m
i
Vrouwen
M
m
PUROL
De Zesde Aigemeene Vergadering
van den Volkenbond.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Derde blad. Maandag 21 September 1925
in.
GEMENGD NIEUWS.
Twee insluipers op heeterdaad
betrapt.
iiisllli
De brand in de Nieuwe Spaarnwouderstraat. Een kiek van het blusschii.gswerk.
Italiaansch bezoek op de Mok.
VRAGENBUS.
KERK EN SCHOOL.
FINANCIËN.
Uitlotingen.
BANK VAN 1904.
Serietrekking van 15 September 1925.
1411 1793 7520 9376 9574- 10450 13903
14733 15108 20173 22843 24878 24892 25089
28397 29716 31073 32458 36742 39923 40375
40890 42545 43272 44744 46138 56368
67626 58796 58877 59445 60180 62633
57181 67547 68043 68182 69280 70229.
Nummertrekking vindt 15 October a.s.
plaats.
MÈim:
De lieer J. P. Sonnemans,
die heden .40 jaar in dienst
is der „Werf Conra'd".
LAATSTE NIEUWS.
Op weg naar Argentinië.
Overdracht Rectoraat.
Universiteit te Leiden.
Kind overreden en gedood.
De oorlog in Marokko.
De toestand in China.
De brand der Japansche
parlementsgebouwen.
De toestand in China.
Conferentie van Baldwin met
de mijnwerkersafgevaardigden
De oorloog in Marokko.
Ernstig ver keer sincid ent in
Londen.
Van Pietersburg in N.-Trans-
vaal, naar Rome.
Genève 19 September.
Er is in den regel een korte tijd, waarin
slechts de zes commissiën arbeiden en de
Assemblée niet samenkomt. Ditmaal zal die
tijd heel kort zijn. Want terwijl anders de
commissiën haar voornaamsten arbeid von
den in de agenda zelve, moesten zij ditmaal
met uitzondering van de tweede onder
leiding van Prof. Eysinga eigenlijk wach
ten totdat het algemeen debat over het jaar
lij ksch rapport van den Raad haar dezen ar
beid bracht. Wat in ruime mate is geschied.
Want naast de resp. Z.weedsche en Neder-
landsche resoluties over verplichte arbitrage
en ontwapening zijn er gekomen van Zwit
serland over verdragen van arbitrage van
Urngar over een onderzoek naar de wer
king van het Haagsche Hof, en tenslotte eene
Zeer uitvoerige Spaansche resolutie over al
wat het Protocol gezamenlijk bevat. Die re
soluties zijn naar de eerste, de juridische-, en
de derde, de ontwapeningscommissie verwe
zen, welke laatste onder leiding van den
Serviër Niusjitsj maar zat te wachten en slechts
had vergaderd om zich een president te kie
zen Dan leverde het debat na eene toe
gejuichte rede van Loucheur eene Fran-
sche resolutie op voor voorbereiding, op
breeden grondslag, van eene economische
conferentie, terwijl Nansen voor resoluties
over de mandaten en zijne Hongaarsche
en Esthlandsche collega's voor die over min
derheden vraagstukken zorgde. Men ziet
het het is alweer een groot menu en wie
wilden voorspellen, dat het ditmaal in twee,
Zeker in drie weken zou zijn afgeloopen,
vergissen zich al weer
De eerste commissie, waarin de heer Lim
burg het Nederlandsche element vertegen
woordigt, had behalve een belangrijke
Deensche propositée inzake Raden van Be
middeling terzijde van het Haagsche Hof,
twee oude voorstellen op re ruimen. Men
herinnert zich, dat twee ja. en gelsden, ten
gevolge van het Corfu-incident, aan eenige
juristen een onderzoek naar de bevoegdheid
van den Volkenbond is opgedragen, en deze
juristen een vijftal conclusies daarover heb
ben aanvaard. Nu had de Nederlandsche de
legatie reeds een vorig jaar het voorstel ge
daan om' deze conclusiën aan het oordeel der
Leden-Staten te onderwerpen. Zij herhaalde
dat voorstel, toen door tijdsgebrek niet be
handeld, nu in dezen vorm, dat die leden van
den Bond, die in de gemeende conclusiën iets
aantreffen van twijfelachtigen aard, dit aan
den Raad zullen mededeelen, welke het dan
verder onderzoekt. Welk voorstel werd aan
genomen. Het andere plaatste de Commissie
in wat zonderlinger positie. Artikel 16 van
het Pact is een vorig jaar geamendeerd, maar
dat is wat juridisch slordig geschied en de
overige gedeelten van dat artikel moeten nu
formeel met het geamendeerde deel in over
eenstemming worden gebracht. Maar Enge
land deelde mede het bedoeld amendement
niet te zullen ratificeeren, en als één lid van
den Raad dit niet doet, krijgt zulk een amen
dement geen rechtskracht. Is j e dan de moei
te waard om formeele fouten, aoor dat amen
dement te veroorzaken, te gaan wegnemen,
Vroeg men, en terecht. De Commissie heeft
nu eene zuiver juridische sub-commissie be
noemd de heer. Limburg behoort er toe
om het geval eens te onderzoeken De twee
de Commissie wordt met groot talent door
prof. van Eysinga geleid. Deze commissie
had vroeger een min of meer ondergeschikt
karakter, omdat zij „maar" de organisaties
van den Volkenbond behandelde, en men de-
ke tot min of meer secundair werk rekende.
