Nieuwe Haarlemsche Courant | 1926 | 10 april 1926 | pagina 13

J

Binnenlandsch Nieuws.

NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Vierde Blad Zaterdag 10 April 1926

UIT HET
AND- t

Onder de Radio-berichten: Durand, als opvolger van Malvy, Fransch
minister van binnenlandsche zaken. Vredesonderhandelingen met Abd
el Krim zuilen 15 April a.s. te Oedjda beginnen. Spoorwegongeluk op
de lijn BoekarestWeenen. Drie dooden, 27 gewonden. Overstrooming
van d© Tigris. Het paleis in Bagdad ontruimd.

De opvolger van Malvy.

Het nationaal fonds.

De Fransche schulden aan
Engeland en de V. S.

Een aanslag op een sneltrein.

De communistische agitatie
in Duitschland.

De regeling met de
vorstenhuizen.

Een spoorwegongeluk.

De oorlog in Marokko.

Overstrooming van de Tigris.

Een scheepvaartconferentie
in Washington.

STATEN-GENERAAL.
EERSTE KAMER.

De keuring bij den Pensioenraad

Suriname's gouverneur naar
Nederland.

Tabaksverkoop door
postambtenaren.

Nederlandsche Jaarbeurs.

LUCHTVERKEER.
Vliegveld Schiphol.

De Zwitserschc Luchtvloot.

UIT ONZE OOST.

De gesneuvelde kapitein Paris.

GEMENGD NIEUWS.

Door een auto overreden.

V erstekelingen.

Scheepsramp op de
Mississippi.

Door den trein vermorzeld.

100-jarige overleden.

Schorpioen in een Paasch-ei.

60

Een motorboot gezonken.

MARKTNIEUWS.

De dubbele moord
te Culemborg.

Films verbrand.

Ombouwing van een schip.

Broedertwist.

Durand heeft de portefeuille van binnen-
andsche zaken aanvaard.

De kabinetsraad heeft dgn toestand in
Marokko besproken.

Als gevolg van een aanbod van een afge
zant van Abd el Krim zullen er onverwijld
onderhandelingen worden aangeknoopt tus-
schen de afvallige Rifstammen en de Fran-
sche en Spaansche autoriteiten. De Fran-
sche delegatie is gisterenmorgen aange
wezen.

De besprekingen zullen te Oedjda plaats
hebben na een voorbereidende Fransch-
Spaansche bijeenkomst te Parijs.

Briand heeft den minister van financiën
tienduizend francs overhandigd als vrijwil
lige bijdrage tot het fonds tot herstel van den
franc.

In den ministerraad verklaarde Péret, dat
hij niet voor het einde der aanstaande week
naar Londen zal gaan. De minister wacht
vermoedelijk op het rapport betreffende de
onderhandelingen te Washington' over de
schulden.

Gisterenavond is getracht een aanslag te
plegen op den BerlijnMünchen express, die
om 10.40 te München moet aankomen. Over
de rails had men een houten blok gelegd.
Het gelukte den machinist den trein bij tijds
tot staan te brengen. De raderen der loco
motief werden beschadigd. De trein kwam met
een vertraging van twee uur te München
De Rijksspoorwegdirectie heeft 2000

Mark uitgeloofd
daders.

voor de aanhouding der

Naar de „Rote Fahne" meedeelt, zal de
Rote Frontkampferbund gedurende de
Pinksterdagen te Berlijn een groote massa
meeting. houden. Er zullen ruim 50.000
man uit alle deelen van het Rijk naar Ber
lijn komen. Het blad roept de Berlijnsche
communisten op in de geheele stad de
roode vlag uit te steken en overal thanspa-
ranten en schilden met opschriften dwars
over de straat te brengen.

Het moet een roode Pinksteren" wor
den.

Het „Berl. Tag." meldt, dat het rijkskabi
net volgende week een beslissing zal nemen
inzake de regeling met de vorstenhuizen.

Omtrent de indiening der beide wetsont
werpen, n.l. betreffende het compromis en
het plebisciet, zullen in het begin der vol
gende week besprekingen worden gevoerd
tusschen de regeeringspartijen, waarbij zich
beraadslagingen der rijksregeering met de
leiders dezer partijen zullen aansluiten.

Gisteravond om elf uur is de sneltrein
BoekarestWeenen in de nabijheid van
Krakau gederailleerd. Het bleek, dat er een
paar schroeven van een rail waren losge
maakt. Men neemt aan, dat dit met boos
opzet geschied is. Bij het spoorwegongeluk
kwamen drie reizigers om het leven ter
wijl er 27 werden gewond. De locomotief,
tender en twee wagons stortten van den
dijk, de overige wagons ontspoorden.

