Onder de Blauwe
Kruisbanier.
Maandag 21 September 1925 DAGBLAD VOOR NOORD- EN ZUID-HOLLAND 49ste Jaargang No. 16151
Dit nummer bestaat uit 10 bladzijden - Eerste blad
S> De Coalitie.
En
Agenda 22 September
Benoeming E. E. P. P. Fran
ciscanen Pastoor W. v. d. Berk.
De taxi standplaatsen op de Groote
Markt.
Douche baden.
TOONEEL.
Een tragisch ongeluk op
de Kleine Houtbrug.
J J. WEBER ZOON
Koningstraat 10 Haarlem.
Telegraphisch Weerbericht
BERICHT.
Degenen, die zich vanaf heden
abonneeren op de. Nieuwe Haar-
lemsche Courant, ontvangen tot 1
October 1925, de nog te verschijnen
nummers gratis.
DE ADMINISTRATIE.
Mondorgelclub.
Personalia.
Mevr. de Vos—Poolman
Ned. R.-K. Bond van Handels-
Kantoor- en Winkelbedienden
„St. Franciscus van Assisië".
We aboase mentsprij* bedraagt root
Haarlem en Agentschappen:
Per week 0.25
P er k w art aal 3.25
Franco per post per kwartaal bij
»oo—itbetaling 3.58
Bureaus: NASSAULAAN 49.
Telefoon No. 13866 (3 lijnen].
Pos trek «nimf No. 5970.
HAARLEMSBH
Advertentiën 35 cents per re
Bij contract belangrijke korting.
Advertentiën tusschen Jen teksl
als ingehouden tnededeelmg. 60 et.
per regel op de la Paginc t 75 et
per regeL Vraag- en aaabod-adver.
tentiën 14 regels 60 ct. per plaat
sing: elke regel meer 15 ct-, bü
rooruitbetaling
Alle abonne s op dit blad zijn, ingevolge de verzekeringsvoorwaarden. f 00(10 Levenslange geheele ongeschiktheid
tegen ongevallen verzekerd voor een der volgende uitkeeringen «JUUU. verlies van beide armen, beide beene
tot werken door f V^fl - k>11 een.ongevat f OCft
beenen of beide oogen I JU." doodelijken afloop ;1 £JU."
bij verlies van een hand, f IOC
een voet of een oog1 led."
Dij verlies van een f EO bijeen breuk van tl] bij verlies van een
1 vU. been of arm;. f *U". andere vinger
duim of wijsvinger
Het botert niet erg met de coalitie, wat
*rf! jammer is. Nog altijd lijkt ons voor Ne
derland bet samengaan der drie christelijke
partijen de beste grondslag om op te regce-
ren. Aan die wenschelijkheid hebben de Ka
tholieken heel wat geofferd, daarvoor heb
ben zij heel wat rechtmatige aanspraken la
ten varen. Het is een zaak van tactiek om
in deze te beslissen, hoe ver men daarbij
moet gaan.
Naar onze meening ging onze leiding daar
bij steeds tot het uiterste. En nu heeft toe
geeflijkheid de schaduwzijde, dat men,,wan
néér men één streep te ver gaat, bij de ande
re partij de vraaglust óm 'n zacht woord
te gebruiken aanwakkert. Hoe langer en
boe verder men toegeeft, hoe moeilijker ten
slotte de weigering wordt.
Zoo voelden wij onmiddellijk na de ver
kiezingen, dat er voor de Roomsche Staats
partij, met haar soepele en inschikkelijke
leiding tegenover de coalitiegenooten, gevaar
dreigde. En nog vóór het kabinel-Ruys had
bedankt, schreven wij: laat men er nu goed
om denken, dat de beste manier om de coa-
1 tie op redelijken grondslag voort te zetten
is, te erkennen, dat de R.-K. Kamerfractie
sterker is dan de beide andere christelijke
partijen samen: dat dus de premier uit de
Katholieken moet komen, Dat is ons nogal
kwalijk genomen, vooral toen 't wat we
aanstonds vreesden anders ging en de lei
ding aan de anti-revolutionairen kwam.
We moesten bedenken heette het
dat een christelijke coalitie niet in elkaar
kon blijven, wanneer de Katholieken altijd
de eerste viool wilden spelen, enz.
We kregen toen het kabinet-Colijn. De
leider der ant-rev. leek een handig man. Hij
zocht niet eerst zijn medewerkers, maar ont
wierp eerst zijn program, waarop hij over
eenstemming zocht met de verschillende par
tijen. Aan dat werk is cenige weken be
steed, zoodal men mocht verwachten, dat
het nieuwe kabinet, toen het eenmaal onder
den heer Colijn tot stand kwam, op stevi
ger basis stond dan de laatst afgetreden ré-
geering. Wil Nederland inderdaad nog lan
gen tijd door een christelijk bewind, steu
nend op de drie christelijke partijen, gere
geerd worden, dan is het ook noodig, dat de
meerderheid der Tweede Kamer in de aan
staande vierjarige periode een beeld van
eenheid en saamhoorigheid geeft. Maar wat
nu al sinds de vorige week Dinsdag, na de
opening der Staten-Generaal gebeurd is,
doet bij ons twijfel rijzen aan de hechtheid
der basis, waarop het kabinet-Colijn is gè-
bouwd, doet ons de vraag stellen, of wij
gelijk hadden, toen wij vóór de kabinets
formatie waarschuwden: laten de Katholie
ken toch op hun stuk en op hun recht als
grootstepartij blijven staan.
