Ernstig ongeluk.
Vrijdag 20 November 1925
49ste Jaargang No. 16104
Dit nummer bestaat uit 10 bladzijden. - Eerste blad.
Vooruitzien!
Agenda
21 November
Winterpaardenmarkt.
Jubileum G. Kromhout.
De valsche Hals.
Gouden Dcctcrasdsfonds
Prof. Lorentz.
De bloembolleninvoer in de
Vereenigde Staten.
Buziau als de Volksredenaar in de Revue ,,'t Kan
Verkeeren!" Hoort 't hem zeggen: .JCc-Iijn!"
Eenmanswagen en autobus.
J. J. WEBER ZOON
Telegraphisch Weerbericht
DE BEMALING VAN DE
SCHERMER.
Het ongeluk te Assendelft.
De abonnementsprijs bedraagt voor
Haarlem en Agentschappen:
Per week0.25
Per kwartaal. 3.25
Franco per post per kwartaal bij
vooruitbetaling 3.58
Bureaux: NASSAULAAN 49.
Telefoon No. 13866 (3 lijnen}.
Postrekening No 5970.
Advertentiën 35 emits £3r regel
Bij contract belangrijke korting,
Advertentiën tusschen den tekst,
als ingez«noen mededeeling, 60 ct,
per regel, op de te pagina's 75 ct,
per regel Vraag- en aanbod-adver-
tentiën 14 regels 60 ct per
plaatsing; elke regel meer 15 ct.
bij vooruitbetaling.
Alle aDOUliC S op cll Ulduüpl, Vt.Avhtiu^JV\,UlW.diuCU f Qllllfl
'egen ongeval'en verzekerd voor een der volgende uitkeeringen 1 OUuU.
t-evensiangt genetic ougcscmiuiieiu toi wei sen aooi 7Cfj bi) een ongeva. mei OCH 0 OIJ verlies vaneen nana JOG mj verlies van eer
verlies van beide armen beide beenen of beide ooeen 1 dU." -'oodeliiken afloop tiuU. "en voet of een 00„ |/jj - duim of wijsvinder
f cn oij een breuk van f/. ft ot) verlies van een
I DU." been of arm I *U".
ndere vinger
De verkiezingscijfers van de drie laatste
stembusuitsprakèn, welke wij gisteren nog
eens bekeken hebben, zeggen ons nog
meer. De anti-revolutionairen zijn tot nog
toe altijd de sterkste partij onder de pro-
testantsche groepen geweest en hebben
hun macht ook sfeeds geducht laten gelden.
In 1918 hadden zij 13 zetels tegenover de
chr.-hist. 7; in-1922 stond het 16 A.-R. te
gen 11 chr.hist.; maar nu in 1925: 13 A,.-R.
tegen 11 chr.-hist. Wanneer men de groep-
Kersten, besfaande uit drie leden, welke
veel dichter bij de chr.-hist. dan bij de anti-'
revolutionairen staan, bij den aanwas der
protestantsche zetels in het oog neemf, dan
volgt daaruit, dat de anti-revolutionairen in
de meerderheid raken. Welnu, die strijd om
de hegemonie in hef protestantsch-politieke
kamp, is o i. door de andere partijen, spe
ciaal door de R.K. Staatspartij, te veel uit
het oog verloren. Na veertig jaren vrucht
bare coalitie had veel eerder dan de laat-
sfe maanden die wrijving onder de protes
tantsche groepen onder de oogen moeten
worden gezien. Het voordragen van den
heer Coiijn als kabinetsformateur na de
laatste verkiezingen was, ook in dit opzicht,
o.i. een politieke fouf. Ze was het ook in
ander opzicht, in zooverre er n m. door
werd gedemonstreerd, hoe bij de vorming
van een nieuwe christelijke regeering te
veel werd gedacht aan materieele belangen,
den veiligen gulden en de sluitende be
grooting en te weinig aan het zoeken van
een verbeferden grondslag voor een samen
gaan der christelijke partijen, met hetr ge-v
volg, dat men over een betrekkelijke klei
nigheid, n.m. den gezantschapspost bij liet
Vaticaan, uitgleed. Wij zeggen nogmaals
opzettelijk een betrekkelijke kleinigheid
Immers, de leider der Christ.-Hist, fractie
heeft zich in de Kamer uitdrukkelijk losge
maakt. van de toelichting van ds.Kersten,
cn zijn stemmen vóór de motie verklaard,
als een gevolg van de houding, nu al vijf
jaar door de Chr -his'orischen aangenomen.
Van een formeele beleeöiging der Kath.
