Nieuwe Haarlemsche Courant | 1926 | 31 maart 1926 | pagina 9

Annexatie

BRIEVEN UIT FRANKRIJK.

Jinnenlandsch Nieuws.

NIEUWE HAARLEMSCKE COURANT.
Derde Blad Woensdag 31 Maart 1926

MARKTNIEUWS.

Belasting op hopropyl-alcohol.

-ut obusdiensten.

GEMENGD NIEUWS.

Inbraak te Apeldoorn.

Ernstig ongeluk.

Geheime distilleerderij ontdekt.

Dominé had zich niet vergist.

DOOR ZES HONDEN AANGEVALLEN.

VISSCHERIJ.

AMSTERDAMSCH NIEUWS.

Schiphol in o^meinie-exploitatie
De eerste Lvchtha venmees ter.

KUNST EN KENNIS.

.„-.n.n 1,11

DE PARIJSCHE REINIGINGSDIENST.

De Hollandsche aetheid is in het buiten
land spreekwoordelijk. En de bewondering
der vreemdelingen die ons land bezoeken,
gaat envermijdc'ijik uit naar helder ge-
schrobte straaf,es, goed onderhouden ste
den en dorpen. Met de postsman.e van onze
Hcllandsche huisvrouwen wordt wel eens
den gek gestoken, maar „au fond" is daar
toch een waardeering in gelegen, voor wat
men in het eigen land mist.

De uiterlijke reinheid en welverzorgdheid
van onze steden en dorpen, die in Frankrijk
heel wat te wenschen overlaten. worden
menigmaal tot voorbeeld gesteld. Stellen wij
daartegenover onzerzijds een bewondering
voor de wijze, waarop een millioenenstad
als Parijs dagelijks wordt schoongehouden.
Het is inderdaad geen kleinigheid een
dergelijke wereldstad geregeld in zuik een
proper kleed te steken als over het alge
meen het geval is.

De stadsreiniging heeft dan ook een
moeilijke taak te vervullen, waarvan zij
zich uitnemend kwijt. Die taak is des te
moeilijker, waar de straathandel hier buiten
gewoon gróót is en openbare markten in
ieder stadsgedeelte aan de orde van den
dag zijn.

wij waren eenigen tijd geleden in de ge
legenheid bij een deskundige ons eenigs-
zins van die tak van dienst op de hoogte te
stellen. In de laatste jaren is er aanmerke
lijke verbetering gekomen in de organisatie
en vooral in het materiaal der stads
reiniging.

Het is nog niet zoo lang geleden, dat
primitieve spoeiwagens zich langs de boule
vards voortbewogen, waarvan de bestuurder
zelf den min of meerderen watertoevloed
regelde.

Het drukke verkeer liet iets dergelijks
niet langer toe. En op het oogenbhk kunnen
wij ons moe.lijk meer indenken in dat ver
ouderde systeem, waardoor de circulatie
zou worden stopgezet.

De stad Parijs beschikt thans over 103
bezemauto's en 154 auto's met een gemengd
mechanisme voor vegen, sproeien en remi-
ging door gumnuschuivers. Het zou te kost
baar zijn dagelijks het toilet te maken van
geheel de stad, die 1000 kilometer straten-
lengten telt. Ieder deel krijgt zijn beurt. Van
de groote verkeerswegen, die ongeveer
8.120.000 M2. beslaan, worden dage'ijks
3.600.000 M2. met de mach'ne gerein.gd.

De stillere en minder bevolkte straten
ondergaan een of tweemaal per week een
flinke reinigingS'kuur.

Hebben de auto's weliswaar voor het
grootste deel het door paarden getrokken
materiaal verdrongen, geheel zijn de oude
karossen en de v'e-voeters nog niet op non-
actief gesteld. 7 d enen echter hoofdzake
lijk a's reserve i in geval dat een „lever
en inase", o. bij plotselinge leeuwval,
noodig is. De I bezit nog 150 net paar
den bespannen jinigingsmach'nes en heeft
er doorloopend 80 afgestaan aan de Parij-
sche trammaatschapij Cm het schoonhouden
der rails en trambanen te verzorgen.

Meer en ireer echter gaat deze maat-

-happij. tot anschaffing van e'gen mate-

al over.

Een belangrijk onderdeel van den reini-
g ngsdienst is het ledigen der vuilnisbakken.
Niet minder dan 705 geweldige autófs, die
■eder 5 ton kunnen bevatten, circuleeren
daartoe dagelijks door geheel de stad. De
mzamel'ng geschiedt in het vroege morgen
uur, bcg'nt ha'f zeven en is om half negen
beëindigd.

Het geslacht der voddenrapers is nog
niet uitgestorven. Men kan ze geregeld aan
den arbeid zien, zoodra bij het vallen van
den avond de vuilnisbakken worden bu.ten
gezet. Alles wat eenige waaide heeft, oude
lappen, blik, flesschen, zelfs etensresten,
werden zorgvuldig uitgezocht, zoodat zelden
door den stadsd.enst iets wordt meegevoerd,
dat eenige waarde heeft.

De stad heeft een 4000 vaste arbeiders
voor de reiniging in dienst, aan wier hoofd
opzichters, technische controleurs en
meerdere ingenieurs zijn gesteld.

Behalve het schoonhouden der straten en
het ophalen van vuiln.s, zijn zij ook belast
met het schoonhouden der duizenden ge
bouwtjes, die juist niet den openbaren weg
tot sieraad strekken.

Zij verven de 8000 banken, die in de
hoofdstad staan en besproeien geregeld de
1000.000 booipen, die in felle zomerzon
eenige schaduw trachten te geven. Die taak
wordt hoe langer hoe meer ondankbaar.

