I
Het nieuwe Mode-paleis ran
„De Faam".
I
Welvaart door
organisatie.
H. O. V.
Vrijdag 25 September 19251925
49ste Jaargang No. 16155
Dit nummer bestaat uit 12 bladzijden - Eerste blad
1
Het nieuwe mode-paleis „De Faam" nu „De Faamstraat."
STADSNIEUWS.
Agenda 26 September
Van onze Rechtbank.
J. J. WEBER ZOON
OPTICIENS - FABRIKANTEN
Koningstraat 10 Haarlem.
Telegraphisch Weerbericht
■HHOHmgnoiniB naam
De aboxnementsprijs bedraagt voor
Haarlem en Agentschappen:
Per week 0.25
Per kwartaal 3.25
Franco per post per kwartaal bij
Toor-'itbetaling 3.58
Bureaux: NASSAULAAN 49.
Telefoon No. 13866 (3 lijnen).
Postrekening No. 5970.
Advertentie» 35 cents per rage*
Bij contract belangrijke kortiaji
Advertentiëo tusschen den teklg
als ingezonden mededeeling. 60 cti
per regel op de 1» Pagina s 75 Ct,
per regel Vraag- en aaabod-advera
tentiën 14 regels 60 ct per plaats
ling: elke regel meer 15 ct-, bi?
rooruitbetaling.
Alle abonne's op dit blad zijn, ingevolge de verzekeringsvoorwaarden, f Qïïfin Levenslange geheele ongeschiktheid tot werken door f 7Cft bij een ongeval met f OCO bij verlies van een hand, f IOC bij verlies van eenfCfl
tegen ongevallen verzekerd voor een der volgende uitkeeringen 1 uUUtl. verlies van beide armen, beide beenen of beide oogen 1 doodelijken afloop ;1 Ciili." een voet of een oog 1 lftu." duim of wijsvinger 1 du."
bij een breuk van f in bij verlies van een
been of arm; 1*11' andere vinger.
In een onzer vorige artikelen hebben wij
reeds opgemerkt, dat er een kentering is ge
komen in de ideeën omtrent bevordering
der welvaart. Zij, die in de laatste jaren der
malaise alleen geloofden aan verbetering
onzer economische positie door de ver
laging van de loonen en verlenging van
arbeidsduur beginnen nu langzamerhand in
V te zien, dat wij op een vrijwel standvastig
punt zijn gekomen; dat de abnormale tijd
van groote duurte naast groote oorlogswinst
voorbij is, maar ook dat de gunstige conjunc
tuur van vóór 1914 niet spoedig meer zal
terugkeeren. De groote schommelingen zijn
voorbij en men begint naar orde en regel
maat te verlangen. Niet het minst wordt ge
voeld, dat de Staats-organen, welke sinds
den oorlog zulk een geweldigen invloed op
het economische leven hebben geoefend zich
zullen moeten aanpassen aan de veranderde
tijdsomstandigheden.
Dat de Ned. Werkeloosheidsraad daarheen
wijst merkten wij een vorigen keer reeds op.
En het prae-advies van dr. Kortenhorst voor
het congres van a.s. Maandag handelt over
niets anders. Prof. de Vooys heeft over dit
onderwerp indertijd een belangwekkend ar
tikel geschreven waarvan de prae-adviseur
de volgende merkwaardige passage tot leid
draad neèmt:
„Wat kan de Staat doen om de bevolking
zich aan de gewijzigde omstandigheden te
laten aanpassen? en wat om op die omstan
digheden zelve een invloed ten gunste der
bevolking aan te wenden? Nu is het begin
der oplossing van een probleem wel steeds,
dat de vraag duidelijk en scherp gesteld
■wordt, maar in dat geval toont zoo'n begin
hoe uiterst ingewikk.ld en moeilijk de op
lossing is. Vooral hierom omdat de organi
satie, of het apparaat, dat aan die oplossing
moet werken, m. a. w. de welvaartspolitiek
moet ontwerpen en uitvoeren, daarop niet
is ingericht. In de eerste plaats niet de po
litiek, dat zijn de politieke partijen en in de
tweede plaats niet de regeering, dat zijn de
departementen van algemeen bestuur.
Vóór den oorlog beleefde ons land een
lange periode van klimmenden welstand, die
toeliet, dat de welvaartspolitiek der partijen
en der regeering beheerscht werd door deze
twee beginselen:
le. Het particulier initiatief, d.w.z. de on
dernemingsgeest der bedrijfsleiders kan en
moet zelve zorgen voor een goede opbrengst.
De Staat onthoudt zich, en laat zich slechts
bij uitzonderingen dringen door de belang
hebbenden om hulp te bieden, waarbij critiek
en weerstand nuttig en noodig zijn.
2e. De ondernemers zijn geneigd bij hun
streven naar winst, te weinig te letten op
de belangen van wie in hun loondienst staan,
en op het algemeen belang. De Staat is ge
roepen om controle daarop uit te oefenen
en de ondernemers te dwingen genoemde be
langen binnen juiste grenzen te erkennen.