Sinds verleden week Dinsdag, na de stem
ming over den Kamervoorzitter, waarbij de
christelijk-historischen weigerden op een Ka
tholiek te stemmen en jhr. Ruys alleen door
de hulp der sociaal-democraten gekozen kon
worden, zijn blijkbaar velen de oogen open
gegaan.
„Het Centrum" sprak van een slecht be.
gin en voelde angst voor de toekomst. „De
Gelderlander" spreekt al van een „latenten
oorlogstoestand" en haalt nu nog eens op,
wat wij, Katholieken, al zoo opgeofferd
hebben; wat het reeds kostte, om een 'niet-
Katholieken premier na de verkiezingen te
zien aanwijzen. Het blad zegt het zeer juist
u.m. als volgt:
De heer Colijn werd kabinetsformateur.
Maar de Katholieken hadden aan de
Vreedzame Samenwerking binnen de gren-
ïen der koalitie blijkbaar nog niet genoeg
geofferd: de portefeuilles, welke den mees
ten invloed uitoefenen op het bestuur des
lands, binnenlandsche zaken en justitie, gin
gen naar de kleinste fraktie der koalitie,
naar de christelijk-historischen.
Verdragen en verbijten want de koali
tie was tenminste gered.
Omdat wij hadden toegegeven, was de
vrede behouden en de samenwerking voor
de toekomst verzekerd.
Vrede en samenwerking, let op.
Bij de eerste de beste belangrijke stem-
ming in de Tweede Kamer gaan de christe
lijk-historischen onmiddellijk tegen ons in
oorlog.
Kandidaat-Voorzitter was Jhr. Ruys, de
oud-minister, door vriend en vijand als dt
aangewezen man beschouwd.
Dwars tegen deze kandidatuur in stelden
de christelijk-historischen hun eigen kandi
daat, den oud-minister Dt Visser.
Zoo onredelijk was deze hebbige kandida
tuur, dat de sociaal-demokraten, die zoo
lang mogelijk aan eigen man plegen te hou
den, met nog andere leden der linkerzijde al
"ij de tweede stemming op jhr. Ruys gingen
en de kandidatuur De Visser verwierpen.
De katholieken hebben daarop een bo-
venmenschelijke zelfbeheersching getoond
door overname der christelijk-historische
kandidatuur voor dé tweede plaats op de
voordracht. In dezen oorlogstoestand. Na de
teleurstelling dat al hun inschikkelijkheid en
toegevendheid en offervaardigheid nóg niet
de vreedzame samenwerking had gebracht,
Welke in een koalitie past.
Wij bewonderen deze zelfbeheersching
de koalitie zou voorgoed zijn gebroken, als
de katholieken tegen de kandidatuur-De Vis-
Ser even straf waren ingegaan, als de
christelijk-historischen tegen de kandidatuur
°uys.
Maar de koalitie kan op deze wijze toch
0let worden voortgezet.
In een latenten oorlogstoestand,
Terwijl de drie partijen moesten samen
werken.
aan elkander behoorden te geven en
*e nemen.
Op den duur kan de koalitie niet blijven
gestaan, als een der medewerkende par-
Den een andere blijft beschouwen als de
vijand, wien zooveel mogelijk afbreuk ge
daan en zoo weinig mogelijk gegund moet
Worden»
Aldus ,,de Gelderlander".
Wij halen dit met genoegen aan, omdat
hef zoo juist weergeeft, wat wij reeds twee
maanden geleden schreven, toen het nog
niet te Iaat was.
Er is nog meer. Na de bovenbedoelde
stemming over het voorzitterschap der
1 weede Kamer, schreef de Kameroverzicht-
schrijver van ,,De Tijd":
„Bij de eerste vrije stemming verkreeg de
heer Ruys de Beerenbrouck 43 stemmen. Dat
was een ergerlijke teleurstelling. De heer
Ruys had bij die eerste stemming gekozen
dienen te worden. Maar onze christelijk-
historische vrienden en bondgenooten staan
geheel onder den angst-invloed van dc drie
dissidente gereformeerde, nieuw-gerefor-
meerde of oud-gereformeerde dominee's en
vertikten het dus, om een katholiek te kie
zen. Dat belooft wat, als bet gezantschap
bij Zijne Heiligheid den Paus aan de orde
komt. Dan is er kans, dat de koalitie uit
elkander spat. Want wij weten zeker, dat
de drie dissidente predikanten dan een mo
tie zullen voorstellen, om dat gezantschap
op te heffen en dan zullen de christelijk-
historischen zeker vóór d>e opheffing stem
men. Waarschijnlijk zal dan de linkerzijde
de situatie redden."
