UIT DE PERS
i>E TAAK VAN MR. LIMBURG
Het R. K. standpunt.
3INNENLANDSCH NIEUWS.
De Middenstandsraad.
'/ERKEER EN POSTERIJEN
De Weldadigheidspostzegels.
UIT ONZE OOST.
De nieuwe gouverneur van Atjeh
KUNST EN KENNIS.
Kanker en zijn oorzaken.
Verschillende karakters
hij echtparen.
De bijzondere omroepen.
De kunst als bedel nap.
MARK FNIEUWS.
VI3SCHERIJ.
Meerdere bladen leveren commentaar
Op de opdracht aan Mr. J, Limburg, tot
vorming van een extra-parlementair kabi
net. Zoo schrijft „De Maasbode" o.a.:
Thans heeft mr. Limburg de opdracht
in beraad. Reeds meermalen is zijn naam
genoemd. Over deze opdracht verheugen
wij ons niet, omdat ook bij de vorming
van een extra-parlementair kabinet we
liever bij de tegenwoordige samenstelling
van de Kamer, een rechts man als pre-
m.er zouden zien.
Naar onze meening zou daartoe in de
R. K. of A, R.-partij wel iemand te vin
den zijn geweest.
Overigens hebben we tegen den per
soon van mr, Limburg mets. Ons eenig
bezwaar is, zoo we dit mogen noemen,
dat de sprong van dr. De Visser op mr.
Limburg wat groot is.
Mr. Limburg is een gematigd vrijzin
nig democraat, d e vooral in de laatste
jaren, nu hij zitting heeft in de overwe
gend rechtsche Ged. Staten van Zuid-
Holland, groote achting geniet bij de
rechtsche partijen in de Staten. Het is
bekend, dat hij aan den gezantschapspost
te Rome groote waarde toekent, zoo
dat ook van hem zeker verwacht mag
worden, dat hij dezen in den een of an
deren vorm zal willen handhaven.
Voor de R. K. partij, die, ook ware dit
laatste niet 't geval tcoh ten allen tijde
een zeer welwillende opposit.e zou voe
ren, is er dus geen enke'e reden, om
hem bij de vorming van een kabinet niet
te steunen.
Mr. Limburg is een doortastend en be
kwaam man en het feit, dat hij de op
dracht in beraad heeft genomen, bewijst
dat deze oud-parlementariër rekening
houdt met de mogelijkheid van slagen.
Reeds dadelijk na zijn bezoek aan H.M.
de Koningin is hij aan hei werk gegaan
en reeds gisteravond heeft hij tal van
besprekingen gevoerd.
Toen dr. De Visser opdracht kreeg tot
vorming van een extra-parlemeniair ka
binet, heette het, dat daarmede aan het
m.nisterschap van den heer Colijn een
einde was gekomen. Wij hebben dat nooit
geloofd cn ook nooit geschreven. Zoo mr.
Limburg slaagt, is dat nu wel het geval.
Want het is onmogelijk dat deze. met het
cog op het conflict ColijnMarchant den
demiss onnairen premier in zijn Kabinet
zou kunnen opnemen.
Mr. Limburg heeft, zoo besluit het
blad, ontegenzeggelijk kans van slagen.
Of zijn poging gelukken zal, dient te
worden afgewacht, want gemakke'ijk zal
het niet zijn, gegeven de houding der Chr.-
Histor.schen ten opzichte van het punt,
waarover de crisis is uitgebroken.
Wil hij den gezantschapspost, in we'ken
vorm dan ook, handhaven, dan dient hij,
ongeacht het extra-par ementair cachet van
zijn Kabinet, zich te voren te overtuigen,
dat daarvoor een meerderheid in de Kamer
is.
Overigens is voor een door hem te vor
men Kab.net, dat zeer zeker vooruitstre
vend en democratisch zal zijn, op het
oogenblik ongetwijfeld steun in de Kamer
le vinden.
„EN HET GEZANTSCHAP".
,,De Tijd", zegt, dat men mag aannemen
dat de nieuwe formateur een gemengd ka
binet zal trachten te vormen.
Immers, een zuiver rechts-getinte for
matie is onefcr zijne leiding uitges'oten en
bij de tegenwoordige samenstelling van
de Tweede Kamer, waar nog steeds een
rechtsche meerderhe d aanwezig is, zal
mr. L-mburg niet de on/oor/tc!üiglieid
begaan, zijn medewerker» uitsluitend te
kiezen onder de personen, die in politi-
cis links staan. De mogelijkheid lijkt ons
niet uitgesloten, dat uit het thans zit
tend Kabinet enkele titularissen, die ge
heel buiten de politieke branding staan
of voor het beheer van wier departemen
ten eenige continuïteit gewenscht mag
heeten men denke hierbij bijvoorbeeld
aan Buitenlandsche Zaken en Koloniën
in het Kabinet-Limburg zullen over
gaan.
In de tweede plaats mag men van de
zen formateur verwachten dat hij de re
aliteiten zal onder de oogen zien en niet
trachten de moeilijkheden door schijn
oplossingen u.t den weg te gaan. De wer
kelijkheid is. dat er in deze Tweede Ka
mer een meerderheid is voor^ de handha
ving van het gezantschap bij den H. Stoel.
In verband hiermede krijgen de ver-
klar.ngen van Mr. Marchant in zijn brief
aan de Katholieke frafctie n.l. dat de
opheffing van het gezantschap bij den H.
Stoel de goede verhoudingen tusschen
Nederland en het Vaticaan zou kunnen
verstoren en de uitlating van denzelfden
partijleider in het jongste nummer van
„De Opbouw", meer dan gewone betec-
kenis. Komt het Kabinet-Limburg met
een begrooting van Buitenlandsche Za
ken, waarop de gezantschapspost een
voudig blijft, wat hij in 1925 was, dan zal
de Regeer.ng, tenminste a's men de ge
schriften van mr, Marchant au sérieux
mag nemen, niet alleen cp de stemmen van
Katholieken en Anti Revolutionnairen,
maar ook op die van de Vrijzinnig-demo
craten kunnen rekenen.