Op de toepassing van die twee beginselen
was onze politiek en ons regeermgsorganis-
me vrij goed ingericht. En de taak, die daar
uit voortvloeide was betrekkelijk eenvoudig
,-n gemakkelijk. Bovendien komt daarbij, dat
de kritische en controleerende houding der
politiek ten opzichte van het welvaartschep-
pende bedrijfsleven een gewoonte of metho
de ingang deed vinden, die voor alle proble
men uitliep op een politieke tegenstelling
(antithese). Eerst kiezers, daarna dc afge
vaardigden, en ten slott. de regeering moes
ten een keuze voor zich gesteld verkrijgen
tusschen twee oplossingen, zoodat zij hun
beslissing konden geven met vóór of tegen,
'a of neen. De aard der gevolgde welvaarts
politiek liet dit toe. Men was vóór of tegen
een regeeringssubsidie, vóór of tegen een
socialen maatregel.
Zoodra echter de welvaartspolitiek niet
langer kritisch en controleerend, dat is in be
ginsel onthoudend en negatief kan zijn, maar
een eigen initiatief moet toonen van voor
lichting, leiding en steun, dat in beginsel op
bouwend en positief moet worden, laat die
methode van enkel tegenstellingen uit de
verhoudingen af te leiden, ten einde zich te
beperken tot een positie vóór of tegen, ge
heel in den steek. Dat is ook begrijpelijk.
Wanneer eenig groot werk tot stand ge
bracht moet worden kan d?t op tallcoze ma
nieren geschieden. De leider en schepper
van zoo'n werk moet uit materialen, werk
wijze ett constructie's een keuze doen op ge
heel andere wijze dan b.v. een controleerend
orgaan bouwplannen goed- of afkeurt, naar
mate deze plannen al of niet voldoen aan de
opgestelde verordeningen en reglementen.
Het is dwaasheid de uitvoering van een
groot werk reeds bij den opzet te laten af
hangen van het vóór of tegen ten opzichte
van een enkel plan, of wel vast te leggen in
de keuze tusschen twee scherp-omlijnde
projecten
Zoo'n werk moet van alle kanten bekeken
en naar alle zijden onderzocht worden om
het beste door een reeks van moeilijke keu
zen samen te stellen.
Een positieve, scheppende welvaartspoli
tiek, die alles samenvat wat Staat en re
geering kunnen doen om het streven der be
volking naar welvaart te bevorderen, te
steunen en zelfs te leiden, en om tevens alle
verdrukking, tegenwerking en verwaarloo-
zing daarvan op te heffen en zoo mogelijk te
voorkomen, is op zich zelve buitengewoon
moeilijk, en wordt nog moeilijker, indien de
Staatsorganen daarvoor de kennis, de be
kwaamheid en de ervaring missen, gesteld al,
dat zij den ijver en toewijding daarvoor be
zitten, en de bureaucratische oi formalisti
sche bedilzucht terzij kunnen stellen. De uit
voering van zoo'n welvaartspolitiek eischt
een buitengewoon leider met buitengewone
hulpkrachten die in politiek en bureaucratie
steeds zeldzaam zijn, en door de ontwikke
ling der laatste jaren nog zeldzamer zijn ge
worden. Dit verklaart den angst voor een op
bouwende welvaartspolitiek, angst zoowel
in bet bedrijfsleven als onder de politici.
Vandaar ook het verschijnsel, dat in breede
kringen de welvaartspolitiek verstaan wordt
als een volledige staatsonthouding: zóó vol
ledig, dat men ook de lastige en belemme
rende staatscontrole voor algemeene en
sociale doeleinden zoo niet afgeschaft, dan
toch beperkt wil zien,
En waar dit laatste, in andere, nog
fcreedere kringen wordt opgevat als reactie,
ziet men de politieke antithese te voorschijn
komen van welvaartspolitiek-reactie-bestrij-
bestrijding. Deze antithese geeft een zuiver
beeld van wat er tegenwoordig in het pu
blieke leven omgaat en desondanks is die
antithese verderfelijk. Allereerst omdat zij
misleidend is. Staatsonthouding is geen
eigenlijke welvaartspolitiek, het is de ont
kenning er van. En even leeg is de leus der
r actie-bestrijding, die uitloopt op het tegen
houden van elke actie ten bate der volks
welvaart en op het ontkennen en verbergen
van een werkelijke welvaartsbedreiging."
Ziehier een goed beeld van de .hulpeloos
heid onzer staatsorganisatie tegenover de
moderne welvaartsproblomen.