Staatspartij door de Christ.-Hist. was dus
geen sprake. En dat men in de coalitie vele
persoonlijke wenschen aan den algemeenen
wensch van het behoud eenér christelijke
regeering moest opofferen, was al lang be
kend, Wij, Kafholieken, konden in de coa
litie niet gemakkelijk opheffing van het
processieverbod en van art. 123 Indisch re-
geeringsreglement verkrijgen; builen de
coalitie zou ook de gezant bij den Paus
behouden zijn. Maar zoo staan de protest-,
chrisfelijken met hun wensch naar wederin
voering van de doodstraf, opheffing van
vaccinatie-dwang, staatsloterij en stem
plicht, een strengere Zondagswet, verhou
ding van den Staat fot de kerkgenootschap
pen enz. er evenzeer voor. Ook zij moeten
hun speciale wenschen bij het samengaan
met de R.K. onderdrukken. Niemand be
hoeft dat te betreuren, wij Katholieken ze-
'ker niet. Nergens fer wereld leeft de R K.
kerk zoo vrij en veilig als de laatste kwart
eeuw in Nederland. Daarvoor mogen wij
wel een paar lieve wenschen op zij zetten,
die wij in een andere politieke combinatie,
uit de handen der S. D. A. P., dadelijk kun
nen ontvangen.
Want dif staat wel vast: de sociaal- en
vrijzinnig-democraten zijn aanstonds bereid
om met de R.K. Staatspartij in een nieuwe
„democratische" coalitie mee te gaan en
ons het gezanfschap terug en opheffing van
het processieverbod op dtn koop toe tè ge
ven. Maar het zou toch al van een buiten
gewone kortzichtigehid getuigen, wanneer
wij ons daardoor lieten verlokken op ge
vaarlijke padtn.
Hoe lang er door sociaal- en vrijzinnig-
democraten al gewerkt is om de coalitie
te ondermijnen en uit elkaar te doen spat
ten, is genoegzaam bekend. Dat zij de
Woensdag 11 November daarvoor aangebo
den gelegenheid hebben gebruikt, was ver
klaarbaar, Wij nemen dit dan ook niet kwa
lijk; al het lawaai daarover in onze pers
lijkt ons erg opgeschroefd. Zoo is nu een
maal helaas de politiek. Wie had iets
anders verwacht? Alleen de onneozele!
Evenmin verwondert het ons, dat de nieu
we leider der S. D. A. P., de heer Albarda,
zoowel in „Het Volk" als op een dezer da
gen gehouden socialistische meeting, al
reeds een „democratisch" program klaar
had, waarop R.K., S. D. A. P. en Vrijz. de
mocraten kunnen samenwerken, met het
dreigemenf, dat, wanneer deze „democra
tische combinatie" niet tot stand komt, „de
R.K. arbeiders" wel met de R.K. Staats
partij zullen afrekenen.
Wij verwachten, dat de oude Staatspartij
zich- nog wel tienmaal zal bedenken alvo
rens dit nieuwe politieke huwelijk aan te
gaan. Twee overwegingen immers dienen
den doorslag te geven: 1ste eischf het lands«
belang deze nieuwe combinatie? Daarop is
het antwoord niet twijfelachtig. Dat het al
gemeen belang bij een regeering van of met
socialisten is gediend, zal buiten de S. D.
A. P. wel niemand durven beweren. Staats
socialisme voert tot ambtenaarsregeeringen
op den duur tot armoede wegens gebrek
aan ontplooiing van de volkskracht. Een sa
mengaan met socialisten in de regeering
kan dan ook nooit anders als in noodge
vallen, zooals in Duitschland, verdedigd
worden. En de tweede vraag mag worden
gesteld: wat beteekent een samengaan met
de S. D. A. P. voor onze katholieke' partij
.en ons Roomsche volk? Men zie wel toe
op de omstandigheden, waaronder een der
gelijke samenwerking zou worden begon
nen. Noodzaak is er in geen enkel opzicht.
