VOOR DE HUISKAMER
NUMMER 18
VIJFDE JAAROANG 1925
t\ DE BRUIDSDIAMANTEN
EspagcoJ. Sinds 1560 werd rij ook in in Duitsehhad meer onder welke onderweg blijven. Onze gemoedelijke De staat had nog geen hulp verleend
Frankrijk als artsenij mheemsch. Ier cat 1 elsche rooken geen ingang gevonden voorvaderen namen er hun tijd voor en een voorstel om met reeeenrteshuln te
eere der Re; entes heette daar de snuif- heeft. Ze hadden den tijd! Dat is een weelde, bouwen werd 2 April 1839 verworoen
tabak poudre a la reine.De koningin xied Ondertusschen was in Engeland de die wij twintigste-eeuwers met onzen met 46 van de 48 stemmen Maar Willem
haren zoon, Karei IX, oe snuif te gebrui- strijd tegen oe tabak scherper geworden vooruitgang op elk gebied ons niet I deelde vier weken later aan de Volis-
kea tegen zware hoofdpijn. en ook in andere lanc en begon n.en tegen meer kunnen veroorloven. vertegenwoordiging mede dat een liin
Het voorbeeld door het hof gegeven, haar te veloe te trekken. De universiteit De invoering der spoorwegen bracht AmsterdamArnhem noodzakelijk was
werkte aanstekelijk en de gewoonte, om van Oxford veikiaarce in 1605, tn eene natuurlijk een heele verandering in het en ook met staatshulp zou gelegd worden
tabak te snuiven, verbreidde zich weldra openbare vergaceiing, dat het rooken verkeerswezen. Toch moeten we niet Deze lijn werd dan ook voltooid in 1845
over het gansche land en over de grenzen, eene uitvincmg des duivels was. Het meenen, dat die verandering zoo maar door de Nederl. Rijnsooo'weg-Mit
Zelfs deFransche dames snoven of droegen waien echter niet de'doktoren en natuur- voetstoois werd goedgevonden want de Eerst in 1860 nam'de Staat zelf den
althans een kostbaar doosje met door onoerzcekers, die het hoogste woord mensch wijkt niet gemakkelijk af van aanleg van het sooorwegnet ter hand
amber geparfumeerclen tabak bij zich. voerden in dezen strijd, maar de geeste- zijn ouden sleur. Heel wat tegenwerpin- want men begon tn te zien dat dat uitbrei-
Ook in Duitschland was het snuiven lijken. gen werden er gemaakt „De rook der ding in de zuidelijke noordelijke e" oos-
aanvankeiijk slechts onder de hoogere Jacobus I van Engeland gaf in 1619 een locomotieven zou de vogels dooden en telijke provincies noodzakelijk was tot
standen in zwang en deze begonnen er tamelijk uitvoerig, in de latijnsche taal de beesten in de wei doen stikken. De behoud en verbetering van handel en
mee, toen het fransche hof gouden en geschreven werk uit, getiteld Misocnpnos, uitgeworpen vonken zouden heel wat industrie. De uitvoering werd opgetTa-
Zilveren tabaksdoozen als geschenken uit- d.w.z. de rook-hater, waarin hij op zeer brand veroorzaken in de bosschen en .gen aan de Mij tot Explo'tatic van Staats-
deelde. Door het maken van dit weelde- geleerde wijs allerlei schimpwoorden tegen ook in dorpen en steden." Ook meende spoorwegen. Van dien tijd dateert de srroo-
artikel werd in de zeventiende en achttien- de tabak liet hooien. Op bladzijde 207 de Franschman Thiers zelfs te moeten te uitbreiding van het spoorwegnet in
eeuw aan de industrie een nieuw en zegt hij b.v. Wanneer er nog eenige beweren „dat men geen ijzer genoeg zou ons land.
uitgebreid arbeidsveld bgeopend, dat schaamte bij u wordt gevonden, o burgers, vinden om in Frankrijk meer dan 5 mij- In 1922 had Nederland een spoorweg-
eerst in onze eeuw is beperkt geworden, geeft dan op die heillooze gewoonte, die len spoorlijnen per jaar te kunnen leggen, net ter lengte van 3.428 K.M.het aan-
Menfabricee de kostbare tabaks-doozen in schande geboren, uit dwaling aange- De eenvoudige menschen begrepen er tal locomotieven bedroeg 1.460 perso-
uit edele metalen, porcelein, schuildpad, nomen, en door dwaasheid in zwang ge- natuurlijk niets van. Zoo'n wagen, die nenwagens 4.782 en goederenwagens
ivoor en geperst leder; eenvoudiger bracht is eene gewoonte, waardoor Gods voortliep zonder paarden er voor, dat 31.621. In dat jaar werden 51.1 miilioen
soorten uit berkenbast, aardappelschillen, toorn is gewekt, de gezondheid van het kon toch niet recht toegaan en menig reizigers vervoerd.
