.
„De Kroon" Groote Markt Bioscoopvoor-
j stelling 8 uur.
Luxor Theater Bioscoopvoorstelling
8 uur.
Arbeidsbemiddelingsbureau van Sint rran-
j ciscus Liefdewerk. Zoetestraat 11 Eiken
Donderdag van 89'A uur.
R.K. Arbeidsbureau voor mannen en jongens
Sociëteit St. Baro, Smedestraat 23,
Telefoon 10049. Alle werkdagen van 9—
half 9 uur. 's Zaterdags alleen van 9—2 en
mede door vermindering van salaris en ont
slag aan ambtenaren het peil van het Staats-
Siuishouden te drukken? Natuurlijk niet! Dat
ware het paard achter den wagen gespannen
en zou geenszins strooken met een echte
weg dit, betrekking hebbend op de succes
siebelasting:
Een fabrikant laat zijn vermogen, groot
2.000.000.dat grootendeels in zijne on
democratische politiek, welke wij voorstaan, derneming is belegd, na aan zijn beide zonen,
Maar herhaaldelijk blijkt uit den romslomp dic hel bedriifL z,ullfn vooteetten Ieder moet
aan successiebelasting betalen de som van
va: den distributietijd nog zoo veel te zijn f 75 535 of te zamen 15i.070.—zijnde
blijven hangen, wat als overbodig moet j ruinl 714 Van het vermogen. Zelfs een
worden beschouwd, dat het een groote bloeiende kapitaalkrachtige jndustrieele on-
teleurstelling is het eindcijfer der begroóting derneming zal een dergelijk bedrag niet non-
,AA der groote stoornis ineens aan haar nedrijf
maar steeds boven de 600 millioen te zien
kunnen onttrekken. Gaat de zaak over aan
blijven. Op een dergclijken hoogen voet is broers, dan is te betalen f 522.140.— of
geen gezond economisch leven op den duur ruim 26 van het vermogen, aan •K'-de-
mogelijk. graads-verwanten 702.070. of meer dan
Ons volk leeft, moet leven, van land- en 35 vJan,h.et vermogen. In die gevallen
I wordt derhalve aan het kapitaal van be-
tuinbouw, van handel en mdustne. Zonder doek]e onderneming rcsp, meer dan een
deze valt onze Nederlandsche samenleving vierde en meer dan een derde gedeelte ont-
in elkaar. Dit geldt niet alleen voor de pro- trokken,
ducenten, ma'ar evenzeer voor den midden
stand, den tusschenschakel tusscben produ
cent en verbruiker en zeker niet minder
voor de ambtenaren, waarvan wij er immers
bij alle Nedelanders één op de drie tellen.
De bloei dus van het bedrijfsleven is nood
zakelijke voorwaarde van de welvaart van
allen.
ver dit in het plan der wegverbetering ter
plaatse is opgenomen; de kosten hiervoor zijn
te stellen op 50.000.
De verbreding van de aarden baan tus
scben Halfweg en Haarlem zal vermoedelijk
in den loop van dit jaar gereed komen.
Daar het verkeer aanzienlijk verlicht zou
worden, indien althans de wielrijders van de
gewone rijbaan zijn afgeleid, en de onder
grond hier niet zoo slecht is, als beoosten
Halfweg, kan hier in 1926 de aanleg van het
rijwielpad plaats hebben, waartoe f 65.000
wordt uitgetrokken.
De Iriedebrug en de Zwetbrug, gelegen in
het wegvak HalfwegHaarlem, moeten in
verband met de verbetering van dezen weg
vernieuwd worden. Voor eerstgenoemde brug
zijn de kosten daarvan globaal geraamd op
'f 220,000, waarvan thans de helft wordt aan
gevraagd. Voor de Zwetbrug bedraagt de ra
ming 40,000, waarvan een deel nog uit de
loopende begrooting zou kunnen worden ge
kweten, terwijl voor 1926 op het restant
were te rekenen,
In verband met eenige ongevallen, welke
bij de kruising van den tramweg met de
Rijksweg te Sloterdijk hebben plaat? gehad,
is de directie van de E, S, M.-Mij. overge
gaan tot het wijzigen van de sporen daar
ter plaatse. Door deze wijzigingen wordt ook
het gewone verkeer zeer gebaat.
