M EN OM HAARLEM AaaiAatje.^ f De asphalteering van Rijkswegen. De invoer van Narcissen In Amerika. Vrijdag 18 December 50ste Jaargang No. 16128 Dit nummer bestaat uit 22 bladzijden - Eerste blad I Uit den Gemeenteraad. Agenda 19 December COMMISSIE VAN TOEZICHT OP HET LAGER ONDERWIJS. Collecten op school. EEN VERDUISTERING VAN CHOCOLADE GEDURENDE 3 a 4 jaar. Ongeveer 4000 K.G. chocolade buitgemaakt. Alliance Fran^aise. Christelijk Lyceum-onderwijs. De aanbesteding. OPHEFFING WINKELSLUITING. Telegraphisch Weerbericht J. J. VVEBER ZOON OPTICIENS FABRIKANTEN Koningstraat 10 Haarlem. LAATSTE NIEUWS. De Limburgsche Katholiekendag De abonnementsprijs bedraagt voot Haarlem en Agentschappen: Per week 0.25 Per kwartaal 3.25 Franco per post per kwartaal bij vooruitbetaling f 3.58 Bureaux: NASSAULAAN 49. Telefoon No. 13866 (3 lijnen). Postrekening No. 5970. NIEUWE COURANT Bij contract belangriike korfïtiC Advertentiëti 35 cents regeL Advertentiën tusscben den tekst, als ingezonaen mededeeling, 60 ct. per regel, op de le pagina's 75 ct. per regel. Vraag- en aanbod-adver. tentiën 14 regels 60 ct. per plaatsing; elke regel meer 15 ct. bij vooruitbetaling. Alle a bonne's op dit blad zijn, ingevolge de verzekeringsvoorwaarden f OflOH Levenslange geheele ongeschiktheid tot werken doo- f 7 ET O bij een ongeval met f O O bij verlig van f125." duim^of^wiisvintfer f50." been'of arm; erd voor een der volgende uitkeeringen: 10UUU." verlies van beide armen, beide beenen of beide oog.en: 1 /Cl», dooüelijken een vpet eep °°S' aulm 01 "')s"n°er' Segen ongevallen verzekerd m bij verlies v. een andere vinger. Als de nood het hoogste is.De Raad is too waarlijk gisterenmiddag, nog even vóór vijf uur, gereed gekomen met de begrooting! Tegen aller verwachting! Nog Woensdag avond verklaarde een der Wethouders, dat we zeker Donderdag niet gereed zouden ko men,'al vergaderden we tot middernacht. En zie, de elfde zitting bracht het einde, Don derdag 17 December, klokke vijf. We hehben dit voornamelijk aan de heeren Roodenburg en Joosten te danken. Vooral van den eerste werd gevreesd, dat hij bij de bedrijven in zeer diepzinnige en wijdloopigc boekhoudkundige beschouwingen zou verval len en.dat de heer Joosten'het dan natuurlijk niet onder zich zou laten het nieuwe raadslid te overtreffen. Maar de heer Roodenburg was ingetogen en bescheiden; plaatste zijn bemer kingen kort en zakelijk en den heer Joosten scheen de lust toen ook te ontzinken. Hij deed het met enkele redevoeringen van een half uur. Dat is heusch, voor zijn doen, be scheiden. We zullen onzen lezers het meeren- deel der debatten meest herhalingen van de algemeene beschouwingen besparen. Zij vragen toch in hun courant nog wat meer dan al maar gepraat over bedrijfsrekeningen, re serves, winstuitkeeringen, boekingen van post zus en zoo, terwijl op slot van rekening de belastingbetaler er toch geen cent mee opschiet. In dit verband wijzen wij meteen maar op de rede, door den heer v. d. Kamp aan het slot der zitting uitgesproken, waar in hij voornamelijk dank bracht aan de hee ren Joosten en Roodenburg voor de nauw keurige wijze, waarop zij de begrooting had den nageplozen en daarvan hadden doen blij ken in hun critiek op den Wethouder van Fi nanciën. Maar, voegde hij er bij, zet uw overwegingen een volgend jaar te voren zwart op wit en doe er uw collega's mede deeling van, opdat zij uw critiek kunnen be- studeeren en de debatten beter kunnen vol gen. Wij zijn het ten deze met den nestor van den Raad niet eens. Wij hebben niet den in druk gekregen, dat de uitgeoefende critiek op het financieele beleid zoo belangrijk was, Haarlem is een groote gemeente, de hoofd stad der provincie. Wanneer er nu werkelijk fn de boekhouding zooveel fouten werden ge maakt, zouden Gedeputeerden Staten dan al niet veel eerder B. en W. op de vingers heb ben getikt? Men