j%
HAARLEM.
DE SPAARNEBANK
GEMEENTELIJKE
WASCHINRICHTINGEN
EN WASCHHUIZEN.
Het voorbeeld van Amsterdam.
C. J. Gonnet.
VOOR DEN POLITIE
RECHTER.
Een nachtelijk bezoek in een
frisch huis.
BURGERLIJKE STAND.
Het automobiel- en motorverkeer
in Haarlem.
Nederlandsch Genootschap tot zede
lijke verbetering der gevangenen.
Aanvulling der Algemeene Politie
verordening voor Haarlem.
Auto tegen een boom.
Rijwieldiefstallen.
Diefje.
Een 75-jarig jubileum.
De Eendjesbrug.
Hongaarsche kinderen.
HOCKEY.
Noord-Holl. Hockey-bond.
Hockey-nieuws.
VRAGENBUS.
Onze lezers weten reeds van het voor
stel, dat eenige vrouwelijke raadsleden in
den gemeenteraad van plan zijn te doen, n.l.
om te komen tot oprichting van een ge
meentelijk waschhuis (geen waschinrichting,
zooals abusievelijk door ons werd gemeend)
en wel in het Amsterdamsche Kwartier.
In het nummer van 25 Februari hebben
wij gewaarschuwd voor een dergelijk expe
riment dat voor belanghebbenden op een
desillusie en voor de gemeente op groote
kosten zou uitloopen. Als de zorg van het
gemeentebestuur voor de burgers zich
zou uiten in de oprichting van een open
baar waschhuis, is de vraag gerechtigd of
de gelden, die noodig zullen zijn niet beter
aangewend kunnen worden en of deze in
stelling aan de verwachtingen zal beant
woorden, zoodat zij niet binnenkort bij ge
brek aan levensvatbaarheid overlijdt.
Ongevraagd kregen wij van de zijde van
waschindustrieelen nog eenige mededeelin-
gen, die wij interessant genoeg vinden om
te publiceeren. Men schrijft ons daarom
trent het volgende:
Het wasschen aan huis brengt, behalve
work en last voor de vrouw, toestanden, die
alleen reeds uit hygiënisch oogpunt bezien,
niet ideaal zijn te noemen. Het waschhuis
wil daarin voorzien. De vrouwen kunnen
daar, waar alle moderne hulpmiddelen hun
ten dienste staan, in enkele uren hun
wasch zelf behandelen. Zoo is de theo
rie. De ondervinding in Amsterdam opge
daan, leert, dat de geraamde tijd voor een
waschbeurt te kort is, zoodat de huismoe
ders noodeloozen tijd met wachten in het
waschhuis verspillen. Ondertusschen is hun
huis alleen gelaten; waar om maar iets te
noemen de kinderen, moet misschien meisje
of jongen de school verzuimen „om op het
huis te passen'', totdat moeder met de
schoone wasch in een mand of kinderwagen,
weer thuiskomt.
Als de gemeente financieel de zorgen der
arbeidersvrouwen ten opzichte van de
wasch wil verlichten, is er waarschijnlijk
wel een andere manier te vinden dan deze
methodie, die voor veel geld, weinig gerief
en succes geeft.
Over het Amsterdamsche Waschhuis deelt
men ons mede dat de vrouwen een halven
dag moeten doorbrengen in een waschhuis,
waar nu reeds, in den winter, enkele vrou
wen van de hitte in zwijm zijn gevallen,
zocdat het voorzien is, dat de atmospheer
in den zomer ondragelijk zal zijn. En de
gemeente blijft gespaard voor een 'finan
cieel fiasco.
Want hoewel van het Amsterdamsche
Waschhuis nog geen cijfers bekend zijn,
staat het wel vast dat de exploitatie verre
van loonend zal blijken. Evenals de wasch
inrichting in dezelfde gemeente. Het jaar
verslag over 1924 van die inrichting toont
onweerlaagbaar aan. dat het bedrijf weer
met grooter verliés heeft gewerkt. Het aan
tal K.G. volkswasch in 1924 behandeld,
bedroeg 558.573 tegen 596.482 K.G. in 1923,
Voer instellingenwasch zijn deze cijfers
532.538 K.G. in 1924 en 468.954 K.G. in
1923. Het totaal aantal wasschen bedroeg
100.419 tegen 106.269 in 1923. Het totaal
aantal klanten, dat gedurende het jaar 1924
dc hiervoren genoemde 100.419 wasschen
bij de gemeentewasscherij heeft laten be
handelen, bedroeg 4355 tegen 4599 klanten
in 1923.
Zoowel de hoeveelheid behandelde volks
wasch als het aantal klanten nam gedu
rende bet verslagjaar eenigszins af. Wel
licht hangt dit samen met de algemeene
daling van het loon- en salarispeil, waar
door vele huisvrouwen genoopt werden, de
wasch in de woning geheel of gedeeltelijk
zelf te behandelen.
De exploitatie leverde, na ruime afschrij
vingen op de daarvoor in aanmerking ko
mende activa een netto-winst van
11.146.77)4. De bedrijfsdekening wijst aan
een saldo van 13.156.77 V«.
De prijs van de volkswasch bleef gedu
rende het verslagjaar op 28 cent per K.G.
gehandhaafd.
In 't vorig jaarverslag werd reeds vermeld,
op 1 Januai 1924 de grondprijs der instel
lingenwasch van 23 cent op 18 cent per
K.G. was teruggebracht en de strijkprijzen
voor die wasch aanmerkelijk waren verlaagd.
Op grond hiervan werd in afwijking van
de gedragslijn, in de vorige jaren gevolgd
nagelaten om de winst op de wasch
van de instellingen gemaakt, aan deze uit
te keeren.