enz., enz. Menigeen bezat eene verzame- lichaam wordt benadeeld, het huiselijk oud moedertje dacht zeker, dat het einde Voor het goederenvervoer hebben de
ling kostbare o historisch-merkwaardije leven verstoord, het volk en het vaderland der wereld nu wel haast komen zou. Onze spoorwegen voor ons land lang niet de
doozen. Schotland leverde de beste'lederen worden gedemoraliseerd en in het buiten- ouders hebben zeker nog verschillende beteekenis, die zij voor andere landen
doozen deze waren bijzonder hard en land worden geminacht eene gewoonte, oude menschen gekend, die voor geen hebben. Immers waar geen snelvervoer
doorschijnend als hoorn. De fabricage die schadelijk is voor de oogen, onaan- geld van de wereld in zoo'n ding wilden vereischt wordt, maakt men nog altijd
daarvan was een geheim. Misschien had genaam voor den neus, nadeelig voor de zitten. zooveel mogelijk gebruik van onze wa-
men dit den Kalmukken afgezien, die, hersenen en gevaarlijk voor de longen, en „Zoo'n monster da mein ik terwegen, omdat het vervoer te water
uit zorgvuldig gedroogde en voortdurend die, als ik openhartig mag zijn, door de zoo'n aokelig masjien altijd nog veel goedkooper is, dan per
gerookte paardenhuideni hoornachtig zwarte rookwolken, die zij verbreidt, Is nooit ien't durp op en karmis gezien, spoor.
werk en trek o :en maken, waarin men volkomen gelijkt op de helsche dampen, dichtte de leuke pater van Meurs in Zoo vinden we dan ook m 1922 ia
kokend water xan doen, zonder dat het De koning liet de rookers en snuivers „De erste Lokkemetief' dat we kunnen België een spoorwegnet van ongeveer
leder week wordt of een onaangenamen door het straatvolk stokslagen geven, vinden in het „Kriekende Kriekske", 9.600 K.M.maar België heeft dan ook
bijsmaak geeft. Thomas Clark en Zoon Waren het edellieden, dan werden zij met een versbundel, die altijd even mooi wel het dichtste spoorwegnet van één
gingen te Edinburgh door, als de uit- kaalgeschoren hoofd en blootsvoets uit blijft. land ter wereld.
vinders der Schotsche lederen doozen. In uit Londen verbannen. Maar de spoorwegen zijn er toch ge- In 1910 had het spoorwegnet over de
1756 werd hun een veertienjarig koninklijk Paus Urbanus VIII, die met afgrijzen komen: iedereen maakt er zonder meer geheele aarde een lengte van 1.030.000
privilege voor het verwaardigen toe- had opgemerkt, hoe de geestelijken en gebruik van en een wereld zonder spoor- K.M.het zou voldoende zijn om een
gestaan. leeken onder de godsdienstoefening van wegen is eenvoudig ondenkbaar. dubbele spoorlijn te maken van de aarde
De tabaksbladen werden in den be- het „tabaksglaasje" gebruik maakten, De eerste spoorweg werd dan geopend naar de maan en dan zou men nog een
tinne slechts in de geneeskunde gebruikt, vaardigde in 1692 den kerkban over de op 27 September 1825 in Engeland het goede 200.000 K.M. overhouden. Of de
4en weet, dat in ciien tijd alle vreemde rookers uit. In Spanje, te San Jago di was de lijn StocktonDarlington, die uitvinding van den spoorweg dus ook
planten het eerst aan de doktoren werden Compostella, werden in 1692 vijf monni- 41 K.M. lang was. opgang gemaakt heeft in die 100 jaren
gegeven, om er mee te experimenteeren ken levend ingemetseld, omdat zij des De uitvinder van den spoorweg is tijds.
