ET16D
gflIEUWS
I
MARKTNIEUWS.
Critiek op de vereeniging
„De Hollandsche Molen".
De munt in 192S.
De R. K. Boerenstand.
Beschadiging van onderzeesche
telegraafkabels.
De avondverkoop in de
Hoofdstad.
Betere toestanden na den
Watersnood.
Bestrijding tuberculose.
De Zegelwet.
Ned. R. K. Huisvestingscomité.
Hoofd bestuursvergadering
van het Ned. R.-K. Huisvestings
comité.
Het vergaan van den
Loodsschoener.
De misdadigheid neemt toe.
Van het Hot.
Onderscheiding minister
Van Karnebeek.
De kanalisatie Van W.-Friesland.
Het vermiste vliegtuig.
Welke rol speelde de
Portugeesche gezant?
Maandagmorgen vergaderde ten stadhuiie
te Alkmaar het bestuur van den Schermer-
polder onder voorzitterschap van' dijkgraaf
P. van Couwenhoven. De besprekingen lie
pen uitsluitend over de bemaling. Nu alleen
nog maar voor polder II vergunning is ver
leend door Ged. Staten tot vervanging van
de windbemaling door een electrische, achtte
de voorzitter het gewenscht van dit verlof
geen gebruik te maken, alvorens ook zeker
heid bestaat, dat de polders I en III electrisch
zullen worden bemalen.
Aan de „Tel." ontleenen wij de volgende
bijzonderheden over deze vargadering: Een
paar heemraden achtten het beter om polder
II wel electisch te gaan bemalen en dan in
middels stappen te doen om ook voor I en
III vergunning te verkrijgen.
Hoogheemraad D. J. Govers was het met
den dijkgraaf eens. Het is een vergissing ge
weest, dat met het besluit tot electrische
bemaling van den heelen polder niet tege
lijk het heele plan bij Ged. Staten is in
gediend. De Commissaris der Koningin had
j.l. Donderdag nog gezegd, dat men met pol
der II kon beginnen. De tegenwoordige com
missaris is wel op onze hand, zei spr., doch
zijn opvolger stelt zich misschien op het
standpunt van de vereeniging „De Holland
sche Molen", die de molens van den Scher
mer uit schoonheidsoogpunt wil behouden.
De heer D. de Boer hield een uitvoerig
pleidooi voor het beginnen van de electrifi-
catie van polder II. Het niet doen zou ge
tuigen van weinig vertrouwen in het prov.
bestuur. Het waterstaatkundig belang van
den polder weegt bij velen niet het zwaarst.
De openbare meening is tegen de plannen
opgezweept. Ged. Staten noemen de bezwa
ren tegen de plannen van den Schermer
deels onjuist en deels niet van overwegend
belang, en zij waren van oordeel, dat het
ontwerp-Erickson niet in aanmerking kon
komen. Daarmee hebben Ged. Staten den
polder willen beschermen. Talmen met het
maken van een begin zou noodlottig kunnen
worden en de sympathie van de provincie
doen verliezen.
Na deze krachtige rede, die breed ap
plaus verwekte, voerden nog verschillende
sprekers het woord, waarna ten slotte zc»,
der hoofdelijke stemming werd besloten,
goedkeuring te vragen voor een leeningsplan
ten behoeve van de electrificatie van pol
ders I en II. resp. 145,000 en 160.000
tegen max. 5 pet. rente,
Met 12 tegen 6 stemmen werd daarna be
sloten inmiddels over te gaan tot electri
sche bemaling van polder II.
Vrij uitvoerig becritiseerde de heer De
Boer ten slotte nog de houding, door de
Holl, Molen in deze bemalingskwestie aan
genomen,
Gedurende het jaar 1925 zijn aangemunt
van Regeeringswege voor Nederland
500.000 aan 25-centstukken, 500.000 aan
10-centstukken en 151.000 aan 1-centstuk-
ken, en voor Nederl.-Indië nihil.
Voor rekening van anderen: 11.000.000
aan 1 O-guldenstukken, 573,071 stuks duka
ten en 114.000 stuks van 20 Groszy voor de
Republiek Polen.
Van Regeeringswege zijn ingetrokken: in
Nederland 2 5-guldenstukken, 2226 rijks
daalders, 13,415 guldens, 681 K-guldens,
747.722 25-centstukken, 2.179.492 10-cent
stukken 815 5-centstukken, 6.553.072 2K>-
centstukken, 412,668 1-centstuken, 45.594
J^-centstukken, tot een nominale waarde
van 592.432,39)4, (benevens 129,40 door
brand beschadigde specie).
In Nederl.-Indië: 12.000 rijksdaalders,
120.000 guldens, 260.000 Vi -guldens, 320.000
34-guldens N.-I., 1.400.000 1/10-guldens
312.000, 234-centstukken N.-I., 1.320.000 1-
centstukken N.-I., tot'een nominale waarde
.van 521.000.
Als feestnummer ter ecre van het zilve
ren jubilé van den Limburgschen Land- en
tuinbouwbond, verscheen het offiqjeel or
gaan van den R.K. Ned. Boeren- en Tuin-
dersbond. Dit Limburg-nummer zal geen le
zer ongelezen mogen laten. De Limburger
niet, omdat het zijn provincie breedvoerig
behandelt en de niet-Limburger niet, om
dat hij er veel uit leeren kan van zijn Lim-
burgsche collega's.
Het is een veelzijdig nummer, dat alle
takken van landbouw en veeteelt behan
delt. Behalve brieven van Mgr. Schrijnen,
oud-minister Ruys en Commissaris v. Hö-
vell tot Westerflier vinden we er artikelen
in van de redactie van prof. Geurts, dr.
Deckers, Th, Kruijtzer, Ir. H. Bemelmans,
pr,, P, J, Rutten. Th. v. Marck, pr., Ir. Jacq.
Timmermans. J. .T. C. Ament, mr. E. Del-
hougne, E, Quaedvlieg, Ir. W. v. d. Kroft',
W. Driessen, L. van Giersbcrgen, Marie
Koenen, dr. D, Knuttel Jhr. Ir. P. V. Pan-
huys, A, Sprangers e.a.
Het boekdeel is gevuld met kiekjes op
personen en zaken.