1 ot nu toe hebben wij over deze zaak
gezwegen, omdat wij ze te delicaat achtten,
niet echter omdat ze onze aandacht niet
had. Nu de Tijd-redacteur de onvoorzichtig
heid!?) beging, deze kwestie in het publiek
aan te raken, en „Het Volk er al reeds een
malscb commentaar bij leverde, willen wij
er ook wel iets van zeggen
'Dadelijk na de totstandkoming van het
kabinet-Colijn, vroeg ons een scherpzinni
ge lezer, die zich overigens met onze critiek
op de aanwijzing van den kabinets-forma-
teur vereenigde, wat wij dachten van dt
houding der nieuwe regeering en van de
christelijk-historische fractie ten opzichte
van het gezantschap van den Paus. Wij heb
ben het toen niet geraden geacht, deze zaak
in het publiek te bespreken. Wel leek het
ons de moeite waard na te gaan, wat het
accoord der meerderheid daaromtrent in
hield. De voorzichtige heer Colijn kon hel
moeilijke en gevaarlijke punt toch niet bui
ten het overleg gehouden hebben, nu hij
van plan was twee der meest vooraan
staande figuren uit de christelijk-historische
partij, de hoeren Schokking en de Geer in
de regeering op te nemen. En de zaak
schijnt dan ook wel besproken te zijn. Voor
zoover wij konden nagaan is bet echter tot
een accoord op dit punt niet gekomen en is
het te vreezen, dat de christelijk-historischen
wederom, evenals vorige keeren, zullen
stemmen vóór een motie van dominéé Ker
sten, tot afschaffing van het Gezantschap bij
dén H. Stoel. Maar hoe zal de regeering
daartegenover staan? Voor de Katholieken
zal het een klap in het aangezicht zijn, Wel
ke al heel moeilijk te verduren zal wezen.
En de regeering? Zij kan moeilijk minister
van Karnebeek alleen laten staan, maar zal
zich als geheel achter dezen moeten plaat
sen. Zullen dat ook de heeren Schokking
en de Geer doen? En zal men het ook dit
maal aanvaarden, dat de sociaal-democra
ten de regeering redden, wanneer zij daar
toe ten minste bereid zijn? Zij hebben de be
slissing in handen. De Katholieken afstoo-
ten, door vóór de motie te stemmen, ligt
niet in hun toekomstige politieke lijn. Met
tegenstemmen redden zij het kabinet-Colijn,
waaraan zij van den eersten dag af den
oorlog hebben verklaard. Ook zij komen dus
in een lastige positie. Vóór alles zou het
echter wel van belang zijn te weten,.hoe de
heer Colijn zelf zich de oplossing van deze
politieke puzzle heeft gedacht, toen hij zijn
regeeringsprógram ontwierp, en welke af
spraken hij met zijn collega-ministers en
partijbesturen heeft gemaakt. Zonder uitzicht
op een goede oplossing ten deze lijkt het
toch onverantwocrdelijk, om een regeering
te beginnen.
Nu de zaak eenmaal onder de publieke
aandacht is gebracht, mag om opheldering
gevraagd worden, zeker na de stemming
over het voorzitterschap der Tweede Ka
mer. De „latente oorlogstoestand", mag
toch niet blijven voortduren tot b.v. De
cember, wanneer de begrooting van Bui-
tenlandsche Zaken aan dc orde komt.
(Slot.)
Wat is onze plicht?
Er zijn katholieken, die voor een blauw
vaandel op de vlucht slaan, ook al blinkt
daar boven op een kruis, omdat zij in de
mcening verkeeren, dat die drankbestrijders
iedereen tot geheelonthouder willen maken.
Nu geef ik toe, dat er blauwe vechtjassen
genoeg zijn, die zooiets in hun schild voeren
en 't zijn in den regel beste lui, al too-
nen ze zich wat eenzijdig. Maar de „offici-
ede" drankbestrijding neemt een ander
standpunt in
„Sobriëtas" acht de geheelonthouding voor
bepaalde groepen van personen noodzakelijk
en noemt ze een practisch middel voor ieder
een om in de deugd van matigheid te Vol
harden. De onthouding van sterke dranken
vindt zij voor velen noodzakelijk en voor
iedereen gewenscht.
Tot die bepaalde groepen behooren wel
de drankzuchtigen, doch zij niet alleen. Al
len, voor wie de drank een naaste gelegen
heid tot groote zonde vormt, ziin tot ge
heelonthouding verplicht. Naast hen, dege
nen, die door hun maatschappelijke positie,
ambt of beroep bij het gebruiken van be
dwelmenden drank hun verantwoordelijke
taak niet naar behooren kunnen volbrengen.
Onder onze spoor- en trammannen zijn,
Goddank, vele geheelonthouders. Iedereen
ook al schrijft hij aan het matig glas nog
zulke voortreffelijkheden toe! stelt dat oo
prijs, want aan die mannen vertrouwt hij zijn
kostbaar leven, 't Zou daarom verre van
overdreven zijn, te eischen dat ook alle
auto-bestuurders zich van alcoholica onthiel
den de meeste autorampen zijn immers
te wijten aan het drankgebruik van den
verantwoordelijken man!