-en dezen dachten, natuurlijk, bijna uit- nachts in het kerkkoor sigaren hadden George Stephenson, of liever hij is de Maar de spoorwegen hebben dan ook
sluitend aan de geneeskundige waarde gerookt. Aan de Spaansche kerkdienaars uitvinder van de locomotief, want spoor- ontzaglijk veel voordeel gebracht. Het
der planten. was bevel gegeven, den geestelijken, die staven voor het vervoer van zware lasten vervoer kon veel sneller en daarbij veel
De ongedroogde tabaksbladeren, en rookten of snoven, de tabak of de snuif- waren reeds bekend in de oudheid en wer- geregelder geschieden dan te voren ook
de door heeten damp daaruit geperste doozen te ontnemen. Meestal waren deze den van af het midden der 18e eeuw ge- konden veel grooter hoeveelheden ver-
olie, werden als een soort van opium ge- van zilver of goud, en de kosters loerden regeld gebruikt in sommige mijnen van voerd worden en daarbij goedkooper
bruikt tegen hoofdpijn, maagpijn, hoest, daarom op de priesters als havikken op Engeland voor het vervoer van steenko- en veiliger dan met karren of vracht-
jicht en kiespijn. De engelschen wendden hun prooi. Paus Benedictus VII, zelf een len. wagens. Het spreekt van zelf, dat dit een
zelfs tabaksrook aan tegen onderbuiks- hartstochtelijk rooker, hief in 1724 den Ook stoommachines waren reeds eeu- grooten invloed moest hebben op handel
is kwalen en vonden voor dat doel een bij- ban weder op. wenlang in gebruik maar aan Stephen- en industrie.
Zónder instrument uit. Ten tijde van Gustaaf Adolf moesten son komt de eer toe, dat hij den stoom Toen het spoorwegverkeer ook met
Een groothertog van Florence was in de rookers in Zweden openlijk in de kerk heeft dienstbaar gemaakt aan het voort- andere landen geregeld was, kregen we
het bezit van een zoo krachtig extract, boete doen. In Rusland gaf men den trekken van zware lasten. sneller uitwisseling der verschillende
van tabakssap, dat een duif terstond dood rookers de schuld van de vele branden Deze eerste locomotief kon natuurlijk voortbrengselen. Als gevolg daarvan
viel wanneer een met dat sap gedrenkte en Czar Michael Fedorowitsch liet eiken de vergelijking niet doorstaan met de gelijkmatiger prijzen der voedingsmid-
draad haar door de vleugels werd getrok- rooker onbarmhartig op knoetslagen ont- reuzen-machines, die tegenwoordig in delen, want als in een land de oogst mis
ken. halen en dan met opengespleten neus gebruik zijn. lukt was, kon het benoodigde aangevoerd
Het is uit een kultuurhistorisch oogpunt naar Siberië velbannen. De Rocket, die door Stephenson in worden uit andere streken, waar zij
van belang, en opmerkelijk, voor de Mohamed, Allah's profeet, had in den 1829 vervaardigd werd, had 20 paarden- overvloedig geweest was. Door het snel-
psyehojogie der rassen, dat de Romanen Koran nog niet over de tabak geschreven, krachten en kon haar vijfvoudig gewicht verkeer is ook de handel in versche visch
vrien e.a we: den van het snuiven en de Latere Kalifen stelden het rooken en voorttrekken met een snelheid van 31 vleesch, groenten en ooft mogelijk ge-
Germanen hoofuzakelijk van het rooken wijndrinken op ééne lijn. Door toedoen K.M. in het uur. worden.
ook dat men in het zuiden van Europa van Mohamedaansche godgeleerden, de Onze tegenwoordige locomotieven heb- De regeeringen hebben dan ook met
de tabak het eerst als geneesmiddel ge- Mufti's werd er reeds in het begin der ben 1600 a 1800 paardenkrachten. het groote voordeel eene goede spoor-
bruikte en in het noorden als genot- zeventiende eeuw een streng verbod tegen De sneltreinen in Europa leggen ge- wegverbinding ingezien en werken zoo-
middel. Toen de Engelschen tegen het het rooken. uitgevaardigd. Men liet den middeld 90 tot 100 K.M. in het uur afveel mogelijk rreie, om die overal tot
einde der zestiende eeuw de tabak leerden neus van rookers .doorboren, stak een bij proefrit is men gekomen tot 140 K.M. stand te brengen. Werd vroeger bij
kennen, begonnen zij hem terstond te buis door de wonde en voerde dan de In Amerika rijden de sneltreinen met spoorwegaanleg wel eens de vraag ge-
rooken, of te „drinken", zooals men het slachtoffers tot een afschrikwekkend voor- een gemiddelde snelheid van 138 K.M. steld „brengt die streek genoeg op om
in dien tijd noemde. Zij brachten die ge- beeld, door de straten. In 1633 ontstond (proefrit 168 K.M.) dien aanieg te rechtvaardigen thans
woonte mee uit Virginië en maakten de er te Constantinopel een geduchte brand. Met electrische locomotieven, die den volgt men veeleer den omgekeerde»
aarden pijpen der Indianen na, waarmede Zooals men weet, behoorde bij de Ooster- laatsten tijd al meer in gebruik komen, weg men legt spoorwegen aan, om een
zij als met eene nieuwe mode pronkten. sche manier van stoken, in door ta- kan men reeds een snelheid bereiken gebied vooruit te helpen.