Maar onder de organisaties is de financieel-
economische, en tot haar gebied behoort het
Oostenrijksch en Hongaarsch herstelwerk,
reeds sedert lang een parel aan den Volken-
bondskroon. Vooral nu bestond voor dit
deel van de agenda groote belangstelling.
Want de resolutie van den Raad is zoo op te
Vatten, dat het met de directe controle op
Oostenrijk binnenkort is gedaan. De com
missaris-generaal Mr. Zimmermann, die
heel wat van zijne persoonlijkheid aan Oos
tenrijk heeft gegeven en wien men dit wel
kan aanzien, zal, als de Assemblée weer sa
menkomt, zijn eervol maar moeilijk ambt
hebben neergelegd. Vandaar eene als immer
breed opgezette rede van zijn kant, die in
het licht stelde, dat er nog wel critiek te oefe
nen valt, maar dat het herstel van Oostenrijk
8 verhaast, doordat dit land rijker is geble
ken dan men het aanvankelijk veronder
stelde. Vooral de positie van Weenen met
éijne banken en instellingen, die groote rijk
dommen hebbenbehouden inde z.g. Successie-
Staten (Bohemen, Polen, Yougo-Slavië e.a.)
Wordt door den heer Zimmermann en hij
kap het weten als gunstig geschilderd
het tekort op de spoorwegen is bijkans ver
dwenen, en bijna 80.000 overtollige staars-
oedienaren zijn naar huis gestuurd, al vindt
de Commissarir-Generaal blijkbaar, dat er
nog altijd te veel zijn Na hem sprak Ramek,
de Oostenrijksche kanselier en opvolger van
Mgr. Seipel,. wiens woorden het beste doen
gelooven voor de toekomst van Oostenrijk.
Al blijft de controle preventief bestaan
vandaar ontevredenheid in Oostenrijk
de controle te Weenen zelf verdwijnt. En
Oostenrijk én Zimmermann .zijn door de
Italiaansche, Engelsche, Fransche en Bo-
heemsche gedelegeerden hartelijk toege
sproken. Terwijl Prof. van Eysinga er op
wees, dat, terwijl men Zich drie jaar tevoren
niet zonder ongerustheid afvroeg of de Vol
kenbond niet een te moeilijke taak op zich
nam, men thans weet, dat hij geslaagd is.
Inderdaad in Oostenrijk, tot behoud van
dit sympathieke land, heeft de Volkenbond
gedaan wat nog in 1922 een wonder mocht
gelijken. Alleen dit Oostenrijksche werk
dat in Hongarije op gelijken voet voortgaat
reeds is, gelijk ook nu weer werd opgemerkt,
het bestaan van den Volkenbond bijkans
*.vaard
De derde commissie heeft na eenige
minder interessante preludia over de con
ferentie betreffende den internationalen han
del in wapenen de Spaansche en Neder
landsche ontwapeningsresoiuties aangevat.
De heer heer Loudon heeft de Nederland
sche resolutie verdedigd in eene niet lange,
maar wel kernachtige rede, waarin hij zich
bij den Franschen gedelegeerde Boncour kon
aansluiten. Feitelijk straalde in deze inlei
ding in tegenstelling met de Nederland
sche woorden in de Assemblée iets van on
tevredenheid door met den gang van zaken
betreffende het Protocol. In elk geval
wenschte de heer Loudon de voorbereiden
de studie van het ontwapeningsvraagstuk
niet te zien opgedragen, althans niet bij uii-
luiting, aan de zg. Co-ordonatie-commissie,
die is ontstaan uit de bekende tijdelijke ge
mengde ontwapenings-commissie, in welke
Cecil zulk een groote rol speelde. Hij vond
den Belg Brouckère tegenover zich. Zonder
veiligheid aldus het standpunt van Bel
gië geen ontwapening. Dat houdt niets
nieuws in, maar zou van voorbereidende stu
diën, gelijk juist Boncour heeft betoogd,
niet behoeven af te houden. Maar Brouc
kère vreest blijkbaar, dat de inderdaad
eventueel moeilijk te trekken grenS tusschen
voorbereiding en doen, zal bereikt zijn vóór
dat de veiligheid der Staten afdoende is ver
zekerd. En wat dan Veel liever zocht bij
daarom aanraking met het Fransche voor
stel inzake eene economische conferentie,
wier taak hij heel ruim opvatte toen hij
vroeg wat helpt ontwapening, verminde
ring van bestaande kanonnen, geweren o.a.:
Wanneer men den handel vrijlaat nieuwe te
maken en te verkoopen Van zulk eene op
vatting blijkt uit het Fransche voorstel tot
dusverre niet, en, bovendien, is niet de over
eenkomst betreffende den wapenhandel er
om zulke economische excessen tegen te
gaan
De Fransche delegatie, bij monde van de
Jouvenel, heeft getracht den bemiddelenden
weg te bewandelen door te doen uitkomen
terecht dat tusschen de Nederland
sche, Spaansche en inmiddels daarbij ge
komen Hongaarsche voorstellen geen strijd
bestaat. Integendeel, zij willen elkander aan.