En dan zijn er velen, die in het maat
schappelijk leven als bestuurders van hun
mcdemenschen optreden, die het lot dik
wijls het eeuwig lot van anderen in han
den hebben en door t voorbeeld van onthau-
ding oneindig veel goed kunnen verrichten.
Als zij dit wetens en willens voorbijzien,
verzuimen zij dan niet 'n voornamen plicht?
Zooals 't de algemeene omstandigheden
zijn. die de drankbestrijding noodzakelijk
maken." zoo ziin 't ook de persoonlijke om
standigheden, die iemand lot geheelonthou
ding kunnerj verplichten. Zoo heeft menig
priester het opgevat, die, geplaatst in een
parochie waar schromelijk misbruik heersch-
te, slechts in het persoonlijk voorbeeld van
geheelonthouding het middel vond om hel
voortwoekerend zielcbederf te stuiten. Zoo
heeft menig onderwijzer 't gevoeld, die door
het geheelonthouderschap een rkend en
hoogstaand leider van de jeugd werd. Zoo
begrijpen het vele ouders, die liever zelf het
drankgenot derven, dan voor hun kinderen
een gevaarlijk voorbeeld te zijn
In het algemeen is moeilijk met volkomen
zekerheid te zeggen, wie tot geheelonthou
ding is verplicht en wij zijn niet Rooni-
-scher dan de Paus!
Maar
Er is nog een andere soort verplichting.
Als wij, door ervaring van schokkende fei
ten, die de drankellende in het felle licht
zetten of door studie van het alcoholvraag
stuk, tot de overtuiging zijn gëkomen, dat
slechts door een sterke propaganda voor
onthouding het alcoholisme met succes be
streden kan worden, dan dringt zich toch
deze vraag aan ons op: mag ik, als Christen,
mede verantwoordelijk voor het heil van
mijn naasten, door miin mec'döen aan de
drinkgewoonten, het misbruik nog langer hel
pen bevorderen? of moet ik, door opof
fering van het overigens geoorloofde, en door
mij San te sluiten bij de anti-alcoholische
beweging het miine doen. om het drank
kwaad uit onze samenleving te weren?
'i Is een lange vraag, maar t is een ge
wetensvraag. wél waard om ernstig over
wogen te worden
En och moeten wij, Roomschen, op een
goudschaaltje gaan wegen, wat precies onze.
absolute plicht is, wij, die toch allemaal in
't leven zooveel fouten, maken, dat ,we wel
goede werken noodig hebben, om de schaal
in evenwicht te brengen?
Ja. hier ben ik 'er, zou Pater Borromeus
de Greeye zeggen. De drankbestrijding is
eer. goed werk. zij is een liefdewerk. Laat
dan na uw verstand en desnoods daar
vóór uw charitatieve hart spreken!
Dit ziin de feiten: door het algemeen en
oëermatig drankgebruik is er een macht van
zedelijke, geestelijke, lichamelijke en stoffe
lijke ellende ontstaan, die in omvang én
diepte zal bliivén groeien, als er niet hard
nekkig en geestdriftig tegen-in gewerkt
wordt, Uit tallooze huisgezinnen gaat een
noodkreet op: verlos ons van de drank
ellende! In de gevangenissen vloeken de
meeste gevallenen de oorzaak van hun on
geluk: de drank! In de krankzinnigengestich
ten dwalen de gekrenkten van geest rond:
slachtoffers van het alcoholisme! In de hut
zen der ontucht giert de lach van den drank-
demon! Ontelbare gebroken levens kermen
't ons toe: dat heeft de drank gedaan! Overal
bidden onschuldige kinderen, huiverend in
een nacht van sombere jeugd, om hulp tegen
bet leed van den drank en 't zijn de dtep-
ontgoochelde vrouwen, de tot in hun ziel ge
wonde moeders, die hun de handies vouwen.
Dat alles is nog maar een gréép uit ae
werkeliikheid. Praat toch niet van overdrij
ving, gij, die u nooit de moeite gaf om tets
van dat verschrikkelijke te leeren kennen.
Knijpt uw oogen niet dicht lot een spleet,
waardoor ge nog maar alleen uw lekker
glaasje en niets van het harde leven van «w
naaste kunt zien! Het is alles véél ontzet
tender dan één drankbestrijder het schetsen
Als de 'stem van Christus door de wereld
roept om erbarming voor Ziin stakkerds, in
's Hemelsnaam, lach dan niet t klinkt
zoo schril in de ooren van de slachtoiter
van den drank!
Laat uw Roomsche hart spreken! Moeten
socialisten en anderen van den overkant ons
vóórgaan in een werk van bii uitstek chri»-
teliike naastenliefde? Moeten Goede Tem
pelieren ónze drankzuchtigen redden en tot
zich trekken of maken we onze reddings
brigades zóó sterk, dat niet een der. onzen
meer voor de Kerk verloren behoeft te
rfaan' Moeten wij wél den naam hebben,
dat er zooveel drankkapitaal in Roomsche
handen is, en niet den roem. dat wij ons
best doen om bet alcoholisme fe overmees-
Wat zouden we zeuren over plciht voor
den een en niet voor den ander? leder ka
tholiek is verplicht op een of andere wu*c
dc drankbestrijding te steunen!
