MARKTNIEUWS.
STATEN-GENERAAL.
TWEEDE KAMER.
Regeling van werkzaamheden
De Regeeringsv er klaring.
Minister De Geer aan
het woord
Werklooze Landarbeiders
en mijnarbeid.
Verslag der Bezuinigings-
Commissie.
VERKEER EN POSTERIJEN
Vavantiekaarten met Paschen
en Pinksteren.
Waarom het water niet zakt.
Zijn schoonvader met een pook
bewerkt.
Aan zijn verwondingen
overleden.
Bijenvolken naar de
fruitstreken.
Een trein van de Zutphen-
Emmerik Mij. ontspoord.
Brandkast in 'n hulppostkantoor
geopend.
Door kokende koffie verbrand.
Inbraak in een kerk.
De man, die het betalen kon.
Brand in een stroohulzen-
fabriek.
De griep-epidemie in
Limburg.
KUNST EN KENNIS.
Jos. Orelio.
Mengelberg Doctor Honoris
Causa.
De a.s. bijeenkomst der Nederl.
zangvereenigingen.
VISSCHERIJ.
Vergadering van Woensdag 17 Maart,
nam. 1 uur.
De VOORZITTER stelt voor Vrijdag a.s.
in de afdeeling te doen onderzoeken een
serie wetsontwerpen.
Conform besloten.
De VOORZITTER zegt Donderdag een
voorstel te zullen doen om na het regee-
rmgsverklaringsdebat aan de orde te stellen
hoodstuk V.
Voortgegaan wordt met het debat over
de Regeeringsverklaring.
De heer NOLENS (R.-K.) zal oorzaak,
verloop en oplossing der crisis bespreken en
tiachten allerlei misverstanden weg te ne
men en allerlei opvattingen naar haar juiste
waarde te schatten.
De besprekingen hebben den indruk ge
wekt alsof het eigenlijk loopt over het aan
nemen van een of ander amendement tot
subsidieering van een of andere liefdadige
instelling. Het is er verre van en het ip noo-
dig de beteekenis van het gezantschap te
schetsen. Dertig mogendheden hebbeii bij
den Paus hun vertegenwoordigers De Ka
tholieke Partij heeft nadat in 1871 het Ne-
derlandsch gezantschap was opgeheven,
nooit een poging aangewend of een eisch
gesteld tot herstel. In 1915 stelde Cort van
dc Linden weder-insteiling voor uitsluitend
in 's lands belang. Geen enkele groep der
rechterzijde heeft daartegen beginselbezwa-
ren geopperd. Bij het einde van den oorlog
meende de Regeering. dat de overwegingen,
die voor tijdelijke instelling hadden gegolden
bleven gelden.
Het centrum te Rome werd van gewicht
geacht en onze vertegenwoordiging daarbij
in 's lands belang.
De Nederlandschc Regeering stelde dit
standpunt met zeer vele mogendheden en
ze zag de beteekenis der continuïteit in.
Men moest hierbij met vertrouwen op het
oordeel van den Minister af gaan die na-
tuurliik niet altijd met feitelijke motivee
ring kan aankomen. Een "nicum is het, dat
het Parlement aan dat gezantschap een einde
kar. maken door de gelden niet toe te staan.
Nu het gezantschap er eenmaal is, is het
voor de Katholieken niet een kwestie van
geloof, of van Katholiek belang, maar voor
hen is het van grooter beteekenis dan voor
anderen. Het was en is een eerezaak voor
de Katholieken en de Katholieke ministers.
Spr.'s optreden op 10 November' was niet
het gevolg van een booze bui maar wel het
gevolg van langdurig overleg in de katho
lieke fractie. Bij het samenwerken met an
dere partiien leverde dit punt in 1922 en
1925 moeili'kheden oo bij de verkiezingen
Vooral moeiliik werd het toen de Chr.-Histo-
rir.chen zich hun vrijheid voorbehielden. Het
is de vraag of anderen een dergelijk amen
dement hadden voorgesteld als de heer Kers
ten of Lin"beek het niet had gedaan.
Sor. begrüpt de princiüieele bezwaren er
tegen, maar daartegenover kan de Katho
lieke fractie zich niet bij ODhefffing neerleg
gen. Tn 1924 heeft spr. vóór de stemming
van het amendement aan den Minister mee-
g deeld, dat ziin fractie tegen de begroo
ting zoti stemmen als het amendement werd
aangenomen. Het werd toen echter verwor
pen. In 1925 dreigde hetzelfde. De heer
Coliin heeft spr. vóór de Kabinetsformatié
meegedeeld, dat een ernstige crisis zou drei
gen. als het amendement werd aangenomen.
Dat was op 22 Juni 1925. Spr heeft eenige
dagen vóór 10 November aan de voorzitters
van de A.-R. en C.-H. herinnerd aan het
voornemen der Katholieke partij.
Wat het nu roekeloos van den heer Co-
lijn een Kabinet te formeeren?
Waarschijnlijk heeft hij in overweging ge
nomen, dat verschillende christ.-historischen
het standpunt der Kamerfractie niet deel
den. en dat men wellicht niet zou tegen
stemmen, dat eenigen ter linkerzijde zouden
vóór stemmen, dat bij samenwerking van
eenige groepen het gewenscht is den status
quo te handhaven d,at de heer dr. de Visser
ook na 1920 geen bezwaar heeft gehad tegen
het gezantschap, en dat een paar christelijk-
historischen in het Kabinet ziting namen.
Op 10 November' heeft spr. een verklaring
afgelegd, die volstrekt geen machtswellust
was. Hij wenschte, dat men goed wist wat
er gebeuren zou bij aanneming Ook zonder
spr's verklaring zou gebeurd zijn wat nu
geschied is bij aanneming, n.L dat de vier
Katholieke ministers hun ontslag zouden ne
men. Voorkomen moest worden dat men on
kunde voorwendde.