Met Boncour verlangde de Jouvenel, dat
met de technische voorbereiding der ont
wapening zal worden begonnen, mits ar
bitrage, veiligheid en ontwapening als drie
eenheid blijven bestaan. Waarmede wel het
beginsel gesteld, maar de procedure niet is
vergemakkelijkt
Intusschen is aan den stroom der welspre
kendheid in de Assemblée zelve een einde
gekomen. Niet minder dan 42 van de 47
vertegenwoordigde landen hebben zich bij
het debat over het jaarlijksch rapport doen
hooren en i. uwelijks een zesde dezer heeft
het over het rapport zelf gehad al de an
deren over het Protocol, en dit niet in het
verleden, maar in de toekomst. Wel een be
wijs hoezeer Volkenbond en Protocol ver
bonden blijven
In den nacht van Zaterdag op Zondag, om
ongeveer tien minuten over eenen zagen
twee agenten, die per rijwiel in de Concert-
gebouwwijk te Amsterdam surseilleerden,
twee verdachte person, die schijnbaar geen
haast hadden en de huizen opnamen.
Ze sloegen het tweetal op een afstand
gade en bemerkten plotseling, dat een der
mannen verdwenen was. Daar ze onraad
vermoedden nam een hunner den verdachte
voor alle zekerheid mede naar het posthuis
in de Van Baerlestraat. De andere beambte
had inmiddels van een benedenhuis in de
Farns van Mierisstraat een raam zien open
staan. Hij belde aan en de bewoner, die
van zijn slaapkamer op weg was naar de j
voordeur liep eensklaps tegen nummer twee
aan. Hij pakte hem beet en gaf hem over
aar. den agent, die ,iad aangebeld.
Later bleek, dat het raam op een kier
stond, de insluiper schoof te verder open eri
klom naar binnen. In de voorkamer had hij
reeds het buffet open gemaakt en was juist
van plan zilver eetgerei te stelen toen de
politieagent aanbelde.
Het tweetal is overgebracht naar het bu
reau Leidscheplein. De politie heeft met
deze arrestatie een goede var.gst gedaan.
POGING TOT OPLICHTING.
De recherche heeft des 20-jarigen instru
mentmaker B. P. M. A. P. van de Gedempte
Binnenrotte te Rotterdam aangehouden we
gens poging tot oplichting. Dit jongemensch
heeft een bezoek gebracht bij een bewoner
der Zwarte Paardenstraat aldaar, wiens zoon
opeenomen is in een rijksopvoedingsgesticht
te Leiden, hetgeen hem bekend was. Bij die
menschen heeft hij zich uitgegeven voö:
reclasseeringramb tenaar en voorgespiegeld,
dat hij voor f 75 kon bewerkstelligen, dat hun
zoon vrij kwam en een betrekking kreeg. Aan
gezien zij dit bedrag niet bij elkaar konden
krijgen, schreven zij naar een familielid te
Amsterdam, die daarop met de f 75 naar Rot
terdam kwam om het geld aan den zooge-
naamden reclasseeringsambtenaar te over
handigen. Een rechercheur, die van de ge-
heele toedracht gehoord had, zorgde er voor
in het huis» in de Zwarte Paardenstraat aan
wezig te zijn en toen de instrumentmaker
kwam om het geld te innen, rekende hij hem
meteen in.
De beide groote Italiaansche watervlieg
tuigen, die een bezoek zouden brengen aan
het vliegkamp de Mok (op Texel) zijn, na 11
dezer van Varèze te zijn vertrokken en als
laatste landing Waalhaven te hebben aange
daan, gistermiddag 5 uur bij het vliegkamp de
Mok op Texel aangekomen.
GEVOLGEN VAN HET DRINKEN VAN
SPIRITUS.
Zaterdagavond werd langs den Oirschot-
schen Dijk te Eindhoven een man gevonden
met een ernstig bebloed hoofd. Het bleek
de 33-jarige A. R. uit Maastricht te zijn, die
met zijn broer en zekeren J. V., sigarenmaker
te Eindhoven, zich hadden bedronken aan
spiritus. Natuurlijk kregen ze ruzie en bracht
V., gewapend met een mes, R. een langen
steek op het hoofd toe. De gewonde werd
naar het Ziekenhuis vervoerd, waar de wonde
werd gehecht. Het bleek dat de verwonding
niet zoo ernstig was als zich aanvankelijk
liet aanzien.
Van een en ander is door de politie proces
verbaal opgemaakt.
