GEMENGD NIEUWS.
UIT DE PERS.
VOETBAL.
LEGER EN VLOOT.
MARK TNIEUWS.
De ontslagaanvrage der
R.-K. Ministers.
De verklaring van
Mgr. Nolens.
Ik meen, dat die vraag gerechtvaardigd is
met het oog op de noodige continuïteit in
buitenlandsche verhoudingen en met het
oog op de waardigheid van de daarbij be-
Lrokken mogendheden.
DE REGEERINGSCRISIS.
Het oordeel der Pers.
UIT HET
AMD- f.
De opstand in Syrië.
De ontwapening van
Duitschland.
De Duitsch-nationalen
en Locarno.
Een officiëele tegenspraak
inzake de Putsch-plannen
van 192S.~
De Fransche senaat
verdaagd.
Het handelsverdrag
EngelandDuitschland.
Uit den Engelschen
Kabinetsraad.
Een 101-jarige.
V erkeersongeva!
Noodlanding.
Een gevaarlijk heerschap.
Enrstig ongeval.
Ondankbare gasten.
Nog geen. klaarheid in het
Halvemaansteegdrama.
Heeï den dag warm water.
Het laatste Zaansche tentjacht.
FINANCIËN.
R. K. F.
T. Y. B. B.—D. O. N. K
Groot verlof.
Het Voorzitterschap van
„Ons Leger".
Fransche les.
VISSCHERIJ.
kraan voor warme koffie en één voor
koud bier ft is ook wel eens omgekeerd,
maar dat is er-naast). Aan het systeem-
•iarchant is één politieke kraan: „bitter" (en
dat niet van de opwekkende soort) en één
persoonlijke kraan: Chateau la- Rose Ludon
ven lijnen smaak.
Toen ik onlangs bij hem had theegedron
ken met mijn vriend Charles Perrier, ver
baasde deze zich. dat deze hoogst beminne-
'bke man dezelfde felle Scharfmacher was,
t'.en hij den vorigen dag van de kamer-
•ibune had hooren schetteren. „Monsieur
iarchant a deux voix, une pour le marché
:t une pour le chant," merkte hij op.
Zoolang men altijd maar oppositie voert,
dat twee-kraantjes-systeem wel vol te
iouden; dat een minister' het niet kan ac-
^epteeren, zal de heer Marchant wel niet
reren vóór hij zelf minister is en bespeurt
cat men van een V.D. minister steeds uit
11e kranen la Rose Ludon verlangt.
Maar die dag schijnt niet nabij.
De vier Katholieke Ministers hebben
Woensdagmiddag gezamenlijk hun ontslag
aanvrage aan H. M. de Koningin ingediend.
De letterlijke tekst van de verklaring van
ran Mgr. Nolens luidt volgens „de Tijd" als
volgt:
Ik vraag mij af in welk ander land het
nog mogelijk zou zijn, dat ieder jaar bij amen
dement getracht wordt, een gezantschap
op te heffen.
Ik veronderstel, dat de voorsteller van
dit amendement,, evenals de leden, die et
over moeten stemmen, op de hoogte zijn van
ien loop van zaken; hoe in 1915 op grond van
lands belang met medewerking van alle
groepen der Kamer en zonder beginselbe
waren een tijdelijk gezantschap bij den H.
btoel werd gevestigd en op welke gron-
'cn, dat in 1920 werd bestendigd.
Wat mij betreft, ik acht het overbodig
voor den zooveelsten keer die gronden te
ontvouwen. Die motieven van algemeen be
lang zijn onverzwakt blijven voortbestaan.
Het is overigens duidelijk, dat dit gezant
schap nu het eenmaal is ingesteld voot
ons, Katholieken, een bijzondere beteekenis
-.eelt, en de opheffing daarvan, vooral met
het oog op de hoofdmotieven, die sommigen
bewegen dit voorstel te doen of te steunen,
uiterst grievend zou zijn.
In die omstandigheden zullen wij bij aan
neming vaa dit amendement ernstig moeten
overwegen of wij onze stem aan de begroo-
ting. van buitenlandsche zaken kunnen
geven.
Wij zullen ook de vraag hebben te beant
woorden of wij steun kunnen verleenen aan
welk kabinet dan ook, voortgekomen uit
groepen, aan welker medewerking de op
heffing van dezen gezantschapspost zou zijn
te wijten.
Naar de „Tel." verneemt, zal de soc.-
dem. Kamerfractie a-s. Vrijdag vergaderen
Ier bespreking van den politieken toestand.
EEN BUITENGEWONE MINISTERRAAD.
Vernomen wordt dat in verband met den
door het Kamervotum ontstanen politieken
toestand, Woensdagavond een buitengewone
■ministerraad is gehouden.
ISOLEMENT VAN DE KATHO
LIEKE FRACTIE.
„Aan de rechtsche samenwerking is
door dit verloop van zaken een, misschien
wel onherstelbare slag toegebracht",
schrijft de .Maasbode", waarna hei blad
rervolgt;
„De verklaring door mgr. Nolens in de
avondzitting van gisteren afgelegd, laat
hieromtrent geen twijfel. En 't ligt overi
gens voor de hand, dat hoe gewichtig
ook de belangen mogen geacht worden bij
een bestendig samengaan der rechtsche par
tijen betrokken aan zulk regeerings-
accoord de feitelijke grondslag ontvalt wan
neer men het omtrent essenliccle punten
niet eens blijkt.
Van de Katholieke fractie mag voors
hands worden verwacht dat zij in isolement
haar kracht zoeken zal.