In de jaarverslagen 1920 en 1921 werd een
uitvoerige uiteenzetting gegeven van de re
geling volgens welke bepaalde, door den
Geneeskundigen Dienst en het Armbezoek
aangewezen gezinnen, tegen verlaagd tarief
kunnen laten wasschen. Volgens deze rege
ling werden tijdens het verslagjaar in totaal
162.596 ka K.G. waschgoed behandeld. Hier
op werd door het Burgerlijk Armbestuur
een bedrag van 28.211.40 bijgepast. Ver
der werd in het jaarverslag 1922 medege
deeld, welke regeling Burgemeester en
Wethouders hadden getroffen ten aanzien
van kraamvrouwen, die in den normalen
toestand haar wasch zelf plegen te doen.
oor deze, door den Geneeskundigen en
Gezondheidsdienst aangewezen vrouwen
werd tegen 16 ct, per K.G. 6524)4 K.G.
waschgoed behandeld; het door dien Dienst
bij te passen bedrag beliep 784.14.
Uit de bedrijfsrekening valt het volgende
te concludeeren, zoo schrijft men ons:
Er blijkt uit, dat weder volgens het oude
recept gegoocheld is, om een aanmerkelijk
verlies om te zetten in een schijnbare winst.
Staat in het verslag dat het aantal K.G.
volkswasch teruggeloopen is van 596.482
K.G. in 1923 tot 558.573 K.G., in 1924, zoo
blijkt bij nadere beschouwing dat de terug
gang van de vrijwillige particuliere klanten
nog veel grooter is geweest. Het kwantum
volkswasch, door Burgerlijk Armbestuur
enz. aangebracht, bedroeg in 1923 109.768
K.G. en steeg in 1924 tot 169.131 K.G. Het
vrijwillige kwantum volkschwasch bedroeg
derhalve in 1923 486.714 K.G. en daalde in
1924 tot 389.442 K.G., dus met niet minder
dan ruim 20 pCt. Zou het Burgerlijk Arm
bestuur voor de liefdadigheidsbewassching
een regeling getroffen hebben met een of
meerdere particuliere wasscherijen teneinde
de kosten voor de gemeente tot het kleinst
mogelijke bedrag terug te brengen, dan had
daarvoor zeer zeker niet meer betaald be
hoeven te worden dan 24 ct. per K.G.
Reeds op deze liefdadig'ceidswasschen alleen
heeft de. gemeente dus via het Armbestuur
en den Geneeskundigen Dienst over 1924
een bedrag van minstens 169.131 X 4 ct. of
6.765.24 te veel betaald. Dit bedrag is
aan zijn bestemming onttrokken en in
plaats van aangewend te zijn voor hulp aan
armlastige gezinnen gebruikt om een over
bodig gemeentelijk bedrijf aan schijnwinsten
te helpen. De geweldige stijging van het
aantal K.G. dezer liefdadigheidswasch
van 109.768 K.G. in 1923 op 169.131 in 1924
doet haast de gedachte rijzen, dat het
Burgerlijk Armbestuur en zijn huisbezoekers
een wenk hebben gekregen om zooveel
mogelijk liefdadigheidswaschjes aan te bren-
^ANCetMAATSCMAPOk; VAN A. PESjnk KAAhLEM
gen ter vervanging van de snel vluchtende
particuliere klanten der Gemeentelijke
Waschinrichting!
Aan de gemeentelijke instellingen is gedu
rende het geheele jaar 1924 een prijs van
18 ct. p. K.G. droogtoe in rekening gebracht,
waarvan, zooals thans blijkt, niets terug
betaald wordt. Mèt het strijkgeld wordt de
door de instellingen betaalde prijs 19,28 ct.
per K.G. Het moet het gemeentebestuur
evenwel bekend zijn, dat deze prijs minstens
4,3 ct. per K.G. te hoog is Immers voor
den prijs van 14 ct. per K.G. droogtoe zijn
van de particuliere waschindustrie serieuze
aanbiedingen ingekomen, terwijl van die
zijde ook aangeboden is, het strijkwerk te
gen een aanmerkelijk lageren prijs te be
handelen, dan daarvoor door de Gemeente
lijke Waschinrichting aan de gemeentelijke
instellingen in rekening gebracht is. Ter
vergelijking diene bovendien, dat het ge
meente-ziekenhuis te 's-Gravenhage in 1924
door de particuliere waschindustrie bediend
is geworden voor een prijs, welke neer
kwam op 14.95 ct. per K.G,, strijkgoed in
begrepen. Hieruit volgt, dat de gemeente
lijke instellingen over 1924 een bedrag van
532.538 X 4,3 ct. of 22.899.1J- aan de
wasscherij teveel betaald hebben
Het is dus niet waar, dat de Gemeente
lijke Waschinrichting een winst heeft be
haald van 11.116.77)4 zooals het verslag
zegt of van 13.156.77)4 zooals de bedrijis-
rekening aangeeft. Dezelfde gemeente, die
deze wasscherij exploiteert heeft aan dit
bedrijf via Armbestuur, Geneeskundigen
Dienst, Gezondheidsdienst en Gemeentelijke
Instellingen minstens 29.664,37 teveel be
taald. In werkelijkheid is dus een verlies
geleden van 18.517.60 of van 16.507.60
al naar gelang het fictieve winstcijfer van
11.146.77)4, dan wel dat van 13.156.77)4
als juist aangemerkt dient te worden.