Onze laatste vraag is: hoe?
Een actieve drenkweer is noodzakeiill*.
Zii moet gevormd worden uit alle standen
en leeftijden.
Welnu: wie in zich de overtuiging nraagi,
dat er tegen het alcoholisme daadwerkelijk
moet worden origeireden die frede mee aan
onder de blauwe Kruisbanier! Er is naasten
liefde, sociaal meegevoel, offervaardigheid
voor noodig. Maar de beoefening daarvan le
vert innige voldoening op En al was dit nic
zoo. wij moeten over ons stukje leven been
willen kijken en kunnen niet met leege han
den aan den Overkant aankomen!
Vooral de jongeren moeten zich aanmelden
voor het blauwe leger. Roomsche jongelui
toont dat er idealisme in u leeft! Geeft hoo-
gere waarde aan uw bestaan door de offer
kracht der naastenliefde. Er wordt al te veel
iong leven- verspild in oppervlakkigheid en
leeg vermaak We moeten samen een nieu
we maatschappij bouwen, waarin de woeker
plant van het alcoholisme niet groeien kan,
on.dat de ware christelijke matigheid er den
grond zuivert.
De intellectueclen behooren in onze be
weging! Zii zijn méér dan de eenvoudigen
verantwoordelijk voor de misstanden in onze
maatschappij, zij kunnen ook méér doen om
die uit den weg te ruimen. De noeste wer
kers vragen om leiders zij staan klaar
met hun warme harten en sterke handen,
gaat gij hen voor met uw helderen geest!
Natuurlijk, niet iedereen die den aoeden
wil heeft, kan een werkzaam lid zijn van
een drankbesfrijdersvereeniging. Er zijn
méér nooden in onze samenleving, die om
voorziening vragen. Maar wèl kan iedereen
'n steentje bijdr^jen aan het groote werk.
Door zelf de ware matigheid en als 't kan
de onthouding te fceoefenen door mede
de gevaarlijke drinkgewoonten tegen te
gaan door anderen, die 'f wèl zouden
kunnen, op te wekken tot deelneming aan
den strijd door de anti-alcoholische op
voeding der kinderen te bevorderen
door, ten' slotte, de drankbestrijding gelde
lijk te steunen, opdat een voortdurende pro
paganda mogelijk blijft.
Öok onze katholieke vereenigingen kun
nen veel dóen om het alcoholisme tegen te
gaan. Alcoholvrii vergaderen i- al iets
daadwerkelijke steun aan de drankweerver-
eenigingen is méé'-. De St. Vincentiusver-
eeniging in Haarlem geeft steun, de R.K.
Reelasseeringsvereeniging werkt mee, de
R.K. Volksbond bevordert de kennis van
het alcoholvraagstuk. Dat zijn prachtige
voorbeelden voor dc andere organisaties!
We léven nu in de ..Blauwe Maand De
rfeheele Ned-erlandsche R.K. riranVI-estrii-
ding is .in actie. Wanneer alle Katholieken-
vnn-de-daad meewerken. dan heeff de
drankduivel oo het laatst van September
een ontzaggelijk verlies te boeken.
Dan word!: in menig huisgezin het veh-
trapte geluk weer opgericht: dan ziet de
kerk weer vele afgedwaalde kinderen terug-
betede toekomst tgen: danzal
onze Katholieke drankbestrijding niet op
haar lauweren gaan rusten, maar versterkt
en aangemoedigd, tol eer van God en tot
heil van den naaste, opgewekt haar moei
lijken arbeid voortzetten.
De wereld moet vrij uit de boeien van
het alcoholisme!
Daarom: -hoog het blauwe Kruisbanier!
H. B. v. d. S.
Sociëteit „St. Bavo." Vakafdeeling 78
uur. Ledenvergadering „Arbeid Adelt"
8 uur. Rechtskundig Bureau half 9
uur. - Tooneelclub Vrouwenbond 8
uur. Propagandaclub Volksbond 8
uur. Bond van R. K. Technici 8 uur
Gem. Concertgebouw Kruideniersbeurs
711 uur.
Brongebouw Kunstveiling half 11 uur.
Groote Kerk. Orgelbespeling door den
heer George Robert 23* uur.
Kunsthandel F. H. Smit Groote Hout
straat 69 Tentoonstelling van schilde
rijen en teekeningen in kleur, uit Marocco,
van Dirk Jansen, dagelijks geopend tot 26
September 1925 van 10 tot 6 uur, uitge
zonderd 's Zopdags.
„De Kroon" Groote Markt Bioscoopvoor
stelling 8 uur.
Luxor Theater Bioscoopvoorstelling --
8 uur
Arbeidsbemiddelingsbureau van Sint rran-
cisens Liefdewerk. Zoetestraat 11 Elke"
Donderdag van 89'A uur.
