m
in zake natuurbe
scherming inhet Naaldenveld.
Verkeersongevallen
Voornaamste Nieuws
In eigen tuin.
PÜIMUHTHRACIEI VERZEGELDE ZAKKEN
Plaatselijk Nieuws.
Amsterdamsche Antaiet P deLnetna0am
Maandag 22 Maart 1926
50ste Jaargang No. 16205
Dit nummer bestaat uit 10 bladzijden - Eerste blad
De nieuwe president van de
St. Jozefgezellen-vereeniging.
R. K. Kiesvereeniging in den
Provincialen Kieskring
Velsen.
PATENT
MA
Keuring voor den dienstplicht.
Wat is er geworden van de
Staalwaterbron in de
Haarlemmermeer
Ook te Amsterdam Leiden Bussum - Haarden
ERNSTIGE AANRIJDING
NABIJ DE VINKEBRUG.
Lente!.
Wegens gebrek aan belang
stelling ontbonden.
De autobussen in de stad.
Verboden te stoppen voor in- en
uitlaten van passagiers.
in dit nummer.
J. J. WEBER ZOON
OPTICIENS - FABRIKANTEN
Koningstraat 10 Haarlem.
Telegrafisch Weerbericht
Verdrag Nederland-België.
Evert Cornelis.
Vereeniging „Oost en West".
Haarlemsche Bach vereeniging.
Kindervoeding.
Advertentie!) 35 centa ratel
Bij contract belangrijke korting.
Advertentiên tuMcben den tekst
als ingezunaen mededeeling, 60 ct
per regel, op de le pagina75 ct
pet' regeL Vraag- en aanbod-ad*.-*'
tentiën 14 regels 60 ct per
plaatsing; elke regel meer 15 et.
bi? vooruitbetaling
NIEUWE HAARLEMSCHE
De abosft»»Liaal .prijs bedraagt ,ronC
Haarlem es Agentschappen:
Per kwartaal 3.25
Per week 0.23
Franco per post per kwartaal bij
vooruitbetaling 3^8
Bureau*: NASSAULAAN 49.
Telefoon Nc. 13866 (3 lijnenj.
Postrekening No. 5970
Alle abonne's op dit blad zijn, ingevolge de verzekeringsvoorwaarden
tegen ongevallen verzekerd voor een der
ïrzekeringsvoorwaarden f Qflfifi Levenslange geheele ongeschiktheid tot werken dopr f 7Cfl bij een ongeval met'fQöil - M} verlies van een hand, f IOC bij verlies van een fCJJ Wj n breuk ,an
volgende uitkeermgen: «JUUU. verlies van beide armen, beide beenen of beide oogen: J JU."doodelijken afloop: I AuU- een voet of een oog: 1 IAcl, duim of wijsvinger: 1 been of arm.
v. een
vinger.
Eenige dagen geleden kwam te Leeuwar
den in de Pastorie van den Hoogeerw. De
ken Xaas onder de schaduw van den ranken
en sierlijken toren der St Bonifatiuskerk, 't
verleden jaar door Z D. H. den Aartsbis
schop benoemde Bestuur, der St. Bonifatius-
broederschap bijeen.
't Was een blijde vergadering.
Het belooft goed te worden met de ver
eering Van den H. Boniiatius in Nederland.
't Is geen nieuwe godsvrucht. Bijna twaalf
eeuwen leeft zij.
Sinds de Friezen in 755 den grooten
Apostel en zijn gezellen den palm der mar
telaren schonken en de eerste vereerders
van zijn relieken deze in zegetocht van stil
len godsvrucht over Utrecht brachten naar
zijn laatste rustplaats Fulda, is men uit de
Duitsche en Dietsche gouwen steeds in
booge vereering opgegaan naar de beide
heilige plaatsen, niet het minst naar Dok
kum Maar Duitschland was toch Nederland
verft voor in de versiering van zijn na
tionaal heiligdom.
0, te Dokkuir staat een heel mooi kerkje,
een van de eerste van Cuijpers, even buiten
het stadje ligt de Bonifatiusbron, waarop
een min of meer kunstzinnige pomp staat,
maar het was niet dat. wat net eigenlijk zijn
moest, zijn kon
Naar de bron trok men op, zelfs in pro
cessie, door weiland, waarin de koeien
graasden, door hoog of laag gras. door nat
en vuil gras zonder dat men er een meter
vrijen grond had, waar men doen kon, waar
toe de godsvrucht aanzette.
Zoo was het nog een paar jaar geleden,
toien een veertig Friescbe priesters samen
kwamen op die gewijde plaats en het met
Pastoor Arends eens bleken, dat het anders
moest worden
't Is heel anders geworden.
En daarom was het verleden week te
Leeuwarden zoo'r< blijde vergadering Men
is begonnen met beslag te leggen op een vrij
groot terreih, onmiddellijk aan de bron.
Betalen kon men het niet, maar niet zon
der grond vertrouwde men op de vele ver
eerders die de H Bonifatius in Nederland
nog telt.
Zij zouden, zoo geloofde men, den grond,
St. Bonifatius toegewijd wel vrijkoopen.