De administratie is gevestigd: Juliana v.
Stolberglaan 113, Den Haag.
üe Eastern Telegraph Cy. heeft uit naam
van de Vereenigde Kabelmaatschappijen op
de laatst gehouden Internationale Telegraaf-
conferentie te Parijs een motie ingediend
om beschadiging .der telegraafkabels door
visscherijwerktuigen te voorkomen. Deze
motie werd met algemeene stemmen aan
genomen en is door de Fransche regeering
'er'kennis gebracht van de regeeringen der
betrokken landen, aldus ook aan Neder
land.
Hoe belangrijk de schade is, welke aan
de telegraafkabels wordt toegebracht door
visscherij schepen, blijkt uit een mededee-
hng van Western Union Telegraph Cy. op
bovengenoemde -conferentie: sedert 1919
heeft zij 28 storingen gehad op 7 van haar
voornaamste telegraafkabels.. Zij heeft al
dus 559 exploitatiedagen verloren en het
bedrag der herstellingskosten beliep'
1.700.000.
Een verzoek om andere verkooptijden.
De Vereeniging van Amsterdamschc Win
keliers heeft, met betrekking tot het nieuwe
°ntwerp Winkelsluitingsverordening, een
£'Ores aan den raad gezonden, waarin wij
°-m. het volgende lezen:
In 's-Gravenhage werd 18 Januari j.l. be
sloten aan de consumptiezaken (visch,
J'eeschwaren enz.) doorloopend vergunning
'e verleenen;
'n Rotterdam heeft de gehcele midden
stand zich unaniem tegen verscherping van'
"Vondverkoop verklaard.
Het begrenzen der te verkoopen artike-
'ën heeft alléén dan practischp waarde,
Wanneer diezelfde artikelen dan ook niet
v®rkochL mogen worden door hen, wier
2aak den gAeelen dag open is.
Zulks temeer, waan het verzet tegen
aJ°ndverkoop speciaal komt van die soort
\v'nkeliers (kruideniers en comestibleshan-
^elaras), die er mogelijk eenige schade van
■muden kunnen hebben, terwijl de in de ver
ordening genoemde artikelen bijna of in het
geheel niet tot hun branche behooren.
Deze winkeliers vergeten, dat zij toch het
recht 15 uur per dag open te zijn, terwijl zij
die des avonds willen verkoopen, met 10 a
11 uur genoegen moeten nemen.
Wat den verkooptijd betreft, wijst adres-
sanlé op het nadeel dat den winkelier toe
gebracht wordt, door het totaal uitschake
len van den twaalfuurklok, die toch vooral
gebruikt wordt om de koffietafel van het
noodige te voorzien.
95 pCt. der in het ontwerp genoemde ar
tikelen worden ook verkocht tusschen 10
uur v.m. en 1 uur n.m. en dat is juist de tijd,
dien men den avondverkoopers ontneemt,
terwijl dat, wat fn die uren verdiend wordt,
met hetgeen 's avonds verkocht wordt, hun
totale verdiensten uitmaken.
De noodzakelijkheid van dezen verkoop-
tijd voor die speciaal-zaken wordt aange-
toomj door het volgende:
Wanneer het b.v. aardbeientijd is (het
zijn speciaal die soort winkeliers, die al de
z.g.n. seizoenartikelen verkoopen) en de
winkels mogen niet vóór 4 uur n.m. openen,
dan spreekt het vanzelf, dat straathandel en
venters, die immers geheel buiten deze ver
ordening vallen, verre bevoordeeld worden
boven den onder zware huur en andere las
ten gebukt gaanden winkelier.
Evenzoo is zulks het geval, indien haring
venters en standplaatshouders vergunt e'en
plaats in te nemen vlak voor een winkel (en
zulks is in de 100 gevallen voor minstens
80 pCt.) dan is zelfs de minste kans voor
een winkelier om een stukje brood te ver
dienen, totaal verkeken.
Dat dc maatregel, n.l. om tot 4 uur geslo
ten te houden, een totaal vernietigende in
vloed uitoefent op de zeer vele bona-fidc
zaken, blijft uit het volgende:
Het wordt den Israëlietischen winkelier
totaal onmogelijk, indien hij volgens zijn
godsdienstige principes wil leven en hij ge
noodzaakt is door avondverkoop in zijn on
derhoud te voorzien, voortaan zijn zaak te
drijven,
De meèst reëele oplossing is te vinden
door het thans ingediende voorstel slechts
op enkele punten gewijzigd aan te nemen,
namelijk:
Voor de in deze verordening bedoelde
speciaal-zaken worde een verkooptijd vast
gesteld van des morgens 10 tot 2 uur nam.
en.van 4 uur n.m. tot des avonds 11 uur.
Naar uit Zevenaar gemeld wordt, treden
van lieverleae in de geteisterde dorpen om
Zevenaar betere toestanden in. Te Panner-
den, Herwen en Aerdt zijn, zoo goed en
kwaad dat ging, de meeste bewoners we
der in hun huizen getrokken, maar men
moet niet vragen, wat aan die thuiskomst
vastzit.
De schade aan huizen en inventaris toe
gebracht, is niet alleen enorm, maar de
aanblik is ellendig en de toekomst voor zoo
velen verduisterd. Hoeveel pluimvee b.v.
verdronken is, valt niet te raden. Alleen
in het kleine dorp Pannerden 3200 kippen.
Later hoort men pas hoe overal en op
alles schade is geleden. Op een gegeven
oogenblik, b.v. waren te Pannerden de ma
chines van het stoomgemaal en de elec
trische transformator door de overstrooming
defect. Men heeft de zware toestellen op
den sterken stroom met engelen-geduld
toen per boot naar Anrhem moeten bren
gen. Dit zijn maar kleine onderdeden van
de groote ramp, die nu eerst worden be
grepen. Enkele huizen te Pannerden zijn
nog onbewoonbaar door het ijs en water,
maar men werkt overal hard om alles in
orde te brengen. Eigenaardig is het, dat
de dijkwachten, die soms een etmaal moe-
ten surveilleeren, zoo karig werden gehono
reerd.
We hoorden gevallen, dat 10 cent per-uur
was uitgekeerd.
Er wordt hier volop geageerd om steun.