zit in de Jansstraat toch niet om vliegen te vangen? Maar gesteld nu eens, dat er aanleiding is voor gegronde cri tiek in dit opzicht, is het dan niet hoogst ongewenscht om met zulke détail-bemerkin gen in een college als een gemeenteraad te komen? Daarvoor zijn de commissies voor de financiën en de bedrijven. Bij b lij v e n ,1 meeningsverschil kan men natuurlijk een be paalde kwestie aan den Raad ter beslissing voorleggen; maar wij zijn er van overtuigd, dat de meeste meeningsverschillen worden opgelost, wanneer men met een klein college om een kleine tafel zit, los van de sfeer eener openbare vergadering. Dit ligt ook ge heel in de lijn van de aangekondigde wijzi ging van de gemeentewet, waarbij velerlei van de administratieve taak en daaronder vooral het beheer der bedrijven, aan den Raad en aan B. en W. onttrokken zal wor den, om overgedragen te worden aan ver antwoordelijke directeuren met commissies van beheer (in plaats van bijstand) uit den Raad. Deze begrootingsdebatten doen ons verzuchten, dat het spoedig tot deze wets wijziging moge komen! Een ander middel om de raadsdebatten te bekorten, en geen gevoel van onvoldaanheid achter te laten, is de opnieuw door den heer van Liemt aanbevolen instelling van een verificatiedienst onder leiding van een bekwaam accountant. Wij voelen daar alles voor, vooral, na het geen wij nu gisteren weer van den hr. v.Liemt te hooren kregen. De accountant Lucas heeft een rapport uitgebracht over de administratie' van de lichtfabrieken. Dat rapport is in de vergadering der betrokken commissie in te genwoordigheid van de directeuren en van den heer Lucas besproken. Men kwam ten slotte overeen, dat op de basis van het rap port een vereenvoudiging kon worden inge voerd, waardoor zes ambtenaren overbodig werden. En.... op de begrooting voor 1926 prijkt nog hetzelfde getal ambtenaren! De Wethouder, door den heer van Liemt daar over geinterpelleerd, erkent volmondig het hier medegedeelde, voegt er zelfs bij, dat nog een maand geleden aan de directeuren door B. en W. is bericht, dat het rapport-Lucas moet worden uitgevoerd. Toch blijft de be grooting onveranderd en voelt de Wethouder nog niets voor een verificatiedienst. Daar zit iets scheefs in. Het is niet voldoende, dat de eene ambtenaar den anderen controleert (of sauveert?). Een onafhankelijk klein college, met een ter zake bevoegd man aan het hoofd, moet aanwijzingen kunnen geven, waarnaar de ambtenaren zich hebben te gedragen. Als slot van de algemeene beschouwingen over de bedrijven waarbij de heer Klein den heer Joosten nog leelijk in het zonnetje zette! werd gestemd over twee moties van de sociaal-democraten, bij monde van den heer Joosten verdedigd; een, om B. en W. ■uit te noodigen er voor te zorgen, dat de renteberekening bij de bedrijven overeen komstig de provinciale voorschriften zal zijn, welke geheel overbodige en onbegrijpelijke motie werd verworpen met 10 stemmen voor en 19 tegen. De andere motie was ge vaarlijker, om n.m. nu reeds te bepalen, dat uit de winsten der bedrijven niet meer mag worden geput, dan bij de begrooting is ge raamd. Maar de Raad was zoo verstandig op advies van mr. Slingenberg zich zelf en den toekomstigen Raad van groot-Haarlem niet te binden ten opzichte van de eventueele overschotten der bedrijfsrekeningen en ver wierp de motie met 12 stemmen voor en 17 tegen. In zijn derde motie was de heer Joos ten bijna geslaagd. B. en W. hebben voorge steld het tarief voor het water met 2 cent te verlagen. De heer Joosten maakten er 4 cent van. Wethouder Heerkens Thijssen be streed dit. Om de exploitatierekening over eenkomstig het voorstel-Joosten sluitend te maken, rroet geput worden uit de reserve, welke men uit de nieuwe watermeters hoopt te halen. Maar dat is gevaarlijk! Toch zou de heer Joosten het op dit punt gewonnen hebben, omdat