De eerste rookers, die in de noordelijke pijten bedekte gaten in den vloer een van 224 K.M. per uur. We zijn dus op Vandaar dan ook, dat iedere koloniale
havensteden van Europa aan wal kwamen, brand tot de dagelijksche zaken. Sultan dat gebied heel wat vooruitgegaan in mogendheid zich zal beijveren in haar
wekten even groot opzien als heden ten Murad IV echter gaf den rookers de 100 jaar tijds en als we de afbeelding van koloniën spoorwegen aan te leggen,
dage een Vuurlander of dwergneger in schuld en zette nu de doodstraf op het een eersten locomotief beschouwen, dan De laatste jaren heeft het vervoer per
eene groote stad. Men liep hen na, zooals rooken. Hij deed des nachts met zijne 'ijkt het ons kinderspel tegen de reuzen- spoor een machtigen concurrent gekre-
eenige jaren geleden hier te lande de beulen zelf de ronde in de hoofdstad. Hij machines van tegenwoordig. gen tn auto en autobus. Voor grootere
Chineezen. Voor de logementen, waarin d;e op rooken werd bedtrapt, lag den Toen de eerste proef, in Engeland reizen zullen deze middelen van verveer
lieden zaten te rooken, hoopten de men- volgen den morgen dood voor zijne genomen, bleek te voldoen, volgden ook echter nauwelijks in aanmerking komen
schen zich op, om het wonder met eigen Womne In Perzië wierp men de soldaten, andere landen langzamerhand. daarvoor bieden de spoorwegen ons te
oogen te aanschouwen. In bladen en d;e 2{£h aan rooken hadden bezondigd, Het eerst kwam België in 1835 met de veel zekerheid en regelmatigheid en te
wetenschappelijke tijdschriften verschenen met afgehouwen handen en voeten voor lijn Brussel-—Mechelen, 20 K.M. lang. veel gemakken. Denken we slechts aan
de portretten van de eerste tabaksrookers. de tenten Thans denkt men daar anders In dat zelfde jaar Duitschland lijn Nürn- de D. treinen, die m het internationaal
In de deftige kringen vond men het ovcr (Nieuw-Nederland). berg—Fürth, die al 6 K.M. lang was. verkeer voorzien zijn van restauratie-
rooken onfatsoenlijk men schreef aan de In Frankrijk lijn Parijs—St. Germain, en slaapwagens de salon-wagens zijn
tabak eene booze uitwerking toe en vreesde 19 K.M.. zoo gemakkelijk mogelijk ingericht en
voor een algemeene verontreiniging der HET EEUWFEEST DER Ons land heeft gewoonlijk met geleden sedert de invoering der Pullman-cara
lucht. Koning Jacobus I van Engeland eonnBWFfiFN aatl voortvarendheid en zoo kwamen we (harmonica-treinen) kan men in de wan-
vaardigde in 1604 een streng verbod uit avuuKwi^uoi. ook voor den aanleg van spoorwegen met delgangen den trein van het begin tot
tegen het tabak rooken. Maar alleen de Wij menschen van den nieuwen tijd de trekschuit achterna. het einde doorloopen. Wanneer men en-
beschaafde standen stoorden zich aan dat waarin alles even vlug en gehaast moet Toch moeten we dat in deze omstan- kele dagen en nachten in den trein moet
verbod. Bij het leger en de marine was gaan, kunnen ons de wereld niet voor- digheden niet te euvel duiden. Immers doorbrengen, zijn dat zeker voordeelen,
het rooken algemeen en dit had tengevolge stellen zonder spoorwegen. En toch is wij hadden vele en goede waterwegen, die niet te onderschatten zijn.
