2000 vluch elingen in Nijmegen. - Het an woord van Min. De Geer aan den Heer Braat.
Uit bewogen dagen.
Tweede Blad
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Maandag 18 Januari 1926
Een onderhoud met den heer J. W. Geesink, adviseur van het
algemeen Watersnoodcomité. De kleine luyden worden het
eerst geholpen. Belangrijke gift uit Amerika. Arrestatie
van boeren in 't geteisterde gebied. Maatregelen voor de
vluchtelingen. Geleidelijke terugkeer naar de ontruimde
woningen. De IJsel zakt. Betere toestand in Mook.
Spijkers slaan in Venlo. Drijf ijs in de Linge.
„Vergoeding blijft een gunst''.
Uit Amerika 10.000 dollar.
Arrestatie van boeren in het
geteisterde gebied.
Maatregelen voor de
vluchtelingen.
IJsruiming bij Deventer.
Betere toestanden te Mook.
In „Maas en Waal".
Rondom Wychen.
Watersnoodcollecte te A'dam.
Spijkers slaan in Venlo.
Het ijs en de scheepvaart.
Het antwoord van minister
De Geer aan den heer Braat
2000 Vluchtelingen in
Nijmegen.
FEUILLETON.
Waarpm zoudt niet voor ona kunnen
Dat reeds ia orde, antwoordde de
De toestand in Boschkapelle.
De industriëelen en den
watersnood.
HANDEL EN NIJVERHEID.
Een Fransche af deeling
op de Jaarbeurs te Utrecht.
Ongunstige toestand der
haringvisscherij.
KUNST EN KENNIS.
Een tournee van Friedrich
Muckermann.
INGEZONDEN.
De walersnood in. hel land
Eerst de kleine luyden, Mededeelingen
der Watersnoodcommissie.
Naar aanleiding van een onderhoud van
de Tel. met den adviseur van het Algemeen
Watersnoodcomité den heer J, W. Geesink,
die reeds verscheidene der door den waters
nood geteisterde streken langs IJsel en
Land van Maas en Waal in oogenschouw
heeft genomen, wordt meegedeeld, dat diens
algemeene conclusie is, dat vooral de
kleyne luyden relatief het meest door de
ramp zijn getroffen. Voor menschen met
een klein gezin, met vaak krotjes van wo
ningen en poover meubilair is het verlies
of de vernieling daarvan veel ernsitger dan
voor groote boeren, die beschadiging van
een betrekkelijk klein deel van hun bezit,
hun huizen, oogst of het verlies van eenig
vee. Er zal daarom overwogen worden bij
de schadeloosstelling vooral eerst de kleyne
luyden te helpen.
Uit Deventer wordt gemeld: Nadat Don
derdag de burgemeester van Deventer, jhr.
mr. T. A. M. A. van Humalda van Eysinga
met de wethouders Krooshof en Hakeboom
zich naar Amsterdam had begeven voor een
conferentie met de Algemeene Watersnood-
commissie, bracht Zaterdag de heer Geesink,
adviseur dier commissie een bezoek aan
Deventer, waar hij door de heeren Krooshof,
wethouder van openbare werken, Hake
boom, wethouder van sociale aangelegen
heden en voorzitter van de Algemeene
Watersnoodcommissie en den heer Kapelle,
lid van den raad en secretaris dier commis
sie werd rondgeleid. De heer Geesink nam
de verschillende waterkeeringswerken o.a.
den Zomerdijk buiten den Noordenberg, die
zooveel gevaar heeft geloopen, in oogen
schouw. Hij verklaarde zich volkomen tevre
den over de wijze, waarop te Deventer ge
tracht wordt de door den watersnood aldaar
veroorzaakte ellende te verzachten. De
medewerking der algemeene watersnood
commissie werd hiervoor toegezegd.
Zaterdag kon het verkeer van de _schip-
brug naar Apeldoorn Zutphen over den
Twellooschen weg hersteld worden.
Bij het voorloopig bepalen van de te ver-
leenen hulp, wil de algemeene watersnood-
commissie zooals zij bekend maakt, op den
voorgrond stellen dat van schadeloosstelling
geheel dan wel gedeeltelijk geen sprake kan
zijn. De gelden zijn an de commissie in over
eenstemming met hare statuten toever
trouwd om nood te lenigen en om gezinnen
van ondergang te redden. In dien gedachten-
gang is het uitgesloten, dat gelden uitgekeerd
worden b.v. om een bemiddeld lanbouwer,
die verliezen leed, in staat te stellen zijn
bedrijf op den ouden voet te hervatten. Al
leen daar waar direct nood heerscht welke
niet uit eigen middelen kan worden onder
vangen of waar die nood in de toekomst is
te verwachten, wordt steun verleend.
Op den voorgrond dient voorts gesteld,
dat de commissie daarbij naar beste weten
en na het inwinnen van behoorlijke plaatse
lijke voorlichting handelt.
Elke hulp blijft een gunst. Van recht op
hulp kan een sprake zijn. De mate, waarin
hulp verleend of niet verleend wordt, kan
nooit een punt van discussie vormen met de
door den watersnood getroffenen.