Met het bovenstaande zouden wij kunnen
volstaan. Evenwel, een enkele opmerking
nog over den passus uit het verslag: „Zoo
wel de hoeveelheid behandelde volkswasch,
als het aantal klanten, nam gedurende het
verslagjaar eenigszins af. Wellicht hangt dit
samen met de algemeene daling van het
loon- en salarispeil, waardooj vele huis
vrouwen genoopt werden, de wasch in de
woning geheel of gedeeltelijk zelf te behan
delen." In hoeverre het toelaatbaar is, om
bij een daling in één jaar van 20 pCt. te
zeggen dat de hoeveelheid volkswasch
„eenigszins" afgenomen is, laten wij ter be-
oordecling aan de lezers over. Doch ver
dacht naïef schijnt ons de opmerking, dat
die afname-wellicht samenhangt met de al
gemeene daling van het loon- en salaris
peil. Zou dat niet veeleer liggen aan de
omstandigheid, dat de gemeente niet kan
concurreeren tegen de particuliere wasch
industrie met haar lagere prijzen voor volks
wasch?
In de Bijdragen voor de geschiedenis
van het Bisdom Haarlem" schrijft Mgr. A.
Hensen het volgende „In Memoriam":
„Zoo is dan wederom één der steunpila
ren aan de „Bijdragen" ontvallen. Na Mgr.
Vregt en Mgr. Graaf, thans ook de secreta
ris onzer redactie, die sinds 1892 deze taak
heeft vervuld. Na een lang en werkzaam le
ven kwam ook voor hem het einde; even
vroom als hij had geleefd, even stichtend
is hij gestorven.
Wij achten ons verplicht hier een woord
van hulde en dank te wijden aan den voor-
maligen Rijksarchivaris, die, bij al het ove
rige, ook gedurende een ganschen mens-
schen-leeftijd aan den opbloei van ons tijd
schrift heeft medegewerkt Een enkele blik
in de „Registers" laat zien. dat het aantal
artikelen, door den heer Gonnet in de ver
schillende deelen van de „Bijdragen" ge
plaatst, zeer aanzienlijk is geweest. Het
meerendeel betrof de kerkelijke toestanden
van en om Haarlem, zijn geboortestad, een
terrein waarop hij zich volkomen thuis ge
voelde. Maar ook de geschiedenis van
kloosters en kerken, elders in ons bisdom
gelegen, werd door hem behandeld, hetzij
in monographieën, hetzij met een overzicht
te geven van hunne archieven en bibliothe
ken. Bovendien is een gansche jaargang be
steed aan z'n studie over de bedevaart, welke
Mr. Arent Willemsz. van Delft in 1525 naar
Rome en Jerusalem heeft ondernomen,
waarbij ook andere voorname bedevaarts
plaatsen, welke door onze voorvaderen
werden bezocht, zijn behandeld. En raad
plegen wij verder het notulenboek, dan
blijkt, dat de heer Gonnet ook steeds een
trouw bezoeker is geweest der Redactie
vergaderingen, en dat hij ook nog andere
bijdragen dan van historischen aard, aan
ons tijdschrift heeft geschonken, toen dat
in zeer benarde omstandigheden verkeerde.
Nog bij de laatste voorjaarsvergadering ver
scheen de altijd plichtgetrouwe man, of
schoon reeds lijdend, op het Bisschoppelijk
Museum, en nam met belangstelling deel
aan de besprekingen. Zelfs poogde hij toen
nog om, gewapend met een vergrootglas,
de notulen als weleer voor te lezen. Maar
zijn oogen, welke eertijds zooveel moeilijk
schrift hadden ontcijferd, weigerden thans
hun dienst; hij zag zich derhalve gedwongen
die taak aan een jonger lid der redactie
over te dragen.
Wanneer wij terugzien op hetgeen de
heer Gonnet meer dan dertig jaren lang
voor de „Bijdragen van Haarlem" heeft ge
daan, zouden wij gerust achter zijn naam
de korte maar bondige lofspraak der eerste
Christenen durven herhalen: „bene merenti"
en een andere, eveneens aan hunne Epigra-
phiek ontleend, daaraan willen toevoegen:
„Fide servata cursum cum pace peregit."
DE GROOTE ONBEKENDE.
De 34-jarige vuurwerker J. L. M. had bij
een opkooper hier ter stede looden buizen
te koop aangeboden.
Waarvandaan dat lood kwam?
Van een onbekende gekocht verklaarde
M., die gistermorgen voor den Politierechter
terecht moest staan wegens diefstal van
lood va i eenige huizen in de Brederode-
straaf. alhier,
Van een onbekende, genaamd Henk, wo
nende te Velscroord.
Signalement?
Roode snor, roode schoenen.
Een vage aanduiding dus, hetgeen den
Officier van Justitie in zijn requisitoir de
opmerking ontlokte dat men hiel al weer te
doed had met „den grooten onbekende", die
echter bij de rechtbank maar al te goed
bekend is.
Als getuigen waren er een loodgieter, die
den diefstal van het lood had geconstateerd
en het opgespoorde bij den opkooper als
het gestolene had herkend; verder een
agent-rechercheur, die bekl. had onder
vraagd en de looden buizen, had opgespoord
en ten slotte de opkooper, wien M het lood
had gepresenteerd, als zijn naam opgevende:
Vogels. Hoewel M. ten stelligste den dief.
stal ontkende meende de rechercheur, dat
er in dit geval, gezien ook de antecedenten,
daar bekl. herhaaldelijk lood had gestolen,
5% Nederland 1919
6% Nederland 1923
4H Nederl. 1917
7% N.-L 1921 A..
6% N.-I. 1923 D..
HolL Lloyd
Oude Vaart
dito Gem. Eigend.
Mij. „Nederland''
Scheepvaart-Unie
Rotterd. Lloyd
Paketvant
Oude Boot
HolL Stoomboot
H. V. A.
Java Cultuur
Jurgens gew
Koloniale Bank
Indische Bank
Cert. Handel Mij,
Reso dito
Phoenix
Geconsolideerde
Kon. Olie
U. S. Steel
Marine comm.