De Mij zal de omlegging der tramsporen
geheel voor hare rekening doen-! uitvoeren,
doch heeft verzocht het aanbrengen van een
walmuur langs den weg van Rijkswege te
Wanneer men de kapitaalvernietiging
tengevolge der gezamenlijke andere, jaar
lijks terugkeerende belastingen aan Rijk,
provincie en gemeente nagaat, dan spreken
de cijfers nog veel meer. Zoo betaalde
iemand met een vermogen van twee millioen
j eri eent inkomen van 100,000 in 1923/24 in
1 Amsterdam aan vermogen- en inkomsten-
Nu weten wij wel, dat deze welvaart door be]asüng 40 pct_ van zij„ inkomen. in Haar-
tal van factoren wordt bepaald; dat onder lem 41 pct in Zaandam bijna 45 pct Bjj
meer de internationale economische toe- een kapitaal van 4 millioen en twee ton in_
stand daarop van groeten invloed is; dat de komen bedroegen deze cijfers voor Am.
energie, de ondernemingsgeest, de vinding- sferdam 4& pct HaarIem 49 pct; Zaandam
rijkheid en de koqpmansschap der leiders 51 pct Kj grootere vermogens en hoogere
van handel en industrie overwegende fac- inkomens stijgt dit percentage tot 60,
toren vormen. Er is echter meer; er is nog Nu kan iedef ,evendig begrijpeni dat dc
iets, wat we zelf in de hand hebben en wat prikkel to{ tot kapitaalvorming ver.
helaas nog te veel is verzuimd. We bedoelen n
I dwijnt, wanneer men van eiken gewonnen
een bevordering der welvaart van boven af, nnn „n i
gulden alleen aan vermogen- en inkomsten-
een welvaartspohtiek. Deze moet liefst pos.- belasting de belft en meer moet afstaan
tief zijn, maar kan daar in den naoorlog-
voorgenoeinde Nijverheidsraad heeft bere
schen tijd niet mee volstaan. Zij-moet ook n
kend, dat reeds bij een kapitaal van een
indirect werken, door n.m, de beletselen -n.
millioen m verscheidene gevallen 50 tot
van kapitaalvorming en de met te hooge 6Q pc{ van iedere besparjng aan den fjsc.js
lasten op het bedrijfsleven drukkend weg te kom( en becijferti dat |n die ,,en
nemen. Zonder dat complex van factoren j iemandi dje f mo hsspaart en dez£ belegt
-omen wij ei niet. tegen 5 pct. slechts een jaarlijksch meerder
Wat nu de positieve maatregelen tot be- I inkomen krijgt van 20 of twee procent,
vordering der welvaart betreft, daarover zal j Besparen nu beteekent in den zin, waar
in het laatst dezer maand op het lustrum- over wjj bier spreken direct of indirect
congres der R. K. Werkgevers gesproken werken in handel of industrie, hetzij wel
worden, i door te produceeren met eigen kapitaal,
Aan de beide praeadviezen daaromtrent hetzij door zijn geld in industrieele waarden
reeds gepubliceerd, hopen wij een volgenden te beleggen. En nu kan een kind begrijpen,
keer eenige beschouwingen te wijden. Voor dat de animo voor dergelijke productie of
heden willen wij, mede naar aanleiding van 1 geldbelegging, met alle risico's
Troonrede en millioenen-nota iets zeggen d a a r a a n verbonden, al heel spoe-
over den indirecten invloed der publiek- dig verdwijnt, wanneer men ten slotte uit-
rechtelijke lichamen op het bedrijfsleven, komt op een zuiver rendement van twee
of wel op de algemeene welvaart, j procent!
Nieuws valt hierover niet meer mee te j Wij weten, dat we hier niets nieuws ver
doelen. Bij het intreden der malaise is de tellen. Maar bij den aanvang van een
zaak van alle kanten belicht. Een zeer voor- nieuwe regeeringsperiode en bij een bespre-
naam beletsel voor den opbloei van het king van eenige problemen van wclvaarts-
economisch leven, n.m. de niet sluitende politiek mag de kapitaalvernietigende wer-
staatsbegrootingen met het gevaar voor in- king onzer belastingen toch niet over et
flatie is nu verdwenen. Laten wij dit dank- hoofd worden gezien. Wanneer men maar
baar erkennen. Maar de afdoende methode, even in de zaak doordringt, begrijpt ieder,
waarop dit bereikt had moeten v/orden, n.m, dat de algemeene welvaart en niet het minst
door inkrimping der vee! te sterk uitge- het belang van den niet-vermogendc, van
zette huishouding van den Staat, is of kon den werkman, den middenstander, den amb-
helaas niet gevolgd worden. Voor een niet ter.aar gelegen is in vermindering van de
gering deel werd het resultaat bereikt door lasten, welke drukken op het kapitaal,
opvoering der toch reeds veel te zware waarvan het bedrijfsleven zijn dagelijksch
lasten. De financieele politiek heeft te lang voedsel moet ontvangen, zonder hetwelk het
onder den waan geleefd, dat men „het geld n'et kan gedijen.