De crisis was er toen en er moest een op
lossing komen. Naar spr.'s oordeel moest
een der leiders der oppositie de opdracht
ontvangen voor nieuwe formatie. De heer
Marchant, die steeds vóór het gezantschap
had gestemd, was er nu tegen, omdat hij
daardoor de coalitie kon treffen, die hij
zoozeer een nadeel voor het land acht. De
heer Marchant trachtte een democratisch
blok te vormen. De rechtsche adviseurs zou
den geadviseerd hebben mr. Marchant op
dracht te geven, terwijl zij niet van plan
waren met hem samen te werken Dat is
niet juist; zij konden niet weten met welke
greepen de heer Marchant zou trachten sa
men te werken. Het antwoord der katholie
ke fractie aan den hr. Marchant is bekend;
het was niet noodig daarbij in te gaan oo
het program want principieel werd het sa
mengaan afgewezen.
Niet zelden treedt de heer Marchant te
dictatoriaal op en zijn redeneeringen zijn
dikwijls te simplistisch over de ingewikkel
de vraagstukken, hetgeen spr. met enkele
voorbeelden.toelicht. Het gaat niet aan, dat
de heer Marchant de Katholiek* partij als
reactionnair in den hoek drukt, omdat zij
weigert zijn vrijzinnig-democratisch verlan
gen te bevredigen. Na die afwijzing blijft de
beer Marchant hen hinderlijk volgen en ver
wijt hen sabotage van het parlementaire
stelsel, d.w.z van het parlementaire stelsel
zooals de heer Marchant zich dat denkt. Spr.
heeft vroeger gezegd, dat de tijd zou kun
nen komen, dat zijn partij zou overwegen
moeten of rij ook met andere groepen zou
kunnen samenwerken.
Het gaat niet aan ,dat op jj-ond van die
verklaring de heer Marchant eischt, dat zij
thans met hem zal samengaan. Er is een
beginselverschil tusschen de rechterzijde en
de socialisten, hetgeen ieder begrijpt en
wel weet. Trouwens aan beide zijden, ook
aan die der socialisten, zijn er personen ge
weest. die deze samenwe-king niet wensch-
ten. Geweldige veranderingen als bij een
dergelijke samenwerking zouden plaats
hebben, hebben tijd noodig van voorberei
ding, ook om de verhoudingen tusschen de
personen te veranderen.
De pogingen van den heer de Visser had
den ten doel weer een basis voor een
rechts bewind te vinden. Daarvoor was
noodig de kwestie van het Gezantschap uit
de wereld te helpen.
De katholieke partij ging met de weinig
wenschelijke oplossing van een accredi
teering van een anderen gezant bij bet Va-
ticaan onder deze omstandigheden mede,
mits geen motie door de Christelijk-Histori-
schen zou worden ingediend. Een eventu-
eele verklaring van teleurstelling van die
zijde kon desnoods toegelaten worden. Het
was dus een compromis; het belang van
net gezantschap zou jriet op dezelfde wfjze
gediend worden als voorheen, maar het
principieele handhaven van den post was
er mee bereikt. Het ware is het niet, maar
een compromis geeft meestal niet alles aan
iedereen.
De pogingen van mr. Limburg zijn niet
door spr. in eenig opzicht bemoeilijkt.
Het eindresultaat is dan, dat het kabinet-
Colijn is verdwenen. Dat kabinet bevatte
personen, die er kuünen zijn en Nederland
mag wel eens wat zuiniger zijn en niet zoo
morsen met personen! Hoe het kabinet-de
Geer gekomen is, zullen wij wellicht nog
vernemen. Het kabinet is er en spr. zal
niet het woord van Kolkman herhalen:
wij zitten met de menschen.
Het optreden was een volslagen verras
sing. Spr. begroet het met alle welwilend-
heid die de omstandigheden op dit. oogen-
blik toelaten, (groot gelach.) Hij zal zijn
voorstellen toetsen aan het algemeen be
lang en maakt nu slechts eenige opmer
kingen. Hij waarschuwt om voorzichtig te
zijn en het herstelde evenwicht niet te
verstoren. De belastingherziening heeft
spr.'s sympathie; de unificatie der ve-zeke-
ringswetgeving is een mooi woord, dat ni.et
gemakkelijk te vervullen is. De Arbeidswet
zal uitgebreid worden; van ratificatie is
gesproken; hoe staat de regeering daarte
genover?
Vervolgens informeert spr. naar de op
vatting van het kabinet omtrent het 7e
leerjaar.
Ten slotte spreekt spr. het vertrouwen
uit, dat een beslissing over het gezantschap
in zakelijke sfeer zal genomen worden en
dat alleen het landsbelang de maatstaf zal
zijn bij de beoordeeling. Het rfesol met dat
gezantschap is onwaardig en spr. hoopt,
dat de Kamer daa-aan een einde zal maken
In het geval de Kamer spr.'s verlangen
niet vervult, zal spr. daarin moeten berus
ten.
De heer BEUMER (A.-R.) staat zeer ge
reserveerd tegenover het kabinet en ka
pittelt de Ch-istelijk-Historischen, die als
ze minister zijn het gezantschap uit utili
teitsoogpunt bezien en als ze Kamerlid zijn
het een gewetenszaak vinden. De partij
moet niet te breed doen en niet te veel
poseeren. Vervolgens bestrijdt hij mr. i^ar-
chant, die het verst ging in zijn critiek op
de anti-revolutionaire partij.