Instinctmatig is dat gebrekkige der staats
organisatie ten opzichte der moderne eco
nomische problemen van de laatste jaren
gevoeld. Door allerlei middelen heeft de re
geering getracht daarin verbetering te bren
gen. In het prae-advies van dr. K. wordt de
lijdensgeschiedenis daarvan aan de hand van
de op 2 Juli 1918 door minister Posthunia
ingestelde Staatscommissie voor de Econo
mische Politiek, aangetoond; een commissie,
die door haar veel te groote uitgebreidheid
tot werkloosheid was gedoemd. De bedoe
ling der commissie was als koepel te dienen
boven alle bestaande organisaties en depar
tementale bemoeiingen met de economsche
politiek. Maar de fouten zelf in die organi
saties en departementen werden er niet door
aangetast Daarop volgde een poging om
sommige diensten als de Rijksdienst voor de
Werkloosheidsvoorziening en de Arbeidsbe
middeling, de Arbeids-inspectie, de Volks
gezondheid enz uit het departementale ver
band te lichten. Dan waren er de interde
partementale commissies, goed bedoelde
organisaties tot samenwerking der verschil
lende hoofd-ambtenaren, in werkelijkheid
niets dan twistplaatsen voor eigengerechtig
de bureaucraten.
Een andere poging tot centralisatie was
de instelling door jhr. Ruys van het voorzit
terschap van den Ministerraad met een se
cretaris generaal in algemeenen dienst. Maar
zoolang onze Grondwet geen eigenlijken eer
sten minister kent b.v. in Engeland blijft
ook dit instituut gebrekkig.
In werkelijkheid zal er een reorganisatie
van de departementen noodig zijn, om iets
blijvends en iets goeds te bereiken. Dr. Kor
tenhorst heeft hiertoe een schema ontwor
pen, dat uiteraard slechts een ruw geraam
te'kan zijn. Maar dat reorganisatie noodig
is blijkt toch wel uit opmerkingen als deze,
aat aan 't departement van financiën slechts
belastingambtenaren zijn, menschen, die al
leen verstand hebben van fiscale politiek.
Economisten vindt men er daar geen. Daar
om behoeft het b.v. niet te verwonderen,
dat het eerste oatwerp-weeldebelasting een
mislukking was, de samenstellers hadden en
kel naar de beste manier van inning geke
ken en er dus een zegelbelasting van ge
maakt. Aan de bezwahen van handel en nij
verheid was niet gedacht. Vandaar de groo
te fout in dc oorspronkelijke tariefwet, wei
met invoeging van het bekende artikel 43
ko- worden verholpen. Zoo zijn er legio
voorbeelden ook aan andere departementen
te noemen. En het ergste is wel het gebrek
aan samenwerking.
Een outsider schrijft dr. Kortenhorst
zou het de eenvoudigste zaak der wereld
vinden, dat „de Regeering" haar bestellingen
zoo veel mogelijk in het eigen land zou
plaatsen. Dat zou inderdaad zeer eenvoudig
zijn, wanneer „de Regeering" een grijpbare
e' iheid zou beteekenen. „De Regeering" is
echter op het terrein van inkoopen en «p-
drapht geven eerder te vergelijken met een
federatie van autonome eenheden dan met
een centraal georganiseerde eenheid. We
derom moet worden geconstateerd, dat het
Staatsorganisme zelfs op dit voor de hand
liggende terrein, ongeschikt is om de wel
vaart doelbewust te beoordeelen.
„Deze stelling vond nog sterker bevesti
ging in het feit, dat de Afdeeling Handel van
hel departement van H. en N. ondanks allen
denkbaar goeden wil er niet in slaagde een
dusdanige interdepartementale organisatie
te scheppen, dat voorkomen zou worden,
'lat Regeeringsopdrachten noodeloos naar
het buitenland zouden verhuizen."
Men weet op welke wijze dr. K. en de N.
W. R. nu tot een verbetering willen komen;
reorganisatie van bet dep. van financiën;
opheffing van Waterstaat en onderbrenging
van dit departement bij Arbeid, Handel en
Nijverheid; een afzonderlijk departement
van Landbouw; één zelfstandig bureau voor
Welvaartspolitiek onder één directeur, welks
taak zal zijn alles voor te bereiden en uit
te voeren, wat tot nog toe aan „welvaarts
politiek" bij andere departementen was on
dergebracht.
Men gevoelt hier een leemte, die aan den
praeadviseur zeker evenmin als aan den N.
W. R. onbekend zal zijn. Eigenlijk zou de
logische conclusie zijn: de instelling van een
departement van Volkswelvaart onder een
afzonderlijken minister. Nu dit niet meer da-
delij! kan hinkt men op twee gedachten,
óf wel de zorg aan den minister van Arbeid
enz.' opdragen óf wel aan den minister pre
sident.
Over dit alles is nog veel te zeggen.
Hoofdzaak is. dat de ideeën op weg zijn.
Wellicht zal er als vrucht van vele wenschen
uit den laatsten tijd en door den impuls van
het R.-K, Werkgeverscongres eerlang een
Stiatscommissie worden benoemd om heel
het probleem onder de oogen te zien. Het
is dan te hopen, dat zoowel die Staatscom-
missie met voortvarendheid te werk zal gaan
als de regeering, om ter deze een snelle op
lossing te brengen.
