De Spanjoletkunstenaar
K.^tl^ollelce Middens!anders
Denkt aan Uwe Vergadering van hedenavond!
Dinsdag 17 November
49ste Jaargang No. 16200
Dit nummer bestaat uit 10 bladzijden. Eerste blad.
Belang en beginsel.
INNENLANDSCH NIEUWS.
RONDOM DE CRISIS.
Conferenties op het Loo.
Agenda
18 November
ZE HEBBEN 'Mü
De Bloemendaalsche. agen
ten Bronkhorst en Terbeets
ontdekten een inbraak en
rekenen den inbreker in!
Afkomstig uit den Helder en wonend
in Oud-Schoten.
j vlug-
Aanrijding op de Groote
Markt.
Aanrijding in de Zijl
straat.
PROVINCIALE STATEN VAN
NOORD-IIOLLAND.
Telegraphisch Weerbericht
d
Dat hebben we noodig.
J. J. WEBER ZOON
OPTICïfcNS - FABRIKANTEN
Koningstraat 10 Haarlem.
I
De abonnementsprijs bedraagt voor
Haarlem en Agentschappen;
Pei week 0.25
Per kwartaal 3.25
Franco per post per kwartaal bij
vooruitbetaling 3.58
Bureaux: NASSAULAAN 49.
Telefoon No. 13866 (3 lijnen).
Postrekening No 5970.
NIEUWE HAARLEMSGHE COURANT
Advertentiên 3b cents regel.
Bij contract belangrijke korting.
Advertentiên tusscben den tekst,
als ingezonaen tnededeeling, 60 ct.
per regel, op de le pagina's 75 ci.
per regeL Vraag- en aanbod-adver-
tentiën 14 regels 60 ct. per
plaatsing; elke regel meer 15 ct
bij vooruitbetaling.
Di) verlies van een tiana
Alle abonne s op uil uiau zijn. u.gtvoige <_e veizcKcmigsvooi w„aruen Qltilfl uevensiange geneeie oiigescuiKtneia toi wei ten aooi 4 7C(| t>ij een ongeva. mei f OKfl -
1 dUUU.', verlies van beide armen beide beenen of beide oosen 1 I JU." i'oodeliiken afloop CUU. een voet o een oog
tegen ongeval'en verzekerd voor een der volgende uifkeeringen
finr pi) verlies van een fCf) D1) een breuk van f f O Dij verlies van een
1 llid." duim of wijsvinger r 1 «U. been of arm I 1U
ndere vinger
Er is in de politieke situatie, odtstaan
door de stemming over de motie-Kersten
iets scheefs; we hebben het al eenige ma
len opgemerkt. De christelijk-historischen
hebben altijd tegen het gezantschap bij den
Paus gestemd; het was bij de jongste Ka
binetsformatie bekend, dat zij het ditmaal
weer zouden doen. Immers, het is een punt
van hun verkiezingsprogram. Wanneer
echter de vrijzinnig-democraten tegen de
motie-Kersten hadden gesteld en het Ge
zantschap dus behouden was door steun u t
de linkerzijde, zou de regeering, dus ook
de coalitie, hebben voortgeduurd, ondanks
de houding der christelijk-historischen. Dit
klopt met de beteekenis, welke de R. K.
Staatspartij altijd aan het Gezantschap bij
den Paus heeft gehecht, n.m dat van een
nationaal belang en niet van een Roomsch
beginsel. Immers, wanneer het Gezant
schap voor ons een beginselkwestie was
dan was al na een vroegere verkiezing de
•«menwerking met de christe'ijk-histori-
schen opgezegd. De fout schuilt dan ook
o.i. in de vorming van het Kabinet-Colijn
waarbij de nieuwe coalitie-regeering niet
genoeg op stevige, principieele basis is ge
vestigd. Meer dan ooit was na de laatste
verkiezingen een samenspreking tusschen
de leiders der rechtsche partijen noodig
geweest om den grondslag voor een nieu
we christelijke regeering te leggen, waarbij
het vooral om een regeering in christelijken
zin zou gaan; dus om een program van op
bouwende staatkunde, waarbij alles wat de
drie rechtsche partijen vereenigt en wat ze
verdeelt onder het oog ware gezien.
Niet beter vinden wij onze bedoeling
verduidelijkt, dan in een rede, uitgesproken
door den toenmaligen minister-presiden'
Jhr. Ruys de Beerenbrouck op de sociale
week te Rolduc, op 19 April j.l Die rede
was getiteld', „christelijke politiek en alge
meen welzijn van het land" en berustte op
acht gedegen stellingen, waarvan de eerste
luidde: partijgroepeering naar beginselen
is de theoretisch meest gewenschte en
practisch in Nederland de eenigst moge
lijke gebleken.
Het loont de moeite een deel van de
toelichting dier eerste stelling over te ne
men:
Het is ondenkbaar, aldus Jhr. Ruys
dat een der groote partijen alleen in de
Tweede Kamer de meerderhe d verkrijgt.