Het hoofdbestuur van het Ned. Roode
Kruis heeft dezer dagen van twee dames
resp. 15.000 en 5000 cntvangen, terwijl
het Amerikaansche Roode Kruis het door
middel van den Amerikaanschen gezant een
cheque groot 10.000 dollar deed ter hand
stellen ter leniging van den nood der door
de ramp geteisterde gebieden. De Ligue des
Sociétés de la Croix Rouge te Parijs zond
een cheque, groote 2000 dollar.
Vragen aan de Minister.
Het Tweede Kamerlid, de heer W. van der
Sluis, heeft tot den minister van Justitie de
volgende vragen gesteld:
Is het den minister bekend, dat Dinsdag 5
Januari j.l. in het Markelo'sche Broek (gem.
Markelo) 16 boeren zijn gearresteerd en naar
Zutphen zijn geveerd, waar zes doornat, een
nacht zijn vastgehouden?
Kan de minister mededeelen, op wiens last
deze arrestatie plaats vond?
It de minister niet van oordeel, dat het tac-
tischer ware geweest, wanneer men de boe
ren, in plaats van te arresteerén naar hun
boerderijen had laten gaan, ten einde huis en
hof te beschermen tegen het nog steeds was
sende en reeds binnendringende water?
Is het den minister bekend, dat thans (14
Januari) nog steeds 2 van de 16 bovenbe
doelde boeren in voorarrest zitten?
Kan de minister mededeelen, op welke
gronden deze menschen worden vastgehou
den?
Is de minister bereid te bevorderen, dat
deze twee menschen uit het voorarrest wor
den ontslagen, aangezien geen vrees kan be
staan voor ontvluchting, noch voor herhaling
van het ten laste gelegde feit?
Van de Zaterdagochtend op 't Stadhuis te
Nijmegen gehouden vergadering is na afloop
het volgende communiqué verstrekt:
De vergadering onder leiding van den Com
missaris der Koningin- in Gelderland, S. Ba
ron van Heemstra, ten Stadhuize te Nijme
gen gehouden, had ten doel het voorbereiden
van maatregelen voor den terugkeer van de
uit het land van Maas enWaal, de Ooij er.
Erlecom verdrevenen naar hunne woningen.
De Commissaris der Koningin had deze
vergadering belegd in overleg met het colle
ge van Gedeputeerde Staten.
Tegenwoordig waren: genoemd college met
den griffier der Staten; de burgemeester van
Nijmegen; de voorzitter, secretaris en inspec
teur van de Algemeene Vereenigde Commis
sie tot leniging van rampen door Watersnooc
in Nederland, de burgemeesters van Tiel en
Echteld en van bijna alle getroffen gemeen
ten; de voorzitter van de G. O. Maatschappij
van Landbouw; de voorzitter van de Aarts-
diocesanen Boeren- en Tuindersbond; een
vertegenwoordiger van het Oranjekruis; Ma
joor Küller, commandant van de pontonniers,
kapitein Werner, districts-commandant van
de Kon. Marechaussee, Dr. Piekema, Dr.
Bloemendal en Ir. Kuysten, inspecteurs der
Volksgezondheid; vertegenwoordigers der
R.-K. Huisvestingscomité's, door wier zorgen
de vluchtelingen zijn ondergebracht, de dijk
graaf van Maas en Waal en de wethouders
van Nijmegen. De dijkgraaf van het Rijk van
Nijmegen en enkele burgemeesters hadden
kennis gegeven van verhindering.
De verschillende mededeelingen ter ver
gadering gedaan, gaven den algemeenen in
druk, dat de geleden schade zeer groot is en
hulpverleening op zeer ruime schaal dringend
noodig zal zijn om de Algemeene Vereenigde
Commissie, voornoemd, in staat te stellen op
bescheiden schaal in de grootste behoeften te
voorzien.
De voedselvoorziening blijft nog in handen
van den burgemeester van Nijmegen.
De bedoeling is den terugkeer der vluchte
lingen naar hun woonplaats in goede banen
te leiden, waarvoor ter vergadering een be
roep werd gedaan op de verschillende huis-
vestings-comité's en personen, die zich be
last hehben met het onderbrengen van de
vluchtelingen; getracht zal worden hen lang
zamerhand naar huis te doen terugkeeren.
De vergadering was van oordeel, dat het
met het oog op de: gezondheid der kinderen
wenschelijk is, dat deze zoo lang mogelijk
blijven Waar zij thans zijn.
Besloten is tot oprichting van een Bouw
bureau te Nijmegen, dat zal staan onder lei
ding van Ir. A. M. Kuysten, inspecteur der
volkshuisvesting. Het heeft tot taak:
le. aankoop en opstelling van noodwo
ningen/
2e. opneming van de schade en de noo-
dige herstellingen van de beschadigde ge
bouwen;
3e. voorbereiding van de noodige maat
regelen voor den herbouw.
Wat de stalling van vee betreft, zullen de
burgemeesters van de overstroomde gemeen
ten en van die waar het vee in de Betuwe
is ondergebracht zich nader verstaan omtrent
de te nemen voorzieningen.
De voorzitter richtte woorden van dank tot
de officieren en manschappen der militaire
detachementen, de burgemeesters, de huis
vestingscomité's, en overigens tot allen die
dezer dagen in welken vorm ook, hulp ver
leenden en verleenen.