Met het hopelooze vooruitzicht dat de
parlementaire wagen vaster in het moeras
zit dan ooit. Want dat de „demoncratische"
linkerzijde eenig effect zal hebben te ver
hopen van haar manoeuvre is van te voren
uitgesloten.
Nóch naar links, nóch ook naar rechts
thans, glimt er meer een lichtstraaltje aan
den politieken horizon; voor een parlemen
taire Regeering Regeering, in den vollen
zin des woords, is de kans momenteel ver
keken.
Over de kwestie zelve van de verwerping
van den begrootingspost voor het gezant
schap bij het Vaticaan, schrijft het genoem
de blad nog:
„Van de groeiende Hetze tegen het
groeiende Katholicisme is dit Kamervo
tum een droevig symptoon.
Het houdt zooals vanzelf spreekt
een rechtstreeksche krenking in der auto
riteit van het Pauselijk Hof, met hetwelk
Nederland opnieuw abrupt de relaties ver-
Lreekt. En niet op den H. Stoel, welke
als zoodanig van die relaties zeker wel dc
minste vruchten zal plukken, komt het
odium van deze onwelwillende handelwijze.
4an Nederland op zijn smalst zal ook het
•rootste part der moreele schade toeval
len, die het onvermijdelijke gevolg moet
ajn van deze breuk".
„De Tijd vraagt:
Legde de Linkerzijde het er op aan, om
met behulp van die Christelijk-Historischen,
die zich tot een daad van nationaal en in
ternationaal onfatsoen leenen, ons uit de
Regeering te dringen? En zal nu de leiding
der naaste parlementaire toekomst aan den
predikant worden toevertrouwd, die reeds
eerder te verstaan gaf, dat op den uitslag
dar jongste verkiezingen het beste zou pas
sen een Potestantsch Zakenkabinet met des
noods een enkelen Katholiek?
Of zal aan Liberalen, Vrijheidsbonders en
Vrijzinnig-Democraten een kans worden ge
geven, als straks dc S.D.AP. tot de ont
nuchtering komt, dat zij erin is geloopen
met haar speculatie om spoedig in een
nieuwe Kabinetsvorming te worden be
trokken? Wij kunnen kalm afwachten, hoe
de tegenstemmers leiding zullen geven aan
de verwarden toestand, dien zij hebben ge
schapen.
Hoe dit weze, nu de Christelijk-Histori
schen in tegenstelling met de moedige
Anti-Revolutionairen er de voorkeur
aan gaven, meer naar de verlangens van
de anti-papistische elementen onder ons
kiezersvolk dan naar de hooge belangen van
het vaderland te handelen, staan wij ver
moedelijk aan een keerpunt van de pod.
tiek, in wier voorzichtig beleid en samen
werking met hoeveel opofferingen onzer
zijds! de belangen van volk en vaderland
beide zooveel jaren veilig zijn geweest.
Of een Kamerontbinding met een raad
pleging van de kiezers wellicht een nieuwe
orienteering zal brengen? Dat wij in dit
geval het oordeel des lands niet zouden
vreezen, behoeft geen betoog.
De belangrijke beslissing, die heden ge
vallen is, zal aan anderen de rechte hou
ding moeilijker maken dan aan ons.
Een verzuim?
In een artikel, geschreven vor het bekend
worden voor het kamervotum, maar waarin
met den bekenden uitslag reeds rekening
werd gehouden, vraagt „Het Huisgezin" of
van de zijde der katholieke Kamerfractie
m het jongte verleden niet een verzuim
is begaan:
Mgr. Nolens heeft vannacht in dc Kamer
Kamer verklaard, dat. werd het amende
ment-Kersten aangenomen, de vraag zou
worden overwogen, of steun kan worden
verleend aan welk kab.net ook, dat be
staat uit groepen, die haar stem hebben
gegeven aan de opheffing van het ge
zantschap.
Had dit niet moeten gezegd, vóór de
bereidverklaring der katholieke Kamer-
club cm regeringspartij te zijn?
Welke reden heeft men na de verkie
zingen gehad om toen de bereidwilligheid
der katholieke partij om deel uit te maken
van de regeering, niet afhankelijk te stel
len van de geneigdheid der beide christe
lijke partijen om het behoud van het
gezantschap bij den H. Stoel te verzeke
ren?
Wat toen is verzuimd kan zich thans
wreken op een wijze, welke men had be-
hooren te voorzien.
Wie voor de scherven staan.
„Wat nu?" vraagt de „Residentiebode",
na geconstateerd te hebben, dat de Chr.
Historischen, die zich voortdurend voor de
zweep van ds. Kersten gekromd hebben,
thans hun zin hebben:
Het ligt voor de hand, dat het allegaar
tje van l.nks plus de Chr. Historischen
nu maar eens toont wat het kan.
Alleen de Katholieke ministers namen
tot nog toe, volgens de aankondiging van
den heer Colijn, ontslag. Zullen de overi
gen ook heengaan? Zoo niet, hoe moet
het kabinet dan opgekalefaterd worden?
Zal de heer Colijn voortregeeren met
nog enkele Chr. Historischen en Anti-
Re volutionna.ren in de regeering, om bij
de eerste de beste gelegenheid weer om
te vallen?
In elk geval zijn thans weer ds. Kersten
en de heer Snoeck-Henkemans aan bod.
Dat zijn de twee. die de kruik kapot
hebben geslagen; zij hebben dus te staan
voor scherven.
Tactiek nit den booze.