R.K. Arbeidsbureau voor mannen en jongens
Sociëteit St. Baro. Smedestraat 23,
Telefpon 10049. Alle werkdagen van 9—
half 9 uur 's Zaterdags alleen van 9—2 en
van 26% en 's avonds van half 8—
half 9 uur
R. K. Arbeidsbeurs voor Vrouwen Bloem-
hofstraat 1 Alle werkdagen van v.m.
1012 uur. des middags van 24 uur, en
's avonds van 89 uur. behalve Zaterdag
avond Tel 11671
Arbeidsbeurs voor R. K. Ziekenverpleegsters
(uitgaande van den Ned R K Bond van
Ziekenverpleegsters) Aanbiedingen eu
'aanvragen voor verpleegsters aan het Bu
reau BI.weg 309 Overveen Idr C Bosch).
R. K. Leeszaal en uitleenbibliothoek
Jmsstraat 49 Eiken dag geopend van
1012, van 25 en van 710 uur, be
halve des Maandagsochtends en op Zon
en Feestdagen Uitleenen van boeken
van 2 tot 5 uur en van 79 uur Woens
dagmiddag ruilen van kinderboeken.
St. Martbavereeniging. Bloemhofstr. Zon
dag? en Woensdags van 810 uur, n.m.
gezellig samenzijn voor Hollandsche meis
jes, d.'e hier geen tehuis hebben Tel.
11671
R. K. Bevolkingsbureau Gebouw Sint
Bavo Smedestraat 23 van 810 .iux
op Maandag-, Woensdags- en Vrijdag'
avond
St. Elisabeth's Vereeniging Jansstraat
Aanvragen om versterkende middelen
voor arme zieken der S E V. Maan
dags van 23 uur Donderdag van 12
Bisschoppelijk Museum. Dagelijks, uitge
nomen Zaterdag, Zon- en Feesldagen
toegankelijk
R. K. Kraamverzorging van de Derde Ord»
-■ St. Franciscus. Aanvragen te richter
tot Mevr Coebergh, Ged Oude Gracht
74, des Dinsdags van 2—3 uur
Parochiale Bibliotheek (Kleverparkweg)
ingang tusschen kerk en pasiorie iederen
Dinsdagavond.
Eerste Hulp bij Ongelukken (Snelverband)
Centrale post Tel. 11111 en verder bij de
leden, te kennen aan het zwart schild met
wit kruis aan den huisgevel.
Reddingsbrigade voor drenkelingen
Centrale post Tel. 11111 en verder bij de
leden, te kennen aan het groen-wit schild
aan den huisgeve!
Naar we vernemen is de Zeereerw. Pater
Vv'. v d. Berk O. F. M., kapelaan aan de
parocmekerk van den H. Antonius van Pa
dua alhier, benoemd tot pastoor te Lichten
voorde. Tot kapelaan aldaar is benoemd de
Weleerw. heer R. J. A. Terstappen O. F.
M„ eveneens'kapelaan alhier. Met gemeng
de gevoelens zullen de parochianen van den
H. Antonius van Padua de benoeming dezer
ijverige priesters vernemen. Pater v. d.
Berk, die nog slechts anderhalf jaar hier is,
heeft zich in dien korten tijd zeer bemind
weten te maken. Als directeur van het St.
Franciscus' Liefdewerk heeft hij zich geheel
aan dif werk gegeven en mede aan zijn
grooten ijver is de bloei van dit Liefde
werk te danken. Verder was hij geestelijk
adviseur van de parochiale propaganda-
club.
Pater Terstappen, die reeds 8 jaar in
Haarlem werkzaam was, was niet minder
gezien. Hij was directeur van het Rosa-pa-
fronaat cn adviseur van verschillende vak-
afde'elingen, o.rn. van den R.K. Bond van
Handels-, Kantoor- en Winkelbedienden en
I van da J?.K. Meubelmaker».
A.s. Donderdagavond neemt pater v. d.
Berk afscheid van het St. Franciscus' Lief
dewerk.
A.s. Vrijdag vertrekken beide priesters
naar hun nieuwe standplaats.
Als kapelaans aan de parochiekerk van
den H. Antonius van Padua alhier, zijn be
noemd de Weleerw. Paters V. Hentzen O.
F. M., thans kapelaan te Lichtervoorde en
Th, Noordermeer O. F. M., thans kapelaan
te Wiichen.
Van de drie standplaatsen voor taxi's op
de Groote Markt zijn er slechts 2 bezet
De derde standplaats zal de volgende
week bezet worden door een taxi van de
N. V. voorheen Gebr. Brinkmann, zoodat
bezoekers van het restaurant zich door een
eigen taxi naar huis kunnen laten brengen.
In de afgeloopen week zijn n hiet douche
badhuis aan den Schotersingel 1230 baden
genomen, in dat aan den Koudcnhorn 372
en in dat aan het Hofdijkplein 647.
De consequentie van fatsoen.
Het Schouwtooneel.