De voortdurende opstijgende benzine
dampen, het verstikkende asphalt, om riet
te spreken van de ondergrondsche métro,
die de boomengroei belet, bercoven Parijs
steeds meer van die lommerrijke schoon
heid, Wel heel kortstondig prijken de hoo
rnen in het hartje van de stad met een wel
doende bladerentcoi. Nauwelijks is de lente
voorbij of reeds dort het groen en wekken
de boomen herfstgedachten.

De naambordjes der straten ondergaan
evenals de al te heimelijk verscholen
brievenbussen geregeld een yerfrisschings-
kuur, die heel wat arbeid vereischt. En er
zou nog een heele lange lijst aan de werk
zaamheden van den Parijschen reinig ngs
dienst kunnen worden toegevoegd.

Belangrijk is een kijkje in de centrale
werkplaats van dezen tak van gemeente.ijke
overheidszorg. Honderddu'zenden bezems,
die jaarlijks nood'g zijn liggen er op ge
stapeld, evenals de» 60.000 kilo chemische
stoffen, onmisbaar voor reinig ng en des-
infectie. Er is steeds werk aan den winkel.
Meerdere opslagplaatsen zijn over de stad
verdeeld, te zamen ruimte biedend aan
12.000 ton zout en 2000 M3 zand voor de
behandel'ng van den openbaren weg

De rolbezems door de auto's benut, zijn
spoedig verbruikt. Gemiddeld doen zij er
vier dagen mee. Een groep van 60 a:briders
is dan ook met niets anders belast dan met
de vervaardiging van dit materiaal. Hoog
zijn de kosten aan een rein'gingsdienst voor
een stad als Parijs verbonden. Op de be
grooting wordt er jaarlijks een bedrag van
100 mtlüocn voor uitgetrokken, met als
eenig tegenwicht de 25 millioen uit de
reinigingsbelast'ng geput.

Bezuiniging is uitgesloten. Integendeel
niet alleen de werklocnen stijgen, evenals
de materialen ook de centra van druk
verkeer nemen toe en maken veeleer een
uitbreiding noodzakelijk. Hoe weinigen
denken er aan als zij kuieren lgpgs de goed
verzorgde boulevards of onbezorgd voor
hun elegant schoeisel door de straten fla-
neeren, dat het heel wat hoofdbrekens en
vooral belangrijke sommen kost, den open
baren weg een zindelijk aanz en te geven.

Maar wat een reuzen bezem zou er n et
noodig zijn om het Parijsche p.aveisel en
de met schandelijke affiches beplakte muur
vlakten van alle immoreele ongerechtigheden
te re'nigen.

Aan de schoon wassching daarvan wordt
heel wat minder zorg besteed.

En toch....

Mr. P. v. S.

Parijs, 24 Maart 1926.

Bij de Tweede Kamer is een wetsontwerp
ingediend tot heffing van belasting van iso-
propylalcohol.

Memorie van Antwoord.

Verschenen is de Memorie van Antwoord
betreffende het wetsontwerp tot wijziging
van de wet wan 23 April 1880 betreffende
de openbare middelen van vervoer met uit
zondering van de spoorwegdiensten.

Daaraan wordt het volgende ontleend:

Met voldoeninig vernam de Minister van
Waterstaat, dat het wetsvoorstel, waarbij in
algemeenen zin gevolg is gegeven aan de
denkbeelden, voorgedragen ;n hoofdsttk II
van het eerste verslag der commissie-Patijn,
met instemming begroet.

De beschouwingen in verschillenden zin,
welke in het Vcorloopig Versing zijn gewijd
aan de vraag, of voor een centrale regeling
omtrent schud'verzekering de tijd reeds ge
komen is. leiclcn den minister tol de slotsom
dat onthouding vooralsnog verkieslijk is,
zoodat hij onVtrent deze aangelegenheid van
privaatrecht met zijn ambtgenoot van Jusi-
tie in overleg is getreden.

Opneming in de wet van voorschriften om
trent arbeidstijd van bestuurders of van een
opdracht aan de Kroon, om daarin bij alge
meenen maatregel van bestuur te voorzien,
zou onjuist zijn alleen reeds omdat bii de
Arbeidswet bereids voorziening is getroffen,
en dubbele regeling bij de wet niet in aan
merking kan komen.

Minder juist is in het Voorloopig Verslag
aan het vergunningsstelsel zekere strekking
toegeschreven om in de practijk te dienen tot
bescherming van tramwegondernemingen te
gen concurrentie van autobusdiensten. Het
vergunningsstelsel heeft geen andere strek
king dan om tusschenkomst der Overheid
ook voor het ontstaan van autobusdiensten
noodig te maken en daarmede te voorkomen,
dat door onjuiste of te ruime voorziening
met vervoermiddelen de duurzame verkeers-
behoeften worden geschaad.

Daaruit zal onder bepaalde omstandighe
den kunnen voortvloeien dat zekere autobus
dienst, die geen spoor- of tramwegdienst of
een andere autobusdienst concurrentie had
kunnen aandoen, niet in werking wordt ge
bracht, doch dit is dan enkel een der moge
lijke gevolgen en met een tegen de autobus
sen gericht doel van het stelsel dat beoogt
ongebreidelde en op den duur schadelijke
concurrentie te voorkomen.