De Haagsche overzichtschrijver van het
liberale Handelsblad zegt over de houding
der Kamer in zake het amendement-Kersten
o. a. het volgende:
Hier geldt het blijkbaar een poging te
prof.teeren van de oneenigheid in de coa
litie om het kabinet ten val te brengen.
Wij behoeven niet te zeggen, dat wij een
dergelijke tactiek uit den booze achten.
Wat wil men er mee bereiken? Een
rood-Roomsche combinatie?' Maar als de
coalitie tuteen zou vallen, omdat een harer
groepen medewerkt tot een besluit, dat de
Katholieken niet geheel terecht als
grievend voor zich beschouwen, dan is het
toch niet zonder humor, op een samen
werking met diezelfde Katholieken te zien
speculeeren door een partij, die heeft me
degewerkt bij die grievende bejegening!
Als het gezantschap noodig is, zegt de
schrijver, dan is het noodig "voor algemeen
Nederlandsche belangen, n.et om de Katho
lieken aangenaam te zijn. Alleen op dien
toetssteen mag het gezantschap worden be
proefd. In het voorstel-Kersten en in den
steun van den heer Lingbeek moge een anti
papistisch element zijn, de overwegingen
van de andere eventueele tegenstemmers
zijn ten deele althans van ander ge
halte.
Het huishouden van Jan Steen.
„Het Vaderland" schrijft:
Wij hebben ons nooit kunnen voorstel
len, dat na al de misère door de verwer
ping van de Vlootwet voor de Coalitie
ontstaan, zij zich opnicirw op de politieke
wateren zou begeven, zonder vast ac-
coord: wij moeten deemoedig erkennen,
dat wij ons vergist hebben. De Coalitie
is inderdaad wee- op avontuur uitgegaan,
en is niet veel beter dan het huishouden
van Jan Steen.
Omtrent de mogelijke oplossing van de
crisis schrijft het blad;
Dat een sociaal-democratisch-Katholiek-
vrijzinnig ministerie uit deze crisis zou
kunnen voortkomen, lijkt ons al heel on
waarschijnlijk; de Katholieken kunnen
toch moeilijk thans de hand toesteken aan
•hen, die hun zoo grooten slag toebrach
ten en die te weigeren aan d^ anti-revolu-
lionnairen, die hen in deze zoo trouw
hielpen. De eenige uitweg lijkt ons een
nationaal Kabinet, uit rechts en links
samengesteld, dat tot taak blijft houden
de saneering van onzen Iinancieclen toe
stand.
Het liberaal orgaan besluit'.
Dat het moordende gezwel in de Coa
litie steeds grooter afmetingen aannam,
het was bekend, en men heeft nu niet
meer zich af te vragen of zij, die er toe
mee hielpen, om dat duidelijk te maken
voor ieder, daarvoor het juiste oogenblik
hebben gekozen. De zaak is gebeurd en
daarmee uit. En in alle gevallen is, zelf3
al weet men weer in de Coalitie een
nieuw middel te vinden, om de macht
niet uit handen te geven, dit gewonnen,
dat het weer een stap nader is. om het
verbond der onwaarachtigheid tot het
verleden te doen behooren.
„De Crisis", aldus de „N. R, Crt.", „waar
voor wij thans zijn gesteld, is er eene, uit
bcos humeur geboren.
„Eenig landsbelang is er niet in te onder
kennen. Dat is het treurige van de gansehe
geschiedenis. Toen wij eenige weken geleden
over het gezantschap bij den Paus schreven,
noemden wij deze missie den prijs, dien wij
hadden te betalen, om het voorrecht te gc-
fieten, door een coalitiekabinet te worden
eregeerd. Nu die som niet goedwillig óp
tafel gelegd wordt, trekt de heer Nolens zich
vertoornd terug. Langs het kabinet heen
richt hij zijn geweerschot op de coalitie en
schiet hij haar dood. Alle mooie verhalen
over de voortreffelijkheid van de coalitie-
beginselen, over de regeerkracht van het
drievoudig verbond en wat dies meer ons is
voorgezongen, ziin hem in eens niets meer
waard. Hij maakt er een eind aan, en wat
er nu verder van het kabinet worden zal,
zijn zijne zorgen niet
De politieke toestand, die hierdoor is ge
schapen. is inderdaad buiPÉSgewoon moeilijk.
Er is, wij herhalen het, geen conflict tusschen
regeering en parlement, noch een in den
boezem der regeering, er is slechts een con
flict in de Kane r, dat men langs den wee
van eene regeeringscrisis wil oplossen.
Hierin komt het vooze van den coalitie-
grondslag, waarop het kabinet stond, op
nieuw uit. Ware de coalitie inderdaad op
eenig regeeringsbeginsel gebouwd, dan zou
het natuurlijk ook hebben kunnen geschie
den. dat een der groepen op den duur eene
andere overtuiging öing aanhangen en daar
voor nj de Kamer tegenover de regeering
eene meerderheid vond. Zulk een crisis zou
gcmekkclijk opgelost kunnen worden. In deze
crisis is echter van eenige politieke gedachte
geen spraak. Het hccle conflict is geboren
uit een nuk, die op geen enkel staatkundig
beginsel berust. Nu een wensch van de ka
tholieken niet wordt vervuld, tocnen zij een
nijcigen kop....