maar halen moést, waar het te halen was"; i En nu is het geen kunst om andere stelsels
dat wilde zeggen bij de groote vermogens op te zetten en op het „kapitalisme' af te
en inkomens. Dat leek heel logisch en een- geven, wat ook wij niet bewonderen. Wij
voudig, In werkelijkheid was het dit niet. hebben voorloopig en waarschijnlijk nog
Vergeten werd namelijk, dat het overgroote lang met de maatschappelijke verhoudingen
Jeel der niet-vermogenden, levende direct to maken, zooals zij op heden bestaan,
of indirect van den handel en de industrie, En deze eischen in ons land als in de meeste
te wier behoeve zoogenaamd de al maar landen een zoo spoe.dig mogelijke belas-
zwaardere belasting van het kapitaal plaats tingverJaging.
had, op de eerste plaats de dupe werden, Het heeft ons dan ook wel wat teleurge-
wanneer het overbelaste bedrijfsleven begon steld, dat in de nieuwste staatsbegrooting
te kwijnen. In werkloosheid en loonsverla- n'el v^e] meer wordt aangetroffen dan de
gingen hebben duizenden dit nu wel aan den erkenning van die noodzakelijkheid, maar dat
lijve ondervonden. het uitzicht op het aanwenden van krachtige
Laten wij van de vele cijfers, die hierom- middelen om tot die verlaging te komen,
trent sinds de groote kentering van 1920 den uittocht van groote vermogens naar het
rijn gepubliceerd, er eenige noemen om buitenland tegen te houden en den onder-
leze niet genoeg te beseffen waarheid te neraingslust te prikkelen nog in een verre
doen doordringen.
toekomst ligt.
"n elf jaren tijds van 1913 tot 1924 stegen i Naast andere, meer positieve hulp welke
le gewone uitgaven van het Rijk van rond van de regeering ter bevordering van de
f 197 millioen tot 765 millioen in 1924. welvaart gevraagd wordt, mag deze aan-
Dc staatsschuld klom van één milliard 150 drang tot belastingverlaging geen ooéenblik
millioen tot 3 milliard f 100 millioen of wel zwijgen.
van 2—6/4 en 's avonds van half 8—
hall 9 uur
R K. Arbeidsbeurs voor Vrouwen Bloem-
hofstraat 1 Alle werkdagen van v m.
1012 uur, des middags van 24 uur, en
s avonds van 8 -9 uur, behalve Zatërdng-
avond - Tel 11671
Arbeidsbeurs voor R. K. Ziekenverpleegsters
(uitgaande v.an den Ned R. K. Bond van
Ziekenverpleegsters). Aanbiedingen en
aanvragen voor verpleegsters aan het Bu
reau Bi weg 309 Overveen (dr C Bosch).
R K Leeszaal en uitleenbibliothoek
Jansstraat 49 Eiken dag geopend van
10—12, van 2—5 en van 7—10 uur. be
halve des Maandagsochtends en op Zon
en Feestdagen Uitleenen van boeken
van 2 tot 5 uur en van 7—9 uur Woens
dagmiddag ruilen van kinderboeken
St. Marlhavereenïging. Bloemhofstr Zon-
dags en Woensdags van 8—10 uur. n.m.
gezellig samenzijn voor Hollandsche meis
jes, die hier geen tehuis hebben Lel.