De drie delegaties, welke aan de onder
handelingen te Oedjda zullen deelnemen,
zijn samengesteld, zoodat de onderhande
lingen den 15en April zullen beginnen.

De besprekingen zullen allereerst loopen
over de voorwaarden, waaronder een wa
penstilstand zou kunnen worden aange
gaan.

De stad Bagdad wordt ernstig bedreigd
door een overstrooming zonder weerga van
de Tigris. Bij het koninklijk paleis, dat ont
ruimd is, zijn de dijken doorgebroken; het
paleis ligt thans te midden van een woeligen
stroom. Duizenden lieden werken koorts
achtig aan het opwerpen van dammen.
Honderdtallen van vluchtelingen kampee
ren buiten, daar hun woningen door het
water zijn meegevoerd.

De Amerikaansche regeering heeft op 8
Juni een conferentie bijeengeroepen van
maritieme mogendheden om het probleem
van de verontreiniging van bevaarbare wa
teren door olie te bespreken. Onder de
uitgenoodigde staten zijn Engeland, Duitsch
land, Frankrijk en Nederland.

Vergadering van Vrijdag 9 ApriL
v.m. 11.15 uur.

DE REGEERINGSVERKLARING.

Voortgegaan wordt met de bespreking
van de regeeringsverklaring.

De heer MENDELS S.-D. vervolgt zijn
rede. Thans een woord over het Kabinet.
Hij erkent de oprechtheid van de kreet dien
de Minister in de Tweede Kamer liet hoo-
ren, nl. dat hij de opdracht niet mocht af
wijzen nadat eenige maanden het regee-
ringswerk had stilgelegen. Het persoonlijk
woord van den Minister gelooft spr. gaar
ne. Met belangstelling wacht spr. de be
zuinigingen af o.a. ten aanzien van de de
fensie-uitgaven. De plannen voor produc
tieve werken ziet hij met spanning tege
moet. Justitie is karig voor den dag geko
men in de regeeringsverklaring; de huwe
lijkswetgeving eischt dringend herziening,
maar wij lezen er niets ove-.. De Staats
commissie-Limburg is reeds gereed met
haar arbeid. Wat bedoelt men met nadere
wettelijke regeling van het collectief ar
beidscontract? Er is geen regeling, hoe kan
het dan nader worden geregeld? 'De her
ziening der sociale wetten vervult spr. met
ongerustheid, met name ten aanzien van de
nadere regeling van den bakkersnachtarbeid

Nadere inlichtingen vraagt spr. over de
slotpassage in de regeeringsverklaring in de
Eerste Kamer afgelegd. Na de invoering der
Evenredige Vertegenwoordiging is de poli
tieke structuur der Eerste Kamer vrijwel
gelijk geworden als die der Tweede Kamer.
De Minister heeft toch niet het oog gehad
op de soort of het gehalte der leden? Spr,
kan dat niet aannemen, al is b.v. bij de
Christ.-Historische de aard er meer land-
jonkerlijk. Nog raadselachtiger is de Pre
mier in zijn mededeeling dat de Eerste Ka
mer hem zal hebben te wijzen op het
eventueele feit dat zich in de Tweede Ka
mer een andere constellatie aan het vormen
is. Spr. begrijpt daar niets van. Moet de
Eerste Kamer de aandacht van den Minis
ter vestigen op den groei van iets nieuws in
de Tweede Kamer? Hoe moet dat geschie
den? Per motie of per brief? Wat is dat
voor een meerderheid in de Tweede Kamer
waarvoor in de Eerste Kamer de gegevens
ontbreken?

De heer DE GIJSELAAR C.-H. wijst er
op dat de aftreding der Prov. Staten bij
zonderen invloed kan hebben op de samen
stelling der Eerste Kamer en niet gelijken
tred houdt met de wijziging in de Tweede
Kamer.

De heer MENDELS S.-D. kan niet ge-
looven dat dit de bedoeling is maar wacht
af. Volgens sprekers der voormalige coali
tie is de basis der samenwerking blijven
bestaan. Spr. gelooft dit niet en verwacht
dat dit Kabinet gehandhaafd blijft tot 1929.
Hij wijst o.a. op het congres der Christ.-
Hist. Unie, waar wel gebleken is dat men
in dien hoek niet tot toenadering bereid is;
op de uitlating van dr. de Visser ten aan
zien van art. 123 der Grondwet, da,t hij
niet gewijzigd wenscht te zien. Hij voorziet
dat de Christ.-Historische partij niet geneigd
is toe te geven, en dat dus dit Kabinet
blijft. Mr. Kan zal dan de Minister van de
Olympische Spelen zijn. (Gelach).