Het land kan veilig eenigen tijd onder een
zakenkabinet leven; het is trouwens eisch
van de laatste stembus, dat er ten minste
een nationaal kabinet met een rechtsch ca
chet komt, wanneer geen coalitie-regeering
mogelijk is. Ook de partijverhoudingen hier
te lande dwingen in het geheel niet naar
een plotselinge nieuwe combinatie. Wan
neer aan een ander dan aan den heer Co-
lijn in Juli jl. een opdracht tot kabinets
formatie was gegeven, aan een staatsman,
die beter in staat was geweest de politieke
rivaliteit tusschen anti-revolutionairen en
christ.-historischen te overbruggen; die zijn
regeeringsbasis meer gezocht had op den
grondslag d"r christelijke solidariteit en
daardoor 'ook meer bevrediging bij hef
Roomsche volk had gewekt, dan zou de
christelijke coalitie momenteel nog gezond
en levenskrachtig zijn Er is dus niet de
minste aanleiding om de R.K. Staatspartij,
na veertig jaren tegenover de linkerzijde
en speciaal tegenover de S. D. A. P. te
hebben gestaan, plotseling naar de socialis
ten te doen omslaan. Behalve het gevaar
voor scheuring in de eigen partij zou dat
ook op de groote Roomsche kiezersmassa
en op heel hef Roomsche volk een beden
kelijke moreele uitwerking kunnen hebben.
Hoe _zou dat monsterverbond, waartegen
altijd zoo gewaarschuwd is, opeens goed
gepraat kunnen worden, wanneer geen ar
gumenten aanwezig zijn, als b.v. voor het
Centrum in Duitschland na de revolutie
golden? En die argumenten zijn er niet. In
tegendeel; wat in een politiek huwelijk met
de socialisten te bereiken is, zijn niet an
ders dan zuiver materieele dingen; en aan
een verdere verstoffelijking van ons kie
zerskorps hebben wij toch waarlijk geen
behoefte. Een redeneering, dat door sa
mengaan met de socialisten het overloopen
van Roomsche arbeiders naar het roode
kamp wordt voorkomen, is in de praktijk
ondeugdelijk gebleken. In de bevrediging
van materieele verlangens blijft de R. IC.
Staatspartij, die er bovendien strenge begin
selen op na houdt, altijd bij de socialisten
,ten achter. Zoodaf de roode heeren immer
aan hef langste eind trekken, tenzij men zijn
kiezers schoolt in de opvatting, dat de
mensch niet leeft van "brood alleen
Wellicht zal men ons opmerken, dat wij
voorbarig zijn, dat de door ons gestelde
vraag heelemaal niet aan de orde is; dat
de verklaring van mgr. Nolens onze be
zorgdheid zelfs geheel overbodig maakt.
Wij zijn Integendeel van meening, dat men
in de politiek niet ver genoeg vooruit kan
zien. Nog altijd spijt het ons, dat er bij de
aanwijzing van een Kabinetsformateur in
Juli j.l. niet wat meer is vooruit gezien; dat
toen niet is getracht te voorkomen, wat nu
geschied is. Wij hebben helaas tot de
groote uitzonderingen behoort, die in het
optreden van den heer Coiijn een gevaar
zagen voor een bestendige christelijke re
geering. En het gelijk is nogmaals he
laas! aan onzen kant geweest.
Laat den de R. K. Staatspartij nu weer
niet op zien komen spelen en van de om
standigheden laten afhangen of zij rechts of
links zal gaan. Voor ons moet de politiek
geen schaakbord zijn, waarop wij nu eens
deze, dart weer gene partij spelen met meer
of minder geniale zetten, njaar de vervul
ling van een weldoordachte taak, van' een
roeping, waarbij tot maatstaf dienen de
hoogste belangen van ons volk in' het alge
meen, van ons Roomsche volk in het bij
zonder. En deze belangen worden nog al
tijd 't best gediend door het voeren van een
christelijke staatkunde. Wanneer straks ver
moedelijk weder een nationaal kabinet en
een tijd van politieke windstilte komt,laten
wij dien dan gebruiken om opnieuw te on
derzoeken, in hoeverre in de naaste toe
komst samenwerking tusschen de christe
lijke partijen mogelijk is; het uiterste is o.i.
ten deze nog lang niet beproefd. Boven
dien kunnen wij er verzekerd van zijn, dat
de christelijk-historische partij welke al
sinds lang een stevige leiding mist door
het gebeurde van verleden week Woens
dag zal zijn opgeschrikt en wel de allerlaat
ste zal zijn om een bloc van R. K, en Soci
aaldemocraten in de hand te werken. Voor
deze consequentie zal die in wezen zoo
sterk nationale en anti-socialistische partij
zéker terugdeinzen en onder vaster leiding
kan ook daar in de toekomst kri chtiger
bestrijding van het anti-papisme verwacht
worden.
't Is goed, dat wij, Katholieken, vooral
in onze openbare voorlichting, dit in het
oog houden, in deze dagen, nu de democra
ten ter linker zijde lokken naar een andere
partij-vorming. Ook nu nog geldt, wat jhr.