De heer Marchant wenscht de coalitie te
vernietigen en het parlementaire stelsel te
redden. Het zal niet mogelijk zijn voor den
heer Marchant, die onkundig beleid heeft
gevoerd en altijd de zedenmeester heeft ge
speeld. Het kraakt in de anti-revolutionaire
partij zegt de heer Marchant, hetgeen hier
uit bli:kt, dat de heer Heemskerk steeds
op het oorlogspad is geweest.
Dit is natuurlijk heel onjuist. Het is spr.'s
beginsel altijd geweest, dat er veel voeling
zij tusschen kiezers en afgevaardigden.
Gaat de heer Marchant niet voortdurend
uit spreken en ligt daarom zijn partij te
kraken?
Spr. hoopt, dat ieder eenige objectiviteit
in zijn beschouwingen moge opnemen.
Het Kabinet is dat van een kort inter
mezzo maar met een lang programma.
Ten aanzien van de Bioscoopwet, meent
spr. dat de Eerste Kamer zelf wel zal be
slissen wat zij meent dat juist is. Zij wilde
die wet niet behandelen met een demissio
nair kabinet en zij zal dus nu opnieuw te
beslissen hebben.
Tot den heer Braat richt spr. de opmer
king, dat hij zelf de Zomertijd-kwestie heeft
bedorven en het dus niet kan meenen als
hij het parlementaire leven wil gaan tegen
werken. Het gezond verstand zal bij den
heer Braat wel zegevieren.
De heer ARTS (R.K. Volkspartij) wil als
katholiek democraat het woo'd voeren. Hij
behoort van rechtswege tot de rechterzijde
maar maakte geen deel uit van de coalitie
omdat men hem daar niet heeft willen op
nemen. Eén voordeel heeft dat, n.l. dat spr.
niet aan partij-discipline is gebonden. Hij
kan denkbeelden naar voren brengen, die
door verschillende katholieke Kamerleden
buiten de Kamer herhaaldelijk worden
geuit, maar waarvan men i n d* Kamer
weinig pleegt te hooren. In elk geval heeft
spr. veertigduizend kiezers achter zich ge
had.
Men pleegt elkaar in de Kamer wel op
fijne wijze de waa'heid te zeggen, maar dat
men zoo waarheidslievend was, had hij
nooit gedacht.
Spr. geeft toe, dat het Kabinet een nood-
kabinet is. Bij de nieuwe oriënteering moge
men weten hoe een deel der Katholieken
daartegenover staat. Het parlementaire
stelsel is ook hier bezig te ontaarden in
parlementarisme van de gevaarlijkste soort
Het is een gevolg van het partij-wezen, dat
de volksvertegenwoordigers tot partij-men-
schen heeft verlaagd. Men zag dat bij de
Bioscoopen en bij de stemming op Novem
ber. Spreker heeft betreurd, dat het ge
zantschap om andere dan zakelijke motie
ven is afgestemd. Hij ve-trouwt, dat bijv.
de Vrijheidsbond op zakelijke motieven zal
beslissen en ziin stem er aan geven.
Spr. merkt verder op, dat btj een deel van
het Nederlandsche volk het prestige der Ka
mer bezig is te loor te gaan. Belangstelling
voor de crisis was er zeer weinig bij het
volk en dat is zeer te betreuren. Een deel
der Katholieken heeft nooit begrepen wat
het nut was der coalitie en er was weinig
tevredenheid met het werk der Katholieke
partij. Het aanwijzen der Kamer-candidaten
geschiedt op een wijze die weinig tevreden
heid wekt en wat daarna gebeurt gaat ge
heel buiten ben om.
Het program-de Geer acht spr. demo
cratischer dan dat van den heer Colijn en
de heer de Geer heeft de uitspraak van de
stembus beter begrepen dan de heer Colijn.
Spr. ziet niet in waarom samenwerking der
democraten nadeelig zou zijn voor de Ka
tholieken. De heeren van Wijnbergen en
Van Vuuren hebben dat nadeel nooit kunnen
aantoonen.
Het optreden van den heer Nolens op 10
November is niet gelukkig geweest; als hij
had gezwegen zouden de Vrijzinnig Demo
craten waarschijnlijk vóór het behoud heb
ben gestemd. De houding der Katholieken
tijdens de crisis juicht hij ook niet toe: in
't aanvaarden van het bemiddelingsvoorstel
ziet hij een fout.
Wegens de eigenaardige samenstelling van
dit Kabinet zou spr. een beroep willen doen
op de leden van het Kabinet om bij benoe
mingen billijkheid te betrachten.
De Minister van Financiën, de heer DE
GEER antwoordt. Hij zegt dank voor de
welwillende wijze waarop het Kabinet is
ontvangen en de vriendelijke critiek droeg
zoo'n heusch karakter dat het kabinet daar
voor erkentelijk is.
Het program van het Kabinet,
Men vindt het te lang voor een inter
mezzo. Spr. erkent dat niemad weet hoe lang
het intermezzo kan zijn maar hij wil de Ka
mer niet in het onzekere laten wat hij aan
het Kabinet heeft. Had spr. minder gegeven
dan was stellig gevraagd wat men zou doen
als het intermezzo langer duurde. Spr. breidt
op dit oogenblik het program niet uit; de
geuite desiderata zullen worden overwogen
te meer waar sommige daarvan beduidend
veel geld zouden kosten, terwijl verminde
ring van belastingdruk dragend noodig is.
De storting voor de Invaliditeitswet zal met
8 millioen stijgen, voor het pensioenfonds
eveneens 4 millioen, voor het Zuiderzee-
fonds ook nog 4 millioen, totaal reeds
t
16 millioen. De opbrengst der rijwielbelasting
gaat in het Wegenfonds en de tarieven bij de
Post dienen verlaagd te worden zoodat de
winst van het bedrijf zal dalen. erlaging der
spoorweg-tarieven zal niet zijn te vermijden
met het oog op de concurrentie, maar het zal
een deficit te voorschijn roepen. Dat alles
maant tot voorzichtigheid en zuinigheid.