Het verleden van Mr. Limburg lijkt ons
tatusschen een waarborg, zoo besluit het
ilad, dat het vertrouwen, hetwelk de kabi
netsformateur ook in rechtschen kring
W'lst te verwerven, niet zal worden be
schaamd en daarom moge onze wenschen
Voor een spoedig succes hem vergezellen
op den weg naar de vervull.ng van zijn
moeilijke taak,
Ondei^. de gegeven omstandig
heden bevredigend.
„Het Centrum" zegt, dat de positie van
mr. Limburg geheel anders is dan die van
mr. Marchant en ook de opdracht, hem ge
geven, sluit een herhaling der pogingen,
door den leider der vrijzinnig-democrati
sche fractie aangewend, uit.
Voor de formatie van een extra-parle
mentair Kabinet schijnt een persoonlijkheid
els de heer Limburg thans betere kansen te
bieden, dan een politieke figuur van sterker
uitgesproken karakter.
Dit wil echter niet zeggen, dat geen re
kening zal zijn te houden met de samen
stelling der Kamer, zooals deze nu een
maal is.
En evenmin, dat de nieuwe formateur
°iet zijn voordeel zou kunnen doen met al
hetgeen reeds aan de hem verleende op
dracht is voorafgegaan.
De nu al zoovele weken lang verrichte
Arbeid, om de crisis te beëindigen, bevat,
»aar men vertrouwen mag, aanwijzigingen
*n aanduidingen, welke hem het vervullen j
fijner taak zullen vergemakkelijken, althans j
Vereenvoudigen.
Van een man als mr. Linibu-g, die actief j
deelneemt aan de vredesbeweging is stel
lig te voorzien, zegt het blad, dat hij oog
2al hebben voor den eisch van het handha
ven der betrekkingen met het Vaticaan als
belangrijk diplomatiek centrum, werkend
voor dc verzoening en toenadering tusschen
de volken.
Het laatste, het allerlaatste stadium der
crisis moge nu zijn ingetreden, en een op
lossing nabij wezen, die onder de gegeven
omstandigheden althans, bevredigend kan
heetcr.!
WAT „STANDAARD" EN „NEDERLAN
DER" ZEGGEN.
Most loyal opposition.
Over het nieuw ingetreden stadium der
egeeringscrisis schrijvend, merkt „De Stan
daard" op dat Mr. Limburg thans, na Mr.
Marchant's en dr. De Visser's mislukkingen,
de vijfde poging zal doen tot vorming van
een kabinet, natuurlijk met de bedoeling
een extra-parlementair kabinet samen te
stellen, maar van andere tint dan dr. De
Visser zou hebben uitgezocht.
Mr. Limburg toch is Vrijzinnig-Demo
craat. Niet van de felle, harde kleur, maar
niettemin Vrijzinnig-Democraat. Hij kan dus
bezwaarlijk een rechts gekleurd kabinet
voor het front brengen.
Maar evenmin een vrijzinnig-democra
tisch; en daarom zal de tweede helft van
deze betiteling wel tijdelijk moeten schoil
gaan, om alleen het vrijzinnige te behou
den.
Aan dr. De Visser hadden wij beter ge
gund. Zijn volhardend pogen had een sla
gen verdiend. Aan zijn wil beeft het niet
gelegen, dat er ten slotte geen rechts ge-
Jnt Kabinet is opgereden.
Wat Mr. Limburg betreft, nu alie recht
sche pogingen mislukt zijn kunnen we moei
lijk anders wenschen dan dat hij slaagt. De
crisis duurt reeds te lang. En bang zijn we
niet voor hem. Omdat hij een verstandig
nan is en omdat de cijfergroepeering in dc
Kamer voor de rest zorgt.
Nu een christelijk kabinet niet mogelijk
bleek, zullen we een kabinet-Limburg niet
onwelwillend tegemoet treden. Wij zijn gou
vernementeel van huis uit en van or.s kan
hij rekenen op, wat de Engelschen noemen,
most loyal opposition.
Een rustig bekwaam, nationaal
kabinet,
„De Nederlander" het nieuwe stadium
besprekende, zegt allereerst het nog zeer
te betreuren, dat deze crisis werd uitgelokt.
Het Kabinet-Colijn, dat gevormd werd
door de beste k-achten, over welke de
Rechterzijde beschikt, had niet behoeven te
vallen. Het Kabinet had niet mogen vallen
over een voorval, dat men sedert 5 jaar
had zien aankomen en waarvan elk Minis
ter en elk Kamerlid met wiskundige ze
kerheid kon berekenen, dat het te eeniger
tijd komen moest. De Roomsch-Katholieken
mogen het verantwoorden, dat zij het Kabi
net, waarin vier, hunner beste mannen zit
ting hadden, dezen stoot toebrachten.
Toen eenmaal de crisis een feit was, ver
heugden wij ons over de opdracht tot Ka
binetsformatie aan dr. De Visser. Een
tweede teleurstelling werd het, dat dr. De
Visser in verband met de vermoeienis van
een zevenjarig ministerschap en met het
oog op de niet sterke gezondheid van zijn
echtgenoote, beslist meende, zelf geen zit
ting te moeten nemen in een nieuw te vor
men Kabinet.
De derde teleurstelling was, dat dr. De
Visser niet kon slagen in het vinden van
een Kabinetsformatie of Kabinets-formateur
uit de politieke rechterzijde.
Maar na al deze teleurstellingen, zegt hel
blad, is de opdracht tot Kabinetsformatie
aan mr. Limburg ons geen onwelkome ver
rassing. Het blad acht den nieuwen forma
teur op het oogenblik, dat slechts uitkomst
kan worden verwacht van een rustig be
kwaam Nationaal Kabinet, bijzonder ge
schikt voor de taak.