Er zal steeds door samenwerking van
partijen een meerderheid moeten ge
vormd worden. Zoodanige coalitie om
het woord te gebruiken kan tweeërlei
grondslag hebben. Ze kan steunen, ófwel
op overeenstemming in de beginselen, óf
wel op overeenstemming omtrent een vol
doend aantal punten van practisch
Staatsbeleid,
In het laatste geval zal de samenwer
king uiteraard van korten duur zijn. Zij
zal uiteenvallen, zonder 't program is af
gewerkt. Maar in dien korten tijd zal de
coalitie betrekkelijk sterk staan; betrek
kelijk, zeg ik, want zij loopt groot ge
vaar onverhoeds ten aanz.en van eenig
vraagpunt van principieelen aard uiteen
te vallen.
In dat opzicht staat een coalitie op
principieele basis sterker. Zeker, ook
dan zullen punten van practischen aard
zich voordoen, waarover men bij alle
overeenstemming omtrent de beginselen
van meening blijft verschillen.
Maar een groot onderscheid valt hier
op te merken. Bij zulk een geschil om
trent zaken van practischen aard, zullen
zij, die om wille der beginse'en samen
gaan, tot een voor allen te aanvaarden
compromis kunnen komen en worden de
gerezen moeilijkheden aldus ondervan
gen.
Maar bij een coalitie op de basis van
een uitsluitend practisch program, zal
wanneer een geschil omtrent een begin
sel zich voordoet, een compromis niet
mogelijk zijn, omdat niemand met zijn oe-
ginsel wil transigeeren.
Principieel en practisch zal ook daar
om aan een principieele coalitie de voor
keur zijn te geven boven een op een uit
sluitend practisch werkprogram berus
tend.
Wanneer de spreker op de Limburgsche
auciale week deze zijn uitspraak van 19
April 1925 nu in deze crisisdagen nog eens
onder de oogen krijgt, zal hij er vermoe
delijk zelf verbaasd over staan, dat hij on
bewust daar in Rolduc voorspelde, wat een
ba'f jaar later gebeuren zou.
Een coalitie, voornamelijk steunend op
een aantal punten van practisch regee-
ringsbeleid is er meestal slechts een van
korten duur.. Eén stootje en ze ligt om
ver. Ziedaar wat Woensdagmiddag 11 No
vember, na het stootje van Mr. Marchant
gebeurde Hét Kabir.et-Colijn leek zoo
sterk; na drie maanden lag het in elkaar,
Oorzaak: onvoldoende voorbereiding.
Het is a'tijd de kern van ons betoog te
gen het optreden van den beer Colijn ge
weest. dat bij diens persoon 'noodzakelij
kerwijze. te veel aan het laatste verleden
van het Kabinet-Ruys en te we:nig aan de
eerste roemvolle periode van het coalitie-
Kabinet—1918 gedacht zou worden Het
eerste KabinetRuys berustend op de
greote christelijke, staatkundige beg nselen
van revo'utiebestrijding,^ onderwijsbevredi-
ging en sociale wetgeving, was een prachtig
kabinet, waarin zelfs een protestantsche
figuur als dr. De Visser, bij zijn eerste op
treden in de Kamer, wel in uiterlijk, maar
aiet in innerlijk veel verschillend met
ds. Kersten, het naast Roomsche collega s
gemakkelijk uithield Maar bij hei Kahinet-
Colijn dreigde te vee' aandacht gewijd
te worden aan zuiver materieele belangen
In het laatste Kabinet-Ruys kwam de heer
Colijn als minister van Financiën en hij
deed verdienstelijk werk met de gulden
veilig te stellen en ook met de besm",;r"'
1926 reeds voor zijn opvolger sluitend te
maken. Naast meeningsverschil over de
wijze, waarop de bezu nipg tot stand
kwam, verdiende de heer Colijn hulde voor
zijn financieele operaties. Maar die dank
behoefde zich niet zóó ver uit te strekken,
dat hem de vorming van de nieuwe chrisle-
lijke regeering werd opgedragen. Daarvoor
wij hebben het altijd betoogd was hij
te veel zakenman, te weinig politicus en
staatsman. En een christen-staatsman had
den wij in de eerste plaats, noodig om,
voor de periode van opbouw, welke wij
ntraden, na de crises, welke de coalitie
der christelijke partijen en de partijen zelf
onderling doormaakten, na de aanvallen, die
Hoe langer hoe feller tegen een christe'ijk
bewind gericht werden; een christen
staatsman meer dan een zakenman
van chris'elijke huize hadden wij noodig.
om, liefst voor langen tijd, een tijdperk van
christelijk bewind voor te bereiden. En onze
vrèes was, dat de kiezersmassa in een
Kabinet-Colijn te veel zou zien een
regeering gevestigd op een aantal punten
van zakelijk belang, een nationaal kabine'
met een christelijk cachet. En dat klopte
o. i. niet met den uitslag der verkiezingen
Na wat nu sinds het optreden van he'
Kabinet-Colijn aan den dag 'is getrederr
yreezen wij meer dan ooit, dat bij de
Kabinetsformatie de principieele grond-
lagen te weinig en de vraagpunten van
practisch staatsbeleid te veel bekeken zijn.