Meer vrijheid in het onderwijs zal de Re
geering overwegen, evenals bet vraagstuk der
medezeggenschap, waarover de heer Albarda
sprak. De bekende motie kan de Regeering
niet aanvaarden maar zij zal het punt in over
weging nemen.
Wat art. 40 betreft, herinnert hij aan zijn
vroegere uitlatingen ter verdediging van de
stopzetting voor nieuw aan te stellen amb
tenaren. De strijd is door het Hof beslecht
en daarop moet niet meer worden terugge
komen. De heer Marchant sprak zelf in zijn
program van „terugkeer zooveel mogelijk.'1
Uitdrukkelijk verklaart spr. dat het niet
zijn bedoeling is alleen datgene voor te stel
len wat geen verzet uitlokt. Wel terdege kan
er verschil van meening bestaan maar dat
behoeft geen bezwaar te zijn.
Op wiens program spr.'s program het
meest lijkt, zal spr. niet trachten vast te
stellen. De edele wedijver om er gelijkheid
in te vinden, is een stille hulde daaraan.
De landbouw is wel degelijk genoemd n.l.
onder de voornaamste takken van volksbe
staan,' waartoe de landbouw natuurlijk be
hoort.
Wat de Bioscoopwet betreft wijst
spr. er op dat deze wet niet een kenmerkend
partij-karakter heeft. Als de Eerste Kamer
het ontwerp wil behandelen is de Regeering
daartoe bereid.
Het tractaat met België, een
maal geteekend, moet op royale wijze wor
den verdedigd. Nadere besprekingen waren
geopend maar zijn tijdens de crisis stopgezet.
Ze zullen spoedig worden hervat en in een
protocol zullen de besprekingen worden ge
vat, nfdat overleg is gepleegd met de mo
gendheden over de opheffing der Belgische
neutraliteit.
Het gezantschap bij het Vaticaan.
Spr.s vraag is tot een objectieve en onpar
tijdige oplossing te komen, en het is alleen
mogelijk daartoe te komen door de kwestie
nog eens in zakelijke sfeer te behandelen.
De Regeering vond de beslissing van 11
November èn een gezant bij het Vaticaan.
Het Kabinet meent, dat deze zaak niet duur
zaam onze politiek mag beheerschen en wil
ze voor goed uit de wereld helpen.
Thans de formatie van het Kabinet.
Het Kabinet is pas opgetreden toen alle
pogingen mislukt waren om een ander Kabi
net te vormen. De heer de Visser is tot de
uiterste mogelijkheid gegaan om het zittende
Kabinet te behouden. Daarna heeft de heer
de Visser nog iets anders geprobeerd en
zelfs Mr. Limburg gevraagd voor de porte
feuille van Justitie.
Spr. breekt zijn rede af.
De vergadering wordt verdaagd tot Don
derdag één uur.
De Moderne Landarbeidersorganisatie had
bij den Minister van Binnenlandsche Zaken
en Landbouw bezwaar gemaakt om werk
looze arbeiders, die een eigen huis met land
bezitten, aan te wijzen voor arbeid in de
Limburgsche mijnstreek. De Minister heeft
nu beslist, dat als regel aan bovengenoemde
arbeiders van de verplichting tot aanvaarding
van mijnarbeid ontheffing wordt verleden.
Verschenen is het vijfde verslag van de
Staatscommissie ingesteld bij Kon. Besluit
van 20 December 1920, gewijzigd bij Kon.
Besluit van 29 Sept. 1925 (Bezuinigings
commissie).
Samenstelling der commissie.
Bij Kon. Besluit van 23 Juni 1925 werd op
hun verzoek eervol ontslag verleend aan de
leden der commissie mr. P. Rink, tevens
voorzitter; mr. W L. baron de Vos van
Steenwijk, F. H. De Monté verLoren, mr. P.
J Oud, R. Zuyderhoff, L. A. Fruytier, mr.
G. de Bloeme, tevens algemeen secretaris.
Bij hetzelfde besluit benoemde de Konin
gin tot lid en voorzitter der commissie den
heer W. F. Pop, oud-minister van Oorlog,
en op 29 Sept. 1925 werden vervolgens be
noemd: tot leden der commissie, de heeren
F. H. Fentener van Vlissingen, jndustriëel te
Utrecht; Ir. I. A. Kalff, lid der directie van
de Nederlandsche Spoorwegen, prof. L. A. v.
Royen, hoogleeraar aan de Technische Hoo-
geschool; tot lid en algemeen secretaris: de
heer mr. dr. W. M. Westerman, directeur
van de Bijbank der Rotterd. Bankvereeniging
te 's-Gravenhage.
Met toekenning van gelijktijdig ontslag aan
de ambtenaren, aan de Bezuinigingscommis
sie toegevoegd of daarbij in dienst, werd
benoemd tot secretaris der commissie mr.
L, Rijken te 's-Gravenhae.
De werkingwijze der commissie.
In verband met den korten tijd, geduren
de welken de Commissie werkzaam is, heeft
zij een algemeen plan voor haar bezuini-
gingsarbeid nog niet definitief kunnen vast
stellen. Zij heeft zich daarom voorshands ia
hoofdzaak bepaald tot het behandelen der
zich onmiddlelijk aan haar voordoende on
derwerpen.
Inlichtingen omtrent den stand
van het bezuinigingswerk aan de
Departementen.