Moge mr. Limburg er spoedig in slagen
een zoodanig Kabinet te vormenl Hij is er
wel de man voor. En wij gelooven niet, be
sluit 't blad, dat de Kamer het hem bizonder
moeilijk zal maken.
De mcenfng van liberale bladen.
„Dc brug over de klooi der antithese."
Het „Handelsblad" laat zich o.a. als volgt
uit;
Mr. Limburg is een van de zeer weinige
figuren naast dr. De Visser, die voor een
dergelijke opdracht in aanmerking kunnen
komen.
Hij is vrijzinnig-democraat, maar mede
wellicht ten gevolge van zijn werk in het
in meerderheid rechtsche college van Gede
puteerden is deze politicus van links per
sona gratissima bij vele rechtsche politici,
die zijn capaciteiten blijkbaar hebben leeren
waardeeren.
Hij kan brug zijn aldus over de kloof der
antithese, als hij bij de tegenwoordige sa
menstelling der Kamers een kabinet zou
aandurven van groote allure, van Wibaut,
Van Aaltcn, tot Slotemaker de Bruine en
Weiter desnoodig. Wij zeggen niet, dat dat
waarschijnlijk is. Een dergelijke formatie
vraagt een andere mentaliteit dan die ver
moed kan en moet worden uit het allerminst
stichtelijke gedoe, dat deze crisis tot nu toe
scheen te behecrschen.
Mr. Limburg is in elk geval een ministra-
bel man in den goeden zin van het woord,
en omdat hij politieke kennis combineert met
een betrekkelijk schoone lei op politiek ge
bied (al behoort hij dan anders drn mr. Cort
van der Linden wel tot een politieke partij)
zou hij zeer wel de formateur kunnen zijn
van een kabinet, dat ons uit de woestijn van
deze crisis kan leiden.
„De keuze niet ongelukkig'.'
De „Nieuwe Rott. Courant" merkt op, dat
de keuze van mr. Limburg haar niet onge
lukkig lijkt, daar mr. Limburg ren oud-par
lementariër is en dus het klappen van de
zweep kent.
Doch zal hij slagen? In één belangrijk op
zicht staat hij bij zijne pogingen sterk. Uit
al de crisismisère, die wij in de laatste maan
den nu hebben doorgemaakt, is dit wel bo
ven allen twijfel duidelijk geworden, dat de
rechter partijen niet in staat zijn, op welke
wijze dan ook, een kabinet samen te stellen,
en van hare rechten daarop hebben afstand
gedaan. Wie ook aan mr. Limburg en zijn
eventueel kabinet de plaats achter de re-
geeringstafel zal willen betwisten, niet ie
mand, die rechts van den voorzittersstocl is
gezeten, kan dat doen. En dit zal een kabi
net-Limburg op zichzelf reeds in de Kamer
eene sterke positie bezorgen.
Waar het voor mr Limburg dus op aan
komt, is behalve, natuurlijk, genoegzame
durf en doortastendheid een kort pro
gram samen te stellen, dat, naar mensche-
lüke berekening, in de Kamer Op büval zal
kunnen rekenen, en voor de uitvoering van
zijn program de noodige bokwame mannen
aan zich te verhinden.
Fet eerste behoeft hem geen onoverko
melijks moeilijkheden op te leveren, zoo hij
zich van bepaalde partijwenschen onthoudt.
De groote puzzle zal echter ook voor mr.
Limburg wel zijn gelegen in de keuze derge
nen, die hem bij de afwerking van zijn pro
gram zullen behulpzaam zijn. Hij zal zijn oog
wel meest naar links willen, en ook wel
moeten richten, en in zooverre is hij daar
mee bij dr. De Visser in het voordeel, dat
het „verschot" links wellicht wat grooter is
dan rechts. Maar de geneigdheid, om zich
voor een ministersportefeuille te laten vin
den, zal ook daar, waar mr. Limburg zal
hebben te zoeken, niet groot kunnen zijn.
Wat „Het Volk" er van denkt.
„Het Volk" verklaart, dat men reeds ge-
ruimen tijd in Den Haag zeide, dat Mr.
Limburg voor zich zelf overtuigd was, de
samenstelling van een kabinet te kunnen be
reiken.
Het is voldoende bekend, zoo gaat het
blad voort, dat de sociaal-democraten in een
extra-parlementair ministerie geen heil ziet.
Ter wille van het behoud der democratie,
waarvan het parlementaire stelsel in dezen
tijd een onlosmakelijk onderdeel uitmaakt,
moet zij al haar verlangens op de totstand
koming van een parlementair kabinet stel
len. Ook de heer Limburg, die tot dusver
steeds getoond heeft een beproefd demo
craat te zijn, zal zich niet zonder ernstige
bedenkingen op den extra-parlementairen
uitweg begeven.
Mocht echter de heer Limburg wat wij
intusschen niet van hem verwachten zich
er toe laten verleiden, om een soort van
„neutraal kabinet" te vormen, of ook wat
wii nog minder van he mverwachtcn een
kabinet van „sterke mannen" la Treub,
dan zouden wij dit geen lang Ieren kunnen
voorspellen.
In de laatste vergadering van den Mid
denstandsraad zijn o.m. de volgende punten
behandeld
Openbare aanprijzing van middelen
tegen ziekte-
De besprekingen omtient het wetsont
werp betreffende het met openbare aanprij
zing in het verkeer biengen van middeler.
tegen ziekten, werden voortgezet.
Ditmaal deed de Raad zich voorlichten
door de heeren dr. J.J. Hofman, vooruitte:
van de Neder. Mij. tot bevordering de:
Pharmacie, en dr. J.J. Lijnst Zwikker, inge
nieur bij den Octrooiraad.
