BINNENLANDSCH NIEUWS.
De financiëele crisis in
Frankrijk.
De minister van Koloniën verklaarde in
Je Kamer, dat er in geen enkele omstandig
heid ooit sprake zou zijn van het afstaan
van ook maar een duimbreeds koloniaal
grondgebied om uit de financieele moeilijk
heden te geraken.
Uit Syrië.
De „Rodney" van stapel
geloopen.
De kabinetscrisis in
Daitschland.
W est-F riesche
Kanaalplannen.
Geen pasvisum meer voor
Daitschland.
De politieke crisis.
Geluidsproeven in Duitschland.
Het proces-Steiger.
De fraude der Banco
di Angola.
Het Turksche kabinet
bijeengeroepen.
R. K. Vereeniging van Nederl.
Drukkerspatroons.
De ongelukken in de
Limburgsche mijnen.
De rede van oud-minister
Heemskerk.
De arbeid aan de Zuiderzee
werken.
Vermoedelijk stillegging tot 1 Februari 1926.
Zal de broodprijs te Amsterdam
verhoogd worden?
STATEN-GENERAAL.
Het sabotage-geval op
de „Java".
Nederlandsche
R.-K. Journalistenvereeniging.
FINANCIËN.
LUCHTVERKEER.
De Koolhoven 33.
KERK EN SCHOOL.
Benoemingen in het
Aartsbisdom.
Een vereeniging Van
wiskunde-leeraren.
Prof. dr. W. Einthoven.
Een Katholieke H. B. S. voor
meisjes te Rotterdam.
(Msb.)
MARKTNIEUWS.
GEMENGD NIEUWS.
Fabrieksbrand te Helmond.
Geval van hoenderpest
te 's-Gravenzande.
Kanon uiteen gesprongen,
Uitslaande brand op het Rokin,
Waarschuwing.
Het vreeselijk ongeluk te
Gaanderen.
Motorboot tegen een brug
gevaren.
De brand bij de Nederl.
Scheepsbouw-Mij.
Een avontuurlijke reis.
De groep der radicaal-socialisten nam
en voorstel aan tot het instellen van een
fiscale commissie uit de groepen der linker-
tijde, belast met het uitwerken van een
gemeenschappelijk financieel program.
De groep der soc alisten hield zich bezig
met een besoreking over een motie-Renau-
del, welke groep verplicht alle vertrouwen
aan de regeermg te weigeren, die niet
krachtig genoeg zou zijn voor het finan
cieel herstel en het onderdrukken van de
fascistische praktijken.
Bij tegen Damascus gevoerde operaties
eerden den Droezen zware verliezen toe
gebracht, terwijl de Franschen een tiental
gewonden kregen. Het meerendeel der
opgestane dorpen :n het zuiden van den
Libanon, heeft zijn onderwerping aangeboden
Prinses Mary heeft het slagschip „Rodney"
van stapel doen loopen. Dit schip kost
zeven millioen pond sterling en is het
tweede nieuwe slagschip, waartoe onder het
verdrag van Washington machtiging werd
verleend.
Een draadloos bericht meldt nog, dat de
„Rcdney" in 1922 op stapel werd gezet en
de plannen voor het schip ontworpen wer
den door Sir Tennyson Deyncourt.
Als zeker kan worden aangenomen, dat,
nu dr. Kochs bemoeiingen tot vorming van
een kabinet op de basis der groote coalitie
zijn mislukt, de rijksprssident opnieuw aan
dr. Luther opdracht zal geven tot vorming
van een ministerie.
Tot dusyer heeft von Hindenburg nog
geen opdracht gegeven en het is zelfs de
vraag of hij nog vóór de Kerstdagen er toe
(al overgaan.
Hoewel er van rechts pogingen worden
Naar de TeL verneemt, hebben de door
Gedep. Staten van Noord-Holland aan de
Staten voorgestelde kanaalplannen bij het
ononderzoek in de afdeelingen over het
algemeen veel instemming gevonden. Al
leen werd bezwaar geopperd tegen het
kanaal langs de Streek en het kanaal door
de Westerkoggen, waartegen in die streken
zelve nogal actie is gevoerd.
Met de verdeeling der kosten, n.l. 1/3
voor het Rijk, 14 voor de prvincie en 1/6
voor de belanghebbende streken kon men
zich vrij algemeen vereenigen.
Met Ingang van 1 Februari 1926,
an 15 tot 17 December hebben te Osna-
briick tusschen vertegenwoordigers der Ne
derlandsche en der Duitsche regeeringen
besprekingen plaats gehad over de afschai-
fing der^ verplichte pasvisa, en de verge
makkelijking van het kleine grensverkeer
Deze besprekingen hebben tot een bevre
digend resultaat geleid. Het voornemen be
staat om de wederzijdsche afschaffing der
verplichte pasvisa voor Nederlandsche en
Duitsche onderdanen en de vergemakkelij
king van het wederkeerige kleine grensver
keer met 1 Februari 1926 te doen ingaan.
DE KATHOLIEKE MINISTERS
WEIGEREN HET AANBOD VAN
DR. DE VISSER.
Een voorstel van den Kabinetsformateur
inzake het Gezantschap bij het Vaticaan.
Zooals wij meldden heeft dr. De Visser
verschillende leden van het demissionnaire
kabinet, o.m. de Katholieke ministers, aan
gezocht om zitting te nemen in het door
hem te vormen ministerie.
