I Mij smaakt alléén
leen BROCHES cigaretf
as
m
Dit nummer bestaat alt 24 bladzijden, waaronder het
geïllustreerd Zondagsblad in acht bladzijden.
Be uitbreidingsplannen op
het terrein van wijlen
Mej. Coenen.
n
V erkeersonge vallen
Voornaamste Nieuws
Leekepreeken.
Plaatselijk nieuws.
Zaterdag 20 Februari ÏS26
50ste Jaargang No. 16180
Bureaux: NASSAULAAN 49, Haarlem - Telefoon No. 13866 (3 lijnen).
Postrekening Nummer 5970
6ij vooruitbetaling
®®®®®®®®®®®®s®®®®®®®0
0
0SB®®0®®®®0®B®0®0®®®S
BINMENLANDSCH NIEUWS.
Het water dreigt weer.
Binnenkort voorstellen tot ver-
fereoding van de Kamperlaan.
Onze VALUTA-AFDELING koopt en
-verkoopt -vreemd bankpapier en bui-
leniandsche cheques tegen de
scherpsie noteeringen.
De Rijksweg Haarlem-Alkmaar.
nmn
LAATSTE NIEUWS.
J. J, WEBER ZOON
Koningstraat 10 Haarlem.
De ZeerEerw. Heer C. M.
jonckbloedt.
onze oud-stadgenoot, die door Z. D.
H. den Bisschop van Haarlem, be
noemd is tol pastoor te Wognum en
tot deken van Wervershoot.
IN DE MAAS EN WAAL DE TOESTAND
VERERGERD.
Het auto-ongeluk op de Zandvoortschelaan.
Hierboven een foto van den zwaar gehavenden auto, die Vrijdagmorgen
op de Zandvoortschelaèn met een mestkar en met een boom in botsing
kwam. Van den auto is, zooals men ziet, nog alleen de motor intact.
In verband met het te verwachten
voorstel van B. en W. tot verbree
ding van de Kamperlaan, drukken
wij hier nog eens het reeds vroeger
door ons gepubliceerde uitbreidings
plan af van de gronden vóór de
Mariastichting. Vóór het ziekenhuis
is een groot nloin nntwnrnen.
De abonnementsprijs bedraagt voor Haarlem en Agentschappen
Per week 0.25 Per kwartaal 3.25
Franco per post bij vooruitbetaling 3.58
VACANT
Vraag- en aanood-adv<~-tentiën van 14 regels 60 cents per plaatsing: elke regel meer 15 cents.
Advertentiën 35 cents per regel. Bij contract belangrijke kor
ting. Advertentiën tusschen den tekst als ingezonden mede-
deeiing 60 cents per regel, op de le Pagina's 75 cents per regel
128.
GEMOEDELIJKHEID.
We hebben woorden in onze taal, die
een onuitputtelijke beteekenis schijnen te
hebben. Daar hebt ge het woord gemoede
lijk. Het kan beduiden: ernstig van gemoed,
nauwgezet, teergevoelig, goedhartig, wel
willend, rustig, bezadigd en Wat al niet.
Haar naar de oorspronkelijke beteekenis
wijst het op een stemming, waarin het ge
moed, dus het hart, het gevoel den boven
toon voert en het verstand naar de tweede
plaats dringt. Wanneer wij spreken van een
gemoedelijk man of een gemoedelijk volk,
dan bedoelen wij daarmee een persoon of
een groep personen, die zich zelf en ande
ren het leven niet lastiger maken dan hoog
noodig is; die liefst met zich zelf en iedereen
in vrede leven en de dingen niet te zwaar
tillen. Bij deze gemoedelijkheid behoort een
tikje humor, een beetje levenskunst, om
zelfs aan de moeielijkheden en de zorgen
van iederen dag nog een grappigen kant te
ontdekken; om bij ernstige gevallen nog te
achen door zijn tranen heen. Zulk gemoe
delijk volk lijkt een gelukkig volk en wij
laten er ons dan ook graag van vertellen,
vooral wij, Noord-Nederlanders, boven-
noerdijkers, die den naam van stug en stijf
hebben; Wnder wie maar weinig gemoede
lijken worden aangetroffen en die bijgevolg
den echten humor missen.