De Raad stelde als voorloopige conclusie
vast dat de voorgestelde regeling in het al
gemeen te ver gaat en zij slechts behoort te
gelden voor die middelen, welke als gevaarlijk
voor de gezondheid zijn aan te merken deze
middelen zouden alleen door apothekers
mogen worden afgeleverd, doch uitsluitend
volgens medisch voo:schrift. De verkoop van
andere speciality's zou dus ook der. drogist
moeten vrijstaan.
Rijksinkoopbureau.
De commissie inzake het Rijksinkoopbu-
eau diende een uitvoerig rapport in naar aan
leiding van de opmerkingen van den Direc
teur van gemeld bureau op de conclusies
der commissie omtrent de werking van het
bureau. Ook dit rapport zal den Directeur
ter kennis worden gebracht met verzoek
zijn eventueele opmerkingen ter zake te
mogen vernemen. Daarna zal de Raad zijn
definitief advies vaststellen.
Weeldeverterings-belasting.
De Raad stelde hieromtrent zijn advies
vastdaar deze aangelegenheid van vertrou
welijk karakter is, kunnen geen mededee-
lingen omtrent den aard van het advies wor
den gedaan.
Warenwet.
De Raad verklaarde zich accoord met de
voorstellen van een commissie uit eenige le
den van den Nijverheidsraad en een lid van
den Middenstandsraad bestaande commissie
inzake de Warenwet, welke voorstellen wen
schen bevatten t. a. v. de toepassing der Wa
renwet en de vetegenwoordiging in de com
missie en art. 17 van genoemde wet. Het ligt
in de bedoeling om, zoo ook de Nijverheids-
raad met deze voorstellen accoord gaat een
gemeenschappelijk schrijven ter zake tot de
Regeering te richten.
Cadeaustelsel.
Hoewel de Raad het noodig acht dat opge
treden wordt tegen het hand over hand toe
nemen van het misleidende „cadeaustelsel"
meende hij dat vooralsnog niet op wettelijke
maatregelen daartegen moet worden aange
drongen het is in de allereerste plaats de
georganiseerde middenstand welke de be
vrijding ter hand heeft te nemen.
Fouten in het distributiestelsel.
Als gevolg van de aanvallen tegen het be
staansrecht van den Middenstand gericht,
heeft deze tot dusver grootendeels moeten
volstaan met het verdedigen van zijn tegen
woordige positie, zoodat niet systematisch
aandacht kon worden gewijd aan het opspo
ren van eventueele fouten in het huidige stel
sel der distributie en het verbeteren daarvan.
Naar aanleiding van een nota van het toen
malige lid van den Raad den heer K. Meima,
heeft indertijd de Middenstandsraad het
vraagstuk van het al dan niet teveel aan Vak-
genooten onder de oogen gezien en omtrent
het ter zake uitgebrachte rapport het oordeel
van de aangesloten organisaties ingewonnen.
Mede in verband met het voornemen van
le Regeering om aan een sub-commissie uit
de commissie voor economische politiek op
te dragen na te gaan, welke factoren de „prijs
vorming", beinvloeden, werd besloten een
leidraard te ontwerpen voof een werkplan
eener commissie uit den Raad, welke in het
'oizonder zal nagaan of en in hoeverre recht
matige grieven tegen de huidige wijze van
distributie bestaan en welke middelen tof
verkrijging van een betere wijze van distri
butie aangewend zouden kunnen worden.
Middenstandsvoorlichting.
De Raad besloot in te gaan op een voorstel
van den chef der afdeeling Handel en Nij
verheid van het Departement van Arbeid,
H. en N. tot het daar samenstellen van een
geschrift, waarin op bevattelijke wijze een
overzicht ™-o~dt gegeven van de wijze en de
beteeker s van de middenst-n volichting,
zoo-.ls deze mede in overieg met den Raad,
door verschille de Rijksdiensten en bureaux
georganiseerd is en met toenemend gunstig
geyolg verstrekt wordt.
Ca. 19.000 winst.
Naar de „Msb." verneemt, zijn in Ams
terdam aan weldadigheidspostzegcls 202.284
van 4 cent, 177,100 van 11 cent en 350.611
van 12H cent verkocht. Per stuk brachten
deze voor het liefdadig doel op resp. 2, 3/4
en 2% cent. De tolaai bate voor het goede
doel wat de hoofdstad betreft, bedraagt
:a. 19.000.
Bij het bericht der benoeming van resident
Gcedhart van Palembang tot Gouverneur van
Atje als opvolger van den heer Hens, die 'n
den Raad van Indië is benoemd, schrijft de
„Javabode" o.m.
Onder de residenten, welke voor deze
hooge functie in aanmerking konden komen,
zal er moeilijk iemand gevonden kunnen
worden, die méér dan de benoemde, alle
eigenschappen daarvoor op zoo gelukkige
wijze in zich vereenigt.
Weliswaar heeft de heer Goedhart géén
Atjeh-ervaring, doch daar tegenover staat een
jarenlange Celebespractijk uit de moeilijkste
jaren tijdens en onmiddellijk na de groote
expeditie, toen vooral in Boni, waar de heer
Goedhart werkzaam was, nog toestanden
heerschten, die in vele opzichten herinner
den aan het Atjeh van den pacifi atie-tijd.
Een officier, die in dien tijd met Goed a t
in het Bonische samenwerkte, deelde het blad
enkele kranige staaltjes mede over den pre-
soonlijken moed en het prestige van den
nieuwen gouverneur.
Tec kenend voor zijn optreden ts de wijze
waarop hij de gevangenneming van den be-
ruchten rcoverhoofdman la Tjelantu wist te
verrichten. Deze man, in het geheim ge
steund door de voornaamste hoofden der
landstreek, terroriseerde met zijn benden
gansch Wadjo, Sopüng, Boni en Giürang.