Vanwege den Rijkswaterstaat heeft men
met bekwamen spoed den ijschaos weten
op te ruimen, welke op den ondergeloopen
Rijksstraatweg van Deventer naar Apel
doorn bij de Deventer Hoven het verkeer
be'emmerde.
Het IJselwater zakte Zaterdag nog onge
veer acht centimeter en staat nu hier ter
hocgte van 5.69 plus N.A.P.
Te Markelo heef de burgemeester een
watersnoodcomité opgericht; de door de
gemeente gehuurde booten, die hier dien
den als reddingsmatenaal in deze anders
zoo droge streek van Overijsel, konden
reeds teruggezonden worden.
Te Mook is de toestand beterend. Er is
een geul naar de Maas gegraven, waar
door het water flink wegvalt. Vanwege den
Maas-buurtspoorweg zal het overto'l.ge ijs
van den weg worden verwijderd. Men re
kent, dat Mook in het begin van de vol
gende week geheel van het water bevrijd
zal zijn.
Het vloedwater in „Maas en Waal" zakt
langzaam weg, Het ijs veroorzaakt echter
veel last. De in het veld ge'egen dorpen
Bergharen, Horssen, Puiflijk en Altforst zijn
docr het ijs n et per boot bereikbaar, ter
wijl dit te zwak is om lasten te dragen. Nu
begint er hier en daar gebrek aan brand
stoffen te heerschen, vooral in Horssen, Te
Puiflijk zijn de twee scholen ontruimd. De
ingezetenen d.e daar onder dak waren ge
bracht, zijn naar Nijmegen getransporteerd.
Zaterdag zou een aanvang gemaakt wor
den mét de werkzaamheden tot herstel van
de in het begin van de overslrooming weg
geslagen brug in de buurtschap Lunen. De
stroom van het water' was echter nog te
hevig, zoodat nog ongeveer drie a vier da
gen zullen verloopen, voordat de werk
zaamheden kunnen worden aangevangen.
Wel is dien dag een aanvang gemaakt
met het ijsvrij-maken van den weg van Wy
chen naar Nijmegen. Het water is wegge
zakt, doch er ligt nog een korst op den
weg. Het bevrijden van den weg van ijs zal
ook nog ongeveer drie dagen duren. De
verbinding met Nijmegen langs dezen weg
zal dan hersteld zijn. Van de 25 mariniers
die nog te Grave vertoeven, zijn nog tw.n-
tig naar Den Helder teruggekeerd. De vijf
achtergeblevenen zijn ondergebracht bij de
marechaussée in Alverna.
Op verzoek van den burgemeester van
Amsterdam, is de heer Th. M .Ketelaar,
!id van de Tweede Kamer en van den ge
meenteraad aldaar bereid gevonden, de lei
ding op zich te nemen van een comité, het
welk een groote algemeene collecte te Am
sterdam zal organiseeren, te houden op
Maandag 8 Februari a.s.
Behalve de collecte langs de huizen, het
overal liggen van steunlijsten ter inteeke-
ning, is door de Watersnood-commissie te
Venlo het spijke**middel aangegrepen tot
vermeerdering der steungelden. Zaterdag en
Zondag stond op de Markt een groot,
zwaar, eikenhouten stadsv/apen waarvoor
een verhooging was geplaatst. Iedere inwo
ner van Venlo en ook vreemdelingen kun
nen naar keuze een of meer donkere of gele
spijkers inslaan a raison van 25 cent of 1
gulden. De donkere spijkers vormen den
achtergrond, de andere soort de figuren.
Dit spijkerslaan is officieel geopend, ter
wijl de Venlosche muziekgezelschappen
zullen spelen. De opbrengst is geheel ten
bate van hen, die door watersnood het
meest hebben geleden in Venlo.
Door de krachtige en energieke wijze van
aanpakken van het watersnoodcomité on
der voorziterschap van burgemeester Ber
ger zijn alle noodlijdenden geholpen over
eenkomstig hunne behoeften.
Drijfijs in de Linge.
De Beneden-Waal en Boven-Merwede
zijn nog vrij van drijfijs. Doordat het water
dér Linge nog een hoogen stand heeft en
zich geregeld door de steeds geopende slui
zen in de Merwede stort, vertoonde zich
op dit „kleine rivierke" veel drijfijs, hetgeen
hoogst zelden voorkomt, want het is een
water, zonder stroom, zoodat dit riviertje
in den regel dan ook spoedig dicht vriest.
De terreinen van de constructie-werk-
plaatsen van de firma De Vries Co. zijn
van het vloedwater bevrijd, zoodat heden
met het werk aange\jangen kan worden.
De Merwede valt nu sterk, de stand is
2.40 M. en was bij den hoogsten stand 4.76
M. N.A.P. Weldra zal deze rivier bi;
aanhoudenden val binnen de oevers we-
derkeeren.
In antwoord op de vragen van 't Tweede
Kamerlid Braat betreffende het spoedig
nemen van maatregelen tot schadeloosstel
ling uit 's Rijks schatkist van de door den
jongsten watersnood geteisterde personen
en gemeenten, heeft minister De Geer thans
geantwoord, dat hij zich in hooge mate
heeft verheugd, dat ook nu, evenals na de
stormramp in den jongsten zomer het leed,
dat aan vele landgenooten overkomen is
door de natie als gezamenlijk leed is ge
voeld en dat zij, die persoonlijk van schade
zijn vrij gebleven, door dankbaarheid en
deelneming worden opgewekt, de lasten der
ande-en mee te dragen.