De „Msb." deelt thans mede, dat het
schrijven, hetwelk aan deze ministers is
verzonden, ook de mededeeling bevatte dat
het in de bedoeling lag den Nederlandschen
gezant te Bern tijdelijk te beiasten met de
waarneming van den gezantschapspost bij
den H. Stoel.
Woensdagmiddag zijn de vier R. K. Mi
nisters op het departement van Marine bij
een gekomen om gezamenlijk overleg te
plegen. Is het blad wel ingelicht, dan is het
resultaat van deze bespreking geweest dat
ie Katholieke ministers het aanbod niet
aannemelijk hebben verklaard en dit aan
den formateur hebben meegedeeld.
Dit besluit zal wel niemand verwonderen,
wanneer men bedenkt dat depvoorgesteldc
oplossing geen rekening houdt met het ka
rakter van het gezantschap bij het Vati
caan, dat bedoeld is als een luisterpost
Zulk een post brengt mee dat men niet zoo
nu en dan eens luistert, maar gedurende 12
maanden in het jaar zijn oor te luisteren
legt. Een Gezant te Bern, die daar ook
andere dan zuiver politieke belangen heeft
te behartigen, bovendien een consulaircn
dienst onder zich heeft, zal uit den aard
der zaak niet voldoende tijd en gelegenheid
hebben om tegelijk het gezantschap bij den
H. Stoel naar behooren te behartigen.
Een oplossing zal, om aannemelijk te zijn.
dan ook rekening moeten houden met het
bijzonder karakter van het gezantschap bij
den H. Stoel.
Vandaag opgelet!
Het Kon. Ned. Met. Inst. te De Bildt deelt
nede, dat heden, Vrijdag, wederom ont
plofbare stoffen tot explosie zullen worden
gebracht voor de studie van de voortplan
ting van het geluid in de atmospheer.
De ontploffing zal plaats vinden in Mid-
den-Duitschland op 580 K.M. afstand van
het midden van ons land.
De Duitsche Meteorologische Dienst heeft
d_c medewerking ingeroepen van het Kon
Ned. Meteorologisch Instituut te De Bildt,
om waarn«mlfs *n belangstellenden in Ne-
gedaan om tot een extra-perlementair ka
binet van ambtenaren en deskundigen te
komen, verwacht men toch algemeen, dat
Luther een parlementair kabinet uit de
middenpartijen zal vormen.
Gisterenmiddag is het lang «n met span
ning verwachte vonnis in het proces te
Lemberg uitgesproken.
Reeds des morgens vroeg werd het ge
rechtsgebouw door een menigte menschen
belegerd, die allen wilden probeeren een
plaatsje op de publeke trbune te verove
ren. Vrijwel alle grccte winkels waren ge
sloten.
Van de jury antwoordden op de vraag,
of Steiger een aanslag op den Poolschen
staatspresident gepleegd had, 8 leden met
neen" en 4 met „ja", waarop de recht
bank Steiger vrijsprak. Hij werd onmid
dellijk uit de hechtenis ontslagen.
Uit Lissabon wordt gemeld, dat een ver
tegenwoordiger van de Engelsche firma
Wa'.erlow Son die in opdracht van de
Eank van Portugal de z.g. valsche bankno
ten in Engeland heeft laten drukken, foto's
heeft getoond van de documenten, waaruit
blijkt, dat de Bank van Portugal inderdaad
opdracht heeft gegeven tot het drukken van
deze biljetten voor een bedrag van 3 mil
lioen pond sterling.
De gouverneur van de Bank van Por
tugal, die zooals inmiddels bekend, is af
getreden, spreekt de bewering van een der
Gearresteerde directeuren van de Angola-
Bank tegen, als zou er een geheime over
eenkomst hebben bestaan, die ten doel had
de inflatie te bevorderen.
De firma Waterlow Son is voorne
mens een eisch tot schadeloosstelling in te
telle" tegen de Bank van Portugal, omdat
zij do«r deze ten onrechte in het openbaar
is genoemd in een verband dat haar goe
den naam zou kunnen schaden.
Bij ontvangst van het besluit van den
Raad van den Volkenbond inzake Mosoel
werd het kabinet bijeengeroepen. Moesta-
fa Kemal was aanwezig. De beraadslagin
gen duurden zangen tijd.
derland te verzoeken, te luisteren of de
explosie alhier gehoord kan worden.
De ontplofbare stoffen worden tot ont
ploffing gebracht te 11 uur M.E.T. v.m.,
dus te 10.20 uur Amst. Tijd. Daar het ge
luid ongeveer 30 a 40 minuten noodig heeft
om tot hier te komen, worden belangstel
lenden dus verzocht tusschen 10.45 uur en
11.05 uur v.m. A.T. te luisteren en hun
eventueele resultaten aan den hoofddirec
teur van het Kon. Ned. Met. Inst. te De
Bildt schriftelijk mede te deelen.
De R. K. Vereeniging van Ned. Drukkers
patroons vergaderde Dinsdag in het Jaar
beursgebouw te Utrecht.
De zeer goed bezochte vergadering ken
merkte zich door een bijzonder geanimeerde
bespreking, speciaal ten aanzien van het
voornaamste punt der agenda: Beantwoor
ding van de vraag of het Prijstarief al dan
niet zal worden gehandhaafd.