Jarenlang had hij ongestraft zijn bedrijf uit
geoefend zelfs het bestuur was huiverig om
iets tegen hem te ondernemen, uit vrees, dat
zijn gevangenneming den stoot zou geven
tot een algemeenen opstand. Tot de kranige
assistent-resident Brautigam en Goedhart
oordeelden, dat de maat vol was en la Tjelaté
coüte que coüte verwijderd moest worden.
Vergezeld door een viertal militairen, begaf
Goedhart zich des nachts naar het verblijf
van den hoofdvorst van Wadjo, waar, naar
spionnen hem bericht hadden, la Tjelantu
verblijf hield. In de ochtendschemering werd
de man ingepikt en onmiddellijk te paard
getransporteerd naar Galoeng, een roovers-
nest, midden in een uitgestrekt moeras, waar
hij honderden zijner trouwste volgelingen
had verzameld.
Hier aangekomen werd de geheele bevol
king van den kampong bijeengeroepen en,
omringd door die dreigende schare, deelde
Goedhart in een donderende toespraak,
waarin hij alle misdrijven van den roover-
hoofdman opsomde, aan la Tjelantu mede,
dat hij zijn gevangene was, en, in afwachting
zijner verbanning, in de boei te Pampanoea
zou worden opgeslotenEen oogenblik
scheen het, dat de verraste bendeleider amok
wilde maken reeds greep hij naar zijn kris
doch tegenover den ongewapenden Blanda,
die onversaagd voor hem stond, ontzonk
hem den moed. Met een moedeloos gebaar
reikte hij zijn gouden wapen over, om daarna,
te midden zijner verschrikte volgelingen, ge
boeid en weggevoerd te worden. Ook in dit
geval was het uitsluitend het groote moreele
overwicht, door den jongen controleur op de
ganscne bevolking uitgeoefend dat deze tot
lijdelijke onderwerping aan zijn wil dwong.
Het resultaat van Prof. Van Calcar's
onderzoek.
Het was bekend, dat prof. dr. H. P. van
Calcar, hoogleeraan in de gezondheidsleer,
bacteriologie en geneeskundige politie aan de
'Universiteit te Leiden, zich sedert jaren be
zig hield met de studie van het kankervraag-
stuk. Ook wisten meer ingewijden, dat hij
een studie over dat vraagstuk voorbereidde
dat binnen niet al te langen tijd in druk zou
verschijnen. Het spreekt van zelf, dat de
hoogleeraar daarover ook reeds mededeelin-
gen deed op zijn colleges, doch dat zijn stu
diën op dit gebied zóó spoedig van zich zou
den doen spreken, had niemand kunnen
denken,
In het college, dat de hoogleeraar Zater
dagmorgen aan studenten en oud-studenten
gaf, heeft hij in verband met de eerstdaags
verschijnende monografie: „Die Ursache des
Carcinoms" den uitslag van zijn veeljarig
onderzoek over de oorzaak van den kanker
uiteengezet. Waren ziin leerlingen over deze
medcdeelingen verrast, niet minder zijn dit
de belangstellenden en wie stelt geen belang
in dit onderwerp?
Nauwelijks waren de deuren van de col
legezaal weder gesloten, of het nieuws ver
breidde zich door de stad. dat prof. Va"
Calcar geweldige ontdekkingen had gedaan
op het gebied der kankerbestrijding. De
hoogleeraar zelf werd niet met rust gelaten.
De telefoon stond niet stil en in telegrammen
van buiten Leiden werd hij om een onder
houd gevraagd. Men moet echter dezen ge
leerde kennen, om te weten, dat hij voor
ondervraging, vooral van de zijde van lee-
ken. weinig tijd heeft.
Hij kon niet anders doen, dan de belang
stellenden naar zijn boek verwijzen, dat een
dezer dagen zal verschijnen.
Aan een onderhoud van de „Tel." met den
hoogleeraar ontleenen we het volgende:
In de eerste plaats, aldus prof. v. Calcar.
is het uitgangspunt behandeld, de theoreti
sche overwegingen, die aan het practische
onderzoek moesten voorafgaan en die veel
tijd in beslag hadden genomen. Daarna zijn
deze overwegingen getoetst aan en vergele
ken met die van anderen, inzonderheid aan
''e onderzoekingen van Cohnheim, Ribbert en
Boveri wier woorden op dit gebied on-
«etwiifeld gezaghebbend ziin. De oorzaak van
4cn kanker, aldus prof. Van Calcar's conclu
sie, moet in een protozoaire infectie worden
gezocht.
De hoogleeraar heeft het experimenteel
onderzoek van de laatste jaren behandelo
waarbij hij heeft doen uitkomen, dat de wer
king van protozoën nergens kan worden bui-
'endesloten.
Vervolgens heeft prof. Van Calcar mede-
deelinien gedaan van de resultaten van zijn
experimenteel onderzoek en de wijze, waar
op door middel van gekweekte protoznën
Mj dieren kanker kan worden verwekt. Zoo
werd een hond met af«ekrabt maa«slijmvlies
«evoed niet deze protozoën en k-eeg kan
ker, De kanker trad echter veel vlugger er
duidelh'ker op. wanneer de hond tevoren
achylisch was gemaakt d.w.z. wanneer dr
maag tevoren vrii van zoutzuur was gemaakt
De resultaten van het onderzoek zijn, zoo
als boven medegedeeld, neergelegd in eer
monografie, welker verschijning on«ctwi'teld
met groote belangstelling zal worden tege
moet gezien
Algemeen verbreid is de meening, dat on
gelijksoortige karakters elkaar aantrekken,
en dat men dus onder echtparen dikwijls zal
vinden, dat man en vrouw in aanleg en we
zen verschillend zijn. Eenigszins in strijd
hiermee is de meening, dat oudere echtelie
den steeds meer op elkaar gaan lüken, wat
niet goed mogelük schijnt, als ze niet al van
den beginne af veel in karakter gemeen
hadden.
