De vooruitgang van het Landbouwbedrijf. Verkeersongevallen. De Opening van het Koelhuis „Frigo" te IJmuiden. De Haarlemsche begrooting-1926. Het gebruik van Fordson Tractors. MUZIEK. Vrijda g - 9 October 1925 DAGBLAD VOOR NOORD- EN ZUID-HOLLAND 50ste Jaargang No. 16167 Dit nummer bestaat uit i bladzijden - Eerste blad Agenda 10 October De Suikerfabriek te Halfweg:. VOOR DEN POLITIERECHTER. EEN ERNSTIG ONGEVAL. Het slachtoffer aan de gevolgen overleden. De Zanderafdeeling van het Groote Gasthuis. Nieuwe weg. SP Telegraphisch Weerbericht WEKEL1JKSCHE CURSUS IN KERKZANG. Een Zangersdiploma. abonnementsprijs bedraagt voor Haarlem en Agentschappen: Per week 0.25 per kwartaal 3.25 ranco per post per kwartaal bij 'ooruitbetaling 3.58 Bureaux: NASSAULAAN 49. Telefoon No. 13866 (3 lijnen). Postrekening No. 5970. Advertentiën 35 cents per regeL Bij contract belangrijke korting. Advertentiën tusschen den tekst als ingezonden mededeeling, 60 ct. per regel op de le Pagina's 75 ct. per regel. Vraag- en aanbod-adver- tentiën 14 regels 60 ct. per plaat sing: elke regel meer 15 ct. bi; vooruitbetaling. Alle abonne op dit blad zijn, ingevolge de verzeke ringsvoorwaarden, f OOM Levenslange geheele ongeseluktheid tot werken door f 7C(| tegen ongevallen verzekerd voor een der volg,es ,ide uitkeeringen OUUU.verlies van beide armen, beide beenen of beide oogen 1 JU." ötj een ongeval met jp OCfl bij verlies van een hand, f |OC Dij verlies' van een f Cf) doodehjken afloop 1 een voet of een oog 1 iLó." duim of wijsvinger JU." bij een breuk van f bij verlies van een 1 I U I been of arm andere vinger t Is mei Haarlem gedaan; we zitten zoo, *ast als een muur! Dat is de eerste indru's kelken men van de Haarlemsche begroot: c g voor 1926 krijgt. Nergens bijna in al die ci j- ers is steekhoudende critiek te vinden or p, te kunnen zeggen: dat mag veilig hooger j ie- raamd worden of daarop kan toch wel i ens Bink bezuinigd worden. En ondanks ieze onmogelijkheid toch nog een begrootin;| met een eindcijfer dat naar de tien millioen 1 oopt en wat erger is aan inkomsten f® uit gaven 312.000 meer dan het vorig ja/ ar. In stede dus van de noodzakelijke inkrir nping, waartoe, naar aller meening, de pu blieke huishoudens moeien komen, een u(l zetting 'en koste van ruim drie ton. Het he et wel, dal de begrooting is sluitend gemaak t; maar, eilieve, kijk niet hoe! 1924 is, on/ lanks al bet slechte wat er van voorspeld w erd, geen kwaad jaar geweest. De dienst J 924 heeft een batig saldo van bijna zes t o n. Hiervan Werd reeds 170.000 voor 1925 o pj genomen en de rest n.l. f 400.750, wordt g ebruikt om de begrooting 1926 sluitend te j naken Ook 1925 zal nog wat overlaten en dan zijn er hog achterstallige inkomsten. van vorige dienstjaren, wat te zamen 91 .000 geeft om de begrooting 1926 rfiee op te i zetten. Zoodat er bijna een half millioen opi dé begrooting 1926 zou te kort komen, wai.n ieer deze mee vallers er niet waren. Eerlijli /eidshalve moe ten wij er echter 'rekening s iee houden, dat voorgesteld wordt om één ton extra af te lossen op de crisisleenirij i 1919 en dat de post onvoorziene uitgaven op rujm één ton Wordt geraamd. Zoodat hel eigenlijke tekort dan bijna drie ton is. De voorgespiegelde ea toch in het be staande systeem absolu:» noodzakelijke be lastingverlaging hangt da n ook nog geheel in de lucht. Als opbrengst van de 2 pet. even redige heffing is immers voor 1925 976.000 geraamd, terwijl voor 'i926 930.000 wordt uitgetrokken. Voor a 211 half percent ver laging der eigen geur/eenlelijke inkomsten belasting moeten dus nog een paar ton ge vonden worden. En da n is er nog geen spra ke van vermindering t 0f opheffin g van eenige andere belasting. '9 oor het personeel is maar weer eens 50.000 meer geraamd en de zakelijke belas ug op het bedrijf prijkt ook op deze begrr mting nog met 90.000. t Ziet er dus ?d) i.esbehalve rooskleurig uit met onze financiën We hebben in de onder deden nog eens ezocht naar de schuld van de uitzetting der begrooting, m. a.w. het fei telijke tekort 7j ooals gezegd, valt nergens gegronde critid te maken, 't Zijn meest kleinere postjes, welke tezamen de verhoo- iing vormen, a et de meerdere lasten van pensioenen, j .eriodieke verhoogingen en rente en aflos sing van geldleeningen. Alles bij elkaar du j nakoming van bestaande ver plichtingen f liei^ind zal het euvel duiden, fat er 60( I 1 meer wordt uitgetrokken voor ?00 M. si ar aan te koopen voor de brand weer en >nkele andere voorzieningen te treffen vo>r de veiligheid van onze roeren de en onroerende goederen. Dat de R.