Binnenlandsch Nieuws. Büff UIT ONZE OOST. KERK EN SCHOOL' Gravin Francisca. NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT. Tweede Blad. Woensdag, 28 Oct. 1925. De tusschenkomst van Roemenië ten gunste van Bulgarije. Painlevé heeft bij den President het ontslag van het ministerie ingediend. Onder de Radio-berichten: De ontslagname van het Fransche ministerie. A. s. Donderdag geen nieuw ministerie gereed. Het standpunt der socia listen. Toenemende werkloosheid in Duitschland. Pruisen zal de uitzetting van Poolsche optanten staken. Spoorwegongeluk in /Mississippi. De ontslagname vant Fransche Ministerie. De optantenkwestie. De werkloosheid in Duitschland. Het Grieksch-Balgaarsche geschil. Spoorwegongeluk in Mississipi. De burgeroorlog in China. Geen reden tot ongerustheid Rijden met massieve gummi-banden. De handelsbesprekingen te Berlijn. Onderscheiding. I R. K. Vereeniging tot Bescherming van Meisjes. - Invoerrecht op vleesch. VERKEER EN POSTERIJEN. De „Grotius-briefkaarten". De spoorlijn Alkmaar Langendijk. Nog een patrouille aangevallen. Brug ingestort bij Medan. Een vergeten schuld van 66 mille. R. K. Universiteit. Eerbied op de zangkoren. FEUILLETON. w1 De ministerieele crisis in Frankrijk uitgebroken. Painlevé heeft gisterenmiddag om twee uur het ontslag van het ministerie bij presi dent Doumergue ingediend. De Fransche Franc. De minister van justitie heeft den procu reur-generaal van het Parket van de Seine opgedragen maatregelen te nemen tot op sporing dergenen, die schuldig zijn aan de daling van den franc. Ingevolge een order van den minister van financiën is gistermiddag in verschillende Parijsche credietinstellingen een onderzoek ingesteld naar transacties in verband met den wisselkoers. De crisis in het ministerie. Volgens berichten in de wandelgangen zou Painlevé het ontslag van het geheele kabinet indienen. In politieke kringen is men van oordeel, dat de crisis zonder uitstel moet worden op gelost, zoodat de regeering zich Donderdag aan de kamers zou kunnen voorstellen. Men meent, dat president Doumergue Painlevé zal belasten met de vorming van een nieuw kabinetPainlevé zou de porte feuille van fiiianciën nemen, bijgestaan door twee ondersecretarissen. Ingeval van niet slagen worden de namen van Briand en Herriot genoemd. De nog hangende punten in de ontwapenings- quaestie. Naar uit Londen wordt gemeld, is men het uit Parijs nog niet eens over twee punten inzake de ontwapeningsquaestie. De Duit sche regeering wenscht, dat 35.000 Schupo's worden gekazerneerd, terwijl maarschalk Foch 20.000 voldoende acht. Verder eischt men van Duitschland een wet, waarbij het onderscheid wordt opge heven tusschen staf- en rijksweer-officier en waarbij het aantal officieren wordt vermin derd. De Duitsche regeering acht in deze een schriftelijke verklaring voldoende en wil geen wettelijke regeling. Het meeningsverschil is in vergelijking met vroeger dus sterk verminderd. Daarbij komt, dat Briand persoonlijk ijvert voor een snelle ontruiming van Keulen, om den D.- nationalen den wind. uit de zeilen te nemen. Het aftreden der Duitsch- Nationale Ministers. Zooals niet anders was te verwachten, hebben ook de soc.-dem. leiders den rijks kanselier verklaard, dat hun partij in geen geval bereid is, het hiaat aan te vullen, dat is ontstaan door het aftreden der D.-nat ministers. Het kabinet-Luther biedt er hd. geen voldoende garantie voor, dat de D.-nat. ook in de komende jai n van de regeering uitgesloten zullen blijven. Dc soc.-dem. denken er niet aan, de D.-nat. in de gelegenheid te stellen, een onverant woordelijke oppositie in de buitenlandsche politiek te voeren ten einde op deze wijze in de binnenlandsche politiek voordeelen te behalen. De eenige mogelijkheid is de ontbinding van den rijksdag, zoo ver klaren de soc.-dem. leiders. In een gesprek met buitenlandsche jour nalisten heeft Stresemann gisteren verklaard, dat de veronderstelling, als zouden de D.