De principieele geschil'en zijn niet vol
doende uit den weg geruimd; de groote be
ginselen, welke vereenigen, niet tot leid
draad genomen om over kleine meen ngs-
verschillen heen te komen. Anders had het
nieuwe christelijke kabinet over den ge
zantschapspos t niet den hals kunnen breken.
Begrijpelijkerwijs blijft in parlementaire
kringen, m verband met den staatkundigen
toestand, de bedrijvigheid aanhouden.
Verschillende besprekingen worden ge-
houden. Zoo vergadert Dinsdagavond de
Vrijzinnig - Democratische Kamerfractie.
Dinsdag wordt eveneens een gecombineer
de bijeenkomst gehouden van de Eerste
en Tweede Kamerfracties van den Vrij
heidsbond.
Evenals mr. Marchant, is ook mr. H. C.
Dresselhuys, de leider van den Vrijheids
bond, op a.s. Woensdag bij H. M. de Ko
ningin ontboden.
Naar verder verluidt, zullen Dinsdag dr.
J. T.h. de Visser, voorzitfer van de C. H
Kamerfractie en mr. Th. Heemskerk, voor
zitter van de A.-R. Kamerfractie zich
eveneens naar Het Loo begeven om door
If. M.' te worden gehoord.
Maandag heeft H. M. de Koningin ten
puleize Hef Loo de voorzitters van de
Eerste en Tweede Kamer en den vice-pre
sident van den Raad van State ter con
ferentie ontvangen.
„Het Volk' meldt, daf ook de heer
Albarda uitgenoodigd is, a.s. Woensdag bij
H. M. de Koningin op Het Loo te komen
in verband met de crisis.
Naar aanleiding van het bericht van
„Het Volk daf in een vergadering der
R.-K. Kamerfractie, het denkbeeld van
samenwerking met de sociaal-democraten
besproken is geworden, en dat de rechter
vleugel van genoemde fractie tegen zoo
danige samenwerking ernsfige bezwaren
aangevoerd hebben. welk bericht wij
slechts onder alle voorbehoud gaven, kan
"De Tijd met zekerheid mededeelen, dat
de Katholieke Tweede-Kamerfractie sedert
j.1. Dinsdag vijf Uur namiddag, dus vóór
het uitbreken van de crisis, nief meer is
bijeengekomen.
-MINISTER COLIJN EN DE STEMMING
VAN 11 NOVEMBER.
Tegenover de door verschillende bladen
van links geopperde mogelijkheid, dat aan
ener Colijn opdracht zou worden ver
strekt een nieuw kabinet samen te stellen,
vernam de „Grondwet" uit parlementaire
kringen, dat hoogst waarschijnlijkheid de
heer Colijn in het geheel niet zal terug-
*eer® 'n bet nieuwe kabinet. De meening
dat de beslissing, van Woensdag niet geheel
vreemd is aan het verzet in verschillende
politieke kringen tegen den persoon van den
heer Colijn, zou dan hierbij van grooten in
vloed zijn.
Sociëteit St. Bavo. Mannen en vrou
wen „Eer en Deugd" half 11 v.m.
Groote Vergadering ,Eer en Deugd"
3 uur Haarlemsche Inkoop Combina
tie half 9 uur Commissie van Be
roep 8 uur Vioolonderwijs 3 uur
Hoofdbestuur Volksbond half 8 uur
Christelijk Svmphonie Ensemble hali
8 uur
Gemeentelijk Concertgebouw. Bioscoop
voorstelling van de Vereeniging tegen het
mishandelen van dieren, voor Haarlem
en Omstreken kwart over 2 uur
Oratoriumuitvoering Doopsgezind Zang
koor „Der Messias" 8 uur.
„De Kroon" Groote Markt Bioscoopvoor
stelling 8 uur
Museum voor Kunstnijverheid Paviljoen
- Tentoonstelling van „Kunst in Indus
trie" van 24 October tot 22 November,
dagelijks geopend van 10—4 uur
Arbeidsbemiddelingsbureau van Sint Fran-
ciscus Liefdewerk Zoetestraat 11 Elke»
Donderdag van 8—9H uur
R.4C Arbeidsbureau voor mannen en (ongens
Sociëteit St Bavo. Smedestraat 23,
Telefoon 10049 Alle werkdagen van 9
hali 9 uur 's Zaterdags alleen van 92 en
van 26Vs en s avonds van hali 8
half 9 uur
R. K Arbeidsbeurs voor Vrouwen - Bloem-
hofstraat I Alle werkdagen van v m
1012 uur. des middags van 2- 4 uur. en
s avond» van 8 9 uur behalve Zaterdag-
«vond Tel 11671
Arbeidsbeurs voor R. K. Ziekenverpleegsters
luitgaande van den Ned R K Bond van
Ziekenverpleegsters) Aanbiedingen en
aanvragen voor verpleegsters aan net Bu
reau BI weg 309 Overveen (dr C Bosch).