dat er een geregelde invoer van tabak het op 27 September 1925 eerst honderd zoodat de behoefte aan andere verkeers- Ook heeft men tegenwoordig recht
plaats had. jaar geleden, dat de eerste lijn voor per- wegen niet zoo erg gevoeld werd. Daar- streeksche verbinding tusschen de groote
De Hollanders leerden het rooken van sonenvervoer in Engeland geopend werd. bij vormden onze drassige bodem en de wereldsteden, zoodat men b.v. van Am-
de Engelsche soldaten en matrozen. Ook Verbeeld u, dat we weer ineens aange- groote rivieren een groote moeilijkheid sterdam, zonder overstappen, kan door-
de Duitschers maakten in 1620 voor het wezen waren op de voorvaderlijke trek- want daardoor werd de aanleg ontzettend reizen tot Parijs. De Riviera-Expres gaat
eerst door Engel.che hulptroepen, die schuit, die op haar dooie gemak kom- veel duurder. rechtstreeks van Amsterdam over Keulen
Friedrich van der Pfalts, den winterkoning ik-er-vadaag-niet, dan-kom-ik-er-morgen, Toch was reeds in 1837, door Marseille naar Genua,
van Bohemea moesten helpen, kennis met voortsukkelde langs onze rivieren en drie ondernemende Amsterdammers de Al die gemakken zal een auto nooit
de tabak. In eene kroniek der stad Zittau vaarten. Te land maakte je voor lan- Hollandsche IJzeren Spoorweg-Mij' op- kunnen bieden. Wat de vliegtuigen ons
vindt men het oudste bericht over de gere reizen gebruik van diligence of post- gericht, daarbij krachtig gesteund door in den loop der jaren zullen brengen voor
eerste Duitsche rookers en reeds 22 jaar wagen de beter bedeelden hadden eigen koning Willem I en zoo kon in 1839 de het snel-verkeer is nog niet goed te zeg-
later klaagt de satiricus Hans Michaël rijtuig maar de gewoneklas van men- eerste spoorlijn AmsterdamHaarlem gen en aan voorspellingen zullen we ons
Mo-chero«, in zijne Geschichten Phi- schen deed het maar liefst te voet af, al geopend worden, die in 1847 doorgetrok- maar liever niet waven,
ianders von Sittewald, dat er niet één stad moesten ze ook soms een week of meer ken werd tot Rotterdam.
UHSHffjtffniIHnillingilUillMIIIHItHIHHItlUliHIIHieilUUIHItltilllUlimillHiUIHlillHIHIHfHIliltSnUHIIIIIIIIIIKIHIIIimMtlMlllllillitllllllllliltlMWtllUMtlMilHHItllti:!
^1-t- -C "t -t "t -t -j. Oct -t t 1
i jl|Ar-f -f t i 4 4 4 *44 -r -f -c -o-F -r
hoe
17
HOOFDSTUK XLIII. en zijn klein meisje vroeg of zij gelukkig
„Mijn klein meisje," zeide Stefano was.
Beni, terwijl hij zijn pijp uit den mond La Giulietta, die handig de Zondag-
nam, „ge zijt gelukkig, zijt ge niet Zoo sche overjas van haar oom zat te verstel-
gelukkig als Lotta en Lisa bijvoorbeeld?" len, keek op met een gelukkigen glim-
rfet was avond de avond van den lach.
tweeaen dag na zijn onderhoud met „Gelukkig Dat zou ik meenen, oomp-
Ceiaro Donate. Intusschen had Giulietta je 1 Veel gelukkiger dan Lotta en Lisa,
niet meer van haar vreemdeling-min- wier moeder haar altijd uitscheldt."
naar gehoord maar de wagenmaker had „Maar zij genieten meer dan gij," her-
denzelfden namiddag een tweede bezoek nam Stefano.
van hem ontvangen. Donato was in acht „Zij gaan somstijds naar de komedie,
en veertig uur naar Venetië geweest en omdat hun neef Tomaso haar kaartjes
weer teruggekomen, en had zijn scheeps- geeft, maar ik benijd ze niet. Ik ben te-
papieren, een bundel cargalijsten, fac- vreden bij u thuis te zijn."
turen en dergelijke meegebracht, welke „Ik ben een vervelende oude man om
alle, met zijn paspoort inkluis en eenige alleen bij u thuis te zitten. Menig meisje
brieven door zekeren Canon Alassio te van uw leeftijd zou over haar eigen man
Ba.i geschreven, in wiens parochie Do- en haar eigen te huis denken."
nato een kleine bezitting had, de wagen- La Giulietta boog zich over haar werk
maker willens of onwillens gedwongen en zweeg.
geweest was te onderzoeken. Dat de man „Hebt ge niet wel eens zulke gedachten
achtenswaardig en geacht in het kort, gehad, kindlief?"
dat hij alles was waarvoor hij zich uitgaf, „Ik oompje stamelde zij, vlijtig
dat was duidelijk genoeg. Zooveel* ten- doorwerkende.
minste was Stefano Beni genoodzaakt „Ja, gij. Waarom niet Ge waart zes-
te erkennen. Niet veel jonge meisjes in tien op uw laatste verjaardag...."
den stand van zijn lief dochtertje hadden „Zeventien kwam zij snel tusschen-
kans zulk een goed huwelijk te doen beiden.
dat kon ook niet ontkend worden. Als „Was het zeventien Dio Wat vliegt
Donato's vrouw zou zij nooit haar handen die tijd Nu dan, dus waart ge zeventien
voor huiswerk behoeven uit te steken op uw laatsten verjaardag en ge ziet er
zij zou het hoofd zoo hoog dragen als de aardig genoeg uit om voor een prinses
vrouw van iederen handelaar in Verona door te gaan."