Ket is op het oogenblik nog te vroeg, om
zich over de mogelijke oplossing van deze
crisis eer klaar denkbeeld te kunnen vor
men. Wij althans staan tegenover de gebeur
tenissen, waarin het kabinet zijns ondanks
werd betrokken, nog te vreemd, om er een
gemotiveerde meening over ten beste te kun
nen geven. Dit slechts lijkt ons duidelijk, dat
men het wijssle zal doen, bij de oplossing
den boozen pruiler maar in ziin hoek te
laten staan."
Een bende van ongeveer 1000 rebellen, die
in volledige verwarring te Hasbaya aankwa
men, trokken zich op Merdjerioem terug,
dank zij de interventie van de gendarmerie
en de chefs der plaatselijke Droezen.
OffidSeus wordt bericht, dat de Duitsche
regeering in haar antwoord, dat deze week
te Parijs wordt overhandigd, de eischen der
geallieerden aanvaardt nopens de vermin
dering van het aantal politie-manschappen,
evenals de eisch dat de politie voortaan,
behalve in enkele uitzonderingsgevallen, niet
meer in kazernes zal worden ondergebracht.
Aangaande de vernietiging van het ge
schut te Koningsbergen doet de Duitsche
regecring tegenvoorstellen, welke naar zij
hoopt door de geallieerden zullen worden
aangenomen. In de Duitsche nota wordt
tegengesproken, dat in de Duitsche sport
verenigingen ooit militaire instructeurs
zouden zijn gebruikt. De Duitsche regee
ring neemt aan dat haar antwoord de quaes-
tie der ontwapening volkomen oplost en dat
thans niets meer aan een spoedige ontrui
ming van de Keulsche zone in den weg
staat. n
Het Duitsche antwoord op de jongste ont
wapeningsnota van den Raad van Ambassa
deurs is nog Dinsdagavond telegrafisch naar
Parijs verzonden en vandaag door den Duit-
schen ambassadeur aldaar overhandigd.
De Raad van Ambassadeurs zal Maandag
bijeenkomen om de jongste Duitsche nota
te bespreken.
Een aantal bekende personen publiceeren
een manifest, waarin wordt verklaard:
De Rijksregeering heeft den partijen tot
dusver niet gevraagd een beslissing te ne
men inzake het verdrag van Locarno en zelf
verklaard dai zij deze beslissing eefst kan
nemen, wanneer zij de „Rückwirkungen" ten
opzichte van het Rijnland kan overzien.
Daarom achten wij het onbegrijpelijk, dat
de Duitscbnationale Volkspartij, nog voor
dat over den geheelen stand van zaken rij
pelijk kan worden geoordeeld, tegen Locar
no partij koos en haar vertegenwoordigers
uit het kabinet terugriep.
Door de verzwakking der. regeeripg wordt
haar positie in buitenlandsch-politiek op
zicht bedreigd en de binnenlandsch-politieke
toestand in een richting gedreven, welke
door geen conservatief denkende kan wor
den goedgekeurd.
Derhalve noodigen wij alle onafhankelijke
personen, onverschillig of zij tot de Duitscb
nationale partij behooren, uit, de regeeting
te steunen.
(Het manifest is onderteekend door een
groot aantal mannen met klinkende namen,
waaronder eenigen, die vroeger in de oude
conservatieve partij op den voorgrond tra
den.)
Met het oog op de berichten nopens een
oorgenomen monarchistische putsch in
Beieren wordt officieel medegedeeld*, dat
graaf Sodcn vóór ongeveer drie weken bij
den Beierschen minister-president verscheen
en hem kennis gaf van dc aaneensluiting
van monarchistisch gezinde organisaties tot
de vereeniging „Baycrn Treue" en van het
streven dezer vereeniging, doch dat Soden
tot den minister-president (niet?) de vraag
richtte, welke houding dc regecring zou aan
nemen, indien koning Rupprecht voorne
mens zou zijn het bewind te aanvaarden.
Verder is bij dit bezoek volstrekt niet
het herstel der Beiersche monarchie door
middel van "een Putsch of een andere ge
welddaad ter sprake gekomen. Veeleer werd
cr op gewezen, dat ook de nieuwe vereeni
ging van een illegaal optreden niets wilde
weten.
Ten slotte wordt de mededeeling, als
wilde- Soden^ generaal v. Kressenstein of
„Polizeioberst" v. Seisscr voor zijn Putsch
plannen winnen of zich vergewissen, wat de
rijksweer en dc Schutzpolizei ingeval van
een gewelddadige aanvaarding der regeering
door Rupprecht ouden doen, onwaar ge
noemd.
De Senaat benoemde een nieuwe com
missie van financiën waarvan Doumer pre
sident en Clemente! en Raiberti vicc-presi-
denten zijn. Berenger is rapporteur-gene
raal, De Senaat is verdaagd tot Dinsdag
Bij de besprekingen over het Engelsch-
Duitsche handelsverdrag hebben zich onver
wachte moeilijkheden voorgedaan aangaande
de wederinvoering der MacKenna-rechten.
De Duitsche deskundigen verklaarden dat
de te verwachten uitbreiding van deze in
voerrechten in strijd zou zijn met Tiet ver
drag en met het protocol.
De Britsche gedelegeerden hebben hierop
geantwoord, dat zij niet in staat zijn deze
invoerrechten op te heffen of een uitzonde
ring voor Duitschland te maken, waarop de
Duitschers te kennen gaven dat Duitschland,
indien het in deze niet wordt bevredigd,
genoodzaakt zal zijn de invoerrechten voor
Britsche textielproducten en whisky te vor-
hoogen en de invoervergunningen voor En-
gelsche steenkool op te heffen.