R. K Leeszaal en uitleenbibliothcek
Jansstraat 49 Eiken dag geopend van
1012 san 25 en van 7 10 aor be
halve des Maandagsochtends eu op Zon
en Feestdagen Uitleenen voo boeken
van 2 tot 5 uui en van 79 uur Woens-
i dagmiddag ruilen van kinderboeken
St. Marthavereeniging. Bloemhofstr I, Zon
dags en Woensdags van 8 iO uur n.m
gezellig samenzijn voor Hollandsche meis
jes, d.e hier geen tehuis hebben - Tel.
11671
R. K. BevoSkingsburean Gebouw Sint
Bavo Smedestraaf 23 van 810 om
op Maandag- Woensdags- en Vrijdag,
avond
St. Elisabeth's Vereeniging Jansstraat
Aanvragen om versterkende middelen
voor arme zieken der S E V Maan
dags van 23 uur Doqderdag van 12
H. K Kraamverzorging van de Derde Ordr
St. Franciscus Aanvragen te richter
tot Mevr Coebergh Ged Oude Gracht
74. des Dinsdags van 23 uur
Parochiale Bibliotheek (Kleverparkweg)
Dinsdagavond
Eerste Hulp bij Ongelukken iSnelvèrband)
Centrale post Tel 11111 en verder bij de
leden, te kennen aan het zwart schild met
wit kruis aan den huisgevel
Wij schreven een dezer dagen dat de re
gelmatigheid, waarmede de inbrekers hun
werk deden in Haarlem en omgeving hun
noodlot zou worden. Dat is altijd zoo in
Haarlem. En het is ook nu gebeurd.
Alweer, met de regelmaat Van een uurwerk
beproefde de gladde vogel hedennacht zijn
slag te slaan, maar het werd hem noodlot
tig. Naar alle waarschijnlijkheid is toch de
inbreker, die in de -laatste weken de nacht
en gemoedsrust van vele Haarlemmers en
Bloemendalers en Heemsteders verstoorde,
gepakt. De Bloemendaalsche politie heeft
het niet op zich laten zitten, maar waar
liet record aantal inbraken op naam van
deze gemeente stond, heeft zij zich ook tot
haar taak gerekend den inbreker te arres
teeen.
Ziehier het relaas van dit kranige stukje
politiewerk.
Hedenmorgen om kwart voor vijven wa
ren de agenten Bronkhorst en Terbeets op
surveillance op den Brederodeweg om ook
het Duinlustpark te inspecteeren. Daar dit
park door verschillende wegen gekruist
wordt, besloten zij elk een afzonderlijken
weg voor rekening te nemen. Bronkhorst
ging den Duinlustparkweg en Terbeets de
Princelaan op, om op zekere punten weer
bij elkaar te komen. De agent Terbeets
kwam aan de villa Mignon, bewoond door
den heer D. A. W. Koch, Handelsagent
Pinellaan 5 en bemerkte een persoon die
bezijden het huis werkzaam was. Deze per
soon die den agent ook zag hield zich schuil
tegen het huis en vermoedde niet dat hij
was opgemerkt. Terbeets sprong over de
afrastering en de inbreker sloeg op de
vlucht. De agent lostte tot drie a vier maal
een schot op hem zonder hem te treffen.
De agent Bronkhorst die hierdoor opmerk
zaam werd gemaakt, spoedde naar zijn collega
toe en samen gingen ze 't bosch onderzoeken.
Dit was echter zonder resultaat. Inmiddels
werd van Bloemendaal assistentie gevraagd
op de terreinen van het Provinciaal gesticht
een nauwkeurig onderzoek te doen in
stellen. Beide Agenten namen weer elk af
zonderlijke wegen, wat het gunstig gevolg
had, dat deriinbreker wérd ontmoet en aan
gehouden werd. Het bleek een geraffineerde
klimmer te zijn, want over de hooge afschei
ding wist hij spoedig weg te komen.
Alhoewel het haar een pak kleeren kost-
j te, die danig werden gescheurd., Het
bleek te zijn een zekere O., woonach
tig in een onbewoonbaar verklaard huisje
i op Oud-Schoten. De man is van Den Hel
der afkomstig. Sinds korten tijd is hij l ier
woonachtig. Hij is 30 jaar oud Op dezelfde
wijze trachtte hij weer een gaatje te
boren om zoo de spanjolet naar beneden
te drukken. Verschillende inbrekerswerk
tuigen werden op hem bevonden en een
verder onderzoek wordt ingesteld, vermoe
delijk om te weten te komen of er andere
personen bij vorige inbraken debet zijn ge
weest. Hij is voorloopig te Bloemendaal in
arrest gesteld.
Een woord van hulde aan de politie van
Bloemendaal, die sinds geruim en tijd dag
en nacht in actie is geweest, is zeker op zijn
I plaats.
j Vermeld dient nog te worden, dat de
j bewoners van de villa er niets gemerkt heb-
I ben.