-nat. na de ratificatie van het verdrag van Locarno weer deel van de regeering gaan uitmaken, op niets is gebaseerd. Hij acht het te eenen- male uitgesloten, dat dit het geval zal zijn. - Het Centrum stelt zich ongeveer op het zelfde standpunt als de democraten en zou dus bereid zijn vóór het verdrag te stemmen, mits het kabinet-Luther zijnerzijds bereid is een „politiek van het midden" te voeren. Het partijbestuur en de rijksdagfractie der D. V. P. kwamen gisteren bijeen. Er valt niet te twijfelen of zoowel het bestuur, als de fractie zullen hun vertrouwen in Luther en Stresemann uitspreken. Het Grieksch-Bulgaar- sche geschil. Bij de opening der zitting van den Vol kenbondsraad noodigde Briand de verte genwoordigers van Bulgarije en Grieken land uit aan de tafel plaats te nemen. Vervolgens deed hij voorlezing van de stukken uit het dossier, waarin een overzicht van het geschil wordt gegeven. Hij stelt den Raad voor de vertegenwoor digers van Bulgarije en Griekenland te hoo- ren, ten einde te weten, welk gevolg is ge geven aan de recommandatie van den pre sident van den Raad nopens het staken der vijandelijkheden en het terugtrekken der troepen, alsmede hoe dienaangaande de tegenwoordige toestand is. Quinones verklaart uit naam van al zijn collega's de houding en de in naam van den Raad door Briand genomen maatrege len ten voilé goed te keuren. Chamberlain sluit zich hierbij aan. De vertegenwoordiger van Bulgarije ver klaart, dat geen enkel punt op Grieksch gebied ooit door Bulgaarsche troepen is be zet. De Grieksche gedelegeerde verklaart, dat Griekenland zijn troepen uit Bulgarije zal terugtrekken, zoodra de Bulgaren het Grieksche gebied zullen hebben verlaten. Met het oog op deze twee tegenstrijdige verklaringen stelt Briand een geheime zit ting voor. Na hervatting der zitting wordt Cham berlain tot rapporteur benoemd. Na te hebben verklaard, dat het grensin cident, ontstaan tusschen de twee leden van den Volkenbond een onhoudbaren toestand beteekeht, zelfs een beleediging voor de be schaving, voegt hij er bij De Raad heeft niet de zekerheid verkregen, dat de mili taire operaties zijn opgehouden en dat de troepen zich achter de nationale grenzen hebben teruggetrokken. Hij noodigt dien tengevolge de vertegenwoordigers der beide staten uit hem binnen 24 uur te doen weten dat hun regeeringen onvoorwaardelijk order hebben gegeven aan haar troepen zich terug te trekken achter de nationale grenzen en binnen 60 uur, dat dit is geschied, dat alle vijandelijkheden zijn geëindigd en dat alle troepen zijn gewaarschuwd, dat een hervat ting van het vuren zal leiden tot krachtige strafmaatregelen. De vertegenwoordigers der beide regee ringen worden uitgenoodigd de noodige be schikkingen te' treffen, opdat er onmidde- lijk instructies worden gegeven ten einde de uitvoering dezer maatregelen binnen den vastgestelden termijn te verzekeren. Ten einde den Raad en de beide belang hebbende staten te ondersteunen verzoekt de Raad de regeeringen van Frankrijk, Bri- tannië en Italië aan de officieren, die zich in de nabijheid bevinden, order te geven zich onmiddellijk naar de streek te begeven, waar het conflict is ontstaan, en den Raad onmiddellijk mededeeling te doen van het oogenblik, waarop de troepen achter de grenzen zijn teruggetrokken, de vijandelijk heden zijn geëindigd. De beide regeeringen worden uitgenoodigd aan deze officieren alle faciliteiten te verleenen voor de vervul ling hunner missie. Een stap van Roemenie. De Roenteensche gezant had gisterenmor gen een onderhoud met den minister-presi dent en den directeur-generaal van het de partement van buitenlandsche zaken. Uit naam zijner regeering en op verzoek van de Bulgaarsche regeering bracht hij een mededeeling over, waarin wordt in overwe ging gegeven de bezetting van Bulgaarsch gebied door Grieksche troepen te doen sta ken, ten eir.de nieuwe incidenten te voor komen, e.a. aansporingen tot vreedzaam op treden worden gegeven. De Grieksche regeering aanvaardde het voorstel van Roemenië, op voorwaarde, dat éen Grieksch officier en ae Bulgaarsche staf zich morgenmiddag vier uur naar Demir Kapoe zullen begeven, om in alle betrokken posten Grieksche grenswachts te installeeren. Vervolgens zullen de Grieksche troepen, die het Bulgaarsche gebied in de streek van Moela bezetten, den terugtocht aanvaarden en dezen zoo spoedig mogelijk voltooien. Gedurende den terugtocht der Grieksche troepen zullen de Bulgaarsche troepen niet opmarcheeren alvorens de Grieken weder over de grens zijn teruggegaan. De oorlog in Marokko. Het gros der Fransche troepen betrekt thans zijn winterkwartieren, die op eenige K.M. afstand achter het front zijn gelegen. Hun veiligheid wordt gewaarborgd door de keten van sterke posten, die over de geheele linie zijn aangebracht en welker verdediging binnen de 24 uur door de mobiele troepen kan worden ondersteund. Maarschalk Pétain heeft de verbindingen tusschen deze posten onderling