Vorstenlanden
Actions id.
Comp. Mere. Arg.
Poerworedjo
Oude Deli
Senembab
Deli Batavia
A'dam Rubber
Serbadjadj
Silau
Wai Sumatra
Dordtsche Petr.
Southern Rails
Union
Anaconda
Wabasb
Comm. Maxwel
»0ll/4
103
99
102
1041/s
46
473/4
37%
171
165%
144
197
78i/2
691/,
639i/o
3383/4
163
191
158
1473/4
>471/,
9 41/.
185
397
127
101/a
164
152
53/8
106%
383
488i/2
400
336%
356%
197
296
379%
109
150
951/2
43
66/16
101%
103
991/2
102
104%
47
1961/,
77i/2
641
335 b
l63i/2
191
158
1471/j
398
125%
10%
163
150
383
483
499
342%
358
00
113%
1491/2
42
16
geen twijfel meer kon zijn.
De politierechter merkte op, dat het voor
bekl. toch gevaarlijk was, lood van een
onbekende te koopen, als men er zoo ge
makkelijk in kon loopen,
„Wat zal ik U zeggen. Edelachtbare," was
't antwoord van den vuurwerker, „ik kende
hem van gezicht, zooals ik zoovele menschen
ken. zonder hun naam te weten. Zoo ken
ik U ook van gezicht, want ik ben hier al
dikwijls geweest, maar ik ken u niet van
naam, zoo gaat 't wel meer.
De politierechter was er echter niet van
overtuigd, dat de man met rooden snor en
roode schoenen, zich noemde Henk en af
komstig uit Velseroord, werkelijk bestond.
De Officier van Justitie wees er in zijn
requisitoir op, dat bekl. niet minder dan
reeds 11 maal diefstal had gepleegd, waar
om hij thans een gevangenisstraf vroeg van
6 maanden.
De verdediger mr. v. d. Vegt achtte de
aanwijzingen niet voldoende, vroeg vrij
spraak en verzocht onmiddellijke invrijheid
stelling van bekl.
De politierechter weigerde dit laatste ver
zoek en veroordeelde bekl. tot 4 maanden
gevangenisstraf met aftrek van voorarrest.
Een woning zonder deur of ramen.
Het is niet alles, als je in een huis woont,
waar ramen en deuren niet goed sluiten en
de tochtige wind door de talrijke kieren en
spleten snerpt, maar 't is nog minder plei-
zierig als je een dag en een nacht in je huis
moet doorbrengen, waaruit alle ramen en
deuren, zonder een enkele te vergeten, door
vaardige handen zijn verwijderd.
Dat ondervond op 19 en 20 Januari j.l.
een bewoner van de v. Sillemstraat te
Schoten.
Het eigenaardig, nu juist niet alledaagsch
geval droeg zich ongeveer als volgt toe:
Twee aannemers, die bij elkander in één
huis wonen, hebben het onderhoud van een
aantal woningen in de buurt van de v. Sil
lemstraat te Schoten.
Moeten er reparaties geschieden, dan
krijgen de aannemers van den huiseigenaar
opdracht cn ze gaan aan 't werk.
Een van de bewoners der huizen in dc
v. Sillemstraat, een stucadoor, was Iwec
weken huur ten achter. Op zekeren dag
kregen de aannemers opdracht om de deu
ren en ramen van het huis van den stuca
door eens na tc gaan zien-
Door welke mysterieuze gedachtengang
of drijfveer de aannemers geleid werden,
kon bij de behandeling van de zaak voor
den politierechter niet worden uitgemaakt.
Een feit was, dat de aannemers de op
dracht in den letterlijksten zin des woords
opvatten en uitvoerden en ze haalden den
voordeur, den achterdeur, benevens alle ra
men uit het huis en verdwenen.
Dar zat de bewoner. De wind had lustig
toegang tot gang cn kamers en het was er
bijna niet om uit te houden.
Er moest raad geschaft want zoo kon men
den nacht niet ingaan.
Dies werd met dc vriendelijke hulp van
enkele buren de W. C.-deur in de plaats
van de verdwenen voordeur met een en
kelen spijker vastgezet. zoodat tenm:nste
de hoofdingang der raam- en deurlooze
burcht, eenigszins versperd was. Meer kon
al niet gedaan worden.
Zoo werd 't avond.
Omstreeks 11 uur werd het huis, waarin
de aannemers woonden, opgeschrikt door
een ruitgeringe! en geraas. Alle ruiten waren
in een ommezien ingegooid. Door wien?
Dat kon men niet zoo spoedig constateeren.
De aannemers, hun gedachten over een
vermoedelijken dader eens latende gaan,
meenden den schuldge te hebben gevonden
en ze togen, nadat enkele noodzakelijke
herzieningen in hun ontredderde woning
waren getrcffcn, naar het huis van den
stucadoor in de Van Sillemstraat.
Daar aangekomen was de voordeur ver
sperd dcor de geïmproviseerde beemraering.
Ze wilden den stucadoor echter eens
rekenschap vragen en na de deur te hebben
losgerukt togen ze naar boven. Inmiddels
ontwaakten de stucadoor en zijn vrouw, en
de „woordenwisseling" begon.
Het had weinig gescheeld of 't was op
vechten uitgeloopen, maar ten slotte ver
trokken de aannemers op verlangen van
den stucadoor-bewoner.
Voor deze wederrechtelijke binnendringing
van een huis waren de aannemers voor den
politierechter geroepen.
De officier van Justitie vond hun daad
onhebbelijk en vroeg voor ieder 8 dagen
gevangensstraf.
Het vonnis van den politierechter luidde
tegen ieder 40 boete, subsidiar 20 dagen
hechtenis.
Een bedreiging met een mes.