Alsnog acht de Minister bet wenschelijk,
de bestaande bepaling van artikel II. die
eerste lid wordt, aan het slot aan te vullen.
In den laatsten tijd doet zich 't verschijnsel
voor. dat ondernemers van autobusdiensten
de wet van 1880 pogen te ontduiken op de
volgende wijze. Door van de zich aanmel
dende personen alleen diegenen te vervoeren
die, naar het heet. lid zijn van een ter zake
coöperatieve vereeniging met nominale con
tributie, beoogt men aan het vervoermiddel
zijn openbaar karakter in den zin der wet
te ontnemen. Daar aldus ook het welslagen
van de gewijzigde wet in de waagschaal zou
kunnen worden gesteld kan voorziening niet
achterwege blijven.

PAUSELIJKE ONDERSCHEIDING.

Naar het „O, D." verneemt is de heer W.
A. H. Waanders, eudste lid van de fa. J. M.
W. Waanders, te Zwolle, uitgeefster van de
iiNed. Katholieke Stemmen", ter gelegenheid

van het 25-jarig bestaan van genoemd tijd
schrift, door Z. H. Paus Pius XI begiftigd
met het kruis pro Ecclesia et Pontifice.

Mgr. Schaepman, hoofdredacteur van de
„Ned. Katholieke Stemmen," en president van
het Seminarie Rijsenburg, Professor de Jong
en de ZeerEerw. Pastoor Dr. W. Blom en
A. B. Weenink, overhandigden Dinsdag
middag de Pauselijke onderscheiding ten
Huize van den heer W. A. H, Waanders.
Tevens werd overgebracht een gelukwensch
van Mgr. H. v. d. Wetering, Aartsbisschop
van Utrecht.

Door het uitsnijden van een ruit, waarna
het raam kon worden geopend is ingebroken
in het kantoor van de Coöperatieve Groen
ten- en Fruitveiling Apeldoorn en Omstre
ken. De dief of dieven hebben zich met
een gering bedrag van 12 a 13 gulden aan
keperen pasmunt moeten tevreden stellen.
De politie heeft de zaak in onderzoek.

Bij het ^uitgaan der Chr. school te Ter-
appel gingen eenige schoolkinderen spelen
op een groote mallejan, meldt de „Asser Ct."
Plotselng ging de ketting van den boom
los (of werd deze door een der kinderen
losgehaakt); de zware trekboom vloog met
een ruk achterover, met hel droevig ge
volg, dat deze op het hoofdje van 't pl.m.
10-jarig zoontje van winkelier Hekman te
recht kwam. Het arme ventje bleef be
wusteloos op de plaats liggen. Dr. Korthof,
die juist in de nabijhed was, verleende de
eerste hulp, waarop het jongetje kort daar-
pa per auto naar het Ziekenhuis te Gronin
gen werd vervoerd. Men vreest 't ergste.1

Dinsdag hebben een paar inspecteurs van
de belastingen uit Schedam en Vlaardingen
en de gemeentepo! .'e ut Vlaardingen een
inval gedaan bij een haringhandelaar te
Vlaardingen, omdat men het vermoeden
koesterde, dat zich hier een geheime
jeneverstokerij bevond. Men ontdekte een
geheele nstallatie, waarbij o. a. twee distil-
leer-toestellen, en twee af koelers met af
voerkanalen. Alles was electrisch ingericht.

Behalve de haringhandelaar werd ook
gearresteerd een electrcien, die er ook bij
was betrokken. Door de politie zal worden
onderzocht of hier diefstal van electrici-
teit heeft plaats gehad.

Alles werd in beslag genomen.

„Spie</els" welke boeken bleken te zijn.

De onlangs te Kampen overleden ds.
Westerbeek van Eerten heeft, zoo vertelt
de Tel., bij testamentaire beschikking c.m,
vermaakt aan het Tehuis voor Militairen
zijn.... spiegels. Met dankbaarhed nam het
bestuur der stichting van dit legaat kennis,
doch tevens met eenige bevreemd'ng. Bij1
de aanschaffing toch van het meubilair van
het Tehuis zijn een'ge spiegels niet vergeten,
met welk feit ook de erflater niet onbe
kend kon zijn geweest. En al wilde men den
jeugdigen krijgers de gelegenheid niet be
nemen hun martiale evenbeeld in het glas
weerkaatst te zien, nu zou men heusch toch

van het goede wat al te veel krijgen. Na

eenige bespreking meenden een paar be
stuurders een oplossing aan de hand te kun
nen doen: zij zouden de aangekochte spie
gels tegen den kostprijs overnemen. Natuur
lijk werd op dit aanbod met enthousiasme
ingegaan en een expediteur ontving al spoe-
dit opdracht, de in het gebouw aanwezige
spiegels weg te brengen, cm vervolgens het
gelegateerde van het sterfhu's te- «aan halen
en op te hangen. Maar hoe stonden de
heeren te kijken, toen de man terugkeerde

met een wagenvrachtboeken. Vanzelf

dacht men eerst aan een malie vergissing
van de boodschappers, maar na onderzoek
bleek, dat dezen han opdracht geheel naar
bshooren hadden uitgevoerd: Dom.né blgek
aan het Tehuis te hebben vermaakt een
aantal net gebonden jaargangen van het
tijdschrift „De Sp'ëgel".

BLOEDVERGIFTIGING.

Te Wehl (Geld.) had de boerenzoon K.
zich met een klein mesje aan het been ver
wond, tengevolge waarvan bloedvergiftiging
ontstond. Gisteren is hij aan de gevolgen
overleden.

Een knaap te Glasgow die op een muur
aan het spelen was, verloor op zeker
oogenblik zijn evenwicl*' °n kwam in een
hoenderpark terecht. Onmiddellijk renden
zes waakhonden op den jongen af en vie
len hem aan.