11671
R. K. Bevolkingsbureau Gebouw Sint
Bivo Smedestraat 23 van 8—10 rnr
op Maandag-, Woensdags- en Vrijdag
avond
St. Elisabeth's Vereeniging Jansstra.it -
Aanvragen om versterkende middelen
voor arme zieken der S E V Maan
dags van 2—3 uur Donderdag van l2
Bisschoppelijk Museum. Dagelijks, uitge-
nomen Zaterdag. Zon- en Feestdagen
toegankelijk
R. K. K: aam verzorging van de Derde Orde
St. Franciscus. Aanvragen te richter
tot Mevr Coebergh, Ged Oude Gracht
74. des Dinsdags van 2—3 uur
Parochiale Bibliotheek (Kleverparkweg}
ingang tusschen kerk en pastorie iederen
Dinsdagavond
Eerste Hulp bij Ongelukken (Snelverband)
Centrale post Tel. 11111 en verder bij de
leden, te kennen aan hel zwart schild met
wit kruis aan den huisgevel.
Reddingsbrigade voor drenkelingen
Centrale post Tel. 11111 en verder bij de
leden, te kennen aan het groen-wit schild
aan den huisgevel.
Naar wij vernemen is in een der eerst
volgende raadszittingen een voorstel van
B. en W. te verwachten, waarbij een ere-
diet wordt aangevraagd tof verbreeding i
van de Schalkwijkerbrug; De bedoeling is
de brug, welke thans 5 M. breed is te I
brengen op een breedte van 20 M. Om zich
een denkbeeld tc vormen, welk een ver- j
betering dit zal geven, diene. dat de brug
over den Burgwal voor de Anthoniestraaf
eveneens 20 M. breed is.
In de memorie van toelichting op de bc
grooting van Waterstaat lezen wij omtrent
den Rijksweg HaarlemAmsterdam, het
volgende:
Het verbreeden en onder profiel brengen
van de rijbaan van het weggedeelte Sloter
dijk—Halfweg waarvan de aarden baan reeds
verbreed is, en waarlangs het rijwielpad is
aangelegd, kan in 1926 voltooid worden,
waarvoor 150.000 noodig wordt geacht.
Aan de Oostzijde van de bebouwde kom
j te Halfweg zal in 1926 de aanplemping van
de trekvaart kunnen geschieden, voor zoo-
doen plaats hebben. Aangezien de beschoei
ing niet op of langs Riikseigendom zal ko
men, daar toch het jaagpad langs den weg
en de vaart, waarlangs dat pad loopt, aan
de gemeente Amsterdam behooren, bestaat
er bezwaar, het werk door het Rijk te doen,
uitvoeren. Wel is het algemeen verkeersbe-
lang bij de verbetering van den toestand
ter plaatse in voldoende mate betrokken
om de toekenning te rechtvaardigen van eene
bijdrage in de kosten van het maken van
den walmuur. Deze bijdrage kan worden be
paald op een vast bedrag van 16.000.
In ons blad van gisteren maakten wij roeds
melding van de grootsche plannen,^ die bij de
Maatschappij „Stedenverwarming te Am-
sterdam in bewerking zijn om in Haarlem i
een z.g.n. „Warmtecentrale te stichten van
waaruit niet alleen talrijke openbare gebou- j
wen, maar ook particuliere woningen van
warmte zullen kunnen worden voorzien.
Wethoudei Reinalda, wien wij omtrent
deze,plannen inlichtingen vroegen, bevestig-
de ons het feit, dat van genoemde maat- j
schappij inderdaad bij het gemeentebestuur
van Haarlem een schrijven was ingekomen
betreffende de stichting eener warmte
centrale
Wat het systeem betreft, verzekerde de
heer Reinalda ons, dat dit een zeer interes
sant vraagstuk is,
In het buitenland, ook in Duitschland
Wjordf. dit systeem toegepast aldus de heer
Reinalda, en ik heb de toepassing ervan
gezien in Magdeburg.
Hieruit blijkt dus wel, dat ook de wethou
der zich voor deze kwestie interesseert.
Evenwel kon hij ons geen nadere mede-
deeling omtrent bet ingekomen adres geven,
daar dit eerst hedenmiddag in het college
van B. en W. behandeld zou worden.
De firma Heringa en Wuthrich, deskundige
op het gebied van centrale verwarming, I
deelde ons mede, dat hel systeem der warm-
tecentrale wel voor Nederland nieuw is,
doch reeds gedurende eenige jaren zijn toe
passing vindt in het buitenland.
