erkeersonf evallen.
De R.K. Middenstands-
vereeniging.
f 50,
Amsteidamsche Antaiet M
Maandag 16 November
49ste Jaargang No. 16199
Dit nummer bestaat uit 8 bladzijden - Eerste Blad
De consequentie
van fatsoen.
Ml' KW LITEII VESZEG IDE ZÜIIN
Ook te Amsterdam - Leiden - iussum - Kaaiden
BINNENLANDSCH NIEUWS.
HET MINISTERIE TREEDT AF
De portefeuilles ter beschikking.
TADSNl
Agenda
17 November
De opening- van het
winterseizoen.
In 't geweer!
Marius Monnikendam
Bietenbouw.
Gouden tooneeljubileuni Frits
Tartaud.
Bij een jubileum.
J. J. WEBER ZOON
Haarlem.
Konnigstraat 10
Telegraphisch Weerbericht
LAATSTE NIEUWS."
De verkiezingen in
T sjecho-Slowakije.
De constitutioneele verkiezingen
in Perzië.
Generaal Sarrail *e Parijs
aangekomen-
Ue abonuemenTspnjs bedraagt voor
Haarlem en Agentschappen:
Per week 0.25
Per kwartaal 3.25
Franco per post per kwartaal bij
vooruitbetaling 3,53
Bureaux: NASSAULAAN 49.
Telefoon No 13866 (3 lijnen).
Postrekening No *5970.
NIEUWE
ARLEIWSBH
Advert en tiën 35 cents regeL
Bii contract belangrijke korting.
Advertentiën tusschen den tekst,
als ingezunoen mededeeling. 60 ct.
per regel, op de le pagina's 75 ct.
per regel. Vraag- en aanbod-adver-
tentiën 14 regels 60 ct per
alaatsing; elke regel meer 15 ct
bij vooruitbetaling
b*u.25' vcricKcimgsveorwoaruen Ojlflj) ueveflssui*; getieeie ongeseuiKtrieiu ioi WttKeu oüoi f 7^0 bt) een ongeva. mei f OCfl dij verlies van een lianQ <<ar dij verü
ongeval en verzekerd voor een der volgende- uitkeerineen 0UUU. verlies van beide armen heide beener» of beide ooeen 1 3U« doodeliiken afloop »er» voet o een ooe 1 duim of
verlies van een
wiis vineer
OIJ een breuk van f l fl OU verlies van een
'been of arm: 1 ftU". ndere vinger
Aan bovens laanden titel van het tooneel-
spel van den bekwamen Italiaanschen schrij
ver, waarin Jan Musch zoo aangrijpend de
hoofdrol speelt, dachten wij na de verschij
ning van het communiqué j.l. Zaterdagmid
dag, aankondigend het ontslag van het mi
nisterie. Deze ontslagname is ook de con
sequentie van fatsoen, in, dit geval van po
litiek fatsoen. Alleen komt deze fatsoens
rilling vier dagen te laat; ze had er moeten
zijn Woensdagmiddag, onmiddellijk na de
stemming over het voorstel-Kersten. Zoo
goed als de vier Katholieke ministers had
de heer Colijn ook zijn eigen ontslagaanvrage
in den zak moeten hebben; of liever, de heer
van Karnebeek had het voorstel namens de
regeering onaannemelijk moeten verklaren
zij het dan met de ministers de Geer en
Schokking in de minderheid. Dan was er het
conflict tusschen de Kamer en Regeering ge
weest, waarover nu zulke zwaarwichtige
staatsrechtelijke betoogen worden opgezet.
De heer Colijn had dan, na van Karnebeek
het woord nemend, en schorsing der beraad
slagingen verzoekend, een ongenblik van ont
roering kunnen verwekken bij den ontijdigen
dood van deze nog jonge regeering, al zou
hij de zaal dan ook niet zóó gegrepen heb
ben als Jan Musch het kan in zijn vertolking
van de rol van Baldevino. Nu hebben wi"
meer dan 'n halve week op 't trekken van de
ecnig mogelijke conclusie moeten wachten en
dat aarzelen en weifelen, maakte niet den in
druk, die bij een dictatorsfiguur als die van
den heer Colijn past.
Reeds Vrijdag hebben wij er op gewezen,
dat het ontslagnemen van het geheele ka
binet een politieke noodzakelijkheid was.
Het conflict, Woensdagmiddag uitgebroken,
was in de kiem al aanwezig, toen de heer
Colijn onvoorzichtig genoeg was op 31 Juli
een regeering te beginnen met de verklaring
van de chrislelijk-historischen, dat zij zich
bij de stemmiag over den Vaticaanpost hun
vrijheid voorbehielden (parlemelitaire terir
vóór tegenstemmen) en, naar nu gebleken is,
ook een verklaring van de katholieke minis
ters, dat zij zouden heengaan, wanneer de
Gez^intscha(»spost werd afgestemd. Het mec-
ningsverschil in de regeering over een zeker
komende .stemming, welke de val van vier
ministers na zich zou sleepen was er dus.