Muziekcorpsen wekken op om te steunen,
meisjes loopen te Zevenaar met schalen te
collecteeren. De A. B. T. B. Kring „De Ly-
ners" vergaderde reeds en stelde een Steun-
program vast. Diverse boerenbanken stellen
reserves beschikbaar, terwijl in den Kring
door R.K. Geestelijken tot steun wordt op
gewekt. Groote hoeveelheden stroo, haver,
aardappelen e d. worden door de boeren
gegeven.
Men helpt spontaan, maar dat moet ook,
want er zijn menschen te Pannerden, die
vanaf 5 Januari hetzelfde ondergoed dragen.
Te Duiven zullen de kelders worden leeg
gepompt door de motorspuit der gemeente,
Daar wordt de toestand met den dag beter.
De minister van A. H. en N. brengt ter
kennis van belanghebbende vereenigingen
op het gebied der tuberculose-'bestrijding,
dat de voorwaarden, waarondér aan plaat
selijke vereenigingen tot bestrijding der tu
berculose Rijkssubsidie wordt verleend,
worden aangevuld met de volgende bepa
ling:
Door de plaatselijke vereenigingen mogen
geen patiënten worden uitgezonden naar
sanatoria, dan nadat die patiënten onder
zocht zijn op een districts- of kringbureau
of op een door de inspectie nader aan te
wijzen consultatiebureau en nadat de me
discheleider van één der bovenbedoelde
bureaux schriftelijk heeft bericht, dat opne
ming in een sanatorium wordt noodig ge
acht.
Naar de Msb. verneemt is er een wets
ontwerp in voorbereiding, waardoor de
mogelijkheid zal worden geopend om bij
vereenvoudigd wisselprotest, als bedoeld in
de wet van 5 Juli 1925 (Stbl. 224) van plak-
zegels gebruik te maken voor de voldoe
ning van het verschuldigde zegelrecht, in
dier voege, dat het handelspapier, alvorens
daarop dc noodige verklaring wordt ge
steld, ter voorziening van zulk een plakze-
gel zal kunnen worden aangeboden aan
iec'eren ontvanger van de registratie en do
meinen of van het zegel.
Om de noodige controle op de naleving
van de bepalingen der zegelwet op het han
delspapier niet te loor te doen gaan, kan
niet worden toegestaan, dat de zegeling
met plakzegels door belanghebbenden ge
schiedt.
Hulp van de waschindustrie.
De R. K, Nationale Vakbond van Wasch-
industriëelen „Kring Noord-Brabant en
Limburg",, besloot in zijn bestuursvergade
ring d.d. 25 Januari j.l. zijn industriëele
diensten aan te bieden aan het R. K. Huis-
vestings-Comité te 's-Hertogenbosch. Het
bestuur, bestaande uit de heeren: A. van
Esch, voorzitter: A. J. A. Mussert, secreta
ris, d«n Bosch; A, Blomjous, Tilburg; Gebr.
Giesberts Roermond; SpoormansLippe te
Meerveldhoven, besloot na korte bespre
king spontaan, gratis de bewerking der goe
deren van de aan het R.K. Huisvestings
comité toevertrouwde vluchtelingen' op
zich te nemen, overtuigd als het bestuur is,
dat bij nationale rampen, de nationale
Wasch-ïnduslrie mede tot belanglooze hulp
verplicht is. Tevens zullen de leden van den
Kring Noord Brabant en Limburg in de ge
legenheid gesteld worden, de goederen gra
tis te bewasschen. Voor c.v. inlichtingen
zich te richten tot den secretaris A .J. A.
Mussert, Noordwal 2022, Den Bosch,
Zondag 24 Jan, had te 's-Hertogenbosch
cene vergadering van het hoofdbestuur
plaats van bovengenoemd comité.
Aanwezig waren met het Dagelijksch Be
stuur Mgr. C. C. Prinsen, voorzitter,
kapelaan H. Wennen (Haarlem), vice-voor-
zitter, Jos. v. Mackelenbergh, directeur.
J, Pastoor, secretaris-penningmeester, F.
Noyons en Eug. Goulnry de volgende
afgevaardigden van samenwerkende ver
enigingen; Baron E. Speijart van Woerden
Breda, Soevereine Orde van Malta; Mej. C.
Huijsmans, Eindhoven, Federatie van R. K,
Vrouwenbonden; Dr. P. van der Heijden,
's-Bosch, Nationale Federatie het Wit-Gele
Kruis; Jos. Meijring, 's-Bosch, Ned. R. K.
Middenstandsbond; F. Jansen, s-Bosch,
R. K. Handelsreizigersvereeniging St. Chris-
toffel; H. J, Ganzeboom, R. K. Dioc. Land
en Tuindersbond, Bisdom Haarlem; L. Lin
tjes, Amsterdam Alg. R. K. Ambtenaars-
vereeniging; L. Lobach, 's-Bosch, Ned. R.K.
Bond voor Groote Gezinnen; F. Rouppe v
d. Voort, 's-Bosch, R. K. Werkgevers-ver-
eeniging; Mr. G, Mutsaerts, Amsterdam,
Kath. Jonge Werkgevers-vereeniging.
Door omstandigheden waren verhinderd
Dr. Deckers, Den Haag, Ned. Boerenbond,
en de afgevaardigden van de volgende or
ganisaties: R. K. Werkliedenverbond, Her
wonnen Levenskracht, Noordbr. Christ.
Boerenbond, Limb. Groene Kruis, St. Jo-
seph-vereeniging, Kath. Gezellen-vereeni-
ging, St. Vincentius-vereeniging.
In zijn inleidingswoord verklaarde Mgr.