neen, zij zou bijna een dame zijn De „Zie ik er aardig uit, oompje Vindt
brieven aan Donato waren gericht aan u heusch, dat ik er aardig uitzie
II Capitano Donato. Geërgerd en ge- „Komaan, ge weet er immers dat alles
prikkeld als hij was, kon Stefano Beni beter dan ik
toch een streelend gevoel van geheimen La Giulietta sprong op en gaf hem een
trots niet onderdrukken, terwijl hij over kus op iedere wang.
deze dingen nadacht. „Ik ben zoo blij, dat ik er aardig uit-
Mijn neef, de Capitano Donato Zie zeide zij vrooh'jk. „Ik verlang een
j deftig klonk dat in zijn oor lief gezichtje te hebben."
De wagenmaker kon den drang niet „Spreek de waarheid, eu zeg dat ge
weerstaan ze een of tweemaal bij zich- bewonderd wenscht te worden."
zelf te herhalen, terwijl hij dien avond Maar hier had de wagenmaker het mis.
naar huis wandelde, en iederen keer dat Zij had zulke gekheden niet in haar hoofd.
hij ze herhaalde, was het hem innerlijk Mooi te zijn in de oogen van éénvan
wonderwel te moede. Wat Tonio Morett slechts één, dat was haar eenige eerzucht,
bït'-eft, het is onmogelijk te zeggen met „Ik geef er geen zier om, bewonderd
welke diepe minachting La Giulietta's te worden," zeide zij, terwijl zij weder
oom hem en zijn aanspraken beschouwde, aan haar verstelwerk terug ging. „Maar ter
Een koetsier, wel zeker 1 Alsof zijn nichtj'e wille van u, oompje, zou het mij spijten
een koetsier zou trouwen Toch, drie als ik leelijk was om aan te zien."
dagen geleden, al zou zijn tegenstand „Ter wille van mij Hé 1 hé ge zijt
even stellig geweest zijn, zou hij hebben bet licht mijner oogen geweest, van den
toegestemd, dat Tonio Moretti een uit- dag af, dat ik u met mij thuis bracht uit
muntende partij was, en zijn trots ten Coiogna een klein moedei loos poesje,
minste zou door het aanzoek gestreeld ingebakerd in een doek, vast in slaap, en
zijn geweest. niet in staat zes woorden duidelijk te
Nooit in zijn leven was Stelano Beni zeggen
zoo verlegen en zoo ongelukkig geweest, „Dat was de dag na den dood mijner
als gedurende deze acht en veertig uren. moeder."
Hij had des daags over de zaak loopen „Ja, en de buren dachten dat ik gek was,
peinzen, 's nachts er over liggen denken, omdat ik u niet van mij afschoof naar de
totdat zijn hoofd en hart pijn deden, zuster van uw vader te Napels "die u
Eerst was hij van oordeel de minnaars nooit gezien had en zelf zeven eigen kin
van zijn nichtje naar de maan te zenden deren had om voor te zorgen „Niets
en de geheele geschiedenis in vergetel- daarvan," zeg ik, „het kleintje is' alles
herd te begraven maar dit was gemakke- wat mij van mijn eigen vleesch en bloed
lijker gezegd dan gedaan. Beiden vast- is overgebleven, en wie kan er zoo goed
besloten karakters, weigerden de min- zorg voor dragen als ikzelf 1" En daar,
naars eenvoudig weggezonden te worden, toen nam ik u ik herinner mij, dat het
Elk eischte als zijn recht, door het meis- een heete dag geweest was en de avond
je zelve beantwoord te worden. Zoo in werd kil nadat de zon ondergegaan was,
de engte gedreven, besloot de wagenma- en ik was er buurman Bartolo "dankbaar
ker hen voor te zijn. Zij zou alles weten, voor, dat hij mij in zijn wagentje opnam,
en uit zijn eigen mond. Bovendien moest „Een handje helpen, vriend Beni," zegt
hij zich wel van een lastig plichtsgevoel bij, „geef uw pakje en spring op." Mijn
in deze aangelegenheid bewust zijn. Had pakje is een kleii kind," zeg ik. Ge
hij eenig recht zich tusschen haar en haar hadt zijn gezicht eens moeten zien God
misschien goed gesternte te plaatsen weet het, ik had verdriet genoeg, en toch,
En in lien zij moest trouwen en hem ver- al was mijn leven er mee gemoeid ge
laten (want jonge meisjes wilden nu een- weest, ik kon niet helpen dat ik moest
maal trouwen), was het dan niet beter, lachen
dat zij een goed dan een slecht huwelijk „Wat ben ik u dankbaar, dat ge het
deed? Men zal hieruit reeds bemerken, arme pakje niet naar Napels wegzondt,
dat, voor zoover Stefano Beni's toestem- oom Stefano.
