NIEUV/E HAARLEMSCHE COURANT.
Vierde Blad Zaterdag 13 Februari 1926
Het Engelsche Lagerhuis keurt zonder stemming het crediet goed voor
den bouw der stalen huizen. De schadeloosstelling voor het grens
incident, door Griekenland aan Bulgarije te b.etalen, zal binnen den gestel
den termijn worc'en voldaan. Berichten over ongesteldheid van den
Ouitschen Rijkspresident tegengesproken.
mwm
m
AND
Successen der Fransche regeering. Briand stelt de kwestie van vertrou
wen. De staking in de Araerikaansche Anthraciet-mijnen beëindigd.
Het
De reclame eischt altijd Iets nieuws, wil het werttenjK leciainc blijven,
m. a. w. wil men dat werkelijk de aandacht er op gevestigd wordt. In Parijs
heeit men nu in een der bioscopen de levende beelden te baat genomen
waarmee scènes uit de op te voeren films worden uitgebeeld.
regeeringsontwerp inzake
het toonderpapier in de
Fransche Kamer aangenomen.
Een gedenkteeken voor de
Duitsche gesneuvelden.
Het valsche muntersschandaal.
Een kanaalboot gestrand.
De agenda der a.s. V. B.-
vergadering.
De gezant der V. S. te Bern
naar Washington ontboden.
De staking in de Amerikaansche
anthracieimijnen.
RADIO-OMROEP.
RECHTZAKEN.
'f Het iveg graven van een water-
keerende Dam.
FEUILLETON.
EEN GEHEIMZINNIGE
VERDWIJNING.
DE FRANSCTBELGISCHE
BETREKKINGEN.
Minister Vandervelde ia Donderdagavond
te Brussel teruggekeerd.
Aan de pers heeft hij eenige mededeelin-
gen gedaan over welke quaesties hij met
verschillende Fransche ministers heeft ge
sproken. Er werd van gedachte gewisseld
over de toepassing der verdragen van Lo
carno n.I. wat Luxemburg betreft, dat arbi
trage-verdragen met de naburige landen
wil sluiten.
Ook liepen de gesprekken over de onder
handelingen tusschen Frankrijk en Rusland
Vandervelde schijnt den indruk gekregen te
hebben, dat de mentaliteit der Sovjetregee-
ring in gunstigen zin gewijzigd is. De be
trekkingen tusschen Rusland en Polen wa
ren verbeterd.
Het belangrijkste vraagstuk is wel de
verhoogin* van de Fransche toltarieven n.I.
met 30 pCt. Hierover had Vandervelde een
gesprek met Daniel Vincent, minister van
Handel. Frankrijk heeft nog geen beslissing
genomen.
In Frankrijk Is men van meening dat de
verhootf'ng van de prijzen der producten
eenerzijds en de schommelingen van den
wisselkoers en een mogelijk handelsverdrag
DuitschlandFrankrijk de herziening van
de toltarieven noodzakelijk maken.
Het lijdt geen twijfel dat die verhooging
op de Belgische industrie een nadeeligen in
vloed zullen uitoefenen.
Mocht het tot een verhooging komen, dan
zou België den invoer van Fransche weelde-
-oducten moeten belasten.
DE RELLETJES IN MARSEILLE.
Eergisteren was het een jaar geleden dat
er in Marseille, naar men zich wellicht her
innert, ernstige relletje plaats hadden na
afloop eener vergadering van katholieken,
waar o.a. generaal de Castelnau het woord
had gevoerd. Bij een botsing tusschen de
aanwezigen ter ver*adcrin<i en een groep
radicale manifestanten werden twee perso
nen gedood. In het feit dat de socialisti
sche burgemeester van Marseille op den
dag der vergadering een affiche had doen
aanplakken, waarin de bijeenkomst in
scherpe bewoordingen werd afgekeurd, za"
men een aansporing tot geweld. Inderdaad
werd de stoet der betoogers door gemeente
raadsleden geleid.
Deze droeve gebeurtenissen zijn eergiste
ren herdacht met een door Mgr. Champa-
vier, bisschop van Marseille, geleiden rouw
dienst. Gisteren is het civiele proces be
gonnen, waarin 43 klachten, door gemo-
iésterde bezoekers der vergadering inge
diend, zullen worden behandeld. De stacl
Marseille wordt mr. Estier, de Staat door
mr. Nathan verdedigd. De Staal heeft er in
toegestemd 80 pet. van de schadevergoe-
ling te zullen dragen. Om slechts de helft
!e moeten betalen had de Staat de verant-
rvoorde'ijkheid der stad Marseil'e voor be'
gebeurde moeten aantoonen, hetgeen h!'
echter n'et getracht heeft te doen. Waaruil
Ie gevolgtrekking wordt gemaakt dat dr
Staat de stad Marseille de hand boven hel
hoofd houden wil.
De familie der getroffenen eischen resp
150.000 en 250.000 francs, de heer Gouin,
die ernstig aan het hoofd werd gewond,
100.000 francs schadevergoeding,
TARDIEU WEDEROM TEN TOONEELE.