Wanneer wij onze Zuid-Nederlandsche
stamverwanten en vooral de kunstenaars
onder hen, hooren vertellen van dat leutige,
vlotte Vlaamsche landleven met al die ou
bollige, goecllachsche menschen, dan gaat
ons hart altijd open als een bloem naar de
;on. En inderdaad heeft die lichtere levens
opvatting haar waarde naast haar bekoring.
In de kern is zij zelfs diep godsdienstig; men
vindt ze enkel in van oudsher Roomsche
streken, waar de godsdienst zoo in het bloed
is getrokken, dat men bij wijze van spreken
•net God en Zijn lieve heiligen als met
joede, oude, vertrouwde bekenden om-
jaat. Vandaar geen piekeren over eeuwig-
^ïeidsvraagstukken, geen zwaartillendheid,
letp angst voor de toekomst, noch in dit,
ooch in het andere leven. Onze Lieve Heer
wil het zóó, en zóó is 't dus goed! Met die
lichte levensopvatting gaat gemeenlijk een
gulle gastvrijheid samen, alsmede een ge
makkelijke omgang van de standen onder
ling, wat alles bijeen niet te versmaden
voordeelen voor de samenleving zijn.
Is het wonder, dat, wie uit zulk een volk
stamt, zich in het kille noorden als een visch
op het droge gevoelt? En nu gaat het waar
lijk niet om meer of minder losheid van
zeden; niet hierom, dat het cene volk zoo
ingetogen leeft, zoo huiselijk is en zedig in
kleeding en omgangsvormen en het andere
zoo lichtzinnig, zoo belust op uithuizige ge
noegens, zoo wuft in kleedij en manieren.
Neen, op dat punt behoeft men elkaar op
de wereld nergens meer iets toe te geven!
't Is verschil van geest, van houding in den
dagelijkschen omgang.
Is daarom de reclame voor een luchthar
tiger levensopvatting aan te bevelen en
moeten wij in onze Noord-Nederlandsche
volksopvoeding meer en meer streven naar
het aankweeken van grooter gemoedelijk
heid?
Laten wij die vraag eens onder dc oogen
zien, daargelaten of het mogelijk is in korten
tijd een volk van aard te doen veranderen.
De zaak zelf is het bekijken waard.
Ontegenzeggelijk heeft zooals ik zei
die luchtige levenskunst haar voordeelen.
Maar gemoedelijkheid, hoe prettig en wel
dadig ook aandoende, is een gevaarlijke
eigenschap. Zoo gemakkelijk ontaardt zij in
luchthartigheid en oppervlakkigheid en
eigenlijk zou ik ze alleen veilig willen noe-
nen bij sterke zielen. Wanneer het hart
te veel en het verstand te weinig mee-
-preekt in onze dagelijksche levensdingen,
fan loopen we heel gauw gevaar de
struikelblokken op onzen weg niet te zien.