-K. ceeszaal en het St. Franciscusliefdewerk sa men 2( JOO meer vragen, mag dan ook niet genoemd worden evenmin dat voor studie beurzen 3500 meer wordt uitgetrokken. ■Tp 25 00 meer voor bestrijding van epide mische ziekten zal toch zeker niemand aan- merldnf 1 durven maken. En zoo kunnen wij doorija an. Misschien valt er te vragen of bij den krappen stand van de Haarlemsche Gems :entekas een opvoering van de post Lichia melijke Opvoeding met al weer 4500 Wel gerechtvaardigd is; en of de openbare m>rst:a en bibliotheken, die al zulke gewel dige cijfers vragen, 't niet maar eens moesten doen met de 60.000 op de loopende be- gfooting uitgetrokken en geen 7000 meer •noesten vragen. Eveneens lijkt het ons niet juist, dat bij «en mindere raming van inkomsten voor de •Gemeentelijke Concertzaal 2500 meer Wordt uitgetrokken bij de uitgaven. Maar men ziet, dat wij moeten gaan vallen op be trekkelijk kleine cijfers van enkele duizenden fuldens, welke op een begrooting van bijna tien millioen geen doorslag kunnen geven. Aan de grootere getallen valt niet te tornen. Immers, dat er 30.000 meer wordt uitge trokken voor onderhoud van straten en plei- uen; wandelplantsoenen en parken is bit- iere noodzaak. Te lang heeft Haarlem, luxe *tad, daarop al reeds bezuinigd De bestra ting van vele wijken zou in staat zijn ons ••n slechten naam te bezorgen en dat is 'och het allerlaatste, waar we toe komen loeten. Nog een treuriger noodzaak is de vernoo- guig van den post „Ondersteuning van be- foeftigen" "voor het Burgerlijk Armbestuur tnet 50.000. Daartegenover staat gelukkig oen mindere raming van 20.000 voor werk lozensteun. Maar de stijging van het budget van het Burg. Armbestuur tot 432.000 is toch wel heel erg. 't Is 5 per hoofd der bevolking of 12 pCt. van het totaal der op brengst van alle belastingen. En zoo'n cijfer teekent meer dan wat ook de scheeve Verhoudingen in onze gemeente. Van die scheeve verhoudingen krijgt men een uitstekend beeld, wanneer men de na- deelige sloten van de volgende diensten eens onder elkaar zet. Openbare veiligheid738,657,43 Volksgezondheid 142,119,85. Openbaar lager onderw207,382,34. Openbaar vervolg, onderw. 38,335,19. Openbaar uitg. L. O f Jpenbaar buiteng. L. 035,684,57. Jpenbaar voorb. L. O19,772,56 Bijzonder L. O91,552,90. Bijzonder vervolg onderw4,705. I Bijzonder uitg. L. O8.743,50. j Bijzonder voorb. L. 0 23,900. Overig lager onderw36,765,20. Middelbaar onderw396,092,60. Hooger Onderwijs 69,921.14. Nijverheidsonderw65,256,15. Ondersteuning aan behoeftigen 995,891,69. Ondersteuning aan werkloozen 64,887. Dit is te zamen bijna drie millioen, wat de gemeente bij de openbare veiligheid, de volksgezondheid, de armenzorg en het onderwijs bijlegt. Zulke cijfers spreken meer dan iets an ders. We kunnen gaan zoeken of er op culturecle uitgaven niet een paar duizend gulden te bezuinigen valt; We kunnen vra gen of bij zulk een krappe begrooting 30,000 voor muzieksubsidie wel geoorloofd isWij kunnen vragen, of Haarlem tegenover b.v. Amsterdam en tegenover zijn eigen schrale inkomsten niet verplicht is evenals elders is geschied de loonen van het ge- meentepersoneel iets te verlagen en (of) bij dragen in de pensioenstorting te eischen. Dat alles kan. Maar waar men de bezuini ging ook zoekc, de gplallen blijven uiterst gering tegenover de lasten welke wij bo ven afdrukten en welke niet op de schou ders onzer gemeentenaren aileen mochten drukken, 't Is de scheeve positie van de slechte verhouding tusschen de inkomsten van Rijk en gemeente, de scheeve positie van het tot in den treure traineeren met de grenswijziging, welke beide de allervoor naamste schuld dragen aan het vaslloopen van ons budget. Zoolang daarin geen verandering komt, behoeft er aan een betere Haarlemsche be grooting en noodzakelijke belastingverla ging niet te worden gedacht! Sociëteit „St. Bayo". Zangles 1 uur Vioolonderwijs 3 uur Geel-Wit 5 uur Gewone