HET BEZOEK DER KONINKL. FAMILIE AAN LIMBURG -
HET GROOTSTE OORLOGSMONUMENT
Het H. Hart Monument
te 's Bosch.
WïMi
RECHTZAKEN.
iiiiiiiiimfiiiiiiiiiiEiiii
HET GROOTSTE OORLOGSMONUMENT VAN LONDEN, dat van de koninklijke artillerie, is Zondag onthuld door den hertog van Connaught, ten aanzien eener
Plagiaat oi geen plagiaat?
Dinsdagmiddag om twee uur
Is de zaak Doris Hermsen con
tra Aug. La Falise voor de
Haagschc rechtbank behandeld.
Het betreft de kwestie van de
prijsvraag voor het monument
van het H. Hart te s-Hertogen-
bosch.
Na voorlezing van de dag
vaarding verklaart beklaagde
Hermsen een ingezonden stuk
te hebben geplaatst in „Het
Vaderland" van 8 Sept., waarin
een stuk van den heer de Rou
ville wordt beantwoord en de
beeldhouwer Aug. La Falise
van plagiaat wordt beschuldigd.
De heer de Rouville had ge
schreven, dat hij, Hermsen, met
den prijs was gaan strijken.
President: U bent erg geval
len over dat woord strijken!
Beklaagde: De heer de Rou
ville bad al vaker in dezen geest
gesproken en geschreven.
President: En u schrijft:
„men" kan zoodoende gemak
kelijk een goede kans maken.
Bedoelt u met deze „men"
den heer Falise?
Beklaagde geeft een toelich
ting, waaruit blijkt, dat dit in
het algemeen kan gelden, even
als het op den heer Falize toe
passelijk is.
In dezen geest worden nog
enkele aanduidingen opgehel
derd.
Beklaagde worden hierop
eenige foto's getoond, gemaakt
naar een ontwerp van de hee-
ren De B'eule en Hermsen.
Hierop worden de getuigen
gehoord.
De eerste getuige is de heer
Ernst A. L. de Lang, directeur
der N.V. de Courant „Het Va
derland", die erkent het bewus
te ingezonden stuk op verzoek
van den heer Hermsen te heb
ben opgenomen.
Mr. de Kanter, de verdediger
van beklaagde, vraagt of de
heer De Lang een ingezonden
stuk van den heer de Rouville
Van Mei 1922 zich kan herinne
ren.
Getuige De Lang herinnert
rich het verzoek tot opname
niet. Wèl erkent hij, dat het
«tuk is opgenomen.
Op een vraag van den presi
dent aan getuige August la Fali
se naar zijn inzendingen voor
de bewuste prijsvraag, verklaart
deze niets van de inzendingen
van anderen te weten. Hij heeft
ingezonden in de hoop te wor
den uitgenoodigd tot de vijf
aangewezenen voor het defini
tief ontwerp. Later heeft hij zijn
ontwerp gewijzigd.
President: Het verbaast mij,
'dat gij uw ontwerp zoo totaal
gewijzigd hebt!....
Getuige Falise: Ik vind het
piet vreemd.
President: ....waarbij het
jreel gelijkenis kreeg met dat
Van de heeren Hermsen en De
Beule. Het komt natuurlijk wel
voor, dat twee artisten dezelfde
inspiratie krijgen.
Getuige Falise: De hoofdzaak
is zeer verschillend.
President: Maar de bijfiguren
yertoonen veel gelijkenis. In elk
geval: U wist niets van andere
inzendingen af? Had geen con
tact in dat opzicht?
Getuige Falise: Niets gehoord,
ftiets gezien, niets gemerkt! Daar
zweer ik opl
President: Het ingezonden
stuk aan het Vaderland had
een strekking, waardoor gij u
beleedigd voelde!
Getuige Falise: Ja.
Mr. de Kanter vraagt naar ge-
tuige's werkkring in 1921.