ming noodig was, Cesare Donato zijn „Toch was het misschien beter voor u
Zaak zoo goed ais gewonnen had. geweest mijn klein meisje. Ge zoudt on-
En dat was de reden, waarom de oude der liet oog eener vrouw en onder kin
man, nadat hij het grootste gedeelte van deren als gij-zelf zijn opgevoed."
den avond somber zwijgend voor bet vuur „Ge zijt zoo goed voor mij geweest als
had gezeten, zijn pijp uit den mond nam eenige vrouw en beter."
„Nu, nu uw tante Francisca Petru- „Ik hoorde mijn leven niet van hem."
cetti, zoo rijk als zij is, heeft haar eigen „Toch moet gij hem gezien hebben,
familie te verzorgen, en het beetje geld, Denk eens goed, kind ge hebt verle-
dat ik heb bijeengeschraapt, is alles voor den week aan eenige vreemdelingen de
u, kind 1 Wil ik u eens zeggen, wat vele Arena laten zien...."
jaren mijn plan is geweest Ik heb bij Zij zag verwilderd op. Een twijfel door-
tijd cn wijle gedacht, of ik misschien een kruiste haar hoofd. Toch zeide hij een
stukje grond op een van de heuvelhel- „rijk" man. Neen, het was onmogelijk,
lingen ginder zou kunnen koopen en Haar Romeo was zoo arm als zij-zelve,
daarop een huisje zou kunnen bouwen „Een oude Signore en zijn twee doch*
voor u en mij. Ik zou gaarne in de scha- ters vreemdelingen," antwoordde zij
duw van mijn eigen wijngaard willen aarzelend.
zitten en polenta van mijn eigen grond „Niemand anders Hij van wien ik
eten eer ik sterf." spreek, dezelfde Cesare Donato, is een
„Lieve oom Stefano, ge zult daarvoor zeeman eigenaar van een hanc'els-
nooit rijk genoeg zijn 1" schipHa 1 ge begint het te begrijpen
„Hoe kunt gij dat zeggen En dan heb Stefano Beni zag haar strak aan en een
ik ook genacht dat wie weet de stekende pijn scheen zijn keel dicht te
Heilige Maagd den een of anderen dag knijpen.
ons een eerlijken, ijverigen jongen kon „Zoo Ik zie hoe het is," zeide hij bit-
toezenden, dien ik als een zoon zou kun- ter, „de tijd van den ouden man is voorbij,
nen liefhebben, en die een goed echtge- Maar zij vloog op hem toe, en verborg
noot voor mijn Giulietta zou zijn." haar hoofd op zijn schouder.
Weer gaf zij geen antwoord. Wat kon „Liefste, liefste oom riep zij half
zij zeggen schreiend, „dat kan nooit waar zijn. Ik
„Gij verlangt niet als een non te leven zal er u te meer om liefhebben."
en te sterven, wei kind „Dat zeggen de jongelieden altijd, en
Lief oompje de toekomst zal voor voor het oogenblik, in de blijdschap huns
zich-zelf wel zorgen harten, gelooven zij het. Zij zijn zoo ge-
Er was een oogenblik stilte. Hij zag lukkig, dat zij zich-zelven een oneindig
dat zij verlegen was, en haar verlegen- talent voor liefhebben toekennen. De
heid vermeerderde de moeilijkheid voor nieuwe band zal slechts de oude banden
hem. versterken, de nieuwe hoop de oude
„Ik denk dat ik er een weet, die geluk- herinneringen levendig houden. Niets
kig genoeg zou zijn, als hij voor uw toe- zal veranderd zijn niemand zal verdron-
komst zorg mocht dragen, mijn meisje," gen worden alles zal verbeterd, beves-
zeide hij nu. tigd, verrijkt worden, want is de Gouden
Zij liet den knoop vallen, dien zij op Eeuw niet teruggekomen Zoo zeggen
het punt stond aan te zetten, en bukte de jongen zoo gaan zij het leven genie-
om er naar te zoeken. tend door. Maar de ouden weten beier.
^Tonio Moretti meent het goed met u." Zij luisteren, zij glimlachen, zij houcen
Hij zeide dit met een moedeloos hart, zich alsof zij het gelooven, maar evenals
want hij had vrees voelen opkomen, dat Stefano Beni, weten zij, dat hun tij4
Zij met onverschillig ten opzichte van den voorbij is."
knappen koetsier mocht zijn.