verbeterd en in aantal doen toe nemen, om niet alleen de verdediging te vergemakkelijken, maar tevens, om de her vatting van het offensief in het voorjaar thans reeds voor te bereiden. Intusschen blijkt de samenwerking tusschen de Franschen en Spanjaarden op niet alle punten even vlot te gaan. De Fransche cavalerie, die de vorige week Sid-ali-bu- Rekba, een Riffijnsche stelling meer noord waarts, had bezet, moest deze weer prijs geven, hetgeen tevens het prijsgeven beduidt van een poging tot vorming van een Fransch- Spaansch front langs de betrekkelijk korte linie van Azib-Midar, in de zóne van Melilla, naar Kiff^ne. Naar wordt verklaard, zouden de Fransche troepen, indien de verbinding met de Spanjaarden tot stand zou zijn gekomen, in staat zijn geweest, versterkingen uit Melilla te ontvangen, door het dal van de Kert, waar goede gelegenheid voor transporten is. En als de tijd het veroorloofd had, zouden er goede verbindingen met Alhucemas zijn aangelegd. n'et gelukt. De Fransche troepen in Sidi-Ali-bu-Rekba waren van toevoer uit het zuiden afhankelijk, dat pas kort geleden door de Franschen is bezet. Zoodat het raad zamer -werd geoordeeld de cavalerie, die er zich reeds bevond, terug te trekken. Generaal Smuts naar de Ver. Staten. Vernomen wordt dat generaal Smuts, de ex-premier, het volgend jaar aan het einde van de parlementaire zitting, een bezoek zal brengen aan de Vereenigde Staten. De onderhandelingen tus schen Italië en de Ver. Sta ten. Mellon, de staatssecretaris van Financiën, heeft tegen Maandag de Schuldencommis sie bijeen geroepen, die met de Italiaansche commissie zal ccmfereeren. De Italianen hebben documenten vooruit gezonden, waar in zij uiteenzetten, welke schade Italië door den oorlog heeft geleden, welke belastingen in Italië vóór den oorlog werden betaald-en welke belastingen thans betaald worden, hoe de Italiaansche handel er vóór en na den handel voorstond en welken invloed de be lastingen oefenen op het nationaal inkomen van Italië. De toestand in China. In den avond van 21 October deden roo- vers een inval in een hoogere burgerschool in Kanton. Zij entvoerden, nadat zij de politie in de buurt hadden ontwapend, vijftien stu denten en vier leden van den Chineeschen staf. De douaneconferentie. De Maandag te Peking begonnen douane conferentie leverde een verrassing op voor zoover de Chineesche voorstellen de ver wachtingen der mogendheden te boven gin gen. De door de Chineesche gedelegeerden voorgestelde extra-belasting zou bestaan in een recht van 5 op de gewone goederen, van 30 op wijn en tabak en van 20 op andere weeldeartikelen. Deze extrabelasting Zou reeds drie maanden na het teekenen van het desbetreffende verdrag beginnen. Drie commissies zijn benoemd tot het behandelen van de door China aan de doua neconferentie voorgestelde drie groepen douanetarieven. De strijd om Kanton. Uit Hongkong wordt gemeld In weer wil van het feit dat de bevelhebber van Kan ton Tsjang Kai Thek, van vele zijden wordt aangevallen, heeft hij toch zijn positie we ten te behouden niet alleen, doch ook Hoi- foeng veroverd en bedreigt hij Swatau. Thans wordt op drie punten gevochten.Over een paar dagen zal, naar men verwacht, de beslissing vallen. In de wandelgangen der Kamer wordt ge zegd dat Painlevé aan Herrio^ zou hebben aangeboden tot hef kabinet toe te treden in geval eener reconstructie. Herriot zou volgens dezelfde geruchten hebben geweigerd een bevestigend antwoord te geven, doch zich voorbehouden den toe stand te besfudeeren. Na zijn ontslag te hebben ingediend, heeft Painlevé een communiqué verstrekt, waarin gezegd wordt, dat het onderzoek der plan nen van Caillaux geenerlei essentieele ver deeldheid in den boezem van het minisft- rie deed optreden, maar dat de regeering, overtuigd dat een dringende poging tot na tionaal herstel niet kan worden gedaan zon der de voorafgaande zekerheid eener sta biele meerderheid, met algemeene stemmen besloot zijn ontslag bij president Doumer gue in te dienen. Painlevé heeft, *na hel Elysée te hebben verlaten, langdurig met Caillaux geconfe reerd. Toen hij het Elysée verlief, verklaarde Painlevé aan de journalisten, dat het be sluit der gezamenlijke ontslagneming van het kabinet sedert Vrijdag j.l. in zijn geest was vastgesteld, maar dat hij de opening had willen afwachten van de bijeenkomst van den Raad van den Volkenbond, welke Briand moest presideeren. Hij voegde er bij, dat zijn opvolger, wie