zittingen 7 uur. Luxor-Tbeater Bioscoopvoorstelling 8 uur. Kunsthandel F. H. Smit Tentoonstelling van Aquarellen en Pastels door J. C. M. Legner. Dagelijks geopend van 10 lot 6 uur, uitgezonderd Zondags Arbeidsbemiddelingsbureau van Sint Fran- eisens Liefdewerk. Zoetestraat 11 Eiken Donderdag van 8934 uur. R.K. Arbeidsbureau voor mannen en jongens Sociëteit St. Baro, Smedestraat 23, Telefoon 10049 Alle werkdagen van 9 half 9 uur 's Zaterdags alleen van 9—2 en van 2634 en 's avonds van hall 8 half 9 uur. R. K. Arbeidsbeurs voot Vrouwen - Bloem hofstraat 1 Alle werkdagen van v m 1012 uur, des middags van 2 4 uur, e« avonds van 89 uur. behalve Zaterdag avond Tel 11671. Arbeidsbeurs voor R. K, Ziekenverpleegsters (uitgaande van den Ned R K Bond van Ziekenverpleegsters). Aanbiedingen en aanvragen voor verpleegsters aan het Bu reau Bl.weg 309 Overveen fdr C Bosch). R. K. Leeszaal en uitleenbibliotheek lansstraat 49 Eiken dag geopend van 1012, van 25 en van 7—10 uur. be halve des Maandagsochtenös en op Zon en Feestdagen Uitleenen van boeken van 2 tot 5 uui en van 79 uur Woens dagmiddag ruilen ,van kinderboeken St. Martha vereeniging. Bloeme.ofstr Zon dag? en Woensdags van 810 uur. n.m gezellig samenzijn voor Hollandsche meis- ies, die hier geen tehuis hebben Tel. 11671 R. K. Bevolkingsbureau Gebouw Sint Bivo Smedestraat 23 van 810 jui op Maandag-, Woensdags- en Vrijdag avond St. Elisabeth's Vereeniging Jansstraat Aanvragen om versterkende middelen voor arme zieken der S E V Maan dags van 23 uur Donderdag van 12 Bisschoppelijk Museum. Dagelijks, uitge nomen Zaterdag, Zon- en Feestdagen gankelijk. R. K. Kraamverzorging van de Derde Orde Si Franciscus. Aanvragen te richter tot Mevr Coebergh, Ged Oude Gracht 74, des Dinsdags van 23 uur Parochiale Bibliotheek (KI everparkweg) Dinsdagavond Eerste Hulp bij Ongelukken (Snelverband) Centrale post Tel 11111 en verder bij de leden, te kennen aan het zwart schild met wit kruis aan den huisgevel. De directie van de suikerfabriek te Half weg, heeft baar bedrijf wederom economi scher ingericht. Zij heeft n.l. een transpor teur aan laten brengen, waardoor voortaan de balen suiker machinaal van uit de fabriek langs een transportband naar 't schip wor den getransporteerd, na eerst automatisch te zijn gewogen en te zijn dichtgenaaid. Door deze inrichting zijn de zoogenaamde suiker dragers, die in vorige campagne de balen suiker naar de schepen vervoerden, over bodig geworden. Aan de directie der suikerfabriek is met machtiging van den Minister van Arbeid, vergunning verleend tot 31 December 1925, om arbeid te verrichten in drie ploegen. 8 uur per dag en 56 uur per week, onder voorwaarde dat de ploegen wekelijks wis selen. GEEN PROVINCIALE WEGEN BELASTING. Naar de „Tel." verneemt, hebben Gede puteerde Staten van Noord-Holland afge zien van hun voornemen tot invoering van een provinciale wegenbelasting. in ver band met de plannen van het Rijk tot hef fing van een wegenbelasting en voorts om dat het in het voornemen ligt van de re- geering, een gedeelte van de opbrengst uit 35,368,46. 4 to '--eren aan do provinciën Donderdagmiddag heeft de officieele ope ning plaats gehad van het koelhuis „Frigo," der N. V. Ver. Ijsfabrieken te' IJmuiden. Een 150" tal genoodigden waren aanwezig om de plechtigheid bij te wonen. Onder de aanwezigen merkten we o.a. op de burge meester met echtgeroote, de wethouders, vele leden van den Raad, het bestupr van IJmuidens Bloei en verschillende industri- eelen Dit koelhuis met een nuttige ruimte van 3500 M3, is eigenlijk verdeeld in 6 geheel afzonderlijk werkende en te bedienen koel of vriesruimten. In alle ruimten' kan bereikt worden 'n temperatuur van20" C.t erwijl als regel 4 ruimten zullen worden gekoeld op een temperatuur van 0" C. en de 2 resteerende ruimten voor vriestemperaturen v. 12n C. De koelgoederen, in hoofdzaak fruit, worden door een goederenlift gebracht op de ver dieping waarvoor zij bestemd zijn en verder met wagentjes op hun plaats gebracht. De bediening van het geheele koelhuis geschiedt in een centraal punt. De temperaturen, de vochtigheidsgraad, het licht, de ventilatoren worden alle behandeld en gecontroleerd van uit de lifttoren, zoodat de goederen steeds afgesloten en