Het vraagstuk zelf is voor onderzoek vat
baar. Dit heeft Krelschmer uit Tübingen dan
ook ingezien en Samen met dr. Maur heeft
hij 170 families, die hun goed bekend waren,
in deze richting onderzocht en geklassiH,-
ceerd.
Alle echtparen, dc in dit onderzoek zijn
opgenomen, behooren tot de ontwikkelde
klasse. Huwelijken, waarbij eeld een hoofd
rol had gespeeld, werden niet bij het onder
zoek opgenomen; volgens prof. Kretschmer
komen dergelijke huwelijken in den kring
van den ontwikkelden burgerstand,waaruit hij
zijn vertegenwoordigers koos, trouwens wei
nig voer.
Van de 170 echtparen bleken nu 101 hu
welijken te zijn, waarbij man en vrouw in
karakter verschilden; in 26 huwelijken wa
ren man en vrouw van hetzelfde soort ka
rakter, in 43 gevallen was een dergelijke
indeeling niet mogelijk.
Er werd een verdeeling gemaakt in zes
karaktervormen, n.l. le. levendig, vroolijk;
2e rustig; 3e. zwaarmoedig; 4e, fijnzinnig,
teeder, idealistisch; 5e koel, energiek, auto-
crafsch; 6e koud, nerveus, eigenzinnig.
Ut de verdere bijzonderheden, die prof.
Krtscbmet aangeclt, blijkt het verschillend
temperament nog duidelijker. Onder de hu
welijken waren er 36, waarvan een der echt-
genooten levendig, vroolijk was. Van deze 36
was de andere echtgenoot als volgt: ook le
vendig, vroolijk 1, rustig 7, zwaarmoedig 2,
fijnzinnig, teeder 4, koel, energiek 3, koud,
nerveus 4, rustige mengvorm 5.
De eenzi'dige temperamenten, die aan het
eind van de rij staan, oefenen daarentegen
een besliste aantrekkingskracht uit op hun
tegengestelde componten. Gelijkgezinde hu-
welijksparcn vindt men daarentegen het
meest onder ds gemiddelde, rustige tempe-
-amenten.
Merkwaardig zijn nog dc huwelijken te
noemen, waarbij één der beide echtgenootcn
een zeer krachtige natuur heeft, de ander
daarentegen zacht en meegaand is. Mannen
met slappe en zachte karakters hebben mees
zeer sterke vrouwen vaak met een harde
en sterke psyche Deze Xanthippe-huwelij-
ken zi»n lang niet altijd ongelukkig, ja meest
al zelfs heel gelukkig.
Voor de erfelijkheidsleer van het karakter
zijn deze onderzoekingen natuurlijk ook van
voel belang: de vermenging van twee ver
uiteenslaande karakters zal dikwijls veer tol
een gemiddelde voeren.
{.Deutsche Med. Woch.")
De R, K. Radiogids schrijft in een hoofd
artikel o.m.:
Er is ;n de laatste dagen een nieuwe
hetze ontketend tegen de bijzondere Om
roepen; dat we hier met een georganiseerde
campagne te maken hebben lijdt geen twij
fel meer, nu we zien hoe roerend eensge
zind een deel der dagblad- en radio-pers
cp dit stuk is en met welk een toewijd ng
men de trieste taak der verguizing van de
bijzondere omroepen van elkaar over
neemt.
Wij hebben vroeger reeds in alls kalmte
uiteengezet, dat de nationale omroep van
het\bu.tenland, welke zoo hoog werd ge
prezen en geloofd, op onzen bodem over
geplant en onder de hier te lande historisch
gegroeide omstandigheden en verhoudingen,
a'ieen d:e bijzondere Omroep zou kunnen
zijn. Tot die erkenning is men nog wel niet
gekomen, maar degenen, die vroeger niet
van de bijzondere omroepen wilde weten
zijn nu toch reeds zoover, dat ze hun be
staansrecht wel willen aanvaarden.
Dit hebben wij althans kunnen lezen 4n
een artikel van den secretaris van den H.
D. O., den heer W. Vogt, die intusschen den
meerderen vrijen tijd, welke hij gekregen
heeft, doordat de bijzondere omroepen hem
van enkele avonden per week van de zorg
voor programma's ontlastten, op bedenke
lijke wijze aanwendt om de kolommen van
zijn Luistergids te vullen.
Wij voor ons hebben de pretentie, dat
de programma's der K. R. O.-avonden stuk
voor stuk, èn artistiek èn intelectueel, min
stens even hoog, zoo niet hooger hebben
gestaan dan welke H, D. O.-avond ook. Wij
wijlen niet ontkennen, dat cp sommige bij
zondere omroep-avonden de gehouden re
devoeringen te lang waren, maar daarbij
mag men niet uit het oog verliezen, dat
de bijzondere omroepen nog niet lang prac-
tijk hebben en in de kringen van de bij
zondere omroepen het nieuwtje er even af
moet gaan. Maar vast staat voor ons, dat
de bijzondere Omroepen het Hi'versumsche
uitzendstat'on tot een nailonalen cultuur
factor hebben gemaakt, a'Ie „orationes pro
domo" van den heer Vogt ten spijt, die
daarin, na 2 jaren practijk, nog niet is ge
slaagd.
Ten slotte zouden we nog wel eens nader
gepreciseerd willen vernemen, namens wie
de heer Vogt meent den hoogen toon te
mogen aanslaan .dien hij aanslaat en an
deren met bern. Wij zouden ook de vraag
wel eens beantwoord willen zien door den
heer Vogt zelf gesteld: Wie staan achter
den H. D. O.?
Wij voor ons hebben de wetenschap dat
achter den K. R. O. één derde der Neder-
landschc bevolking staat. En achter den
Christelijken Omroep en die der Arbciders-
Radio-Vereeniglng staat ongetwijfeld ook
een grootere massa dan de H. D. O. ver
mag aan te wijzen. Als de heer Vogt dit
eens wil overwegen, zal hii moeten inz'en,
dat hem groote bescheidenheid past. De
van heel wat dieper inzicht en begrip ge
tuigende houding der Directie van de N.