Vragen omtrent loten,
Antw.: Geen enkel is uitgeloot.
Vr. Wanneer zijn de eerst volgende 3
paardenmarkten te Utrecht?
Antw.: 21 September, 5 en 12 October.
Vr. 1. Hoe is het adres van den opzichter
der Stadsreiniging'? Waar is het kantoor?
2. Hoe is het adres van den opzichter
der gemeente-kweekerijen? Waar is het
kantoor?
Antw.: U bedoelt wellicht den directeur
dezer inrichtingen? Waarn. directeur is de
heer A. v. Dricl: kantoor Harmenjansweg;
directeur van Hout- en Plantsoenen, waar
onder de Sladskweektuin ressorteert, is de
heer J. L. Bouwer, bureau Kleverlaan 3.
Vr. Op welken datum moeten de dienst
plichtigen die in October op moeten ko
men, in militairen dienst treden?
Antw.: Wendt u tot de afdeeling mili- i
taire zaken aan de gemeente-secretarie.
Uw vraag is te algemeen gesteld. Tot welk
korps behoort de dienstplichtige? Is het
herhalingsoefening of strafdienen? Wij we
ten van dit alles niets.
Vr. 1. Wie is de uitgever van het tijd
schrift „R. K. Wijkverpleging" en welke is
daarvan de abonnementsprijs?
2. Wat moet een bestuur van een R. K.
Vereeniging doen om het vcreenigingsleven j
onder de leden een beetje aan te wakke
ren? Ik heb al eens gedacht sprekers te
laten optreden, lichtbeeldcnavonden te
geven e.d.? Zoudt u me ook kunnen mede
deelen, welken weg of ik bewandelen moet
om daartoe te geraken, of kunt u mij een
ander middeltje 'aan de hand dpen?
3. Bovengenoemde vereeniging heeft een
leesbibliotheek. Kunt u me ook een adres
opgeven, waar een gedeelte van die lees^
boeken kunnen worden ingeruild tegen an
dere, zonder veel kosten?
Antw. 1. Ons is dat tijdschrift niet be-
kend.
2. Op deze vraag is moeilijk te antwoor
den. Vooral omdat wij den aard der ver
eeniging niet kennen en de liefhebberijen
der leden niet. Een geschikt middel om
daarvan op de hoogte te komen is wellicht
het in correspondentie treden met of per
soonlijk bezoek van bestuursleden van ver-
eenigingen in andere plaatsen, die ongeveer
betzelfde doc;l .nastreven als uw vere'er.i-
3. Dergelijke adressen zijn ons niet be
kend. Wendt u echter eens tot den heer J.
van der Velden, directeur der R. K. Biblio
theek te Iiaarlëm Jansstraat 49.
schrijft. Wanneer mén de vrijheid der kerk
de heiligheid van het huisgezin, de school
en de heiliging der feestdagen verdedigt,
doet men niet aan politiek, maar behartigt
men alleen de belangen van den godsdienst.
Aan het slot van zijn rede gaf de Paus zijn
zegen. (Msb.)
en Meisjes! Er is geen deugdelijker
middel voor het verkrijgen en be
houden- van een fraaie Huid van
Handen en Gelaat, dan
30-60-90 et.
HOL.LANDSCHE GRONDCREDIET-
Intern. Bedevaart Kath. Jeugd
te Rome.
Z. H. de Paus ontving Vrijdag 4000 jonge
lieden, deel uitmakend van de internationale
feedevaart der Katholieke jeugd.
Vijf en twintig naties waren vertegenwoor
digd.
De Paus hield een toespraak in het Fransch.
Hij drukte zijn bewondering uit voor het
grootsche schouwspel dat zich voor zijn oogen
vertoonde en zeide, dat deze samenkomst van
vertegenwoordigers der Katholieken van de
geheele wereld beschouwd kan worden als
een waarlijk Katholieke internationale, de
eenige, die mogelijk was, omdat de Roomsche
Kerk universeel is.
Hij spoorde de jongelieden aan, mede te
werken aan het apostolaat van het Konink
rijk van Christus door gebed, door daden en
door hun voorbeeld.
Hij verklaarde in het verder verloop van
zijn toespraak nog Somtijds schijnt het,
dat het episcopaat en de geestelijkheid aan
politiek doen. Het tegendeel is echter waar
zij doen eenvoudig wat de godsdienst voor-
ZEVENAAR, 21 Sept. Hedenmorgen
passeerde alhier een groot gezelschap land
verhuizers uit Erfurth en Thüringen op weg
naar Argentinië.
DELFT, 21 Sept. Hedenmiddag had de
overdracht plaats van het rectoraat der
technische Hoogeschool aan Prof. Dr. Ir. G.
van Ittersum Jr. door Prof. C. Vcltman die
in zijn rede o.m. melding maakte van de
stichting van het Delftsche Hoogeschool-
fonds.
LEIDEN, 21 Sept. Hedenmiddag heeft
onder groote belangstelling de rector-mag-
nificus der Rijksuniversiteit te Leiden Mr.