Ten einde bij den aanvang der werkzaam
heden van de Commissie in haar nieuwe sa
menstelling op de hoogte te zijn van den
stand van het Bezuinigingswerk aan de De
partementen, hadden voorzitter en algemeen
secretaris te dezer zake besprekingen met
de Departementjioofden. Vervolgens ont
ving de .Commissie de secretarissen-generaal
benevens den thesaurier-generaal.
Personeel bij de Departementen
van algemeen bestuur.
Bij bestudeering van het ontwerp Staats-
begrooting voor 1926 bevond de Commissie,
dat op bijna alle hoofdstukken dezer begroo
ting posten uitgetrokken zijn voor uitbreiding
of bevordering van ambtenaarspersoneel,
wleke soms niet, soms met een zeer alge
meen gehouden omschrijving worden toege
licht. De Commissie «entte het gewenscht,
naar aanleiding van haar bevinding in Octo
ber 1125, een uitvoerig schrijven te richten
tot den voorzitter van den Raad van minis
ters, in welk schrijven de Commissie meende
in overweging te moeten geven:
le. dat geen bevordering of uitbreiding
van personeel aan de Departementen zai
plaats hebben, vóór ten aanzien van formatie
en bevordering van het ambtenarenpersoneel
vaste regelen gesteld zijn en wel ten aanzien
van de formatie voor elk Departement, af
zonderlijk, ten aanzien van de bevordering
voor alle Departementen geldende.
2o. door een in overleg met de bezulni-
gingscommissie te benoemen commissie van
deskundigeh, de onder lo. bedoelde regelen
in studie te doen neen en de door haar met
bekwamen spoed verzamele gegevens van dc
Bezufnfglngscommlsslv te doen zenden, waar
na deze de voorstellen zoo spoedig mogelijk
aan den minister-president zou zenden.
De commissie voegde hieraan nog toe, dat
zij zeer goed begreep, dat, indien deze re
gelen zijn vastgesteld, de nieuwe toestand
niet eensklaps kan worden ingevoerd.
Door intusschen af te zien van elke uitbrei
ding of bevordering, zoolang de vastgestelde
formatiën niet bereikt zijn, en door ambte
naren, ook bij andere departementen, over
te plaatsen, indien dit in verband met de
vastgestelde formatiën nuttig kan zijn, zal
men echter, naar de commissie daaraan toe
voegde, moeten trachten, zoo spoedig moge
lijk den nieuwen toestand te berieken.
De commissie zeide te betreuren, dat door
de onvoltalligheid d.er commissie aan de re
geering de gelegenheid ontbroken heeft, ten
aanzien van deze en dergelijke aangelegen
heden met de Bezuinigingscommissie in over
leg te treden, alvorens de desbetreffende
vnorstellen ter goedkeuring aan de Staten-
Generaal werden aangeboden.
De commissie zou het zeer op prijs stellen,
indien dit in volgende jaren w-J zou geschie
den.
Aan het einde, van het kalenderjaar wa
ren naar aanlieding van dit scbrijven geen
bescheiden ingekomen.
Rentabiliteit van werken, resortee-
rende onder het Dep. van Waterstaat.
Het dagelijksch bestuur der gemeente
Waddinxvcen wendde zich tot de commis
sie met een schrijven, waarin het als zijn
meening uitsprak, dat de aanleg van de
spoorlijn GoudaBoskoopAlphen a. d.
Rijn, welke niet rendabel werd geacht, in
deze' tijden ongemotiveerd was. Waar de
aanleg zich reeds in een vergevorderd sta
dium bevond, meende de commissie, dat
harerzijds niet kon worden ingegrepen.
Het verwonderde de commissie intus
schen, bij het naslaan der betreffende Ka
merstukken, geen spoor te vinden van iets,
dat ook slechts op een zwakke poging ge
leek om de rentabiliteit van deze spoorlijn
te bereiken.
Temeer verwonderde de commissie zich
hierover, omdat het haar bekend was, dat
de Nederlandsche Spoorwegen als haar mee
ning hadden te kennen gegeven, dat de be
doelde spoorlijn niet rendabel te maken zou
zijn en aan de regeering haden geadviseerd,
niet tot den aanleg over te gaan.
IJet niet berekenen van de rentabiliteit
van werken kwam de commissie ook elders
tegen. Zoo ontwaarde zij, dat eveneens tot
den aanleg van een zoo kostbaar werk als
het TwenteRijnkanaal was besloten zon
der dat de vraag, of een dergelijk kanaal
rendabel te maken zou zijn, onder de oogen
was gezien.
In verband met een en ander heeft de
commissie de bijzondere aandacht van den
ministerpresident op deze aangelegenheden
gevestigd en verzocht - zoo deze bestaan
de commissie de rentabiliteitsrekeningen
van de beide genoemde vervoerwegen te
willen doen toekomen, terwijl de commissie
aandrong op het alsnog instellen van een
onderzoek naar den financieelen en econo-
mischen grondslag van deze werken, alvo
rens verdere belangrijke bijdragen aan die
werken worden ten koste gelegd.
Aan het eind van 1925 was op dit schrij
ven geen antwoord ontvangen.
Kosten van de uitvoering der
sociale verzekering.
Daartoe bewogen door de zeer hooge ad
ministratiekosten, welke over 1924 9.3
millioen hebben bedragen, en gezien de vele
moeilijkheden, welke deze materie met zich
medebrengt, heeft de commissie zich op
2 December 1925 tot den minister-president
gewend met het verzoek, om, in overleg
met haar, een commissie van deskundigen te
willen benoemen, met de opdracht gegevens
te verzamelen aan de hand waarvan het mo
gelijk zal zijn na te gaan, of, hetzij binnen
het kader der tegenwoordige sociale verze
keringswetten, hetzij door een wijziging
daarvan, blijvende binnen de grenzen eenei
novelle, vereenvoudiging en daardoor be
zuiniging in de thans geldende wijze van
uitvoering der beginselen dier wetten ver
kregen kan worden.