Tardieu, ééns een groote figuur zij het
ook kortstondig in het Fransche politiek
leven,, ééns de medestander van C'emen-
ceau, ééns de minister der bevrijde gebieden,
Fransche hooge commissaris in Amerika,
mede-opsteller van het Vredes-verdrag, had
zich definitief uit 'de politiek teruggetrok
ken. Met het veel voorkomend gevolg dat
hij zich nu weer candidaat heeft gesteld
voor de tusschentijdsche verkiezing a.s.
Zondag te Belfort, nadat hij bij de laatste
verkiezingen in Mei 1924 uit de Kamer werd
gezet.
De strijd is in Belfort reeds begonnen.
Tardieu heeft drie tegenstanders tegenover
zich: de jourhaüst Py, candidaat der radi
calen, de banketbakker Naegalen, die de
socialistische partij vertegenwoordigd!, en
de krantenbezorger Guyon, kampioen der
'ommunisten.
DE STALEN HUIZEN.
Het Lagerhuis heeft het crediet voor de
stalen huizen zonder stemming goedgekeurd
Ramsay MacDonald had te voren verklaard,
lat Labour vóór zou stemmen.
HELDHAFTIGE REDDING.
De bemanning van den treiler „Irene
Wray" uit Grimsby heeft met gevaar van
eigen leven de 13 man sterke equipage ge
red van het Noorsche s.s. ,Imica", dat uit
Bylsen op weg was naar Noorwegen. De
„Imica" had een lek gekregen, al het tuin
was weggeslagen; het schip dreef h 'lpeloos
roéid De redding ging met ontzaglijke moei
lijkheden Gepaard. Er g'n"en twee reddings
booten verloren en eerst in de derde konden
de schipbreukelingen de „Irene" bereiken.
Kort daarop zonk de „Imica". De treiler
bracht vervolgens de geredden naar Stavan^
ger.
zulk een regeling getroffen worden, dat
maarschalk Pilsoedski toch de gelegenheid
wordt geboden in aclieven dienst terug te
keeren. Voorloopig zou daarom de regee-
ringscrisis zijn bijgelegd,
Raditsj.
Een telegram uit Belgrado aan de „Ffankl.
Ztg." meldt den terugkeer van den minis
ter van onderwijs Stefan Radi'.sj van zijn
reis. Aan eenige journalisten deelde hii
mede, dat hij met Pasjitsj een onderhoud
van bijna een uur heeft gehad, waarin hij
den minister-president opheldering heeft ge
geven omtrent zijn actie in Bosnië en Dal-
matië. Raditsj ontkent, dat hij tegen de
regeering of de kroon heef geageerd. Ove
rigens was hij niet alleen als minister,
maar ook als leider eener groote politieke
partij opgetreden.
Het valsche muntersschandaal.
Volgens een V D.-bericht u t Boekarest
heeft de Zuid-Slavische minister van b n-
nenlandsche zaken, Nintsj ts, te Temesvar
aan journal'sien ^en verk'aring afgelegd no
pens de valschemuntersaffaire.
Het staat thans vast. dat reeds geruimen
tijd in Hongarije Zuid-Slavische bankbiljet
ten zijn vervalscht. Toen wi], naar aanlei-
d ng van de ontvangen inlicht ngen, aldus
de minister, den directeur-generaal der
recherche naar Boedapest zonden, om aan
de Hongaarscbe autorite:ten te verzoeken
■fcjfil
in de National Liberal Club te Londen een
lezing over Italië gehouden, waarin hij
scherpe kritiek op het fascistisch regiem
heeft geoefend.
Het officieuse blad, de „Impero", dat de
Rome verschijnt, schrijft naar aanleiding
daarvan een artikel, waarin tol moord op
den pofessor wordt aangespoord. „In het
geval van grof. Salvemirj," zoo zegt het
blad, „is er maar één oplossing: een eer-
looze dood. Wij wenschen ons zelf toe dat
de gezegende hand van een door heiligen
toorn bezeten iemand in het buitenland
bet middel moge vinden om voor altijd de
zen schandelijke verradersbk te sluiten,
door een dolksteek."
De schadeloosstelling aan Bulgarije.
Draadloos wordt uit Athene gemeld, dat
Roefos, de minister van buitenlandsche
zaken, ter kernis heeft gebracht dat de 30
millioen leva, welke Griekenland aan Bul
garije verschuldigd is in verband met de
jongste Grieksch-Bulgaarsche grensinciden-
1 ten, binnen dec vastgestelden termijn, die
Zondag afloopt, zullen worden betaald
Rusland en Perzië.
Uit Teheran wordt aan de „Morning
Post" gemeld: De "zitting van het parle
ment eindigde gisteren officieel, doch on
der den sterken druk der Sovjets werd gis
termiddag nog een buitengewone zitting
gehouden tot het behandelen van de vis-
scberij-bwesie. Het betreft het visscherij-
verdrag, ot welks ratificatie de Sovjets
Perzië dwingen willen, om daardoor (vol
gens de voorstelling van de „Morning'ost")
een Russische kolonie aan de Perzische
kust der Kaspische Zee te vestigen. Alle
sprekers verklaarden zich echter tegen het
verdrag, dat zij in stijd achtten me d<
nationale belangen van Perzië. De debat
ten eindigden zonder dat men tot een be-
s'mt kwam. De zitting n that's gesloten
Algemeen hecrsch de irdruk dat de
Sovjetregeering van plan is moreclen druk
uit te oefenen
de noodlge maatregelen te nemen, werd
niet alleen bet onderzoek door die auto
riteiten belet, maar de vertegenwoordiger
van Belgrado werd zelfs met moord be-
dre gd, zoodat hij genoodzaakt was uit
Boedapest te vluchten. Die bedreigingen
gingen uit van dezelfde kr.ngen, wer schuld
thans vaststaat.