A. J. Blok, in 't groot auditorium verslag
gegeven van de lotgevallen dezer univer
siteit in het afgeloopen voor haar zeer
belangrijk iaar en het recto aat overgedra
gen aan zijn opvolger prof. W. de Sitter.
MAASTRICHT, 18 Sepl^ Op den Pro
vincialen weg tuschen Aalbeek en Hun-
neeng zijn gisterenavond 2 zoontjes van
den vrachtrijder B die met hun beiden
met een wagen naar het veld reden om
aardappels te halen door een auto van Dr.
F uit Rumpen aangereden De oudste een
9-jarige jongen, werd door het linkerspat
bord gegrepen en ernstig gewond. Hoewel
Dr. F. alles in het werk stelde om den jon-
gfen te redden, is hij aan de bekomen won
den overleden.
PARIJS, 21 Sept. Uit Fez wordt geseind:
de vliegers hebben verscheidene punten van
het front hevig gebombardeerd. De Rits
hebben als gevolg van de bombardementen
Shetuan ontruimd. De broeder van Abd-el-
Krim heeft het commando naar Tazrut ver
plaatst. In de Spaansche zone is de colonne
van Fernandez Perez ontscheept.
PARIJS 21 Sept. Hier wordt ernstige
vrees gekoesterd voor den toestand der
Spaansche troepen te Morro-Nuez aan de
baai van Ahucemas.
Sinds de landing der vorige weck hebben
de Spanjaarden geen vorderingen gemaakt
en hebben zij zich moeten verdedigen te
gen de aanvallen der Rifs. De toestand
wordt nog moeilijker tengevolge van het
ruwe weer. Verbetering is alleen te wach-
ten, als nieuwe landingen geschieden. In-
dien dit niet geschiedt, kan een ontruiming
I van de bezette kuststrook noodzakelijk
j worden.
LONDEN, 21 Sept. De plaatselijke auto
riteiten te Shanghai, die de Moekdenpartij
vertegenwoordigen, hebben Zondag op last
van de regeering te Peking verscheidene
arbeidersleiders 'gearresteerd. Deze zouoen
agenten der Bolsjewiek! zijn en de anti-
Britsche beweging in China organiseeren.
De Vakvereeniging is ontbonden, daar zij
onwettig verklaard is. Meer arrestaties
worden verwacht.
PARUS, 21 Sept. Uit Tokio wordt ge
meld, dat de politie de communisten ver
volgt als aanstichters van den brand in de
Parlementsgebouwen. Tot nu toe hadden
3 arrestaties plaats.
LLONDEN, 19 Sept. De correspondent
van de Daily-Mail te Pekng meldt, dat
sinds de overhandiging van de gezamen
lijke nota der groote mogendheden in zake
de instellingen van een juridische commis
sie, om een onderzoek in te stellen naar
de incidenten te Shanghai, de pers der ar
beiders en studenten-organisatie, opnieuw
een heftige campagne voert. Zij eischt dat
de Chineesche regeering niet zal deelne
men aan het onderzoek.
Een heftige anti-Britsche campagne
wordt gevoerd. De boycot der Britsche
goederen wordt Semi-officieel georgani
seerd,
LONDEN, 1 9Sept. De bijeenkmst van
Baldwin met de mijnwerkersafgevaardigden
over den toestand in de mijnindustrie, zal
Woensdag in Dawningstreet plaats vinden.
De politie heeft 3 studenten gearresteerd
die verdacht worden den brand in de par
lementsgebouwen te Tokio te hebben ge
sticht.
PARIJS, 19 Sept. De toestand' aan de
Sebandella-baai wordt dagelijks critieker.
Profiteerend van een verbetering in 't weer,
heben de Spanjaarden evenwel een nieuwe
landing uitgevoerd bij Los-1 railes aan bet
oostelijk deel der baai van Alhucemas, met
het doel den druk op de troepen bij Sebar-
della te verminderen. Na belangrijken te
genstand van de Rifs overwonnen te hebeq,
nestelden de Spanjaorden zich over een
front van 2 mijlen; zij consolidecren dear
hun stellingen en bereiden een nieuw oi-
fensief voor. De plaats waar dit zal plaats
hebben, wordt streng geheim gehouden. Ver
moedelijk zal 't geschieden ten O. van Taza.
LONDEN, 19 Sept. 16 Personen wer
den gewond bij een drievoudige botsing tus-
sch eneen omnibus, een auto en een tram
wagen op de Lea-brug in O. Londen. De
auto kwam eerst in botsing met de tram,
deze viel om en trof de omnibus, die bijna
in tweeën werd gebroken. De meeste ge
wonden zijn jonge dames.
(Uit het dagboek van een Missionaris.)
(Vervolg en slot.)