De firn.a maakte echter de zeer juiste op
merking, dat zulk een bedrijf als een warm
tecentrale niet bestaan kan, zonder verbon
den te zijn aan een ander groot bedrijf, b.v.
een stoomwasscherij of een electrische cen
trale, omdat dit bedrijf uit den aard van de
zaak alleen in den winter kan werken, dus
des zomers stilligt, omdat men des zomers
geen-warmte in de huizen noodig heeft. Het
bedrijf zal dus economisch kunnen werken,
wanneer het aan een andei bedrijf verbon
den is
Dat het systeem niet geheel nieuw is,
blijkt ook uit het feit, dat in Utrecht naar
de firma Heringa en Wuthrich ons naar haar
beste weten verzekerde, door de oude elec
trische centrale de overproductie van stoom
door buizen naar dc ziekenhuizen wordt ge
voerd.
Intusschen is het plan voor Haarlem meer
systematisch vap opzet. In dit verband is
het misschien wel aardig te lezen, wat over
deze aangelegenheid de „Berliner Lokal An-
zeiger" in haar nummer van 15 dezer
schrijft:
Zooals bekend is wordf de Berlijnsyhe
magistraat reeds geruimen tijd beziggehou
den met een grootsch plan, dat hierop neer
komt, de warmte van de afgewerkte stoom
van jlroote machines fe verzamelen en fer
verwarming door een buizennet naar open
bare gebouwen, enz. te leiden.
De daarvoor in aanmerking komende
plaatsen hadden indertijd een uit verschil
lende heeren bestaande studiecommissie
naar Amerika gezonden, teneinde aldaar in
die plaatsen, waar dit sysfeem was inge
voerd. gegevens te verzamelen. Het rapport
dezer commissie zal eerstdaags den magi
straat toegezonden en daarna gepubliceerd
worden. De conclusie der commissie is,
dat de verhoudingen in Amerika niet zon
der meer op Duitschland zijn foe te pas
sen, wel echter op Berlijn. In verschillende
Am'erikaansche grootsteden komen reusach
tige centrale stedenverwarmingen voor, die
evenwel als speciale inrichting gebouwd zijn
en niet de warmte van verbruikte stoom
benutten, maar die door een wijdvertakt
buizennet stoom van hooge spanning naar
woningen en openbare gebouwen voert.
Deze methode heeft in de practijk bijzonder
voldaan in Amerika, aangezien men bij den
aanleg van straten, enz. reeds v.an te vo
ren de benoodigde leidingen legf en omdat
e minderwaardige kolen, die voor dit doel
worden gebruikt aan de andere ziic.e van
den Oceaan zóó goedkoop zijn. dat men
veilig kan nalaten aansluiting -te zoeken bij
industrieele grootbedrijven voor het winnen
van wrrmte. Desondanks is men van mee
ning, dat bet Duitsche projekt een groo-
fere rendabiliteit waarborgen zal dan de
Amerikaansche installaties, aangezien vol
gens het bestaande plan in t geheel geen
warmte-installaties met dure brandstoffen
worden aangelegd, maar omdat men een
voudig de warmte verzamelt, die tot nu toe
nvHeloos verloren éing.
De groote moeilijkheid voor Berlijn be
slaat daarin, dat het thans eenigszins moei
lijk zal zijn de geïsoleerde warmtebuizen in
de straten aan te brengen. Berlijn onder
vindt er reeds-geruimen tiid last van. dat in
de vaak zeer smalle straten gas-, water-
kanalisatiebuizen! kabels der electriciteit en
telefoonleiding zóó dicht bij elkaar liggen,
dal er onmogelijk nog ruimte is voor meer.
Ondanks deze omstandigheid meenen de
technici deze moeilijkheid te zullen over
winnen,
Op 23 en 24 Octobe- wordt in rte-bjn een
congres gehouden van ingenieurs v or Cen
trale, waar ook de stad Berlijn vertegen
woordigd zal zijn. Op deze bijeenkomst zal
o.a. het vraagstuk der „Stedenverwarming"
voor de stadsgedeelten Moabit en Centrum
door de Stedelijke Electriciteitswerken ter
sprake worden gebracht.
In dc Memorie van Toelichting bij de
Waterstaatsbegrooting wordt met betrek
king tot den bouw van een schutsluis te
IJmuiden, en verbetering van het Noord
zeekanaal, het volgende medegedeeld:
De ontgraving voor het vormen van het
buitenkanaal en het buitentoeleidingska-
naal met daartoe behoorende taludverdedi
ging, zal worden voortgezet, waartoe een
bedrag van 150.000 is uitgetrokken.