V7ij hebben er trouwens reeds op 21 Septem
ber openlijk op gewezen.
Men had dus Woensdagmiddag niet moeten
doen, alsof op het Onverwachts de spiegel
van den muur gleed en 'n paar kostbare va
zen op den schoorsteenmantel in scherven
vielen. Dp toeschouwers wisten al lang, dal
er een breuk was in het koord, waaraan de
spiegel was opgehangen en daarom pakte hel
stuk niet. De regeering had als geheel ter
minste nog een dragelijk figuur gemaakt,
wanneer zij bij het vallen van den slag on
middellijk was afgetreden. Dat talmen en
treuzelen gedurende vier dagen deed nu te
veel denken aan het slaapliedje van de
Genestet.
Door op deze wijze te demonstreeren, dat
er geen conflict tusschen Kamer en regeering
bestaat, maar slechts een botsing tusschen de
meerderheid der Kamer en de R.-K. Staats
partij, waarvan vier leden tot het Kabinet
behoorden en het voor te stellen, alsof de
regeering zich slechts tot heengaan genoopt
ziet, omdat de Katholieken de samenwerking
hebben opgezegd, wordt een valsche situatie
geschapen, welke de oplossing der crisis
uiterst moeilijk maakt. Dr. Kortenhorst
schreef verleden week in ons blad, dat er
yele soorten van politiek zijn, maar dat men
in ieder geval op moest passen voor eeno,
waardoor men onder den voet wordt geloo-
pen. En hij doelde daarbij op de houding der
R.-K. Kamerfractie tegenover de christelijk-
historischen. Wij kunnen niet inzien, dat dit
gevaar na de verkiezingen sterk gedreigd
heeft. Het begint eerst nu, bij het opkomen
van deze crisis, om voorzichtigheid te vra
gen. Door de verklaring immers van dr. No-
lens heeft de R.-K. Staatspartij het samen
gaan met alle partijen, met uitzondering
van de anti-revolutionaire, verbroken. Er
schijnen dus oppervlakkig voor de R.-K.
Staatspartij maar twee levenskansen over té
blijven: 1. van geïsoleerde oppositie, 2. van
samengaan met de anti-revolutionairen als
regeeringspartij.
Dit laatste is onmogelijk; samen vormen
R.-K. en A. R. geen meerderheid en zij zul
len dat in afzienbare toekomst ook nooit
doen. En inbedwillig buiten de regeering en
zonder bondgenooten in de oppositie blijven,
is voor een zóó sterke echt nationale partij
als de Katholieke, ook niet aan te raden.
Er lijkt ons dan ook niets zoo verkeerd,
door ons in deze impasse te laten dringen,
waarin onze tegenstanders ons zoo gaarne
zouden zien. Gisterenmorgen al schreef de
N. Rotterdamsche Courant, die haar heime-
lijken afkeer van de Roomsche macht in het
Staatsbestuur altijd zoo moeilijk kan verber
gen:
Docr het thans geschapen antecedent heb
ben daarom, naar ons inzien, de Roomsch-
Katholieken zich voorshands buiten elke re-
geeringsgemecnschap gesteld. De heer No-
lens heeft zich en zijne partij door zijne ver
klaring van Dinsdagnacht zelf reeds den pas
behalve dan tegenover de anti-revolutio
nairen afgesneden. Ware het niet zoo, had
de verklaring van Dr. Nolens ruimte gelaten,
om den door vrijzinnig-democraten en so
ciaal-democraten gekoesterden droom in ver
vulling te doen gaan, dan zou, meenen wij,
de door de Roomsch-Katholieken tegenover
het aftredend coalitie-kabinet gevolgde han
delwijs niettemin een kabinet met Dr. Nolen's
volgelingen moeten verijdelen. Wie ook met
hem in eene combinatie zou treden, leverde
zich aan handen en voeten gebonden aan hem
over.
Dit is dan ook, dunkt ons, het eenige wat
in den verwarden po)itieken toestand duide
lijk is: Het nieuwe kabinet zal er een moe
ten worden zonder vertegenwoordigers van
de Roomsch-kathojieke staatspartij. De for
mateur zal er op bedacht moeten zijn, n(i e t
om nog te trachten de Roomsch-Katholieken
op eene of andere wijze door concessies,
voorspiegelingen of lieve woorden te win
nen, doch om ze van den beginne af aan bui
ten de deur te sluiten, en daar te houden.
Ziedaar de situatie, waarop wordt aange
stuurd: een isolatie van de Katholieken. En
opmerkelijk mag in dit verband een der drie
starren van „De Standaard" van Zaterdag
avond heeten, waarin ook reeds dit geschre
ven werd: „De gevolgen voor bet Kabinet
vloeien dan ook slechts voort uit het feit, dat
vier zijner leden uittreden, en dat tus
schen de R.-K. Part ij en de
Chr. Hist. Part ij voorshands
samenwerking schijnt uitge-
s 1 o t e n."