Indien deze treffende uiting van het natio
naal saamhoorigheidsbesef als „openbare
liefdadigheid" moet worden aangeduid, zou,
zegt de minister, diezelfde benaming zeker
niet minder gelden voor een uitkeering uit
's Rijks schatkist. De minister ziet haar nog
iets anders en hooger, en is niet voorne
mens haar te dooven door een toezegging
als gevraagd wordt.
Aan een beschrijving omtrent het verblijf
van vluchtelingen, slachtoffers van den wa
tersnood, te Nijmegen, ontleenen wij het
volgende verhaal aan de „Tel.":
Een Inlandsch militair gaat ons voor, door
de sneeuw, rondom het hooge, kille kazer
negebouw van de Koloniale Reserve.
Een zware deur, nog een militair, een holle
gang. Hier in trieste verveling staan ze bij
de trap, mannen, vrouwen en kinderen, door
.Hij merkte niet zonder smart dat Ernes
tine zeer koud bleef: bij zijne aankomst had
hij de reis van mijnheer en mevrouw Dubicf
in alle bijzonderheden verhaald. Men had
met belangstelling naar hem geluisterd en
hadden hunne dankbaarheid duidelijk te
kennen gegeven, Ernestine had alles aan
gehoord en had niets anders gezegd, dan da
haar vader en moeder den dienst dien hij
hnu bewezen had, nooit zou vergeten.
En u? had de luitenant eenigszins be
deesd gezegd,
Ik? had het meisje geantwoord, ik
zou het ook niet kunnen vergeten. Ik ben
wel blij, u zult er wel niet aan twijfelen,
dat ik weet dat hen geen gevaar meer
dreigt, maar mijn vreugde en geluk zullen
®°g grooter zijn, wanneer het mij gegeven
is hen terug te zien.
Ik hoop dat dit niet lang zal duren;
ik heb hun beiden beloofd, dat ik het on
mogelijke zal doen om u aan hunne liefde
terug te schenken. Wanneer ik het middel
daartoe gevonden heb, zal ik het zonder
een oogenblik te verliezen, "gebruiken.
doen, hetgeen u voor hen gedaan hebt?
vroeg Jeanne zonder na te denken.
Ik geloof dat jij je verstand verliest,
antwoordde hare zuster en trok de schou
ders op.
Cloutier lachte hartelijk.
U ziet dat Ernestine uwe meening niet
heelemaal deelt. Zij vindt waarschijnlijk, en
met reden, dat het avontuur te romantisch
zou -
Maar, met mijn broer? hernam Jeanne
een o._.,e npaig,
O, met Charles zou het heel anders
zijn. Maar u vergeet dat hij door den dienst
gebonden is. Ik zelf zou overigens voor
groote moeilijkheden staan. Men onderneemt
zoo'n uitstapje, als ik te Archangel gedaan
heb, geen tweemaal; ik heb er succes mee
gehad en als goede kameraden hebben
mijn collega's' een oogje dicht gedaan; op
het oogenblik zou ik er niet zoo goed van
afkomen.
Maar voor hoelang zitten wij dan hier
vast?
Dat weet de goede God alleen! Vraagt
Hem dat de gelegenheid niet lang uitblijve;'
ik herhaal dat ik ze niet zal laten ontsnap
pen.
Ga de thee klaar maken, zeide Ernes
tine tot hare zuster.
Toen zij was heengegaan:
Wil haar verontschuldigen, zij is nog
een kind.
luitenant. Staat u mij toe, terwijl zij niet hier
is, u een bijzonderheid mede te deelen,
welke ik tot nu toe vrijwillig verzwegen
heb?
Ernestine kleurde ,en sloeg de oogen
neer.
U antwoordt niet?
Ik luister.
Toen ik mijnheer en mevrouw Dubief
verliet, heb ik hun verlof gevraagd u te
zeggen dat wij zeer goede vrienden waren
geworden. Op hun bevestigend antwoord
heb ik het gewaagd er bij te voegen: indien
ik verlang u eens een titel te geven die
meer teederheid bevat, zult u mij dat dan
toestaan? Weet u wat mevrouw uwe moe
der geantwoord heeft?.... Vraag het aaa
Ernestine! Ik heb haar mijn dank uitgedrukt
en ik heb beloofd haar uwe beslissing per
teleg-am mede te deelen.... Nog heb ik
u niet durven zeggen dat uw ja het toppunt
van geluk voor mij zou zijn, ik heb natuur
lijk nog niets getelegrafeerd, en zij wachten
te Nemours en vinden misschien dat ik lang
uitstel alvorens hun bericht te zenden. Het
hangt van u af, mejuffrouw, dat hunne on
zekerheid ophoudt.
Ernestine bleef zwijgen en schéén beslui
teloos. Jjf -
Ik wil geen misbruik van uw geduld
maken, zeide Cloutier eindelijk: fk zou u
nog minder tot last willen zijn; ik zal wach
ten tot u mij toestaat op dez# kwestie te
rug te komen.
de overstrooming uit de intieme sfeer van
eigen leven gerukt. Hun blikken zoeken
even, den niet-militair, die met veel tocht
de eung inkwam, wenden zien dan mat weer
af. Op dit uur, acht in den avond, zaten ze
anders aan hun vredige haarden, lazen een
krantje, praatten over de dorpsgebeurlijk
heden, over den groei van een varken, het
kalven van een koe Nu staan en hangen
ze daar in docyooze afwachtende verveling.