De bouw van de schutkolkmuren is in
1925 voltooid, die van het binnensluishootd
in 1924 aanbesteed, is in 1925 begonnen,
de voortzetting van den bouw vordert
voor 1926 j 1.250,000.
In aansluiting aan de werkzaamheden
voor dit sluishoofd moet in 1926 grond wor
den opgeruimd tot vorming van t binnen-
toeleidingskanaal, waarvoor 100.000 is
De bouw van 't buitensluishoofd zal ver
moedelijk in den loop van dit jaar kunnen
worden aanbesteed. Dit werk wordt ge
raamd op 4.000.000 en zal over drie ja
ren zijn te verdeden; voor 1926 wordt
f 1,100.000 aangevraagd.
Voor voortzetting der werkzaamheden aan
deuren en caissons is in 1926 J 340.000
noodig, voor den aanmaak van rioolschui-
ven in eersten termijn 250,000.
In aanmerking nemende, dat de voltooiing
van de sluis in 1928 kan worden verwacht,
is het gewenscht, om reeds te beginnen
met de omlegging van het worteleinde van
het Noorderhavenhoofd, waarvoor thans
200.000 is uitgetrokken.
Door de- politie te Lisse is te Beverwijk
aangehouden en naar Heemstede overge
bracht J. K-, wiens aanhouding door den
burgemeester van Heemstede was verzocht
in verband met een te Heemstede gepleeg-
den rijwieldiefstal. J. K. bekende dat rij
wiel alhier te hebben ontvreemd en het te
hebben verkocht te Velsen, Mwaar het door
de politie van Heemstede in beslag is ge-
nomen.
J. K., *3ie ook te Lisse een rijwiel had ont-
vreemd is ter beschikking van den Officier
van Justitie te Haarlem gesteld.
Het dempen en aanplempen van een ge
deelte van de Haarlemsche trekvaart onder
Halfweg, over een lengte van pl.m. 500 me
ter, in verband met de verbreeding van den
rijksstraatweg, is gegund aan den aannemer
Streijland te Uithoorn.
De heer D. de Goede, te Bennebroek, bad
het geluk dezer dagen, in de Ringvaart, met
den bengel, een snoek machtig te worden
van ruim 15 pond. Met veel moeite wist hij
bet beest op liet droge te brengen.
'tWas gisterenavond wel een ongewone
openbare bijeenkomst in de Amsterdamsche
buurt. In de 1ste Zuidpolderstraat bij de
Romolenslraat kwamen daar tegen acht uur
de waarnemend burgemeester Slingenberg
met de heeren van Liemt en Visser aan
stappen, naar men ons van ochtend mee
deelde. De weinige nieuwsgierigen in deze
stille straat zagen de heeren druk naar de
straatverlichting kijken. Bij nadere infor
matie bleek ons, dat inderdaad bovenge
noemde heeren als voorzitter en leden de"-
commissie voor de lichtfabrieken met de
directeuren, de heeren Dumont, Reus en
Ochtman daar ter plaatse proeven van een
nieuwe straatverlichting in oogenschouw
hebben genomen, In één deel van de 1ste
Zuidpolderstraat beeft men n.in. een mo
derne gasverlichting, in een ander deel een
moderne electrische straatverlichting (gla
zen, spits toeioopende palen, om schaduw
te vermijden) aangebracht. Ook het gas wil
men nog een kans gevert, omdat n.m. den
laatsten tijd in Parijs en Londen gebleken
is, dat het gas in speciale omstandigheden
de voorkeur boven electriciteit voor straat
verlichting heeft.
Binnenkort zal dus wel een beslissing
ovor do zoo boog noodige verbetering der
Ik heb eenige jaren geleden op deze
zelfde plaats gefantaiseerd ovrr een cen
trale warmtebron, die de warmte over
Haarlem zou distribueeren net zooals wij
ons gas. ons water en onze electriciteit
thuis krijgen. Er was Coen een steenkolen
handelaar, die me er een beetje gepikeerd
over aansprak en na een vinnige discussie
waren we zoover dat hij me een honderd
kistjes fiine sigaren of een kistje van hon
derd fijne sigaren beloofde als mijn fantas-
terij ooit werkelijkheid /.ou worden. Die
goede man gaat zijn weddenschap verliezen.