Hedenmorgen is nog door de Schoten-
sche politie bij O. huiszoeking gedaan.
I Maar ook de agenten waren niet minder
j Verkeersongevallen
Aanrijding in de Jansstraat.
Bij de R. K kerk aan de Jansstraat had
hedenmiddag twaalf uur een aanrijding
plaats tusschen een vrachtauto en een
tramwagen. Het liep met materiëele scha
de af.
Op de Groote Markt reed gisterenmiddag
een onbekende wielrijder, toen hij in bot
sing kwam met Jht. T. v B., die eveneens
per rijwiel daar reed.
Jhr. T. v. B. kwam te vallen waardoor
I zijn rijwiel beschadigd werd en hij zich aan
den neus bezeerde. Ter plaatse werd Jhr. T.
v. B. behandeld door een geneesheer, in
wiens auto hij ook naar zijn woning terug
keerde.
Vanaf de Groote Markt kwam gistermiddag
te ongeveer 5 uur een auto gereden. In de
Zijlstraat stond nog een auto, waarvoor de
bestuurder der eerste auto moest uitwijken,
juist toen van den' andere kant een wiel-
rijdster kwam. Een aanrijding volgde en de
wielrijdster viel.
De auto ging over het rijwiel heen, dat
beschadigd werd. De wielrijdster bezeerde
het rechteronderbeen In de auto zat toeval
lig een geneesheer, die de wielrijdster ver
bond, waarna zij in de auto naar haar wo
ning kon gebracht worden.
De beschouwingen op de
Prov. Begroot ng.
Aan het Algemeen Verslag der afdee-
lingen van de Prov. Staten van Noord-
Holland over de voordracht van Gedep.
Staten tot vastelling van; de begrooting
der prov ncia'e inkomsten en uitgaven,
dienst 1926; een ontwerp-besluit tot hef
fing van opcenten; een ontwerp-besluit tot
het aangaan van eene geldleening, is het
volgende ontleend:
In verschillende afdeelingen werden op
merkingen gemaakt omtrent dq gestie van
het College van Gedep. Staten. Men had
meer en meer den indruk gekregen, dat
het co'lege in zijn huidige samenstelling,
anders dan men had mogen verwachten, zich
in reactionnaire richting ging bewegen. Ter
metiveering hiervan werd met name ge
wezen le. op de voordracht tot verlenging
van de 48-urige werkweek voor het ver
plegend personeel, 2e. op de vernietiging
van het Amsterdamsche meelbesluit, 3e. op
de houding ten opzichte van gemeentelijke
begrc otingen met betrekking tot de vacan-
tiebijslag, 4e. op de houding in zake de be-
bu'zing van het gouvernementspersoneel.
De leden, hier aan het woord. meenden
hieruit een houding te moeten afleiden, in
strijd met het gevoelen van de meerder
heid van de Provinciale Staten in hun
tegenwoordige samenstelling, in strijd ook
met de in de bevolking levende overtui
gingen, gelijk die bij de Kamerverkiezingen
gebleken waren, in strijd ten slotte met de
gedragslijn, die men van Gedeputeerde
Stalen naar redelijkheid kon verwachten,
nadat zij voor twee jaren gekozen waren
door eene samenwerking van partijen die
een „working majory" zouden kunnen vor
men. Weliswaar werd bij deze afspraak
geen urgentieprogram vastgesteld, maar men
mocht toch verwachten, dat de partijen,
die aan deze combinatie hebben deel ge
nomen, zonder de eigen inzichten en be
ginselen prijs te geven, in deze zittings
periode zouden kunnen meewerken aan een
practischc pol.tiek, die in de kringen zoo
wel van de inwoners van dit gewest als in
die van het personeel in dienst der Provin
cie bevrediging zou schenken.
Wat betreft de voordracht voor werktijd
verlenging, is naar de meening van deze
leden komen vast te staan, dat deze voor
dracht op ondeugdelijke gronden steunde:
dat- men een groot sociaal goed op licht
zinnige wijze wenschte te verkwanselen
voor een luttel financieel voordeel. Naar
de eigen woorden van den woordvoerder
van Gedeputeerde Staten was men tot het
indienen van deze voordracht alleen over
gegaan, wijl zij „goedkooper" was dan de
bestaande regeling, maar zij bleek zoo
weinig goedkooper te zijn, dat de over-
groote meerderheid der Staten haar ver
wierp. Te weinig hadden Gedeputeerde
Staten gerekend met de inzichten der Prov.
Staten, hetgeen nimmer aan een vruchtbaar
beleid ten goede kan komen.