Sociëteit „St. Bavo". Diocesane Haarlem-
sche Voetbalbond 7 uur Land- en
Tuinbouwbond 11 uur v.m. Zangles
1 uur R.-K. Bakkers 8 uur „Geel-
Wit" 5 uur Gewone zittingen 7 u.
Schouwburg, Jansweg. Concert Haarlem-
sche Accorèson-Vereeniging „Crescendo"
8 uur.
Gebouw „Bloemhof" Floralia Tentoon
stelling 2 uur.
Brongebouw. „Haja
Kunsthandel F. H. Smit Groote Hout
straat 69 Tentoonstelling van schilde
rijen en teekeningen in kleur, uit Marocco,
van Dirk Jansen, dagelijks geopend tot 26
September 1925 van 10 tot 6 uur, uitge
zonderd 's Zondags.
Luxor Theater Bioscoopvoorstelling
8 uur.
Arbeidsbemiddelingsbureau van Sint Fran-
eiscus Liefdewerk. Zoetcstraat 11 Elke»
Donderdag van 89'A uur
R.K. Arbeidsbureau voor mannen en Jongens
Sociëteit St. Baro, Smedestraat 23,
Telefoon 10049. Alle werkdagen van 9
half 9 uur 's Zaterdags alleen van 92 en
van 26A en 's avonds van half 8
half 9 uur.
„De Kroon" Groote Markt Bioscoopvoor
stelling 8 uur.
R. K. Arbeidsbeurs voor Vrouwen Bloem
hofstraat 1 Alle werkdagen van v.m.
1012 uur. des middags van 24 uur, en
's avonds van 89 uur, behalve Zaterdag
avond - Tel 11671
Arbeidsbeurs voor R. K. Ziekenverpleegsters
[uitgaande van den Ned. R K Bond van
Ziekenverpleegsters) Aanbiedingen en
aanvragen voor verpleegsters aan het Bu
reau BI.weg 309. Overveen (dr. C. Bosch).
R. K. Leeszaal en uitleenbibliotbcek
Jansstraat 49 Eiken dag geopend van
1012. van 25 en van 710 uur. be
halve des Maandagsochtends en op Zon
en Feestdagen Uitleenen van boeken
van 2 tot 5 uur en van 79 uur. Woens
dagmiddag ruilen van kinderboeken.
St. Marthavereeniging. Bloemhofstr Zon
dag? en Woensdags van 810 uur, n.m.
gezellig samenzijn voor Hollandschc meis
jes, die bier geen tehuis hebben TeL
11671.
R. K. Bevolkingsbureau Gebouw Sini
Bivo Smedestraat 23 van 8—10 uui
op Maandag-, Woensdags- en Vrijdag,
avond
St. Elisabeth's Vereeniging Jansstraat
Aanvragen om versterkende middelen
voor arme zieken der S E V Maan
dags van 23 uur Donderdag van 12.
Bisschoppelijk Museum. Dagelijks, uitge
nomen Zaterdag. Zon- en Feestdagen
toegankelijk
R. K. Kraamverzorging van de Derde Ords
w- St. Franciscus. Aanvragen te richter
tot Mevr. Coebergh, Ged. Oude Gracht
74, des Dinsdags van 23 uuV.
Parochiale Bibliotheek (Kleverparkweg)
ingang tusschen kerk en pastorie lederen
Dinsdagavond.
Eerste Hulp bij Ongelukken (Snelverband)
Centrale post Tel. 11111 en verder bij de
leden, te kennen aan het zwart schild met
wit kruis aan den huisgevel.
Reddingsbrigade voor drenkelingen
Centrale post Tel. 11111 en verder bij dc
leden, te kennen aan het groen-wit schild
aan den huisgevel
Vandaag wordt het vergroote, het
nieuwe mode-paleis van „De Faam" op
den hoek van Anegang en Lange Veerstraat
in gebruik genomen.
Een machtig bouwwerk, een grootsch
tooneelstuk of een in.vruchtbaar bouwland
herschapen moeras geeft immer weer stille
vreugde aan den ijandachligen beschouwer
om de energie, werklust en genialiteit van
den bouwmeester, dichter of organisator, die
uit het meesterwerk spreekt. Vreugde en
bewondering.
Eenzelfde vreugde en bewondering moet
hem bevangen, die onbevooroordeeld, in het
licht der historie, de uitbreiding van „De
Faam" beschouwd
Hier was een jonge, energieke directie aan
het werk, een meesteres, een kunstenares
in haar vak: het drijven van een modern
winkelbedrijf.
In September 1918, slechts 7 jaar geleden
dus, deed zij onder den naam „Dc Faam", in
Haarlem haar intrede.
En wat frissche energie, gepaard aan
deugdelijke zakenkennis en nuchter door
zicht in de eischen van een modern winkel
bedrijf vermogen, dat kunnen de Haarlem
mers getuigen die „De Faam" aan het werk
hebben gezien Men denke slechts aan de-
voorbeeldige advertentie-campagne en de
aantrekkelijke étalages.