P. v. d. A, was gesnapt voor stroopen en
zijn geweer werd door twee veldwachters,
die hem in den vroegen morgen om 5 uur,
op een dag in December hadden betrapt,
afgenomen. De veldwachter J. C. wilde den
strooper fouilleeren om te zien, of hij nog
ammunitie bij zich had, maar toen trok v.
d, A. een mes en dreigde: „Wees voorzich
tig-"
Nu, voor den politierechter staande, zeide
hij, het mes te hebben getrokken uit vrees
voor den hond, die de andere veldwachter
bij zich had..
De veldwachter verklaarde echter wel
degelijk te hebben gezien, dat dc bedrei
ging op hem gemunt was. De Officier van
Justitie eischtte 14 dagen gevangenisstraf,
waartoe de Politierechter bekl. dan ook
veroordeelde.
Geboren: 3 Maart. d. van A. W. Fran
ckenOolgaardt. 4 Maart, z, van W. C.
DonkerWalthtr, 5 Maarl. z. van C
Barthel—Beinema. z. van M. A. A. Duijn
v. Ghert. 6 Maart, d van M. M. v.
Essenv, d. Molsn. 7 Maart. d. van. E.
F, BeukerOostmeijer. 8 Maart d. van
C. M. de VriesHogendoorn.
Overleden: 5 Maart, G. A, M. Janssen, 16
jaar, Bakkerstraat. J. Edic, 82 jaar, Zijl-
weg. A, J. E, Krikkedc Jong, 43 jaar,
de Rijpsstraat. A. M. Zwarter, 47 jaar,
Kamperlaan, W, A. F. Koopman, 84 jaar,
M. v. Heemskerkstraat, 6 Maart, E. G.
Kaptein, 49 jaar, Kamperlaan. C. J„ 11
mnd., z. van P. B. Geeven, Papentorenvest.
A„ 2 jaar, d. van J. Hoeksema, Gen, de
Wetstraat. H. DernisonWeCrets, 74 j„
Meester Joostenlaan, 8 Maart. H. G.
Bunneke, 53 jaar, Kamperlaan. L. J. v.
Loon, 20 jaar, Gasthuisvest.
De gemeenteraad van den Haag besloot
de maximum snelheid voor automobielen
en motorrijtuigen te beperken tot 30 K.M,
per uur. Ook in Amsterdam wordt een der
gelijke navolging overwogen.
Wat Haarlem betreft, onze stad staat nog
steeds in het teeken van de maximum-snel
heid niet grooter dan 15 K.M. En, naar de
commissaris van politie, die wij hierom
trent om inlichtingen vroegen, ons mede
deelde, was het z. i, niet wenschelijk, deze
maximum-snelheid voor Haarlem op te voe
ren, daar dc stad zich met haar nauwe,
bochtige straten en in evenredigheid daar
mede zeer druk verkeer, zich voor een
dergelijke opvoering der snelheid niet leent.
Bij het verkeer in een stad moet toch voor
oogen staan: hoe zijn de verkeerswegen in
de stad? Van welken aard is het verkeer?
Heeft Haarlem doorgaand verkeer of on
geregeld verkeer?
En nu valt 't hierbij op, dat voor door
gaand verkeer met grootere snelheid de
Haarlemsche straten ongeschikt zijn. Hier
van behoeven slechts genoemd worden de
Groote Houtstraat, Smedestraat, Koning
straat, Gierstraat enz.
Voor automobilisten, die den plaatselijken
toestand niet kennen zou een maximum
snelheid van 30 K. M. niet verantwoord zijn
en zouden de ongelukken niet uitblijven.
Hiermede, verzekerde de commissaris var
pblitie ons, keur ik niet af, wat in andere
groote steden gebeurt, doch de toestanden
der verkeerswegen in Haarlem en het druk
ke ongeregelde verkeer wettigen geen op
voering der maximumsnelheid. Een beperkte
maximumsnelheid werkt, zooals reed- her
haaldelijk bleek, preventief.
Verschenen is het jaarverslag der afdee-
ling Haarlem van bovengenoemd genooot-
schap. Nadat in het kort de oorzaken zijn
opgesomd, waardoor velen met de gevange
nis kennis maken, lezen wij:
Hoe menigmaal wij ons zelf inprenten,
geen armenzorg te verrichten, het was moei
lijk ons daar altijd aan te onttrekken, om
dat het Burgerlijk Armbestuur overbelast is
en geen hooger uitkeeringen kan verleenen,
dan om even den mond te stoppen en de
vraag: „moet ik dan weer gaan stelen?"
werd ons menigmaal gedaan om ons reclas-
seerdershart te vermurwen.
Een andere rubriek die ons nogal eens zor
gen baarde, was die der voorwaardelijk-
veroordeelden en in vrijheid gestelden
waarvan 't aantal der onder ons patronaat ge
plaatsten telken jare toeneemt en wel omdat
wij ons voor een mogelijke wedcrinstorting
eenigszins verantwoordelijk stellen en wer
keloosheid daarvoor een voortdurende be
dreiging uitmaakt.
Het aantal der gevangenen, dat in den
loop van het jaar 1925 uit de gevangenis
ontslagen werd, bedroeg 336. Voegen wij
hierbij 60, waaronder 1 vrouw, die later weer
bij ons in behandeling kwamen of uit andere
gevangenissen, zich bij ons om hulp aanmeld
den, en verminderen w- dit met 108 die
door kortstondige insluiting niet bezocht
werden, zoo komen wij tot een aantal van
288 die door raad of daad werden terzijde
gestaan, om den strijd tegen de misdaad of
om het bestaan weder aan te vangen.