In onze courant van gisteren heeft de
lezer hef interessante "nieuws kunnen lezen
dat een Maatschappij aan de gemeente con
cessie vraagt om een warmte-centrale op te
richten. De bedoeling is warmte te produ
ceeren en die de huizen binnen t geleiden
door middel van warm water, da' door
buizen geleid wordt. Om de zaak rendee-
rend te maken was het de bedoeling aller
eerst die straten aan te sluiten, waaraan
belangriike huizen zijn gelegen, die op dit
oogenblik al centrale verwa-minrf hezitfen
of er aan denken dat aan te schaffen. Maar
ook particulieren kunnen op die 1 idmg
worden aangesloten en zoo zal het slechts
een kwestie van eenige iaren zijn of onze
kachels, haarden, steenkolenhokken en
steenkolenhandelaren verdwijnen en we
krijgen onze warmte in huis ne' zooals we
nu ons duinwater kriigen. We betalen per
maand en we hebben 's morgens slechts een
kraantje (dat we vlak bij ons bed iaten
maken natuurlijk) open te zetten en de
warmte sfroomt je buis b nnen.
Waf 'n reuzenidee voor den heer Reinalda
om er een gemeenteli'ke exploitatie van
te maken! Waarom wel een gasfabriek en
duinwaterleiding en waarom geen warmte
centrale? Wat zou die trouwens pr"-u'.:-i
fe combineeren zijn met de duinwaterleiding
voor de levering van water en met de Gas
fabriek om het water warm te stoken! Het
is om er een exploitatie van gemeentelijke
autobussen voor te laten loopen, meneer
Reinalda, en daar geen berouw meer over
te hebben. Mij best, als het maar geen
strop wordt. Dus niet alleen eerst een stu
die over de waarde van het systeem, maar
ook een berekening over de renfabilitert
van het bedrijf. Laat anders particulieren
maar liever den weg wijzen aan 'je ge
meente. Dan valt er later wel weer te
annexeeren!
Barometerstand 9 uur v.m.: 760. Stilstand
OPGAVE:
OPTICIENS - FABRIKANTEN
Naar waarnemingen in den morgen van
17 September 1925.
Hoogste Barometerstand 767.6 m. M.
te Toulouse.
Laagste Barometerstand 742.5 m. M.
te Isafjord.
Verwachting van den avond van 17 tol
den avond van 18 September:
Zwakke, later matige zuidelijke tot zuid-
westelijken wind, zwaar bewolkt met lij
delijke opklaring, waarschijnlijk re„enbuiea
met kans op onweer, zelfde temperatuur.
openbare verlichting in de buitenwijken
vallen.
Bij de politie is aangifte gedaan, dat gis
termiddag te half 5 een rijwiel ontvreemd
is, dat voor den ingang der Mariastichting
was geplaatst.
De begroofing 1925 van Zaandam is nog
altijd niet goedgekeurd. Gedeputeerde Sta
ten hebben thans, aldus „Het Volk" aan
het gemeentebestuur bericht, dat zij hun
beslissing zullen nemen als de kroon op
hef beroep van Haarlem heeft beslist. Zij
geven het gemeentebestuur in overweging
te bevorderen, dat de kosten voor vacan-
tie-bijslag voorloopig van de begrooting
worden geschrapt, waarna goedkeuring der
begrpoting zou kunnen volgen, B, en W.
zullen dezen wenk niet opvolgen, omdat
daardoor de positie der gemeenten zou
warden verzwakt. Dit is aan Gedeputeerde
Staten medegedeeld
Personalia.
Tot onderwijzer aan de R.-K. school fs
benoemd de heer J. Pieterse, onderwijzer te
Raalte.
Jubilaris.
Dinsdag herdacht de heer Cors van der
Fange het feit, dat hij 40 jaar werkzaam
was aan de suikerfabriek „Holland", waar
van 25 jaar als bouwkundig- en fabrieksop-
zichter. Het ontbrak den geachten jubilaris
niet aan belangstelling. Vele bloemen waren
ingekomen o.a. van de suikerfabriek, van
verschillende corporaties en particulieren.
Des avonds bracht de muziekverceniging
„Eenstfezindheid" een serenade.