Reeds aanstonds had de nieuwe firma
succes en uit den vrij bescheiden opzet
heeft zich het groote gebouw ontwikkeld
waaromheen nu dezer dagen de schuttingen
der verbouwing zijn weggevallen en dat een
oogenlust is voor al wie den hoek Ane
gangLange Veerstraat bekijken.
Een foto in dit blad laat den lezer het
nieuwe gebouw zien, dat met zijn pretti-
gen, witten steen, waartegen de donker
bruine raamomlijsting Jiarmonieerend af
steekt, zijn marmeren pilasters en bij de
eerste étage groen marmeren bekleedingen
een frisschen indruk maak;.
Beter dan vele woorden van lof zal dit
gebouw blijvend getuigen van de voortva
rendheid, Je zakenkennis en de krachtige
wil om „er te komen" van de jonge mannen,
die de leiding van deze zaak in handen
hebben.
De directie vertelde ons van wat in een
modern winkelbedrijf thuisbehoort en op
welke wijze zij er naar streeft de goederen
zoo goedkoop mogelijk onder het publiek
te brengen. Wij noemen eenige van de door
haar gebezigde middelen: een machtige in
koopcombinatie met 35 leden over het heele
land verspreid, zes filialen elders gevestigd,
inkoopkantoren te Parijs, Berlijn, Weenen
en Londen, die de firma op de hoogte hou
den van iedere wijziging der mode en be
slag leggen op de laatste snufjes en nou-
veauté's, die als het moet door de lucht
worden aangevoerd. Tenslotte gaan de in-
koopers geregeld zelf naar het Buitenland.
Door een zorgvuldig voorbereiden van "een
goede inkoop- en verkooporganisatie tot in
alle onderdeden meent de directie de prij
zen der kleejing op een lager niveau te
kunnen brengen. Grondslag daarvoor is
verlaging van productie- en andere kosten,
zonder dat de loonen van personeel gedrukt
worden, maar dat daarvoor dan ook jn ruil
de grootst mogelijke arbeidsprestatie geeft.
In één woord dus een streng doorgevoerd
economisch beheer over de geheele linie
Ook de fabrikanten werden voor dat idéé
gewonnen.
Thans iets over het nieuwe gebouw.
In September 1922 werd, naar de direc
tie ons mededeelde, besloten door in ge
bruikneming van het hoekperceel Anegang
te voldoen aan het verzoek van velen om
naast heerenkleeding ook dameskleeding te
voeren. Vanaf het eerste moment dezer uit
breiding ging het steeds vooruil. Steeds
grooter werd de clientèle en steeds kleiner
bleek de beschikbare ruimte. Totdat beslo
ten werd tot verbouwing. Aanvankelijk was
het de bedoeling een z.g. klein plan uit te
voeren, waarbij de oude rooilijn zou ge
handhaafd blijven, Door een gelukkigen sa
menloop van omstandigheden, waarbij te
leurstellingen echter niet bespaard bleven,
kwam het nu uitgevoerde plan tot stand,
waardoor tevens een groote verkcersver-
betering op dien gevaarlijken hoek werd
verkregen. De directie weet hiervoor dank
aan den heer Reinalda, wethouder, en den
heer W. J. B. v. Liemt. Het verkeer mag de
directe dank weten voor haar offer om deze
verbetering tot stand te brengen.
Voor den buitenstaander immers is het
meest opmerkelijk „de Faamstraat dat is
de portiek welke de z.g, eiland-étalage van de
overige uitstalkasten scheidt. Deze „Faam
straat" is voor het verkeer een groote ver
betering op dien drukken hoek en zal een
drukke passage worden. Des avonds wordt
de „Faamstraat" door middel van hekken,
oni velerlei redenen, afgesloten. Etalage-
ruimte is er genoeg. Niet minder dan on
geveer 46 meter. De goederen, die er ge-
exposeerd worden, komen uit Engeland,
Nederland, Frankrijk, Duitschland en Oos
tenrijk. De wasfiguren zijn ware kunstpro
ducten uil de allerbeste Fransche wasfigu-
renfabrieken. Ze worden vervaardigd naar
bekende sterren uit de film- en tooneel-
wereld.
Ieder dezer wasfiguren vertegenwoordigt
een bedrag, waarvoor een werkman gaarne
een maand arbeiden wil en indien men
eens de hoofden telt van deze étalagebevol
king dan zal het duidelijk worden, dat hier
in was staat geëtaleerd, voor een waarde
ruim voldoende om een bescheiden win
kelzaak te drijven. Fraai komen deze was
figuren uit tegen den eikenhouten achter
wand, waarvan de paneelen van artistiek
papier zijn voorzien en waarvan het boven
gedeelte bestaat uit glas in lood en oud
Hollandsch glas.