ARBEIDERS OP INSPECTIE NAAR
AMERIKA.
De Britsche premier Baldwin sprak on
langs in een te Sunderland gehouden rede
zijn meening uit, dat geen arbeidersleider
beter zou kunnen doen dan een onderzoek
in te stellen naar de methoden - welke de
Amerikaansche arbeiders in staat stellen
beter te leven meer te produceeren en. te
verdienen dan de arbeiders in andere lan
den.
De „Daliy Mail" is van meening, dat zulk 1
een onderzoek niet alleen ingesteld moet
worden door de vakvereenigingsleiders, doch
ook door de arbeiders uit de fabrieken zelve.
De „Daily Mail" heeft daarom besloten, zes
werkende arbeiders uit te noodigen een be-
'.oek te brengen aan de Vereenigdc Staten,
'.eneinde zelf uil de eerste hand kernis U
naken met arbeidstoestanden loonen en
gebruik van machines in de Amerikaansche
'abrieken, Het blad zal hun reis bekostigen
ie arbeiders tijdens hun reis het volle week
loon uitbetalen en een verzekeringspolis
sluiten van 1000 voor den duur van de
tocht. Een speciale vertegenwoordiger van
'e „Daily Mail" zal de reis meemaken en
de noodigen regelingen treffen. De steden die
o.a. bezocht zullen worden zijn: New Dork,
Boston. Buffalo, Detroit. Cleveland, Pitts
burg Philadelphia, Baltimore en Chicago,
terwijl tevens, indien er tijd overblijft, Was
hington en Niagare-watervallen bezocht wor
den.
EEN ENGFLSCHE STEM OVER DE
TOELATING VAN DUITSCHLAND.
Het bestuur der Volkenbondsvereeniging
'leeft een resolutie aangenomen, waarin het
zijn vreugde uitspreekt over de a.s. toetre
ding van Duitschland tot den Volkenbond en
de toewijzing van een permanenten raads-
zetel aan dat land. Het verzoekt echter de
-egeering zich met alle middelen te verzet-
ien tegen de aanneming van het voorstel om
het aantal permanente raadszetels nog meet
uit te breiden.
De rijkspresident ernstig ongesteld?
Sinds enkele dagen doen in de Duitsche
pers geruchten de ronde over een min of
meer ernstige ongesteldheid van den rijks
president. Van officieele zijde echter wor
den de berichten met nadruk tegengespro
ken.
De wrijving met Italië.
Het Duitsch-Italiaansche onweer drijft al.
Ook de Beiersche premier heeft nog een
poging gedaan om zooveel mogelijk de
lucht te zuiveren.
Aan^ een medewerker van de „Popoio di
Roma" heeft de heer Held nog eens spe
ciaal verzekerd, dat de Beiersche s'aatsre-
geering niets te maken beeft met de boy-
cott-beweging te"en Italië, integendeel
daar tegen waarschuwde en getrachtbeeft
in matigende richting invloed te oefenen
op zekere organisaties en persorganen.
De Poolsche mir'ster van Oorlog
«tocb niet afgetreden?
Volgens den correspondent van het „Berl.
Tag." is op het laa'ste oogenblik het af
treden van den minister van oorlog Zeü-
gowski voorkomen door toegeven van de
wenschen van den generaal. E zou thans
De soc. ..Vorwarts" onthult, volgens een
V. D.-bericht uit Berlijn, dat er we] degelijk
geheime betrekk ngen bestaan zouden heb
ben tusschen graaf Bethlen, den beruchten
antisemitischen leider lu tenant Heijas en
de zg. „Rassenschützler", alles in verband
met de valsche munterszaak. Het blad zegt
de bewijzen te hebben, dat iedere openbare
nat onale vereen'ging in Hongarije feitelijk
betuurd wordt door een geheime politieke
leiding, waar n regëerngspersonen naast
„Rassenschützler" zitt'r.g hebben, die in hel
openbaar z'ch voordoen als tegenstanders
van graaf Bethlen De president van de
heide voornaamste nationale bonden is
baron Jarenyi. De eigenlijke leiding van
Hongarije zou berusten in handen van de
gehe me besturen van die organisaties
waarin zoud enzittng hebben; Bethlen Na-
dosy, de legerbisschop Zadravetsi. rechters,
advocaten, ministers en He ia». Bedoelin"
•was een inval in Tsjecho-SIowakije en uit
roep ng van hel Kon'nkrijk Hongarije, ter
wijl de kosten van de onderneming gedekt
zouden worden door de opbrengst der
valschemunterij.
Als de „Vorwarts de bewijzen hiervan in
handen heeft, mag men vragen, waarom dit
blad dan inet dadelijk met deze bewijzen
voor den dag komt.