onaangeroerd blijven. Waar aan alle te bewaren goederen afzonderlijke eischen worden gesteld is het op deze wijze mogelijk aan de hoogste eischen te voldoen en de best denkbare resultaten te bereiken. De benoodigde koude wordt verkregen door .zgn. directe ammoniakverdamping in 10.000 Meter pijp. Zes ventilatoren verdeelen door middel van kokers de lucht door de ruim ten, zware eikenhouten deuren scheiden de ruimten onderling en van de buitenlucht. Even zoovele ventilatoren zorgen voor de ver- sche luchtaanvoer. Alle deelen zijn ingericht voor entrepotsluiting. Het geheele gebouw is omgeven door gewapend beton en daarna door 20 c. M. kurkisolatie en daaromheen wederom door beton of metselwerk, dus zooveel mogelijk brandvrij Kracht en licht- leidingen zijn in kabel uitgevoerd, teneinde deze tegen vocht te beschermen. Met den bouw van een op den lifttoren aan sluitend tweede deel groot 5000 M3. is reeds begonnen, zoodat voor den volgenden Z0[- mer de totale ter beschikking staande koe - en vriesruimten der N. V. Vereenigde Ijsfa brieken zal bedragen 16.000 M3. De lig ging is uitermate gunstig, aan twee' spoor banen en diep vaarwater. Voor de koudepro- ductie van het nieuw in gebruik genomen ge deelte staan ter beschikking 2 ammoniak compressoren van 125.000 caloriën ieder, be nevens een reserve.dito van 50:000, terwijl detotale koude capaciteit: van de N. V. Vereenigde Ijsfabrieken bedraagt 2.000,000 caloriën, de totale aanwezige krachtwerktui gen hebben een vermogen van 1200 P. K., de totale oppervlakte der fabrieksgebouwen en terreinen is 7800 M2. Bij de officieele opening zijn behalve alle vroeger gebouwde ruimten reeds de helft van de nieuwe gebouwen gevuld, een bewijs van de groote behoefte aan koelruimten. Al het vervoer en de geheele expeditie ge schiedt door de N. V. Vereenigde Ijsfabrie ken zelf. In een der ruime zalen, voor deze gele genheid smaakvol versierd, hadden alle ge noodigden zich vereenigd. Er waren ver scheidene bloemstukken. Van het personeel ontving de directie, een van kunstbloemen gemaakt koelhuis, dat een gelijkenis vorm de aan het te openen gebouwalleen wat kleiner De heer Tusenius de aanwezigen toespre kende, zeide Ik heet u allen van harte welkom. Onge twijfeld zal bij u de vraag zijn opgekomen, aldus spr. of een dergelijke luisterrijke ope ning en een dergelijke ophef nu wel even redig is metde belangrijkheid van het object. Wij hebben gemeend deze vraag beves tigend te mogen beantwoorden. Ik hoop van harte dat ook de heeren aanwezigen na de toelichting die ik u thans hoop te geven en na de bezichtiging van wat hier werd ge wrocht met ons mede zullen gevoelen dat er eenige aanleiding bestond tot vertoon naar buiten. Wij willen grif erkennen dat er in de laatste jaren in onze gemeente veel groo tere en veel belangrijker fabrieken zijn gé- sticht. Ge;en van allen echter zoo nauw ver want met het hoofdbedrijf, de visscherij. Laat ik dan beginnen met u eenige deels technische, deels economische inlichtingen te geven van onze fabrieken. De totale grond oppervlak van onze bezittingen aan de Zuid zijde bedraagt 7891 M2, het totale vermo gen van onze compressoren bijna 2.000.000 caloriën, het totale vermogen van alle elec- tromotoren, draaistroom en gelijkstroom 1268 P.K. Het productievermogen in ijs be draagt 200.000 K.G. in 24 uur. Aan arbeids- loonen jaarlijks betaald f 100.000. Momen teel is reeds in onze koelruimten opgeslagen voor plus minus f 50Q.000, goederen, aard beien, frambozen, peren, appelen, druiven, citroenen, citroenrasp, amandelpers, bont, rllerlei versche Noordzeevisch, 600 vaten maatjesharing, wild en gevogelte, gedroog de appelen, vijgen, Canadeesche en Austra lische appelen, sinaasappelen, enz. Vóór de meeste van (leze goederen zijp, aparte ruim ten bestemd. Om alle ruimten te koelen wordt ammoniak verdampt in plus minus 20.000 Meter lengte pijp, waarvan 10000 Meter in dit gebouw. Het personeel varieert al naar het seizoen van 40 tot 80 a 90 man. De afzet van ijs per dag varieert van 200.000 K.G. tot nihil. De totale thans beschikbare koelruimte bedraagt 8000 M3. Wij hopen deze ruimte vóór het volgend voorjaar met 4000 M3 uit te breiden. De plannen en tee- keningen, hiervoor zijn gereed. Voor belangstellenden