Het is prijzenswaardig om niet te vloeken
maar te lachen en ons goed humeur te be
varen, wanneer wij onzen voet stooten
sVanneer dat stooten onvermijdelijk was,
s het onderdrukken van een opkomende
;rgernis door een kwinkslag zelfs n deugd
Haar wanneer dit leidt tot onvoorzichtig-
reid, zoodat wij onnoodig en herhaaldelijk
>nze teenen stooten en straks de beenen
of den hals breken, dan is onze lucbthartig-
leid geworden tot grove onvoorzichtigheid en
i oekeloosheid. Waarmee ik maar zeggen
wil, dat gemoedelijkheid niet mag voeren
lot gebrek aan waakzaamheid en lichtzin
nigheid. En een zoogenaamd gemoedelijk
mensch en een gemoedelijk volk loopt daar
voor gevaar. Nu kan zulk een luchthartige
mensch voor zich zelf al licht spoedig door
schade en schande wijs worden, wanneer
hij geleerd heeft door harde ondervinding
dat er minder gemoedelijke menschen zijn,
fie van zijn optimisme profiteeren. Maar
wainneer de luchthartigheid tot volksaard
wordt, dan zal het goed zijn te waken en
rdmmen aan te leggen, want dan dreigen er
niet weinig gevaren. Laat ik een voorbeeld
noemen. Men kan, vooral op het platteland,
met een vrijwel gelijkgezinde bevolking,
nog vaak een knussen-geest met patriar
chale verhoudingen aantreffen. Men leeft
als in een groot gezin: het feest van één
familie is feest voor heel het dorp; de
droefheid van één trekt dc deernis van al
len. Het leven gaat zijn kalmen, vlakken
gang. De dorpspret kan tot uitbundigheid
overslaan; de kermis tot lichtzinnigheid,
maar men keert toch weer in zichzelf en
uiterlijk toont de gemoedelijke samenleving
niets van de misstanden, welke elders te
betreuren vallen. Maar die gemakkelijkheid
doet uit het oog verliezen, dat het opgroei
end geslacht het gerucht van de stad ver
neemt en een verlangen voelt groeien naar
intenser leven, naar meerder vrijheid en
kleuriger vermaak. De trek van het land
naar de stad is bekend; onze moderne ste
den hebben haar groei voor een groot deel
daaraan te danken. En wie nu de geschie
denis eens nagaat van het godsdienstig ver
val en de zedenverwildering, waarover zoo
geklaagd wordt, die komt tot de droeve
ervaring, dat onze dorpsche gemoedelijk
heid daarvan voor een groot deel de schuld
draagt. Zoolang men leeft in de vertrouwde
sfeer der dorpsstraat, in de schaduw van
dorpskerk en dorpsschool, gaat allés goed.
Maar te weinig wordt gedacht aan levens
verdieping, aan het vormen van een wapen
rusting om ook in het groote, rumoerige,
felle leven sterk te staan. Men werpt er
zich onervaren en met open, bewonderende
zintuigen, midden in en hoe weinigen blij
ven staan in den maalstroom! Is het. geen
feit, dat in de Belgische steden meer dan
tachtig procent van de arbeidersbevolking
tot het socialisme is vervallen? En zou de
reden daarvan niet grootendeels liggen in
de luchthartige gemoedelijkheid, waarmede
de jonge dorpsmenschen de steden zijn in
gegaan, lachend en opgewekt naar den
ondergaan?
Ziedaar den schaduwkant, of liever één
donkeren kant van de luchtige, gemoedelij
ke levensopvatting. Zij is te prijzen, zoolang
ze niet anders is dan blijmoedigheid, dan
het dragen van de levenslasten zonde
morren en met opgewektheid en genietenc!
van het goede der aarde en het schoont
der schepping, matig en met dankbaarheid
Maar deze christelijke blijmoedigheid eiscfk
een sterke ziel, zij wordt niet geboren uit
luchthartigheid, doch groeit uit overtuiging
Gemoedelijkheid zonder dien diepen on
dergrond voert al le licht tot luchthartig
heid en tot lichtzinnigheid met al de uit
spattingen waartoe de mensch vervalt, wan
neer zijn handelingen meer door het on
vaste gemoed dan door het redelijke ver
sland bestuurd worden.
HOMO SAPIENS,
Verschillende derpen in Limburg
opnieuw bedreigd. Een aantal
huizen door het water ingesloten.
Maatregelen der bewoners.