Een voorbijganger, die den knaap om
hulp hooide roepen, begaf zich binnen de
afsluiting en slaagde er na veel moeite in
het slachtoffer der honden te bevrijden.

De jongen bleek niet minder dan 30 won
den te hebben bekomen.

F. M. Dellaert, stationschef der K. L. M.

en chef van den Vliegdienst der K. L. M.,
den dienst der K L. M. verlaten; hij wordt
in zijn functies opgevolgd door H. Nieu-
wenhuis, thans stationschef der K. L. M. te
Waalhaven. De heer Dellaert gaat over in
dienst der gemeente Amsterdam als bur
ger-havenmeester op Schiphol. Het vlieg
kamp zal res9orteeren onder den directeur
der Gemeentelijke He—'elsinrichtingen. Tot
de taak van den burger-havenmeester zal
behooren- De exploitatie van het door
Amsterdam overgenomen terrein met in
richtingen en het sluiten van contracten
met de luchtverkeersmaatschappijen, om
trent ladings- en stallingsgelden. Tevens
zal hij optreden als adviseur der Gemeente
in vlieg-technische aangelegenheden bij den
verderen uitbouw der luchthaven en het op
eerste-rangs peil brengen der outillage, ter
wijl hij mede de verantwoordelijkheid
draagt voor de goede functionneering der
regeüngs-' en veiligheidsorganisaties op
Schiphol. Ook zal hij contact houden met
de door het Departement van Waterstaat
ten behoeve van het bu-g«r-luchtv"rkecr
functionneerende diensten als draadloozen
verkeers- en weerberichtendienst.

ALPHEN d. RIJN. Tuinbouwveiling „Al
phen a. d. Rijn". Veiling van 30 MMoort.
Spinazie 1823; dunsel 40; kroten t 3.80
4.40; Brusselsch witlof f 21 per 100 Kg.;
radijs f 2.804.60 per 1100 bos.

BEVERWIJK. R.-K. Coöp. Tuindersver-
eeniging „Kennemerland" Priisnoteering van
29 Maart, Witlof 1024 ct.; uien 24 ct
sjalotten 8 ct.; wortelen 24~ ct. per Kg.;
rabarber 1425 ct.; prei 1220 ct.; selderie
37 ct.; knolselderie 310 ct.; radijs 6 ct.
per bos; aardappelen 46 ct. per kilo; spi-
nozie 3.053.20 per kist; idem 0.851.20
per kleine kist; boerenkool f 11.10 p. kist.

BOVENKARSPEL (Station), 30 Maart.
Aardappelen blauwe '.651.80 per baal.
Aangevoerd 15 baal. Roode kool 7.209.40
per 100 kg. Aangevoerd 4200 kg. Gele kool
6.309 per 100 kg. Aangevoerd 8600 kg.

GRONINGEN, 30 Maart. Eieren. In den
groothandel 4.25 a 5 v. 100 st. in den klein
handel 1.20 p. 20 st. I

's-HERTOGENBOSCH, 30 Maart. Boter-
mijn. Aangevoerd 35.050 kg. Prijzen hoog
ste 2.12, laagste 1.95, midden- 2.06

HOOGEVEEN, 3p Maart. Eieren. Aan
voer 44000 stuks f 4.855.50 per 100 stuks.
Handel kalm.

ROOSENDAAL, 30 Maart. Botermijn.
Aanvoer 41.050 kg. Prijzen hoogste f 2.C9,
midden*2.05, laagste 2.01.

VEENENDAAL, 30 Maart. (Weekmarkt).
Eieren 5.756.40 per 100 stuks. Aange
voerd 180.000 stuks. Handel vlug. Biggen
1828 per stuk. Aanvoer 140 stuks. Handel
vlug.

WOERDEN, 31 Maart 1926. Kaasmarkt.
Aanvoer 128 partijen. Eerste kwaliteit 41
43; tweede kwaliteit 3840; met Rijks-
merk 4650; zonder Rijksmerk 4650.
Handel matig.

IJMUIDEN, 30 Maart. Heden kwamen
van de treilvisscherij hier aan den afslag de
stoomtreilers IJM. 374 (Derika XIII) met
2302 IJM. 124 (Derika XI) met 1992
IJM. 127 (Derika XIII) met 1781 IJM.
175 (Trio) met 2391 IJM. 143 (Balder)
met 2977 ,- IJM. 81 (Luitenant-Generaal
De Beer van Pootugael) met 2246 IJM. 40
(Calabria) met 1139 IJM. 2 (Christina)
met 2163 IJM. 501 (Flora) met 1396
IJM. 482 (Schiedijk) met 2423IJM. 58
Amplitudo) met f 1836 IJM. 290 (Greu-
vers) met 1862 IJM. 6 (Eduarda) met
1601 IJM. 201 (J.N. Klein) met 2087
IJM. 110 (Zaanstroom I) met 2359 IJM.
130 (Eendracht I) met 2262 IJM. 418
(Derika V) met 2623 KW- 123 (Robert
William) met 2043 en de logger SCH. 405
(Stijntje Cornelia) met 192 aan besomming.

De stoomtreiler IJM. 316 (Gerard) keerde
heden van de visscherij onder de Schotsche
kust alhier terug met een aanvoer versche
visch, waarvoor 3579 besomd werd.

IJMUIDEN, 30 Maart. Heden waren aan
de Rijksvischafslag 23 stoomtreilers, 1 log
ger. De prijzen waren als volgt tarbot 1.90
—1.50, tongen 1.90—1.10 per kg., griet
79—25, gr. schol 21—16, md. schol 25—
22, zetschol 3128, kl. schol 1712.50
9—4, scharren 8.50—3.40 per 50 kg., rog
gen 2714 per hoop, vleet 2.501 per
stuk, pieterman en poon 6.506, gr. schel-
visch 4129, md. schelvisch 3728, k.
md, schelvisch 12.507.5063.20, ka
beljauw 2912.50 gr. gullen 7.503.40,
kl. gullen 41, wijting 30.90 per 50 kg.