verschillende Katholieke raadsleden en dr. Adrian hem steunden, wan neer zijn partijgenoot Kingma niet had te gen gestemd. De motie werd nu met 14 stem men tegen 15 verworpen. Een heele discussie werd ons bespaard, doordat de heer v. d. Kamp voorstelde om de voordracht van B. en W. ter benoeming van den heer van Driel tot directeur van de Reiniging eerst nog eens te behandelen in de commissie, welk voorstel door B. en W. werd overgenomen. Resten nog de belasting op de publieke vermakelijkheden en de zakelijke belasting op het bedrijf. Beide oude beestjes. De heer van Liemt vroeg nogmaals om een milde toepassing van de belastingheffing op vermakelijkheden ten opzichte van patro naatsuitvoeringen en dergelijke. En de heer v. d. Kamp vertelde van een huisvader, die ter gelegenheid van de brui loft van een zijner kinderen een feestje had gegeven, alleen voor familieleden en verdere bruiloftsgasten. En daarvoor moest belasting worden betaald! Dat is toch al te gek! Ook de Wethouder erkende dit en beloofde een onderzoek; wees er inmiddels op, dat de be lasting er niet een is op enkel publieke vermakelijkheden. We hebben er de verorde ning nog eens op nageslagen en daar staat in artikel 1, dat belasting geheven wordt op tooneelvertconingen en andere vermakelijk heden, welke hetzij kosteloos, hetzij tegen betaling voor ieder toegankelijk zijn, als mede indien deze tegen betaling toeganke lijk zijn voor bepaalde personen. Deze vreemde redactie is gekozen met het oog op vereenigingen, die uitvoeringen ge ven, zoogenaamd gratis, voor hun leden (die den prijs in hun contributie of donatie beta len) en die daarnaast nog plaatskaarten aan niet-leden verknopen. In een volgende alinea wordt dit nog eens omschreven, 't Is prach tig, dat men ontduikingen tracht te voorko men, maar wanneer de verordening voert tot heffingen als door den heer v. d. Kamp genoemd of zeer afkeurenswaardige „grens gevallen" schept, dan doet men toch maar beter een redactie te kiezen, die den ambte naren duidelijker maakt, wat belasting op „vermakelijkheden" beteekent. Ten slotte de zakelijke belasting op het bedrijf. Wij achten ze, mèt de strijders voor afschaffing in den Raad, een buitengewoon onsympathieke, welke hoe eer hoe beter dient te worden opgeruimd. Maar meerdere malen in het jaar met een motie bij den Raad kon%n om ze af te schaffen is tegen de con tinuïteit, welke nu eenmaal in elk bestuur moet bestaan. De goede democratie eischt, dat men zich neerlegt bij eenmaal gevallen besluiten, zoolang zic'n geen nieuwe ge zichtspunten of andere omstandigheden voor doen, welke met reden op zulk een beslissing kunnen doen terugkomen, 't Leek ons daar om niet gelukkig, dat al weer een motie werd ingediend om de geheele belasting (een post van 9O.CC0!) te schrappen en toen deze met 9 stemmen tegen 19 was verworpen, een nieuwe motie te formuleeren, om de belasting dan althans met 25 pet. te verlagen. Ook deze laatste werd verworpen. Men wake er voor op deze wijze anderen, b.v. de sociaal democraten, uit te lokken, om telkens op nieuw tc komen met voorstellen, waarmee ze eenmaal in de minderheid zijn gebleven. De begrooting is ten slotte met enkel de stem van den heer Peper tegen aangenomen. De burgemeester sprak den wensch uit, dat het de laatste moge zijn geweest van het eng saamgeperste, nauwbegrenst? Haarlem. biet zij zoo! Sociëteit „St. Bavo" Bestuur Zieken fonds Óverveen 8 uur St. Bavo- gilde 8 uur Vioolonderwijs 3 uur Zangles 2 uUr Duivententoonstelling 10 uur gewone zittingen 7 uur. Stadsschounwburg Ver. Rotterd. Hof stad Tooneel ..Tieneke" 8 uur. Gem. Concertgebouw Uitvoering Harmo nie-Crescendo 8 uur. Gebouw Bloemhof. - Bloemhofstraat Jaarfeest Vereeniging van oud-leerlingen d- - Tuinbouwcursussen 8 uur. De Kroon Bioscoopvoorstelling 8 uur. Luxor Theater. Bioscoopvoorstelling, 8 uur. Arbeidsbemiddelingsbureau van Sint Fran- ciscus Liefdewerk, Zoetestraaf 11 El- ken Donderdag van 89'A uur. R.