Ruys in zijn rede van April j.l. over chris
telijke politiek ten opzichte van de samen
werking der rechtsche partijen zeide:
Mits wel verstaan, kan men zeggen, dat
ons land is een Protestantsch land; dit
woord dan gebezigd in zijne negatieve be-
teekenis. Van a-kafholiek, soms anti-ka
tholiek.
Door erielijke belasting zijn het juist de
Nederlandsche Protestanten, die het meest
hun leven inrichten naar het positief Chris
tendom, met wie «wij soms de grootste zwa
righeden hebben.
Zij zijn de krachtige belijders van het
starre Calvinisme, voor wier overtuiging, al
deelt men haar niet, men groote eerbied
moet hebben om de trouw waarmede zij
beleden wordt. En toch, hoe vaak ook ver
re staande van de katholieke, meer blijde
levensopvatting, zijn de rechtzinnig-Prote-
stapten de voor ons aan£ew<""Ti hondée-
nonten.
Dat de verkondiger van deze stelling
inmiddels voorzitter van de R. (C- Staats
partij is geworden is een feit, dat in deze
dagen tot vertrouwen stemt. Het heeft er
allen schijn van, dat ons politieke leven
in Nederland voor een keerpunt staat. Mo
gen voor al onze Katholieke voormannen
wanneer zij voor een beslissing gesteld
worden over de te nemen richting door de
R.-K. Staatspartij de overweging gelden,
dat wij nooit één man aan de calvinisten,,
maar wel duizenden aan de S. D, A. P.
verliezen; of met een ander woord uit de
meer genoemde rede van jhr Ruys: „uit
eindelijk gaat het in den strijd def rich
tingen niet om stemmee, maar om zielen!
Soéieteit St. Bavo,
Tram 8 uur
Vioolonderwijs
tingen 7 uur.
Stadsschouwburg.
gen der sololessen
vrouw Sybrandi-
- Tooneqlclub Spoor en
Zangles 2 uur
3 uur Gewone zit-
Uitvoering van -leerlin-
en zangklasjes van tne-
-Halberstadt half 8
Gem. Concertgebouw. Mandolineclub
„Con Amove" 8 uur.
„De Kroon" Groote Markt Bioscoopvoor
stelling 8 uur
Museum voor Kunstnijverheid Paviljoen
Tentoonstelling van „Kunst in Indus-'
trie" van 24 October tot 22 November
dagelijks geopend van 104 uur
Arbeidsbemiddelingsbureau van Sint Fran-
ciscns Liefdewerk ZoeteStraat 11 Eiker
Onnd'Tdng van 8 9% uur'
R.K Arbeidsbureau voor mannen en iongens
Sociëteit St Bavo. Smedestraat 23.
Telefoon 10049 Alle werkdagen van 9—
half 9 uur 's Zaterdags alleen van 92 en
van 2614 en s avond9 van half 8—
half 9 uur
R K Arbeidsbeurs voor Vrouwen Bloem
hofstraat I Alle werkdagen van v tn
1012 uur. des middags van 24 uur, ea
avonds van 89 uur. behalve Zaterdag
avond Tel 11671
Arbeidsbeurs voor R K Ziekenverpleegsters
(uitgaande van den Ned R K Bond van
Ziekenverpleegsters) Aanbiedingen en
jaovragen voor verpleegsters aa" "et Bu
reau BI weg 309 Overveen Idr C Bosch)
R K Leeszaal en uitleenbibliothcek
lansstraat 49 Eiken dag geopend van
1012. van 25 en vao 7—10 uur be
halve des Maandagsochtends en op Zon-
en Feestdagen Uitleenen van boeken
van 2 tot 5 uur en van 7—9 uur Woens
dagmiddag ruilen van kinderboeken
St. Marthavereeniging. Bloemhofstr 1, Zon-
dags en Woensdags van 8 10 uur. n.m
gezéllig samenzijn voor Hollandsche rneia,-
ies, die hier geen tehuis hebben Tel
11671
R K. Bevolkingsbureao Gebouw Sint
Bivo - Smedestraat 23 van 810 jui
op Maandag-, Woensdags- en Vrijdag
avond
St Elisabeth's Vereeniging Jansstraat
Aanvragen om versterkende middelen
voor arme zieken der S E V Maan
dags van 23 uur Donderdag van t2
1 K. Kraamverzorging van de Derde Ord<
St. Franciscus. Aanvragen, ook voor
niet ledgn van de Derde Orde. te richten
tot Mevr Coebergh. Ged Oude Gracht
74, des Dinsdags van 23 uOr
Parochiale Bibliotheek fKleverparkweg)
Dinsdagavond
Eerste Hulp bij Ongelukken (Snelverband)
Centrale post Tel 11111 en verder bij de
leden, te kennen aan het zwart schild met
wit kruis aan den huisgevel
De winterpaardenmarkt zal te Hoofddorp
gehouden worden op Dinsdag 15 December
aanstaande.