Een kabinetscrisis verwacht
in Japzn-
Tengevolge van de coalitie van de par
tijen der Smyockai en 'Dodokai (die 25 oud
leden der Seiyoekai omvat) telt de opposi
tie thans 160 leden tegen te"en 164 regee-
ringsgezinde leden in den Landdag. De waar
schijnlijkheid van ontbinding van den Land
dag wordt grooter. De houding der Seiyoe-
honto, die negentig leden telt, is echter be-
«'■ssend De reg-ariog z u voornemens rijn,
Je vo'gende week verlof tot ontbinding van
den I anddag te vragen, indien deze -n
voorstel tot herziening van de douane
rechten verwerpt.
De Boxarschadeloosstelling
Het dept. van buitenl. zaken meldt, dat
dr. Ting en dr/ Wang de uitnoodiging van
Chamberlain hebben aanvaard ons als Cbi-
neescbe leden deel uit te maken van de
commissie, welke den ministei van buitenl
zaken van advies zal dienen omtrent het
"ebruik, dat zal worden gemaakt van de
'ondsen der Ch'neesche schadevergoeding
Volgens de „China indemnity application
act" zouden ten minste twee Chioeezen dee
van de commissie uitmaken. Bij den dood
van sir John Jordan werd besloten nog een
derden Chinees te benoemen.
'sLands wijs-.
Prof. Gaetono Salvemini, de bekende
Italiaansche historicus, beeft dezer dagen
De Kamer heeft alle artikelen van hét
regeeringsontwerp nopans de facultatieve
omzetting van toonderpapier in stukken op
naam en de invoering van een couponboek
je goedgekeurd.
De socialisten, gesteund door de commu
nisten, dienden opnieuw het oorspronke
lijke artikel 79 in betreffende de verplichte
omzetting van alle stukken aan toonder
Cazals, de voorzitter .van de radicaal-so
cialistische groep en Raynaldy namens de
radicale linkerzijde verklaarden, dat zij zich
in het belang van het land aansloten bij den
bemiddelenden tekst der regeering. Eerst
genoemde zeide, dat daar het land een on
middellijke oplossing wil, de rad soc. partij
zich tot haar groot leedwezen afscheidde
van de socialisten teneinde in het belang
des lands lot een practisch resultaat te ko
men.
Het socialistische amendement werd met
301 tegen 149 stemmen verworpen.
De Kamer ging over tot de. artikelen van
de hervo-tning der successierechten, waar
bij de staat als erfgenaam zou optreden
Raynaldy, van de radicale linkerzijde vroeg
de terzijdestelling dezer hervorming ten
"unste van welk verzoek Bri-nd de quaes-
tie van vertrouwen stelde. De te-zijdestel-
licg werd met 326 tegen 183 stemmen aan
genomen.
De Vertegenwoordigers van de vier groote
organisaties van frontsoldaten de Stahl-
helm, de Kyffhauserbund, de Reichsbanner
?chwarz-Rot-Gold en de rijksbond van
Joodscbe frontsoldaten hebben gisteren
middag met rijkspresident von Hindenburg
geconfereerd over de oprichting van een
gedenkteeken voor de in. den wereldoorlog
gevallen kameraden. Het Rechtsbanner werd
door den sociaal-democ -atischen oppernre-
s-'dent Hörsing, de Kyffhauser-bond door
generaal Vort 'Heerlngen vertegenwoordigd
De organisaties van frontsoldaten stelden
den rijkspresident voor, het gedenkteeken
ergens in Midden-Duitschland op te richten
Hindenburg gaf echter in overweging na lc
gaan, of het geen aanbeveling zou verdie
nen het mooie alleenstaande gebouwtie van
de vroegere hoofdwacht Unter den Linden
tot een kapel te verbouwen en er een na
tionaal herinneringsheiligdom van te ma
ken.
Het is een ve'heugend sympthoom, dat
de beide rechtsche o-gaoisaties (Stahlhelm
en Kyffhëuier-bond) in deze aangelegenheid
samenwerking hebben gezocht met de re-
publikeinscbe organisatie Reichsbanner en
met de Joodsche organisatie van frontsol
daten- Een jaar geleden zou zulk een sa
menwerking in Duitschland onmogelijk zijn
geweest.
Een nader bericht meldt nog, dat reeds
meer dan honde-d Duitsche steden zich be
reid hebben verklaard een terrein en geld
middelen ter beschikking te stellen.
Uit Boedapest wordt gemeld, dat de se
cretaris van prins Windisch-Gr/tz, Raba,
een nieuwe sensationeele bekentenis heeft
afgelegd.
Hij verklaarde, dat de bekende Jeider van
de Kongaarsche „Rassenschützler," het par
lementslid Gömbös, die tot dusver steeds
pertinent heeft volgehouden, dat hij met de
valschemunters-affaire niets uitstaande heeft
ehad. niet alleen van de vervalschingen
volkomen op de hoogte is geweest maar ook
zelf de t jongelui heeft uitgezocht, die de
valsche bankbiljetten in het buitenland aan
den man moesten brengen
Voorts deelde Raba mede, dat de vroegere
"ninister-presiclent graaf Teleki in zijn qua-
iteif van president van het Hon"aarsche
eografiseb genootschap de verbinding tus
schen de valsche munters en bet cartogra
fisch instituut tot stand zou hebhen ge
bracht. Bovendien zou Teleki nauwe betrek-
ringen met de Beiersche nationaal-socia-
listen hebben onderhouden i
Het ..8 LThr AbendblaH" oppert het ver
moeden, dat de jongste reis van Teleki naai
München en Berlijn in verband met deze
onthullingen staat.