In zake de vernie'.ig'ng van het meelbe
sluit waren deze leden .van meening, dat
Gedeputeerde Staten geen recht hadden op
te treden als censoren van de democrati
sche politiek, die in verschillende gemeen
ten wordt gevolgd. Zij mogen de besluiten
der gemeenteraden niet beoordeelen naar
hunne particu'iere politieke inzichten, maar
zijn verplicht, die besluiten onpartijdig op
hunne financieele gevolgen te toetsen. Ver
laten zij deze gedragslijn, dan gaan zij hunne
bevoegdheden te buiten en maken misbruik
van de hun door Art. 194 der Grondwet
gegeven macht.
De groep leden hier aan het woord, wil
niets liever dan in loyale samenwerking
met Gedeputeerde Staten de belangen der
Provincie, zooals zij die ziet, behartigen, is
ze'fs bereid, waar het voor die samenwer
king noodig is. zich matiging op te leggen,
maar als Gedeputeerde Staten voortgaan
zoo flagrapt te handelen in strijd met de
eischen eener gezonde democratie, als in
genoemde gevallen is geschied, dan zal deze
groep zich tot eene scherpe oppositie' tegen
de meerderheid van het college verplicht
zien. en haar vertrouwen niet blijvend aan
dit college gunnen schenk.en.
Door vele andere leden werd deze critiek
echter ongegrond geoordeeld; zij achtten,
gesteld al, dat bij beslissingen als de onder
havige Gedeputeerde Staten zich naar de
meerderheid der Provinciale Staten zouden
hebben te sch kken, het gedane verwijt in
geen enkele opzicht gerechtvaard gd. Wat
de voordracht inzake de werkweek voor
het verplegend personeel betreft, wezen
zij er op, dat deze het gevolg was van het
bezuinigingsrappórt eener Staten-Cosnmis-
sie. Ook hebben de Provinciale Staten
meermalen op zuinigheid bij het beheer der
provinciale ziekenhuizen aangedrongen. Het
was dus het recht van Gedep. Staten, de
voordracht in te dien-en op uitsluitenden
grond, dat de nieuwe regel'ng „goedkooper"
zou zijn. Ook is bij de behandeling dei-
voordracht in geen enkel opzicht te kort
gedaan aan het recht van de Provinciale
Staten o-m hieromtrent naar eigen oordeel
te beslissen en is door leden van Gedepu
teerde Staten zelve de voordracht met
krach' bestreden.
Wat de vern.etigims van het meelbes'oit
betreft, zoo stónden Gedeputeerde Staten
voor de becordeel.ng van een Raadsbesluit,
dat met een zeer zwakke meerderheid was
aangenomen; de vernietigingheeft welis
waar geen punt op de agenda der Staten
vergadering uitgemaakt, doch het was van
algemeene bekendheid, dat hieremtrent tij
versch l'end" politieke fracties èrnsrig ver
schil van meening bestond, terwijl uit geen
enkel feit valt af te leiden, dat Gedepu
teerde Staten zich bij hunne beslissing
door andere dan zuiver objectieve beweeg
redenen hebben laten leiden.
Betreffende den vacantlebijslag wezen zij
op de uitvoerige discussies, daarover in
de afgeloopen Zomcrzitting gevoerd. Hier
bij was geenzins gebleken van eenig in
meerdere of mindere mate eenstemmig
oordeel der Staten-vergadering. Bovendien
werd herinnerd aan de circulaire der
Regeering, waarin aan Gedep. Staten ver
zocht werd geen gemeentebegrootingen goed
te keuren, waarop posten voorkwamen, di-
niet absoluut noodzakeli]k waren.
Met den meesten ernst meenden de
leden, hier aan het woord, dan ook te moe
ter, waarschuwen tegen een door de Provin
ciale Staten te oefenen aandrang, om te
trachten Gedeputeerde Staten in een rich
ting te drijven, waarbij objectieve en on
partijdige beoordeeling der feiten zou
hebben plaats te maken voor politieke over-
wegingen of wel rekening zou moeten
worden gehouden met stembusargumenten.
Zij achtten de a's verwijt bedoelde opmer
king a'lerminst geschikt als onderwerp van
politiek debat bij de gewestelijke begroo
ting voor het jaar 1926, en zagen er even
min reden in het vertrouwen in het College
op te zeggen; he'geen echter door de leden
die cr.tiek geoefend hadden, in geen enkel
opzicht kon worden toegegeven.
Een lid gaf als zijn oordeel te kennen,
dat Gedeputeerde Staten in he't afgeloopen
jaar niet bijzonder gelukkig zijn geweest.
Men had na de verkiezing van het college
in 1923 reden te verwachten, dat er in de
Staten eenheid zou zijn, dat zich een vasté
meerderheid zou hebben gevormd. Nu wordt
betoogd, dat de samenstelling van het col
lege alleen is geschied naar het getal, maar
dan is er een groot onrecht gedaan. Dan
zijn ar fracties uitgesloten, die evenzeer
recht hadden op vertegenwoordiging in
Gedeputeerde Staten. De twee groote groe
pen, die bij de verkiezing in 1923 hebben
samengev.Hrkt, hebben verwachtingen -ge
wekt, welke niet verwezenlijkt konden
worden. Zij zijn daarvoor geestelijk te zeer
onderscheiden. Een samenwerking van de
Roomsch-Katho'ieke, Antl-Revolutionnairc
en Christelijk-Historische fracties zou een
veel gunstiger gevolg hebben opgeleverd.