De commissie ziet te dezer zake een be
schikking op haar verzoek door de regeering
tegemoet.
Directeur-generaal van'den landbouw.
De commissie heeft zich tot den voorzit
ter van den ministerraad gewend bij schrij
ven van 8 December 1925, met de mededee-
ding, dat zij het op prijs zou stellen, indien
haar advies werd ingewonnen, alvorens de
ministerraad een beslissing neemt terzake de
wederinstelling van het ambt van directeur-
generaal van den landbouw.
Bemiddelingsbureau voor wachtgelders
Van meer dan één zijde werd de commis
sie opmerkzaam gemaakt op een oproep in
de dagbladen voor een vergelijkend examen
voor het ambt van klerk bij de Algemcent
Rekenkamer.
Het bleek der commissie, dat de door de
Algemeene Rekenkamer aangewende pogin
gen om met behulp van het Bemiddelings
bureau voor wachtgelders in de vrijkomende
plaatsen te voorzien, tot dusverre tot geen
bevredigende uitkomst geleid hadden, om
dat vooralsnog daaronder geen geschikte
krachten waren gevonden. Zij bleef intus
schen bereid van wachtgelders gebruik te
maken, wanneer zich tijdig geschikte krach
ten aanmelden.
In verband met een en ander kwam het
der commissie gewenscht voor de werking
en de resultaten van het Bemiddelingsbu
reau voor wachtgelders nader in studie te
nemen.
Inlichtingen omtrent samenstelling, op
dracht en werkwijze van het bureau werden
der commissie op aanvraag verstrekt. Zij zet
haar bemoeiingen voort.
Loodswezen te IJmuiden,
Van zekere zijde ontving de commissie een
nota, waarin de schrijver aangaf, hoe z.i. bij
het loodswezen, voor zoover betrekking
hebbende op het Noordzeekanaal, zonder
schade voor den dienst verdere bezuinigin
gen konden worden doorgevoerd. De com
missie stelde den minister van Marine op de
hoogte van den feitelijken inhoud der nota
en verzocht hem haar te willen mededeelen
of en zoo ja welk gevolg aan de voorstellen
zou worden gegeven.
Kosten van het' Nijverheidsonderwijs.
Aangezien het der coriimissie gewenscht
toescheen de zeer hooge kosten van het Nij
verheidsonderwijs aan een nadere bestudee
ring te onderwerpen, heeft zij zich tot den
minister van O., K. en W. gewend, met het
verzoek te mogen ontvangen een opgave
van het aantal op 1 December j.l. geldende
leerovereenkomsten, gesloten op grond van
art. 39 der Nijverheidsonderwijswet, als
mede van de daaraan in 1925 door het rijk
ten koste gelegde gelden; een opgave van
het aantal leerlingen, dat op 1 December j.l.
aan de verschillende openbare nijverheids
scholen verbonden was, alsmede van hèt
aantal leeraren van die scholen; een gelijke
opgave van de bijzondere nijverheidscholen
en van de totale kosten van elk dier scho
len, alsmede van het rijkssubsidie, aan elk
dier scholen voor 1925 verleend. Aan het
eind van 1925 was op dit schrijven nog geen
antwoord ontvangen.
De Nederlandsche Spoorwegen zullen,
naar de Nieuwe Rott. Crt. meldt, van 2 tot
en met 7 April en van 21 tot en met 26 Mei
vacantiekaartcn uitgeven»
■4
Terwijl het water in de polders Leeuwen
en Wamel goed zakt, is de toestand te Al
phen en Maasbommel nog weinig verbeterd
niettegenstaande de stoomgemalen dag en
nacht in werking zijn. Klaarblijkelijk is de
hoeveelheid kwelwater, die de polders bin
nendringt, nagenoeg even groot als de uit-
gemalen hoeveelheid.
De 73-jarige J. S. uit de Rusthoflaan te
Rotterdam, kreeg Dinsdagavond hooggaande
ruzie met zijn schoonzoon. Deze werd zoo
woedend, dat hij een pook nam en daar
mede zijn schoonvader zoodanig sloeg, dat
deze een wonde boven het rechter- zoo
wel als boven het linkeroog bekwam, be
nevens kwetsuren aan een der handen.
De man is naar het ziekenhuis overge
bracht.
Dc 40-jarige woonwagenbewoner H. van
Susteren, die bij een vechtpartij te Eind
hoven met zijn zwager Hölsken zwaar werd
gewond, is overleden.
De «ecretaris van de vereeniging tot Be
vordering der Bijenteelt in Nederland be
richt:
De vraag naar bijenvolken voor de fruit
streken is dit jaar zoo enorm groot, dat het
niet mogelijk is voldoende volken van de
zandgronden naar de klei te dirigeeren.
Ondanks de milde voorwaarden, welke
de fruitboomgaardbezitters stelden (vrij
heen- en terugvoer, bouwen van bijenstal
letjes en per volk 10 cent vergoeding) zijn
de imkers op de zandgronden niet te bewe
gen hun volken voor dit doel af te staan,
mogelijk omdat de afstanden te ver zijn, om
geregeld hun volken te bezoeken, wat met
groote geldelijke offers gepaard gaat.
Het zal niet lang meer duren of de
boomgaardbezitters zullen zelf genoodzaakt
zijn bijen te gaan houden, teneinde niet af
hankelijk te zijn van .de imkers op de
zandgronden.
Het indirecte nut van de bijen voor
kruisbestuiving wordt dan ook hoe langer
hoe meer erkend.
Geen persoonlijke ongelukken.