De kanaalboot „Bristol" van den nacht-
'ienst DieppeNewhaven is gisterenmorgen
:venvoor vieren in een dichten nevel bij
Seaford Head nabij Newhaven gestrand. De
cte was kalm en er was geen assistentie
loodig. Na bijna drie uur aan den grond te
ïebben gezeten, raakte de boot bij het aan
breken van den dag weer vlot en kwam te
Newhaven aan. Volgens een officieele mede-
"ieeling heeft de boot voor zoover kan wor
sen nagegaan geen averij gekregen.
De Raad van den Volkenbond beeft de
agenda voor de buitengewone vergadering
van den Volkenbond op 8 Maart als volgt
vastgesteld:
1. Toelating van Duitschland.
2. Beslissing der vergadering op evenlu-
eele voorstellen van den Raad onder toe-
nas.ring van art. 4 van het pact (stichting
van nieuwe permanente zetels).
3. Begrooting (financiëele bijdrage van
Duitschland.)
De gezant der Ver Staten in Zwitserland
is naar Washington ontboden teneinde te
confereeren over quaesties nopens de voor
bereidende ontwaneningsco rierentie en de
'egeering goed op de hoogte te brengen van
de onlwapeningspolit'iek der verschillende
betrokken landen
De minister van arbeid Davis heelt de tne-
dedeeling van den gouverneur van Pennsvl-
vanië bevestigd, dat de staking in de ant-
hraciélmijnen is bii£ele<<d. Davls voegde er
bij, dat het contract viif jaar zal duren, dat
de loonen op het huidige peil bliiven en dat
het contract bepaalt, dat de onderhande
lingen zullen worden hervat als een van
beide partijen dit wenschL
ZONDAG 14 FEBRUARI
Hilversum, 1050 M. 8 309.30 u. R. K
Morgenwijding Spreker: v. d. Biggelaar,
red van de Maasbode: Aan een moeder.
Zang: me}. Joh. Kuipers, sopraan; André
de Wolf, tenor Mej. Kuipers zingt: 1. Ecce
Panis, J. J Viotta; 2. Jesu dulcis, Verhuist;
3. Jerusalem, aria u. d. Paulus van Men
delssohn-Bartholdy De heer WoII zingt:
1. St. Jozeflied, J. de Jong. 2. Ave Verum,
Viotta. 3. Lobgesang (duet met mej. Kui
pers), Mendelssohn-Partholdy 10 uur
Kerkdienst in de Vredeskerk te Utrecht
Voorganger* Dr. J F. Beerens. 'Inleidend
orgelspel door den heer G. C Roosendaal
o.a. zal worden gespeeld: Sonate 3 opus
65, Mendelssohn-Bartholdy. Voorzang: Ge
zang 194 1,4 Votum, Groet Belijdenb
des Geloofs gevolgd door het zmgen van
gezang, 52 13. Schriftlezing Math. 6 24-
31. G°bed. Inleiding. Tekst Lukas 10 42:
Een ding is noodig. Zingen: Psalm 27 3a.
?b en vs. 5 Gedurende het verlaten var
het kerkgebouw door de gemeente, orgel
spel, waarbij o.a zal worden gespeeld-
Praeludium in E kl. Terts van J S. Bach
8.10 uur Hilv. Draadl Omrotp „De
Barbier van Sevilla", opera comique in 4
bedr. van G Rossini Rol'en: Graai Alma
Viva-L. v Tulder Bartholo, M. v Reen
Figaro. John de Nocker Rosïnc, Elsa
Heinrich. Marceline, Annie Hofman. Muzi
kanten soldaten Het H. D O.-koor en
het H D. O -orkest, o 1 vr Fr Lupgens
8 uur Persberichten.
DAVENTRY - 1600 M. - 10 50 uur Tijd-
sein, weerbei 3.50 urn Klassieke
muziek door orkest. W. Hyde, tenor K
Bacon, piano D Milward. gedichten L.
Godowskv, viool - 8.20 uur Het luiden
der ke'kklok 8.35 uur Kerkdienst
9.15 uu Liefdadigheidsoproep
9.20 uur Weerber., nieuws 9.35 uuf
Het De Groot- en Piccadilly-orkest. 0«
Jenkin, sopraan 10.50 uur Sluiten.
10.5011.20 uur „The Silent Fel
lowship"'
PARIJS Radio-Paris;' - 1750 M. - 1.05
uur Concert Luclen Paris (piano, viool,
cello) 2 05 uui N.euws 8 35 uur
Lezing: Les affaiblis. les amaigris et la
suralimentalion 9 0510.50 uur Or-
kestconct. t.
KON.GSWUSTERHAUSEN - 1300 M.