Men acht het niet onwaarschijnlijk dat
het geschil ten slotte aan het Haagsche Ge
rechtshof zal worden voorgelegd, daar het
hier een verschil van interpretatie van een
verdrag betreft.
Het kabinet heeft zich gisteren o.a. bezig
gehouden met de beslissing van den procu
reur-generaal om de aanklacht in te trekken
tegen dc fascisten, die onlangs 's nachts een
vrachtauto van dé „Daily Herald" haddsn
buitgemaakt. Deze beslissing gaf MacDonald
aanleiding om van klassejustitie te spreken,
terwijl Bernard Shaw de ironische opmer
king maakte, dat de conservatieve regeering
deze fascisten eigenlijk diende te decoree
ren.
Het kabinet was van oordeel, dat bij dit
proces hoegenaamd geen onregelmatigheden
hebben plaats gehad. Vastgesteld werd, dat
geen lid der regcering eenigen invloed heeft
uitgeoefend op het besluit van den procu
reur-generaal, dat op zuiver formeele juri.
dischc gronden was gebaseerd.
Aanvankelijk was de aanklacht ingediend
wegens diefstal, doch de justitie was van
oordeel, dat daarvan geen sprake kon zijn,
zoodat het proces feitelijk liep over een
aanklacht wegens rustverstoring en het on
geoorloofd dragen van wapenen.
De oudste inwoner van Franeker, Corne
lls Hemmes, geboren te Herbayum 10 No
vember 1824, werd heden 101 jaar. Het ge
heugen van den ouden heer is nog uitste
kend.
Op den Bussumergrindweg nabij den wa
tertoren is Dinsdagavond de beer Van t
Kruis met zijn motor tegen een verhuiswa
gen van de firma De 'Jong te Hilversum ge
reden. De heer Van 't Kruis werd van zijn
motor geslingerd en ernstig gewond naar
„St. Majella" overgebracht. De motor werd
geheel vernield. Het ongeluk is te wijten
aan de slechte verlichting daar ter plaatse.
Dinsdagmiddag heeft het Fransche Far-
man-vliegtuig no. 11, op weg van Parijs naar
Amsterdam, een noodlanding moeten maken
op het terrein van den landbouwer A. Mou
wen onder Vinkenbroek, te Roosendaal, we
gens een defect aan den motor. Het vliegtuig
zal waarschijnlijk vijf dagen daar moeten
blijven, daar geen reserve-motor in ons land
aanwezig is en deze uit Parijs moet komen.
Het vliegtuig zelf is onbeschadigd. Het was
geladen met pakken voor een Amsterdam-
sche firma, welke zijn doorgezonden.
Het plaatsje Rolheram in Yorkshire (En
geland) is dezer dagen in rep en roer ge
bracht door een krankzinnige, die tijdens het
transport van de gevangenis naar een ge
sticht, aan zijn bewakers wist te ontsnap
pen. De manr een Ier van meer dan gewone
lichaamslengte, begon, met den voerman van
een melkwagen aan te houden en wilde de
zen dwingen hem naar een Roomsche kerk
te brengen. Toen de melkrijder dit weiger
de, diende het gevaarlijke heerschap hem
met een schop eenige slagen op het hoofd
toe, die aankwamen. Het paard, dat hij
eveneens mishandelde, sloeg op bol, waar
door de verwarring in de straat er niet min
der op werd. Vervolgens sprong de ontsnap
te op een voorbijrijdende tram en veroor
zaakte schrik en ontsteltenis onder de pas
sagiers. Meer dan honderd menschen onder
namen ten slotte een klopjacht en wisten
hem met veel moeite te grijpen.
Op de werf der Scheepsbouw Mij. Feijcn-
oord te Rotterdam was men bezig met het
spannen van een staaldraadtui over een
scheepshelling. Door onbekende oorzaak
brak een touw, waaraan twee kettingen ge
hecht waren. Een der kettingen sloeg terug j
en de tui van de katrol af. Dc 64-jarige baas
A. J- v. H., die op een ladder stond, werd
door de tui getroffen cn sloeg met het hoofd
op een ijzeren staaf. Met een schedelbreuk
en verschillende hoofdwonden is de man
naar het ziekenhuis gebracht, waar hij kort
daarna is overleden,
Diefstal bij Kees Boeke.
In het begin der vorige week werden bij
den heer Böeke, te Bilthoven, zoo lezen wij
in het „U. D.", twee rijwielen, een partij
zilveren vorken en lepels cn een goud hor
loge, ontvreemd. De heer Kees Boeke geeft
dergelijke zaken uit principe niet bij de po-
lilic aan, wat evenwel niet wegneemt, dat
de politie toch ifan deze ontvreemding in
kennis werd gesteld. Ze stelde direct pogin
gen in het xwerk, de daders te vinden, wat
baar gelukte. Het waren dc bekende J. D.
en S., die meerdere malen gastvrijheid
in het Broederschapshuis genieten. Zij be
kenden de hun ten laste gelegde feiten en
werden op het politiebureau te De Bilt in
voorloöpige bewaring gesteld.
Het bewuste mes nog niet gevonden.
Van de motorboot nummer II van de Am-
sterdamsche politie is Dinsdag en Woens
dagmorgen opnieuw gedregd naar het roes,
waarvan verondersteld werd, dat de Duit
sche vrouw, betrokken in het drama in de
Halvemaansteeg, het in den Arastel had ge
worpen. Het dreggen had plaats met Kaken
en een zak. Er werd niets gevonden.