-K. Arbeidsbeurs voor mannen en jon gens Sociteit St. Bavo, Smedestraat 23, Telefoon 10049, Alle werkdagen van 9half 9 uur. 's-Zaterdags alleen van 92 en van 26Vj en 's-avonds van half 8half 9 uur. R.-K. Arbeidsbeurs voor Vrouwen Bloem- hofstraaf 1 Alle werkdagen van v.m. 1012 uur des middags van 24 uur, en 's avonds van 89 uur behalve Zaterdag avond Tel. 11671. A eïdsbeurs voor R.-K. Ziekenverpleegsters (uitgaande van den Ned. R. K. Bond van Ziekenverpleegsters) Aanbiedingen en aanvragen voor verpleegsters aan het Bu reau BLweg 309 Overveen (dr. C Bosch). R.-K. Leeszaal en uitleenbibliotheek Jansstraat 49 Eiken dag geopend van 1012 van 25 en van 710 uur, be halve des Maandagsochtends en op Zon en Feestdagen Uitleenen van boeken van 2 tot 5 uur en van 79 uur Woens dagmiddag ruilen van kinderboeken St. Marthavereeniging. Bloemhofsfr. 1, Zon dags en Woensdags van 810 uur, n.m. gezellig samenzijn voor Hollandsche meis jes, die hier geen tehuis hebben Tel. 11671. R.-K. Bevolkingsbureau. Gebouw Sint Bavo Smedestraat 23 van 8—10 uur op Maandag-, Woensdags- en Vrijdag avond. St. Elisabeth's Vereeniging Jansstraaf Aanvragen om versterkende middelen voor arme zieken der S. E. V. Maan dags van 23 uur Donderdag van 12. F 'l. Kraamverzorging van de De'rdë Orde St. Fianciscus. Aanvragen ook voor niet leden van de Derde Orde te richten tot Mevr. Coebergh, Ged. Oude Gracht 74, des Dinsdags van -3 uur. Eerste Hulp bij Ongelukken. (Snelverband) Centrale post Tel.. 11111 en verder brj de leden te kennen aan het zwart schild met wit kruis aan den huisgevel. Reddingsbrigade voor Drenkelingen verstikking, electriciteitsongevallen Telefoon 10231. Woensdagavond vergaderde ten stadhuize in de oude Raadzaal onder voorzitterschap van den heer Vincent Loosjes de plaatse lijke commissie van toezicht op het Lager Onderwijs. Afwezig zijn de leden: Speller; mej. Verweys; Jac. Jansen; Kraak; de Vries; Overbeek; Klein; Klein Schiphorst; Kalb- fieisch; Broekhuizen; v, Bilderbeek; Kap pers en Jonckbloedt. De voorzitter rjcht bij den aanvang een woord van welkom tot dr. Sluyterman, die in de commissie heeft zitting genomen. De voorzitter deelt verder mede, dat de vergadering door het moderamen is uitge schreven, terwijl men niet dacht dat de ge meenteraad van Haarlem bijna zes dagen noodig zou hebben om de begrooting 1926 te behandelen. Daarom verzoekt spr. de heeren'E, G. A. L. ter Haar en Max, indien spr. en mej. Berdenis v. Berlekom voor een stemming worden geroepen, hun plaatsen te vervul- len. De heeren ter Haar en Max gaan hiermede accoord. Mej. Berdenis van Berlekom leest daarna de notulen, die onveranderd worden vastgesteld. Ingekomen stukken. Onder de ingekomen stukken zijn eenige berichten van benoemingen en ontslagver- leeningen bij het openbaar onderwijs. Collecten en Uitdcelingen. Van B. en W. is het volgende schrijven ontvangen: „Herhaaldelijk komt het voor, dat ons aan vragen bereiken om toestemming tot het ge bruiken der school-organisatie teneinde; a. of gelden in te zamelen voor een lief dadig doel, (uitzending van zwakke kinde ren naar vacantie-kolonies, enz.); b. óf circulaires te verspreiden (als propaganda voor een kenbaar gemaakt doel, drankbe strijding, b.v., dan wel een waarschuwing tegen eene bepaalde beroepskeuze, e.d.); c. óf bekendheid te geven aan het bestaan, den omvang of de werking van een meestal particulier bedrijf (zij het dan, dat daarbij in den vorm van een brochure of boekje schijnbaar gestreefd wordt na?r jeugd-onderricht). In vele gevallen is de strekking van het verzoek dermate voelbaar, dat van eene gunstige beschikking geen sprake kan zijn. Maar bij enkele andere toch kan de vraag rijzen, of niet tot het bereiken van het beoogde doel, door het gemeentebe stuur