Uit Roermond wordt gemeld:
Met onrustbarende snelheid is het water
van de Maas gewassen. De Rijkspeilschaal
teekende Vrijdagmorgen den stand aan van
17,57 Meter plus N. O. P.. hetgeen overeen
komt met een was van 1.32 M. in de laatste
24 uur Maastricht seinde hedenmorgen
voor de laatste 24 uur 1.54 M. was.
De uiterwaarden langs de Maas loopen
ouder; er dreigt gevaar voor verschillende
langs de rivier gelegen dropen.
De Tel. meldt:
Bij een onderhoud. hetwelk wij heden
hadden, met den heer Gaillsart. burge
meester van Stevensweert, deelde deze ons
mede, dat er groot gevaar bestaat, dat zijn
gemeente wederom onder water zal loopen.
Het water staat aldaar nog slechts 15 c.M.
onder het brugje naar Ohé en Laak. Indien
dit brugje overstroomt, zal het water stuiten
tegen den in aanleg zijnden weg naar Echt,
welke dan waarschijnlijk weder zal worden
weggespoeld.
Voor de gemeenten Ohé en Laak dreigt
hetzelfde gevaar als voor Stevensweert.
Dc or de dijkdoorbraak te Merum begint
wederom water naar binnen te stroomen,
waardoor bet dorpje Ooi indien de was aan
houdt, gevaar loopt.
Nader wordt uit Roermond gemeld:
Het water der Maas is nog steeds was
sende. Te Ooi is de toestand wederom zeer
ernstig. Het water stroomt met kracht door
de dijkbraak te Merum binnen De verbin
dingsweg DerumHerten staat thans weet
onder water. Verschillende huizen te Merum
en Ooi zijn wederom geheel door het water
ingesloten. Allerwege voeren de landbou
wers hun vee naar hooger gelegen streken.
Verwacht wordt, dat Ooi over eenige uren
geïsoleerd zal zijn.
Volgens verdere berichten, is Stevens
weert weer geheel door het water ingeslo
ten. Reeds geruimen tijd was men met twin
tig a dertig man bezig de doorbraak hier te
dichten
Uit Cuyk vernemen wij nog, dat de gaten
in den dijk bij Boxmeer, Oeffellt, Beugen,
St. Agatha. Cuyk en Katwijk alle gedicht
zijn.
Het water kan hier nog een Meter stijgen,
vóór de stand van Januari bereikt is.
Ook in Venlo last van het water.
De Maas vertoont vóór Venlo het beeld
van een breede watervlakte. De aangehou
den was heeft de passage van de Haven
kade naar de Maaskade overstroomd. De
schepen zijn verhaald, en laden en lossen nu
aan den hoogsten walmuur. In de kelders
in de Maasstraat begint het grondwater te
voorschijn te komen.
De fabriek va» Bontamos wordf bedreigd
Maastricht meldt nog was. België seint val
van Ourthe en Sanibre.
Te Ooi het water een halven
meter in de huizen.
De was van de Maas duurt onverminderd
voort. Sedert Vrijdagmorgen is de stand we
derom 40 c.M. hooger. De weiden zijn her
schapen in een onafzienbare watervlakte.
Ook de Roer is gewassen Ten gevolge van
den zeer snellen was van de rivier maken
de bewoners in de dorpen langs de Maas in
deze streken zich zeer beangst. Velen vree
zen een herhaling van de ramp van Januari
j.l. Tot een dergelijke vrees bestaat voorals-
Uit Gennep wordt gemeld, dat de Niers
eveneens nog wast, en de lager gelegen ge
bouwen weer overstroomt,. De weg naar het
station Beugen staat wederom blank.
Naar wij uit goede bron vernemen, wordt
om heel begrijpelijke, doch niet voor pu
blicatie, vatbare, redenen, door B. en W.
geen haast gemaakt met de uitvoering der
plannen op het terrein van wijlen mej.
Ccenen.