Prinsen o.a. dat het tot dusver wegens de
groote drukte, veroorzaakt door de daad
werkelijke hulpverleening, waarbij de le
den van het dagelijksch bestuur allen per
soonlijk betrokken waren, niet mogelijk is
geweest om eerder het hoofdbestuur bij
een te roepen, terwijl zelfs nu nog op Zon
dag moet worden vergaderd omdat de
werkzaamheden nog altijd den geheelen
persoon der bestuursleden opvordert. Met
vreugde constateerde spr. hoe algemeen aan
den oproep van het bestuur om hulp te
verleenen is gevolg gegeven, terwijl hij in
het bijzonder hulde bracht aan de Bossche
bevolking die -door persoonlijken arbeid en
het beschikbaar stellen van auto's en al
lerlei vervoermiddelen, levensmiddelen enz.
onmiddellijke hulpverleening heeft mogelijk
gemaakt. Spr. zette verder uiteen dat het
bestuur dadelijk heeft ingegrepen zooals
het gedaan heeft bij de stormramp en zoo
als ook in de statuten der Stichting is
omschreven. Verder lichtte hij toe dat on
middellijk verbinding was gezocht met
Oranje Kruis en Alg. Watersnood-com
missie, die hun volle goedkeuring aan de
actie van het R.K. Huisvestings-comit
hebben, verleend.
Daarna verzocht hij den secretaris, den
heer J. Pastoor, verslag uit te brengen over
hetgeen tot dusver gedaan was. De heer
Pastoor zeide nog geen tijd te hebben ge
had om een verslag op schrift te stellen,
omdat de aan de hulpverleening verbonden
werkzaamheden dit nog niet hebben toege
laten, doch aan de hand van de dagelijk-
sche aanteekeningen en het lijvige dossier
van in- en uitgaande correspondentie,
waaruit hij hier en daar een greep deed,
gaf hij een overzicht der geveerde hulp
actie, daarbij in het bijzonder die punten
toelichtende, die voor de hoofdbestuurs
leden van belang waren, Hij vond daarbij
gelegenheid om speciale hulde te brengen
aan de samenwerkende organisaties, in het
bijzonder de N, C. B. en de R.K. Vrouwen
bond en verder aan de afdeelingen van
het comité, vooral die welke meer recht
streeks bij de hulpverleening betrokken
waren.
Interessant was het daarbij te vernemen
van de nieuwe actie die nu door het Huis
vestings-comité gevoerd wordt, n.l, de in
zameling van meubilair voor de slachtoffers
van den watersnood. Als straks de vluch
telingen naar hun haardsteden terugkeeren,
vinden zij van hun huisraad weinig of niets
meer terug dat bruikbaar is. Het R.-K,
Huisvestingscomité wil ïui trachten hen dan
aan nieuwe meubelen te nelpen. Het Comité
Arnhem is er het eerst mee begonnen en
heeft op zich genomen te zorgen voor de
««emeenJte Leeuwen; Nijmegen is eveneens al
druk bezig met het inzamelen van meube
len; Tilburg zal zorgen voor de gemeente Al
phen aan de Maas; de Bommelerwaard zal
oogingen doen om Dreumèl te helpen. Het
bestuur hoopt, dat nog andere comité's in
bepaalde plaatsen of streken een of andere
gemeente onder hi»"i bescherming zullen ne
men, De bedoeling is, dat de comité's de
meubelen voorloopig opslaan, dus niet naar
Den Bosch zenden, en met de verzending
wachten tot men in de getroffen gemeenten
waarvoor zc bestemd zijn, in staat is ze in
ontvangst te nemen. Het spreekt vanzelf dat
het hier weer betreft het schenken van meu
belen aan het comité, omdat door het R.-K.
Huisvestings-comité zelf geen aankoon ge
schiedt terwijl die meubels nieuw of althans
goed bruikbaar moeten zijn.
Verschillende zaken kwamen hierna in
bespreking o.a. de medische zorg voor de
vluchtelingen ten aanzien waarvan nuttige
wenken werden gegeven, waarmee het be
stuur rekening zal houden. De besprekingen
leidden tot het resultaat dat de overtuiging
werd versterkt dat zoo spoedig mogelük de
in het nieuwe 'reglement van het R.-K. Huis
vestings-comité voorgeschreven medische
inspectie tot stand komt.
Door Dr. v. d. Heijden werd medege
deeld, dat het Wit-Gele Kruis een actie
gaat ondernemen om de in de overstroomde
streken getroffen Wit-Gele Kruis-afdeelin-
gen die veel verloren hebben, zooveel moge
lijk te helpen.
Met genoegen werd, op desbélreffende
vragen, van de zijde van het bestuur ge
constateerd dat de samenwerking met het
provinciaal Comité van het Roode Kruis
van den meest velwillenden aard is.
De op het R. K. Huisvestings-comité uit
groeiende critiek maakte eveneens een on
derwerp van bespreking uit. Opnieuw kwa
men vast te staan de onbaatzuchtige be
doelingen van het Comité en zijn volkomen
onpartijdigheid bij de hulpverleening ten
opzichte van godsdienstige of politieke rich
ting, waarnaast echter ook bevestigd werd
het principieele standpunt, dat de katho
lieken „zooveel mogelijk" bij katholieken
behooren te worden! ondergebracht, gelijk
het comité het ook volkomen billijkt dat
Protestanten bij hun geloofsgenooten wor
den gehuisvest.
Van de zijde van het Hoofdbestuur werd
aan het Dagelijks Bestuur warme hulde
gebracht voor hetgeen het in deze moeilijke
dagen met zoo schitterend resultaat heeft
tot stand gebracht en zijn geheele optreden
in deze goedgekeurd. Omtrent de wijze van
hulpverleening door de samenwerkende or
ganisaties werden eenige wenken gegeven
en de afgevaardigden gemachtigd in dien zin
hunne organisaties voor te lichten. Eenstetn-
mig kwam daarbij als het gevoelen der af
gevaardigden naar voren, dat dc organisaties
in gevallen als deze hare actie ondergeschikt
maken aan die van het R. K. Huisvestings
comité.
Ook de verhouding tot de Alg. Waters
nood-Commissie werd besproken en te de
zen aanzien eenige wenschen geuit, waar
aan het bestuur gevolg zal geven.
De secretaris-penningmeester, de heer J.
Pastoor, deelde mede, dat Zondagmorgen de
stand der inzameling was 331.599.79 ter
wijl nog groote bedragen worden tegemoet
gezien. Er is slechts een klein bedrag onder,
dat door de schenkers met een uitdruKkelijk
aangegeven bestemming isgegeven,
Op voorstel van het dagelijksch bestuur
werd besloten van het tot dusver ingeko
men bedrag reeds 300.000 aan de Alg.