Anders konden ze nog even uitgaan, een
buur, een familielid bezoeken, nu zijn ze ge
vangenen, hebben zich te regelen naar ka
zerneorders. Een jongen jengelt, twee kinde
ren krakeelen.... mat en geknakt poogt een
moeder den vrede te herstellen.
We komen in een conversatiezaal, hoog,
hol! Wat goor beddegoed in een hoek op
den grond. Rondom een tafel zitten een paar
dozijn menschen, mannen, vrouwen en kin
deren. De tafel is kaal. Er ligt niets op, geen
krant, en geen boek, geen spel om de kin
deren bezig te houden.
Twee oudjes zijn bij elkaar gekropen,
praatten over iets, dat zij achterlieten. Als
ze gevraagd worden of ze het hier prettig
vinden een doodsch, gedrukt zwijgen. Of
hun eten goed is. Eerst weer bang zwijgen,
den zegt een man, dat het goed is.
Niets spreekt in deze omgeving van iets
zachts of liefderijks, iets dat wijst op moree-
le verzorging of troost van deze verdreve
nen, deze uit hun sfeer gerukten. Zij doen
mij denken aan een hoop civiele gedepor
teerden, die ik eenmaal in oorlogstijd zag,
saamgedreven in een school.
Alles kazerne-achtig, koud, hol, leeg, reg
lementair.
Maar even daarna kom ik in een gezin
dat vrijwillig vluchtelingen tot zich nam. Een
vriendelijke lamp, een vlammende haard,
geurende thee, huiselijke sfeer. Op tafel een
spelletje voor de kinderen, juichende kin
dergezichtjes, lachende menschen. Een hui
selijke haard, waaraan verdrevenen als ge
zinsleden zijn opgenomen.
Nog ligt achter hen het donker verdriet,
de onwetendheid van wat gebeurde met
dierbaar huisraad, een klein huisje, dat hun
leventje encadreerde. Maar er is niet de
starre versuffing van kazerneleven op hun
gezichten.... zij zijn opgenomen in een ander
prettig gezin, vergeten bijna de ellende, die
hun hierheen joeg, vergeten dat ze verdreven
zijn.
Achthonderd menschen zijn in Nijmegen
ondergebracht in gezinnen, die hen ook mo
reel warmen en verzorgenZevenhonderd
bij het Roomsch Katholieke Huisvestings
comité. Ook daar, naast goede voeding en
ligging, een sfeer van troost en liefdevol
moreel verzorgen van menschen, die ont
wricht zijn. Driehonderd negen en zestig
werden in kazernes gebracht, wachten daar
in kazernesleur, wat komen zal. De plotse
linge nood bracht het meae, doch het sy
steem is fataal, moreel fnuikend.
Kazernes, waar niets hen opheft uit de
geestelijke gebrakenheid door noodlotslagen,
waar zij geïsoleerd zijn binnen kazerne-uren
en reglementen.
Naast goede materieele verzorging, is
juist de moreele verzorging bij deze door
lijden reeds zoozeer moreel geknakten
hoofdzaak, en dient vermeden te worden,
dat zij zich door streng militair regime of
afzondering, als gedeporteerden voelen,
zonder gelegenheid zich te ui'uen, anders
dan onder het dwingend oog van een com
mandant.
Doch gelukkig vormen dezen slechts een
klein deel van de verdrevenen, zijn de
meeste der 2000 in Nijmegen samengebrachte
vluchtelingen onder menschen gekomen en in
huisgezinnen ^opgenomen, of gebracht onder
de liefderijke zorgen van het R.K. Huisves
tingscomité, terwijl ook in infanteriekazeme
het regime anders moet zijn. Er zijn zelfs ve
len, naar de heer Van Schaeck Mathon, bur
gemeester van Nijmegen mij mededeelde, die
er een heerlijk tehuis hebben gevonden en
het blijven hier prefereeren, boven't schrik
beeld van te vroegen terugkeer naar de mi
sère van ondergeloopen landen, verwoeste
huizen, verloren meubilairals het water
zakt.
In het gure wintergetij van ons harre on
herbergzame Noorden.
Men schrijft uit Boschkapelle (Z, VI.):
Het water is hier thans uit de huizen
weggezakt, doch bij velen staat 't nog onder
den vloer. Zoo goed en zoo kwaad ais het
ging zijn allen toch weer naar hunne woning
teruggekeerd. In het geheel zijn zeven van
de 50 gezinnen getroffen en juist de meest
behoeftige. Er waren in het dorp in de laat
ste jaren door hen, die tot beteren wel
stand waren gekomen, verscheidene nieuwe
huisjes gebouwd en van deze zijn er weinig
overstroomd, omdat zij een 20 a 30 c.M.
hooger gebouwd zijn. Maar al de lager ge
legen oude huisjes, die uist door de meest
behoeftigen bewoond worden, waaronder
versheidene groote gezinnen, hebben veel
geleden. Vooral de vloeren, die door den
modder zijn omhooggeperst, zijn grooten-
deels bedorven en de strenge vorst en de
daaropvolgende dooi zullen er geen goed
aan doen.