i
Ter gelegenheid van het jubileum van
den heer G. Kromhout in dienst der Maat
schappij van Nijverheid en Handel, had
fSistermiddag te half 3 in de Rotonde van
het Paviljoen de huldiging plaats van den
heer G. Kromhout, door de leden der Maat
schappij. De secretaris de heer G. S. de
Clercq sprak daarbij als volgt:
Waarde Jubilaris, deze dag, die voor U
en uw gezin zulk een groote beteekenis
heeft, is ook vöor mij een feestdag, want ik
beschouw het als een voorrecht en vindt
het 'een groot genoegen hier eene
openlijk te mogen getuigen van onze waar
deering voor uw persoon en voor uw
werk.
Ik sjel den persoon op den voorgrond,
want karakter gaat bij mij voor alles.
Welnu, dat karakter wil ik in de voor
naamste plaats eeren. De Maatschappij
heeft daarvan de vruchten geplukt in uw
nauwgezetheid, uw eerlijkheid, uw toewij
ding en uw trouw. En ik persoonlijk her
denk daarbii de 25-jarige ongestoorde goe
de verstandhouding en prettige samenwer
king.
Van de soort van arbeid, dien gij bii ons
verricht: de administratie, kan gezegd wor-
'en, dat de beste die is welke geen ge
schiedenis heeft. Er valt niet veel van tc
vertellen, maar zij heeft niettemin den vol
len mensch en zijn volle aandacht ge
vraagd.
En die hebt gij haar geschonken.
Bovendien hebt gij uw technische taak
steeds in de ountjes verricht. Gij behoort
nog tot de helaas uitstervende soort van
menschen met „een mooie hand". Alles wat
uit uw pen vloeit is even keurig, al wat uw
hand doet is even „af." Het ordelievende
in U heeft een tastbare uiting Tn uw laden
en kasten en in uw Kaart-systeem van
eigen maaksel, waarin de leden der Maat
schappij zijn geregistreerd.
Dat gij er pleizier in vindt de vereerende
getuigschriften, welke aan beambtten cn
werklieden van leden onzer Maatschappij,
bij langduriger trouwen dienstvervulling
worden uitgereikt, zelf te schrijven, ver-
boogt voor de jubilarissen de waarde er
van. En als de Commissie voor de reke
ning jaarlijks uwe staten van verantwoor
ding naziet, is zij steeds vol lof over de
keurige wijze, waarop zij de administratie
voert. De rapporten die commissie kunnen
'an ook voor U een doorloopende bron van
voldoening vormen, daar uit alle, zonder
i nderscheid, de iuiste waardeering heeft
gesproken
Het is wel aardig er in dit verband aan
te herinneren, dat gij den titel van admini
strateur zelf hebt veroverd. Die betrekking
bestond niet; de wet kende haar niet. Gij
kwaamt aan het algemeen secretariaat onzer
Maatschappij als assistent, maar uw werk
nam gestadig zoodanig in beteekenis en
verantwoordelijkheid toe, dat het Hoofd
bestuur u in 1920 niet beter meende te
kunnen onderscheiden dan door u den titel
van adm n'strateur toe te kennen.
Gij zijt dus de eerste administrateur der
aloude Maatschappij en gij hebt er voor
gezorgd, u Zult er voor blijven zorgen dat
uw eventueele opvolgers het niet gemak
kelijk zullen hebben u te evenaren, laat
staan te overtreffen.
En nu kom ik van het woord tot de daad.
Ik heb dan het groote genoegen u namens
de vele leden, wier namen gij op bijgaande
ijst zult vinden, een geschenk aan te bie
den, dat gij wel wilt gebruiken op de wijze,
welke u 'en uw gezin het meest aangenaam
zal zijn.
En daarbij spreek ik het vertrouwen uit,
dat gij nog langen tijd met dezelfde opge
wektheid en met dezelfde toewijd'ng uw
■nooie taak zult vervullen en daardoor zult
b'ijven medewerken aan het doel der Maat
schappij: de vermeerdering der volkswel
vaart.
Onder applaus overhandigde de heer De
Clercq daarna een geschenk onder couvert
en een lijst met de namen der schenkers.