Watersnood-Commissie af te dragen. Met
voldoening werd geconstateeerd dat de vrij
gevigheid, die het R. K. Huisvestings-comité
overal heeft mogen vinden zoowel ten aan
zien van persoonlijke arbeidsprestatie als
gaven in natura, het mogelijk maakt de uit
gaven, die het comité heeft moeten doen
en nog zal moeten doen, tot de kleinst mo
gelijke proporties terug te brengen. Van die
uitgaven zal volledige verantwoording ge
schieden aan de Alg. Watersnood-commis
sie. Daarbij zal blijken dat de in sommige
kringen- geuite vrees, dat het R. K. Huisves
tings-comité wel veel van het ingezamelde
bedrag noodig zou hebben, denkbeeldig is
geweest. n
Besprekingen werden gevoerd over de
veeverzorging waarbij de vertegenwoordi
ger van den L. T. B. in Haarlem mededeel-,
de, dat zijne afdeelingen thans óók
eene inzameling houden van voerdermidde
len, Verzocht wordt deze vooralsnog op te
slaan en met verzending te wachten totdat
van het R.K. Huisvestings-comité de vracht
brieven voor verzending aan nader te geven
adressen worden toegezonden.
Omtrent de vele ontvangen en nog steeds
binnenkomende goederen werd medege
deeld, dat reeds 5 magazijnen in Den Bosch
in gebruik zijn. Alle goederen worden oor
deelkundig gesorteerd en niets wordt ver
zonden dan nadat een doelmatige schifting
heeft plaats gehad. Me'degedeeld zij, dat
het Comité niet lukraak goederen naar ver
schillende plaatsen verzendt doch alleen
daarheen van waar om die goederen speci
aal gevraagd wordt. In de magazijnen
zullen evenwel ook voorraden worden ge
houden om na de terugkeer der vluchtelin
gen in hun woonplaatsen in hunne behoef
ten te kunnen voorzien. Breda kondigde de
toezending van een paar wagonladingen
kleeding aan, met welker sorteering men
thans in genoemde stad bezig is.
Bij de rondvraag werden nog verschillende
aangelegenheden besproken. Daarbij gaf de
secretaris voorlezing van een schrijven van
ein der s imenw -rkende organisaties, waarin
met het oog op de loopende geruchten de
vraag ,werd gesteld of wel in alles belange
loos liefdadigheid werd beoefend en of niet
enkele heeren.... ruim gesalariëerde betrek
kingen haMden! De secretaris voor zich
wenschte hierop alleen te antwoorden, dat
het heele gesalariëerde personeel van het
Comité bestaat uit één typiste een magazijn
bediende en nu een hulptypiste, terwijl de
overige hulp belangeloos werd verleend. De
voorzitter Mgr. Prinsen, dien men wel het
minst verdenken zal een gesalariëerde be
trekking te vervullen, wenschte hieraan ech
ter toe te voegen dat de geruchten reeds
meermalen door Mgr. Diepen en hem weer
sproken zijn, ook in de pers, en opnieuw de
uitdrukkelijke verklaring af te leggen, dat
noch de directeur, noch de secretaris-pen
ningmeester noch de tijdelijke magazijnmees
ter noch eenig ander lid van het bestuur ook
maar de geringste vergoeding genieten voor
den door hen verrichten reusachtigen arbeid.
Notaris Lobach kon zich de geruchten in-
tusschen goed verklaren. Wie ziet welke
groote werkzaamheden hier door de leden
van het dagelijksch bestuur verricht worden,
werkzaamheden die den geheelen persoon
eischen en verricht moeten worden naast den
gewonen dagelijkschen arbeid, kan zich nau
welijks indenken dat dit alles en al belange
loos wordt gedaan. Tóch is dit zoo en daar
om ziet spr. in die geruchten een pluimpje
voor het bestuur.
Na eenige verdere besprekingen werd de
vergadering, die 334 uur geduurd had, ge-
Sloten.
De minister van Oorlog a, i. van Marine,
heeft in antwoord op een desbetreffenden
brief van het bestuur van den Centralen
Nederlandschen Ambtenaars'bond medege
deeld, dat er geen aanleiding bestaat om
een commissie in te stellen naar de oorzaak
van het vergaan van den loodsschoener te
Terschellling, omdat uit de ter beschikking
van den minister staande gegevens overtui
gend gebleken is, dat de courantenberich
ten, waarop door het bestuur gedoeld wordt,
:n strijd met de waarheid zijn.
Een stijging vooral bij de zware misdrij
ven. Het aantal belastingdelicten in
een jaar verdrievoudigd.
Naast interssante beschouwingen over
het 9de Internationale Penitentiaire Con
gres van de hand van mr. J. Slingenberg
bevat het laatst verschenen nummer van
het Tijdschrift voor Strafrecht een artikel
van mr. G. L. Suermondt, den eenige we
ken geleden overleden chef van de afdee-
ling gerechtelijke- en armenzorg-statistiek
van het Centraal Bureau, over den om
vang van de criminaliteit in 1923.
De schrijver wijst er op, dat de totaal
indruk van den omvang en den ernst der
criminaliteit, af t"e leiden uit berichten in
de dagbladpers, vrij ongunstig moet zijn.
Inderdaad wordt die indruk door de uit
komsten van de crimineele statistiek be
vestigd. Zij toonen aan, dat het peil der
zware criminaliteit met uitzondering van
enkele zedelijkheidsdelicten in 1923 óf
gelijk gebleven óf gerezen is. Met name
geldt dat van het delict doodslag, dat in
genoemd jaar van 28 tot 36 steeg. Ook de
mishandeling met zwaar lichamelijk letsel
of doodelijk gevolg nam toe van 86 tot 99,
de doodslag door schuld van 13 tot 20. Nog
verschillende andere delicten van ernstigen
aard worden door mr. Suermondt opge
somd, waarbij telkens in 1923 een stijging
ten opzichte van vorige jaren blijkt.'Niet
alleen beweegt zich over 1923 de lijn der
agressieve criminaliteit en die der sexuee-
le criminaliteit in opwaartsche richting,
daarnaast vertoonen ook verschillende mis
drijven van cconomischen aard hoogere
cijfers.