De overweging dat deze tarieven een al
leszins verdedigbare zeer minimale winst
marge overlaten en de zekerheid dat bij af
schaffing deze geheel zullen komen te ver
vallen, had het gevolg dat met op één na
algemeene stemmen werd besloten het prijs
tarief te handhaven.
Het bestuursvoorstel om toe te treden tot
de Vereeniging tot bevordering van de vak
opleiding in het typografisch bedrijf werd
met de toelichting van het bestuur met al
gemeene stemmen aanvaard.
Voorts werden verschillende huishoude
lijke punten behandeld en de desbetreffende
bestuursvoorstellen aangenomen.
Welke maatregelen zijn' genomen?
Het Tweede Kamerlid de heer Hermans
richtte.tot den minister van Waterstaat de
volgende schriftelijke vragen:
Kan de minister mededeelen, hoeveel on
gelukken dit jaar hebben plaats gevonden
in de steenkolenmijnen van Z.-Limburg, hoe
veel daarvan met dcodelijken afloop, en
hoeveel bij iedere mijn afzonderlijk?
Indien door deze cijfers bevestigd wordt
de indruk, dat het aantal van die ongeval
len belangrijk is toegenomen, kan de minis
ter dan mededeelen, aan welke oorzaken
dit valt toe te schrijven, en welke maatre
gelen eventueel zijn genomen tot meerdere
veiligheid?
Het Haagsch Correspondentiebureau meldt:
In een door de bladen uit de Rott. over
genomen verslag van een rede, door den
oud-minister, mr. Th. Heemskerk, leider van
anti-revolutionaire Tweede Kamerfractie, in
de anti-revolutionaire kiesvereeniging te
Barendrecht gehouden, komt ten aanzien van
het gezantschap bij den Paus de volgende
zinsnede voor:
„Nu wij dezen twistappel eenmaal kwijt
zijn, zou het wel eens kunnen gebeuren, dat
Ie A.-R, er zich niet meer voor lieten vin
den, het gezantschap opnieuw in te stellen."
Naar wij vernemen is in deze zinsnede min
der juist het gesprokene weergegeven. Ze
had moeten luiden:
„Wanneer wij dezen twistappel kwijt zou
den zijn, zou het wel eens kunnen gebeuren
dat de A. R. er zich niet meer voor lieten
vinden, het gezantschap opnieuw in te stel
len."
Van Wieringen wordt gemeld:
Door de vorst en de daarna ingevallen
dooi zijn de Zuiderzeewerken stilgelegd;
vermoedelijk zullen zij niet vóór Februari
a.s. worden hervat. Door een en ander is
veel werkloosheid op het eiland ontstaan,
Nu in de laatste weken de Amerikaansche
meelmarkt oploopende prijzen vertoont, ten
gevolge waarvan de bloemprijs gestegen is
van ongeveer 21 per 100 K.G. tot 22.25
a 22.50, schijnt het niet uitgesloten, dal
binnen afzienbaren tijd de broodprijs hier ter
stede met 2 cent zai worden verhoogd. In
enkele stadsgedeelten, zooals de Dapper-
buurt, de Kinkerbuurt en Wittenburg, waar
de prijzen steeds een paar cent lager zijn dan
elders, omdat men daar met z.g. afhaaldebiet
te doen heeft, liepen de prijzen reeds op
van 17 tot 19 cent. Naar ons door de voor
zitter der Vereeniging van Werkgevers in het
Isr. Bakkersbedrijf, de heer C. Snapper, mee
deelde, zou thans de toestand in het bakkers
bedrijf hachelijk zijn geworden, en een alge
meene broodprijsverhooging voor de deur
staan. Of deze reeds a.s. Maandag zou intre
den, is echter nog niet te zeggen.
Intusschen verneemt de Tel. van de zijde
der broodbakkerspatroonsvereeniging „De
Voorzorg", dat reeds verscheidene bakkers
op prijsverhooging hebben aangedrongen
,doch dat het bestuur van oordeel is, dat
eerst nog aan enkele voorwaarden waar
omtrent geen nadere gegevens konden wor
den verstrekt - moet zijn voldaan. 'De brood
fabriek „Ceres" deelt nog mee, dat haar om
trent plannen tot broodprijsverhooging niets
bekend is.
In de zitting van den Zeckrijgsraad werd
uitspraak gedaan, in zake het sabotage-geval
gepleegd aan boord van Hr. Ms. „Java" op
27 Juni van dit jaar.
De marinier der le kl. H. J. ter St., tegen
wien door den fiscaal rar. Tollenaar negen
maanden gevangenisstraf geëischt was, met
aftrek van de preventieve hechtenis (bc^.l.
zit sedert 28 Juni in voorarrest) en ontslag
uit den militairen dienst met ontzetting van
de bevoegdheid, om bij de gewapende macht
te dienen, werd tot acht maanden gevan
genisstraf veroordeeld.
De marinier der le kl. v. d. BI. moest
wegens gebrek aan bewijs worden vrijge
sproken.
Zondag 13 Dec. hield de Ned. R.K. Jour-
nalisten-Vereeniging in Hotel „Kasteel van
Antwerpen" te Utrecht een goed bezochte
en prettig geanimeerde vergadering.