het ook zij, op zijn algeheele medewerking zal kunnen rekenen. Hij geloofde niet, dat het mogelijk is, dat het nieuwe kabinef zoo tijdig zal zijn ge vormd, dat het zich Donderdag aan de Ka mers zal kunnen voorstellen. De bureaux der linksche Kamergroepen, in vergadering hijeen na de ontslagneming van het kabinet, bleken te zijn voor een wijze van financieele gezondmaking die voornamelijk een heffing van het kapitaal meebrengt. Blum verklaarde namens de socialisten bereid te zijn iedere regeering te steunen die de politieke formules van Herriot zou aanvaarden en voegde er bij, dat de socia listen als eerste voorwaarde voor hun steun aan de politiek van het foekomstige kabi net zullen stellen de aanvaarding van hun ontwerp inzake een heffing van het kapi taal. Op voorstel van den socialist Compère Morel zullen de vier groepen der linker zijde morgenochtend afzonderlijk bijeenko men en zich uitspreken over de vraag of zij ingeval van een conflict van financieelen aard tusschen Kamer en Senaat ontbinding der Kamer zullen vragen om de kiezers in staat te stellen zich uit te spreken over een heffing van het kapitaal of nieuwe be lastingen. De parfijen der linkerzijde be sloten in contact te treden met de repu blikeinen in den Senaat. Doumergue ontving achtereenvolgens Bé- renger, algemeen rapporteur van de Se naatscommissie voor de financiën, Malvy, voorzifter van de Kamercommissie voor de financiën, en Cazals, voorzitter der radi caal-socialistische Kamerfractie. Bij hef verlaten van het Elysée verklaarde Ca zals het twijfelachtig te vinden of de re- gèering vóór Donderdag kon gevormd wor den. Dientengevolge was hij van meening dat de Kamer later zal bijeenkomen. Nu Polen zijn optantenpolifiek heeft ge wijzigd, heeft de Pruisische regeering be sloten de als represaillemaatregel uitge vaardigde uitzettingsbevelen tegen Pool sche optanten onverwijld in fe trekken. In den tijd van 1 tot 15 October steeg het aantal steuntrekkende werkloozen van 266.000 tot 298.000, dus met ca. 12 pCt. Omtrent de uitspraak van den Raad van den Volkenbond wordt gezegd, dat deze een nieuw tijdperk opent. Hier was nu een be slissende proef voor het nut van den Vol kenbond. De moeilijkheid lag in de vaststel ling van de procedure. Men prijst Briand zeer dat hij dadelijk het lange exposé, dat de Bulgaarsche vertegenwoordiger wilde gaan geven onderbrak om te verklaren, dat dit er nu niets toe deed en dat voor alles de vijandelijkheden moesten worden opge schort. Had men in dit stadium zoo lange pleidooien toegelaten, dan was men er niet uitgekomen. Thans komt het erop aan, de genomen beslissing te doen eerbiedigen, event, door een economische isoleering en een blokkade. Men verwacht echter, dat dit niet noodig zal zijn, dat beide partijen zul. len gehoorzamen en dat de Raad van den Volkenbond daarom in de zitting van heden morgen het fond van het geschil zal'kunnen gaan onderzoeken. De Raad hoorde gisterochtend de Griek sche en Bulgaarsche vertegenwoordigers aan, wier standpunten nog niet nader tot elkaar konden worden gebracht. De Raad komt heden opnieuw bijeen. Bij Victoria in Mississippi is een perso nentrein ontspoord. De trein stortte van de spoorbaan af. Er zijn 10 personen gedood en meer dan 20 gewond, De regeering seinde aan Tsjang Tso Lm, Feng Yoe Hsiang en diens handlanger den toepan van Honan, om hen te verzoeken elk twee afgavaardigden naar Peking te zenden, om den toestand te bespreken. steden gaan werKen, schaamt niet de hulp der dames met de wit-gele band in te roepen. Deze dames zullen U logies ver schaffen in de Tehuizen der Vereeniging tegen zeer matige prijzen; U indien het noo dig is, aan werk «helpen. Hoe dikwijls ge beurt het niet, dat alleenstaande meisjes in verkeerde handen vallen en voor hun heele leven ongelukkig worden. Ouders en meisjes wendt U daarom tot de Correspondenten dezer Vereeniging, en gij R.