Tusschen den Kruisberg en Doetinchem
is gisteravond op een wissel van de „Zande
rij" een personentrein van de Zutphen—
Emmerik ontspoord. Locomotief, rijtuig en
bagagewagen raakten uit de rails. Persoon
lijke ongelukken kwamen niet voor. De
materieele schade is gering.
Er zijn aanwijzingen, dat het geval is toe
te schrijven aan kwaadwilligheid. De poli
tie stelt een onderzoek in.
Dinsdagavond is fn het hulpostjcantoor te
Lutterade (Limb.) ingebroken. De brandkast,
die in het kantoorlokaal staat, werd geopend
en een bedrag van 60, dat zich daarin be
vond, ontvreemd. Een bediende, die in het
postkantoor overnacht, deelde mede, dat hij
's-avonds in zijn kantoor komendq, een man
zag, die geknield voor de brandkast lag. On
middellijk ging de bediende den veldwachter
waarschuwen. Toen men terugkwam was de
inbreker verdwenen. Deze had de brandkast
geopend met den sleutel, die onder het
hoofdkussen van den kantoorbediende lag.
De kantoorbediend* is aan een streng ver
hoor onderworpen.
Te Venray heeft in een onbewaakt oogen
blik het anderhalf-jarig zoontje van den heer
D. een kan kokende koffie omgetrokken,
waarvan hij den inhoud over het lichaam be
kwam. Kort daarop is het jongetje bezweken.
Te Sittard is Ingebroken in de R.-K. paro
chiekerk. De offerblokken werden geledigd.
Men vermoedt dat de dader of daders dezelf
de zijn, die eenigen tijd geleden in verschil
lende kerken hun slag hebben geslagen en
eveneens de offerblokken ledigden.
Dinsdagmiddag werd door de Rijkspolitie
te Amersfoort op verzoek van den commissa
ris van politie naar Eindhoven overgebracht
zekere E. M. v. B. verdacht van oplichting.
Hij werd ter beschikking gesteld van den
officier van Justitie te 's Bosch.
Nader wordt vernomen, dat de man zich
aandiende als vertegenwoordiger van een
assurantie-kantoor. Hij nam zijn intrek in
goede pensions, liefst daar, waar hij naar har
telust kon eten. Hij deed zich daar voor als
de man, die 't betalen kon.Wanneer 't evenwel
op betalen aankwam, was de vogel telkens ge
vlogen. Zoo zijn er verschillende menschen
ingevlogen. Vele pensions hadden voor dit
heer groote kosten gemaakt. Zoo was er b.v.
te Hedel een gezin, dat zich voor „mijnheer"
nieuwe meubels had aangeschaft, om den rij
ken gast te herbergen. Geruimen tijd liet
v. B. zich daar als een prins bedienen. Be
talen deed bij nooit.
Een schade van duizenden guldens.
Dinsdagavond woedde een felle brand te
Someren bij Asten in de stroohulzen- en
strookoordfabriek der N. V. Wilhelmina
Dank zij het krachtig optreden der brand
weer konden de dichtbij gelegen boerderijen,
die door den vonkenregen, ernstig bedreigd
werden gespaard blijven. Het fabrieksgebouw
met aangrenzende schuur is afgebrand.
Slechts een klein gedeelte der smederij en van
het kantoor werd behouden. Duizenden
pakken stroohulsen en strookoord werden
een prooi der vlammen. De schade loopt in
de duizenden.
Verzekering dekt de schade.
De griepepidemie in Zuid-Limburg breidt
zich gestadig uit. Het aantal ziektegevallen
in d* mijnstreek kan op eenige duizenden
geschat worden.
In sommige mijnen is thans 10 4 20 pCt.
van het aantal mijnwerkers door ziekte
afwezig.
Het aantal doodelijke gévallen neemt thans
ook toe. Zoo stierven gisteren drie kinde
ren in een huisgezin aan de ziekte,
m i m i
Naar wij vernemen Is Jos. Orelio ernstig
ziek; 10 April wordt de eens zoo gevierde
zanger 72 jaar.
Naar de Tel. verneemt, heeft de Columbia-
University te New-York aan Willem Men
gelberg het eere-doctoraat aangeboden.
Mengelberg zal op 16 Mei a.s. naar
Amerika vertrekken om de promotie, welke
op 31 Mei plaats vindt, bij te wonen.
Teneinde meer samenwerking t« verkrij
gen op het gebied van koorzang in Neder
land, heeft het comité van het Ned. Zangers
verbond met dat van den Bond van Ge
mengde Zangvereenigingen in Nederland, de
hoofdbesturen van de bestaande landelijke
oreanisaties op het gebied der vocale kunst
uitgenoodigd tot een bijeenkomst te houden
op Zaterdag 20 Maart a.s. te Den Haag.
AMSTERDAM, 17 Maart. Vee. Ter vee
markt waren heden aangevoerd 204 vette
kalveren, le qual. f 1.241.30, 2e qual.
f 1.041.24, 3e quaf 0.801.04 per kg.
levend gew.220 nuchtere kalveren f 1016
per stuk 460 varkens, HolL, Overz. en
Geldersche le qual. f 1.051.06, 2e qual. f
f 1.041.05, 3e qual. afloop slecht, vette
varkens f 0.981.02 per kg. slachtgewicht.
AMSTERDAM, 17 Maart. (Bericht v/d.
mak. Jac. Knoop.) Aardappelen. Zeeuwsche
bonte f 44.20, blauwe f 3.103.70, Eigen
heimers f 2.403, bravo's f 3.503.60, roode
star f 2.903.10, blauwe Eigenheimers
f 2.903.10 Friesche Borgers f 2.502.75,
roode star f 2.402.75 Zeeuwsche Eigen
heimers poters f 1.60—2, blauwe poters
f 1.401.60, bonte poters f 1.401.60,
roodstar poters f 1.501.80 Anna Paulowna
zandaardappelen f 44.20 Drentsche Eigen
heimers f 1.502, alles per hlwinter Malta
aardappelen f 1112 per 100 kg.