Na een oponthoud van 4 dagen in den
"aven van Mombassa waren we het varen
^'eer een beetje ontwend en daar de zee
n°gal onstuimig Was, viel het niet te ver
donderen, dat de zeeziekte weer uitbrak,
voeren steeds tamelijk nabij de kust en
zagen we meermalen de barre stranden
Arabië en Engelsch en Italiaansch Soma-
"land. De hooge rotsen leverden meermalen
ecn fantastischen aanblik op, maar overigens
haakte het lafiid een droevigen indruk. Zand
en steen, geen levend wezen, geen boom,
£®en huis was er te bespeuren. De vuur-
■orens waren de eenige geoouwen, welke
ontdekten.
Zaterdagmiddag kregen we Ade.i ui zicht,
ictgeen. vanuit de verte een heerlijk pano-
rama oplevert maar een vreeseiijke plaats
®met zijn om in te leven. Den volgenden
aS kwamen we in de Roode Zee, waar-
over ons nu juist niet vee! goeds voorspeld
Was. We verwachtten een onzettende warm-
e, maar gelukkiger wijze was het weer zeer
gunstig en volgens getuigen de zeelieden was
c' een groote uitzondering.
Do Roode Zee bracht ons de geschiede-
"?ls van het Joodsche Volk en diens leider
■jaozes weer duidelijk voor den geest. Sinai,
pp heilige berg werd ons aangetoond, waar
eens sprak tot den grooten Israëliet
pu ook tot ons. De medereizigers op een
«r°ote boot zijn niet alleen verschillend van
a lc, maar nog veel meer van opvoeding
n levensaanschouwing, 't Was interessant
tafe| te hooren, hoe ze dachten over de
euige personen, die eenmaal leefden en
perkten in de plaatsen welke we doortrok-
eu. Groote vereering, minderwaardige ver-
cy*ng of wel domme onverschilligheid.
i ,e zagen verder de 12 opeenvolgende
'êe eilanden, de 12 apostelen genoemd,
overigens kregen we niet veel te zien.
Na vijf dagen varen kwamen we ip het
uy^ldberoemde, veel bevaren Suezkanaal.
w at. de Roode Zee ons gespaard had, kregen
volle mate in het kanaal toegedacht.
Hemelvaartsdag, 't Weer was prach
tig, toen we het kanaal invoeren. Een lief
kerkje trok direct onze aandacht en een
paar mooie klokjes riepen juist de geloo-
vigen ter kerke. De dienstdoende priester,
een P. Franciscaan, begaf zich van de pas
torie naar zijn bedehuis. De goede Pater
had er zeker niet aan gedacht, dat zijne
klokken ook voor onzen Dienst zouden
luiden. Na de H. Mis waren we al een goed
stuk in het kanaal gevorderd en nog steeds
was het weer goed. Aan beide kanten van
het kanaal was niet veel meer te zien dan
een barre woestijn. Hier en daar brachten
de mooie huisjes der kanaalbeambten een
beetje afwisseling. Om een uur of drie stak
er een hevige wind op, die weldra onze ge
zichten zou schuren met heet zand. Tot
overmaat van ramp raakte een Engelsche
boot in het zand vast en wijl we niet voor
uit of achteruit konden, moest het anker
worden uitgeworpen. Nu vierde de Cham-
sine, zooals de Arabieren dezen wind noe
men, hoogtij. Het schip kreeg een lading
zand en ook de passagiers kregen hun deel.
Oogen, neus, keel konden genieten van de
I Saharapoeder. De wind was zoo heet, dat
we ons verplaatst gevoelden in een bakoven,
Een deel der passagiers was in Suez van
boord gegaan, om de reis van hier naar
Kairo te 'maken om de kanaalreis te ver
mijden. er. tevens het interessante Kairo
en de pyramiden te bezoeken. Velen onzer
ontbrak het geld voor d t mooie uitstapje
en zco bleven we cp de boot. De iouristen
zouden het echter zwaar te verantwoorden
hebber. Zc kregen denzelfden storm in Kai
ro en bij de pyramiden in open veld Zoo
als ze ons mededeelden was de zandstorm
i in een stcenstorm veranderd. Tegen den
avond geraakte de Engelsche boot weer vrij
en ook hc'. weer veranderde. Toen we ont-
waa
kten, lagen we reeds in den haven van
Port Said. Men verbeelde zich in 'n sprook
jesland te zijn. We sliepen in en droomden
over dc barre woestijn en bij het ont
waken waren we in een heerlijke oase.
Het standbeeld van den grooten Ferdinand
de Leseps trok het eerst onze aandacht.
Fier staat hij daar, als wilde hij zeggep:
Ziehier, hoe mijn werk is voleind. Wc trok
ken weldra de stad in en bezochten eerst
het bloeiende College van de Broeders van
La Salie. De Eerw. Overste was zeer vrien
delijk, leidde ons door zijn mooie inrichting
en gaf ons eon waardig welkom.
Op de markt troffen we een paar Zusters
van De Goede Herder, die inkoopen kwa
men doen voor hare weeskinderen, 't Was
een aardig gezicht onze nonnetjes te zien
rondwandelen tusschen de kraampjes der
Arabische kooplui in hun bonte kleeren
met hun nog bonlerige toeschouwers.