De voorzitter de heer J.B. Vesters opent
met den christelijken groet en een bijzonder
woord van welkom aan het eerste vrouwelijke
lid der Vereeniging. Hij wijst erop, dat de
Ver. is gekomen in een periode van actief
werken in het belang der Vereeniging in
het bijzonder en dat der katholieke journa
listiek in het algemeen. De jaarverslagen van
den secretaris, den heer Willem Galesloot
Cornz. en den penningmeester den heer L.
J. Stolwijk werden onder dank aan beide
functionarissen goedgekeurd. Uit het jaar
verslag van den secretaris bleek, dat het le
dental steeds stijgende is waarbij de wensch
wordt uitgesproken, dat spoedig de tijd mo
ge gekomen zijn, dat alle katholieke journa
listen in de R.K. Vereeniging zijn saamge-
bracht.
De aftredende leden de heeren P.J.H.
Steenhoff (vice-voorzitterl en L.J. Stolwijk
(penningmeester), werden herkozen. Beiden
namen hun herbenoeming aan.
Na mededeelingen van den voorzitter over
de gehouden vergadering van de Contact
commissie op Zaterdag 21 Nov. 1.1. werd een
bestuursvoorstel aangenomen om het be
stuur van den Algemeenen Bond van R.K.
Rijkskieskringorganisaties mee te deelen,
de Contact-commissie op te heffen.
Een levendige discussie ontspon zich naar
aanleiding van een inleiding van den heer
Weterings over de vraag of de R.K. Journa-
listen-Vereeniging zich heeft te herzien en
te reorganiseeren. Uit de zeer vriendschap
pelijke gedachtenwisseling kwam de ernstige
wil en medewerking van alle aanwezigen
naar voren om aan te sturen op versterking
der organisatie en verhoogde activiteit, op
dat haar kracht en invloed naar buiten voel
en tastbaar zoo krachtig mogelijk worde ge
demonstreerd.
Resultaat der besprekingen was dat een
commissie werd benoemd bestaande uit de
heeren Weterings, de Louw en Galesloot,
met de taak een rapport saam te stellen, hoe
in de besproken richting door de Vereeni
ging kan worden gewerkt.
De vergadering, waarin nog enkele huis
houdelijke zaken waren besproken, werd
met den christelijken groet gesloten.
HET BELEID BIJ DE MIDDENSTANDS-
BANK.
Twee commissarissen nemen hun ontslag.
Zooals dezer dagen in „De Winkelier",
het officieel orgaan van de Algemeene
Winkeliersvereeni^ng, i9 medegedeeld,
hebben de lieer Bern. J. Gorris en L. J. G.
van der Maesen te kennen gegeven, dat zij
met ingang van 1 December j.l. ontslag
hebben genomen als commissarissen, resp.
van het hoofdkantoor en het kantoor-
Amsterdam der Algemeene Centrale Bank-
vereeniging voor den Middenstand.
Omtrent deze ontslagneming hebben ge
noemde heeren in een gehouden leden
vergadering van de Algemeene Winkeliers
vereniging te Amsterdam, een korte ver
klaring afgelegd over de motieven dezer
ontslagname. De beide afgetreden commis
sarissen hebben in deze verklaring, naar
wij vernemen het volgende beeischt: a
1. De publcatfe van een behoorlijke ba
lans, die den juisten toestand van de bank
weergeeft.
2. Het ontslag van dengene (degenen),
die de oorzaak is (zijn) van de groote ver
liezen, welke men meent, niet op rekening
van do ma'aise, maar op die van hen, die
voor het beleid aansprakelijk zijn, te moeten
stellen.
3. Dat aan de nieuwe crédietnemens
slechts aandeelen worden verstrekt, welke
volwaardig zijn. (Tot dusverre was iedere
credietnemer verplicht aandeelhouder van
de bank te worden voor een bedrag van
ten minste 20 pet. van zijn crediet).
4. Dat ten spoedigste een grondige reor
ganisatie wordt aangevangen, waardoor
groote bezuinigingen kunnen worden ver
kregen.
De beide heeren Gorris en Van der
Maesen hebben, naar wij verder vernemen,
vervolgens verklaard, dat zij, door hun ont
slag als commissarissen te nemen, geheel
vrij zijn om deze eischen met kracht op
de a.s. jaarvergadering van de Bankver-
eeniging te kunnen stellen.
Veromen wordt, dat ook andere leden
van den Raad van Commissarissen van het
bijkantoor-Amsterdam inmiddels reeds hun
ontslag hebb eningediend.
Bliikens verdere verklaringen, die ter
vergadering van de Winkeliersvereniging
zijn afgelegd, bestaat er op het oogenbLk
geen reden voor ongerustheid.
De groote driemotorige vliegtuig der
K.L.M. de FK 33, gebouwd door den heer
Frits Koolhoven van de Nationale Vliegtuig
Industrie te 's-Gravenhage, heeft heden zijn
eersten tocht naar Parijs volbracht.
Na de eerste proefvluchten, welke dit jaar
met het toestel plaats hadden, heeft het nog
eenige verbeteringen ondergaan, o.a. is de
neus van het toestel verlengd, waardoor een
groot bagageruim is ontstaan. Het toestel
biedt thans plaats aan 10 passagiers, 2 be
stuurders en één navigator. De buitenge
woon groote, ruime kajuit is geventileerd en
verwarmd; aan het eind van de gang bevindt
zich een waschgelegenheid en de bergplaats
voor de valiezen der reizigers. Bij elke zit
plaats bevindt zich een kraan met beker,
waaruit de reizigers sodawater kunnen aftap
pen. Een van de belangrijkste verbeteringen
wat het gerief van de passagiers betreft, is
wel, dat het hinderlijke geraas der motoren
vrijwel weggenomen is, zOodat de passagiers
zonder inspanning samen kunnen spreken.