S. F. had hem tot leering kunnen strekken.
Een waarschuwing uit Laren.
De burgemeester van Laren heeft dezer
'agen in een plaatselijk hlad het publiek
lewaarschuwd voor een paar zich noemen
de Larensche schilders, om, alvorens van
hen te koopen, bij hem informaties in te
winnen. Deze waarschuwing sproot voort,
naar de Tel. verneemt, uit een onderzoek,
nadat vele medelijdende menschen in den
'ande zich schriftelijk tot den heer Van
Nispen hadden gewend met de vraag of hij
deze Larensche schilder kende en of zij
steun verdienden. Dat zijn de voorzichti-
gen, doch honderden hebben met een be
wogen hart en met de zelf-tevredenheid, zij
het dan ook op bescheiden wijze dc kunst
en een kunstenaar gesteund te hebben, in
deze moeilijke tijden vooral voor den kun
stenaar, hun postwisseltje gezonden. Deze
menschenkenners, de heeren B. en K„
oefenen sedert jaren de praktijk uit om dc
kunst als „bedelmap" te gebruiken en op
deze wijze een makkelijk leventje te kun
nen leiden. Eerstgenoemde woonde vroeger
n Ecmnes en zond een prachtig gestyleer-
!en brief een afdruk van een teekeniug oi
ets door hem zelf of een ander vervaardigd,
en vroeg aan den geadresseerde dien hij
natuurlijk uit het Intercommunale telefoon
boek opdiepte en daarbij rekening met
naam en woonplaats hield een teekening
voor vijf gulden of een rijksdaalder van
hem te koopen, of wel, hem aan verdere
armoede prijs te geven. Ik heb, aldus de
zegsman van het blad, verschillende van
die brieven gelezen en stond steeds verbaasd,
-lat de schrijver, indien hij werkelijk armoe
de had, niet naar de schrijverspen greep,
daar hij daarmede beter dan met dc teeken-
ncn in zijn onderhoud zou kunnen voorzien,
'rij een ingesteld onderzoek 'bleek, dat geen
der Larensche schilders ooit van den man
hadden gehoord. Thans schijnt hij 'n compag
non te hebben om eerder voor een „La-
rensch" schilder aangezien of gehouden te
worden, zijn domicilie naar Laren of Blari-
cum verlegd te hebben,-waardoor hij echter
waarop hij vermoedelijk niet rekende
de aandacht van de schiiderswereld op zich
vestigde die deze praktijken in naam acr
kunst natuurlijk niet kan goedkeuren en al?
oplichterij bestempelt. Deze zal den burge
meester van Laren wel hebben voorgelicht,
en hierop gegrond zal deze zijn waarschu
wing gepubliceerd hebben. Men is dus ge
waarschuwd en informeere bij dergelijke ver
zoeken om hulp bij de besturen der schi'ders-
genootschappen, als daar zijn Arti en St. Lu
cas te Amsterdam, Pulchri en de Iriaagschi
Kunstkring te 's-Hage, De Rotterdammer
en De Branding te Rotterdam.
ALKMAAR, 23 Jan. Aanvoer II paar-
ien f 130—3006 koeien f 3C0—450 41
luchte.e kalveren f 10—30 81 schapen f 2o
50; 16 magere varkens f 3746; 81 big
gen f 2026,
Boter per »/2 Kg. f 0.95—1.17 F-Eieren
oer 100 stuks f6.508.25.
ALKMAAR, 23 Jan. Eieren (N.V. Eier-
veiling voor Hollands Noorderkwartie). Aan
voer 53.500 kipeie~en, 5660 kg. f7.90—
3.60, 60—64 Kg. f 8.40—9.50, brume f 8.7
—9.10 per 100 stuks. Aanvoer 300 cer.deie-
en f 9 per 100 stuks.
BOVENKARSPEL, (Station) 23 Januari.
Aangevoerd 200 baal uien, groote gele f 3.35
3.75drielingen f3.70—3.80 per baal;
24600 Kg, roode kool f 5—7.60 per 100 Kg.
5000 Kg. gele kool f 5.10—5.70 per 100 Kg,
3000 Kg. witte kool f 5—5.80 per 100 Kg.
BROEK OP LANGENDIJK, 23 Jan.
Groenten. (Weekber. Langendijker Groen-
tencentrale). De verwachting, die wij de vo-
ige week uitspraken omtrent de prijsver-
hooging van den bewaar kool tijdens de vorst
periode, is gebleken juist te zijn. In het be
gin dezer week was het bijna niet meer doen
lijk om de producten per vaartuig naar de
veilingen te transporteeren, zoodat hoofdza
kelijk op monster werd geveild. Ook wordt
de koopvergunningen „uit dc handbijge-
kocht. De roode kool is nog steeds het duur
ste. Reeds Maandag was een prijsverhooging
merkbaar, welke volhield tot Zaterdag. Was
een week geleden de hoogste prijs t 8 per
100 Kg. thans noteerde dezelfde kwaliteit
f 9. In den aanvang 2as de aanvoer vrij on
beduidend slechts 37.500 Kg. doch later
toen de vaart in Br. op L'dijk weer ijsvrij
was gemaakt kon dit cijfer gebracht worden
op 100.000 Kg. per dag. De officieele prijzen
zijn voor le kwal. f 6.50 a f 9 en 2e kw. f 3
—5,50 per 100 Kg. Totaal-aanvoer 530.000
Kg. rood. Gele kool was tevens zeer goed
gevraagd. De koude heeft hie in wel een
groot aandeel. De meest gewilde kleinere
soorten konden het brengen tot f 7.^0 per
100 IO. De grovere soo ten moesten echter
beneden de 6 gulden blijven, terwijl voor
schot f3 a f4.50 noteerden. De to'aal-aan
voer bedroeg 550.000 Kg. Hoewel Amerika
niet zoo druk aan de markt was als vo ige
weken bleef de prijs der Deensche witte
kool goed. Vanuit het binnenland kwam ta
melijk veel vraag naar kleine soorten, die
het zelfs tot f 7.60 wisten te brengen. Mid-
del-grootte bleef gehandhaafd op f56 en
mindere kwaliteit en „uitgepikte' brachten
f 2 a f 2.50 op. Aanvoer Denen 530.000 Kg.