De werkelijke democratie eischt, zoo be
toogde dit lid, dat de belangen van geheel
de bevolking worden behartigd, en dit is
van de sociaal-democratie niet te ver
wachten. Het college behoort, zonder- dat
bepaalde groepen worden uitgesloten, de
weerspiegeling te zijn van de samenstelling
der Provinciale Staten.
Van verschillende zijden werd waardee
ring uitgesproken voor het f.nancieel beleid
van Gedeputeerde Staten, waardoor,, zij het
dan in verband met het batig saldo van den
dienst 1923, zonder verhooging van op
centen eene behoorlijk sluitende begroo
ting verkregen is; en zulks in weerwil van
de thans voor den eersten maal voor
komende jaarlijksche storting van 750.000
,n het wegenfonds.
Ook- over den toestand "der provinciale
bedrijven was men geenszins ontevreden.
Met het oog op den gunstigen financieelen
toestand der Provincie werd door verschil
lende leden de vraag gesteld, of mi de tijd
niet gekomen was voor belastingverlaging.
Enkele leden stelden de pertinente vraag,
of het mogelijk zou zijn de 5 opcenten, te
heffen op de hoofdsom der Rijksinkomsten
belasting, en de 5 opcenten, te heffen op de
hoofdsom der Vermogensbelasting, geheel
of althans ten deele te doen vervallen.
Tegen bovenstaande beschouwingen en
den daarin geoefenden aandrang werd door
vele leden front gemaakt.
In de Najaarszitting 1924 werd door den
Voorzitter van Gedeputeerde Staten aan
het lid der Staten Dr. Th. van der Waerdeó
de toezegging gedaan ,dat het College het
initiatief zou nemen om eene samenwerking
van belanghebbenden in zake intercommu
nale uitbreidingsplannen te bevorderen.
Algemeen uitte men waardeering voor de
wijze, waarop Gedeputeerde Staten en in
het bijzonder de voorzitter van dit college
ten opz.chte van de totstandkoming van
geweste ijke plannen het voorbereidings-
werk zijn begonnen. Men sprak de hoop en
het vertrouwen uit, dat dit werk door de
samenwerking tusschen de steden en het
platteland goede vruchten zal dragen.
Naast de zorg voor de totstandkoming
van streekplannen dienden Gedeputeerde
Staten echter ook hunne aandacht te
wijden aan de samenvoeging van gemeen
ten. Er zijn thans nog gemeenten van twee-,
drie- of vierhonderd zielen; doch niet
alleen de samenvoeging dezer kleinste ge
meenten diende bevorderd te worden, de
toestanden van naar elkaar toegroeiende
gemeenten in verschillende gedeelten der
Provincie men wees op het Gooi, de-
Zaanstreek en .de Lar.gendijken eischte
regeling en leiding. Kon men hier tot
greoter eenheden geraken, dan zou d.t ook
bevorderlijk zijn aan de totstandkoming
van goede gewestelijke plannen.
In verschillende afdeelingen maakte de
bestrijding der werkloosheid vanwege de
Provincie een punt van geanimeerde dis
cussie uit.
Indien in Ncord-Ho'Iand, naast het Am
sterdamsche Concertgebouw-orkest, welks
voortreffelijk werk geen uitbreiding meer
gedoogt, ook een provinciaal orkest zou
kunnen bestaan. waarvoor de kern niet
moeilijk le vinden zou zijn, zoo zou een
prachtig Stuk volksontwikkel ng in de pro
vincie mogelijk worden. Tegelijkertijd zou
den hiermede ervaringen zijn op te doen
welke vor verderen algemeen vormenden
ontwikkelingarbeid den weg zouden wijzen.
Hoogste Barometerstand 775.2 m.M. te
Aberdeen.
Laagste Barometerstand 743.1 m.M. te
Isafjord.
Verwachting van den avond van 17 tot
den avond van 18 November:
Zwakke tot matigen, oostelijken wind.
nevelig tof licht bewolkt, droog weer, lichte
tot matige vorst des nachts, overdag tem
peratuur om het vriespunt,
Het arbeidsveld der katholieke liefdadig
heid is wel zeer breed, 't Moet zoo wél
zijn. De Charitas is als een groot-liefheb
bende Moeder, die al de nooden ven haar
kinderen lenigen wil. En er zijn zoovéél
nocden.
Hebt ge al eens van de H. Kleine The-
resia-stichting gehoord? „De kleine Trees?
natuurlijk!" Wacht even, denkt u daar
bij ook aan de crèche voor onverzorgde
zuigelingen? „Waar voor die kaarten ver
kocht worden?" Ja juist! „Ja. maar wat wil
dat eigenlijk? Dat wilden we hier eens,
met toestemming der gastvrije redactie, uit-
eenzeten.