De heer Colijn want zonder zijn instem
ming verschijnt er, zeker in deze dagen, na
tuurlijk geen politieke beschouwing in „de
Standaard" de heer Colijn neemt dus nu
al reeds aan, dat verdere samenwerking tus
schen Christelijk-Historischen en Katholieken
onmogelijk, dus de coalitie verder onbestaan
baar en dus een rechtsche regeering uitge
sloten is. Deze meening is trouwens uit d
vier artikelen, welke „de Standaard" Zater
dagavond aan de crisis heeft gewijd, met
voldoende zekerheid te distilleeren.
De anti-revolutionairen hebben ten deze
geen moeilijke taak. De Katholieken en aller,
die de vorming van het kabinet-Colijn zoo
zeer hebben toegejuicht, hebben meegewerkt
om den anti-revolutionairen leider in zuil
een aangename positie te brengen. In „de
Standaard" moet het eerste woord over dé
verantwoordelijkheid van den Kabinetsfor
mateur over de thans geschapen situatie
nog vernomen worden. In een meer dan twee
kolom groot hoofdartikel worden Zaterdag in
het anti-revolutionaire hoofdorgaan alle
partijen onderhanden genomen; de Staatkun
lig-gereformeerden; de partijen der Imker-
rijde; de christelijk-Historischen; de R. Ka
■kolieken, allen dragen volgens „de Stan
Haard" schuld én verantwoordelijkheid aar
deze buitengewone -crisis. Alleen de Anti-
Revolutionaire partij gaat vrij uit! Zelfver
blinding of politieke manoeuvre? Natuurlijk
's het heel gemakkelijk deze redeneering of
te zetten, welke in het blad in een der ar
tikelen wordt heengevlocliten: de zaak var
het Pauselijk Gezantschap is slechts een zaal
van beleid en nuttigheid; de opheffing daar
van is niet een zaak van zóó overwegent
belang, dat daaraan op zichzelf politieke ge
volgen zouden moeten worden verbonden
Tactisch ware het dan ook van de R.-K
Staatspartij geweest aan de aanneming van
de motie-Kersten geen politieke gevolgen t<
verbinden, schrijft „de Standaard".
En met, deze redeneering gaat de heei
Colijn daij als Kabinetsformateur vrijuit.
Kunnen wij, kan eenig onbevooroordeeh
Nederlander, zich zóó iets laten aanleunen'
Bij de Kabinetsformatie stond vast, dat dc
Christelijk-Historischen tegen den Vaticaan
post zouden stemmen en dat, bij afschaffin-'
van het Gezantschap bij den H. Stoel de vie.
Katholieke ministers zouden aftreden; d'
coalitie, basis van het Kabinet-
Co lijn,' uit elkaar zou vallen. De heer Co
li;- zegt nu; er is hier slechts een conflici
tusschen Katholieken en Christelijk-Histo
rischen, daar heb ik niets' mee te maken! En
de liberale pers zingt al vurig in dat koo
mee: „de Katholieken hebben de schuld!"
Wanneer wij niet teruggaan naar het uit
gangspunt en erkennen dat er in Juli, bij dc
Kabinetsformatie een fout is begaan, kunner
wij er niet aan ontkomen de zwaarste schulc
voor de crisis op ons te Jaden. Wij moeter
de situatie scherp stellen, zooals wij reedr
deden in ons artikel van Donderdag: de chris
telijk-historische en de R.-K. Kamerclu'
'hebben beiden onder voorbehoud
omtrent den Vaticaa n.p o s t hun
medewerking aan bet kabinet toegezegd. On
danks dat voorbehoud heeft de heer Colijr
het ex op gewaagd. De eerst verantwoorde-
lijke voor de politieke crisis is dus de Ka
binetsformatcur, die het niet noodig achtte
een diepgaand meeningsverschil tusscher
twee regeeringspartijen te overbruggen, al
vorens de vorming van zijn kabinet verzekerd
te noemen. De fout heeft zich gewroken in
den val van het geheele Kabinet-Colijn. Maar
voor de oplossing der crisis moet men dan
ook niet blijven hangen aan de motie-Ker
stx, want deze biedt geen basis om verde
op te bouwen. Men zal moeten teruggaan tol
den toestand, door de verkiezingen van 1
Juli geschapen en dan rekening moeten hou
den met hetgeen zich Woensdag heeft ge
openbaard voor iedereen, maar wat voot
alle politiek-ingewijden ook op 1 Juli al be
kend was: dat een samengaan der drie chris
telijke partijen niet mogelijk is, wanneer vooi
die christelijke coalitie geen breeder grond
slag wordt genomen, dan de heer Colijn er ir
de Julidagen voor heeft ontworpen.
Wij hopen dat in de komende dagen nadc
uiteen te zetten.