behoort te worden medegewerkt. Daarbij doet zich dan weer een 2e vraag voor, n.I.: of het beroep op de medewer king van het onderwijzend personeel een imperatief karakter moet hebben, dan wel, of die medewerking, en de wijze waarop, aan het inzicht, en voorts aan de pruden tie van het Hoofd en het personeel behoort te worden overgelaten. (Deze toch zouden daarbij o.m. te rade kunnen gaan met het vermoedelijk aan hen bekend gevoelen van de ouders hunner leerlingen). Ten einde, zoo mogelijk, in deze te geraken tot een be paalde gedragslijn, zou het ons aangenaam zijn uw gevoelen omtrent de materie (uiter lijk op 1 Januari a.s.) te mogen vernemen." Het prae-advies van het bestuur luidt; De meerderheid wenscht, dat voorschriften omtrent collecten, verspreiding van lectuur, enz. gegeven worden door B. en W. aan de schoolorganisatie en een imperatief karak ter dragen. De minderheid wenscht aan iedere school een zoo groot mogelijke vrij heid te laten, mits B. en W tegen versprei ding, enz. geen bezwaren hebben. De heer ROZA is ten sterkste gekant tegen al dergelijke dingen op de scholen, ook niet uit paedagogisch oogpunt be schouwd. Men zou beter doen dergelijke dingen van de scholen te houden en deze over te laten aan de algemeene liefdadig heid. Spr. zou daarom wenschen, dat de commissie zich afwijzend stelde te dien op- zichte. Dr. SLUYTERMAN heeft de materie be zien en is tot dezelfde conclusie gekomen als de heer Roza. De heer ROZA zou, als de commissie gunstig adviseerde, de zaak imperatief wil len stellen opdat de volle verantwoordelijk heid aan B. en W. komen. Mei, BERDENIS v. BERLEKOM. vormend de minderheid van het bestuur, verdedigt haar standpunt. Daarom moet aan de opvoeders (onder wijzers) volle vrijheid worden gelaten om het fijn aanvoelen van geven en nemen der leerlingen te vormen. De heer v. d. HAVE ondersteunt de mee ning van mej. Berdenis v. Berlekom. De 'heer MAX meent, dat de scholen het instituut vooral zijn, om bij de leerlingen het medelijden voor minder bedeelde of lijden de evènmenschen op le wekken. Spr. haalt voorbeelden uit de practijk aan. In de gevallen als in hel schrijven van B. en W. bedoeld, zou spr. daarom een im peratief karakter willen stellen, dit om geen enkele school uit tc zonderen. De heer SEGAAR zou het beter vinden den bestaand en toestand te handhaven en de bëoördeeling aan B, en W. over te laten. Dr. SLUYTERMAN merkt op, dat de ver deeldheid van meening in de vergadering reeds spreekt tegen een imperatief stellen van de bevoegdheid van B. en W. De' VOORZITTER bestrijdt de laatste uit lating van Dr. Sluyterman. Verder sluit hij zich bij de zienswijze van den heer Max aan. Mevr. BOES is tegen collecten op school, dóch zou voor vacantie-colonies een uit zondering willen maken. Daarna wordt tot stemming overgegaan. Het voorstel ROZA wordt verworpen met 10 tegen 2 stemmen. Het voorstel van de minderheid van het moderamen wordt verworpen met 9 tegen 3 stemmen. Het voorstel van de meerderheid van het moderamen wordt daarna aangenomen met 10 tegen 2 stemmen. Circulaire Delft. De Commissie van Toezicht op het lager onderwijs te Delft, schrijft ons, dat de lagere school aldaar eindigt einde Augustus, zoo dat er.dan wel volkomen aansluiting is met U.L'.O., H.B.S. en Gymnasium, doch niet met de Ambachtsschool, waar de cursus aan vangt op 1 April. Een afdoend middel meent dé commissie te zien in een regeling, die voor alle onderwijs-inrichtingen met jaar cursus voorschreef te beginnen met 1 April of 1 Mei en vraagt hieromtrent het advies der Commissie van Toezicht te Haarlem. In Haarlem bestaat dezelfde moeilijkheid en deze heeft een punt van bespreking uit gemaakt tusschen de Ambtelijke Vereeni ging van Hoofden eti den Directeur der Am bachtsschool. Erkend wordt het groote na deel voor de jongens, welke de Ambachts school zullen bezoeken