Voor een rijksdaalder ongeveer per vier
kanten meter kon men het elk voor een
deel doen.
En heel wat vereerders en vereersters
kochten hun vierkanten meter om die in
altijddurende erfpacht over te geven aan
de parochie Dokkum.
IBisschoppen gingen voor en kochten tien
tallen meters, de Aartsbisschop 40, de
Bisschop Van Haarlem zelfs honderd vier
kanten meters. Een vermogende familie
kocht den grond vrij voor de plaatsing van
een altaar, een andere voor de oprichting
van een standbeeld. Honderden stuurden
hun rijksdaalder aan den Pastoor van Dok
kmb, die lijsten van namen möcbt schrij
ven., ia hel Register van bezitters van St.
Bonifatius grond.
En ijdel is zeker niet de verwachting,
dat binnen niet te langen tijd de grond
hij de bron geheel zal zijn vrijgekocht.
Het goede voorbeeld zal goed doen
volgen.
Niet minder verblijdend was de mede
werking der gemeente Dokkum. Het nood
zakelijk' geworden uitbreidingsprogram
hield rekening met de wenschen van de
vele vereerders van den grond rondom die
bron.'Het ontwierp een geheel nieuwe wijk.
schilderachtig en smaakvol aangelegd aan
en rondom de bron en het verbindingswa.
ter tot de pomp aan den grooten weg. Een
breede met boomen beplante weg, loopt
nu vanaf dien grooten weg langs de eene
zijde van het water naar de bron, buigt
zich daarom heen om langs de andere zijde
van het water naar den grooten weg terug
te gaan. Wel belemmert de wat starre^ hou
ding van éen bezitter van een der weiland-
perceelen over een klein gedeelte de vol-
tooing van den dubbelen bronweg, maar, al
hebben Friezen harde koppen, wij kunnen
moeilijk veronderstellen dat de bezitter niet
voor een redelijk accoord zou te vinden zijn
en hier -geen oplossing naar den zin van
beide partijen zal zijn te verkrijgen, Rond
om de bron is een kleine parkaanleg ont
worpen. Op dit park loopen weer een
paar verbindingswegen uit, waaraan reeds
hier en daar fraaie huizen verrijzen.
Aan één zijde ligt bet terrein der St. Boni-
fatius-stichting.
Wij kennen de bron met bet omliggende
weiland niet meer terug.
't Is allemaal nieuw en anders geworden.
Een beeld-van de nieuw opbloeiende Bo-
nifatiusbroederschap.
Honderden nieuwe leden traden ïntus-
schen daartoe toe. In verschillende paro
chies werd de Broederschap daartoe nieuw
opgericht,, in sommige aanstonds met twee,
driehonderd leden. Aan de spits^ staan,
Workum en Blauwhuis, belde in Friesland,
met ruim driehonderd elk.
Het hoofdmoment der openbaree vereer
ring zal zijn de dag der Nationale bedevaart,
voorloopig geplant op Zondag en Maandag
na bet feest van den H. Bonifatius, op 6 en
7 Juni.
Het ligt in de bedoeling des Zondags
avonds de nationale hulde te openen mot
een luisterrijke plechtigheid in de mooie
groote Bonifatius kerk te Leeuwarden, ge
volgd door een feestvergadering in een der
grootste zalen der stad. Het bestuur der
Broederschap heeft grond voor de verwach
ting, dat Z. D. H. de Aartsbisschop en wel
licht nog andere bisschoppen aan de na
tionale hulde zullen kunnen deelnemen en
daaraan.' nog hoogeren luister zullen kunnen
schenken. Tientallen pastoors hebben reeds
hun komst met velen hunner parochianen
toegezegd De Bonifatiusbroederschap die
dit jaar te Leeuwarden haar gouden feest
viert, zal de gelegenheid niet ongebruikt
laten om haar feestvreugde te vergroofen
door de aansluiting bij de nationale.
Des Maandagsmorgens gaat men naa»
Dokkum.
Voor den nacht zou Dokkum zeker te
klein zijn.
Dokkum zal ook te klein zijn voor dien
dag.
Maar er zijn maatregelen genomen.
De Kerk is zeker te klein.
Maar het terrein is in aanleg en zonder te
kunnen zeggen, nu reeds, welke plechtighe
den er zullen plaats hebben, het eigen be
sloten-terrein biedt de gelegenheid tot ker-
kfelijke plechtighden, waaraan zeker de
meest mogelijke luister zal worden bijgezet
Ook die aanleg kost nog veel geld, de op
hooging van het terrein vraagt bog weer
exti;a acht duizend gulden, de beplanting
vijfduizend, een gedeeltelijke overdek
king twee en een half tot drieduizend, even-
zooveel een standbeeld ter eere van St. Bo
nifatius in het midden van het terrein vlak
over de bron, niet minder ook het over
dekte altaar, maar waar Katholiek Neder-
land reeds zoo ondubbelzinnige blijken gal
van nieuw opbloeiende godsvrucht tot hem,
die zijn bloed gaf tot bekeering van Neder
land, daar komen van een of andere zijde
de bedragen voor de aangegeven doeleinden
wel in.