IJ lei on
den naam
Alleen UK. HOUTSIK. 187, Telef. F2a04
De Koningin heeft' Zaterdag den voorzit
ter van den Ministerraad ontvangen, die,
ofschoon er in constitutioneelen parlemen
tairen zin eigenlijk tusschen het Kabinet en
de Kamer geen conflict bestaat, nietlemin
naar aanleiding van de ontslagaanvrage der
tot de R.-K. Staatspartij behoorende minis
ters en daarmede samenha-gende politieke
moeilijkbeden, de portefeuilles der andere
leden van het kabinet ter beschikking -van
H M. gesteld heeft.
H. M. heeft een en ander in overweging
genomen en fnrriddels, zoowel eerstgenoem-
den bewindslieden als den anderen ministers
verzocht zich met de behandeling en afdoe
ning zoo mogelijk der loopende zaken te
willen blijven belasten.
Door het besluit der vijf protestantsche
ministers, om hun portefeuilles ter beschik
king van H. M te stellen, is de -kabinets
crisis in een nieuw stadium getreden,
j Men acht het' nief onmogelijk, dat de heer
Colijn opnieuw met de kabinetsformatie zal
worden belast, nadat H. M. de Koningin
de adviezen van de voorzitters van Eersi'e
en Tweede Kamer, van den vice-president
van den Raad van State, en van de partij
leiders over den staatkundigen toestand
zal hebben ingewonnen, hetgeen de volgen
de week zal geschieden
Verschalende van deze heeren zijn reeds
bij H. M. de Koningin ontboden. Zoo zal
de heer Marchant a.s. Woensdag ten Hove
worden ontvangen.
Eenige teekening in den toestand zal pas
kunnen intreden, indien H. M. de boven
bedoelde politici zal hebben gehoor^.
-leb be uits'ekendste aan te bieden dc
iemand wenscben kan boe zal de werel-
hci weten, indien gij niet adverteert
JOHN- P. ROCKEFELLER
Sociëteit <,St. Bavo" Cursus Pastoor Wil-
lenborg 8 uur Leden Overheidsperso
neel 8 uur Propagandaclub Volksbond
8 uur Rech'.skndig Bureau half 9
Tooneelclub Spoor en Tram 8 uur.
tGem. Concertgebouw Gen Repetitie
Doopsgezind Zangkoor ,Der Messias"
half 8 uur.
Fcstaurant de Kroon R.-K. Middenstands-
vereeniging; Opening winterseizoen half
9 uur.
Café Brinkman. Ned. Mij. voor Nijverheid
en Handel 8 uur.
„De Kroon" Groote Markt Bioscoopvoor
stelling 8 uur
Museum voor Kunstnijverheid Paviljoen
- Tentoonstelling van „Kunst in indus
trie" van 24 October tot 22 November,
dagelijks geopend van 104 uur
Arbeidsbemiddelingsbureau van Sint Fran-
ciscus Liefdewerk Zoetestraat 11 Elke»
Donderdag van 8—914 uur
R.K Arbeidsbureau voor mannen en jongens
Sociëteit St Bavo, Smedestraat 23,
Teleioon 10049 Alle werkdagen van
half 9 uur s Zaterdags alleen van 92 en
van 26!4 en s avonds van hall 8
halt 9 uur
R. K. Arbeidsbeurs voor Vrouwen Bloem-
Ooistraat 1 Alle werkdageD van v m
10— 12 uur. des middags van 2 4 uur. en
s avond* van 8 9 uur behalve Zaterdag
avond Tel 11671
Arbeidsbeurs vooi R K Ziekenverpleegsters
(uitgaande van den Ned R K Bond 'an
Ziekenverpleegsters) Aanbiedingen en
aanvragen voor verpleegsters aan net Bu
reau BI weg 309 Overveen Idr C Bosch)
R K Leeszaal en nitleenbibliotbcek
lansstraat 49 Eiken dag geopend 'an
1012. san 25 en van 7 10 aur. be
halve des Maandagsochtenas eu op Zon
en Feestdagen Uitleenen van boeken
van 2 tot 5 uui en van 79 uui Woens
dagmiddag ruilen van kinderboeken
St. Marthavereeniging Bloembofstr 1. Zon
dags en Woensdags van 8 lO uur n.m
gezellig samenzijn voor Hotlandsche meis
jes, d.e hier geen tehuis hebbeD Tel
11671
R K Bevolkingsbureau Gebouw Srnl
Bivo Smedestraat 23 van 810 jui
op Maandag- Woensdags- eD Vrijdag
avond
St Elisabeth's Vereeniging Jansstraa! -
Aanvragen om versterkende middelen
voor arme zieken Her S E V Maan
dags van 23 uur Donderdag van I2
R. "K. Kraamverzorging van de Derde Ord«
St Franciscus Aanvragen te richter
tol Mevr Coebergh Ged Oude Gracol
74. des Dinsdags van 23 uur
Parochiale Bibliotheek (Kleverparkweg)
Dinsdagavond
Eerste Hulp bij Ongelukken (Snelverband)
Centrale post Tel 11111 en verder bij de
leden, te kennen aan het zwart schild mei
wit kruis aan den huisgevel.