IJMUIDEN, 30 Maart. In de week van
23 tot sn met 29 dezer werd door 9 Duitsche
en 68 Nederlandsche stoomtreilers, 29 zeil-
loggers, 98 motor- en 10 zeilkustvaartuigen,
9 open booten alsmede 1 (Deensche) motor-
kotter tezamen 689.275 kg. treilvisch ter
waarde van 227.729 aangevoerd. Van de
beugvisscherij arriveerden 4 stoombeugers
welke tezamen 101350 kg. beugvisch met
een opbrengst van 4828 aanvoerden.

Twee Nederlandsche stoomtreilers, welke
van IJsland binnenliepen, voerden 138.138
kg. versche visch aan, waarvan de opbrengst
13.850 bedroeg. De 86 van elders aange
voerde consignatiezendingen brachten 4.259
op.

De totaal-omzet bedroeg deze week
250.665 tegen 289.263 in de daaraan voor
afgaande week.

RECTIFICATIE.

In het artikel over de Gemeente Tram,
in het nummer van gisteren is een zetfout
geslopen, waardoor een technische onjuist
heid is ontstaan.

Aan het einde van hel artikel staat;

Het roode stoplicht' van den motorwagen
wordt automatisch uitgeschakled, als de be
stuurder na den laatstuitgestapten passagier
de deur electrisch sluit. Men leze voor bet
laatste woord: opent.

Naar de Tel. verneemt, gaat de heer U.

Op uitnoodiging van het bestuur van den
R. K. Kiesvereeniging „Plicht en Recht" te
Heemstede, hield Mr. H. E. Scheffer, uit
's-Gravenhage gisteravond in het R. K. Ver-
eenigingsgebouw aan den Heerenweg een
rede over ..Annexatie", een onderwerp,
waarvan Mr. Scheffer een speciale studie
heeft gemaakt.

Na een inleidend woord van den voorzit
ter, den heer H. E. Everard, begon Mr.
Scheffer zijn rede met te zeggen dat het
eenigszins moeilijk is om het annexatievraag-
stuk niet ten opzichte van een bepaald geval,
met het oog op speciale omstandigheden en
toestanden, maar in het algemeen te bespre
ken.

Toch zou die moeilijl eid jaren geleden
grooter zijn geweest dan t; ans. In de eerste
plaats omdat; in vroeger dagen bij eenvoudiger
verhoudingen het inlijven door een groeiende
stad van het aangrenzend gebied van haar na
buur minder grocte bezwaren met zich bracht
ook op n inder gegrond en deugdelijk ver
zet steunde. Een bekend en veel voorkomend
geval was b.v. dat een stad zich uitbreidde
buiten haar grenzen op het grondgebied van
de aangrenzende gemeente. Daar ontstond
dan een stadswijk met een stadsbevolking,
die ver verwijderd was van de kom van het
dorp. Rioleering-, gas- en electriciteitsvoor-
ziening, waterleiding, reinigingsdienst, ont
braken cf lieten zeer veel te wenschen over.
Straataanleg was zeer onvoldoende, politie
toezicht uiterst gering, brandweer evenmin
voor haar taak berekend. -Immers de platte
landsgemeente met eenvoudig dorpsbeheer
was niet in staat ook maar eenigszins behoor
lijk de belangen van de stadswijk, die plot
seling op haar gebied verrezen was, te be
hartigen. Waar bovendien de voldoening
aan al die stedelijke eischen zooveel lasten
voor de gemeente zou meebrengen, was mees
tal de annexatie inderdaad de beste oplossing
voor de ontstane moeilijkheden. Het verzet
tegen die afscheuring van grondgebied was
dan ook gewoonlijk met groot.

Thans, in onzen tijd, echter is het vraag
stuk veel ingewikkelder. De eenvoudige ver
houdingen van voorheen zijn voorbij, de ge
meentelijke werkzaamheid is alom toegeno
men, allerlei maatschappelijke behoeften zijn
om voorziening komen vragen, de taak van
het gemeentebestuur is uitgebreid op ter
reinen en gebieden, waaraan bij het ontwer
pen der gemeentewet nooit gedacht is. Ook
de verhouding tusschen aangrenzende ge
meenten is gewijzigd, er zijn langzamerhand
allerlei gemeenschappelijke belangen ont
staan en in vele gevallen gemeenschappelijke
regelingen ook getroffen. En naarmate de
toestanden ingewikkelder zijn geworden,
bevredigt de ruwe methode van een centrum
gemeente om gedeelten van andere gemeen
ten te annexeeren, steeds minder.

Men kan een annexatie uit drieërlei oog
punt bezien 1ste vanuit een oogpunt
van persoonlijk belang 2e vanuit een
oogpunt van gemeentebelang en 3e vanuit
een oogpunt van algemeen belang.

In het eerstgenomen geval wordt
meestal voor een beoordeeling de belasting
druk het criterium. Onder gemeentebelang
valt te verstaan het eenzijdig belang van één
gemeene, doch Ged. Staten en de wetgevers,
bij wien tenslotte de beslissing rust, hebben
zich af te vragen in hoever het belang van
de eene gemeente al of niet opweegt tegen dat
van de andere, maar of het algemeen belang
de grenswijziging dringend eischt. Onder
algemeen belang valt dan te verstaan het ge
zamenlijk belang van de ingezetenen van de
betreffende gemeenten.