Het aantal veroordeelingcn wegens een-
voudigen diefstal bleef merkwaardiger
wijze op één na gelijk: 3038 in 1923 te
gen 3039 in 1922. Doch dc gekwalificeerde
diefstal nam toe van 1046 tot 1093, de ver
duistering van 970 tot 1102, de oplichting
van 266 to't 383. Wat laatstgenoemd delict
aangaat, werd zalfs het jaar 1920, dat in dit
opzicht een hoogtejaar was, overtroffen.
Een lichtpunt ziet de schrijver intusschen
in dc daling van het aantal helingsgevallen:
van 416 tot 392, doch bedelarij en landloo-
perij liepen daarentegen weer op, van 949
lot 1072.
Doch al deze stijgingen worden verre
overtroffen door de ontstellende toeneming
van het aantal veroordeelingen wegens
Rijksbelastingovertredintfen: was te dien
aanzien 387 in 1922 reeds een hoog cijfer,
in 1923 steeg het... tot 1122! Bij nader
onderzoek bl^ek het mr, Suermondt, dat
deze toeneming in hoofdzaak op rekening
van de provincies Drenthe en Gelderland
komt. De directeuren der directe belastin
gen aldaar schreven de onrustbarende stij
ging dezer belastingovertredingen in hoofd
zaak toe aan de sterke verhooging van den
gedistilleerd-accijns in gevolge de wet van
1920. Ook armoede schijnt er intusschen
niet vreemd aan te zijn
Na nog omtrent een aantal andere mis
drijven cijfers te hebben vermeld, merkt
de schrijver op, dat de criminaliteit in 1923
niet slechts een ernstig karakter heeft ver
kregen, doch dat ook de totale misdadig
heid is toegenomen: het totaal aantal deri
onherroépelijke veroordeelingen is van
19901 in 1922 opgeloopen tot 20902 in 1923.
En mr. Suermondt wijst er op. dat in 1924
dit record nog is geslagen door een totaal
cijfer van 21066.
Hadden bovenstaande cijfers betrekking
op de rechtbankcriminaliteit, d w. z. op
die delicten, welke in eersten aanleg door
de rechtbank worden behandeld, in het slot
van zijn beschouwingen vraagt mr. Suer
mondt aandacht voor den omvaug der mis
dadigheid, waar het kantongerechtszaken
betreft. Hier valt een oogenschijnlijk zelfs
aanmerkelijke afneming der criminaliteit
te constateeren: het aantal schuldigverkla
ringen daalde van 242872 in 1922 tot 199959
in 1923. Een belangrijk verschil, al blijft ook
het laatste cijfer nog op een respectabelen
criminaliteitsomvang wijzen.
Doch een groot deel van dezen vooruit
gang is in werkelijkheid slechts schijn. Im
mers sinds 1 September 1922 trad een wij
ziging van art. 74 van het Wetboek van
Strafrecht in werking, waardoor de moge
lijkheid van z.g. „afkoop" betaling van
boete of voldoening aan de voorwaarden,
gesteld door den ambtenaar van bet O. M.,
waarna een vervolging achterwege blijft -
sterk werd uitgebreid. Toch valt, ook al
neemt men de talrijke afkoopgevallen in
aanmerking, verbetering op dit punt te con
stateeren:het aantal overtredingen liep te
rug van 252407 in 1922 tot 233423 in 1923.
Alles samengenomen geeft echter de cri
mineele statistiek over 1923 een ongunstig
beeld. En de toeneming van de onder ver
zwarende omstandigheden of op meer ge
raffineerde wijze gepleegde economische de
licten, de stijging van het aantal feiten,
dat op ernstige verruwing of zedelijk ver
val wijst, kan de ongerustheid over het
beeld, dat de criminaliteit in ons land ver
toont, slechts vergrooten.
De Koningin en de Prins zullen Zaterdag
ochtend met den trein van 10.24 naar het
Loo vertrekken.
Naar wij vernemen heeft de Chineesche
Regeering den Minister van Buitenlandsche
Zaken Jhr. van Karnebeek begiftigd met
het Grootkruis eerste klasse der orde van
den met edelgesteenten gesierden Gulden
Rijsthalm van China.
De Kamer van Koophandel en Fabrieken
voor West-Friesland heeft te Hoorn uitvoe
rige besprekingen gevoerd naar aanleiding
van de 22 Januari gehouden vergadering
der commissie-Van Aalst, inzake de kana
lisatie van West-Friesland, en vernam daar
bij, dat voor Enkhuizen meer zekerheid is
verkregen, omtrent den sluisbouw aldaar,
alsmede in zake den aanleg van het kanaal
ZwaagdijkEnkhuizen. Ook is met groote
instemming vernomen, dat pogingen zullen
worden aangewend te verkrijgen, dat in de
beslissing van Prov. Staten zal worden op
genomen, dat Hoorn in de plannen zal wor
den begrepen door de verbinding met Alk
maar. Medegedeeld werd, dat de commissie-
Van Aalst eenstemmig bij haar meening
bleef, dat voor Hoorn het kanaal ten Noor
den der stad de voorkeur verdient. Én waar
in deze thans volkomen eenstemmigheid be
staat, hoopte men, dat Ged. Staten thans
in hun voorstel zouden opnemen de beslis
sing omtrent de situatie bij Hoorn, en door
uit te spreken, dat hét kanaal ten Noorden
der stad zal worden aangelegd.
Uit de mededeelingen bleek echter, dat
men het om tactische redenen beter oor
deelde, daarop thans niet aan te dringen.
Met genoegen is vernomen, dat de commis
sie-Van Aalst besloot, Hoorn krachtig te
blijven steunen in het streven, te komen tot
een kanaal ten Noorden der stad.
Ook op de Zuiderzee niets gevonden.
Dinsdag hébben twee groepen watervlieg
tuigen bij zeer gunstig weder de Zuiderzee
bezuiden de lijn EnkhuizenStavoren afge
zocht naar eventueele wrakstukken van het
verloren vliegtuig der landmacht. Men heeft
echter niets gevonden.
Ook de kanonneerboot „Hadda" uit Hel
der heeft met hetzelfde doel een onderzoek
op de Zuiderzee ingesteld. Ook deze boot
moest zonder resultaat terugkeeren.