Tusschen de bestuurders-zitplaatsen en de
kajuit is een ruime deur; de besturing is dub
bel, wat op lange vermoeiende trajecten on
tegenzeggelijk voórdeelen meebrengt. Vóór
in den neus van het toestel zit zit een navi
gator, die speciaal let op de route en ook de
draadlooze bedient. Het toestel is voorzien
van 3 motoren Siddeley Puma, van 240 P,K.
ieder, waarvan twee ter weerszijden van den
romp opgesteld zijn en de derde, met een
duwschroef voorzien, boven op den romp
staat op de plaats waar de achterzijde van
den vleugel met dezen romp samenvloeit.
De voorwaarden van den bouw van het
toestel waren, dat het zonder ook maar
eenigszins zijn vliegeigenschappen in te boe
len, geheel veilig en betrouwbaar moest
kunnen vliegen op elke combinatie van twee
motoren; bij motorstoringen kan het toestel
dus ongehinderd zijn reis vervolgen. Men mag
ook aannemen, dat het aantal dezer storin
gen zeer gering, zal zijn, daar elk der moto
ren slechts op 2/3 van zijn vermogen be
hoeft te draaien, en cr dus lang niet de volle
inspanning van gevergd wordt.
De K. L. M. hoopt met dit toestel, dat
eenig in zijn soort is en in het buitenland
reeds de grootste belangstelling bezit, een
nog hooger graad van veiligheid en betrouw,
baarheid te bereiken. Wanneer het toestel
op de route naar Parijs voldaan heelt, zal
het op de route naar Londen worden ge
plaatst.
Met het bouwen van dit nieuwe toestel
heeft Nederland wederom bewezen, over
eenige buitengewoon knappe constructeurs
te beschikken.
Z.D.H, de Aartsbisschop van Utrecht heeft
met ingang van 17 December, eervol ontslag
verleend aan den Zeereerw. Pater G. Steins
Bisschop en in diens plaats benoemd tot
pastoor te Utrecht (H. AloySius) den Zeer
eerw. Pater E. Schroder.
Dezer dagen is een vereeniging opgericht
van leeraren in wiskunde, mechanica en cos-
mographie aan Hoogere Burgerscholen met
vijfjarigen cursus en daarmede gelijk te stel
len inrichtingen van onderwijs. De vereeni
ging beoogt, verbeteringen aan te brengen
in het onderwijs in deze vakken, leerplan en
eindexamenprogramma, en de erkenning der
groote propaedeutische waarde van deze
vakken te bevordren. Het bestuur wordt
voorloopig gevormd door dr. P. G. Tiddens,
dr. N. G. W. P. Beeger en J. H. Schogt (se
cretaris, Saxen Wcimarlaan 46 III, Amster
dam).
Uit Leiden wordt gemeld:
Prof. dr. W. Einthoven, hoogleeraar in de
physiologie aan de Leidsche Universiteit, zal
24 Februari a.s. zijn 40-jarig professoraat her
denken. Naar wij vernemen zal hem op dier,
dag een huldiging worden bereid.
Voor eenige jaren werden reeds slappeh
gedaan om in Rotterdam een Katholieke
H. B. S. voor meisjes op te richten. Men
slaagde er evenwel niet in de toen bestaan
de plannen tot uitvoering te brengen.
Nadien bleef echter de aandacht van onze
kerkelijke en onderwijsautoriteiten voortdu
rend op deze zaak gevestigd. En thans kun
nen wij de ongetwijfeld heel Katholiek Rot
terdam verheugende mededeeling doen, dat
de stichting van 'n Roomsche meisjes-H.B.S.
in de naaste toekomst hier is te verwachten.
De plannen verkeeren reeds in een verge
vorderd stadium en naar wij vernemen, zal
deze H. B. S. onder leiding komen der Eerw.
Zusters van het Gezelschap J. M. J.
GOUDA, 17 December. Boter. Weiboter
f 1.101.25 red. aanvoer, handel flauw;
Veemarkt. Melkvee 325400, red. aan
voer, handel red.; Vette varkens 42—45 ct.
red. aanvoer, handel vlug: Magere varkens,
43—46 ct., beiden p. half K.G., red. aanvoer
handel stug; M igere biggen 12—20 weinig
aanvoer, handel stug; Zooglammeren 26-32
red. aanvoer, handel slecht; Nuchtere kalve
ren 12l7, weinig aanvoer, handel slecht.
Eieren, per 100 stuks 12—15, red, aan
voer. Handel flauw.
Een weverij verwoest.
Een kolossale brand verwoestte Woens
dagavond een gedeelte van de weverij en
spinnerij van de firma Raymakers, te Hel
mond.
Bij het uitgaan der fabriek bemerkte het
personeel, het liep tegen 5K uur, vuur in
een vertrek op de vierde verdieping, dat
gebruikt wordt als droogkamer.
Met de eigen brandweer trachtte men het
vuur te blusschen, maar voordat water ge
geven kon worden, had het vuur zich al aan
de gehecle verdieping medegedeeld, Welke
als magazijn van garens dienst doet.