Ik ben echter nog .niet aan het einde van
mijn jubelzang.
Er is qog meer.
Ter gelegenheid van de nationale bede
vaart verschijnt een St. Bonifatiusboek, dat
misschien een Jaarboek wordt waarvoor
reeds verschillende schrijvers biidragen toe
zeiden of inzonden. Jk noem Pater Kronen,
burg C.S.S.R., over diens vereering in Neder
land. Prof. Dr. Brom over zijn plaats in de
beschavingsgeschiedenis des vaderlands. Prof.
Dr. Mulder S. J. over zijn opvoedkundige
beteekenis. Prof. Dr. Jong uit Rijsenburg
over de oude levens. Pater Molenaar uit
Sittard wellicht over zijn innerliik leven. Dr.
Fejix Rutten schrijft over het heiligdom te
Dokkum, dat hij persoonlijk bezocht om er
vol geestdrift over te kunnen schrijven. Ziin
echtgenoote Marie Koenen geeft een mooi
verhaal uit den tijd van den Bisschop-Marte
laar. Zélf hoop ik ook een plaatsje over te
houden voor een bijdrage of een bloemlezing
uit oude 'geschriften. Ik legde reeds beslag
op een mooi versje van J. Stalpart van der
Wielen, door hem zeiven ook getoonzet. Re
productie-van moaie schilderijen en beelden
zullen de uitgave sieren, in één woord, de
Broederschap hoopt er iets moois van te
maken, terwijl het toch voor een gulden te
koop za! zijn.
Nog iets anders eindelijk organiseerde de
nieuwe Broederschap.
Ook de radio moest de lof van Bonifatius
verkondigen en zijn naam over de Neder-
landsche gouwen doen weerklinken.
Men heeft er over gedacht, de feestver
gadering op Zondagavond 6 Juni over te
seinen naar Hilversum. De lof van St. Boni-
facius zou er weerklinken met de muziek
van een Bonifatius-oratorium. hetzij van Ni-
clai. hetzij van Wilberger. Misschien ver
vangt ook andere muziek een der beide ora
toria, die, hoewel niet zonder verdienste, voor
uitvoering op dien avond niet onder alle op
zichten in aanmerking komen. Mgr. v. Schaik
uit Culemborg en Kap. Bruggeman uit Leeu
warden bereiden de muziekuitvoering van
dien vavond voor en zijn ons borg. dat er
iets goeds geboden wordt. Maar het schijnt
bezwaarlijk dien avnod uit te seinen. Daar
om besloot men tot inslaan van een eenvou
diger weg. Pastoor Perquin O.P. te Amster
dam was dadelijk bereid een Dinsdagavond
vrij te maken voor de Broederschap. En zoo
zal morgenavond. Dinsdag 23 Maart, de H.
D. O. van Hilversum aan geheel Nederland
brengen behalve een rede, die geen aanbe
veling meer behoeft, van Prof. Dr. Brom over
„Bonifatius'', de Missa Sancti Bonifatii; In
ttoitus en Graduale in het Gregoriaanscb,
Kyrie. Gloria Sanctus an Benedietus van
Orlando de Lasse. uitgevoerd door een
Utrechtsch koortje van dames en heeren on
der leiding van den beer Hejjmans. Directeur
van het zangkoor van de kerk aan de Bilt-
straat. te Utrecht.
Een heerlijke gedachte is het zeker, zoo
Bonifatius' naam over en door Nederland
te hooren gaan.
Er zijn wel bloempjes ontloken aan de
groene Friesche wei, bloempjes die_ zich
laten plukken en uitdeelen aan al wie er
een tuiltje van wenscht.
Wij voelen weer, dat we in Gods Kerk
ook een eigen tuintje hebben. We hebben
Heiligen, bloemen van Gods tuin ih alle
landen der wereld, maar ook in Nederland
We hadden en hebben veel te veel de ge
dachte, dat de Heiligen verre van ons' af,
heel hoog boven ons staan.
Wé worden door de vereering van onze
Vaderlandsche Heiligen gewaar, dat ook
Nederlands grond Heiligen kweekt.
Uitheemsche bloemen zijn in Nederland
in eere. Crysantemums en oleanders bloeien
er en sieren Kerk en huis. Maar we hebben
ook mooie eigen bloemen. Onze tulpenvel
den zijn beroemd, onze rozen evenaren de
schoonste. Zoo ook in de Kerk. Eerbied en
vereering voor een Kleine Teresia, het be
minnelijk Carmelietje uit Frankrijk, een H.
Antonius in Portugal geboren, in Italië ge
storven, maar eerbied en vereering niet
minder voor de Heiligen uil eigen Kring
voor een Canisius en Bonifatius en hoeveel
anderen we zouden kunnen noemen Voor
heden mogen we, omdat op hem de om
standigheden bijzondere aandacht vestigen,
ons bepalpn tot een opwekking tot natio
nale, werkelijk nationale hulde aan Bonifa
tius, een dér mooiste rozen uit ozen eigen
tuin.
Nijmegen.
DR. TITUS BRANDSMA,
O. Carm.
Als opvolger van den Weleerw.' Pater J.