en 4 maanden on derwijs aan de school G. L. O. missen, doch een verplaatsing van den cursus voor alle scholen naar 1 April of 1 Mei zou zeer on geschikt zijn voor de leerlingen, welke over gaan naar andere inrichtingen voor voort gezet onderwijs. Het Bestuur stelt voor aan de Commissie te Delft te berichten, dat men alhier om bovengenoemden redenen in den bestaanden toestand berust. Aldus wordt besloten. Verslag 1925. Het verslag 1.925 ondervindt geen wijzi ging of opmerking en wordt vastgesteld. Verkiezingen. Aan de orde is verkiezing van enkele periodiek aftredende commissieleden. Aan de beurt van aftreding zijn; Van groep A; W. Kraak; van g<-oep B: P. Kalbfleisch; van groep C: L. v. d. Have; van groep D; W. J. Speller; van gioep E: Mevr. M. F. Bóes-Smith. De heer W. Kraak stelt zich niet herkies baar. Aan het altredend lid, dat thans niet ter vergadering aanwezig is, zal een dankschrij ven gericht worden voor dc bewezen dien sten en in de commissie verstrekte adviezen. In de plaats van den heer W. Kraak wordt aanbevolen de heer de Liefde. De heer Kalbfleisch stelt zich ook niet herkiesbaar. In diens plaats wordt aanbevolen mr. A. R. Baas. Aan den heer Kalbfleisch zal dank worden gebracht voor de door hem bewezen dien sten. Rondvraag. De heer v. WAARDT vraagt of het niet op den weg der commissie ligt om aan te dringen op betere organisatie van ouder avonden. De VOORZITTER merkt op, dat de ouder avonden wettelijk bepaald zijn, zoodat de commissie hieraan niets kan doen. Bovendien is reeds gevraagd in Je com missie of de leden der commissie op de ouderavonden toegang hadden. Dit werd facultatief gelaten. Mej. BERDENIS v. BERLEKOM meent, dat de opmerking van den heer v. Waardt in het verslag kan worden opgenomen. De VOORZITTER vraagt den heer v. Waardt nadere aanduidingen der betreffen de scholen. Hierna wordt de vergadering gesloten. Aan de chocoladefabriek van de firma D. hier ter stede werd door de Haarlemsche recherche op heeterdaad een verduistering ontdekt, 'die reeds gedurende verscheidene jaren gepleegd werd en waar ze vaak plaats had, aan de firma D, zeer belangrijke schade in den loop der jaren moet hebben berok kend. Het gelukte de recherche op heeterdaad een tweetal chocoladebewerkers der fabriek aan te houden. Het waren C. D., 43 jaar oud, wonend te Haarlem en C. M., 42 jaar oud, wonende te Schoten. C. M. werd gearresteerd toen hij een zgn. „brood" ruwe chocolade, wegende 4 K.G,, dat hij uit hoofde van zijn dienstbetrekking onder zich had, zich toeeigende. Hij bekende den diefstal en verklaarde tevens, dat hij dergelijke verduisteringen al sinds 3 of 4 jaren lang pleegde en dit on geveer 5 maal per week. Uit een eenvoudige berekening kan dus Paul Valéry. De voorzitter van de afd, Haarlem, de heer H. J. Sauveur, introduceerde den spreker bij de aanwezigen en wenschte hem geluk met zijne benoeming tot lid van de Académie Fran?aise en sprak zijne groo te voldoening uit over het feit, dat de afd. Haarlem de eer te beurt valt een dichter als Valéry in haar midden te zien. Valéry dankt voor de waardeerende er, vleiende woorden van den voorzitter en begint dan de causerie over zijn onder werp; „Souvenirs littéraires." Inderdaad bleek het een causerie te zijn. Bepaald nieuws bracht zij niet; nieuwe ge dachten gaf zij niet. Maar de manier, waar op Valéry zijn souvenirs vertelde, was in teressant. Zijn litteraire herinneringen beginnen in Montp'ellier aan de Universiteit, waar hij zoogenaamd in de rechten studeerde. Daar leerde bn o.m. Pierre Louys kennen en Van Hamel, die volgens getuigenis van Valéry uitmuntend Fransch sprak. Van Monlpeliier gaat hij naar Parijs en zit al spoedig in de beweging der revolu- Uonnaire jongeren omstreeks 1890, die zich wars toonde van alle naturalisme en even enes zich kante tegen de zgn. Parnassiens, Als den dichter, die den