De brandweer rukte met groot materiaal
uit en was een kwartier na het uitbreken
van den brand ter plaatse, maar middeler
wijl had het vuur zich reeds aan de drie
verdiepingen medegedeeld.
Aan redding van het 80 meter lange ge
bouw, van vier verdiepingen hoogte, kon niet
meer gedacht worden. Men bepaalde zich er
toe de aangrenzende gebouwen tegen 't vuur
te beschermen.
Om ongeveer 6Vi uur stortte met een don
derend geweld de voorgevel over een lengte
van 25 meter op straat en in de Zuid-
Willemsvaart.
Om half acht was men het vuur in zoo
verre meester, dat voor uitbreiding niet meer
gevreesd hehoefde te worden.
De schade wordt geraamd op 200.000,
gedekt door verzekering op beurspol's.
Een enorme menigte sloeg van den over
kant van de Zuid-Willemsvaart af 't schouw
spel, dat zeldzaam imposant was, met hui
vering gade.
Schade van ongeveer een half millioen.
Groote stagnatie in 't bedrijf.
Aangaande den grooten brand, welke
Woensdagavond de fabrieken der firma J.
A. Raymakers Co., welke onder den
firmanaam G. W. Kulen Co. haar weverij
en plucheweverij voert, teisterde, kunnen
wij nog het volgende melden:
Bij het uitgaan der fabrieken omstreeks
half 6, ontdekte personeel, dat 'n partij ka
toen plotseling vuur gevat had. IJlings wer
den brandslangen uitgerold. Het duurde drie
minuten voordat water gegeven kon worden,
daar de brandput bevroren was. Dit korte
oponthoud was voldoende om de geheele
derde verdieping in vuur te zetten. Het vuur
vond 'n gretig voedsel in groote partijen nog
onafgewerkte pluche. Een kwartier na het
uitbreken van den brand was de brandweer
reeds met groot materiaal aanwezig. Men
vond een dergelijken uitgebreiden vuur
haard, dat redding van het vier verdiepin
gen hooge en 60 M. lange gebouw onmoge
lijk bleek. Het vuur had zich r^zds over de
geheele vierde verdieping verspreid, terwijl
geweldige vlammen uit het dak sloegen. Nog
trachtte men de tweede verdieping, waarin
eveneens een groote voorraad afgewerkte
pluche en uitrustings-machines der pluche-
weverij zich bevond, te behouden. Plotse
ling begaf zich evenwel de vloer der derde
verdieping en kwamen groote stapels bran
dend pluche naar beneden. Het gebouw
bleek toen verloren.
De brandweer slaagde om de aangebouw
de kantoren en de achter gelegen garen
pakhuizen en twijnerij te behouden. Tegen
half zeven stortte met donderend geraas de
voorgevel in zijn geheele lengte naar bene
den. De brokken steen kwamen zelfs in de
Zuidwillemsvaart terecht. Hierop begaf zich
eveneens de vloer der tweeede verdieping
en vielen de zware machines met donde
rend geweld naar beneden. Een vonkenregen
vermengd met stukken brandend pluche
vlogen de lucht in, om zich honderden
meters her- en derwaarts te verspreiden. De
hitte was zoo hevig, dat de sneeuw op de
straat aan de overzijde van de Zuidwillems
vaart smolt.
Tegen half acht kon de brandweer het
vuur als bedwongen beschouwen. Gevear
voor uitbreiding bestond toen niet meer. Het
gehecle groote fabrieksgebouw is totaal uit
gebrand. Eerst tegen half negen, dus nadat
het vuur drie uur lang geweldig gewoed had,
begon de brand in hevigheid af te nemen,
's Nachts om twaalf uur kon eindelijk de
motorspuit inrukken.
De totale schade bedraagt ongeveer een
half millioen gulden. Verzekering op beurs-
polis dekt de schade.
Naar de Tel. verneemt, zal de brand een
groote stagnatie in het bedrijf veroorzaken.
De plucheweverij, welke volop van orders
voorzien was, en met 'drie ploegen dag en
nacht werkte, zal ongetwijfeld stil gezet
moeten worden, daar alle verdere uitrus
tingsmachines vernield zijn. De Turksch-
roodververij is geheel en al vernield. Alleen
de bontweverij, dekenweverij en spinnerij
ondervinden geen stagnatie.
Te 's-Gravezande is thans ook een ernstig
geval van hoenderpest geconstateerd. De
betreffende hoenders zijn door den veearts,
den heer Van den Akker, voor een onder
zoek opgezonden naar de Rijksseruminrich-
ting te Rotterdam, alwaar pest geconsta
teerd werd.
Naar aanleiding van bovenstaand bericht
uit 's-Gravezande, deeld dr. Te Hennepe,
van do R-ksseruminrichting te R'dam mede,
dat het hier werkelijk een zeer ernstig geval
betrof, waarbij de betrokken eigenaar reeds
duizend gulden schade ha.d Ook hier bleek
import via Roosendaal uit België de oorzaak
te zijn. Van 75 geimporteerde hoenders was
er slechts één overgebleven.
Dr. Te Hennepe zag den toestand, met
het oog op den binnenlandschen handel en
de tentoonstellingen niet rooskleurig in, doch
hij kon zich niet uitlaten over de wensche-
lijkheid van het sluiten van de grens, aan
gezien deze zaak thans in behandeling is bij
de regeering en hieraan volgens hem, veel
meer vast zit dan de meeste menschen wel
denken.