B. G. Verhaar O. F. M., is door Z. D. H.
den Bisschop van Haarlem benoemd tot
president van de St. Jozergezelien-vereeni-
ging I de Weleerw. Pater J. J. C. Hentzen
O. F. M., kapelaan aan de parochiekerk van
den H. Antonius aan de Nieuwe Groen
markt.
De installatie van den nieuwen president
zal a.s. Zondag, des avonds 8 uur, plaats
vinden.
Onder voorzitterschap van den heer J. J.
Bisschop vergaderde Zaterdagmiddag in ge
bouw „St. Bavo" te Haarlem de R. K. Kies
vereeniging in den Prov. Kieskriijg Velsen.
Onder de aanwezigen bevonden zich ook
de heeren Bergkamp en dr. Drooglever van
de Prov. Staten van Noord-Holland, die
door den Kieskring Velsen afgevaardigd
worden.
Na op de gebruikelijke wijze de vergade
ring geopend te hebben, heette de voorzit
ter allen welkom, inzonderheid de beide
Statenleden.
De secretaris, de heer P, Heilkcr, las de
riotulen der vorige vergadering, welke onder
dankzegging gearresteerd werden.
Medegedeeld wordt, dat tot vice-voorzit-
ter is benoemd de heer J. P Handgraaf uit
Velsen en tot 2en secretaris de heer Th.
Teylen, uit Haarlemmer liede.
De secretaris bracht dan het jaarverslag
uit, waarvoor hem hartelijk dank gebracht
werd.
Uit bet jaarverslag van den penningmees
ter, den heer H. J. Post, bleek, dat de ont
vangsten bedragen Jmdden in 1925 1018.92
en de uitgaven 448.25; zoodat er 1 Januari
1926 en kas was f' 570.67.
De bescheiden waren in orde bevonden
en onder dankzegging werd de betrokkén
functionaris gëdécha'-geerd.
In de commissie tot het nazien der hóe
ken over 1926 werd benoemd de afdeeling
Bovenkerk.
Besloten werd, op voorstel van het bé
stuur, ook dit jaar geen contributie té. hef
fen.
Eveneens werd besloten, de bestaande
bestuursvacature voorloopig niet aan' te
vullen.
Bij de rondvraag memoreert de heet Heil-
ker het z.g. laffe gedrag der Tweede Ka
mer, die ten tweede male den post van het
Gezantschap bij het Vaticaati verwierp.' Spr.
heelt zich afgevraagd, of het katholieke
volk dit alles lijdelijk moet aanzien. Spr.
gelooft van niet. Het landsbelang is ver
waarloosd ter wille van enge partijpolitiek
Over de katholieke Kamerfractie mag
men denken, zooals men wil, maar zij heeft
zich als éénheid betoond. (Applaus)
Maar een enkel woord van protest mag
men wel laten hooren en daarom stelt spr.
de volgende motie voor:
De R. K. Kiesvereeniging inden Provin
cialen Kieskring Velsen, in algemeene ver
gadering bijeen,
kennis genomen hebbende van de rede
van den Minister van Buitenlandsche Zaken
en van het daarop gevolgde Kamervotum ter
aanzien van den post voor het gezantschap
ter Vaticaan,
laakt ten sterkste de houding van die
leden der Tweede Kamer, die door hun
tegenstem 's lands belapg piot voeten 'traden
ter wille van enge partijpolitiek.
brengt oprechte hulde aan de R.' K. Ka
merfractie, 0
en gaat over tot de orde.van den dag.
Bij acclamatie werd deze motie aangeno
men.
Daarna werden nog enkele huishoudelijke
f .en besproken, waarna de voorzitter de
bijeenkomst onder dankzegging en met den
Christelijken groet sloot.
J
Door de afd. Haarlem en Omstreken van
de Ned. Natuurhistorische Vereeniging is
aan het Bloemendaalsche Gemeentebe
stuur een request gezonden waarin o.a.
voorkomt:
Hoewel het betreurend, dat juist een van
de weinige wandelbosschen uit onze omstre
ken door uw college als villawijk bestemd
is, met waardeerende belangstelling kennis
genomen heeft van uw' voorloopig besluit
een deel daarvan aan de bebouwing te
onttrekken.
Het is ondergeteékenden echter opgeval
len, dat een der plekken, die uit een oog
punt van landschap en plantengroei tot
een der merkwaardigste van de duinstreek
gerekend mag worden, niet in het gedeelte
opgenomen is dat aar. de bebouwing ont
trokken is. We bedoelen een beekje en
haar oevers, de groeiplaats van Primula
acaulis, een soort die in ons land in hoofd
zaak voorkofnt in uw gemeente, terwijl de
groeiplaats langs dien beek tot een van de
mooiste gerekend mag worden. Wel komt
deze plant ook nog op een andere plaats
voor in het Naaldenveld, doch waar de pri
maire weg ontworpen is. Het lijkt ons zeer
kans van 'slagen tehebben.Ued. te verzoe
ken, bedoelde beek met haar omgeving te
sparen, te meer, waar deze nog verschil
lende andere soorten herbergt, die steeds
zeldzamer worden. We noemen Listera ova-
ta en Adoxs anschattelina e. a. die teza
men met de meer algemeene soorten Pteris
Annilina en Caltha palustris dit beekje tot
een uit plantengeografisch oogpunt zeer
merkwaardige plek gemaakt heef). Mocht
Ued. er toe kunnen besluiten het groote
beschermde terrein in het westen van het
Naaldenveld iets kleiner te maken, dan zou
dit terreintje zonder 'tosten tot het ver
plichte onbebouwde gedeelte kunnen be
hooren.