Van de 336 ontslagenen werden cr 148
voor diefstal, 9 voor poging tot diefstal, 43
voor verduistering, 12 voor oplichting, 6 voor
valschheid in geschrifte, 24 voor heling, 2
voor bedriegelijke bankbreuk en 2 voor
hazardspel, aïzoo 236 wegens vermogensde
licten gestraft; verder werden gestraft 33
voor ontucht, 28 voor mishandeling, 13 voor
wederspannigheid, 2 voor beleediging, 3
voor brandstichting, 5 voor beschadiging of
vernieling, 3 voor abortus, 2 voor meineed,
2 voor insubordinatie, 2 voor opruiing, 1
voor feitelijke aanranding. 2 voor huisvre
debreuk, 1 voor dierenmishandeling, 1 voor
het omkoopen van een ambtenaar, 4 voor
dienstweigering en 1 voor het veroorzaken
van den dood door schuld, te zamen 356,
doordat 20 voor meer dan één misdrijf ge
straft werden.
Wat den leeftijd der gestralten betreft,
zien wij, dat op 22-jarigen leeftijd de hoog
ste criminaliteit is waar te nemen, terwijl
die na het 29ste levensjaar in 't oogloopend
afneemt.
In 't geheel werden 102 ontslagenen aan
werk of door verstrekking van kleeren,
kosthuis of geld voor andere noodzakelijke
uitgaven geholpen: voor 1 werd een woning
gevonden.
Voor 18 werd een voorstel voor Voor
waardelijke veroordeeling aan den Reclas-
seeringsraad, aan Rechtbanken of aan het
Gerechtshof ingediend, daaronder 1 aan den
Krijgsraad te 's-Hertogenbosch
10 werden uit de strafgevangenis alhier
voorwaardelijk in vrijheid gesteld.
Op 1 Januari 1925 stonden onder patro-
tronaat onzer afdeeling: 9 voorwaardelijk
veroordeelden en 1 voorwaardelijk in vrij
heid gestelde; hier kwamen in den loop van
1925 16 V.V. en 2 V.i.V. bij, terwijl door
beëindiging van den proeftijd of door ver
trek 4 V.V. en I V.i.V. afvielen, zoodat
thans door onze afdeeling het patronaat
wordt uitgeoefend over 21 V.V. en 2 V.i.V.;
hieronder is een vrouw. Op verzoek van
den Minister van Justitie werd één onder
patronaat genomen om zijn ouderdomsrente
die hij gewoonlijk al lang van te voren
aan drank opmaakte, te beheeren. Dit pa
tronaat werd in het laatst van 1925 weder
opgeheven omdat de man onverbeterlijk
bleek.
Over het algemeen baart het patronaat
voor den toezichthouder veel zorg, omdat dc
dclinkwenten menigmaal mannen zonder
vakkennis zijn, dan als los werkman ge
plaatst moeten worden en nu en dan plotse
ling weer .werkloos worden, terwijl het dan
zeer moeilijk is zoo spoedig weer werk voor
hen te vinden.
Dan wordt het Burgerlijk Armbestuur te
hulp genomen, maar daar dit .slechts mini
mum onderstand uitkeert, moest menigmaal
in kostgeld of kleeding worden bijgespron
gen. Behalve in bovengenoemden arbeid
werd er door onze bestuursleden in allerlei
richtingen gewerkt, om het lot der gevange
nen te verzachten en ook om door het too-
nen van belangstelling in dc levensomstan
digheden der ontslagenen, deze bij te staan
in den strijd om het bestaan, want het zijn
toch in hoofdzaak de zeer armen, waar de
meeste geestkracht van geëischt wordt, de
verleiding te weerstaan. Niet naar hen, die
bij het genot van een behoorlijk, zij het ka
rig, bestaan, zich ten nadeele van anderen
trachten te verrijken, gaat ns mede
lijden uit, maar voornamelijk naar hen, wien
het aan het allernoodzakelijkste ontbreekt
en dan nog bovendien geestelijk en lichame
lijk door geboorte misdeeld zijn.
Vele der bestuursleden hebben zich ge
hard tegen de vele teleurstellingen, die zoo
menigmaal hun deel zijn, maar zij voelen
zich daarentegen ten volle schadeloos ge
steld, wanneer zij het genot smaken, dat een
gevallene door hen is opgericht en vooral,
wanneer die door dankbare brieven Het be
wijs geven, dat zij gevoelig zijn voor de hulp
die hen. verleend werd bij het zoeken naar
het rechte pad.
De eenige klacht die ons daarbij in de
ooren klinkt is. dat zij door onvoldoende
geldmiddelen en dbor de ongunstige tijdsom
standigheden nog zoo zeer in hun streven
om meer te doen gekortwiekt worden.
Er werden 11 bestuursvergaderingen en
een algemeene vergadering gehouden. De
onderwerpen die daarop besproken werden,
behalve de behandeling der gevangenen, die
in de volgende maand ontslagen worden,
nemen al meer tijd in beslag.
Op den 27sten April mochten wij het
heugelijk feit herdenken, dat onze voorzit
ter gedurende 25 jaren onafgebroken lid van
het bestuur was, bij welke gelegenheid hij
benoemd werd tot Ridder van den Neder-
landschen Leeuw.
In den loop van het jaar ontviel ons door
overlijden het bestuurslid, de heer H. C, C.
Fraissinet; door bedanken kwamen de plaat
sen open van de heeren Dr. A. Gans en F.
H. Benraadt. Het verlies van den eerste
wordt met weemoed in herinnering gebracht
terwijl den laatsten heeren dank wordt be
tuigd voor hun. diensten, het Genootschap en
den gevangenen bewezen.
De vacatures werden aangevuld door de
verkiezing van de heeren Abr. Meijer, M. I.
Petzon en J. A, P. Hoogewegen.