Een werkman doodelijk getroffen.
Men meldt uit de legerplaats bij Olde-
broek aan de „Zw. Ct." d.d. 17 December:
Bij het snelheidsmeten is heden een kanon
uiteen gesprongen bij het afgaan van het
schot. De werkman A. Dekker is levensge
vaarlijk gewond. Hij is woonachtig te
Heerde, is gehuwd en heeft twee kinderen.
Per ziekenauto is hij naar het Sophia-
ziekenhuis te Zwolle vervoerd. Dr. Gual-
therie van Weesel uit Elburg, die 20 minuten
na het ongeluk ter plaatse aanwezig was,
kon geen hulp meer verlecnen, daar de man
toen reeds vervoerd was.
Kort na aankomst in het ziekenhuis te
Zwolle is de zwaargewonde overleden.
Twee verdiepingen zwaar beschadigd.
Donderdagavond omstreeks half acht
rukte de hoofdwacht van de brandweer op
de Prinsengracht te Amsterdam uit naar
perceel Kalaverstraat 88, alwaar de bewo
ners een brandlucht waarnamen. Er werd
een onderzoek ingesteld en de bevelvoeren
de brandmeester kwam tot de conclusie, dat
een pas met hout aangemaakte haard de
oorzaak van den verdachten reuk moest zijn,
De wagens rukten weer in, doch nauwelijks
waren zij de remise weer binnen of opnieuw
klonk de alarmklok en liepen de wekker-
schellen af. Ten tweeden male reden de
voertuigen, benevens de koolzuurspuit van
den post Marnixstraat uit, ditmaal naar het
perceel Rokin 86 nabij de Enge Kapelsteeg.
Dit pand is gelegen tusschen de gebouwen
van de American Express en de Buiten-
landsche Bankvereeniging, Het is geheel in
gebruik bij de N.V. Almara, een firma, welke
handel drijft in chirurgische artikelen. De
vierde en vijfde étage, die van de straat af
niet te zien zijn, omdat ze achter de gevel
lijn zijn opgetrokken, hadden vlam gevat en
een roode lucht verkondigde reeds, dat het
vuur er terdege huishield.
Spoedig waren twee motorspuiten, een
ladderwagen, een koolzuurspuit en een man-
schappenwagen aanwezig. Het vuur werd
van verschillende kanten aangevallen. Zoo
werden via de mechanische ladder één slang,
door het bewuste perceel twee en door
Perry Co., in de Kalverstraat één straal
uitgelegd. Deze vier stralen werden deels
door de Vechtleiding, deels door een der
motorspuiten gevoed.
Na een kwartier verminderde de roode
gloed en een half uur later was de brand
weer baas op het terrein. Het bleef daarna
nog geruimen tijd doorbranden, maar het ge
vaar voor uitbreiding was geweken.
Uit de situatie kon worden opgemaakt, dat
de brand is ontstaan in een groote kast
onder de trap, welke van de vierde naar de
vijfde verdieping leidt. Deze was inwendiG
geheel verkoold, doch vertoonde aan de
buitenzijde niet zooveel verkooling. Hoe
daar brand kan zijn ontstaan, weet men niet;
de directie verklaart, dat er gegoten ijzeren
modellen in wa'-en opgeslagen.
Op de vierde verdieping was tevens het
magazijn van Röntgenapparaten, die nog in
gepakt waren, gevestigd. De vijfde étage was
in gebruik als werkplaats; hier werden
draaibanken enz. aangetroffen. Beide ver
diepingen brandden door en kregen zware
schade. Ook de waterschade op de derde,
tweede, eerste en gelijkstraatsche verdiepin
gen is ernstig.
Verzekering dekt de schade.
Niettegenstaande het slechte weer was de
belangstelling van het publiek op dit drukke
punt heel groot. Het tramverkeer ondervond
bijna geen vertraging.
Door dezen brand is tevens opgelost, waar
de brandlucht vandaan kwam, die men in t
op vrij grooten afstand gelegen perceel Kal
verstraat 88 waarnam,
In verband met een in de dagbladen ge
publiceerde mededeeling van de commissa
rissen der .V. Discontobank voor Crediet-
insteliingen, betreffende den directeur dier
vennootschapSalomon Liebermann, wo
nende Badhuisweg 90, en kantoor houdende
Anna Paulownastraat 17 te's-Gravenhage,
geeft de hoofdcommissaris van politie te
's-Gravenhage een ieder in overweging bij
het aanknoopen van relaties met Lieber
mann voornoemd de grootst mogelijke voor
zichtigheid te betrachten.
Omtrent de vernieling der vrachtauto
door een trein op den onbewaakten over
weg bij den Elshof te Gaanderen (gemeente
Doetinchem), vernemen wij nog de volgende
bijzonderheden:
De vrachtauto van den heer Engels uit
Dinxperlo werd gegrepen door den perso
nentrein, die te Terborg om 8.35 uit Zevenaar
binnen komt. De chauffeur werd bijna on
middellijk gedood. Het H. Oliesel kon hem
nog worden toegediend. De heer G. uit Dinx
perlo, die was meegereden, verloor een arm
en een hand. De H.H. SecTamenten der Ster
venden werden hem toegediend, waarna hij
naar het St. Antonius-gesticht alhier werd
vervoerd en daar ter verpleging opgenomen.