Intusschen is deze strenge vorst van een
kant wel goed voor de gezondheid, daar
het water, dat van de pas gemeste lande
rijen was komen afloopen en zich met
mestvaalten en privaten oploste, nu door
het ijs wordt afgesloten. Daarmede is de
bedorven lucht, die als een zware mist over
het dorp hing, weggevaagd; ook in de wo
ningen is de vunzige lucht veel verminderd.
En al moge de schade in het geheel niet
groot zijn, betrekkelijk genomen is zij voor
die arme menschen voor wie nu koude en
Hij was zeer bleek geworden, klaarblijke
lijk leed hij.
Het jonge meisje deed zich geweld aan
en antwoordde eindelijk:
U is mij volstrekt niet tot last, mijn
heer, maar ik was op deze mededeeling
zoo weinig voorbereid, dat ik niet weet wat
te zeggenU begrijpt, dat het mij op
dit oogenblik nog n.et mogelijk is u den
inhoud van het telegram, dat u beloofd
heeft mede te deelen: mijn vader en mijn
moeder weten overigens, dat ik hunne be
doelingen niet zal tegenwerken,
Daar zij mij echter hebben toegestaan
u te vragen, welke de uwe zijn!U zult
daaromtrent toch wel geen twijfel hebben,
hoop ik?
O, wat een veronderstelling! Ik heb
het volste vertrouwen in uw woord
Maar laat mij tijd om na te denken, het
le nemen besluit is de moeite wel waard.
en U zelf? Kent u mij voldoende? U is nog
maar zoo korten tijd hier, en uwe bezoeken
zijn zoo zeldzaam!
Ik ben gelukkiger dan u denkt, nu ik
u deze laatste woorden hoor zeggen!....
Het hangt van u a'leen af, mejuffrouw, dat
mijn bezoeken talrijker worden.
U moet me geen woorden in den mond
leggen, welke ik niet gesproken heb, ant
woordde Ernestine lachend. Kom zoo dik
wijls u het goed vindt, maar laat mij den
tijd u te leeren kennen.
- Heeft u Petrograd vergeten?
i». O, Petrograd is reeds ver «a de fee».
werkloosheid voor de deur staan, wel
groot. Het is het verlies van hun eenigst
'oezit, van al hun hebben en houden. Daarom
is het te hopen, dat aan die menschen een
niet te karige schadevergoeding zal wor
den verstrekt.
Woensdag 13 Januari vergaderden de
leden van den Kring „Noord Limburg der
Algemeene R. K, Werkgevers-Vereeniging in
Restaurant* Suisse te Venlo, onder leiding
van Ir. Jos Rieter, Behalve zeer vele in-
dustrieelen uit den omtrek waren mede aan
wezig de burgemeesters der gemeente Venlo,
Tegelen en Blerick en het lid der Tweede
Kamer der Staten Generaal, dr. L. G. Kor-
tenhorst, die tezamen met mr. B. J. M. van
Spaendonck een onderzoek had ingesteld
naar de gevolgen van den watersnood voor
de fabrieken in het getroffen gebied.
Besloten werd zoo spoedig mogelijk voor
elke fabriek een schatting vast te stellen
der geleden schade. Deze taxaties zullen in
overleg met de plaatselijke watersnood
commissies worden gehouden.
Verder werd het schrijven van den Direc
teur Generaal van den Arbeid besproken i.z.
het inhalen van den verloren arbeidstijd.
De vergadering was van oordeel, dat de
grootst mogelijke soepelheid moet worden
betracht omdat de behoefte voor verlen
ging van den arbeisdtijd voor elke fabriek
verschillend is.
Ter vergadering bleek, dat zich gevallen
voordoen, waarin het den fabrikant onmo
gelijk is gedurende langeren tijd loonen uit
te betalen en verdere onkosten te maken tot
herstel der beschadigde fabrieksinstallaties.
Dr. Kortenhorst raadde aan in zulke ge
vallen de hulp in te roepx van de Rijks
commissie voor Werkverruiming.
Ten slotte werd besloten dat alle betrok
ken industrieelen in de geteisterde gebieden
in nauwe verbinding zullen blijven met het
Bureau der A. R, K. W. V,, Lange Voor
hout 19, Den Haag.
Het Ministerie van Handel en Industrie te
Parijs heeft een permanent comité ingesteld,
dat in samenwerking met den heer Georges
Glaser, Handelsattaché der Fransche Legatie
te 's-Gravenhage en den heer J. Comte de
Barbeyrac de St. Maurice, directeur van
het Office Commercial-Fransais auX Pays-
Bas te Amsterdam, een belangrijke deelne
ming van Fransche firma's op de aanstaande
Nederlandsche Jaarbeurs te Utrecht heeft
georganiseerd. De stands der veschillende
Fransche firma's, waaronder een aantal be
langrijke textielfabrieken, zullen één aan
eengesloten geheel vormen, waarvoor een
groot gedeelte van de vierde verdieping van
het Jaarbeursgebouw ingeruimd is, Aan deze
deelneming aan de Utrechtsche Jaarbeurs zal
tevens verbonden worden een collectief be
zoek van Fransche industrieelen. Secretaris
van het Comité Permanent des Foires a
l'Etranger is de heer Maurice Mosnier, re
ferendaris van het Ministerie van Handel te
Parijs.