Fen frisch bad.
Vrijdagavond reed dé melkrijder S. B. aan
'en IJweg te Hoofddorp, met zijn rij wi" i
op den Kruiswerf, toen hij door onbekende
oorzaak plotseling z'n stuur kwijt kwijt-
aakte en pardoes van den hoogen. walle-
knt in de Kruisvaart reed. Hij geraakte
kopje onder", doch wist zich na veel moeite
toch weer op het droge te brengen. Naar
rijn fiets is geruimen tijd gezocht, doch ein
delijk werd deze in het midden van de vaart
uit het water opgehaald.
Aanrijding.
Op den Kruisweg reed Zaterdag een wiel
ijder, die zich uit de richting Stationsplein
vooribewoog Een vrachtauto, die eveneens
op den Kruisweg voorttoerde toonde veel
animo om de Kenaustraat in te rijden. De
vielrijder scheen niet uit te kijken of wilde
•ijn krachten eens met die van de auto
neten en kuierde tegen genoemd verbi''»!
op, met het gevolg, dat een splinter van de
auto in zijn hand drong en genoemd
lichaamsdeel bloedend verwondde, terwijl
het voorwiel eenigszins werd verkreukeld.
Alleen de hand werd in de Drogisterij Kui
per aldaar verbonden.
Een en ander geschiedde om kwart over
drie.
Zooals reeds gemeld is, opent de R. K.
Middenstandsvereeniging op éclatante wijze
morgenavond het seizoen
In de bovenzalen van „De Kroon" wordt
de eerste vergadering van het nieuwe sei
zoen gehouden ls opwekking tot een bezoek
daaraan nog wel noodig? Ons dunkt van
niet, want het program spreekt voor zich
zelf
Pastoor Sondaal zal een rede houden over
.Katholiek zijn, doch óók in het openbare
leven". Eén interessant onderwerp, dat, door
een eminent spreker behandeld, veel belang
stelling móét trekken.
Als bijzondere attractie is aan deze ver
gadering verbonden het houden van wed
strijden om wildprijzen.
Het bestuur heeft dus voor veel goeds ge
zorgd: voor ontspanning voor den geest en
ontspanning ook voor het lichaam. Als de
leden nu eens trouw opkomen en ieder nog
een niet-lid als nieuw lid meebrengt, wordt
het een goedé avond voor de R.K Midden
standsvereeniging, welke dan ook veel be
loften inhoudt voor de toekomst der ver
eeniging.
Kunnen de leden daar gezamenlijk nu
eens niet voor zorgen.
(Ingezonden).
Een tweetal inzenders heeft mij ae- be
langstelling bewezen op mijne H. B. S.-je-
remiade in te gaan. Ik zeg hun dank voor
hunne opmerkingen, welke mij bewijzen,
dat zij het gewicht der zaak beseffen. Wat al
veel is.
Met den tweeden inzender beginnende om
dat zijn voorstel (de H.B.S. zoo spoedig mo
gelijk te doen verdwijnen) van de verste
strekking is, veroorloof ik mij hem allereerst
te verwijzen naar het Raadsbesluit van 18
Mei 1925, waarvan het vijfde artikel luidt
„De Middelbare school voor Meisjes, de 2t
Hoogere Burgerschool met 5-jarigen cursus
én het Gymnasium blijven onveranderd ge
handhaafd."
In de tweede plaats merk ik op, dat het
aantaijl leerlingen op de H.B S. B. weer toe
nemende is, welke beweging, met het verbe
teren van den economischen toestand, alle
kans heeft zich voort te zetten.
In de derde plaats ontken ik de mogelijk
heid van het overplaatsen van leerlingen van
de H.B.S. B. naar het Gemeentelijk Lyceum,
omdat dit instituut, wat de H.B.S. afdee-
lingen beseft, nu reeds niet
ver var. het grensgetal 300 ver
wijderd is. Bovendien zouden de ouders
dan verstoken zijn van een onderwijs-type,
dat blijkens het aantal in September jl. toe
gelaten leerlingen, nog steeds begeerd blijft.
Het afvloeien van leerlingen naar de 3 bij
zondere Lycea, zooals de inzender voorstelt,
is wel een zeer eenvoudig, maar om begrij
pelijke redenen toch niet zeer bruikbaar mid
del.
Wat den heer van Liemt betreft, deze
tracht met'de wérkelijkheid rekening te hou
den en de H.B.S. B. een passend onderdak
te bezorgen zonder de gemeente op hooge
kosten te jagen. Daartoe wil hij de H.B.S.