Zaterdagavond is Jan Musch weer voor
het eerst in het nieuwe seizoen in den Haar-
lemschen Schouwburg opgetreden. De be
langstelling had grooter kunnen zijn. De
keus van het stuk, dat al eenigen tijd op het
repertoire staat, was hiervan vermoedelijk
de oorzaak. „De consequentie van fatsoen"
toch is niet wat men noemt een kasstuk. Het
eischt een publiek, dat van een sterken dia
loog, een woordenspel, van een zielkundige
verwikkeling hourt zonder veel uiterlijk
vertoon. De opzet van het stuk van d'en
Italiaanschen schrijver Luigi Pirandello heeft
wel veel van een colportageroman. maar de
uitwerking van het geval is bondig in drie be
drijven verwerkt en tot een aannemelijk,
overtuigend spel van hartstochten gemaakt.
Een markies ziel zich genoodzaakt voor zijn
minnares een man te zoeken, die met deze
alleen voor den vorm een huwelijk zal slui
ten. Een neef helpt ht m aan zulk een can-
didaat, die echter in plaats van een stroopop
een krachtige persoonlijkheid is. Angelo Bal
dovino is de met veel bedenkingen in het
kasteel binnengeleide officiëele echtgenoot
Jan Musch speelt de rol met verbluffende
kracht, de rol van den verloopen edelman,
man van groote geestkracht en scherp denk
vermogen, die, door de omstandigheden ge
dwongen, met tegenzin zijn weerzinwekken
de functie aanvaardde, maar, eenmaal op
zijn post er ook alle consequenties onver
biddelijk uit trekt. Inderdaad regeert hij in
weinig tijds de geheele familie, eischt de
strengste discipline en schrijft aan het huis
de wetten van den waren adel voor; hij ont
maskert den markies en keert deze in diens
eigen oogen en in die van de huisgenoolen
van binnen naar buiten en laat allen het
scheeve in de situatie en het onhoudbare
van den toestand, niet het minst voor zich
zelf, zien. Totdat de tegen wil en dank ge
huwde vrouw de ontknooping brengt, op het
critieke moment, waarop Baldovino het huis
zal verlaten door haar verklaring dat, hij,
die zij eenmaal als lastigen indringer heeft
beschouwd in haar oogen gestegen is als de
ware edelman, mien zij volgen wil, waar ter
wereld ook.
Voor geestelijk rijpen een mooi stuk, dat
ontroerend wordt door het schitterende spel
van Jan Musch en Stine van der Gaag. Het
slottafreel met het breken «ersl van den
markies onder de onweerstaanbare logica
van Baldovino en dan het wegsmelten van
de kracht van den schijnbaar onoverwinne-
lijken reus onder de betuigingen van hoog
achting en liefde der vrouw, waren momen
ten, die de toeschouwers in de keel grepen.
Het meesterlijkespcl vond herhaalde malen
oen luiden bijval.
Morgen, Dinsdagavond, komt Jan Musch
,,de Nar" van Kees Meckel, spelen, waarmee
hij verleden week in Amsterda'm nieuwe
triomfen vierde. Dat Haarlem meer dan Za
terdagavond blijk moge geven van waardee
ring voor de kunst van Nederland's besten
tooneelspeler!
Zaterdagmiddag is op de Kleine Hout-
brug, hier ter stede, een tragisch ongeluk
gebeurd.
Het was ruim vier uur, toen langs den
Gasthuissingel in de richting van de Kleine
Houtbrug een motorrijwiel reed, bestuurd
door den 19-jarigen timmerman J. Kes, wo
nende Tromstraat 75, te Velseroord. Op de
duozitting had zijn vader J. Kes, 45 jaar
oud, eveneens timmerman en woonachtig
te Velseroord, plaats genomen. Toen de
motorrijder de Kruising Kleine Houtbrug
naderde, was hel roode seinlicht van het
waarschuwingsbord „Let op de tram", ont
stoken, ten teeken, dat van de richting
Kleine Houtbrug een tramtrein der E.S.M.
naderde.
De motorrijder en ook zijn vader schenen
dit waarschuwingslicht evenwél niet' op te
merken, vermoedelijk hoorden zij ook de
signalen van de naderende tram niet, al
thans K. reed door en wilde de tram, die
reeds aan de kruising genaderd was, nog
passeeren. i
Dit kon juist nog, maar op een gegeven
oogenblik, toen de motor reeds gepasseerd
was, lag aan de linkervoorzijde van de tram
de duorijdcr, de 45-jarige J. Kes.
Of hij uit angst voor de naderende tram
en in de meening, dat een aanrijding niet
meer zou zijn te voorkomen, van het mo
torrijwiel is afgesprongen, weet men niet.
De motor kon echter nog passeeren, of
schoon ze omviel.
Het arme slachtoffer werd ongeveer 10
meter ver door de tram meegesleurd.
Op de brug bleef de tram staan en om
K. die onder den wagen was geraakt er
onder vandaan te halen, moest de tram
achteruit gezet worden.
Met verbrijzelde beenen werd K. er onder
uit gehaald en naar het St. Elisabeths Gast
huis overgebracht.
Te kwart voor zeven des avonds is K.
in het gasthuis na amputatie der beide
beenen overleden.
De motor werd alleen aan de linkervoelrust
van de duozitting beschadigd, zoodal van
een aanrijding hoegenaamd geen sprake is
De tram reed ipel normale snelheid.