Het annexatievraagstuk biedt zeer vele
kanten. Men kan het beschouwen als een in
hoofdzaak financieel vraagstuk, een belas
tingkwestie en vooral in Heemstede is deze
kant van de zaak herhaaldelijk naar voren
geschoven.

Men kan het ook zien als een woning
vraagstuk of opvatten als een vraagstuk van
administratief recht, als een vraagstuk van
stedebouw, een moreel vraagstuk soms, zoo
als in Rijswijk, waar de bewoners zich tegen
annexatie verzetten, omdat zij niet zonder
reden daarvan aantasting van de publieke
moraliteit in hun dorp vreezen en hun voor
malige gemeente het weerloos slachtoffer
dreigt te worden van de vele ondeugden en
kwadeh van de groote stad.

Het is ondoenlijk om al die verschillende
zijden en kanten van de annexatie-kwestie
in een kort bestek naar voren te brengen en
daarom zou spr. zich beperken tot eenige
beschouwingen over enkele onderdeelen.

Spr. beschouwde dan allereerst de oorzaak
van het grenswijzigings-probleem, die in
hoofdzaak ligt in de toename van de be
volking en dientengevolge de groei van de
gemeenten, vooral van de groote steden.
Bracht de uitbreiding der stadgrenzen vroe
ger niet zoèveel moeilijkheden mee, zooals
reeds eerder is besproken, in onze dagen is de
toestand lang zoo eenvoudig niet meer, vooral
niet in de dicht bevolkte gedeelten van ons
land, met name Noord- en Zuid Holland en
Utrecht-

De enorme ontwikkeling van de moderne
verkeersmiddelen heeft de bezwaren voor
den afstand opgeheven, de vlucht van de
stedelingen naar buiten heeft een geweldige
ontwikkeling van het forensenwezen ten
gevolge gehad en met de forensen doet de
stedelijke invloed zijn intrede in de landelijke
buitengemeenten. De dorpsgemeente moet
voor de naar buiten gevluchte stedelingen
aan allerlei stedelijke eischen gaan voldoen
en zoo is de scherpe grens tusschen stad en
platteland in vele streken vervallen. Er is
een veel nauwer contact tusschen de stad en
de omliggende gemeenten ontstaan, voor aller
lei belangen hebben zij elkaar wederzijdsch
noodig en zijn ee op elkaar aangewezen.

En zijn enkele gebieden waar de toestand

nog ingewikkelder is. doordat zich daar
steden dicht in eikaars nabijheid bevinden
en de daartusschen en rondomheen ge
legen gemeenten met méér dan een stad
een geregeld contact onderhouden. Dit ver
schijnsel zier, we b.v. hier in deze omgeving.
Haarlem wordt omgeven door de bloeiende
villa- en forensendorpen Heemstede,Aer-
denhout, Overveen. Bloemendaal, Santpoort
enz. maar deze dorpen worden meer door
Kaarlemsche forensen, door Amsterdamsche
forensen en oud-Amsterdammers bewoond.
Spr. wees nog naar andere groote steden.
Het is te verwachten dat de onderlinge
samenhang van en de dagelij ksche wissel
werking tusschen die verschillende ge
meenten in de toekomst steeds meer zal toe
nemen.

In verband met deze verwachting en in dit
licht zou spr. het annexatie-vraagstuk
willen bezien. Gewoonlijk wordt aldus ge-
reneneert iedere stad moet zich uitbreiden
en heeft expansie noodig, alles wat feitelijk
tot de stad behoort en een geheel temeer uit
maakt, behoort ook administratief onder één
gemeente gebracht te worden.

In de eerste plaats wilde spr. hierbij de op
merking maken hoe maakt men uit wat
„feitelijk" bij de stad behoor' en wat niet
meer.

Men zegt het geheele complex waarvan de
stad het centrum vormt behoort ook stads
rechterlij k met de stad vereenigd te worden.
De stad is dan het economisch centrum
voor allen die buiten wonen, naar in de stad
hun werk hebben, voor allen die hun in-
koopen, hun zaken in de stad doen, voor allen
die hun kinderen naar scholen in de stad zen
den, enz. Alle aangelegenheden die in het
belang van het geheele 'complex strekken,
zoo redeneert men behooren in hun vol
ledigheid door het gemeentebestuur van
de stad te kunnen worden voorzien en dat is
slechts mogelijk wanneer op zoo ruim mogelij
ke schaal het omliggend gebied bij de stad
gevoegd wordt.

Deze redeneenng is eigenlijk de grondslag
van wat wij kunnen noemen „het annexatie-
systeem". Maar wanneer op het oogenblik
dit systeem logisch en in vollen omvang zou
worden toegepast dan zou b.v. Haarlem ver
eenigd moeten worden met Heemstede,
Bennebroek. Zar.dvoort, Bloemendaal, Vel-
sen, Schoten Spaarndam en Haarlemmer-
liede, maar Amsterdam zou evengoed aan
spraak op dit gebied kunnen doen gelden.
Zoo wees spr. nog naar andere streken

Dit is natuurlijk toekomstmuziek en op 't
oogenblik zouden steden dergelijke eischen
niet durven stellen maar is 't niet te verwach
ten dat vroeg of laat dergelijke plannen in
ernst zullen worden voorgesteld, tenminste,
wanneer men op deze wijze blijft doorgaan en
de annexatie methode als non plus ultra
van staatsmanswijsheid huldigt.