B. verplaatsen naar het gebouw van de Mulo
aan de Jacobstraat en deze laatste school naar
het gebouw op de Botermarkt. Maar nog in
Juli jl. was men'bij de onderwijs-autoriteiten
overtuigd van de onmogelijkheid om de Mu
lo-school onder te brengen in een Gemeente
gebouw. Zélfs voor een tot het uiterste door
gevoerde verhuizing en samenvoeging kon
den geen 12 14 lokalen, die voor deze school
noodig zijn, vrij gemaakt worden. Waar het
totaal aantal leerlingen der openbare oplei
dingsscholen geen daling meer vertoont, is
het niet aan te nemen, dat die autoriteiten
thans van een andere opvatting zouden zijn
Mocht nochthans de door den heer van
Liemt aan de hand gedane oplossing bruik
baar worden bevonden, dan zou de zaak er
tenigszins anders voor komen te staan.
Er zou dan nl. geen nieuw gebouw voor de
Mulo noodig zijn, zooals ik op grond van
mijne informatie moest en voorhands nog
moet aannemen, en dan zou tevens het te
genwoordige gebouw der Mulo vrij komen
voor het verwezenlijken van het groote plan
van het Gemeentelijke Lyceum, waardoor,
zooals in mijn eerste stuk reeds vermeld werd,
het gebouw van het Gijmnasium beschik
baar zou komen voor de H.B.S. B.
Hiermede zouden de genoemde instellin
gen alle behoorlijk gehuisvest zijn en zou er
inderdaad een oplossing mee bereikt zijn,
welke tot zekere hoogte bevredigt.
Tot zekere hoogte, omdat hierdoor o.a.
met vervallen is het bezwaar, dat alsdan alle
middelbare scholen op één punt van de stad
vereenigd zijn
Over de kosten >van verhuizing spreek ik
niet deze kunnen mee, maar ook tegenval
len. Zij zijn in ieder geval, in tegenstelling
tot die voor een nieuw gebouw, te beschou
wen als fonds perdu. Dat mag bij het wegen
van de plannen niet over het hoofd worden
gezien.
Wij ontleenden aan de N. R. Crt. reeds
eenige mededeelingcn over het te Parijs
door. door onzenstadgenoot Marius Mon
nikendam behaalde succes. In het ..Alg.
Handelsblad" lezen wij nog het volgende:
Op een concert in de kleine zaal van
Gaveau werd Zaterdagavond een eerste op
voering gegeven van een sonate voor vio
loncel en piano van onzen iongen landge
noot Marius Monnikendam. Uitvoerders wa
ren madame Margaretha Martelet, een cel
liste van Hollandsche geboorte, en de com-
nonist zelf
Het nieuwe werk, dat boei door origineele
vondsen, oorspronkelijk van harmonieën en
oittige, gevarieerde rhythmen. doet frisch
en prettig aan. Het werd door het publiek
zeer gunstig ontvangen. De pianopartij, die
de belangrijkste liikt, werd door den com-
aonist met veel brio gespeeld. Mevrouw
Martelet, al scheen ze niet overal geheel
boven het technisch zeer zware werk te
staan. werkte door haar sobere, eerliike
voordracht en haar prachtsonoren toon me-
Met enkele regelen hebben wij reeds ge
meld, dat op 19 November a.s. de heer G.
Kromhout het feit hoopt te herdenken, dat
hij 25 jaren is verbonden aan de Maatschap
pij van Nijverheid.
Bij dergelijke gebeurtenissen is het een
schoon gebruik, om den staat van dienst van
den jubilaris te vermelden. Wij zullen deze
traditie voortzetten en doen dat bij deze ge
legenheid met te meer genoegen, omdat de
a.s. jubilaris, naast een plichtgetrouwe ver
vulling van zijn ambt, in die 25 jaren ook
nog tijd gevonden heeft om zijn werkkracht
in dienst te stellen van Roomsche vereentgin-
gen en instellingen van verschillenden aard.
De heer Kromhout die sedert ongeveer 13
jaar in Heemstede woont, is een geboren
Haarlemmer. Hij toonde al heel spoedig, dat
het Roomsche tooneel zijn bijzondere belang
stelling bezat en het was onze Rederijkers
kamer „Alberdink Thijm", die daarvan op
verschillend gebied profiteerde. Zoo stond de
heer Kromhout op 12-jarigen leeftijd reeds
,.op de planken" en debuteerde er met succes
een jongensrol.
Later- was hij een ijverig werker voor de
bevordering van hst R.-K. Dilettantentoo-
neel, hetwelk hij bij „Alberdink Thijm" dien
de in velerlei functiën, zooals: werkend lid,
secretaris, voorzitter, souffleur en regisseur
Zijn vele verdiensten bij ,A T.' vonden
waardeering in het eerelidmaatschap hetwelk
hem aangeboden werd. Thans maakt de heer
Kromhout weer deel uit van de jury voor den
nationalen tooneelwedstrijd, welke door dc
rederijkerskamer, bij gelegenheid van haar
35 jaar bestaan is georganiseerd, en de om
standigheden hebben het gewild, dat deze
wedstrijd wordt gehouden in den tijd, dat de
heer Kromhout zijn jubileum viert.
Was zijn belangstelling voor Alberdink
Thijm liefhebberij op lateren leeftijd offerde
de heer Kromhout vele uren van zijn vrijen
tijd op voor sociaal werk.