-K. Vrouwen steunt deze hoogst nut tige en noodzakelijke Vereeniging, door jaar- lijksche bijdragen en afname harer kalenders waarop menige nuttig wenk voorkomt. Het Bestuur der Centrale Vereeniging. Behalve ten aanzien van den 'moord op kapitein Van der Sluys Veer zijn er tot dusver op het departement van koloniën, geen ambtelijke berichten over de beide overvallen op Atjeh ontvangen. Overigens meende men op het departement, dat er geen enkele reden tot ongerustheid behoeft te bestaan en deelde men mede, dat de ge beurtenissen daar niet beschouwd worden als uitingen van tlgemeen of georganiseerd verzet. (Tel.) Een verbod overwogen. Het te Eindhoven bestaande Comité ter bescherming van den gebouwden eigendom tegen het gevaar, dat het al te zware vracht autoverkeer voor de huizen oplevert, ont ving dezer dagen van het ministerie van Waterstaat een schrijven, waarin werd me degedeeld, dat aan genoemd departement overwogen wordt, het rijden van vrachtau to's met massieve gummibanden te verbie den. De Ned. delegatie vertrekt hedenevond weer. Naar de Tel. verneemt, zou de Ned. dele gatie, welke te Berlijn besprekingen met de Duitsche regeering voert over de aan vulling van het Handelsverdrag van 1851. Dinsdagavond naar de Duitsche hoofdstad terugkceren. Naar men weet, vertoefde de ze delegatie eenige dagen in Den Haag, ten einde met de Nederlandsche regeerir.g overleg te plegen. Bij kon. besluit is benoemd tot ridder in de orde van den Ned. Leeuw het lid der Eerste Kamer, de heer J. van der Lande, voor zitter van de ontbonden gedistilleerd-com- Wie kent niet de wit-gele kaarten met bovenstaanden titel achter in onze kerken? Wie kent niet de dames op de stations der groote steden, met een wit-gele band om den arm? En toch hoe weinigen zijn er, die het wer kelijke doel kennen van deze R. K. Ver eeniging met haar wit-gele kleur. Vele ouders en meisjes zullen deze kaar ten gelezen hebben en de adressen van dames correspondenten, waar men zich kan vervoegen om inlichtingen. Maar hoevelen zijn er niet, die nooit meer aan deze vereeniging denken, ook niet als hun dochter het ouderlijk huis gaat verla ten om zich in betrekking te begeven naar een andere plaats dikwijls zelfs naar een groote stad. En juist het hoofddoel der Ver eeniging is: Jonge alleenstaande meisjes te beschermen tegen de gevaren die in het bijzonder haar geloof en zedelijkheid bedreigen. Ouders, vóór ge Uw dochters naar een andere plaats zendt, als dienstmeisje, win keljuffrouw of iets anders, informeert toch eerst eens of uw dochter in betrekking komt bij degelijke Roomsche menschen; of haar eer en deugd in deze betrekking geen gevaar loopen. Weet U wel hoe gevaarlijk het is, alleen op een advertentie af te gaan; zonder het inwinnen van nadere inlichtin. gen? Waarom wendt u zich niet tot de corres pondenten van de Vereeniging tot Bescher ming van Meisjes die u zeer gaarne in al-' les behulpzaam willen zijn en die zorgen dat op Uw dochters, die leven ver buiten het Oog van vader en moeder, toezicht gehou den wordt. De dames der Vereeniging be zoeken de meisjes geregeld; laat hun gedrag te wenschen over, dan worden de ouders dadelijk gewaarschuwd. Alleenstaande meisjes, die 'naar groote De commissie van deskundigen voor de vaststelling van de prijscourant ter bereke ning van het invoerrecht of gekoeld vleesch heeft in haar vergadering van 23 dezer be doelde prijscourant vastgesteld als volgt Rund- en kalfsvleesch, versch of gekoeld, 100 kg f 90 paardenvleesch, versch of ge koeld, 100 kg f 50. Gedurende de maand November zal mits dien het invoerrecht voor de hierboven be doelde vleeschsoorten bedragen 10 pCt. van de hiervoor vermelde waarden. De nog voorhanden zijnde geïllustreerde briefkaarten en de z.g. „Grotius-briefkaar- ten" zullen door de postadministratie wor den opgebruikt. Zij zullen op voet van ge wone briefkaarten van 10 cent binnenkort aan de postkantoren verkrijgbaar worden gesteld. De Msb. zegt uit goede bron te vernemen dat pogingen om de locaalspoorlijn Alk- maar-Langendijk te behouden zijn gestaakt, zoodat het nu van de gemeentebesturen zal afhangen of het garantie-contract wordt ge continueerd en de dienst wordt voortgezet. Algemeen wordt voor opheffing gevreesd. Sergeant Van Wijk gewond. Een patrouille, uitgegaan om zekeren Al kassen, die iets in zin had, opyte lichten, werd, naar uit Koeta-radja wordt gemeld, in het Rambongsche bosch in Atjeh aange vallen. Sergeant Van Wijk kreeg een ern stige wonde in de rechterknie. Vijf karabij nen, drie klewangs en 105 patronen worden vermist. Alkassen is een gewezen wegmandoer. die ontslagen was wegens plichtverzaking. De bende is naar dc bovenstreek gevlucht. Voorloopig drie dooden en vijf zwaar gewonden. De groote brug te Bindjei, in de afd. Boven-Lankat, is ingestort. Honderd toe schouwers van een Chineesche wajangver- tooning zijn te water geraakt. Er zijn drie dooden en vijf zwaar gewon den geteld. Talloos velen worden nog vermist. Het bestuur, vele Europeanen en inlanders