Dan wordt nu de hoofdvraag is dat annex
atie-systeem nog wel van onzen tijd En
wanneer men het niet consequent toepast,
maar zich slechts bepaalt tot het aaneenvoegen
van enkele stukken hier of daar, komt men
dan nie.t evenzeer voor de vraag te staan of
dit annexatie-systeem dan nog wel het middel
is om de moeilijkheden die ontstaan in de
behoeftebevrediging van één groot complex
naar behooren op te lossen. Immers, het
annexatie-systeem, niet consequent toege
past, verwordt tot een schippèrstelsel.

Nu zijn er naar het inzien van spr twee
uitwegen óf het annexatiesysteem conse
quent toepassen, óf in hoofdzaak breken met
het annexatiesysteem, maar dan ook overgaan
tot het in het leven roepen bij eenvoudige
verhoudingen van een deugdelijke samenwer
king van gemeenten, bij meer ingewikkelde
verhoudingen tot het in het leven roepen
van een soort districtsorgaan, een nieuw be
stuurslichaam tusschen provincie en gemeen
te is om speciale districtsbelangen te behar
tigen.

Dit alles zijn betrekkelijk nieuwe gedach
ten, voor ons land althans. In het buitenland
kent men al langen tijd een onderverdeeling
in provinciën, districten en gemeenten, maar
ook kent men daar een samengaan van ver
schillende bestuurslicharhen, met behoud
van het zelfstandig voortbestaan van de van
ouds bekende gemeenten. Groot Londen be
staat b.v. uit 20 gemeenten.

Het spreekt van zelf dat wij niet een of
ander stelsel uit het buitenland zonder meer
over kunnen nemen.

Allereerst komt het aan op de beantwoor
ding van de hoofdvraag wil men vasthou
den aan- of breken met het annexatiesys
teem. Spr. achtte zich niet bevoegd een posi
tief antwoord op deze vraag te geven. Hij
kon slechts verklaren, dat hij er toe neigt,
de voorkeur te geven aan de tweede oplos
sing, dus aan het breken met het annexatie
systeem in zijn vollen omvang en hij gaf dan
in het kort de gronden aan waarop die voór-
keur berust.

Na er op gewezen te hebben dat annexatie
een ingrijpende en ruwe maatregel is, waar
door aan de basis van den Staat,de gemeenten,
geraakt wordt, betoogde spr., dat het toch
van een democratische staatsinrichting aller
eerst meebrengt, dat er bij' de bevolking be
langstelling is voor de publieke zaak, mee
leven in de gemeenschapszorgen. In een van
ouds bestaande gemeente bestaat die belang
stelling vanzelf. Tusschen het gemeentebe
stuur en de bevolking, ligt 'een persoonlijke
band. Dit is de beste wijze om te waarbor
gen dat de gemeente overeenkomstig de wen
schen der ingezetenen bestuurd wordt.

Dit alles gaat bij een annexatie onher
roepelijk verloren. Men wordt opgenomen
in een groot geheel, waarbij men van eigen
zeggenschap weinig meer merkt, de belang
stelling zakt, alles wordt overgelaten aan de
ambtenaren. Juist van kleine, gezonde, wel
varende gemeenten kan dikwijls een krach
tiger initiatief uitgaan en groote algemeene
waarden worden voortgebracht

Er zijn ook tegen annexatie administra
tieve bezwaren aan te voeren. Kan het be
zuinigingsmotief, dat dikwijls aangevoerd
wordt, tot op zekere hoogte van gemeente
bedrijven opgaan(al is voor een goed rende
ment van de bedrijven geen annexatie noo
dig), allerminst gaat het op bij de gewone
gemeentediensten. Voor het dagelijksche
secretarie werk, burgerlijke stand, onderwijs,
werkloosheidszorg, kunnen kleine admini
straties veel goedkooper werken, omdat het
overzicht dan blijft bestaan. Hoe grooter de
administratie, hoe meer het werk moet wor
den onderverdeeld, hoe meer moeten chefs,
sous-chefs gemaakt worden.

Maar voor dien staat vast dat boven een
bepaalde grens, die meestal gesteld wordt op
een gemeente van 50.000 inwoners, elke toe
name de publieke lasten per hoofd der be
volking doet stijgen.

Spr. behandelde hierna de beiastingactie
wélke vooral bij Heemstede naar voren komt.
Snr. betoogde dat er geen sprake is van para
siteeren door Heemstede waar wel van een
wederzijdsch prcfiteeren door Haarlem en
Heemstede. Ontegenzeggelijk ligt er iets on
billijks in dat een stad met zijn arbeidersbe
volking onder zware lasten te lijden heeft ter

wijl de welgestelden en de bezitters van groc;
vermogens meer en meer hun woonpla?.
buiten de steden vestigen en zich zoodoend
aan de zware stadslasten onttrekken. Eer.
goed economisch stadsbeheer is slechts da-
mogelijk, wanneer alle klassen der maat
schappij vertegenwoordigd zijn, zoodat de
verdeeling der inkomens op haar gebied zoo
danig blijft, dat daaruit de belastingen rede
lijker wijze kunnen worden gedragen. Maar
men bereikt dat niet. door willekeurig een of
ander deel van een naburig gebied, waar
toevallig groote inkomsten te vinden zijn,
te annexeeren. Aan het recht wordt op deze
wijze tekort gedaan en bovendien wordt het
doel niet bereikt, omdat het kapitaal weg zal
vluchten buiten het bereik van de stadsbe
lasting.

Een groot practisch bezwaar van annexatie
is, verder dit het is een sprong in het duister.
De stad vermag geen enkel bewijs te geven
dat er een verbetering van èe gemeente-
financiën uit voortvloeien zal.