10.5012.10 uur Concert. Orkest. A.
Gebbert. bazuin A Lichtenstein, fluit
<\59 uur. „Czar und Zimmerman" kom.
opera in 3 acten van Lortzing Speelt in
Zaandam ir, 1698 9.5011 20 uur
Dansmuziek door de Jazzband
BRUSSEL - 262 M. - 8 35 uur - Galacon
cert. Mile Lenssens en Renée-zang 9.05
uur Lezing- Les évènements de la se-
maine 9.20 uur Voortzetting v. h.
concert 10.20 uur - Nieuws
MUNSTER - 410 M —8 20—9.20 uur
Orkestconcert Werken van de lam. Bach
10.2011.20 uur Sonates van Each
voor viool en piano 2.20 uur Plat-
Duitsche declamaties 3.50 uu; „De
bruiloft van Figaro' opera van Mozart
6.20 Schaakles 6.50 uur Lezing:
Leistungskontrolle bcim Geflügel 7.20
uur Lezing: Der Kalk, seine Aufgabe,
Verwendung und Wirkung 8.05 uur
„Die goldene Eva" klucht in 3 acten, v-
Schönthau -
MAANDAG 15 FBRUAR1,
HILVERSUM, - 1050 M. - 12 en 7.30 uur
Politieber. 56 uur Kinderuurtje,
verzorgd door Mevrouw Ant. v Dijk
77.30 uur Radio-praatje van de N.V
Philips-Radio De heer Swierstra: Elec-
tromagnetische inductie 7.45 en 10 uur
Persberichten 8.10 uur Concert
ter gelegenheid van het 25-iarig huwelijks
feest van H. M. de Koningin, gehouden in
de groote kerk te Den Haag. Medewer
kende mevr Noordewier-Reddingius, so
praan cn?e Lurter alt, ouis v Tulder,
tenor, Tom Denys, bas. Koor afd. 's-Gra-
ventiage van de Mij. tot bev. eer Toon
kunst. Orkest: Het Residentie-orkest.
Orgel: Joh. de Zwaan. Leider: Dr. Joh.
Wagener. Klein orgel (opgesteld bij het
koor) G. v. d. Burg. Volgorde van de uit
voering: 1. Koor uit Judas Makkabitus,
Handel Woorden van Bernard Canter. 2.
Wilhelmus van Nassaue, Marnix v St
Aldegonde. Eerste vers, gez. door alle
aanwezigen. 3. Cantate: Gott, der Hcrr
ist Sonn, und Schild Joh Seb. Bach. Koor
en soli met orkest en orgel. 4. Geluckig is
het IanJ Waar dat men sich al keerd of
wend. Uit Valerius Gedenck-Glanck. Ge
zongen door lom Denys met orgelbege
leiding. 5. O Heer die daer des Hemels
tente sprevt „Kom nu met Sang en soete
tonen." Uit Valerius „Ge'ienck Glanck."
Gezongen door mevr. Noordewier-Red
dingius. met orgelbegeleiding. 6. Koraal-
variatie: .Onze Vader, die in de Hemelen
zijt." J S. Bach. Orgel 7. Te Deum Lau-
damus. Dr. Alph. Ditpenbroek. Koor en
soli met orkest.
D \VENTRY, - 1600 M 10.50 uur
Tijdsein, weerber 11.201.20. Concert.
Radiokwartet, sopraan, bariton en cello.
I.202 ""0 Tijdsein, orgelconcert, 3.35 Le
zing: British Wild animals The badger
4.20 Tijdsein. Lezing: Collop Monday. 4.35
Dansmuziek 5.35 Kinderuurtje. 6.20 Dans
muziek. 6.50 Omroep voor Europa. 7.20
Tijdsein Big Ben, Weerber. Nieuws. 7.45
Pianosonates van Beethoven. 8.00 Lezing:
The Waterlo Cup. 8.20 De Luton Red
Cross-band. P. Hem:ng, bariton. 8.50
Speeches aan het dinée van de Soc. of
Somerset Folk. 9.35 Muziek Speech van
den Prins van Wales. 10 uur Muziek. 10.20
Wee'ber. nieuws. 10.50 Harp-concert tot
II.20 11.2012.20 Dansmuziek van het
Savovhotel.
PARIJS „Radio-Paris," 1750 M. 12.5C
Concert Lucien Paris foiano-viool-cello)
2.05 N'euws 8.5010.20 Orkestconcert,
XÖNIGSWUSTERHAUSEN, 1300 M.
7.50 O: keslconcert V. Dclmar, sopraan.
9.50—11.20 Dansmuziek.
BPUSSEL 262 M. 8.35 Fragmenten van
Miss f'clyett, ooerette v. Audran. 9.05
Lezing Comment fonctionne la teléphonie
san* fil. 9 05 Concert. 10.20 Nieuws.
MONSTER - 410 M. 12.35—1.56 Wal
sen door orkest. 3.20 Werken in Es-dur,
door orkest 4.35 Lezing: Faschingsge-
brauche in fremden Landern. 6.50 Lezing:
Sinneswahrnemungen im Tier-und Pflan-
zenreich. 7.20 Lezing: Rich, Strauss, die
jiin^ste Kunst Daarna sopraanzang. 8.35
„Ein Radiospuk auf Welle 410". eomedie.