grootsten invloed heeft gehad, ook buiten de grenzen van Frankrijk, noemt Valéry Charles Baudelaire, Deze heeft mannen als d'Annunzio, Swin burne en Stefan George beïnvloed in hun werk. Drie dichters hebben, elk op hun eigen wijze, het werk van Baudelaire voortgezet: Paul Verlaine, Renibaud en Mallarmé. De spreker leest enkele gedichten voor van Baudelaire, o.a. „Le Balcon." In een volgend gedeelte zijner rede ver telt spr. allerlei aardige herinneringen aan verschillende dichters en schrijvers, Degus, Odilon Redon, Verlaine, die hij vaak zag voorbijkomen omringd door „belangstellen den." In hartelijke woorden dankte de voorzit ter den meester voor zijne causerie, die door alle aanwezigen met belangstelling was gevolgd. Hedenmorgen had ten bureele van den hoofdingenieur-directeur in de Directie Noord-Holland de aanbesteding plaats van het maken van asphaltverhardingen op den Rijksweg van Haarlem naar Bennebroek, in de gemeente Heemstede, en op den Rijks weg van Haarlem naar Velsen, in de ge meente Schoten. Raming 113.000, Ingeschreven w^rd als volgt; Hollandsche Maatschappij tot het maken van werken in gewapend beton, te Den Haag 112.800.—. J. Lindenbergh te Wemeldinge 104850, F. v. d. Pol, Amsterdam 112900. Chr. Rozendaal, Enkhuizen, 109500. Ned. Basalt Maatschappij, Zaandam, 99845 en de N.V. Bitumenweg, Utrecht, 98990, welke de laagste inschrijfster was. AMERIKA GESLOTEN? „Het Kweekersblad" deelt mede, dat vol gens een particulier telegram de Board niet op de beslissing terug komt, zoodat Amerika gesloten blijft voor Narcissen, De mogelijkheid bestaat, dat regelingen ge troffen worden om scherper nog dan voor heen de eischen voor toelating te kunnen handhaven d.w. z, alleen toegang onder ster ker keur. Zoolang de officieele berichten niet bekend zijn, zegt het blad, dient men het bericht met de noodige reserve te aanvaarden. Gedurende de week vóór Kerstmis, van 17 December tot en met 24 December en op den Oudejaarsavond, mogen dc winkels onbeperkt open blijven. Bij de opening van het Christelijk Lyceum aan de Emmakade, heeft Bisteren de rector van dat onderwijs-dnstitmit een paar aardige ideeën geuit over het Lyceum in het a^e" meen en over het Christelijk M.dde baar Onderwijs in het bijzonder. Wit willen daarep hier de aandacht vestigen, omdat het Lyceum-onderwijs tegenwoordig en het bijzonder Lyceum-onderwijs groote belans- I stelling in Haarlem heelt. De heer Van Dorp zeide: Het Lyceum in zijn oorspronkelijken op zet vereenigt humanistische en de moderne school van algemeene vorming. Het eerst- opfestelde doel moge zijn, de z.g.n. beroeps keuze te verschuiven naar later leeftijd en daardoor het individu meer kans te geven op ontwikkeling in overeenstemming met zijn aanleg en bestemming, nu de- lycea in aantal zoo snel toenemen, rijst de belang rijke vraag, of dit schooltype de toekomst vcor zich zal opeischen. Was het eerste doel te bereiken door een vervorming van het gymnasiale pro gramma en van dat der H. B. S. in mmdere mate, het zal er thans om gaan, of de lyceum-gedachte de kracht zal hebben eei eenheids-school te vormen. Ik wil et lyceum zien als drager van een gedachte van synthese. De wereld heeft er behoefte aan, bevrucht te wprden, zoowel door de klassieken, wier kracht daarin ligt dat zij een gesloten eenheid vormen, als door het moderne denken. dat immers wereld en maatschappij zoekt te begrijpen, naar hun tegenwoordige behoeften. Daarom mogen wij er voor waken, dat uil een ver eeniging van twee zoo verschillende strocmingen, strijd binnen de muren zou geboren worden. De werkelijke synthese vraagt thans de volle bezinning van de lei ders der lycea. Praktisch mogen wij begin nen- met te zoeken naar alles, wat wij in elkander kunnen waardeeren, met vooral ook onze leerlingen op te voeden in de overtuiging, dat de verschillende stroomin- g'en elkaar