Het raadsel wie feitelijk de magnetische
dreg moet betalen, is nog niet opgelost. De
waarnemend hoofdcommissaris kon niet de.
vrijheid vinden het bedrag ter beschikking
te stellen om linanciëele redenen. Aan den
anderen kant echter is hij cr als politieman
sterk voor, dat het Korps zulk een dreg zal
bezitten.
De officier van Justitie heeft, zoo verne
men wij verder, thans den minister verzocht
het bedrag voor de dreg beschikbaar te stel
len.
BRAND TE ELST.
Te Eist is afgebrand de boerenbehuizing,
bewoond door den jachtopziener S. D. Dank
zij den regen mocht het gelukken een aan
tal in de nabijheid staande boerderijen en
hofsteden te behouden. Het huis ging met
den inboedel geheel in vlammen op, het
groote vee werd gered, doch een aantal kip
pen kwamen om,
(Hbld.)
AL VROEG EEN MES GETROKKEN.
Bij een vechtpartij te Weerding (Drente)
heeft de 13-jarige A. A. zijn neef, den 14-
jariger, LI. J. V. in drift met een mes gesto
ken, meldt de Asser Crt.
De ontboden geneesheer oordeelde op
name in het ziekenhuis noodzakelijk, waarna
de gewonde onmiddellijk naar Groningen
werd vervoerd. Zijn toestand werd levens
gevaarlijk geacht. De toestand van den ge
troffene was Dinsdagmorgen vrij goed.
DE DADERS VAN INBRAKEN TE
SCHIEDAM GEARRESTEERD.
De politie te Schiedam heeft een electri-
cien en een winkelier uit die gemeente, en
een tramarbeider en een timmerman uit
Rotterdam aangehouden, die de bedrijvers
zijn geweest van verschillende inbraken, den
batsten tijd daar ter stede gepleegd.
De laatste inbraak was die bij een bak
ker aan de Lange Haven, nu veertien dagen
geleden. Er was daar 11.000 uit de brand
kast gestolen. Dc bakker ontdekte des
nachts onraad en de politie, door hem ge
waarschuwd, vond in een schoen, door een
der inbrekers achtergelaten, 10.000 van
bet ontvreemde terug.
Dienzelfden nacht heeft een Schiedamsche
politie-agcnt op den Rotterdamschen Dijk
een man aangehouden, die echter wist te
ontvluchten. Maandag is deze de bovenge
noemde timmerman, te Rotterdam gearres
teerd. De mede-aangehouden electricien
maakte tijdens zijn werkzaamheden in wo
ningen met zeep afdrukken van sloten en
een der andere leden van dc bende maakte
dan de passende sleutels.
Bij het gemeentelijk electrisch bedrijf in
Den Haag is, naar „Het Volk" verneemt,
een plan in voorbereiding om voor weinig
geld aan 'de burgerij heel den dag warm wa
ter te verstrekken.
Dat plan is gebaseerd op nach-stroomle-
vering. De belasting der clectrische centrale
is n.l. tot nog toe 's nachts, gelijk men zal
begrijpen, zeer gering. Uit economisch oog
punt is het van belang ze te verhoogen. Dat
zal de algemeene bedrijfskosten niet doen
stijgen, maar zelfs verminderen. Om daar
toe te geraken vtordt nu overwogen op wel.
kc wijze des nachts het stoomverbruik voor
de bevolking aantrekkelijk te maken. Ge
dacht wordt daarbij aan het góedkoop elec
trisch verwarmen van waterreservoirs. Ieder
zou van gemeentewege een waterreservoir
kunnen huren, al naar behoefte, van ver
schillenden inhoud. Het kleinste zou 30, het
grootste 750 liter inhoud hebben. Zoo'n re
servoir. met automatische aansluiting op de
waterleiding kan boven den gootsteen, een
bad, of waar men het anders hebben wil,
worden aangebracht. Het water wordt dan
's nachts van de electrische centrale af, bui
ten den gewonen meter om, electrisch tot
kookhitte verwarmd, zoodat men 's mor
gens (stel dat men een 30-liter-reservoir
heeft) over 30 liter kokend water beschik
ken kan. Maar, niet slechts 's morgens, want
in den loop van den dag koelt het water
slechts enkele graden af. Men zou dus heel
den dag, zonder gebruikmaking van gas,
onmiddellijk heet water ter beschikking
hebben.
Natuurlijk is voor de vraag, of er veel
gebruik van gemaakt zal worden, de prijs
een belangrijke factor. Naar het blad ter oore
kwam, zou deze voor een 30-liter reservoir-
met inbegrip der huur, op f 2.50 permaand
tc stellen zijn.
Het Nederlandsch Historisch Scheepvaart
Museum te Amsterdam is in het bezit van
een fraai gebeeldhouwd glazen roei- of tent
jachtje, Voorloopig wordt het op de Marine
werf bewaard. In het jongste, het achtste
jaarverslag van het museum, heeft de heer
C. G. 't Hooft, bij een afbeelding, dit vaar
tuigje beschreven. Daaruit blijkt reeds dat het
moet beschouwd worden ais het laatst over
gebleven exemplaar van dc vele tentjachtjes
aan de Zaan, waar iedere familie van aan
zien en welstand, zulk een vaartuigje bezat,
om te spelevaren, voor kerkbezoek, om
visites te maken en gedurende dc kermis
voor minnekoozendc paartjes. Het deed dus
in de Zaanstreek te water ongeveer de
zelfde diensten als een eigen rijtuig of tegen
woordig een auto.