De Markelosche boeren voor de rechtbank.
Voor de rechtbank te Zutphen stond Don-
firdag terecht een 16-tal landbouwers uit
Markelo-Broek, aan wie bij dagvaarding en
'ssle was gelegd, dat zë op 5 Januari j 1. te
eren (G.) een dam, welke door den polder
meester van het waterschap „de Do ther-
bcek" in het gebied van dat waterschap op
-en openbaren weg was geplaatst, om hei
water, dat naa*t en gedeeltelik op dien
weg^ stond te beletten over den weg te
"Iceien en het aan de andere zijde van den
«eg ge!eg"n land te overstroomen. hebben
">fschadigd door dien dam gedeeltel-k weg
te graven, waardoor gevaar te duch'en was
vco- overstrooming van ongeveer 100 Hec-
are grond liggende aan de andere zijde van
geno-mden weg.
Alie b"klaagjen bekenden Zij hadden den
Jam doorgestoken om zelf minder last van
'*et water te hebben.
De Officier van Justitie noemde het |e-
clocgde feit een zeer ernstig misdrijf, waar
voor hij een voorbeeldige straf meegde te
moeten eischen. Hij vo-derde tegen de be
klaagden zes maanden 'gevangenisstraf ieder,
qchalve tegen een beklaagde, een minder-
arige, tegen wien hij een maand tucht-
ehool reoulreerde
De verdediger mej. mr. Velh uit Almelo
rieitte een voorwaardelijke veroordeeling
*nbs. een g'ldhoefe.
14
„Dan zijn wij beiden en de inspecteur het
met elkaar eens, professor." r
„En wat denkt uw vriend Maurice de
Prévannes er van?"
„Hij wil niet toegeven, dat graaf Malthen
zich schuldig heeft kunnen maken aan zulk
een misdadige ontvoering."
De professor haalde de schouders op, en
zei:
„Ja, het zou inderdaad afschuwelijk zijn
dat moet ik toegeven. Maar wij moetén toch
de mogeli'kheid aannemen. En het zal alti'd
nog vroeg genoeg zrn om te ondervinden,
dat wij ons vergist hebben."
„O, u spreekt juist als de inspecteur
Viavme!" riep doctor Miniéres uit.
„Dat doet mij genoegen," zei de pro
fessor glimlachend.
Doctor Miniéres was in diepe gedachten
verzonken De woorden van den professor
hadden hem stof genoeg tot nadenken gege
ven.
„Zoudt u mij eene nauwkeurige beschrij
ving van den persoon van dien William
Strum kunnen geven?" vroeg hij eindeliik.
„Ik heb u al gezegd, waarde vriend, dat
hij een zeer ongunstigen indruk op mi'
maakte, toen ik hem voor het eerst zag"
antwoordde de professor Maar het is ook al
zoo lang geleden en 't is natuurlijk onmoge
lijk, zich een portret van hem te verschaf
fen."
„Zoudt u mij dan zijn adres kunnen opge
ven?"
„Hij moet in Denemarken wonen maar hij
moet bijna altijd op reis zijn. En op brieven
antwoordt hij alleen dan, wanneer het hem
goeddunkt."
„Zoudt u niet denken, dat hij.... ik be
doel William Strum, nu ongeveer tusschen
veertig en vijftig jaar oud moet zijn?"
,Ja, Ongeveer vijf a zes en veert'g jaar."
„Welnu, professor, ik hoop veel voordeel
net uwe mededeelingen te kunnen doen."
„Maar ik zie nog niet in, op welke manier
'k u van dienst zou kunnen zijn, waard r
vriend."
,In elk geval hoop ik u spoedig aan het
meer vqn Constanz te ontmoeten, professor."
„Ik hoop het. ook. wanneer de beterschap
van mijne dochter blüft aanhouden."
„En twijfelt u daaraan, professor?"
,Nten, ik koester de beste verwachtin
gen, na alles wat gij voor haar gedaan hebt",
zei de professor op vroolijken toom
VIJFDE HOOFDSTUK.
Het groot-hertogdom Posen maakte vroe
ger deel uit van Polen
En na ve-schillende veranderingen werd
het in 1815 bij Pruisen ingelijfd.
Hét is een vruchtbaar land met eeuwen
oude bosschen, rivieren en meren.
Aan den oever van de Wanne bevindt
zich het kasteel van Lekno dat al sedert
eeuwen aan het geslacht der graven van
Malthen toebehoort, temidden van uitge
strekte bosschen.
De vader van Frederik Malthen. graal
Kyllan Malthen, was een hardvochtig heer,
dcor zijne vazallen gevreesd, evenals door
zijn familie, en hij was trotsch op zijn for
tuin en zijn kasteel.
Dat kasteel, d't in het begin van de acht
tiende eeuw geheel herbouwd was, heeft
zijn sierlijk en trotsch karakter behouden
Toen g aal Kylian ongeveer veertig jaar
oud was. huwde hii met een behoorlijk jong
meisje, Henriette Ritzou.
Graaf Kylian had geen smaak in den
krijgsmansstand, en wilde ook geen eere
ambt bij bet hof bekleeden.