Ook bezochten wij de kerk en klooster
terugweg naar de boot zagen Wij nog een
Hollandschen Pater aantroffen. Op onzen
terugweg naar den boot zagen wij nog een
heerlijken tempel der Schismatieke Grie
ken. Een prachtgebouw. Jammer, dat de
koster slecht scheen geslapen te hebben,
want de goede man vlas een vreeseiijke
furie. Met dezelfde sleutels, waarmee hij
ons de deuren motst openen, kastijdde, hij
eerst nog even drie kinderen, die zonder
verlof in zijn tuin geweest waren. De koop
lui in Port Said zijn lastige menschen. ze
klampen zich aan je vast, stoppen je allerlei
mooie dingen in je handen, en men moet
dikwijls hard optreden om de vervelende
sinjeurs van je af te krijgen. Een goed ding,
als men niet veel geld heeft, want het koo-
pen is erg verleidelijk.
Schreef ik van de overweldigende warmte
in het Suez-Kanaal, na Port-Said was de
warmte echter plotseling opgehouden en in
koude veranderd. De omslag van het weet
was te groot en geen wonder, dat er velen
ongesteld werden en menige Afrikaander
liep te klapperbekken van dc kou. De lichte
witte pakken maakten weldra plaats voor
dikke wollen kleeren. Nu voeren we langs
Creta, dat ons deed denken aan den groo
ten Apostel Paulus, verder langs Greggio
en Messina.
Jammer dat de avond reeds gevallen was
en wij deze heerlijke plaatsen niet bij dag
licht te zien kregen. Toch leverden ze ons
een prachtige illuminatie op. De duizenden
en duizenden lichtjes gaven ons tenminste
een idee van de grootte dezer steden. De
vuurspuwende Stromboli verraadde zie
dezen keer door zijn rossigen gloed. Nu volg
den de Pontische eilanden, Elba, waar eens
de machtige Napoleon huisde en Gorgona.
Eindelijk kwam Genua in het gezicht. Uezc
aanblik was overweldigend. Geen pmats op
onze reis had ons zoo iets heerlijks geboden.
Op het schip heerschte een groote bedrij
vigheid. Koffers pakken, fooitjes verdeelen
aan de verschillende stewards, afscheid ne
men enz. Met ongeduld werden de Italiaan
sche autoriteiten verwacht, die de paspoor
ten moesten controleeren. Een laatst vaar
wel aan menschen, met wie men eenige
weken vriendschappelijk had geleefd en die
men waarschijnlijk voor het grootste ge
deelte nooit meer op aarde zal terugzien
en voort ging het in de mooie Italiaansche
stad met hare heerlijke kerken en paleizen.
Ik begaf mij direct naar het klooster mijner
Orde, waar ik broederlijk ontvangen werd.
Hier zag ik mij wederom geplaatst in het
volle Benedictijnsche leven, hetgeen wi;
missionarissen veelal moeten ontberen we
gens het kleine aantal priesters in onze
groote missie districten. Bijzonder trof mij
de ingetogenheid der monniken, die in lange
rijen hun Abt voorafgingen naar koor en
refter. Ook de nachtelijke Metten maakten
op mij een heerlijken indruk in dat klooster
aan de zee. Het klotsen der golven en het
koorgebed der kloosterlingen was het eeni
ge, dat de nachtelijke stilte verbrak.
Den volgenden dag bezocht ik met een
Duitschen confrater de jjrachtige stad.
Vooral het kerkhof, het schoonste der
wereld, naar men zegt, trok mijn aandacht.
De kunstvolle, zinrijke monumenten op de
graven der rijke Genueezen gaven ons de
heerlijkste producten van het menschclijk
vernuft te aanschouwen.
Met den avondtrein ging ik naar Rome.
Van slapen kwam niet veel. Was het we
gens de slechte inrichting der Italiaansche
nachttreinen of wegens het koortsachtige
verlangen dc H. Stad te zien? ik weet het
niet. 's Morgens óm 7 uur stoomden we Rome
binnen. Mijn weg was naar het oude Col
lege St. Ambrosio, waar onze Procurator
verblijf houdt. Na de H. Mis trof ik onzen
eerbiedwaardigen Abt-Generaal, met wien
ik een lang onderhoud had over het doel
mijner Missiereis. Wat was ik blij, toen ik
vernam, dal ik Z. HoogEerw. als secretaris
mocht begeleiden naar St. Pieter om de Hei
ligverklaring bij te wonen van den Zaligen
Pastoor van Ars en Joannes Elides.
Door bijzondere omstandigheden moest
I ik een week verblijf houden in het geze-
I gende Rome. 't Is niet mijn doel in den
breede te verhalen, wat ik zag en hoorde.