Onze afdeeling wordt in den Reclassec-
ringsraad vertegenwoordigd door de heeren
Mr. J. N, J. E. Heerkenns Thijssen, H,
Hylckema en Mr. T, A. M. A. van Löben
Seis, met als pl.verv, leden resp. de heeren
Mr. C. Blankevoort, P. N. Bijvoet en Corn,
van Niel.
Burgemeester en Wethouders van Haarlem
doen te weten, dat door den Raad dier ge
meente in zijne vergadering van 10 Februari
1926, No. 23 is vastgesteld de volgende aan
vulling en wijziging van de Algemeene Po
litieverordening voor Haarlem.
In art. 1 worden de woorden „artt. 8 van
het Wetboek van Strafvordering vervangen
door „art. 141 van het Wetboek van Straf
vordering."
Art 5 wordt gewijzigd als volgt
„Overeenkomstig het bepaalde in art. 53
van het Wetboek van Strafvordering, is bij
ontdekking opheeterdaad, een ieder be
voegd de overtreders van eenige bepaling
dezer verordening aan een ambtenaar van
politie over te- leveren."
Achter art. 200 worden ingevoegde de
beide volgende artikelen
Het hoofd van een gezin is verplicht zorg
te dragen, dat een bij hem inwonend gezins
lid lijdende aan besmettelijk hoofdzeer of
een andere besmettelijke huidaandoening
geen fabriek,werkplaats,openbare of bijzonde
re school bezoekt, tenzij voorzien van een alle
aangetaste plekken volkomen afsluitend ver
band en voorts van een verklaring of ander be
wijsstuk van een geneeskundige, dat dit ge
zinslid voor deze aandoening geregeld onder
geneeskundige behandeling is.
Het hoofd eener fabriek, werkplaats, open
bare of bijzondere school is verplicht uit de
onder zijn leiding staande inrichting verwij
derd te houden personen blijkens schrifte
lijke mededeeling van Burgemeester en Wet
houders lijdende aan besmettelijk hoofdzeer
of een andere besmettelijke huidaandoening
tenzij die personen zijn voorzien van een
alle aangetaste plekken volkomen afsluitend
verband en voorts van een verklaring of
ander bewijsstuk van een geneeskundige, dat
zij voor deze aandoening geregeld onder ge
neeskundige behandeling zijn.
Gistermorgen omstreeks 10 uur reed op
den Rijksstraatweg een geladen vrachtauto
van de N,V. Steenwcrf. In de nabijheid van
de R.-K. Kerk te Oud-Schoten kwam dc
auto bij het uitwijken voor een ander voer
tuig in een karrespoor. Een der achterwielen
brak. waardoor de zware wagen met kracht
tegen een boom reed, De auto werd zwaar
beschadigd. Nagenoeg de geheele bovenbouw
werd van 't chassis gerukt. Een andere auto
van dezelfde firma nam de lading over. Per
soonlijke ongelukken kwamen niet voor.
Zaterdagmiddag 1 uur is een heerenrijwiel
ontvreemd, dat onbeheerd voor het Postkan
toor stond.
Zondagmiddag 4 uur miste de eigenaar zijn
rijwiel, dat hij in de gang van Brinkman had
geplaatst.
Zaterdagavond 8 uur is een heerenrijwiel
in de Anegang ontvreemd.
De 15-jarige A. 0„ loopjongen van J. L.
alhier Jieeft met een bedrag van 82, dat
hij op een wissel in Hiilegom had geïnd, de
plaat gepoetst. Zaterdagmiddag is hij in
Amsterdam door dc politie aangehouden; hij
had nog 24 over.
Vrijdag 19 Maart a.s. zal de welbekende
dameshoedenzaak van den heer Henri E.
Jung, thans gevestigd Kleine Houtstraat 27,
75 jaar bestaan. Zij werd opgericht door den
vader van den tegenwoordigen eigenaar en
gevestigd in de Lange Veerstraat, Door de
verschillende uitbreidingen en modernisee
ringen, welke dc zaak in de loop der jaren
moest ondergaan, werd zij meermalen ver
plaatst, Van de Lange Veerstraat werd zij
overgebracht naar een perceel in de Ane
gang, daarna naar de Groote Houtstraat en
ten slotte naar de Barteljorisstraat, alwaar
de zaak 49 jaar gevestigd is gebleven. Het
vorige jaar is de zaak overgeplaatst naar de
Kleine Houtstraat 27, en wel in verband
met het feit, dat de heer Jung zijn zaak in
de Barteljorisstraat wilde verbouwen, doch
waarbij zijn perceel ongeveer 1)4 M. terug
gebouwd moest worden, waardoor er te
veel plaatsruimte bij zou inschieten.
De heer Jung, die nu een kleine 40 jaar
in de zaak is, wenscht geen uiterlijk feest-
vertoon aan het jubileum te verbinden, doch
zal het slechts in intiemen kring herdenken.
Voor de vernieuwing van rails op de
Eendjesbrug en tusschen die brug en de
Langebrug, moet het brugdek van eerstge
noemde brug grootendeels worden opgeno
men en de bestrating worden opgebroken,
In verband daarmede zal de Eendjesbrug
van 9 Maart a.s. des namiddags 1 uur tot
en met 10 Maart (den geheelen dag) en de
Langebrug van 9 Maart a.s. des namiddags
6 uur tot 10 Maart (den geheelen dag of
zooveel eerder als het werk gereed zal zijn)
voor het rijverkeer gesloten zijn.
Het voetgangersverkeer en het tramver
keer kan worden geregeld.
Het voor den Kampersingel en de Kam
pervest geldend rijverbod zal met het oog
daarop buiten werking zijn van 9 Maart a.s,
des namiddags 6 uur gedurende 24 uren.