In het patronaat arbeidde hij mede aan de
vorming van onze Roomsche jeugd in de pro
pagandaclub „Pius X" voor de verspreiding
van goede lectuur
Toen hij zich in Heemstede had gevestigd,
wist men ook hier spoedig op zijn werkkracht
beslag te leggen. Wederom was het het pa
tronaat, waar hij een ruim arbeidsveld vond.
De heer Kromhout heeft het helpen oprichten
en er daarna vele avonden voor opgeofferd.
De schitterende inrichting van het tooneel in
de aan den gunstigen indruk, door deze
nieuwe compositie gewekt.
Nader nemen wij. dat d eEdition Na
tionale Maurice Senart hef werk zal doen
verschijnen.
Het bestuur van de Coöperatieve Beet
wortelsuikerfabriek Roosendaal, te Roo
sendaal heeft alle bietenbouwers uit den
Haarlemmermeer en omgeving uitgenbodigd.
tot het bijwonen van een vergadering, wel
ke zal worden gehouden od Maandag. 16
November 1925, des namiddags 1 uur. in
hotel Café-Restaurant „De Pool". Damrak
te Amsterdam
Op deze vergadering zal door het bestuur
en de directie een uiteenzetting worden
'egeven omtrent de werking en bedriifsre-
ultaten der Roosendaalscbe Coöperatie.
Tevens zal dien dag een vergadering ge
houden worden, des avonds om 7 uur in
hotel „De III Kolommen te Aalsmeer, door
dezelfde heeren en met hetzelfde doel als
hoven.
Op deze vergaderingen zal gelegenheid
gegeven worden tot het nemen van aandee-
len.
COMMISSIE TOT STEUN-
VERLEENING.
Een schrijven aan de Vakorganisaties.
Door de commissie tot steunverieening
lan werkloozen, is het volgend schrijven tot
ie besturen der vakorganisaties gericht
„In de laatste raadszitting is ter sprake ge
bracht de inhoud van het aan uw organisa
tie gericht schrijven d.d. 23 Oct. j.L no. 2960
C.S.I.
Hoewel erkennende, dat bij de behande
ling der desbetreffende stukken in de ver
gadering van 14 October j.l. ook het besluit
der commissie betreffende den uitkeerings-
termijn tusschen 1 September en 31 Decem
ber 1925 aan den Raad ter inzage is voorge
legd, noodigde de Raad B. en W. uit, der com
missie te berichten, dat het niet de bedoe
ling van den Raad is geweest bij de behande
ling van het voorstel tot opheffing der com
missie tot steunverieening aan werkloozen,
dat de uitkeeringstermijn over 1925 verkort
zou worden, en haar daarom te verzoeken dit
besluit niet uit te voeren.
Gevolg gevende aan den aldus nader uit
gesproken wensch van den Raad daarbij
overwegende, dat het aantal gesteunden, dat
vermoedelijk onder het besluit zou vallen
gering zou zijn heeft de commissie de eer
u hierbij te berichten, dat zij aan bedoeld be
sluit geen uitvoering wenscht te geven en der
halve de steunverieening tusschen 1 Sep
tember en 31 December 1925 aan geen ter
mijn zal gebonden zijn.
Men schrijft ons:
Na op 10 Nov. j.L te Rotterdam voor een
dagen tevoren uitverkocht huis „gejubeld"
te hebben en na op Woensdag 18 dezer te
Amsterdam te jubelen, zal de heer Frits
Tartaud met het gezelschap der N. V Het
Nieuwe Nederlandsch Tooneel" op Donder
dag 19 November a.s. in den Stadsschouw
burg te Haarlem zijn 50_jarig tooneelfeest
herdenken met het jubilumstuk „De fabriek
Rtherford". waarin de heer Frits Tartaud op
schitterende wijze de hoofdrol vervult, bij
gestaan door een aantal van de beste krach
ten van het Njv. Nederlandsche Tooneel.
Wij hopen dat ook te Haarlem voor dit
Gouden jubileum groote belangstelling zal
blijken te bestaan, het Haarlemsche tooneel-
lievend publiek is dit in zekeren zin ver-
picht tegenover een van onze grootste en
oudste dienaren der tooneelspeelkunst.
G. KROMHOUT.
Barometerstand 9 uur v.m.: 772. Stilstand.
Licht op. De lantaarns moeten morgen
worden opgestoken om 4.33.
OPGAVE:
OPTlCïtNS - FABRIKANTEN
Naar waarnemingen in den morgen van
16 November 1925.
Hoogste barometerstand 772.1 m. M. te
Breslau.
Laagste barometerstand 747.4 m. M. te
Janfaayen
Verwachting van den avond van 16 tot den
avond van 17 November:
Zwake tot matige Oostelijke tot Zuidelijken
wind, nevelig tot zwaarbewolkt weinig of
geen neerslag, terperatuur, om het vriespunt
des nachts, overdag toenemende dooi.
het parochiehuis, waar eertijds het gebrek
aan een goede kleedruimte nog al eens moei
lijkheden opleverde, dankt men aan zijn ini
tiatief.