Zijn arrestatie in verband met
de bankbiljetten-affaire.
Zooals reeds is gemeld, is de heer Soussa
de Santos Bandeira, die tot voor korten tijd
gezant van Portugal bij ons Hof was, in ver
band met dc Portugeescho bankbiljetten-
kwestie. gearresteerd. Reeds geruimen ti)'dJ
had men, naar het Corr. Bur. meedeelt,
het vermoeden, dat de heer Bandeira een
zekere rol in deze zaak gespeeld had en han
gende het onderzoek heeft de heer Bandeira
zijn mandaat ter beschikking van zijn regee
ring gesteld en is hij naar Portugal terugge
keerd. Hij kreeg echter eenigen tijd later ver
lof van de regeering te Lissabon, om voor
een bepaalden tijd naar Den Haag terug te
keeren, daar hij nog verschillende particu
liere aangelegenheden hier te lande moest
regelen.
Juist in dezen tijd werd de heer Marang
van Ysselveere gearresteerd, in verband met
deze kwestie. Er heeft toen op het hoofd,
bureau van politie te 's-Hage een langdurig
onderhoud plaats gehad, waarbij verschil
lende Justitioneele autoriteiten aanwezig
waren o.m. ook de chef van de Por
tugeesche Justitioneele politie, dr. Chrispia-
nio.
De heer Marang heeft toen enkele voor
den heer Bandeira zeer bezwarende verkla
ringen afgelegd, welke door den Portugee-
schen politie-ambtenaar telegrafisch aan
regeering te Lissabon werden medegedeeld.
Deze verklaringen waren van zoodanigen
aard, dat de Portugeesche regeering den
heer Bandeira telegrafisch mededeelde naar
Portugal terug te komen. De heer Bandeira
voldeed aan dit bevel en korten tijd na aan
komst is hij gearresteerd.
Welke rol hij in deze zaak gespeeld heeft,
is nog niet volkomen opgehelderd. Wel is
het opgevallen, dat de heer Marang zeer
vertrouwelijk met den heer Bandeira omging.
Omtrent dc verblijfplaats van den compag
non van den heer Marang, weet men nog
niets naders. Bedoelde persoon logeerde in
een hotel te 's-Hage, maar is. naar men ver
moedt, door den heer Bandeira gewaar
schuwd, dat de zaak verloren was. Hij bad
dus nog gelegenheid zich bijtijds uit de voe
ten te maken.
ROTTERDAM, 26 Januari. Eieren. (Rott,
Cons. Veiling.) Aanvoer 35.000 stuks. Kip
pen f 7—9.50.
Vee. Ter markt waren aangevoerd 232
paarden, 8 veulens, 1081 magere runderen,
670 vette runderen, 250 vette en graskalve
ren, 1170 nuchtere kalveren, 42 schapen of
lammeren, 45 varkens, 144 biggen. De prij
zen waren als volgt koeien le qual. 117
12211 c., 2e qual. 107 100 c., 3e qual.
9080 c., ossen le qual. 115120 c., 2e
qual. 10595 c., 3e qual. 8575 c., stieren
le qual. 95100 c., 2e qual. 8575 c., 3e
qual. 65 c. per kg. vette kalveren le qual.
175—195 c., 2e qual. 150—125 c., 3e qual.
11595 c., mekkoeien f 230420, kalf-
koeicn f 240440, stieren f 185395, pin
ken f 165185, graskalveren f vaarzen
f 170200, werkpaarden f 1002300, slacht-
paarden f 95170, hitten f 95185, nuch
tere kalveren f 1422, fokkalveren f 18'30,
biggen f 1522, overloopers f 2440.
Vet vee en vette kalveren in alle qualiteiten
matig verhandeld, prima soorten iets vaste-
ren prijs. Melk- en kalfkoeien bij redelijken
aanvoer matig verhandeld. Nuchtere kal
veren met goeden handel in slacht- en ma
tigen handel in fokbeesten. Biggen en Over
loopers met matigen handel, goede soorten
duur. Paarden matig verhandeld.
Het kalf- en melkvee, slachtvee, de stieren,
vette en nuchtere kalveren werden niet vlug,
maar prijshoudend opgeruimd. De handel in
wolvee had bij kleineren aanvoer, weder een
zeer slecht yerloop. Vette varkens bij gerin
gen aanvoer vlug en hooger. Zouters iets
hooger, terwijl de Londensche varkens min
der vlug en tegen teruggaande prijzen wer
den verhandeld. Biggen prijshoudend.
IJMUIDEN, 25 Jan. Van de beugvis-
scherij kwamen heden hier binnen de stoom-
beuegers VL. 73 (Flevo III) met f 1509;
VL. 50 (Elise) met f 1808; VL. 80 (Gesina)
met f 1491 en VL. 196 (Johanna) met f 1387
aan besomming.
Heden kwamen van de treilvisscherij hier
aan den afslag de stoomtreilers IJM. 109
(John Brown) met f 3030; IJM. 405 (Derika
II) met f 2253; IJM. 385 (Derika IV) met
f 2350; IJM. 418 (Derika V) met f3929; IJM.
417 (Derika VII) met f 3835; IJM. 125
(Derika XII) met f 2282; IJM. 168 (Odin)
met f 2354; IJM. 51 (Catania) met f 3626;
IJM. 108 (Clara Nicol) met f 2366 IJM.
501 (Flora) met f 1526; IJM. 324 (Amalia)
met f2214 IJM. 482 (Schiedijk) met f2592;
IJM. 152 (Paris) met f 3381; IJM. 184
(Plutos) met f 3638; IJM. 84 (Pallas) met
f 3237; IJM. 74 (Poseidon) met f 2843; IJM.
195 (Azimuth) met f 4262; IJM. 21 (Corrie)
met f 2915 IJM. 5 (Inie) met f 2016 IJM.
201 (Hohan N. Klein) met f 2334; IJM.
330 (Maria Anna Klein) met f 3058; IJM.
12 (Johanna) met f 2540; IJM. 107 (Jeanne)
met f 2382; IJM. 183 (Liesbeth Betty) met
f 2715; IJM. 151 (Hilda) met f 1*636; IJM.