Het zal zeer moeilijk zijn uit te maken
of hier iemand schuld treft.
Intusschen verwekte het ongeval zeer veel
deernis hü de talrijke oersonen die
zagen.
Barometerstand 9 uur v.m.: 751 Vooruit.
OPGAVE:
OPTICIENS - FABRIKANTEN
Naar waarnemingen in den morgen van
21 September.
Hoogste barometerstand 761.3 m.M. te
Memel.
Laagste barometerstand 738.6 m.M. te
Lerwick.
Verwachting van den avond van 21 tot
den avond van' 22 September.
Krachtige, later afnemende zuidwestelijke
tot westelijken wind, zwaarbewolkt tot be
trokken met tijdelijke opklaring, regenbuien,
iets warmer overdag.
Alhier is opgericht een Cbr. accordeon
of mondorgelclub, onder de zinspreuk
„Looft den Heer," voor jongens van 1016
jaar.
Er wordt repetitie gehouden Zondagmid
dag van 3.305 uur, afgewisseld door zang
en vioolmuziek in het lokaal Heerensingel 97
Mejuffrouw G. Kleefsria te Haarlem is
benoemd tot onderwijzeres aan de Christe
lijke School te Hellevoetsluis.
Donderdag 1 October zal mevrouw Gust:
de Vos-Poolman ook in onzen Stadsschouw
burg haar veertig-jarigen Tooneelarbeid her
denken. Opgevoerd wordt dan „Om het
Kind" tooneelspel in vier bedrijven van A.
Stein-Landesmann, vertaald door Edmond
Visser. Het stuk is belangeloos afgestaan
door Dr. Willem Royaards onder wiens di
rectie het stuk in 1917 een groot succes had
en waarin mevrouw de V os dezelfde roi
vervulde die zij nu voor haar jubileum geko
zen heeft. De regie is van Jan C. de Vos Jr
Onder voorzitterschap van den heer Haver
had dezer dagen een ledenvergadering plaats,
in" Gebouw Sint. Bavo. Op een kernachtige
wijze sprak de voorzitter, de aanwezigen
een hartelijk welkom toe, doch memoreerde,
dat het bestuur een grootere opkomst had
verwacht. Spr. sprak den wensch uit, dat alle
aanwezigen trouw zullen medewerken, en
hun Collega's zullen aansporen,om toch voor
al, de ledenvergadering te bezoeken, en niet
alles op de schouders van het bestuur te la
ten rusten. Willen wij, aldus Spr., onze or
ganisatie krachtiger maken, in het belang
van onze Roomsche Bedienden dan mag
toch zeker wel verwacht worden, dat de leden
ook een offertje zullen bijdragen.
De notulen werden onder dankzegging
goedgekeurd. Voorts werden de ingekomen
stukken behandeld, inzake de Nationale-
bankvereeniging en actie Winkelsluiting
ingevolge het reeds ontvangen schrijven van
B. en W. der Gemeente Haarlem. Betreffende
het laatste punt werd een ruime gedachtenwis-
seling gehouden. Het belangrijke punt „Win
ter Programma" werd tot de volgende ver
gadering uitgesteld, met het vertrouwen, dat
de leden na het Lustrum feest, töt de over
tuiging gekomen zullen zijn, mede te moeten
werken, om de ongeorganiseerde Roomsche
Bedienden te doen scharen, onder het banier
van „Sint Franciscus van Assisië."
De viering van het a.s. derde Lustrum,
werd door den voorzitter van de feest-com-
missie uiteen gezet. Spr. vertrouwde op de
allereerste plaats, dat allen, bij de Plechtige H.
Mis zullen zijn welke opgedragen zal worder
door den Geestelijke Adviseur, des 's mor
gens 9 uur in de Kapel van de Zeer Eerw,
Zusters in de Koningstraat. Voorts wordt ver
wacht, indien zulks mogelijk is, aan het Ge
meenschappelijk ontbijt deel te nemen, en
aan het Diner, dat gehouden zal worden in
het Restaurant „Brinkmann" Gr. Markt; De
kosten voor ontbijt bedragen f 1.50 en voor di
ner f 2.50. Opgave voor deelname kan ge
schieden bij de feest commissie, en bij hef
Bestuur.
Des avonds 8 uur zal er een Feestavond ge
houden worden, waarvoor de Toegangs-be-
wijzen toegezonden zullen worden. Hef
glanspunt is van dien avond, de Vaandelwij
ding, door den Geestelijk Adviseur. In ver
band met het nieuwe Vaandel, werd besloten,
dat een inteekenlijst bij de leden aangeboden
zal worden, aangezien het bedrag voor het
Vaandel nog niet bijeen is gebracht. Het
Vaandel dat door de firma Rietfort wordt ver
vaardigd, belooft iets bijzonders te zijn. Na
nog enkele medcdeelingen gedaan te hebben,
over het derde lustrum, en de daaraan ver
bonden, fe telijkheden, werd deze geani
meerde vergadering met een opwekkend
woord en dankzegging door den voorzitter
gesloten.