Getuige Falise verklaart toen
leeraar te zijn geweest aan een
inrichting van onderwijs in Den
Bosch, waarvan de heer Huib
Luns directeur was en deze was,
Bir, de Kanter vraagt hier naar,
lid van de bewuste jury.
Op de vraag, of hij bij den
heer Hermsen is geweest, om
hulp en voorspraak te vragen tot
de opdracht van het monument,
antwoordde hij dit bezoek in
dertijd wel te hebben getracht,
maar van een bezoek in aange-
duiden geest herinnert hij zich
Diets.
Beklaagde verzoekt den heer
La Falise te doen erkennen, dat
de heer Sturm een ontwerptee-
kening heeft gemaakt en dat
wel een week noodig was, om
het ontwerp te maken.
Getuige Falise verklaart in
één dag de teekening van den
heer Sturm te hebben uitge
voerd. Voor de voorloopige
prijsvraag moest een teekening
worden ingezonden, voor de
definitieve: een maquette. Van
het geteekend ontwerp maakte
de architect een werkteeke-
ning.
President: Hebt U kennis
genomen van de polemiek in
„Het Vaderland"?
Getuige Falise geeft dit toe,
Hij heeft de ingezonden stuk.
ken deels gelezen, deels heeft
bij er van gehoord.
Hierop wordt gehoord Mr. v.
Baar, raadsheer in het gerechts
hof te 's-Hertogenbosch, voor
zitter van het Comité vpor het
H. Hart-monument, aldaar, die
een exposé geeft van den op
zet der prijsvraag. Hij voelt zich
genoopt mee te deelen, dat hij
zich uit vier ontwerpen aan
vankelijk voelde aangetrokken
tot één dat van Falise. Hij had
zich dus geen rekenschap gege
ven van al of niet gepleegd
plagiaat. Vroeger waren de hee
ren Hermsen en Falise groote
vrienden en dus was het wen-
schelijk, dat hun conflict werd
bijgelegd. Er werd daarom een
kening heeft gemaakt en wel
deskundige arbitrage gevormd, maar de heer
Falise wilde zich daar niet aan onderwer
pen.
Op een vraag van den rechter verklaart
getuige, dat de heer Falise bekroond werd
in de ideëenprijsvraag, de heeren Hermsen
en De Beule werden echter bekroond voor
het definitief uit te voeren monument.
De Rechter vraagt, of getuige meent, dat
de heer Falise na deze zwenking gauw met
een nieuw „samengeflanst" ontwerp (het
gewraakte) is aangekomen.
Getuige mr. v. Baar durft dit niet zoo vol
ledig beamen.
Pp een vraag van mr. De Kanter geeft ge-
HET BEZOEK DER KONINKLIJKE FAMILIE AAN ROERMOND. Een overzicht van de Markt te Roermond tijdens het défilé der vereenigingen, dat de Koninklijke
Familie van het Stadhuis gadesloeg.
MET DE WONING- EN GEZINSTELLING te Amsterdam werd
Maandag een begin gemaakt. De ambtenaar informeert naar den
huurprijs enz.
DE GROOTE STUW IN DE MAAS bij Linne werd, vóór het bezoek aan Roermond,
door H. M. de Koningin in dienst gesteld en een gedenkplaat werd ter herinnering aan
dit feit onthuld. De Commissaris der Koningin in Limburg, Mr. A. E. O. baron van
Hövell tot Westerflier, begeleidt H. M. naar de plaats, waar de plechtigheid
zal plaats hebben.
DOOR DEN STORM GETEISTERD. Het s.s. „Leersum" van d'
Stoomvaart-Mij. Oostzee had 't op zijn laatste reis zwaar te verant
woorden. Een der dikke staalkabels, als een touwtje afgebroken.
DOOR DEN STORM GETEISTERD. De omgewaaide mast van de
„Leersum" wordt aan boord geheschen.