diene dat slechts directe verdamping wordt toegepast, dus nergens meer zgn. pekelkoding. Ik moet mij eenig geweld aandoen U niet meerdere inte ressante technische gegevens mede te deelen. Mijn gehoor is echter zoo gemengd dat in dit opzicht beperking is geboden. Alle ge gevens welke verschillende Uwer zouden wenschen zullen wij U echter straks gaarne verstrekken. Geheimen hebben wij weinigen, ik vertrouw dat diegenen onder U, welke wii als concurrenten mogen begroeten, hie met de noodige bescheidenheid hun oogen scliarig worden met het grootste gemak door den zwaarsten grond getrokken, terwijl breedte en diepte van voor verstelbaar is De zware Fordson tractors met rupsban den worden veelvuldig gebruikt voor groote lasten en op heuvelige terreinen. Ook in het leger zijn deze in gebruik. Achtereenvolgens werd gedemonstreerd zullen sluiten als ze iets meenen op te merk n ,net tje schijven-egge, cultivator, cultipacker dat slechts voor ons eigen gebruik bedoeld is. De naam ontstond als volgt Bij een bezoek aaj;„Koudcza ken vrienden "in Ostende, noem de men daar hun koudeinrichtingen „les frigorifères" kortweg Frigo) Deze afkorting stond ons nog voor den geest, toen wij beslis sen moesten onder welken naam wij visch zouden koopen in de hallen en die aldus ge kozen naam verwierf bekendheid. Ió het kort zette spr. vervolgens uiteen de bediening en controle van de geheele fabriek, waarna hij dank bracht aan de verschillende menschen, die medewerkten tot de totstand koming van het gebouw, in het bijzonder Burgemeester en Wethouders. Directeuren, monteurs, ingenieurs, tim merlieden, isoleerders, sjouwerlieden, allen hebben gegeven wat zij konden en allen zijn wij verheugd om wat wij hebben verricht, al dus spr. Moge dan elders en door anderen geklaagd worden over arbeidschuwheid over last wel ke men heeft met werknemers in allerlei vorm en in allerlei toonaarden, hier hebben en hadden wij deze lasten niet. Is dit mis schien het geheim van ons succes tot heden, laat het dan ook een belofte zijn voor de toekomst. Met een kort woord verklaart vervolgens de burgemeester het nieuwe gebouw voor geopend,. Spr. zeide, dat al wat kan dienen óm deze- interessante gemeente meer bekend te maken zijn belangstelling heeft.Hij wensch- te directeur en commissarissen geluk met deze opening en uitte den wensch dat het nieuwe instituut zal beantwoorden aan de gestelde eischen^en de verwachtingen niet zullen worden beschaamd. Namens IJmuiden's Bloei sprak nog de heer Jongstra, die vooral hulde bracht aan den heer Tusenius, die met zooveel elan en blij moedigheid dit gebouw had gesticht. Nog sprak de heer Geerlings eenige waardeeren- de woorden, waarna de eerewijn werd rond gediend en alle aanwezigen gelegenheid hadden de nieuwe inrichting te bezichtigen. Goo'd luck Hedenmorgen had zich voor den politie rechter te verantwoorden de 18-jarige A. N. H. uit Zaandam, terzake oplichting. Bekl. was in dienst bij den expediteur K. uit Den Haag en was chef van de zaak in molplosg, dorsch-persmachine en centrifu- gaalpomp. De Schijven-egge doet de groote kluiten aarde verkruimelen waarna men met deli cultivator den grond losser maakt om hem voldoende aan de lucht open te leggen. De cultipacker, welke achter den schijven-eg kan worden bevestigd, effent het land en rolt de aarde vast na het zaaien. Om een vol doende afwatering te verkrijgen, kan men den molploeg bezigen, een uitvinding van Prof. Visser van de Landbouw Hoogeschool te Wageningen. Door aan den tractor een kabel te bevestigen wordt een scherp, plat stuk staal waaronder een rond stukijzer is bevestigd, door de aarde getrokken, waar door op elke gewenschte diepte een stevig rond kanaal ontstaat. De draineering van het land wordt hierdoor ten zeerste bevorderd Al deze werkzaamheden worden door den Fordson tractor verricht. Ook voor de dorsch- machine, een centrifugaalpomp en andere werkzaamheden zijn deze tractors geschikt. Juist door deze veelvuldige capaciteiten wordt het gebruik goedkoop. Wil men zware lasten verslepen, dan bevestigt men een trailer achter den tractor en de zwaarste ladingen worden in één vracht gesleept. In Amerika is deze motor in tallooze be drijven te werk gesteld en zonder twijfel zal ook hier burgerrecht worden verkregen Reeds thans zijn een 400 tal dergelijke mo toren in Holland werkzaam. Hoe voordeelig is hij niet b.v. voor een aannemer. Behalve het aandrijven van den centrifugaal pomp kan hij ook gebruikt worden, voor het ver plaatsen van lasten. Met een electromotor is slechts het pompen mogelijk In de Haarlemmermeer zijn thans zoo ongeveer 70 tractors in gebruik, waarvan 55 Fordson. Voor een landbouwer, dié een dertig a veertig bunder land heeft te bewer ken, zijn de voordeden dan ook van groot belang. 