Thans echter kunnen wij mededeelen, dat
ROOKTABAK
NlEflEUcS
AARNE
BAINIK
in een der eerstvolgende raadszittingen,
waarschijnlijk reeds in de eerstvolgende,
B. en W, met een voorstel zullen komen,
om tot afbraak van de huizen aan de
Noordzijde van de Kamperlaan te besluiten.
De Kamperlaan zal dan over een lengte van
ongeveer 50 M. op een breedte van 15 a 20
Meter worden gebracht.
Aanrijding te IJmuiden.
Donderdagmiddag had in de Oranjestraat
een aanrijding plaats tusschen een auto van
den bierbottelaar W. en een fietsrijder. Zoo
als vanzelf spreekt werd de fietsrijder het
slachtoffer. Hij werd van zijn rijwiel geslin
gerd en bekwam verschillende verwondin
gen. In het Augusta-hotel werd een voor-
Itföpig vprband gelegd. De politie stelde een
onderzoek in.
Men schrijft uit Castricum:
Vooral na. het opbreken van de tramlijn
is de beharding van den Rijksstraatweg hoe
langer hoe meer verslechterd en voldoet bo
vendien lang niet meer aan de eischen wel
ke het verkeer aan dien weg stelt,
i Nu is men wel in de buurt van Haarlem
den weg aan het verbeteren door de bestra
ting te vernieuwen en te verbreeden, doch
van Beverwijk tot Alkmaar is het hoog tijd
geworden dat men tot verbetering overgaat.
Tot heden wordt daar echter niets van
vernomen en het laat zich aanzien dat deze
ook niet spoedig tot stand zal komen.
Is thans de tijd niet gekomen dat de be
langhebbenden gemeentebesturen en' vootal
de vereenigingen van vreemdelingenverkeer
eens niet de handen in een slaan en maat
regelen beramen om tot verbetering te ko
men?
Het is slechts een vraag, die niet alleen
voor Castricum van belang is, doch ook ge
heel Kennemerland omvat.
Tot zoover deze correspondentie.
Wij hebben eens geïnformeerd naar de
plannen, die bestaan om den Rijksstraatweg
HaarlemAlkmaar te verbeteren. Uit de
beste bron kunnen wij mededeelen dat tot
op dit oogenblik alleen verbetering wordt
overwogen tot aan het Noordzeekanaal in
de gemeente Velsen.
Te officiëeler plaatse deelde men ons
mede, dat voor hét verdere gedeelte van
den weg, van Beverwijk tot Alkmaar dus,
bestaan geen plannen tot verbetering van
den weg.
Dit jaar zal het gewone jaarlijksche onder-
boud plaats hebben, zij het dan ook in
meerdere mate dan in de oorlogsjaren het
geval was, In die jaren is n.l. een beetje
,,de klad" in het onderhoud gekomen, wat
nu zal worden ingehaald. Dit gaat gepaard
met eenige versterking van den weg.
ERNSTIG AUTO-ONGELUK.
2 personen verdronken.
Tc Stadskanaal (Gron.j is een auto van
den heer Drenth uit Emmer-Compascum te
water gereden. De heer D. werd gered; zijn
echtgenoote en de heer Kuipers ver
dronken.
DE WAS VAN DE MAAS BIJ ROERMOND
ROERMOND, 20 Febr. De Maas is de
laatste 24 uur 1.80 Meter gewassen. In de
Weert en Ooi is gisteravond het vee in
veiligheid gebracht. De laagst gelegen wo
ningen zijn ontruimd.
DE WAS VAN DE MAAS BIJ VENLO.
VENLO, 20 Febr. De Maas is de laatste
24 uur 1.20 Meter gewassen. De havenkaden
te Venlo staan onder water. Er is echter nog
geen reden tot ongerustheid.
Het water in Limburg dreigt weer. Ver
schillende dorpen met oversirooming be
dreigd.
Een nieuwe beurs te Amsterdam voor
meubileering, decoratie en woninginrichting.