H. K. H. PRINSES JULIANA kiekten wij nog even afzonderlijk, bij
het verlaten van de stuw te Linne.
groote volksmenigte.
BEHENDIGHEIDSWEDSTRIJDEN VOOR BEDRIJFSAUTO'S 1
Scheveningen. Een der toeren: het op- en afrijden van een helli"!
die van den boulevard naar het strand voert.
tuige als zijn meening te kennen, dat de
„vriendenhulp", die de heer Falise onder
vond, hem niet bepaald ten voordeele strekte.
Getuige M. J. H. Methof, arts, secretaris
der prijsvraagcommissie, verklaart indertijd
zeer te zijn getroffen door de groote over
eenkomst tusschen de ontwerpen Herms.en-
De Beule en Falise. Een arbitrage heeft een
schikking beproefd en in verband met deze
arbitrage besloot men niet den heer Falise,
doch de heeren Hermsen-De Beule opdracht
te geven.
Dr. Jan Kalf, als deskundige uitgenoodigd
en getuige in deze zaak, verklaart niet tot
een definitieve overtuiging van plagiaat te
hebben kunnen komen, daar hij uitsluitend
op foto's moest afgaan en de werken niet
zelf zag.
Hij wil de mogelijkheid openlaten, dat géén
plagiaat in spel was. Toeval is nooit uitge
sloten.
De officier gelooft niet dat de polemiek
in het Vaderland door den heer Falise ernstig
heeft geschaad, hetgeen toch wél het geval
had kunnen zijn. De mogelijkheid bestaat ech
ter, dat de beschuldigingen in het Vaderland
waar zijn en dat plagiaat is gepleegd. Moge
lijk is ook, dat de heer Hermsen te goeder
trouw kon meenen, dat het plagiaat een feit
was. Bovendien werd de heer Hermsen door
ingezonden stukken geprikkeld. Daarom
eischt hij een boete van vijftig gulden subs,
tien dagen hechtenis.
De verdediger, mr. de Kanter, acht deze
kwestie tamelijk précair, daar de heer
Hermsen de instructie van een civiele zaak
mist en zijn tegenstander als getuige te
genover zich ziet.
In zijn verder pleidooi betoogde Mr. De
Kanter dat een geldboete wordt geëischt we
gens een voudige beleediging, hoewel deze
bekl. niet ten laste is gelegd. In de dagv.
staat: beleediging. Pleiter geeft een prece
dent, waaruit volgt, dat hier wegens smaad
schrift een aanklacht is gedaan. En als dit
smaadschrift het algemeen of noodzakelijk
verweer geldt, moet vrijspraak volgen. Ar
bitrage is niet mogelijk geweest, want de
heer Falise wilde zich hieraan niet onder
werpen. Ofschoon plagiaat niet volkomen
vaststond, heeft men dit toch zeer wel mo
gelijk geacht.
De heer Rouville is toen stukken in het
Vaderland gaan schrijven, den heer Herm
sen een mondeling onderhoud weigerend.
In één dezer stukken werd de heer Herm
sen wel zeer getart.
Het antwoord van den heer Hermsen
heeft den heer Falise tot een aanklacht ge
bracht. De heer Hermsen was verplicht tot
'n antwoord. Hij had er 't recht (oe, zich te
verdedigen, in casu speciaal in Het Valerland-
De foto's doen aan plagiaat denken. E°
het woord plagiaat is niet door een zach
tere kern te vervangen. Maar van kwetsen
of smaden geen sprake. Hij gaf niets anders
dan een verweerschrift. Geen enkel woord
is als scheldwoord gebruikt. PI. stelt voor
het schrijven te bezien als smaadschrift e"
vrijspraak te doen wegens persoonlijk o"
algemeen belang. Mocht onverhoopt d«
rechtbank zich hier niet mede kunnen vcr-
eenigen, dan vraagt pl. een geldboete, V®D
zóó gering bedrag, dat elk de tendentie
hiervan rtevoelL Uilsnraak 3 November*