zoe ken de rivier af.. Na 10 jaar ontdekt. Door den Legercommandant in Indië zijn twee officieren van administratie in commis sie benoemd om zich ten kantore van de Faktvaart.maatschappij te Weltevreden uit de boeken te overtuigen van de juistheid eener vordering ad 66.000, welke deze maatschappij op het Gouvernement meent te hebben. Naar de Tel. vernemt, moet deze schuld nog dateeren uit het jaar.... 1909, doch het bestaan er van werd pas tien jaar later door de boekhouding der K. P. M. ontdekt! Ver schillende noodzakelijke bewijsstukken voor de geleverd militaire transporten ontbraken toen, zoodat slechts een deel der vordering tot een bedrag van 15.000 aangetoond en onmiddellijk betaald konden worden. Zes jaren zijn er sedert besteed aan corres pondentie over het resteerend bedrag ad 66.000, waarvoor op het departement van Oorlog geen aanwijzingen meer te vinden waren. Ten einde een proces te vermijden, heeft de Regeering er thans in toegestemd, dat haar de rechtmatigheid der vordering, bij ontbreken der bewijsstukken, uit de boeken der K. P. M. zal worden aangetoond. Voor het jaar 19251926 zijn aan de R.-K. Universiteit te Nijmegen ingeschreven 90 nieuwe studenten. Alleen voor de klassieke letteren meldden zich 13 nieuwelingen aan, zoodat er thans 47 studenten in deze letteren zijn. Ook de getallen voor de Nederlandsche letteren, de moderne talen enz. nemen aan zienlijk toe. Binnenkort zullen dan ook nieu we instituten moeten worden bijgebouwd, daar de tegenwoordige plaatsruimte onvol doende is. Z. D. H. Mgr. P. Hopmans schrijft in „Sancta Maria" een artikel over den eerbied welke de koorzangers op het kerkkoor ver schuldigd zijn. Aan dit bisschoppelijk woord, dat zeker niet zal nalaten invloed en begees tering te wekken bij de Katholieke kerkzan gers, ontleenen we het volgende. „In zijn Motu proprio over de gewijde muziek zegt Paus Pius X z.g. „Als leden van een kerkkoor mogen geen andere man nen worden aangenomen dan die bekend staan als vroom en van deugdzamen levens wandel, die door hun eerzame en godvruch tige manier van handelen tijdens de liturgi sche dienstverrichtingen toonen het heilig ambt, dat zij bekleeden, waardig te zijn." In denzelfden geest spreekt het Prov. Concilie van Utrecht. Wijl de koorzangers, onttrokken aah het oog der overige in de kerk aanwezige geloo- vigen, door hun ambt zijn verhinderd op een vaste plaats neer te knielen en verplicht el kaar .soms aanwijzingen te doen, moeten zij bijzonder op zich zeiven letten en zich altijd overeenkomstig hun heilig ambt te gedragen. Wij begrijpen, dat de koorzangers gemakke lijk vergeten, welk heilig ambt zij bekleeden, en hoe verleidelijk het voor hen is te kort te schieten aan den eerbied, verschuldigd aan het huis van God en aan Jezus in zijn Sacra ment van liefde. Dat kleine misbruiken op de kerkkoren te betreuren zijn, behoort niet tot de zeldzaamheden, 't Gebeurt, dat zangers door hun langdurig vertoeven op het koor langzamerhand in hun godsdienstig denken, voelen en leven verflauwen, terwijl juist zij zich door diepen eerbied tegenover het taber nakel zouden moeten onderscheiden en in alles een voorbeeldig christelijke levenswan del leiden. Het is onze taak en dure plicht te waken en toe te zien, dat aan Jezus in zijn H. Sa crament de verschuldigde eerbied wordt ge bracht. Daarom zal het ieder in ons billijken, dat wij om den eerbied in de kerk en voor het H. Sacrament te bevorderen, en ten bate van de koorzangers zelve, eenige heilzame wen ken ten beste durven geven. Vooreerst zouden wij willen vragen het daarheen te leiden, dat buiten de zangers nie mand toegang wordt verleend tot de kerk koren. Vervolgens mogen de zangers er aan denken, dat zij bij het binnenkomen op het koor den eersten groet brengen aan het H. Sacrament door een gebed. Ook behooren zij telkens als de gelegenheid het toelaat, zich in eerbiedige houding te keeren naar het alfaar en fe bidden en zich zorgvuldig te ont houden van onnoodig praten, waardoor ook anderen verhinderd worden den eerbied te bewaren en zich met het gebed bezig te hou- den. Hooge aanbeveling zou het verdienen, als de bizondere zorg voor het koor zou worden opgedragen aan een der heeren geestelijken, die het als zijn taak zou beschouwen te wa ken tegen het binnensluipen van kleine mis bruiken, de zangers op te wekken tot eerbied en godsvrucht in het huis Gods en het huis des gebeds, en hen voor te lichten omtrent liturgische