De toegepaste étalage-verlichting is eenig
in ons land en bestaat uit de tot nu* toe in
Haarlem onbekende Zeiss-ornamenten Deze
heeft een enorme lichtsterkte. Bovendien
is er een pui-belichting, die des avonds
reeas van verre de aandac'.it trekt.
De beide middenkolommen torsen ieder
een gewicht van 75.000 kilo, waarbij prac-
tisch is aangepast een viertal vitrines
In de parterre is de Heerenafdeeling ge
legen. Opmerkelijk is hier de fraaie lichthal,
waardoor overvioed'g licht aan "ezig is doo,
het volle daglicht dat hierin valt. In deze
afdeeling vindt men respectievelijk onder
gebracht de afd. Heereneostuums, Heeren
overjassen, Heerenmodeartikelen, cassa cn
expediiieruimte en tevens een afgescheiden
ruimte voor den verkoop van Jongensklee-
ding Het moderne Kinder-ameublement
ruimschoots voorzien van speelgoed maakt
het de moeder, welk: bii het koopen een
gedeelte van haar kroost medebrengt al
keel gfmakkeüjk hen rustig fe houden.
Het betreden van de groote trap, waar
onder paskamers cn verkoopafdeeling Hee
renpantalons, behoorlijk worden opgebor
gen of wel wat gemakkelijker is door ge
bruikmaking van de door Stork-Heisch ge
leverde lift. een copy van die uit het Roode
Kruis Ziekenhuis te Den Haag komen wii
op de eerste étage n.l. de ruime verkoop
afdeeling Dameskleeding.
Iedere dame de gelegenheid gevend rustig
en van anderen gesepareerd hare inkoopen
te doen was hier het parool. De standaards
rijk voorzien van de nieuwe snufjes vormen
een afscheiding welke tevens gebruikt wordt
als paskamer. Hier vindt men ook groote
afgesloten glazen vitrines waarin blouses,
japonnen', avondtoiletten en bontmantels
alsook gebreide goederen stofvrij worden
opgeborgen. Op deze étage bevindt zich
mede de cassa. Aan de andere zijde, ge
heel gesepareerd, treft men de rustige Hec
renmaatafdeeling en tevens de afdeeling
verkoop Jongeheerenkleeding aan. Volledig
heidshalve vermelden wij tevens de zich
aldaar bevindende paskamers en toiletten.
Op de tweede étage zijn ondergebracht
de verkoopafdeeling Meisjeskleeding, het
privé-kantoor. twee kanforen voor de
Hoofdadministratie, alsmede de koffieka
mer voor het personeel,
Op de derde étage het voorraad-magazijn,
de coupeurs-afdeeling en het atelier.
Het geheele gebouw is onderling verbon
den met een huisfelefoon en wel zoodanig
dat iedere étage rechtstreeks verbonden
kan worden met het stadsnet. Ook het
brandgevaar werd tof een minimum be
perkt, immers het geheele gebouw is voor
zien van een brandleiding.
In de kelders welke onder het geheele
gebouw doorloopen, bevindt zich het ke
telhuis waarin de twee Strebelketels ge
plaatst zijn, welke zorg dragen dat het ge
bouw afdoende wordt verwarmd.
Rest ons nu nog eenige namen te noemen.
Het geheel kwam tot stand ondek leiding
van het architectenbureau L. en lr. J. van
der Laan fe Leiden; aannemers waren F.
Camerling en van der Weg te Dordrecht,
die vanaf hei stellen van de eerste ijzer
kolom tot het kappen nog geen twee
maanden noodig hadden voor den bouw.
Opzichter was de heer van Diggelen. Ook
mogen wij noemen eenige artistieke be
kleedingen en ontworpen meubelen van het
kunstinstituut A. V. A. B. aan het Spaar-
ne, leider de lieer Zonneveld. De verkoop-
en magazijnruimte beslaat 1100 M2,
Met het nieuwe magazijn is Haarlem een
fraaien winkel rijker geworden, het stads
beeld een mooi gebouw en bef verkeer een
groote verbetering. Moge de dbectie baar
verwachtingen in vervulling zien gaan.
EEN AANRIJDING.
Hedenmiddag stond voor de Rechtbank
terecht G. H W., uit Blcemendaal, ter zake
dat hij op 22 Juli als bestuurder van een
zwaar motorrijwiel met een zeer snelle
vaart heeft gereden op den Bloemendaal-
scheweg te Jan Gijzenvaart en bij het
nemen van een bocht met onverminderde
snelheid 'n aanrijding veroorzaakte met den
23-jarigen A. S„ waardoor deze een sche
delbreuk opliep en verwondingen aan het
oor, welke laatste verwondingen een blij
vende doofheid niet uitsluiten.
Het slachtoffer vroeg een schadevergoe
ding van 288, welke door de rechtbank
niet ontvankelijk werd verklaard.
Op een vraag van den president, ant
woordde bekl dat hij met een „zeer snelle
vaart" heeft gereden en voor het nemen van
den bocht de snelheid nog heeft vermin
derd.