Verder, biedt de vereeniging haar mede
werking aan bij eventueel noodzakelijke
bewaking enz.
Andere Vereenigingen, als de Ver. tot
behoud van Natuurmonumenten zullen
waarschijnlijk adhaesie aan dit request be
tuigen en de requestreerende vereeniging
hoopt dat bij het bekend worden hiervan
vele Haarlemsche vereenigingen dit even
eens zullen doen.
De burgemeester van Haarlem maakt be
kend, dat de keuringsraad voor de inge
schrevenen^ voor den dienstplicht, lichting
1927, dezc^jemeente zitting zal houden te
Haarlem, in het gebouw „Den Doelen", aan
de Gasthuisstraat No. 32, volgens onder
staande regeling:
Des voormiddags 9.15 uur, op Vrijdag 16
April 1926, voor hen wier namen op het
alphabetisch register der lichting 1927 voor
komen onder de volgnummers 1 tot en met 29;
op Maandag 19 April 1926, als voren, de
volgnummers 53 tot en met 79; op Dinsdag
20 April 1926, als voren de volgnummers 104
tot en met 129; op Woensdag 21 April 1926,
als voren de volgnummers 150 tot en met
175; op Donderdag, 22 April 1926, als voren
de volgnummers 197 tot en met 224; op
Vrijdag 23 April 1926, als voren de volgnum
mers 245 tot en met met 269; op Maandag
26 April 1926, als voren de volgnummers
290 tot en met 316; op Dinsdag 27 April
1926, als voren de volgnummers 339 tot en
met 365; op Woensdag 28 April 1926, als
voren de volgnummers 396 tot en met 413;
op Donderdag, 29 April 1926, als voren de
volgnummers 436 tot en met 460; op Maan
dag 3'Mei 1926, als voren de volgnummers
4'81 tot en met 505; op Dinsdag, 4 Mei 1926,
als voren de- volgnummers 527 tot en met
553; opi Woensdag 5 Mei 1926, als voren de
volgnummers 576 tot en met 600; op Don
derdag 6 Mei 1926, als voren de volgnum
mers 621 tot en met 645; op Vrijdag 7 Mei
1926, als voren de volgnummers 670 tot en
met 694; op Maandag 10 Mei 1926, als voren
de volgnummers 715 tot en met 743; op
Dinsdag 11 Mei 1926, als voren de Volgnum
mers 764 tot en met 782; alsmede voor de
7 der tijdelijk ongeschikt verklaarde der
lichting 1926; op Woensdag 12 Mei 1926,
overige lijdelijk ongeschikt verklaarden der
lichting 1926; óp Zaterdag 15 Mei 1926, voor
afdoening van de kazen, welker behan
deling nog niet is afgeloopen.
Des namiddags 1.30 uur: op Vrijdag 16
April 1926, voor hen wier namen op het
alphabetisch register der lichting 1927 voor
komen onder de volgnummers 30 tot en met
52; op Maandag 19 April 1926, als voren de
volgnummers 80 tot en met 103; op Dinsdag
20 ApHl 1926, als v.oren de volgnummers 130
lot en met 149; op Woensdag 21 April 1926,
als voren de volgnummers 176 tot en met
196; op Donderdag 22 April 1926, als voren
de volgnummers 225 tot en met 244; op
Vrijdag 23 April 1926, als voren de volgnum
mers 270 tot en met 289; op Maandag 26
April 1926, als voren de v.olgnummer.s 3)7
tot en met 338; op Dinsdag 27 April 1926. als
voren de volgnummers 366 tot en met 385;
op Woensdag 28 April 1926, als voren de
volgnummers 411 tot en met 435; op Don
derdag 29 April 1926, als voren de volgnum
mers 461 tót en met 480; op Maandag 3 Mei
1926, als voren de volgnummers 506 tot er.
met 526; op Dinsdag 4 Mei. 1926, als vor'n
de volgnummers 554' tot en met 575; op
Woensdag 5 Mei 1926, als voren de volg
nummers 601 tot en met 620; op Donderdag
6 Mei 1926, als voren de volgnummers 646
tot en.qiet 669; op Vrijdag 7 Mei 1926, als
voren de volgnummers 695 tot en met 714;
op Maandag 10 Mei 1926, 6ls voren de volg
nummers 744 tot en met 763; op Dinsdag 11
Mei 1926. voor 20 tijdelijk ongeschikt ver-
klaardeA der lichting 1926.
Mijnheer de Redacteur,
Met volle sympathie, met vreugde heb ik
in de „Nieuwe Haarlemsche Courant" van
Woensdag 17 Maart uw stuk gelezen over
de stervende Staalwaterbron in de Haar
lemmermeer.