„Tonio Moretti Ik kan Tonio Mo- HOOFDSTUK XLIV.
rettiniet uitstaan." „Verloofd en niet met Tonio Moret-
„Maar alle meisjes zijn op hem ver- ti Onmogelijk 1"
liefd." „Onmogelijk, indien ge wiltmaar
„Dan denken zij er anders over dan ik, waar. Ik zeg het."
oom Stefano." In de herberg del Cappello te wonen,
„Als kleine meisjes zeggen, dat zij een wilde zooveel zeggen als in een glazen
man niet kunnen uitstaan, beteekent dat huis te leven De verloving van La Giu-
somtijds, dat zij werkelijk heei veel van lietta was op aller tongen denzelfden dag,
hein houden," zeide de wagenmaker. dat Stefano Beni zijn toestemming had ge-
„En als ik zeg, dat ik Tonio Moretti geven. Aan de bron werd dien morgen
met kan uitstaan, beteekent dit, dat ik een over niets anders gesproken,
hekel heb aan zijn gezicht en aan den toon „Ik zeg u, hij was daar den geheelen
van zijn stem, en dat ik liever iederen dag vorigen avond," zeide Monna Teresa,
eeu half uur zou omloopen, dan hem te „Een lang man met een rossigen baard
ontmoeten." naar zijn kleeding te oordeelen, een zee-
De oude man zat er mee in, maar was man."
niet overtuigd. Het kon bij slot van re- „Ja, hij was 's middags noar de Arena
kening toch nog maar een kibbelarijtje gegaan om buurman Stefano te spreken,
van gelieven zijn. en .zij kwamen samen terug. Mijn Giaco-
„Heeft hij u misschien beleedigd mo kwam toevallig thuis tegen dien tijd,
„Hij beleedigt mij altijd. Zijn naam en hij volgde hen van de Piazza Bra den
zelfs beleeoigt mij. Lief oompje, spreek geheelen weg >ver."
mij niet over Tonio Moretti ik heb „De oude Stefano had in alle geval plan
nooit van hem gehouden, en niets zou hem goed te onthalen," bracht een
mij ooit van hem kunnen doen houden." ander er tusschen in. „Hij kwam zelf
„Ik verlang niet, dat ge van hem hou- in den loop van den avond beneden, en
den zult noch van iemand anders, wat bestelde een eendvogel en een flesch Al-
dat aangaat," zeide de wagenmaker met catico voor het avondeten
een zucht van verlichting. „Ik zou mijn „Ja," zeide Brigitta, de vrouw van den
klem meisje liever een paar jaar langer lammen klompenmaker „en het dienst-
b') ™i houden, als ik kan." meisje, Maria, die het blad boven bracht,
Hij wachtte en zag haar vol verlangen zei le mij, dat zij beide kandelaars aanpe-
aan* stoken hadden, en prachtige bloemen
„Als ik kan herhaalde hij. op de tafel. Het was een echt feest 1"
Nog gaf zij geen antwoord. „Nu, maar wie is hij
„Er is zekere Cesare Donato, tusschen „Waar kotnt hij vandaan
twee haakjeskent gij hem Hoe heet hij
Zij herhaalde fluisterend den naam. „Hij komt uit Venetië dat weet ik
Neen zij had dien nooit gehoord. zeke-," zeide Brigitta.
"Hi) kent u." „Wat zal Tonio zeggen?"
"2at *an "est Z'io" „Arme Tonio Hij zal mooi nijdig zijn,
„Hij wel, bij het lijf van Bacchus! durf ik wel beweren."
Ik kan het evengoed in eens zeggen „En met reden. Tonio is niet goed
hij vraagt u ten huwelijk." behanfeld."
Zij keek op en lachte eenigszins ze- „Neen, waarlijk niet! Wel, hij heeft
nuwachtig. „La Giulietta heel de laatste twaalf maan-
„Ik ben hem zeer verplicht," zeide zij. den door het hof gemaakt, en nu bedankt
„Wie is hij te worden voor een vreemdeling, dien
„Een ander man dan Tonio Moretti, nie nan d ooit te voren gezien heeftMaar
en een die er beter bij zit een rijk man zie laar hij was te goed voor haar."
waarachtig. Wat gij vrouwen „een goede „Veel te goed. Zij wist hem niet te
partij" noemt." waar lec-en."
„Een van uw klanten, oompje? „Hé! hé! hé! Sommigen weten niet,
„Neen, een vreemdeling." hoe zij hun geluk vergooien."
„Maar het is behchelijk." „Een jongen, waarop ie lere dame trotsch
„Zijt ge zeker, dat ge in 't geheel niets zou mogen zijn, hem haar beminde te
van hem weet mogen noemen 1"