Jhr. Teding van Berkhout memoreerde
als voorzitter van het Departement Haar
lem de groote verdiensten van den jubilaris
als adm.nistrateur. De functie van penning
meester is als ccn'role ingeste'd, doch men
wist wel, dat die controle feitelijk niet
noodig was, daar de heer Kromhout alles
met stipte nauwgezetheid financierde. Wat
hij deed, deed hij goed. Namens het Depar
tement bood spr. den jub.laris een fraai
bloemstuk aan.
De tweede secretaris der Maatschappij,
de heer W. B. Reijnen sprak namens hef
personeel van het bureau om zijn waardee
ring te uiten voor de steeds vriendschap
pelijke samenwerking die het personeel met
hem mocht hebben en spr. uitte de hoop
dat die goede verstandhouding bestendigd
zou mogen blijven. Namens het personeel
bood spr. een zilveren lucifersdoos aan.
Ook de heer Lob, penningmeester van
het departement Amsterdam van de Maat
schappij, wenschte den heer Kromhout ge
luk en uifte den wensch dat de Maatschap
pij nog langen tijd van de werkkracht van
den jubilaris zou mogen genieten.
Het woord werd nog gevoerd door den
heer G. Droste, bestuurslid van het Depar
tement Haarlem, den heer M. Rees, uitgever
van het fijdschriit der Maatschappij, die een
boekwerk aanbood en door den heer v. d.
Berg, die namens de St. Jozefgezellenveree
nigingi afdeeling Heemstede, waarvan de
hr. Kromhout bestuurslid is, zijn gelukwen-
schen kwam aanbieden. Ten slotte nam de
Kromhout het woord om allen te bedanken
voor de ondervonden erkentelijkheid en
waardeering. Spr. sprak dank, eersf aan
God, die hem de kracht tot werken gaf,
daarnaast aan allen van wie hij in zijn 25-
jarigen loopbaan vriendschap en medewer
king mocht ondervinden, speciaal aan den
heer de Clercq, die voor hem niet de chef„
doch de leidende vriend was. Spr. heelt het
grootste en mooiste deel van zijn leven aan
de Maafschappij gegeven Hij gaf zich zoo
als hij was, zonder pretenties en zijn groot
ste voldoening was, wanneer zijn chef over
hem tevreden was. Spr. dankt verder alle
sprekers voor hun woorden en geschenken
en ten slotte dank aan zijn echtgenoote die
voor hem in 'f leven de grootste steun was.
Na deze, huldiging was gelegenheid den ju
bilaris te complimenteeren, waarvan een
druk gebruik werd gemaakt.
In het Maandblad voor Beeldende Kunst-
komt Cornell's Veth terug op de kwestie
Frans Hals—Dr. Hofstede de Groot.
Het kleine schilderij, schrijft hij, waarvan
de toeschrijving aan Frans Hals is betwist,
en m.i. afdoende weerlegd, maakte op allen
die het gezien hebben, den indruk van knap
werk te zijn. De maker heeft althans de
kunst verstaan, dr.
Hofstede de Groot,en,
aanvankelijk den heer
Mensing, er in te laten
loopen. Ieder, die in
de kunstwereld zoo'n
beetje thuis is, weet,
dat er schilderes zijn,
die het in zulk imi-
teeren ver hebben ge
bracht. Maar hoeveel
meer kans op slagen
hadden de tijdgenoo-
ten en leerlingen van
Hals of een ander
schilder uit dien tijd,
om, met de techniek
die zij zoo wel ver
stonden, een schilderij
in den trant van den
meester te maken, dat
voor echt kon worden
gehouden, en waarvan
de onechtheid langs
chemischen weg niet
kan worden "vastge
steld.
Niet alleen, dus dat
dit voorval ons leert,
dat men op moet pas
sen met vervalschin-
gen, het leert ook, dat
de prijs van een schil
derij al te zeer afhan
kelijk is geworden van
den naam, die eraan
verbonden wordt. Het
toont, meer nog dan
tot nog toe is geschied,
het dwaze en hope-
loofee aan van strijd
om zulke toeschrij
vingen.
Oppervlakkig gezien,
heeft dit voorval een
slag toegebracht aan
het prestige niet al
leen van een kunst
historie (wiens ver
diensten in ander op
zicht men intusschen
verkeerd zou doen,
nu opeens te vergeten)
maar van alle kunsthi
storici in zooverre
als zij trachten een
bijzonder belang op
te dringen aan ove
rigens (zooals dit) vri>'
onbeangrijke schilderijen. Maar evenmin
als tenslotte de schoonheid van een kunst
werk afhankelijk is van de beroemdheid van
den maker, evenmin is de verdienste van
den kunsthistoricus te meten naar de juist
heid van zijn toeschrijvingen. Hij is in de
eerste plaats dat, wat hij als verklaarder van
de schoonheid, als priester der schoonheid
vermag te zijn. En daarom herhaal ik
meer stijl, minder stijlcritiek.