's Avonds werd in café „de Landbouw" een film vertoond, waar de verschillende werkzaamheden van den tractor vooral in Amerika, werden gedemonstreerd. Zonder twijfel zal deze demonstratie weer de gewenschte resultaten hebben opgeleverd. Gisterenmorgen om ongeveer half tien was op het terrein achter de Haarlemsche Stoomverffabriek aan de Veerpolderstraat de 62-jarige W. D. S. van den Harmenjans- weg bezig met het uitbranden van lee.ge verfbussen, een jverkje dat hij al jaren deed. Zaandam. Verschdlende kwitanües had hij Hierbij kwam zi}n kleeding vermoedelijk met bedragen van 5-6 gulden verhoogd en :net de v,am in aanrakingi waardoor deze dh geld tn zijn zak gestoken. Bekl. beweerde jn b„nd geraakten. Niemand bemerkte ech- dat het de gewoonte was op elke post een dubbeltje aanteekenloon te innen, welke be wering getuige K. tegensprak. Dit was de gewoonte soms bij agentuur firma's, doch alleen met de toestemming van de betref fende firma's ter iets van het ongeval, voordat S. om hulp riep. Toen kwam het fabriekspersoneel toe snellen en bluschte de vlammen met emmers water. Later werd de ongelukkige in hoogst- zorgelijken toestand in lakens, gedenkt in lijnolie, gewikkeld, door E. H. B. O. over- Gefuige had lang geaarzeld strenge maat- gebracht"War het St. Elisabeth's Gasthuis, regelen te nemen, doch door de verschillende waar bij hedennacht aan de bekomen ver- daden van bekl., was hij tot de conclusie gekomen, dat deze onverbeterlijk was. Het O.M. eischte wegens oplichting 3 maanden gevangenisstraf. De politierechter veroordeelde beklaagde tot 6 weken gevangenisstraf. Vervolgens stonden een aantal personen terecht terzake mishandeling. Met de hem eigen coulance legde de politierechter ver schillende geldboeten op. De aanbieding aan Dr. Bückmann, van het cadeau van de patiënten der Zanderafdee ling, zal plaats hebben op Zaterdagmiddag 10 October om vier uur. Dat Ford een handig zakenman is, 'is vol doende bekend, waarover trouwens reeds wondingen overleed. Aanrijding. Gisterenmiddag om ongeveer half drie reed op den Zijlweg nabij de Delftstraal een grocnlenkar over de tramrails, toen juist eén tram naderde. Bij het passeeren van de rails, viel de weegschaal van d? kar. De groenteboer wilde hem onder het rijden grijpen, hetgeen mislukte, tengevolge waar van de groentenkar door de tram werd aan gereden. De wagen werd beschadigd, terwijl de groenten op straat terecht kwamen. Van de tram werd de rechterlantaarn beschadigd. De bitumenweg Noordwijkerhout—Noord- wijk is nu nagenoeg gereed. Wij vernemen, dat zoo spoedig mogelijk zal worden ge tracht de nieuwe bitumenweg te leggen op de Irajecten NoordwijkKatwijk en Noord wijkerhoutVogelenzang, Daar het iraject kolommen lange artikelen zijn geschreven-1 KatwijkWassenaar reeds gereed is, zal Zijn demonstraties en proeftochten, telkens binnen afzienbaren tijd een prachtige rijver- 778, Vooruk Barometerstand 9 uur v.m.: OPGAVE: J. J. WEBER ZOON FABRIKANTEN Haarlem, OPTICIENS Koningstraat 10 V<5 Medegedeeld door het Kon. Meteorologisc! Instituut te De Bildt. Naar waarnemingen in den morgen va* 9 October. Hoogste Barometerstand 776.4 m.M. te Holyhead. Laagste Barometerstand 730.8 m.M. te Ingoe. Verwachting van den avond van 9 tol den avond van 10 October: In het zuiden zwakke tot matige noor delijke tot westelijke wind, gedeeltelijk, bewolkt, waarschijnlijk droog weer, zelfde Temperatuur, in het noorden matige wes telijke wind, zwaarbewolkt, wellicht eeni ge regen des ochtends iets zachter w*er op nieuw, hebben, met de buitengewoon concurreerende prijzen, den naam Ford in ieders geheugen geprent. Den laatsten tijd worden door geheel ons land weer verschil lende demonstraties gegeven met de- Fordson tractor en wel