De a.s. jubilaris is thans lid van den raad
van bestuur der St. Josephsgezellenvereeni-
ging te Heemstede.
Naast de jeugd-organisatie werkt de heer
Kromhout als Vincentiaa» op charitatief ge
bied en is hij ook nog bestuurslid van de
R.-K. Kiesvereeniging.
Ziedaar een rijken staat van dienst. Nu
weten we wel dat den a.s. jubilaris deze op
somming niet aangenaam is, maar gelegen
heden als deze zijn ér, om verdiensten aan
het licht te brengen.
In de 25 jaren, die de heer Kromhout in
dienst der Maatschappij 'van Nijverheid door
bracht, Weeft hij deze organisatie zien ont
wikkelen van 1500 tot 3500 leden en 400 do
nateurs. Aanvankelijk was zijn taak niet erg
omvangrijk maar reeds na een jaar werd dat
anders en kwam hij toen in dienst van de
heeren dr M. Greshdff, directeur van het
Koloniaal Museum en E. A. von Saher, direc
teur van Kunstnijverheid.
Na de fusie tusschen de maatschappij e»
de Vereeniging ter bevordering van Fabrieks-
en Handwerksnijverheid in Nederland breid
den de werkzaamheden zich meer en meer
uit
Toen de maatschappij in 1920 zich ook de
belangen van den handel aantrok werd een
nieuwe secretaris voor dat doel aangesteld
en werd de heer Kromhout tot administra
teur benoemd.
Thans gaat hij zijn jubileum vieren en er
valt wel niet aan te twijfelen, of de jubilaris
zal van veel kanten blijken van belangstel
ling en waardeering ontvangen.
A.s. Donderdag 's-middags om half 3 zal er
gelegenheid zijn in de rotonde van het Pa
viljoen om den heer Kromhout te complimen
teeren.
PRAAG, 16 Nov, Gisteren werden in
Tsjecho-Slowakije de verkiezingen voor het
Huis van afgevaardigden en den Senaat ge-
nouden Voor zoover bekend, hebben zich
bij de verkiezingen geen incidenten voor
gedaan Voor de uit 5 partijen bestaande re-
g*-■ erings-coalitie is de totaal-indruk der re
sultaten als volgt: De Katholieke V olkspar-
tij ging belangrijk vooruit De Nationaal-
Socialisten en de Boerenpartij staan even
eens een goed figuur. De Nationaal-Demo-
craten zijn verzwakt. Als nieuwe zesde re
geeringspartij is naar voren gekomen de ar
beiderspartij, met naar alle waarschijnlijk
heid een groot aantal mandaten. Van de
Tsjechische oppositiepartijen blijft alleen de
Communistische over, die ook de Duitsche
stemmen kreeg en in Praag op de 3e plaats
kwam In het geheel krijgen de Communis
ten ongeveer 30 zetels. De minderheden heb
bon eveneens zonder groote veranderingen
gestemd. Ook hier zijn de Duitsche en de
Hongaarsche en Christelijk-Sociale partij
en vooruitgegaan terwijl de nationale par
tijen verzwakt zijn. De Duitsche Sociaal-de
mocraten hebben belangrijke verliezen gele
den In Karpathisch Rusland kregen da
Communisten, ondanks hur. groote verwach
tingen slechts ongeveer 1/3 van alle stem
men. Ook de Joodsche stemmen blev** be
langrijk beneden de verwachtingen.
PARIJS, 16 Nov. Het „Journal" meldt
uit Teheran, dal de constifutioneele verkie
zingen zonder incidenten hebben plaats ge
had. Alle provincies spraken zich uit voor
de troonsbestijging van Riza Kban.
Gisteren is generaal Sarrail. de gewezen
Hooge Commissaris in Syrië, fe Parijs aan
gekomen, aan het station opgewacht onder
meer door Henry de Jouvenel en vertegen
woordigers van Painlevé, Briand en de mi
nisters van Oorlog en A^rine. Op het pef»
ron ontspon zich een vrij stroef, kort o*»
houd tusschen Sarrail en Henry de Jouv#«
nel, welke laatste den generaal om een
onderhoud verzocht, waarin hij inlichtingen
hoopte in te winnen, terwijl Sarrail be
weerde. dat de Jouvenel zulke inlichtingen
van hem niet noodig had. Ten slotte werd
toch een uur voor een onderhoud tusschen
de beide heeren vastgesteld.
Zondagmiddag heeft Sarrail reeds een
onderhoud met FainleVé gehad. Hij weiger
de na afloop daarvan aan de pers inlich
tingen fe geven, maar verklaarde over Sy
rië: „Ik ben niet pessimistisch en ik geloof,
dat de toestand opklaren kan. Het gaat er
slechts om. daf te willen, maar die taak rust
nief meer op mij.