Getuige A. S. verklaarde, dat hij op den
bewusten dag als bestuurder van een mo
torrijwiel geheel rechts van den weg naar
Bloemendaal reed, met een zeer matigen
gang. Bij de Alb. Thymlaan kwam bekl.
aanrijden, die rechts op hem aankwam. Get.
kon zich niet meer zeker herinneren of
bekl. met snelle vaart ging, noch dat deze
links van den weg reed. Door den grooten
bocht meende get., dat W. rechtdoor wilde
Barometerstand 9 uur v.m.r 762. Vooruit,
OPGAVE:"
Naar waarnemingen in den morgen van
25 September.
Hoogste barometerstand 768.3 mM, te
Toulouse
Laagste barometerstand 750.2 m.M„ te
Roest.
Verwachting van den avond van 25 lot
den avond van 26 September:
Matige westelijke tot zuidelijke later wel
licht ruimenden wind, aanvankelijk opkla
rend met weinig of geen regen, later toe
nemende bewolking, kans op nachtvorst, iets
warmer later.
Bekl. antwoordt hierop mei een omstan
dig verhaal, waarin hij o.a. zegt, dat het
„ook een dergelijk geval van chantage"
was.
Mr. Josselin de Jong, vraagt of. bekl. ook
kaarten heeft verspreid, waarop zijn naam,
met bijvoeging van natuurgeneeskundige
staat vermeld en eenige spreekuren.
Bekl. antwoordt hierop bevestigend.
Getuige K. verklaarde, dat L. gezegd had
het kind in behandeling te willen nemen,
hetgeen ook gebeurd is.
Bekl. vraagt excuus voor zijn geëxal-
teerdheid, maar er wordt gelogen. De ge
tuige spreekt geen waarheid. De geheele
basis is wraak, laaghartige wraak.
De moeder van bekl,, als getuige a dé
charge gehoord, verklaard gezien te heb
ben, hoe het kind behandeld is, hetgeen
den pres. de opmerking ontlokte, dat deze
getuige een a charge blijkt te zijn. Ook de
vrouw van bekl. verklaart de behandeling
te hebben gezien.
Het O.M. acht hef feit bewezen en
vraagt bevestiging van het vonnis van den
kantonrechter.
Mr. Mellema betwist de vraag, of hier
sprake kan zijn van een uitoefening van ge
neeskunde als beroep.
Vervolgens wijst pi. er op, hoe bekl. een
idealist is, die alleen de menschen wil hel
pen. Ter staving van zijn bewering legt pl.
verschillende getuigschriften over. Deze
rijden. zaak is een waarschuwing voor bekl. Pl
Bekl. merkte op, dat zijn duo-ri)der de j
richting heeft aangegeven.
Van de aanrijding zelf weet get. zich niels
meer te herinneren. Zes weken is hij ver
pleegd in het ziekenhuis St. Johannes de
Deo. Thans is hij weer nagenoeg hersteld,
doch met zijn linkeroor kan hij absoluut
niets hooren.
Getuige H. verklaarde, het ongeval ge
zien te hebben, toen zij voor de deur van
haar woning zat. Zij zag bekl. links van den
weg rijden met een „vlug gangetje", niet
zoozeer met een groote snelheid. Signalen
heeft zij niet gehoord, nog teekens gezien.
Wel zag zij, hoe S. tegen W. opreed en bei
den vielen.
Op een vraag van den president,- welke
indruk getuige had van de schuld van een
van beiden, beweerde zij niet te kunnen
antwoorden, daar het geen moedwil was.
Getuige L. zeide, dat bekl. met een flin
ke vaart kwam aanrijden, geheel links van
den weg. Ook S. had een tamelijk gangetje,
doch reed minder hard dan W. Na de bot
sing bleven beiden bewusteloos liggen. Nog
verklaarde getuige, op een vraag van den
president, dat bekl. steeds met een „gru
welijk snelle vaart" reed. Volgens het pu
bliek was het een woeste rijder.
Dr. K., als getuige-deskundige gehoord,
verklaarde, dat S. een schedel-basis-frac
tuur had opgeloopen en een kneuzing aan
het rotsbeen.
Dr. Kamminga verklaarde, dat het trom
melvlies beleedigd was, terwijl een bloed
uitstorting plaats gehad had in het linker
oor. De waarschijnlijkheid is groot, dat het
gehoor voorgoed verdwenen is.
Get. N„ de duorijder, zeide, met zijn
hand de richting te hebben aangegeven.
Ook W. heeft signalen gegeven, met de
hoorn en met de hand. Wat de snelheid be
treft. deze zou ongeveer 15 K.M. per uur
geweest zijn; over het algemeen rijdt bekl.
niet wist, wel pittig.