Dit stuk legt nu eens den vinger op een
diepe wonde in het hart van Haarlems Ste
demaagd, die zeker al tientallen van jaren
treurt om haar verwaarloosde veste. Haar
lems hoogste bloei zag ze immers opsprin
gen uit het geneeskrachtige water.
De wonde is diep, verkankerd misschien;
maar nu ze in al haar onvergeeflijke ver-
waarloozing van alle rechtgeaarde Haar
lemmers gehoond is; nu „het doekje voor
't bloeden" er af is, nu moet het mes er
maar in gezet worden, diep, zóó diep, dat
zelfs de diepste, oudste ziektekiemen, er
radicaal worden uitgesneden;" er nlöel weer
gezond vleesch. zelfs zonder iitteeken voor
in de plaats komen.
Ik licht een veelbelovend zinnetje uit dit
zeer suggestieve artikel:
.„doch wij gelooven, indien een krach
tige hand het werk weder opvat, de Staal
waterbron weer in haar oude en nog groo-
tere glorie za! herrijzen."
Dit is nu fets waarvanalle Haarlemmers
tot in dé ziel overtuigd moesten zijn, maar
vooral die Haarlemmers, die zuchten en kla
gen over hooge belasting! doen ze dit niet
allemaal?
Elke druppel bronwater kan voor Haarlem
in een goud tientje worden omgezet, als het
maar durf in zijn hart heeft, zooals in den
tijd van de Kenau's en de v. d Wervenl
We leven nu in een tijd van de onmoge
lijkste mogelijkheden!
Niemand kan en durft dit ontkennen. Maar
Haarlem in de toekomst hoog boven alle ste
den in Nederland uit te tillen met zijn reu
zen hefboom D eBron, behoort allerminst tot
de onmogelijkheden. Alk er een wil is, is er
een weg! Haarlem moet een badplaats wor
den.
Ik ben geen Haarlemsche. Voordat' ik in
zijn prachtige omstreken kwam wonen, on
geveer 15 jaren geleden, was ik maar een
maal in Haarlem geweest; maar toen ik
de typisch mooie stad met zijn heerlijke om
streken leerde kennen, heb ik het dadelijk
aangevoeld bijna als een beleediging voor
heel Nederland, dat Haarlem zijn Wilhel-
mina-Bron aan zoo schandelijke vergetelheid
had prijsgegeven.
Neen, ik ben geen Haarlemsche; wél een
Bloemendaalsche; maar dat is hetzelfde;
als men soms drie maal per dag met het
trammetje heen en weer reisi, dan voelt
uien voor Haarlem en als je maar van
de annexatie afblijft is Haarlem Bloe-
mendaal en Bloemendaal Haarlem. Ze
hooren bij elkaar als de gouden lijst om de
beroemde schilderij.
Wat heb ik me in 't begin dikwijls woe
dend gemaakt op de Haarlemmers die de
goudmijn, die zoo maar aan hun poort ligt
met hebben weten te ontginnen.
Eens ontmoette ikeen ras-echte Haar
lemmer en die heeft me toen de geschiede
nis van de Wilhelmina-bron eens verteld;
waarachtig, die strekt Haarlem allerminst
tot eer.
In het stuk in de ,,N H. Ct." staat;
„Oberlahnstein gaf Staalwater; de Haar
lemmermeer gaf Staalwater, doch Oberlahn
stein won het in appreciatie."
Is U daarvan wel zoo heel zeker, mijn
heer de Redacteur?.Zou het ook kun
nen zijn dat onze kloeke Oostelijke buren
het wonnen van de Haarlemmers in slim
heid en durf in exploitatiegeest, in toe
komst-vizier, in réclame-inzicht, enz....
zoodat ze in 't begin maar vast dadelijk alle
aandeelen van de Haarlemsche bron op
kochten om het heft in handen te krijg en t
om later beter de dubbeltjes of de bankjes
van 1000 binnen te halen? 't Is maar 'n
vraag?
Een 40 jaar geleden bad ik een kennis m
Amsterdam die Wilhelmina-bron dronk; ze
kon er niet over uitgeroepen komen; als ze
het veertien dagen gedronken had voelde
ze het dadelijk.
Neen, aan de kwaliteit lag het niet!
Nu weet niemand meer wat Wilhelmina-
water is. Een.'ge malen heb ik in Haarlem
in een restaurant met opzet „Wilhelmina-
water" gevraagd, en wat kreeg ik ten ant
woord: „dat hebben we niet, u kunt even
goed „Victoria" nemen."
Dit was in Haarlem, verstaat u me goed?
Eens had ik het voorrecht in Haarlem
de vader van onze vroede vaderen bij een
particulier bezoek te ontmoeten; ik sprong
toen even op mijn stokpaardje en bracht de
staalwaterbron ter sprake, en Z.E.A. was
Alleen GR. HOÜT3TR. .87, Telef. 12540
het niet roerend met me eens, maar....