De auto werd eenige honderden meters mee
gesleept en geheel vernield, terwijl de inhoud
overal op en langs de spoorbaan verspreid
lag. De trein kwam met ruim een half uur
vertraging hier binnen.
Volgens een uitlating van den gewonde,
zou zich nog een derde persoon in den auto
bevonden hebben. Bij afzending van dit be
richt heeft men echter van dezen persoon
nog niets gevonden. Vermoed wordt dan
ook, dat deze uitlating aan fantasie moet
worden toegeschreven.
Vermelding verdient nog, dat deze over
weg door gebrek aan uitzicht zeer gevaarlijk
is. Nog dit jaar is in een rapport der Kamer
van Koophandel op dit gevaarlijke kruispunt
gewezen.
Woensdagmiddag omstreeks half twee ïs
de motorboot „Tijdgeest", schipper W, van
G. van 's-Gravenhage, tegen de Koemarkt-
brug te Schiedam gevaren. Toen de schipper
de boot wilde laten stoppen en daartoe een
hendel overhaalde, ging het vaartuig opeens
met volle kracht vooruit, zoodat het tegen
de brug botste. Brug en boot werden beide
niet ernstig beschadigd. Het verkeer was
eenigen tijd gestremd.
Het vuur nu vrijwel geheel
gebluscht.
Er zijn, naar wij uit Amsterdam verne
men, in totaal vijf gaten in de romp van de
tankboot, op de Ned. Scheepsbouw Mij. ge
maakt, waardoor het vuur in het in elkaar
gedrukte hout onder het schip beter te be
reiken is. Eenige dagen geleden is de motor
spuit stopgezet. De waterlevering geschied
de verder door de „Jan van der Heyde" er
de Vechtleiding. Thans is ook Donderdag
morgen de drijvende stoomspuit, na een on
afgebroken arbeid van bijna een week
waarin een kwantiteit water geleverd were
van meer dan een half millioen Liter, stop
gezet. Zij is naar haar ligplaats voor de
hoofdwacht Nieuwe Achtergracht terugge
keerd.
De verdere blussching heeft plaats met
eenige stralen op de Vechtleiding.
Van Tientsin naar Peking.
De heer De Kat Angelino, de Indische
ambtenaar, die als adviseur van den Ne
derlandschen gezant te Peking, de tarie
ven-conferentie aldaar bijwoont, heeft met
zijn- cchtgenoote, naar wij in het „Bat.
Nwsbl." lezen, een avontuurlijke reis naai
die hoofdstad gehad.
De heer en mevrouw De Kat Angelina
kwamen te Tientsin aan, tegelijk met den
heer Silas Strawn, den Amerikaanschen
gedelegeerde naar de genoemde conferen
tie, diens echtgenoote en dochter, Aan het
centraal-station te Tientsin werden de ge
delegeerden begroet door den heer Hsiung,
commissaris van buitenl. aangelegenheden,
terwijl consul-generaal Causs hen begroette
aan het station Tientsin-Oost. Aan beide
stations stond ook nog een eerewacht met
een militair muziekkorps opgesteld ter be
groeting van de gedelegeerden. De trein met
de speciale rijtuigen, voor de gedelegeerden
bestemd, kwam op tijd te Tientsin aan,
doch... niet dan na heel wat moeilijkheden.
Van 't begin af werd de reis telkenmale
vertraagd door de bewegingen van troepen
uit Sjanghai. De prikkeldraadversperringen
welke de buitenlandsche nederzetting te
Sjanghai van het station scheidden, moesten
eerst geopend worden om den automobielen,
waarin de gedelegeerden zaten den door
gang vrij te geven en men moest bijna twee
uur wachten voordat de extra-rijtuigen, wel
ke voor hen bestemd waren, gekoppeld wa
ren aan den trein, welke reeds vertraging
ondervonden had vóór hij Sjanghai bereik-
t. Nadat de trein aangekomen was te Nanh-
siang, ongeveer veertien mijl van Sjanghai
gelegen, werd hij gedurende ongeveer acht
uur opgehouden, De telegraafverbinding met
het eerstvolgend station was verbroken en
vernomen werd, dat eenige rails uit de baan
gelicht waren.
Allerlei wilde geruchten deden de ronda
en de locomotief, welke gebrek aan water
had, werd eindelijk achter den trein gehaakt
om naar Sjanghai terug te keeren, vanwaar
besliste instructies ontvangen waren, om de
gedelegeerden terug te brengen. Officieren
van de Fengtien-troepen, die zich in den
trein bevonden spraken echter hun veto uit
ovor de bevelen der spoorwegautoriteiten
en dwongen met de revolver in de hand,
den machinist om door te rijden naar Nan
king, wijl zij, de officieren, bevel gekregen
hadden om den trein naar die plaats te ge
leiden.
Toen begon een lange en vermoeiende
reis met 'n langdurig oponthoud op bijna
elk station, vóórdat een bevredigende var-
binding met het volgende station verkregen
kon worden. Het was reeds donker, toen de
trein aankwam te Nanking, waar hij begroet
werd door een militaire eerewacht met een
muziekkorps. De gedelegeerden bleven den
nacht te Nanking over en vertrokken den
volgenden morgen met de „Blauwe Express
naar Peking, juist één dag na den vastgestel-
den tijd.