De Kring „Haarlem" van het R. K. Huis
vesting-Comité verzoekt opname van het
volgende:
Op 17 Maart zal een trein uit Buda-Pest
aankomen, waarmede eenige vooraf aan
gevraagde kinderen zullen medekomen.
Op 22 Maart a.s. zal er weder gelegen
heid zijn, om Hongaarsche kinderen naar
hun land te laten terugkeeren.
Van Overheidswege wordt er op aange
drongen, dat ook deze actie, gezien de nood
in eigen land, geleidelijk wordt beëindigd.
In verband hiermede meenen wij u te mo
gen verzoeken er op te rekenen, dat een
beëindiging der Hongaarsche actie binnen
zeer korten tijd te wachten is, en achten
wij het zeer gewenscht, dat deze trein zoo
veel mogelijk met terugkeerende kinderen
zal worden bezet.
Daar 5 dagen voor het vertrek van den
trein het reisbiljet moet worden aange
vraagd, is het zeer gewenscht, dat alle kin
deren, die voor vertrek worden opgegeven,
ook werkelijk afreizen.
Wat bagage betreft, welke de kinderen
zelf niet kunnen mededragen, deze moet
met duidelijk adres er op bevestigd, zoo
spoedig mogelijk franco worden gezonden
aan het R. K. Huisvesting Comité, Centraal
Magazijn, Nieuwstraat, 's-Hertogenbosch.
Aan genoemd bureau moet tevens worden
kennis gegeven, dat deze bagage behoort bij
een vertrekkend kind.
Bagage, welke na 15 Maart wordt inge
zonden, kan niet behoorlijk worden gere
gistreerd, en voor eventueeele vermissing
kan geen enkele waarborg worden gegeven.
Ook zij er op gewezen, dat het verboden
is sigaren, tabak en spiritualiën in de ba
gage te verpakken, daar bij aankomst de
goederen worden gecontroleerd, en de kin.
deren of hunne ouders daardoor in groote
moeilijkheden kunnen geraken.
Opgaven van vertrekkende kinderen kun
nen nog uiterlijk deze week worden inge
zonden aan het secretariaat, Jansweg 38,
telefoon 12716,
Ie klas.
K.S.C.—H.B.S. (1—3).
Na een wedstrijd, die in de beste verstand
houding gespeeld werd, is H.B.S. erin ge
slaagd een geflatteerde overwinning te boe
ken, waardoor ze hun kleine kans op het
kampioenschap behouden hebben.
H.B.S. telt 3 invallers en heeft de volgende
ploeg
Mulder (d.); Cornelisse, Cannegieter (a.);
Hoppe, v. d. Borden Sr, v. d. Ham (m.);
Nooy, v, d. Aardweg, Over de Linden, v. d.
Stadt, v. d. Borden Jr. (v).
De eerste aanvallen zijn voor H.B.S. en
uit een dezer weet v. d. Aardweg te scoren,
een goal die wegens off-side geannuleerd
werd.
Tot rust was K.S.C. in de meerderheid en
het is vooral aan het goede keepen van Mul
der bijgestaan door de beide backs te dan
ken, dat met de rust de stand maar ((10)
was.
Na rust speelt H.B.S. tegen den straffen
wind in en direct zijn ze in de meerderheid.
Al heel spoedig maakt v. d. Borden gelijk
(11). Even later onderneemt Nooy een
goede rush zet keurig voor en Over de Lin
den zorgt voor de rest (12). Nu valt K.S.C.
heftig aan en wel eenigszins tegen de ver
houding in, wist v. d. Stadt op keurige wijze
er 13 van te maken en zoodoende H.B.S.
in veilige haven te brengen. Met K.S.C. in
de meerderheid kwam het einde. Een gelijk
spel had de verhouding beter weergegeven.
MIXED HOCKEY.
A.M.H.C.—H.B.S. 5—2.
Na een geanimeerden wedstrijd heeft Alk
maar een verdiende, doch geflatteerde over
winning geboekt.
Nadat Alkmaar eerst de leiding genomen
had, wist Mulder op fraaie wijze gelijk te
maken (11). Even later hernam A.M.H.C.
de leiding en nu was het Over de Linden
die voor H.B.S. gelijk maakte (22). Rust
stand (22). Na rust was A.M.H.C. in de
meerderheid en hoewel de H.B.S.-achter
hoede waarin mej. D. v. d. Haar en de heer
Cornelisse uitblonken, deed wat ze kon,
konden ze niet verhinderen, dat A.M.H.C.
nog 3 goals aan haar totaal toevoegt en zoo
doende een flinke zege boekte.
Wij vernemen, dat de heer Elias, keeper
van het M. H. C.-elftal in de Hollandsche
Competitie, het Hollandsche hockeyspel ge
heel vaarwel gaat zeggen en het volgend
seizoen, ook al mocht hot Hollandsche spel-
reglement gehandhaafd blijven, niet uzeer
voor het Hollandsche M, H. C.-el£tal zal
uitkomen.
Vr,: Ik heb een schrijven ontvangen van
den Raad van Arbeid uit Alkmaar, Ik ben
aangeslagen voor mijn zoon van 17 Februari
19241 Juli 1925 voor gevarencijfer 62.
Hij is nu nog 19 jaar en doet bij mij dienst
als chauffeur voor 4213.vermindering
wegens reductie over 1925 met 25 pet.;
blijft 3823.Is dit juist? Omdat hij nog
geen 21 jaar is, dacht ik, dat bij nog niet
in de verzekering viel. Kan men mij er toe
evrplichten, mijn zoon te verzekeren? Kan
ik ook in een particuliere verzekering. Zoo
ja, welk?
Antw.: Dezerzijds is de vraag slechts ge
deeltelijk te beantwoorden W> n
abonné in overweging zich rechtstreeks te
wenden tot den Raad van Arbeid te
Alkmaar.