voorschriften. In onzen vurigen ijver voor de vereering van het H. Sacrament en voor den eerbied in den tempel des Heeren, in onze bezorgd heid voor een innig godsdienstig leven van onze koorzangers, zij het ons vergund een dubbel vriendelijk voorstel te doen. Eén aan de zangers, of zij zouden willen beantwoor den aan onze dringende uitnoodiging in ons retraitehuis te Seppe een geestelijke afzon dering te komen houden. Een tweede aan de Paters van het retraitehuis, of zij voor onze koorzangers een retraite zouden willen or- ganiseeren. Zulke retraite zou van overwegen den invloed zijn op het godsdiensig leven on zer zangers. De conferenties zijn er op bere kend om den koorzanger eerbied in te boe zemen voor hun heilig ambt, hen te doen be seffen den plicht om een voorbeeldig gods dienstig leven te leiden, hen op te wekken tot dieper- eerbied tegenover het H. Sacra ment en in de kerk, hen te wijzen op de fou ten, waartoe de afscheiding der overige ge- loovigen op het koor aanleiding geeft en hea aan te sporen, deze zorgvuldig te vermijden hun voor tp houden den plicht om zuiver kerkelijke muziek te zingen en alle onkerke lijke liederen, ook bij Kerstnacht, van hef koor te bannen." 17 Ook tot gravin Francisca von Hollenstein had de brochure haar weg gevonden. En het was nog wel doctor Martin, die haar de brochure had toegezonden, vergezeld van een kort briefje. „Men is mij voor geweest," zoo stond on der anderen daarin te lezen, „en daarover ver heug ik mij. Wel doet het mij leed, dat men op zoo weinig ridderlijke wijze is te werk ge gaan, maar toch heb ik altijd wel voorzien dat het vroeger of later aldus zou gebeuren." Met bitteren glimlach had gravin Fran cisca de brochure ter zijde gelegd. Was dat een vriendschapsdienst had ze zichzelve afgevraagd, terwijl ze verachtelijk de schouders had opgetrokken. Wie kon dan toch van haar verlangen, dat ze eene zaak, waaraan ze haar geheele leven had gewijd, opeens zou laten varen? Hoe belachelijk en onwaardig zou dat zijn. Neen, nooit zou ze toegeven, dat ze eene dwaling had gediend 1 Door niets of niemand zou ze zich daartoe laten overhalen. Maar hoewel ze zich evenals altijd bewust was van haar ijzeren wilskracht en moed, toch zag ze eene donkere wolk aan den ho rizont van haar leven opdoemen. En een koortsachtige onrust greep haar aan, met betrekking tot het aanstaande huwelijk van hare dochter. Wanneer Catharina maar in een vaste, onaantastbare levenspositie was verzekerd, dan zou ze alles, wat er ook mocht komen, beter kunnen dragen. Maar de donkere wolk kwam steeds nader. Het was, alsof eene onzichtbare, boosaar dige hand de tegen de Diamantos-druppels geschreven brochure over de geheele stad, de geheele provincie, het geheele land had verspreid. En ook Buffo kreeg de brochure in han den. Hij werd woedend. En hij zwoer met een duren eed op zijne eer als officier, dat hij den ellendeling, die dat schelmstuk had bedreven, als een dollen hond zou neerschieten. Elke aanval op de eer van hem of zijne vrienden werd door den krijgshaftigen eer sten luitenant al zonder onderzoek als een stuk beschouwd, dat met de wapens moest worden gewroken. Maar ongelukkig had de „elléndeling" zijn naam niet onder de brochure gezet. En luitenant Buffo Bern kon zijn revol ver alleen maar in de lucht afschieten 1 Met een gelaat, rood van toorn, kwam hij op zekeren avond zijn bruid bezoeken. „Dat is een mooie geschiedenis, Catha rina zoo begon hij. „Ge hebt toch zeker die brochure over de Diamantos-druppels ook wel gelezen?" „Ik?" vroeg Catharina, terwijl ze groote oogen opzette. „Hoe zou ik dié brochure ge lezen hebben? Ik bemoei mij niet met der gelijke vervelende dingen." „Maar vervelend is die brochure nu juist niet," zei Buffo met zenuwachtigen lach. „Maar heeft je mama er dan ook niet met je over gesproken „Geen woord, Buffo. Ik geloof, dat mama mij voor te kinderachtig en te onrijp houdt, om mij deelgenoote te maken van hare zor gen." Die laatste woorden had het jonge meisje op bitteren toon uitgesproken. „Je moeder is een verstandige vrouw, een vrouw van beteekenis, Catharina," antwoord de Buffo. „Ze zal misschien aan zulk een brochure geen al te groot gewicht hechten. Maar weet ge, wat ik doen zou, als ik in je plaats was, liefste Ik zou al mijn invloed aanwenden, om je mama te overreden, de agentuur van de Diamantos-druppels op te geven. Dat geneesmiddel heeft nu afgedaan. De tegenwoordige stand van de geneeskun dige