En toch, ik vraag, zou er een prachtiger
ligging voor een badplaats denkbaar zijn dan
Haarlem:
1. Een typisch keurig oude stad, met veel
historische herinneringen en een wereld
beroemd museum;
2. onder de rook van, laten we maar
zeggen, een wereldstad! denkt hierbij aan
het Rijksmuseum met zijn schatten in Am
sterdam;
3. met zijn eenige omgeving van onge
ëvenaard nafuurschoon, met zee. boscb en
duin naast de deur!
In visioen zie ik Haarlem over eenige 10-
tallen van jaren! Een juweeltje van een in
tieme badplaats, waar zieken komen, die
echt ziek zijn; die er komen om gezqnd
te worden. Zieken, die dus geen behoefte
hebben aan het gejaag en geflirt, aan de
buitensporige vermaken van onze mondaine
badplaatsen.
Door heel veel menschen wordt het le
ven tegenwoordig veel geestelijker aange
voeld! ook het zieleleven vraagt dan om
verzorging! Ook in dit opzicht moet Haar
lem worden een elite-badplaats, waar de
menschen met vreugde en hoop op herstel
komen om het wereldsche gedoe aan bad
plaatsen eigen te ontvluchten.
Ongeveer 80 jaar geleden schreef Potgie
ter oud Jan Salie, het duffe jongste zoon
tje Van Jan en Jannetje bij de geboorte
en in de eerste tevensjaren aan de „Bron"
die Haarlem beroemd en rijk had kunnen
maken, was het geslacht van deze Jan Salie
in Haarlem zeker nog niet uitgestorven.
En nu?
O, 't is best mogelijk, zelfs zeer waar
schijnlijk, dat Jan Salie nóg in zijn hoekje
zit met zijn kopje salie-melk in de hand,
dat hij mompelt: „Waf is die Juffrouw Pee-
ters aan 't doorslaan".
Maar 't doet er niet toe; laat hem weer
muilen en piekeren in zijn hoek. D hebben
ook nog Jan Kordaat en Jan Krediet in zijn
familie; flinke kerels, laat die eens naar
voren komen; en alle Jantjes die durf in
hun lijf hebben.
Wat is er nu noodig om de Staalwater-
bi-on weer productief en Haarlem tot een
badplaats te maken?
Denkt er eens over na, wat Oberlahnstein
gedaan heeft?
Wat er dan nog noodig is?
a. Eenige flinke mannen met onderne
mingsgeest.
b. Een groot kapitaal. Is er geen geld ge
noeg in de wereld?....
c. Een klein legertje geestdriftige jonge
dokters.
Ter overweging.
Bloemendaal.
St. Benedictus.
F. A. M. PEETERS.
Op hol.
Zaterdagmiddag ongeveer 3 uur sloeg een
oaard. dat even onbeheerd stond op het
Houtplein en bespannen was voor een plat-
tenwagen, doordat het schrok voor het ge
toeter van een auto, op hol. In vliegende
vaart ging het de Dreef op en eerste bij
„Dreefzicht" kon het door een paar mannen
gegrepen worden en aan den hevig ge
schrokken voerman worden overgegeven.
Hoewel er veel ivandelaars waren, is het
gelukkig zonder ernstig ongeval afgeloo
pen.
Men bericht ons, dat hedenmorgen nabij
de Vinkebrug een ernstige aanrijding met
de electrische tram heeft plaats gehad. Met
de tram, welke om 10 uur uit Haarlem was
vertrokken, is nabij de Vinkebrug een man
aangereden. Met de eerste tram, welke uit
de richting Amsterdam aankwam, is de man
naar het St. Elisabeth's Gasthuis te Haarlem
vervoerd. Zijn toestand is hoogst ernstig.
Op den eersten morgen van de lente lag
er op de slooten een ijslaagje vad wel een
centimeter dikte en kon men de kerkgan
gers ter kerk zien trekken, de mannen met
opgezette kragen, de dames met de han
den in de moffen, en den zomerhoed op
't hoofd! om beschutting te zoeken tegen
den kouden Noord-ooster.
Bloeiende hyacinthen-velden, zwellende
boomknoppen en zingde vogels hadden me
nige huisvrouw zoodanig aangetast met de
schoonmaakkoorts, dat zij in haar zomer
droomtoestand aan de winterlogée, de
kachel, de gastvrijheid had opgezegd.
We hopen, dat dit niet tengevolge zal
hebben gehad, dat de heer des huizes
warmte en gezelligheid gedurende den kou-
den Zondag heeft gezocht bij het biljart.
Maar 't gevaar daarvoor, o schoonmaak-
minnende huismoeders, is niet denkbeeldig.
Overigens was de koude gast ook een
tegenvaller voor de bollenstreek, waar de
mooie Hyacinthenvelden menig bezoeker
en menig dubeltje beloofden. Helaas geen
sterveling waagje' zich in de kou en zoo
was deze Zondag voor Haarlem en de
streek een verloren dag.
Op de gehouden jaarvergadering
der vereeniging voor Vreemdelingen
verkeer te Santpoort in café Zomerlust,
bleek de opkomst zeer slecht. Aanwezig
waren vier bestuusleden en een lid: de café
houder. Wegens gebrek aan belangstelling
werd besloten de vereeniging te ontbinden.