Wij plaatsen hierbij als illustratie een
reproductie van het schilderij in kwestie,
naast een van den Vroolijken Drinker in
het Rijksmuseum te Amsterdam. Men
zal zien, dat de voorgestelde man dezelfde
zou kunnen zijn de maker van dezen
„vroolijken man" kan, zooals de heeren
Holmes en Martin aannemen, dezen kop
zeer nauwkeurig hebben bestudeerd hij
kan ook erop gespeculeerd hebben, dat deze
overeenkomst als argument zou gelden voor
de echtheid. .Wie nu' met onbevangenheid
de reproductie van het omstreken schilderij
beziet, zal zich, geheel afgezien van de echt
heid, wellicht afvragen, of hij dit werk,
zooals het is, een buitengewoon belangrijke
uiting vindt. Dit is toch de eerste vraag,
die men zich te stellen heeft. Dr. Hofstede
de Groot zegt zelf (maar dat is voor hem
een gevaarlijke bewering)Dit belang
(het kunstbelang) ligt niet in de vraag,
of het stuk in kwestie echt of valsch is. Is
het mooi, dan blijft het mooi, ook al is het
valsch, en als het leelijk is, blijft het leelijk,
ook al is het echt." Nu is er nog wel ^en
andere critiek op een schilderij mogelijk,
dan die of het mooi- of leelijk is niemand
zal dit schilderijtje leelijk noemen, maar de
hooge prijs, er voor gevraagd en betaald,
wettigt de vraag, of het, zooals van Hals,
dan nog een zeer belangrijke Hals zou zijn
geweest, een werk dat ons den schilder op
een bijzondere wijze doet kennen, dat zijn
roem verhoogt en de beteekenis van zijn naam
verrijkt. Het is waar, dat die prijs op zichzelf
niemand meer aangaat, nu een der betrok
kenen zelf ze heeft betaald, maar desondanks
is het toch wel van algemeen belang, of een
schilderijtje van 36 bij 36 c.M. een halve
tond Gouds waard kan geacht worden, als
het niet iets zeer zeldzaam is.
Woensdag is niet de 18-jarige metselaars
knecht J„ zooals abusievelijk reeds werd
gemeld, maar de 45-jarige timmerman G. H.
J„ wonende te Nieuw-Vennep aan den Mid
delweg in den Middelpolder een ernstig
ongeluk overkomen.
Terwijl hij werkzaamheden verrichtte aan
een bouwwerk, is hij van een hoogte van
8 Meter naar beneden gestort. Ernstig ge
kneusd werd de man opgenomen en per zie
kenauto naar z'n woning gebracht, alwaar
door den dokter bovendien vermoedelijke
hersenschudding geconstateerd werd. In z'n
ernstigen toestand is nog weinig verandering
gekomen.
Onder leiding van de proffessoren Ka-
merlinghennes. Zeeman en Fokker, heeft
zich een Nationaal Comité gevormd tot
stichting van een „Lorentz's gouden docto
raat fonds", in verband met de herdenking
op 11 Dec. a.s., van het 50-jarig feest van
de promotie van Prof. H. A. Lorentz te
Leiden, die in 1923 wegens het bereiken
van den leeftijdsgrens is afgetreden maar
sedert nog cursussen geeft. Naast het Na
tionaal is nog een Internationaal Comité ge
vormd.
De minister van Landbouw, Jardine, zal
zijn beslissing inzake het embargo op
bloembollen, naar de „Tel." verneemt, on
geveer 15 December bekend maken.
•Twee onderwerpen, die ook in Haarlem
nogal belangstelling hebben.
Tegen den éénmanswagen is akelig ge
ageerd in een deel van de Pers en door de
Ned. Vereeniging van Spoor- en Tramweg
personeel. Vruchteloos.
De autobus is een kwestie van den dag.
Ze komt net vanavond in de tram-commis
sie, onder presidium van den heer Reinalda,
aan de orde ter fine van beslissing.
Interessant is dus, vooral voor de socia
listische raadsleden, wat omtrent den éen-
manswagen en de autobus in Amsterdam
is verteld bij de behandeling der gemeente-
begrooting door een der groote bonzen ia
roode sociaal-economie, Wibaut.