noodig hebben, dat zij elk toch maar een klein deel veroveren van wat waardevol is, dat uitwisseling van de denk beelden van beide richtingen heide ten goede komt. In de leiding van zulk een school ligt vooral dit aantrekkelijke, dat er problemen zijn, en dat er telkens weer nieuwe pro blemen zich opdoen, waneer de vorige eenigermatc tot oplossing gekomen schijnen te zijn. Daarin ligt tevens een kans. dat onze onderwijssystemen niet mislukken, doordat zij werden tot versteeningen uit een vroeger i'idperk. En mochten wij beleven, dat deze vraag stukken tot oplossing komen dan nog lig daarnaast voor de leiders en niet mindei voor de docenten enzer inrichtingen van Christelijk onderwijs een ontzaglijke taak, die slechts tot een goede uitkomst gebracht zal kunnen worden, wanneer niet alleen zij, maar ook onze leiders in geestelijk en maatschappelijk opzicht, ontwikkeld op de basis van levensbeschouwingen, die met de enze zijn. Zullen wij op den duur te vreden mogen zijn met ditzelfde onderwijs te geven in onze eigen sfeer, uit ons eigen gezichtspunt? Of is dit slechts een eerste stap? Is niet eisch, dat volge een tweede stap, dat wij ons onderwijs vak voor vak bezielen met onzen geest? dat wij om een duidelijk voorbeeld tc geven, niet kerk geschiedenis geven, naast algemeene ge schiedenis, maar dat wij d e geschiedenis concentreeren om wat óns het meest van waarde is? En zal het ons dan mogelijk zijn, een eigen algemeen vormend middelbaar onderwijs te bouwen? Dat is het ideaal waar het eigenlijk om gaat, op dien weg waarheen ternauwernood de eerste schrede gezet is. Dames en Heeren medewerkers in de op voeding van onze leerlingen, in dit ver band zijn onze pogingen tot het vormen van een eigen methodiek niet zonder be- teekenis. Op den grondslag van een eigen methodiek zullen wij misschien leeren onderscheiden, wat vcor onze kinderen van wezenlijke waarde i. Het is niet weinig waartoe wij geroepen zijn. God make on» getrouw in het vele, waarover wij gezet zijn. Tc! zoover wat de heer Van Dcrp zeide Ook ons Katholiek onderwijs ontwikkelt zich in die fichting, we meenen te mogen zeggen, dat het bij ons al geen vraag meer is, of dit zal moeten gebeuren. Metterdaad wordt ons onderwijs in die richting gestuwd en het moge al dan een eerste stap genoemd worden, wij gelooven toch, dat het voor ons Katholiek onderwijs een zeer groote eerste schrede is, die zij al op dit pad heeft gezet. Uil een eeuvuuuige uereiceiuiig reeds dadelijk blijken, dat het gestolene in Medegedeeld door het Kon. leteorol. totaal ongeveer 4000 K.G. moet beloopen Instituut te De Bilt. en wanneer daarbij in aanmerking genomer Naar w-aarnemingen in den morgen van wordt, dat de prijs der chocolade 2 per December, K.G. bedraagt, kan hieruit de belangrijk heid der berokkende schade voldoende blijken. C. M. verklaarde verder de gestolen cho colade te hebben verkocht aan C. B., die eveneens gearresteerd werd en de heling bekende. In verband met deze verduistering deed de recherche huiszoeking bij C. D., waar nog drie chocoladebrooden in beslag wer den denonvo»- Hoogste Barometerstand 778.8 m.M. te lasfjord. Laagste Barometerstand 737.7 m.M. te Haparanda. Verwachting van den avond van 18 tot den avond van 19 December. Matige tot zwakken, later opnieuw toe nemende westelijke tot zuidelijken wind, zwaarbewolkt tot betrokken waarschijnlijk met regen, iets zachter. Barometerstand 9 uur v.m.: 764. Stilstand. Licht op. De lantaarns moeten morgen worden opgestoken te 4.14. ROERMOND, 17 Dec. Op de alhier ge houden vergadering van 't Bestuur der Ver eeniging „de Limburgsche Katholiekendag", is besloten, den eersfvolgenden Katholie kendag te houden te Venlo op Pinkster- Maandag behoudens nadere goedkeuring van Z. D. H. den Bisschop van Roeraiaildp

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1925 | | pagina 1