B. en W. wijzen stopplaatsen aan.
Het geval doet zich soms voor, dat be-
stuurders van autobussen op Willekeurige
plaatsen binnen deze gemeente stoppen voor
het in- of uitlaten van passagiers. Zulks kan
gevaar opleveren, zoowel voor de vrijheid
en veiligheid van het verkeer op den open.
baren weg, als voor de betrokken passagiers
Langs administratieven weg kon deze aan
gelegenheid reeds worden geregeld voor die
autobussen, welke B. en W. een standplaats
vergunning vroegen. Zij echter, die- geen
bepaalde standplaats op den openbaren
Doodelijk ongeluk op de Amsterdamsch#
Vaart.
De begrooting van Arbeid.
De liquidatie van de N. O. T. geëindigd.
Incidenten te Roosendaal bij landverhuizing.
Ds. Geelkerken en het vonnis der Synode.
Het soc.-dem. voorstel inzake ontwapening.
De Tilburgsche wollen stoifenindnstrie be
dreigd?
Verbetering der Volkshuisvesting.
De legerhervorming in Frankrijk.
De verklaringen van minister Péret in de
Fransche Kamercommissie van Financiën zijn
vrij optimistisch.
De koningin-moeder van Denemarken over
leden.
Een brand in een vnurwerkiabriek van' To
kio verwoest 800 huizen.
Zie verdei ook Laatste Nieuws.
7vmim#r,7
Barometerstand 9 uur v.m.: 769. Stilstand.
Licht op. De lantaarns moeten morgen
worden opgestoken om 6.45.
Medegedeeld door het Kon. Ned. Meteoro.
logisch Instituut te De BildL
Naar waarnemingen in den morgen van
22 Maart.
Hoogste Barometerstand 775.8 m.M. te
Thorsbavn.
Laagste Barometerstand 754.8 m.M. te
Coruna.
Verwachting van den avond van 22 tot
den avond van 23 Maarti
Krachtige tot matige oostelijke tot noor
delijke wind, hali tot Zwaarbewolkt, weinig
of geen neerslag, lichte vorst 's nachts in
zuiden, iets zachter overdag.
weg innemen, zijn ten deze in het algemeen
geheel vrij.
Het komt B. en W. gewenscht voor daar
in te voorzien, zoodat zij m overleg met de
Commissie voor het ontwerpen en herzien
der strafvorderingen voorstellen een aan
vulling der Algemeene Polit everoddening
goed te keuren, waarbij bepaald wordt:
„Het is aan bestuurders van openbare
middelen van vervoer (geen tramrijtuigen
zijnde) verboden op den openbaren weg
reizigers in- of uit te laten of hun tot in-
of uitstappen gelegenheid te geven op an
dere dan de door B. en W. door middel van
borden aangegeven stopplaatsen.'*
Op initiatief van de heeren A. H. baron
van Hardenbroek en Jhr. J. C. Mollenis, is
hier ter stede een comité van actie opge
richt tegen het verdrag Nederland-België,
Naar het R. Nbld. verneemt, is Evert Cor-
nelis het directeurschap aangeboden van de
Utrechtsche Toonkunstafdeeling, dat openge.
komen is door 't bedanken van Johan Wa-
agenar. De heer Cornelis zou 't aanbod in
overweging hebben genomen. Of hiervan het
gevolg zal zijn, dat de heer Evert Cornelis
zal bedanken als directeur van de Haarlem
sche Toonkunstafdeeling kon men ons nag
niet mededeelen.
Voor de afd. Haarlem en Omstreken van
de vereeniging ,Oost en West," wordt in den
schouwburg aan den Jansweg op Donderdag
25 Maart a.s., des avonds 8 uur, een lezing
met lichtbeelden gehouden door den heer
Ir. N. J. M. Taverne; leider van den Vul-
canologischen dienst in Ned. Indië, overf,
„De Vulkanen van Java."
De Haarlemsche Bachvereeniging geeft het
negende concert op Dinsdag 23 Maart 1926
des avonds 8 uur in de gemeentelijke Con
certzaal, met medewerking van bet orkest
van het Concertgebouw te Amsterdam, on
der leiding van Willem Mengelberg.
Het programma is als volgt:
Eerste Symphonie C. gr. t. Op. 21, Adagio
Molto, Allegro con Brio, Andante cantabile
con motto. Menuetto. Adagio, Allegro Molto
e Vivac, L. van Beethoven. (1770—1827.).
Preghiera, voor orkest en orgel, E. von
Brucken Fock (geb. 1857).
Pauze.
Eerste Symphonie (D. gr. t), Langsam,
schleppend Frisch und Belebt kraltig be-
wegt Recht gemachliche (Trio) 'Geierlich
und gemessen Sehr einfach und schlicht
wie eine volksweise. Finale, Gustav Mahler
(1860—1911).
Begin van het tweede gedeelte te 9% uur-
De vereeniging Kinderyoeding reikte in do
afgeloopen week aan warm voedsel uit:
Maandag 191; Dinsdag 179, Woensdag 182;
Donderdag 174; Vrijdag 176; Zaterdag 173
porties.