In verband met den ongunstigen toestand,
waarin zich het bedrijf der haringvisscherij
den laatsten tijd bevindt en de gevolgen,
die daaruit voortvloeien voor gemeenten,
waarin dit bedrijf van beteekenis is, is de
zer dagen, in het raadhuis alhier, een bij
eenkomst gehouden van vertegenwoordigers
der gemeentebesturen van 's-Gravenhage,
Katwijk, Maassluis, Volsen (IJmuiden) en
Vlaardingen, ten einde onder het oog te zien
de vraag, in hoever van overheidswege iets
zou kunnen worden gedaan ten opzichte van
sommige factoren, die het bedrijf ongunstig
beïnvloeden.
O.a. werd de wenschelijkheid geopperd,
dat van Regeeringswege maatregelen zullen
worden genomen tegen misbruiken, die den
naam van de Hollandsche haring in het bui
tenland in gevaar dreigen te brengen. Ook
de tegenwoordige wijze van bevissching van
de Noordzee en de nadeelen, die sommigen
daarvan duchtten voor den vischstand,
maakten een onderwerp van bespreking uit.
Georganiseerd door het Algemeen Secre
tariaat van Vereenigingen „Geloof en We
tenschap" e.d.. gevestigd te Arnhem, zal in
de komende week een tournée plaats vfnden
van Pater Friedrich Muckermann S. J„ den
bekenden hoofdredacteur van het maand
schrift „Der Grap. Friedrich Muckermann
zal optreden voor de Vereenigingèn „Geloof
en Wetenschap" te Arnhem, Leiden en Haar
lem, resp. op Maandag 18 Januari en Dinsdag
en Woensdag d.a.v. Het onderwerp luidt:
„Das Neue Europa".
Pater Muckermann, wiens beschouwingen
steeds een man van universeelen blik verra
den, zal het moderne Europa behandelen in
proev.ngen maken vroeg rijp; maar u heeft
mij den zin niet laten voleinden; ik voeg
er dus bij: laat mij den tijd u te leeren
kennen, u te leeren hoogschatten en mij
zelf te doen kennen.
Ik beweer u reeds zeer goed te kennen,
niets zal de gevoelens....
Indien ge de thee wilt gebruiken,
onderbrak Jeanne, terwijl zij de deur
opende, komt dan; ze is lekker heet! Ik
hoop, dat ik tijd genoeg gelaten heb om
uw overwegingen te houden.
Ik beklaag mij er niet over. mejuffrouw!
O, dat betwijfel ik geenszins, zeide
zij lachend.
Zij wendde zich met een ondeugende be
weging naar hare zuster:
Mejuffrouw er is opgediend.
De afwezigheid van Charles Dubief op
den avond, dat hij deze halve liefdesver
klaring aan Ernestine gedaan had, werd
door Clcutier als door de Voorzienigheid
bewerkt: hij was echter over den afloop
van het onderhoud slechts ten halve te
vreden. Daar hij een beetje pessimistisch
was, vooral als het zijn persoonlijke
zaken betrof was hij er toegekomen zich
af te vragen, of hij bij Ernestine geen tegen,
z.n opgewekt had, daar hij zag, dat deze
laatste eenigszins op een afstand bleef.
Doch hier had hij het mis.
Hij zou dichter bij de waarheid geweest
zijn, indien hij zich gezegd had, dat me»
juffrouw Dubief slechts oprechte hoog
achting vaar hem koesterde, maar ontdaan
verband met de Russische en Amerikaanschr.
problemen.
Voorts bereidt het Alg. Secretariaat een
tournée van vier voordrachten voor, te hou
den door Mgr. Alfred Baudrillar, de l'Aca-
démie franqaise, bisschop van Hiperia en
rector van het Instituut Catholique in Parijs.
Deze tournée zal in Maart worden gehou
den.
(Voor den inbond van deze Rubriek stelt da
Redactie zich niet aansprakelijk..
PROPAGANDA-COMITVOOR HET
28STE INT. EUCHARISTISCH CONGRES
TE CHICAGO.
De persmededeelihg van de Zaterdag j.l.
te Utrecht gehouden tweede vergadering
van het Propaganda-Comité voor het 28ste
Int. Eucharistisch Congres te Chicago, mag
zeker wel beginnen met de vermelding van
het opmerkelijke feit dat van de 17 le
den uit alle deelen des lands, er 15 aan
wezig waren; een der twee afwezigen was
verhinderd door een buitenlandsche zaken
reis, de andere door den watersnood.
De eerw. voorzitter, pater W. van Dijk,
O. S. A., deelde allereerst eenige bijzonder
heden mede over de onlangs te Rome ge
houden vergadering van het permanent co
mité der Internationale Eucharistische Con
gressen.
Van het program was het volgende vast
gesteld.
De kardinaal-legaat zal worden afgehaald
op Zaterdag 19 Juni.
Zondag 20 Juni zal Z.Eminentie pontifi-
ceeren in de kathedraal en zullen in de
370 kerken van Chicago pontificale en plech
tige Hoogmissen worden opgedragen.
Maandag 21 Juni heeft de groote Kinder
mis met algemeene H. Communie der jeugd
plaats. Vijftigduizend kinderen zullen dan
zingen.