He doel der crèche is; onverzorgde zui-
g;':ngen te huisvesten en te verzorgen.
U begrijpt wel, wie in 't algemeen de
moeders van die onnoozele en vaak al zoo
beklagenswaardige kleintjes zijn. We ken
nen de moeilijkheden van het leven, niet
waar? En de kracht der verleiding en de
zwakheid van den mensch. En zoovele on
gunstige omstandigheden, die de Genade te
genwerken. En we oordeelen niet, of al
leen met liefde.
Voor ons gelden de feiten. We zien zoo
vele van die jonge moedertjes hulpeloos
in het leven staan, 't Kind op hun armen
v. eegt zwaar. Wie zal haar bijstaan?
Voor ons gelden de feiten. Dat kindje,
ter wereld gekomen als 'n niet-begeerde, is
óók 'n schepsel Gods, is óók gedoopt, moet
óók opgroeien tot 'n goed en sterk mensch.
En 't moet allereerst leven!
De „Meisjesbescheiming," die bij al 't
andere ook de zorg voor de ongehuwde
nibeder heeft, trok zich hun lot aan. Maar
de hulpmiddelen zijn geheel onvoldoende
en vrouwelijke energie zoekt beter diener
van het doel.
Er moet een crèche, een bewaarplaats
voor onverzorgde kinderen komen. De huis
vesting in gezinnen, waarmee men zich to
nog toe behielp, brengt te veel moeilijk-
heden mee.
Als Roomsch Haarlem met de bekende
milddadigheid meewerkt, wordt uit het ini
tiatief der „Meisjesbescherming" de daad
geboren, die velen tot zegen zal ziin. Niet
alleen de ongehuwde moeders en hun zui
gelingen, want er zijn ook nog kindertjes
die om andere reden tijdelijk onverzargd
zijn. Als de moeder ziek is bijvoorbeeld.
Laten we er nog iets meer van vertellen,
wetend dat deze zaak uwe belangstelling
heeft, vertrouwend dat ze uwe sympathie
en liefdadigheid wekt.
Een der voornaamste overwegingen is,
dat de band tusschen moeder en kind moei
blijven bestaan. ïn alle opzichten is 't goed,
dat die twee zooveel mogelijk vereenigc
blijven. De jonge vrouw moet zelf haar kind
voeden. Bij plaatsing in gezinnen was dat
soms mogelijk, meeslal niet. In een crèche
zijn de omstandigheden zooveel gunstiger
dat voelt iedereen.
De band tusschen moeder en kind mag
niet verbroken worden. Nooit staat het be
stuur der stichting toe. dat de moeder af
stand doet van haar kind. Zij moet naar
moedèrplichten blijven vervullen in beider
belang. Diezelfde gedachte eischt, dat de
moeder zelf zooveel mogelijk voor de be
taling zorgdraagt. Dat zij hierin vaak gehol
pen moet worden, spreekt echter vanzelf.
Hiermee is een en ander over dit nieuwe
stukje Charitas gezegd. Wie er meer vai
weten wil. beginne maar met.op Vrij
dag 20 November den feestavond bii te
wonen welke in den Stadsschouwburg gef,
ven wordt en waarvoor nog wel kaarten te
verkrijgen zijn. Die avond "zelf is eigenlijk
al 'n belooning voor 'n edelmoedig hart, zóó
mooi ziet het programma er uit. Het ver
meldt als voorzitter van 't Eere-comité den
Hoogeerw. Heer Deken L. A. A. M. Wes-
terwoudt en als presidente van het uitvoe
rend comité Mevrouw Is. DroogDeckers
namen die spreken.
Het openingswoord geeft Mr. F. Vorstman,
dat is dus goed. Dan treedt er 'n Vlaamsch
gezelschap van acht jonge dames, on
der leiding van den heer Remi Ghesquiere
op. Zij komen met liederen uit: „Zingende
harten van den bekenden Vlaamschen
dichter Lambrecht Lambrechts, getoonzet
door Remi Chesquiere en de uitvoering van
deze zéér gunstig gerecenseerde liederen
zal voor het Haarlemsche publiek ten ver
rassing zijn. Gebarenspel en dans, waarvan
ze vergezeld gaan. geven ze een bijzondere
Pekoring. Aan dit alles werkt ook nog dt
bekende „Don 't Cry" mee.
Zorgt dus dat ge kaarten' hebt voor Vrij
dagavond en.... denkt nog eens na over
net mooie doei dezer stichting. We kunnen
„crèche" vertalen door: bewaarplaats voor
kinderen, maar ook door kribbe. Het Kerst-
'eest is ai weer in 't gezicht. En er woröi
al gedacht aan den Armste der armen, die
tot wieg een schamele kribbe had, Hii heeft
't gezegd; Wat gii aan de minsten der Mij
nen doet, dat hebt ge aan Mij gedaanl
Barometerstand, 776 vooruit, 9 uur v.ra.
Licht op. De lantaarns moeten morgen
worden opgestoken om 4.32,