Spr. wees er vervolgens op hoe depri-
meerend de gedachte aan een eventueele
annexatie werkt op de besturen en de inwoners
van de gemeenten, die het slachtoffer dreigen
te worden. Elke tak van dienst wordt door
die dreiging in zijn normale behartiging be
lemmerd. Wanneer er dan met een beslissing
zoolang gewacht wordt als m Heemstede,
dan is het ieder duidelijk hoe door een der
gelijke onzekerheid een behoorlijke doelbe
wuste ontwikkeling van de betreffende ge
meente onmogelijk wordt.

Spr. kwam nu nog tot de vraag welke
middelen dan wèl aangegrepen moeten wor
den om een oplossing te vinden voor de
moeilijkheden, die voortspruiten uit de ont
wikkeling en groei van aangrenzende ge
meenten het vraagstuk der samenwerking
van gemeenten, een vraagstuk, dat in ons
land nog in elk opzicht een vraag-stuk is,
omdat er geen bevredigende regels voor die
samenwerking bestaan. Het wetsontwerp
tot herziening der gemeentewet is nog altijd
niet in behandeling genomen. En wanneer
die samenwerking van gemeenten onher
roepelijk samen gekoppeld blijft aan de
algeheele herziening van de gemeente
wet, dan za! er nog veel geduld noodig zijn.
Intusschen is in tal van wetten die samenwer
king van gemeenten reeds geregeld voor
speciale doeleinden b. v. de warenwet, de
vleeschkeuringswet en de onderwijswet.

Nu is er een zeer op den voorgrond tredend
belang, dat dringend samenwerking van
gemeenten eischt nJ. de gemeentelijke
uitbreidingsplannen. In gebieden waar de
verschillende gemeenten zoo nauw met el
kaar samenhangen kan een goed uitbreidings
plan het belangrijkste middel om een
goede toekomst te verzekeren alleen ont
worpen worden in overleg met de naburige
gemeenten. Het gevaar bestaat immers
dat een gemeente een villapark ergens ont
werpt en dat de andere gemeente er vlak
naast juist daar industrie-terrein aanbiedt
Zoo zijn er vele andere punten die tesamen
aanleiding hebben gegeven tot het denkbeeld
of het niet wenschelijk zou zijn van een
bepaald gewest en -streek,die een eenheid
vormt, één gemeenschappelijk uitbreidings
plan te ontwerpen, het „gewestelijke uit
breidingsplan", waarover in den laatsten
tijd reeds veel is geschreven.

c/eycs-

i 'Scrr-Lfj- .sflZo-ckf/i j

■S-cs-uQ^GJi.ese-r'oi.

Ï*£cx&>.n.a42ct züncsi-

énti //t

Hier ligt de weg om het annexatie-sy
steem te vermijden. Op deze wijze zal aan tal
van hoofdargumenten, die thans vóór an
nexatie geopperd worden, tegemoet worden
gekomen op bevredigende wijze.

Spr. wees er op, dat aan die plannen een
diepe studie zal moeten voorafgaan.

Hierna beschouwde spr. de manier, waar
op de grenswijzigingen tot stand komen. In
de tegenwoordig geldende regeling is geen
waarborg te vinden voor een werkelijk on
partijdige objectieve beslissing, in de eerste
plaats omdat de behandeling van de zaak ge
heim is en vervolgems omdat er geen ob
jectief eriterium bestaat, waaraan annexatie
plannen getoetst kunnen worden. Wé heb
ben slechts te kiezen tusschen óf alles bij het
oude te laten blijven öf ineens een zeer in
grijpende maatregel de annexatie meer
dan ooit is thans de tijd rijp om hier veran
dering in te brengen.

- Nadat de spr. zijn rede beëindigd had,
sprak de voorzitter een dankwoord tot Mr.
Scheffer en richtte vervolgens eenige woor
den van hulde tot den wethouder Dr. Droog,
ter vergadering aanwezig, in wien hij wensch-
te te huldigen het bestuur der gemeente
Heemstede dat steeds actief is, waar het geldt
het behoud van Heemstede in zijn tegea-
woordigen vorm.

DE MEEST LICHTGEVENDE STER.

Volgens de publicaties der metingen en
waarnemingen door M. Shapley, directeur
van het observatorium van Havard College,
is de ster S. Dorado aan den Zuidelijken
sterrenhemel de meest lichtgevende der tot
op heden waa-genomen sterren. Onzicht
baar voor bet bloote oog. daar de grootte
varieert van de Se tot 9e gr., staat deze zon,
in de sterrenhoop No. 1910 v. d, nieuwe
cat. Dreiier, gelegen in de groote Magellaen-
sche Wolk aan den Zuidelijken sterrenhe
mel.

Deze ste-renhoop meet ongeveer 1848
trillioen kilom. in diameter en is op ruim
100.000 lichtjaren afstand van ons af gele
gen.

Magellaen ontdekte op zijn reis om ds
wereld in Januari 1521 deze sterrenwolken,
die daarom naar hem zijn genoemd.

De licbtkracht van deze zon dan staat
gelijk aan 690.000 van onze zonnen; het
massaverlies door deze ontzettende uitst'a-
ling is enorm, en wel 1000 en een hall mil
liard ton per seconde. De diameter van dit
reuzen zonlichaam, is over de 300 millioen
kilom. Als bekend is de diam. van onze zon
1,391.000 kilom. De afstand 100.000 lichtja
ren. omgezet in kilometers, is 946.700.000
milliard K.M., van welken afstand, als ge
zegd, het licht, dat nu vandaar afgaat, de
aarde eerst bereiken kan over 100.000 jaren.