^dij zei omtrent den éénmanswagen:
De teruggang van het vervoer op kring-
iijn 22 te Amsterdam moet, niet aan
de éénmanswagen worden toegeschreven,
maar eerder aan de in dienst stelling van
de buslijnen B. en C. naar den overkant van
het Y.
Lijn 20 heeft een groot vervoer gehad in
den tijd, dat de bouwbedrijvigheid aan het
einde der Ferd. Bolstraat en Kruseman-
itraat nog levendiger was.
Dat het werk van den wagenbestuurder
op de éénmanswagens te vermoeiend zou
zijn, wordt in geen enkel opzicht beves
tigd door het daarover uitgebracht genees
kundig rapport van December 1924. Econo
misch wordt 400.000 mtf de éénmanswa-
lens bespaard. Nu er ook geen medische
bezwaren tegen deze vervoermiddelen be
staan, achten B. en W. handhaving alleszins
wenschelijk."
Zou de „Nederlandsche" geen motie aan
nemen tegen Wibaut of anders eens om
inlichtingen over den éénmanswagen aan
hem vragen? In alle geval zal zij haar ver
zet tegen den éénmanswagen nu wel staken!
Over de autobus zei de groot-docent Wi
baut het volgende:
„De autobussen brengen helaas véél hoo-
ger bedrijfskosten met zich, dan de tram.
Wij zullen daarom de bussen moeten beper
ken tot die gedeelten van de stad, die wij
niet met de tram kunnen bereiken.
Spreker heeft eenige „feeling'', cat
ook particuliere exploitanten tot de
conclusie zullen komen, dat het 'n zeer on-
voordeelig bedrijf is."
Hoe gelukkig dat wethouder Reinalda
nog juist kennis kan nemen van deze uit
spraak zijns meesters voordat er een be
slissing wordt genomen. Toch zijn wij be
nieuwd of onze wethouder zijn stokpaardje
nog zal blijven berijden. En de woningbouw-
vereenigingen die op hoog bevel de plan
nen van den wethouder straks zullen moe
ten steunen, zullen dan zeker tegelijkertijd
een motie van afkeuring aannemen tegen
den heer Wibaut.
Wat drommel, hij had met die uitspraak
ook wel een jaartje kunnen wachten. Dan
was Haarlem misschien een gemeentelijke
autobusdienst rijk geweest!
Barometerstand, 777 stilstand, 9 uur tjb.
OPTICIENS -
Koningstraat 10
FABRIKANTEN
Haarlem.
Licht op. De lantaarns moeten morgen
worden opgestoken om 4.28.
Naar waarnemingen in den morgen van
20 November 1925.
Hoogste Barometerstand 775.2 m. M.
te Holyhead.
Laagste Barometerstand 743.1 m-M. te
Vardoe. I
Verwachting van den avond van 20 tot
den avond van 21 November.
Matige noordelijke tot westelijken wind
uit het noorden, in het zuiden zwakke ver
anderlijken wind, toenemende bewolking
met nevel of mist, waarschijnlijk weinig of
geen neerslag, temperatuur des nachts en
des ochtends zachter.
Naar men ons mededeelt, hebben Gede
puteerde Staten van Noord-Holland den
Hoofdingenieur-Directeur van den Provin
cialen Waterstaat opdracht gegeven het
op het laatste oogenblik bij hen ingediende
ontwerp van het Ingenieursbureau Eriksso*
te Rotterdam voor de bemaling van de Scher
mer met behoud van de windmolens in over
leg met genoemd bureau en met de tech
nische raadslieden van het waterschap te
onderzoeken en daaromtrent op korten ter
men rapport uit te brengen.
Een verbetering door het P. E. N.
Men herinnert zich nog wel het vreeselijk
ongeluk, dat in September te Assendelft
plaats vond. De schilder K., was bezig het
stoomgemaal „De Landbouw" te schilderen
toen hij in aanraking kwam met de hoog
spanningsdraden van het P. E. N., waarna
een vreeselijke dood volgde.
Wij hebben toen het geval uitvoerig ver
meld, en gewezen op het gevaarlijke van de
ze hoogspanningsdraden.
Thans kunnen wij mededeelen, dat door
het P. EL N. eenigen tijd geleden deze hoog
spanningsdraden voldoende zijn geisoleerd.
waardoor dus dergelijke ongelukken niet
meer kunnen plaats hebben'.
Ook zijn de geyaren bij het gebouw der
clectrische centrale opgeheven, doordat
daar een ondergrondsche geleiding is aange
bracht