Ook tengevolge van de vorst is de uien-
aanvoer sterk gezakt. De laatste dagen kwam
er vooral zeer weinig, aangezien slechts en
kelen gelegenheid en plaatsruimte hebben
om hun uien vorstvrij te houden. Ook de
handel was niet op dreef en hoewel de vorige
week teruggeloopen prijs weer iets aantrok,
konden de enkele vorstvrije partijen het niet
hooger brengen dan f7.80 per 100 Kfg.
wijl de grove uien ging voor f 5.50 a x o.aO
en drielingen f 4.50 a f 6 per 100 Kg. Aan
voer 30.000 Kg. Peen werd zeer slecnt aan
geboden. De vrij vaste prijs van f 4 per 100
Kg. blijft gehandhaafd. Aanvoer slechts
20.000 Kg.
LEIDEN, 23 Jan. Boter. Fabneksboter
f2.20, prima boerenboter laagste prijs f2.15
hoogste prijs f2.25 Met kleinen aanvoer en
vluggen handel.
Turf. Aangevoerd 130.000 lange, prijs
f 8.50 tot f9.50 per 100 stuks.
AMSTERDAM, 23 Jan. Aardappelen.
(Beritht v/d. mak. Jac. Knoop). Zeeuwsche
Bonte f 4.755, id. blauwe f 4.50—4.60, id.
Eigenheimers f 3.50—3.60, id. blauwe Eigen
heimers f 3.40—3.50, Geldersche Bravo's
f 2.50, Flakkeesche Eigenheimers f 3.60—
3.70, Spuische Eigenheimers f 3303.40,
Friesche Borgers f 3.403.50, id. blauwe
Borgers f 3.40—3.50. Spuische Drielingen
f 2.90—3.10, Zeeuwsche blauwe Poters
f 2.23—2.50, id. bonte Poters f 2.25—2.50,
Drentsche Eigenheimers f 2.652.75 per hl.
UTRECHT, 23 Jan. Vee. Aangevoerd
waren 500 stuks. Handel matig. Prijzen wa
ren stieren f 150330, kalfvaarzen f 3240
360, pinkvaarzen f 150230, melkkoeien
f 260—430, kalfkoeien f 280—460, vars
koeien f 150—330, magere kalveren f
nuchtere kalveren f 1721, magere varkens
f 22—56, biggen f 11—22, magere schaper
f lammeren f 2430.
Boter f 1.15 per Vz kg»
Eieren f 6.509.
HOORN, 23 Jan. Granen. Rogge f 10,
tarwe f 13—16, gerst f 11, haver f 10 V2—12 y2
per 100 kg.erwten grauwe f 30—36, Wijker
vale f 26—32, bruine boonen f 17—22, witte
idem f 30 per h.l.mosterdzaad f 40—44 per
70 kgkarwijzaad f 12, maanzaad f 30—35
per 50 kg.
HOORN, 23 Jan. Vee. Aanvoer 3 nuchtere
kalveren f 15—23, 8 sch ammen f 25—36,
56 biggen f 18—30, 13 sch'pen f 40—48,
lammeren f 3035, paarden f 200—250,
Handel goed.
IJMUÏDEN, 23 Jan. Heden waren aan de
markt de vangsten van 15 stoomtreilers en
2 loggers. De prijzen waren als volgttarbot
f 2.30—2, tongen f 2.20—1.80 per kg. griet
f 75—32, gr. schol f 35—29, md. schol f 46—
35, zetschol f 4431, kl. schol f 2817, f 14
—7.50, scharren f 18—5 per 50 kg.roggen
f 23—14 per hoop vleet f 3—0.90 per stuk
pieterman en poon f 4.40, gr. schelvisch f 36
31, md. schelvisch f 3126, k.md. schel
visch f 21.5012.50, kl. schelvisch f 17—10,
f 107 per 50 kg.kabelj-uw f 6042 pe»
125 kg. gr. gullen f 1714, kl. gullen f ll-»
5.50, wijting f 94 per 50 kg.
IJMUÏDEN, 23 Jan. De zeillogger IJM.
314 (Dirk Job) kwairen heden van
Yarmouth alhier in de Visschershaven met
een aanvoer van 760 vaten gezouten haring.
Van de treilvisscherij kwamen heden hier
aan den afslag de stoomtreilers IJM. 129
(Shamrock) met f2526 IJM. 326 (Hifcernia)
met f 2515 IJM. 43 (Nelly Gezina) met
f 1744 IJM. 10 (Jacquelina Clazina) met
f 4247 IJM. 22 (Ita) met f 2987 IJM. 232
(Westland) met f 1878 IJM. 238 (Johanna
Maria) met f 1573 IJM. 93 (Dorothea) met
f 3052 IJM. 491 (Timor) met f 3133 IJM.
75 (Kennemerduin) met f 1906 IJM. 253
(Sumatra) met f 4257 IJM. 122 (Bertha)
met f 3075 IJM. 56 (Johanna Nicoletta) met
f 3809 ITM. 157 (Maria van Fattum) niet
2654 IJM. 46 (HeFa) met f 2603 de zeil-
logeers KW. 36 (Nederland)V met f 1165
zn KW. 49 (Dirk) met f 299 aan besomming.
leb be oits*eWendste aan te bieden dal
teirand wenschen (san hoe zal de wereld
het weten, indien gij niet adverteert
JOHN. e. ROCKEFELLER.