67 (Union) met f 2465; IJM. 159 (Julie
Streyff) met f 576; IJM. 177 (Emma) met
f 3128; IJM. 432 (Raaf) met f 2310; IJM.
38 (Jenny Elsa) met f 3258; de zeilloggers
KW. 28 (Anna) met f 623; KW. 79 (Wilhel-
mina) met f 645; KW. 103 (Katwijk) met
f 530; KW. 44 (Dirk) met f 615; KW. 173
(Minister Kuyper) met f 1020; KW. 54
(Annie) met f 326; SCH. 201 (Sigurda) met
f 468; SCH. 328 (Onderneming IV) met
f 387 en SCH. 170 (Jan) met f 454 aan be
somming.
AMSTERDAM, 26 Jan. Aardappelen.
(Bericht v. d. mak. Jac. Knoop). Zeeuwsche
bonte f 4.754.80, id, blauwe f 4.504.60,
id, Eigenheimers f 3.60, id. blauwe Eigen
heimers f 3.403.50, Geldersche Bravo's
f 22.25, Friesche Borgers f 3.403.50,
id. blauwe Borgers f 3.403.50, Zeeuwsche
Eigenheimer poters f2.752.90, id. blauwe
Poters f 2.25, id. bonte Poters f 2.25 p. HL
ELST, (Bet.) 25 Jan. (Fruitveiling V.V.
O.3.)- Goudreinetten le soort 1828, 2de
soort 1417, 3e soort 612, Extra 3135,
BellefleiA 1ste soort 1620, 2e soort 1015
3de soort 49,Extra 2236, Rabouwen
89, Grauwe reinetten 1213, Holgaten
7)ó9, Eijsdener Klumkes 1416, Bau-
mann's reinetten 2028, Koningsrood 23
24, Courtpendu 1011, Reinzoet 1314
Huismans 1113, Zoete bellefleur 1416,
Jasappels 1620, Gerrit Roelofs 131
Enkele benderzoet 1314 ct. per Kg.
GRONINGEN, 26 Jan. Vee. Kalf- en
melkkoeien le soort f 440475, 2e f 350—
400, 3e f 250300 vroegmelkkoeien la
soort f 325375, 2e soort f 250300; kalf-
vaarzen le soort f 350375, 2e soort f 259
300; varekoeien le soort f 300325, 2e
soort 250270; stieren le soort f0.90
0.92, 2e soort f 0.760:80, slachtvee le s.
f 1.10—1.12, 2e soort f 1—1.05, per Kg.
slachtgewicht; melkschapen f 4050; vette
schapen le soort f 4652, 2e soort f 3842;
weidcschapen le soort f 4t)50, 2e soort
f3038; vette kalveren le soort f 1.30
1.35, 2e soort f 1,15—1.20, vette lammeren
f 2831, loopvarkens f 2018, vette var
kens f 0.90—0.93, 2e soort f 0.86—0.88.
Londensche varkens f 0.860.90, zouters
le soort f 0.86—0.89, biggen f 15—20, f2.50
3 per week.
Aanvoer 96 vette koeien, 156 kalveren, 243
melk- en kalfkoeien 49 stieren, 105 schapen
690 vette en Londensche varkens, 336 ma
gere varkens en biggen.
PURMEREND, 26 Jan. Eieren. Aan de
veilingen waren aangevoerd 43.000 kippen-
f7.70—8.80 en 1000 eenden- f8.75—8.95.
Eieren. Kippen- f 8—9, eenden f 8.
ROERMOND, 25 Jan. Eiermijn. Aan
voer 1.200.000 stuks. Hoogste prijs f9.70,
laagste prijs f 8, kleinere eieren f 7.207.90,
eenden-eieren f 8.709.
SNEEK, 26 Jan. Vee. Ter markt waren
74 melk- en kalfkoeien f 150—440; 33 vette
koeien f230410; 10. vette kalveren f55
80; 349 nuchtere kalveren f 1019; 299
schapen f 2545; 294 varkens f50140;
10 biggen Men besteedde voor vette runde
ren 5Q60 ct., idem kalveren 6070 ct.,
id. varkens 4245 ct., zouters 4143 ct.,
Londensche varkens 42—43ct., per
Kilogram.
Melkvee en pinken prijshoudend, maar
handel kalm. Vette koeien en varkens prijs
houdend, handel kalmer. Vette kalveren met
goeden handelnuchtere kalveren stadig;
Schapen stug. Biggen nog weinig aange
voerd.
VOLENDAM, 26 Jan. Eieren. Aan de
veiling waren aangevoerd 4000 eenden»
f 8.75—8.95.
GRONINGEN, 26 Jan. Granen. De laag
ste en hoogste prijzen waren als volgt
26 Jan. 19 Jan.
Zomertarwe f f
Roode tarwe 12.00-12.75 12.00-13.00
Witte tarwe 12.00-12.75 12.25-13.10
Inl. rogge 8.00- 6.80 8.00- 8.75
Wintergerkt 9.00-10.25 9.00-10.10
Zwancnb. gerst 9.50-10.25 9.50-10.25
Zomergerst 9.00- 9.40 9.00- 9.45
Witte haver 8.75- 9.50 8.75- 9.60
Gele haver 9.00-10.50 9.00-10.50
Zwarte haver 9.50-10.50 9.50-10.60
BI. peulerwten 10.00-21.50 10.00-21.50
Gr. erwten 11.00-16.00 11.00-15.75
Schokkers
Paardcboonen 10.50-12.50 10.50-12.00
Wierboonen 10.50-12.50 10.50-12.00
Waalsche boon. 13.00-16.25 13.00-16.25
Koolzaad 20.00-25.50 20.00-25,50
Karwijzaad 18.00-24.00 18.00-24.00
Geel mosterdz. 40.00-56.00 40.00-50.00
Kanariezaad 15.00-19.00 15.00-18.00
Lijnz. blauwbl. 13.00-17.50 13.00-18.00
Idem witbl. 13.00-17.50 13.00-18.00
Blauw maanz. 50.00-65.00 50.00-60.00
De korting en bijbetaling bedraagt thans
voor tarwe natuurgewicht 7 kg, rogge, boek
weit, kanariezaad, inlandsche gerst, alle ha-
versoorten 10 ct, per kg.