Het Kon, Echtpaar maakt 99.500 over
aan het Alg. Watersnood-Comité.
Bijslag op de rente der R.V.B.
De levering van 50 Fokker-vliegtuigen aan
Roemenië. De Roemeensche regeering wei
gert de helft der koopsom te betalen.
De Engelsche Marconistenstaking geëin
digd.
In Hongarije wordt de toestand steeds
spannender.
Dr. Luther verdedigt het economische pro
gramma der Duitsche rijksregeering.
De TurkschFransche vriendschapsover»
eenkomst.
Zie verder ook Laatste Nieuws.
Barometerstand 9 uur v.m.: 764. Vooruit.
OPTICIENS - FABRIKANTEN
Licht op. De lantaarns moeten morgen
worden opgestoken om 5.51 en overmorgen
om 5.53.
DE WAS VAN DF MAAS
BIJ MAASTRICHT.
MAASTRICHT, 20 Febr. De Maas is
gedurende de laatste 24 uur, 22 c. M. gewas
sen. De stand was van morgen 8 uur 45,32
Meter boven A. P.
nog geen aanleiding, daar de stand van de
rivier nog ruim 3 M. beneden dien van
Januari j.l. is.
Toch zijn er plaatsen, waar deze vrees •niet
ongegrond is.
Te Ooi is de toestand thans reeds zeer
ernstig. Het water, dat, zooals gemeld, sedert
Vrijdagmorgen de doorbraak te Merum bin
nenstroomt, kan door onvoldoende loozmg
te Ooi geen uitweg vinden en rijst ziender-
oogen.
Thans reeds zijn vele hectaren grond, waar
Vrijdagmorgen nog geen water stond, di£P
ondcrgeloopen. De z.g.Oolschc broek is we
derom geheel onder water. Het water staat
daar op sommige plaatsen een halven meter
in de huizen. Men ziet er wederom hetzellde
beeld als een maand geleden. De hoeren pak
ken hun have en goed en brengen dit in
veiligheid.
Toch is op sommige plaatsen nog veel vee
in de stallen, dat daar het water snel op
komt zetten, nog niet gered is kunnen wor
den.
Verscheidene zieken zijn reeds naar ei-
der overgebracht. De zomtertarwe in het
land tusschen Merum en Ooi kan als ver
loren worden beschouwd. Verscheidene
boeren, die een maand geleden reeds alles
verloren hadden, zijn thans geheel geruï
neerd en radeloos.
Hedenavond zijn de boeren op den Maas
dijk te Ooi begonnen om het water, dat te
Merum door de doorbraak stroomt, en dat
door het grootere verval te Ooi binnendijks
een Meter hooger staat, dan de rivier te
kunnen loozen. Ook de verbindingsweg
Herten-Ooi wordt nog heden doorgegraven.
Hoewel op sommige plaatsen het water
reeds over den weg stroomt.
Te Merum is de toestand even kritiek als
te Ooi. Tallooze huizen staan ook hier onder
water, terwijl de verbindingsweg Herten-
Merum blank staat.
In het gehucht Dcweert, waar een stal
onder water begint te loopen, wordt reeds
thans uit voorzorg het vee weder in veilig
heid gebracht.
Uit Nijmegen wordt gemeld. Ten gevolge
van den snellen en onrustbarenden was van
de Maas is de toestand in het Land van
Maas en Waal thans ook weer erger gewor
den. In verschillende huizen, die gaandeweg
droog waren, staat thans weer water.
Het aantal werkloozen in de nog door het
water geteisterde dorpen in het Land van
Maas en Waal, en het Rijk van Nijmegen
neemt nog toe.
De Bosscher Straat tusschen Wychen en
Leur staat weer diep onder water. De auto-
dienst tusschen Wychen en Bergharen is ge
staakt. De dienst Wychen-Nijmegen gaat
echter noö door.
trslPg