Het hier bedoelde jachtje is in 1913 ver
toond in de historische afdeeling van de
E.N.T.O.S. Toen behoorde het aan den heer
P. Smidt van Gelder. Bij diens vertrek naar
het buitenland is het eigendom geworden
van jhr. H. Teixeira de Mattos en na diens
dood, in het laatst van Januari 1924, is het
in het bezit van het museum overgegaan.
De heer G, J. Honig, conservator van de
Zaanlandschc Oudheidkamer te Zaandijk en
lid van het algemeen bestuur van het
Scheepvaart-Museum, heeft een aantal bij
zonderheden kunnen verzamelen door welke
de echtheid en de zeldzaamheid van het
vaartuigje nader wordt bevestigd.
Het koopmanshuis van de familie Visser
in het Zuideinde van Westzaan, werd in 1788
Betrokken door Dirk Visser, die in. dat jaar
trouwde met Aagje Rogge. Nadat hij op 15
November 1803 was overleden, werd Gerrit
Mats, die door Visser was opgevoed, in 1804
bewoner. Deze stierf op 1 December 1808,
zijn weduwe Trijntje Valk in 1821. Eigenaar
van bet huis werd daarop, in 1822, Jan Dek
ker Gerbrandszoon, die het geheel vertim
merde en moderniseerde,
In 1855 werd voor 60 een drijvend schui
tenhuis gemaakt voor het tentjacht, dat af
komstig was uit den boedel van Dirk Visser
en door Gerrit Mats was overgenomen voor
350, Het stond bekend als een der groo-
ste en mooiste van deze vaartuigen, welke
vroeger in de Zaanstreek zoo talrijk waren.
Daarna is het jaren lang in eere gehouden.
Jan Dekker Gzn. liet het van een flink zeil
tuig voorzien - ep zoo heeft het nog langen
tijd dienst kunnen doen. Tot 1875 werd Het
deugdelijk onderhouden, daarna kwam het
in onbruik en tot verval. De genoemde Dek
ker overleed in 1867, zijn weduwe Aagje de
Jager in 1870, Nadat het lang ledig had ge
staan, omdat zich geen koopers cpdeden,
ging het huis in Juni 1888 over aan den sloo-
per C. Zemel te Zaandam. Ook het tent-
jacht was in diens bezit overgegaan en hij
verkocht het aan de familie van Gelder te
Wormerveer. Deze herstelde het in eere,
waartoe zij later ook zeil en treil en ver
der loebehooren van Zemel had overgeno-
men.
Door deze authentieke bijzonderheden, af
komstig van Evert Dekker Jr.. een zoon vaft
den meergenoemden Jan, zijn zoowel dc her
komst als de reeks van opeenvolgende eige
naars vastgesteld. Het Scheepvaart Museum
mag zich dus in een belangrijke aanwinst en
in een unicum verheugen.
KERKELIJKE LEENING.
De Nederlandsche Landbouwbank Lentjes
Drossaerts te 's-Bosch en G. F. H. Pas
toor, te Haarlem, berichten de uitgifte eener
eerste hypothecaire 5 pCt. oblig >tie-leening
groot 475.000 in stukken van 1000, 500
en 100, tegen een koers van uitgifte van
98 pCt. ten laste van het college der E. E.
P. P. Dominicanen Vereeniging „Collegium
Alcrtinum" te Venlo.
Bovengenoemde wedstrijd, welke aan
vankelijk op hef D. O. N. K.-terrein ge
speeld zou worden, is omgezet en vindt
a.s. Zondag plaats op het terrein dec.
Yellow Black Boys aan de Zandvoortsche
Aangezien gebleken is, dat het dienaaiu
gaande bepaalde in de desbetreffende Le
gerorder van 1924 tot verschillende opvat
ting aanleiding geeff, is bij ministrieele be
schikking besloten dat in een binnenkort
verschijnende Legerorder is opgenomen,
omtrent het vertrek met groot verlóf, na
der hef volgende bepaald:
De vóórlaatste dag moet als oefendag
ten volle tot zijn recht komen. De dag van
vertrek moet worden gebruikt voro hef
schoonmaken en inleveren van wapenen en
uitrusting, het houden van inspectiën, theo
rieën over opkomst met spoed, enz. en
voor hef zoo noodig verrichten van buis-
houdelijken arbeid; dit laatste in het bij
zonder wanneer na het vertrek geen of
weinig personeel meer in de kazernemen-
ten achter blijft. Vóór of bij het afpresen-
feeren moet tevens worden nagegaan of
de zakboekjes nauwkeurig zijn ingevuld.
Als regel zal, nadat vorengenoemde
werkzaamheden zijn verricht, het vertrek
omstreeks 1 a 2uur des namiddags, kun
nen plaats vinden. Alleen aan hen, die
daardoor niet vóór 10 uur des namiddags
hunne haardsteden zouden kunnen berei
ken, kan wordeno vergund op een vroeger
uur te vertrekken.
Oud-minister Van Dijk gekozen.
In een buitengewone algemeene vergade
ring der Kon. Ned. Ver. „Ons Leger", Maan
dag te 's-Gravenhage gehouden, is ter
vervanging van generaal C. J. Snijders, die
uit het hoofdbestuur is getreden, in dn.
bestuur gekozen: de oud-minister van
oorlog, de heer J. J, C. v. Dijk, lid der
Tweede Kamer. De heer v Dijk zal
generaal Snijders als voorzitter der ver
eeniging opvolgen.