Het O.M. achtte de schuld van bekl. be
wezen door de getuigenissen en bekl. heeft
links van den weg gereden, terwijl de tee
kens. indien gegeven, dan toch zeer ondui
delijk waren. Ook hebben de getuigen aan
vankelijk verklaard, dat bekl. als een woest
rijder bekend staat. In aanmerking nemen
de. dat bekl. zelf ook veel schade heeft ge
leden. meent spr. geen zware straf te moe
ten eischen. Een gevangenisstraf achtte spr.
dan ook niet noodig. doch het beste zou
zijn, indien een compromis werd gesloten
tusschen bekl. en het slachtoffer. De eisch
lu'^de 50 boete of 10 dagen hechtenis.
De verdediger, Mr. Pliester, weerlegde op
de eerste plaats de schuld van bekl. op
iüridische gronden. Vervolgens zijn de ge
tuigen zeer onzeker in bun verklaringen. Als
W links had gereden, dan bad hij S. moe
ten zien aankomen.
De uitspraak werd bepaald op Donderdag
1 October.
Onbevoegd uitoefenen der geneeskunde.
Vervolgens diende de zaak in hooger be
roep tegen H. J. L. koopman uit Amster
dam, terzake van het onbevoegd uitoefe
nen der geneeskunde. Bekl. zou in Mei 25
een 12-jarig kind in behandeling hebben
genomen, in Zandvoort, hetgeen door hem
werd ontkend. Enkele punten in de dag
vaarding zijn volgens bekl. waar, doch de
meeste niet. Bekl. was door den kanton
rechter veroordeeld tot 1 maand hechtenis.
De president merkt on, dat bek!, reeds
eerder voor een dergelijk feit is veroor.
deeld.
dringt aan op een voorwaardelijke veroor
deeling.
De uitspraak werd bepaald op Donderdag
1 October.
Ondergeteekenden, met groot leedwezen
kennis genomen hebbende van de afwij
zing tot meerdere geldelijke hulp aan de
H. O. V. door den Gemeenteraad, doen
een klemmend beroep op alle ingezetenen
van Haarlem en omliggende gemeenten om
oogenblikkelijken steun.
Na deze afwijzing zal in de ledenverga
dering a.s! Maandag opnieuw een voorstel
tot ontbinding moeten worden ter tafel ge
bracht, tenzij vóór dien eenbedrag van
tenminste 10.000 zou zijn bijeengekomen.
Zij zijn van oordeel, dat het ernstig te
betreuren zou zijn, indien een orkest, dat
in het muziekleven hier ter stede een zoo
belangrijke en eervolle rol vervult, moest
komen te verdwijnen en vertrouwen dat er
I" in en om onze stad zeer velen zijn die prijs
stellen op zijn voortbestaan en zich een of
fer daartoe willen getroosten.
Als allen, wien dit orkest in den loop der
jaren in Concertzaal en daarbuiten zooveel
te genieten heeft gegeven, de handen ineen
willen slaan en elkeen naar de mate van zijn
krachten wil medewerken, dan behoeft dit
offer ook niet groot te zijn.
Elk vriend van de H. O. V. wordt drin
gend verzocht ten spoedigste
toezeggingen van bijdragen in te zenden
aan een van ondergeteekenden:
Joh. Braakman, voorzitter Kleine Hout-
straatvereeniging; Dr. G. J. A. Broese van
Groenau, voorzitter Kon. Liedertafel „Zang
en Vriendschap"; H. Burger, voorzitter
Harmonie-Crescendo; P. Duyn, voorzitter
Jansstraat vereeniging; M. F. Heemskerk,
voorzitter Symphonie Orchest „Euterpe";
D. Hogenbirk, voorzitter Chr. Or. Vereeni
ging; W. van Honschooten, voorzitter Man
nenkoor „Proza en Poëzie"; W. A. J. v. d.
Kamp, lid van den gemeenteraad; Th. van
Kempema, voorzitter Spaarnwouderstraat-
vereeniging; Vincent Loosjes, oud-wethou
der van Haarlem; Dr. J. A. Menalda van
Schouwenburg; Jhr. J. C. Mollerus, voor
zitter Ver. Voor Vreemdelingenverkeer; C.
Overbeek, voorzitter Doopsgezind Zang*
koor; Jhr. C. J. A. Reigersman, voorzitter
Haarl. Bachvereeniging; D Ia Roy, voorzit
ter Nieuwe Haarl. Muz. Vriendenkring; P.
Schuuring, voorzitter Kaniperstraat-vereeni-
ging; R. Smit, voorzitter Haarl. Politie mu-
ziekvereeniging; H. Stinis, voorzitter Kruis
straat en Kruisweg-vereeniging; J. C. Tade-
ma, voorziter Mij. tot Bev. van Toonkunst,
afd. Haarlem; Max Weber, voorzitter Ko-
ningstraat-vereeniging; A. H. Weijburg,
voorzitter Barteljorisstraat-vereeniging; J.
Willems, voorziter Gierstraat-vereeniging; J.
Antonisse, voorzitter Laurens Jansz. Cos-
ter muziekvereeniging; J. IJzingdijk, voor
zitter Haarl. Tram Fanfare; A. N. Zonne
veld. voorziter Gem. Koor Polyhymnia, J
j