speciaal voor landbouw doel einden. Gisteren was de beurt aan Hoofd dorp, waar talrijke landbouwers de voor- deelen van dezen tractor konden bewonde- re'n. Als men de geschiedenis van het landbouw- oedrijf nagaat, bemerkt men aanstonds in noe groote mate dit zich in stijgenden lijn voortbeweegt. Hadden vroeger onze boeren den naam van conservatief, den laatsten tijd is er een frissche strooming waarneembaar. Met het „mijn vader deed het zoo, dus doe ik het ook", kott» men' er niet meer. Men is de voordeden gaan inzien van de moderne techniek ten opzichte van den landbouw. De berichten van de eerste proeven met mo tor-landbouwwerktuigen, in den beginne sceptisch ontvangen, zijn thans voldoende bevestigd, om de voordeelen hiervan in te zien. De tijds- en werkkrachtenbesparing zijn van dien aard, dat velen zich de nieuwste machines aanschaften. En het succes is ver zekerd. Wat wij van verschillende land bouwers hier en daar opvingen, deed ons bemerken hoe men over 'f tflgetneen met den Fordson tractor is ingenomen. De demonstraties werden gehouden op de hoeve „Izbenhaezer" van den heer G. Kort te Hoofddorp. Begonnen werd met het ploegen van een stuk land. De tractor geplaatst voor een eenscharig Oliver ploeg no. 3 deed het werk gemakkelijk. Waar men bij alle nou- veauteiten critisch is aangelegd, werd de cri tiek ook hier niet gespaard. Unaniem echter was men van verschillende voordeelen over tuigd. Dis diepte en breedte der voren waren 28 bij 40 c.M. Voor dit werk zouden een viertal paarden noodig zijn. De voordeelen van den tractor echter zijn legio, op de eerste plaats kan men met de eenscharigen ploeg achter een tractor per dag I H.A. omwerken, terwijl men met paarden niet meer dan 40 Aren kan bewerken. Heeft men een 2 of 3 scharige ploeg dan kan men evenzooveel H.A. pet dag/ploegen. De kosten zijn betrek kelijk garing. Nadat men den motor met benzine heeft aangeslagen, wordt hij verder met petroleum gedreven en wordt ongeveer 6 liter p«;r uur of bij een werkdag van 10 uur 60 liter gebruikt. AU» «i^eeen. één of meer- binding van Haarlem naar Den Haag langs den voet der duinen en door een zeer schoone streek zijn tot stand gfckomen. H.O.V. Eerste Ikdenconcert. Als de dirigent Nico Gerharz het tnet bloe men en planten gesierde podium betrad, ging uit de zaal een langdurig en, warm applaus. In deze stemming was het, dat de zeer talrijke toehoorders luisterden naar het woord van Jhr. J. C. Mollerus, die in zijn functie van voorzitter de vereeniging „Vreemdelingen- verkeer"-Haarlem het podium betrad om den dirigent een fraaien krans te overhan digen en daarbij een enkel woord van sympa thie over te brengen van de zijde der organi satie waarvan hij het presidentschap be kleedt. „Het zou onjuist zijn", zeide o. m. spreker, „om ons thans bezig te houden met hetgeen achter ons ligt laat ons veeleer een blik slaan in de toekomst, en den wensch en de verwachting uitspreken, dat het or kest in groei moge toenemen. Het zal zeer zeker, ook in het belang van het vreemde lingenverkeer, groote diensten bewijzen." Na nog zijn sympathie te hebben betuigd aan de dames en heeren van het orkest, ver liet spreker, die vlot en duidelijk zijn gedach ten kenbaar maakte, het podium. Hetgeen Jhr. Mollerus sprak, mochten wel zij ter harte nemen, wien het in de eerste plaats geldt. Waar de steun kwam van de aristocratie en van den minderen man (in pecunia niet gelijk, in benignitate zeer zeker daar kan nu de middenklasse, die zich (een zeer gering percentage uitgezonderd, dat trouw de concerten bezoekt en ook tot meer dere diensten bereid is geweest) geheel on betuigd laat, voortgaan met te paradeeren als instandhoudster en bevorderaarster van wat Haarlem bevoorrecht maakt boven andere plaatsen voortgaan met de vruchten te plukken van het werk van anderen, die min der kortzichtig waren. Hadden zij dit con cert bijgewoond, 'k wed zij waren al half verwonnen. Voor Mozart, zoo prachtig geïnterpre teerd, door Gerharz, hebben wij groote bewondering. De muziek uit „Figaro" (Willem Ravelli zong na de prachtige uit voering der ouverture een recitatief en aria van den graaf) verwekte een ongekend blijde stemming in de zaal, en het vlekje in de colloratuur-passage bij den knappen zanger