Dinsdag 22 Juni solemneele pontificale
Hoogmis door Z.Em. den kardinaal-legaat
in het Stadion. Des namiddags op dezelfde
plaats groote vergadering met de officieele
redevoeringen.
Woensdag 23 Juni om 10 uur, plechtige
pontificale Hoogmis voor de studenten.
Donderdag 24 Juni luisterrijke processie
met het Allerheiligste.
Tusschen deze hoofdpunten in hebben de
sectievergaderingen plaats.
De voorzitter deelde vervolgens nog mee,
dat tot heden door Z. H. den Paus nog geen
kardinaal-legaat benoemd is. Alle andere
berichten hierover zijn dus uit de lucht ge
grepen.
Met betrekking tot de reisgeiegenheden
waren verschillende aanbiedingen binnenge
komen, o.a. van de Holland-Amerikalijn, van
de Red Star Line en van de American Ex
press Cy. Met deze zal nog nader worden
onderhandeld, ten einde de beste en goed
koopste voorwaarden te verkrijgen, en de
uitslag daarvan zal binnenkort in de dag
bladen bekend gemaakt worden.
Ten einde de gelegenheid van aansluiting
zoo gemakkelijk mogelijk te maken zal er
naar worden gestreefd voor de terugreis
plaatsen op twee booten te krijgen, op een
waardoor de geheele duur tusschen uit en
thuis tot een minimum beperkt wordt en
op een andere, die nog een week langer
verblijf in Amerika toelaat. In beide plan
nen zal nochtans een gemeenschappelijke
excursie worden opgenomen, zoodat allen,
die dat wenschen, enkele merkwaardighe
den van natuur, stedenbouw, nijverheid, enz
onder geleide zullen kunnen bezichtigen.
Op verlangen van het Doorluchtig Epis.
copaat zal onze sectie niet een nationale
zijn, maar een voor allen, die de Nederland
sche taal spreken. Haar titel zal diensvol-
gens luiden: „Section pour la langue Neer-
landaise".
De sectie zal drie rapporteurs krijgen,
waarvan ieder, priester of leek, over eea
Eucharistisch onderwerp zal spreken. Na
elk rapport wordt door een in Amerika
wonend persoon hetzelfde onderwerp van
Amerikaansche zijde belicht (commenta-
teur), juist zooals dat in Amsterdam is ge.
schied. Twee van de drie rapporteurs zul
len Nederlanders zijn, de derde een Vla
ming.
Over de wijze waarop propaganda voor
het bijwonen van het congres zal worden
gemaakt is vastgesteld, dat er zullen ko
men aanplakbiljetten voor de kerken en
andere plaatsen, en prospectussen bevat
tende zooveel mogelijk inlichtingen en een
aangehechte strook waarop men vóór een
bepaalden datum mededeeling moet doen
van zijn voornemen tot aansluiting. Verder
zullen nu en dan in de dagbladen korte
artikeltjes verschijnen over de voorbereiding
van het Congres en tot aansporing om, nu
wij met eigen taal kunen uitkomen, ook
voor een waardige vertegenwoordiging t*
zorgen.
Ten slotte zullen op verschillende plaat
sen in het land propaganda-vergaderingea
worden gehouden, waar tot meegaan naar
Amerika zal worden opgewekt. Degenen,
priesters of leeken, die zich als spreker»
voor zulke vergaderingen beschikbaar wil
len stellen, worden beleefd verzocht zich
op te geven aan het adres van ondergetee.
kende.
Ten slotte werd een garantie-fonds ge
sticht om de door het propaganda-comité
te maken onkosten te dekken, en werd de
heer E. E. M. C. Laane te Ginneken tot
penningmeester benoemd.
ALPHONS STEGER. Secretari»,
Juliana van Stolbergplein 19,
's-Gravenhage.
van alle gevoel van teederheid. Zij was nog
met door den bliksem der liefde getroffen!
hij zou haar hart stormenderhand moeten
veroveren.
Om de vesting haars harten in te nemen,
kon hij haar dikwijls genoeg ontmoeten,
en bij deze gelegenheden kon hij zich doen
gelden, maar hoe? Dat was de vraag; hel
antwoord kwam hem moeilijk voor.
Het streed hem tegen Charles in ver
trouwen te nemen, daar deze laatste be
merkte dat zn zuster hem lang niet onver
schillig was, zou hij er zich over verheugen,
maar het verschil van leeftijd en rang richtte
tusschen de twee jongelieden een slagboom,
welke Cloutier niet wilde wegnemen.
Hij nam zich voor met Jeanne zeer be
hoedzaam en omzichtig te zijn. Het ontbrak
er nog maar aan, dacht hij, dat de jongste
zich verbeeldde dat zijn bezoeken en be
leefdheden voor haar bestemd waren. De
toestand was zorgelijk. Ernstige tegen
strijdige berichten kwamen uit Rusland en
brachten een welkome afleiding om hunne
persoon'ijke zaken.
Dat was werkelijk een geluk voor beiden,
want Ernestine was van nature besluiteloos,
aarzelde elk oogenblik en liet haar zenuw,
achtlgheid soms merken, in plaats van doo»
te tasten en flink een besluit te nemen en
den luitenant antwoord te geven, dat hij
met een bewonderenswaardig geduld ver
wachtte-
{Wordt vervokSdJ