ASSEN, 17 Maart. Eieren. Op de heden
gehouden eiermarkt van de V.P.N. waren aan
gevoerd 187.000 stuks. Prijs f 57 per 100
stuks.
GELDERMALSEN, 16 Maart. Fruit
Ter veiling besteedde men voor bellefleur
2324 ct., culemans 1415 Yx ct., goudrei-
netten 28—29 ct., alles per kg.
GOOR, 16 Maart. Paarden. Op de derde
groote wintermarkt stonden 736 paarden aan
de lijn. Men besteedde voor koudbloed-
Faarden f 400—650, voor luxe paarden
300—600, voor werkpaarden f 150—400,
voor ponny's tot f 375 en voor veulens tot
f 180.
GRONINGEN, 16 Maart. Eieren lager,
in den groothandel f 4.50 it 5.25 p. 100 St., in
den kleinhandel f 1.30 p. 20 stuks.
PURMEREND, 17 Maart. „Afslagver-
eenifjing Beemster, Purmerend en Om
streken". Witlof 10—13 ct. per K.G.; Roo
de kool 7.6011 per 100; Gele kool
5.609.70 per 100; Spruitkool 0.45
4 per 15 K.G. Spinazie 1.101.40 per 5
K.G.i Raapstelen 45.60 per 100 bos;
Uien 0.75—1.35 per 25 K.G.; Prei 6—
20.90 per 100 bos; drielingen 1.70 per
25 K.G.
ENKHUIZEN, 17 Maart. Zaden en peue
vruchten. Gralwe erwten f 21 k 34, bruin
boonen f 16 A 21 per hl. Bruin mosterdzaad
f 39 i 41 per 70 kg. Maanzaad f 40 per 50 k.g
HOORN, 17 Maart. Varkens. Aanvoer
56 varkens vette varkens 8590, Londen-
sche varkens 8490, zouters 8486 per
kg. (schoon). Handel vlug.
Eierveiling. Kipeieren, wit, f 5.201.6 -
Eierenveiling. Kipeieren, wit f 5.206.10,
bruin, f 5.80640. Aanvoer 44.006 stuks.
Eendeieren f 55.40. Aanvoer'5904 stuks.
MAASTRICHT, 17 Maart. Botermijn.
Aanvoer 137.775 kg. Prijzen hoogste f 2.21,
midden- f 2.11, laagste f 1.99.
VOLENDAM, 17 Maart. Eieren. Aan
de veiling waren aangevoerd 413.000 eend
eieren f 5.305.40 en 10.000 kippeneieren
f 5.80.
IJMUIDEN, 16 Maart. De motorvracht-
logger KW. 41 (De Hoop) is van Fécamp in
de visschershaven alhier aangekomen met
een aanvoer van 550 ledige vaten.
IJMUIDEN, 16 Maart. Maandag was het
aantal schepen, dat van de treilvisscherij aan
den afslag kwam belangrijk minder als ge
woonlijk op dien dag het geval is. Slechts 3
Duitsche- en 14 Nederlandsche stoomtrei-
lers alsmede 4 zeilloggers (uit Katwijk) arri
veerden dien dag met een totaalbesomming
van f 37.200. Nog liep aan de visscherij na
bij Faroer Eilanden binnen de stoomtreiler
IJM. 316 (Gerard) met een besomming van
f 6938, zoodat de totaalomzet dien da
f44.138 bedroeg.
IJMUIDEN, 16 Maart. Van de treilvis
scherij kwamen heden aan den afslag de
stoomtreilers IJM. 190 (Henrietté Jacoba)
met f2995; IJM. 272 (Derika XV) met
f2969; IJM. 481 (Amsteldijk) met f2534:
IJM. 118 (Beatrice) met f4631; IJM. 154
(Protinus) met f 1601; IJM. 44 (Piejaden)
met f2268; IJM. 365 (Holland VI) met
f 1605; IJM. 176 (Holland II) met f2407;
IJM. 331 (Holland V) met f 1845; IJM. 64
(Peneloppe) met f 1903; IJM. 144 (Pieter)
met f 1773; IJM. 244 (Delfland) met f 1319;
IJM. 52 (Dordrecht) met f 1351; IJM. 16l
(Elie Cheneviere) met f 1708; IjM. 32 (Zee
meeuw) met f 1602; S. O. 102 (Else) met
f 4504 en de loggers KW. 35 (Holland VII)
met f 363; KW. 89 (Holland IX) met f 545;
KW. 105 (Kees) met f744 aan besomming.
IJMUIDEN, 16 Maart. In de week van
9 tot en met 15 dezer werd door 6 Duitsche-
en 61 Nederlandsche stoomtreilers, alsme
de 22 zeilloggers en 1 motorvaartuig tezamen
364.750 kilogram treilvisch t^r waarde van
f 152.291 aangevoerd.
Van de beugvisscherij arriveerden in dit
tijdvak 3 stoombeugers, welke 3800 kilo
gram beugvisch aanvoerden, waarvan de
opbrengst f 1752 bedroeg. De stoomtreiler
IJM. 316 (Gerard) kwam van de Faroer-
eilanden binnen met een aanvoer van 26.160
kilogram visch met een opbrengst van f6938
Er werd deze week geen haring aangevoerd.
De 87 van elders aangevoerde consignatie
zendingen brachten tezamen f 3.465 op. De
totaal omzet bedroeg deze week f 164.446
tegen f276.334 in de daaraan voorgaande
week.