wetenschap wil van dergelijke zooge naamd universeele geneesmiddelen niets meer weten. En denk nu ook eens hierover na, liefste in mijn positie als officier zou het misschien later zeer onaangenaam kunnen worden, dat de een of andere brutale cou rantenschrijver zich ongestraft zou durven veroorloven, om de Diamantos-druppels als zwendel te betitelen. Dan zou ik wel eens genoodzaakt kunnen zijn, om mijn ontslag uit den militairen dienst te nemen. Neen, kindlief, zie mij nu niet met zulke groote oogen aan. Ik zeg dat zoo maar als een ver onderstelling. Men moet de dingen nu een maal nemen, zooals ze zijn, en er rekening mee houden." Het jonge meisje was doodsbleek gewor den. Rechtop en onbewegelijk zat ze vóór den jonkman, wiens heftige gebaren van Zijn onrust getuigden. Eindelijk zei ze bedaard, en zelfs eenigs- zins uit de hoogte „Zou het niet beter zijn, Buffo, dat ge dat alles aan mama zelve zegt Ik heb aan hare juiste inzichten nooit durven twijfelen, en dat doe ik ook nu niet. Wanneer mama niet van de heilzame uitwerking van dat genees middel overtuigd was, dan zou ze zich nooit ertoe hebben laten overhalen, daarvoor pro paganda te maken. Zij zal alle aanvallen af wijzen, en met het volste recht. En zooals ik gezegd heb, ik durf haar dergelijken raad niet te geven. Maar gij, die nu deel van onze familie zult uitmaken, gij hebt het recht, om over alles, wat onze familie betreft, duidelijk ingelicht te zijn. En mocht er iets zijn, dat u in het allerminste niet zou aanstaan, dat moet ge weten, dat ge uzelven als volkomen vrij moogt beschouwen." Buffo verschrikte door die woorden. Weifelend zag hij zijn verloofde aan. En hij zocht den ernst van de situatie weg te schertsen. „Maar op welk een plechtigen toon zegt ge dat alles, CatharinaGe zijt toch zonder ling. Alsof ik niet honderd maal liever den militairen dienst zou verlaten, dan van u af te zien Ge zijt immers alles voor mij Hij greep de hand van zijn verloofde, om een kus daarop te drukken. Maar Catharina, die in zijne woorden een valschen toon meende te hebben ontdekt, onttrok hem hare hand en antwoordde „Laten wij eerst alles tot klaarheid bren gen, Buffo. En ik verzoek je nogmaals ern stig, om aan mama je bezwaren mede te dee- len. Het zou mij niet aangenaam zijn; om later in een scheeve positie tegenover je te geraken.... En oprecht gesproken, geloof ik ook niet, dat ge om mijnentwille gaarne den militairen dienst zoudt verlaten. En dat zou ook niet natuurlijk zijn." Catharina verschrikte bijna door den toon van haar eigen woorden. Nare gedachten en gevoelens waren zóó duidelijk, aMof ze tegenover die geheele zaak als een vreemde, een onbevooroordeelde toe schouwster stond. Met een zekere schuwe bewondering zag Buffo tegen haar op. „Ge zijt toch waarlijk bewonderenswaardig in uw beleedigden trots, Catharina," zoo antwoordde hij. „En hoe begint ge in dat opzicht ook op uw moeder te gelijken Wanneer ik met vast van je groote liefde voor mij overtuigd was, dan zou ik bijna gaan denken ,dat het de gemakkelijkste zaak ter wereld voor je was. om afstand van mij te doen." „Zijt ge daarvan wel zoo vast overtuigd vroeg Catharina eenigszins spottend. Ja, inderdaad Buffo hield zich vast daarvan overtuigd. Met zijn fijne manieren en innemend voorkomen was hij er aan gewoon, door de dames zoozeer te worden verwend, dat hij overtuigd was, alleen door zijne tegenwoor digheid zijne omgeving een groot geluk te verschaffen. En dat een jong meisje, al was het dan ook Catharina von Hollenstein, vrijwillig afstand van hem zou kunnen doen, dat scheen voor hem iets te zijn, dat volkomen buiten het bereik der mogelijkheid lag. „Wij zullen die zaak nu maar laten rusten, Catharina," zoo zeide hij. „Komt tijd, komt raad. Ik zelf heb een grooten eerbied voor mijne aanstaande schoonmama, dat kan ik je'verzekeren. En als er over die onaangename geschiedenis niet behoeft te worden ge sproken, des te beter. En wees nu weer een beetje lief voor mij, koningin van mijn hart." Hij wilde haar omhelzen. Maar Catharina verkeerde niet in de goede stemming daarvoor. „Neen, Buffo, Nu niet. Ik heb zwart hoofdpijn. Tot weerziens." Toen Buffo vertrokken was, bleef Cathari na als aan den "enageld staan. He' mo e, als of een sluier, die 1 ngen tijd voor nre oogen had ge- zwee. nu .en, en zij met klare blikken ue wereld en het leven beschouwde. /Wordt vervolgd.)

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1925 | | pagina 5