kon daarin niet veel veranderen. Hoe buitengewoon prachtig zong deze kunstenaar de liederen van Hugo Wolf. In een heerlijk voix mixte beeldde hij het fijn zinnige ,,Wer sich der Einsamheit ergibt.' Ook in II en III heeft hij den zin van Huge Wolf, die hier dieper zag dan enkel den text voor een lied, zeer schoon weergegeven, en het uiterlijk imponeerend „Hymr.us" van Strauss kon ons, hoe virtuoos ook ge schreven en uitgevoerd, den indruk der Wolf- liederen niet „vergessen machen". Ook voo: de weergave door 't orkest niets dan lof. Dii is een noviteit die wij nog heel dikwijls op de programma's der H.O.V. hopen te ont moeten. Bij de finantiëele zwarigheden, die 't aan schaffen der nieuwe werken inhoudt, kar, men zich nog verwonderen, dat de program ma's deze verscheidenheid bieden. Een be kend musicus, wien ik sprak over Gerharz' voorliefde voor de muziek van Max Bruch, deed het zeer prijzenswaardige en navolgens waardige aanbod, aan het orkest een der symphonische werken van Max Bruch ten geschenke te maken. Wij vonden dit zóó sympathiek, dat het hier niet onvermeld mocht blijven. Voor de leden een buiten kansje, en voor de orkestmenschen een kostje om te smullen want zij spelen Bruch gaarne. Haast overbodig is het, te zeggen hoe ook de muziek van Lizt en Wagner groote waar deering vond bij het auditorium. Maar de meest ondubbelzinnige blijken gaf het toch na Beethoven's symphonie, die herinneringen wekte van vijf jaren geleden, toen ook de musici zonder voorbehoud zich uitspraken, dat vanaf dat moment cle keuze van den diri gent niet meer twijfelachtig was. Even drukte het niet op temperatuur zijn der hoorns het ensemble in den aanvang, maar reeds in de doorvoering kwam het contact, waarin ten laatste ook cle houtblazers zich willig voegden, 't Andante weifelde nog even in zijn voor laatste variatie (de cello's) maar zelden heb ben wij nog den overgang van het Scherzo-trio zoo beteekenisvol hooren weergeven de voorbereiding tot het finale was in één woord indrukwekkend. Wie dacht bij dezen „zons opgang" niet aan het woord van Jhr. Mol lerus, dat het voegde, slechts het oog te richten op den klarenden dag G. J. K. Te beginnen a.s. Donderdag 15 dezer zal de ZeerEerw. Zeergel. Heer J. C. W. van d< Wiel, feeraar in Kerkmuziek aan het Semi narie „Hageveld" te Heemstede, in St. Bavo Smedestraat, een leergang geven in Grego- riaanschen zang, voor H. H. Kerkzangers en andere belangstellenden. Reeds eerder heeft de gelegenheid open gestaan oin zich voor dezen cursus te laten in schrijven, maar wij maken H. H. leden van Kerkkoren en overige belangstellenden nog maals erop attent, dat ook nog op den aar- vangsavond aan St. Bavo aanmelding voor den leergang geschieden kan. De lessen van gen iederen Donderdagavond te 8 ure aan en zujlen ongeveér anderhalf uur diiren, terwijl het cursusgeld in nadere bespreking onder ling zoo laag mogelijk zal worden gesteld Aan het einde van den cursus zullen deeF nemers, echter onverplicht, een zangersexa men kunnen afleggen. Wij twijfelen er nauwelijks aan, of de zan gers onzer R. K. Kerkkoren zullen gretig gebruik maken van deze onvergelijkelijke gelegenheid, om van een juiste uitvoerings wijze van het Greoriaansch, zoowel als van de gronden, waarop deze berust, een voile' diger en parate, practische kennis te bekomeni die aan het peil der muzikale opluistering onzer Kerkelijke plechtigheden sterk ten goede zal kunnen komen. Ook voor niet- kerkzangers, die elders moeilijk voldoende kennis van deze muziek bekomen kunnen, en die gaarne tot beter begrip van onzen li- turgischen zang en tot verruiming van hunne muzikale inzichten, dezen cursus willen vol gen, bestaat daartoe ruimschoots de gelegen heid. De autoriteit van den docent behoeft wel zoo min als zijne practische ervaring in het doceeren dezer materie voor Koorklassen, eenig betoog. Wij hopen van harte, dat de nabijheid van het Seminarie zoo voor Haarlem en Omstre ken oorzaak moge worden van een volkome- ner, frischer liturgisch leven. Men wordt verzocht voor den cursus zoo mogelijk een Graduale of Tiber usualis Mis- sae mede te brengen, benevens een in den boekhandel te bekomen leeg notènboekje.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1925 | | pagina 1