Betere pennen hebben vooral dit jaar Ro
me's heerlijkheid verhaald en geprezen,
breedvoerig is beschreven en velen heb-
ben het mogen aanschouwen bij de heilig-
1 verklaring van onzen grooten Canisius, ho«.
onze II. Moeder de Kerk Hare Heiligen
weet te eeren. Toch wil ik even aanstippen,
wat mij vooral trof in de II. Stad. Heerlijk
was de aanblik, hoe lange rijen pelgrims uit
alle oorden der wereld kwamen neerknie
len aan de graven der Apostelen om te bid
den volgens intentie van den Vader der
Christenheid. Ik heb ouden van dagen ge
zien, die barrevoets van verre komend, ver
wond, vermoeid, zich in geest van boet
vaardigheid met het aangezicht ter aarde
neerwierpen en in deze houding volharden
gedurende de geheele H. Mis, Welk een eer
bied bij mannen en vrouwen, jongens en
meisjes uit allen rang en stand bij heLvei-
eeren der heilige plaatsen!.
Mocht men in onzen tijd van onverschil
ligheid en genotzucht, van ongeloof en ze
denbederf getwijfeld hebben aan het be
staan van ware vroomheid in onze dagen,
in Rome werd ons de troost gegeven, dat er
nog veie, zeer vele ware kinderen van Jezus
Christus gevonden worden.
Welk een begeestering, welk eene liefüc
voor Jezus' Plaatsbekleeder werd getoond
bij de Heiligverklaringen, bij de audientiesi
Neen, dat gewuif en gejuich bij het zien
van den Paus was geen ijdel vertoon, die
Viva's Jesu, dat smeeken, dat bidden, dat
dringen der onafzienbare menigte om dicht
bij Jezus te zijn bij de groote processie op
Sacramentsdag door de straten van Rome,
was geen zinlooze uiterlijkheid, t Waren
uitingen van H. Geloof, van Liefde tot
Jezus, van Hoop op Diens medelijden en
vergiffenis voor het schuldbewuste mensch-
d°m,
Uit een land komend, waar over net
algemeen het geloof vooral bij de blanken
zoo droevig koud is, maken deze gebeurte
nissen een buitengewonen indruk op de
ziel van den Missionaris. Hij zou wenschen,
dat al die onverschilligen en lauwen eens
getuige mochten zijn van deze grootsche
gebeurtenissen Hoe zouden velen misschien
den schat van het H. Geloof beter gaan
waardeeren, welken zij thans verwerpen.
Een andere plaats, niet ver van Rome heb
ik bezocht, een plaats zoo dierbaar aan de
zonen van St. Benedictus. Buiten het ge-
ruisch der wereldstad boven op een een
zamen berg ligt een grot, wel bekend uit de
geschiedenis der II. Kerk. Van hieruit werd
voor eeuwen de navolging van Christus aan
de wereld gepredikt door een jongen kluize
naar, die eens de Vader zou ^worden der
Westersche monniken, die godsdienst en be
schaving zouden brengen aan Europa. Die
zelfde grot'is tot op heden in haar oorspron
kelijkheid bewaard en vrome monniken
houden de wacht bij het heiligdom. Uit
eerbied voor deze heilige plaats onderhouden
de kloosterlingen een voortdurend stilzwijgen
in de naaste omgeving van de grot. Rond en
boven den spelonk heeft men drie kapellen
gebouwd, welker wanden door kunstzinnige
en vrome handen met heerlijke tafereelen
uit het leven van Jezus, Maria en den groo
ten Patriarch versierd zijn. In den grot is
een prachtigen marmeren figuur geplaatst
van den H. Benedictus, welke met grooten
eerbied door het volk vereerd wordt. Een
altaar, omhangen met eeuwigbrandende
votieflampen geeft den priester-bezoeker
gelegenheid de H. Mis te lezen in dit over
oude heiligdom. Naast de kapel bloeit nog
srieds de doornstruik, waarin Benedictus
zijn heilig lichaam wentelde om bevrijd ie
worden van de aanvechtingen des vleesches,
en welke op gebed van den bezoeker dezer
heilige plaats. Sint Franciscus, rozen voort
bracht
Nog hooger, op een nabij gelegen berg staat
nog steeds het huisje van den vromen
priester, die den H. Benedictus in zijn een
zaamheid meermalen voedsel verschafte. Een
brave Italiaansche familie bewoont en ver.
zorgt deze plaats op last der monniken. O,
eenig Subbiaco, geheiligd door twee ver
heven zielen Benedictus en Franciscus, wiens
ware beeldtenis ook hier door ongekends
hand werd neergeschilderd, geheiligd door
zoovele monniken, die als trouwe wachters
van den grond huns Vaders, daar de eeuwige
belooning afwachten. Geen wonder, dat
dagelijks vrome pelgrims den H. Berg be
stijgen om op deze plaats te bidden, welke
èn door Gods lieve Heiligen èn door de
natuur zoo rijkelijk bevooriecht is.
Mogen alle bezoekers van Rome toch niet
verzuimen mijne schreden te volgen naar het
bevoorrechte heiligdom van het niet ver
verwijderde Sacro Specu in Subiaco.
Naar Rome teruggekeerd en uitgerust met
den zegen des H, Vaders, heb ik mijn rei»
naar het Noorden aanvaar-
A. M. O G,