In het bezit van een onmetelijk fortuin
wist hij zijne bezittingen winstgevend te
maken, en zelf exploiteerde hij zijne bij bet
dorp Yalka gelegen zoutmijnen.
Die mijnen zijn bijna even belangrijk als de
in Polen gelegen mijnen van Meritzowe en
van Yeliesky.
Graaf Kylian was geen slecht mensch
Men kon alleen maar van hem zeggen
dat hij streng en hardvochtig was, en alle:
naar zijn onverzettelijken wil trachtte te
doen buigen.
Ongeveer twaaü maanden na zijn huwe
lijk met Henrieite Ritzou, bemerkte zijne
echtgenoote, dat ze moeder zou worden
Graaf Kylian verlangde naar een zoon als
stamhouder. De geboorte van eene dochter
zou hem groot verdriet, g-oote teleurstel
ling hebben veroorzaakt.
Vóór den tijd bracht zijne vrouw een zoon
ter wereld,, wiens geboorte haar het leven
kostte.
Graaf Kylian stortte ove-vloedi^e tranen
over het verlies van zijne vrouw, die hij op
recht beminde.
Strengheid en hardvochtigheid sloten bi
hem gevo-lens van teederder aard niet uit.
En hij hertrouwde dan ook nooit.
Hij wijdde zich geheel en al aan de op
voeding van het kind, dat hij bijna veraf
goodde, en dat door hem bedorven werd
Het toeval wilde, dat hij in kennis ge-
-aakte met een Poolsch geneesheer, die uil
dosen de vlucht had moeten nemen, en dier
hij aan zijn huis verbond, om zijn zoon te
onderrichten en op te voeden.
Die doctor Wilsky was een grijsaard var
sceptisch, eigenbaatzucht'g karakter, die er
zijn vermaak in vond de slecht* neigingen
van zijn leerling aan te wakkeren, inplaats
▼en die tegen t* gaan.
„Gij zuit late' zooveel kwaad doen-als gi
maar kunt," zei doctor Wilsv dikwiils to'
-"en jeug-'igen Frederik Malthen. ,jk za!
dat niet meer beleven, en dat betreur ik
want het zal de moeite waard zijn, dat te
zien."
„Waarom za! dat de moeite waard zijn?'
vroeg de jeugdige graaf dan uit de hoogte
„Omdat gij dan het me-kwaardiaste voo--
heeld van ondeugd cn egoïsme zult zijn, da'
ik in mi-'n lan-se loopbaan heb mogen ont
moeten," lu*dde dan het antwoord.
Toen Frederik Malfl-en twintig iaar oud
was. was zëne opvoeding voltooid.
„Hij weet nu evenveel als ik." zei d-
onde doctor Wii-ky tot graaf Kylian. „Hi
weet zelfs meer dan ik, om-t-t zrn blik vee'
verd"r re'kt dan de mine. Zrn geest neem'
°en hoog» vlucht, en h:! zal ail"s kunne'
Joen. wat h:i maar wil. En overal zal het
geen hij onde-neer-t, hem gelukken, zonde-
dat het hem de minste moeite zal .kosten."
„Hoe moet ik dat opvatten?" vroeg graa'
Kylian.
Zooals o maar wilt, heer Graaf. Uw
zoon zal het allerhoogste kunnen bereiken
in den wapenhandel, in de magistratuur, aan
het hof."
„Welnu, dan moet hij maar kiezen."
„Ja, heer graaf, wij moeten hem vragen,
wat met zijne inzichten overeenkomt."
„Gij hebt geli'k, WiHky. Ik zal er met
hem over spreken. Hij *al wel het een of
ander plan koesteren."
Het 'leven van graaf Kylian was verre
*n benijdenswaardig.
Hij oogstte nu wat hij gezaaid had.
Treurig en eentonig gingen de dagen op
het kasteel van Lekno voorbij
Dat vorstelëk verblijf geleek wel een grai
Vóór den ouderdom waren de gebreken
bii graaf Kylien gekomen.
Hij leed veel door rheumatiek, en zün hu
meur was nog even trotsch en zwartgalH
als vroeger, behalve tegenover zijn zoor
waaraan hij al zëne liefde had geschonken,
en dien hij .nog altijd verafgoodde als vroe
ger
De jeugdige Frederik kon doen, wat hij
wilo'e, wanneer hij maar ijverig de lessen
van den ouden doctor Wilsky volgde.
En zooals wij weten, stelde de jonkman
veel belang in de w-tenscbap en daar hij
alles, zelfs de moeili'kste dingen, met het
•neeste gemak leerde, al spelenderwijze,
was de teak van zijn leermeester zeef ge
makkelijk geweest
Maar wanneer de lichamelijke toestand
van den ouden graal Malthen hem de g oot-
s*e smarten veroorzaakte, zijn zieleleed was-
zoo tnogelëk nog grooter.
Zijn zoon toonde hem niet de minste
achting of genegenhéid.
Eiken dag ondervond hij op de pijnlijkste
wijze het egoïsme van den jeugdigen Frede
rik die aan niets anders dan aan zichzelvea
dacht.
Ea toen de jonkman oo zekeren morgen.