Tal van ouders blijven Fransche les voor
hun kinderen noodzakelijk achten. Dit bleek
dezer dagen weer in Den Haag. De cursus
sen van de Vereeniging „Aanvangsonderwijs
in het Fransch" werden in het ezrste jaar
bezocht door 300 leerl ngen, het tweede
jaar dcor 450 en dit jaar door meer dan
700 leerlingen. 1
AMSTERDAM, 11 Nov. Vee. Ter markt
waren aangevoerd 220 vette kalveren, le kw
f 1.20—1.36, 2e kw. f 1.04—1.20, 3e kw..
f0.901.04, enkele boven noteering, per
Kg. levend gewicht; 44 nuchtere kalveren
f 1324 per stuk 404 vette varkens, Holl.
le kw. f 1.111.12, 2e kw. f 1.1.11, enke
le hooger. Overzeesche en Geldersche le kw.
f 1.11—1.12, 2e kw. f 1.10—1.11 per Kg.
slachtgewicht.
AMSTERDAM, 11 Nov. Aardappelen.
(Bericht v. d. mak. Jac. Knoop) Zeeuwsche
Bonte f 3.603.70, id. Blauwe f 3.403.50,
id. Eigenheimers f2.903, id. Blauwe
Eigenheimers f 2.903, Groninger Bravo's
f3.25—3.35, Friesche Borgers f2.70—2.80,
Spuische Eigenheimers poters f 2.50, Zeeuw
sche blauwe poters f 1.802.10,. id. bonte
poters f 1.802.10, Anna Pauwlowna Zand-
aardappelen f 45, Drentsche Eigenhei
mers f 2.402.80 per Hl.
ASSEN, 11 Nov. Eieren. Op de heden
gehouden eierenmarkt van de V.P.N. waren
aangevoerd 20.400 stuks. Prijs f 11.50—
14.50.
PURMEREND, 11 November. Afslagver-
eeniging Beemster. Purmerend en Omstre
ken. Aardappelen 0.85 a ƒ.1.20 per zak
(25 K.G.); Tomaten 0.24 a 0.28 per K G.;
Bloemkool 4.0020.20 per 100; Roodc
kool 3.404.90; Savoye kool 3.505.00;
Spruitkool 0.601.90 per 15 K.G.; Boe-
rekool 1.602.30 per 100 struiken; Andijvie
0.602.40 per 100 krop: Selderij 3.10
5.40 per 100 bos; Bieten 7.0012.50 per
1000; Wortelen 12.10—12.30 per 100 bos;
Uien ƒ1.25—1.45 per 25 KG.; Prij 8.20
—1.45 per 100 bos; Uien, drielingen 0,95—
1.05 per 25 KG.
Appels: Brabantosche Bellefleur 0.12—.
ƒ0.16 per KG.; Zoete 0.11—0.14; Bramley
Seedling 0.150,19; President van Enge
land 0,130.28; Guodreinetten 0.10—
0.18 per K.G.
Peren: St. Nicolaaspeer 35; Druiven
ƒ0.421.02 alles per K.G.
WOERDEN, 11 Nov, Kaasmarkt. Aanvoer
379 partijen. Eerste kwal. 6267, tweede
kwal, 5861; met rijksmerk 65—69; zon
der riiksmerk 6064; zware 70, Handel
matig.
IJMUIDEN, 11 Nov. Heden kwamen
van de treilvisschrij hier binnen de stoom-
treilers IJM. 190 (Henriëtte Jacoba) met
f 4752 IJM. 2 (Christine) met f 3588 IJM.
142 (Freia) met f 2000 IJM. 99 (Johanna
Elisabeth) met f 3626 IJM. 196 (Derika X)
met f 2236 IJM. 326 (Hibernia) met f 2127;
IJM. 46 (Helga) met f 1791 IJM. 16 (Ber
gen) met f 6386 IJM. 118 (Beatrice) met
f 2718 IJM. 90 (Stormvogel) met f 2801
IJM. 155 (Albert Groen) met f 2336 IJM.
42 (Flamingo) met f 2082 IJM. 29 (Zee
leeuw) met f2167 IJM. 151 (Hilda) met
f2148 aan besomming.
IJMUIDEN, 11 Nov. Van de haringvis-
scherij keerde heden alhier terug de zeillog-
ger KAV. 23 (Katwijk aan Zee V) met 18
last pekelharing.
Reeds nu al hebben eenige logger^ welke
de vorige week van de haringvisscherij al
hier terugkeerden, de visscherij beëindigd.
De over het algemeen minder goede uitkom
sten alsmede de groote schade veroorzaakt
door het verlies van netten, tengevolge van
de stormachtige dagen in de laatste weken
Zullen meer schepen binnenkort noodzaken
de haringvisscherij vroegtijdig te doen be
ëindigen.
IJMUIDEN, 11 Nov. Heden waren aan
de markt de vangsten van 14 stoomtreilers
De prijzen waren als volgt tarbot f 1.60
1.35, tongen f 2.602 per Kg.griet f 68—
30, gr. schol f 5646, md. schol f 6147,
zetschol f 625.25 kl. schol f 3826, 15
10, scharren f 267 per 50 Kg., roggen f 27
22 per hoop, vleet f 2.203.50, per stuk,
pieterman en poon f 12.5010, gr. schel-
visch f 5836, md. schelvisch f 4532j k.
md. schelvisch f21.5013, kl. schelvisch
f 17—9, 10 tot 6 per 50 Kg., kabeljauw f 74
—49 per 125 Kg., gr. gullen f 27—19 per 50
Kg., kl. gullen f 7—3.60 per 50 Kg., wijting
f8—5.50 per 50 Kg.