Spr. wijst op het artikel in Het Vader
land; „xn de hand van Monseigneur", en
hij komt er tegen op dat de voorstelling
ten aanzien van de socialisten volkomen
onjuist is. Spr.'s partij is niet gevangene van
een andere partij geweest én zal dat ook
«ooit worden. Volgens Mr. van Lanschot is
de eenheid der Katholieken hun voornaam
ste eigenschap. Dat is dan specifiek Neder-
landsch, want elders is het anders. Een

I gezonde sociale politiek is met die eenheids
partij die in werkelijkheid uit tal van vleu-
j gels bestaat, niet te voeren, In de Katho-
lieke partij zal op den duur wel van zelf
j een scheiding komen en zullen de demo-
cratische groepen zich zefstandig gaan or-
ganiseeren. La question est posée, aan de
groote massa der kerkelijke arbeiders en
dat is de groote beteekenis van het aanbod
der socialisten geweest.

Godsdienstige bezwaren heeft spr. van
den heer Van Lanschot niet gehoord en dat
begrijpt hij volkomen, want de godsdien
stige belangen zijn bij de S. D, A. P. allicht
veiliger -dan bij de Christ.-Historischen

De heer DE VOS VAN STEENWIJK
C.-H. zegt dat hij eenige waarheden als
I koeien wil zeggen. Er is al veel te veel ge
sproken en het wordt tijd zwijgend aan den
arbeid te gaan.

Het optreden van het Kabinet-Colijn
heeft spr. verleden jaar van harte toege
juicht. Het Vaderland erkende de overwin
ning van rechts bij de verkiezingen en er
kende, dat de meerderheid der kiezers zich
vóór de coalitie had verklaard, hoezeer de
heer Colijn het mikpunt van den aanval der
linkerzijde was geweest. Colijn was de in
zet der verkiezingen geweest en toen de
meerderheid zich vóór hem uitsprak was het
alleszins redelijk dat hem de leiding van
het Kabinet werd opgedragen. Hem kwam
de leidende plaats toe en terecht kan men
vragen aan hem, die dat ontkent, wie dan
wel de aangewezen man was. Het gelukte
Colijn uitnemende mannen bereid te vinden
voor zijn Kabinet; lofwaardig was het van
hem dat hij den moed der zelfopoffering
toonde ondanks het feit dat het zwaard
van Damocles boven zijn hoofd zweefde in
den vorm van het gezantschap bij den Paus.

De verbreking der coalitie-samenwerking
betreurt spr. zeer en hij wenscht niets lie
ver dan herstel. Hij hoopt dat zij- elkaar
zullen terugvinden en met wederzijdsche
loyateit zullen samengaan. Schijndood be
staat en het zou wel eens kunnen gebeu
ren dat de coalitie alleen schijndood is.
Men waardeert de coalitie eerst recht nu
men ze mist en is onbevredigd met dit ex
tra-parlementaire Kabinet. De grond voor
de samenwerking is er nog steeds.

De erkenning van Gods macht is de basis
der coalitie en nimmer zou spr. kunnen sa
mengaan met hen die deze erkenning niet
bezitten. Handhaving van het parlementaire
stelsel acht hij alleen mogelijk door de
groepen der rechterzijde. Spr. wijst op de
houding der Vrijzinnig-Democraten, die op
11 November tegen het gezantschap stem
den en 10 dagen later bereid zijn het toch
weer toe te staan. Niemand in die partij
mag zich tegen den leider verzetten, Mus
solini is er niets bij.

De heer MENDELS S.-D.: Schiet hem
door zijn neus!

De heer DE VOS VAN STEENWIJK
C.-H. zegt dat wie in die partij den zin des
leiders niet doet, moet er uit. Het is een
legertje zonder kader, met eenige gedweëe
luitenants en wat soldaten.

De heer MENDELS S.-D.; En een. paar
marketentsters. (Gelach).

De heer DE VOS VAN STEENWIJK
C.-H. betoogt dat de Vrijz.-Dem. alles heb
ben gedaan om het parlementaire stelsel
bij het volk verdacht te maken. Gaarne zegt
hij minister De Geer toe dat hij zijn stem
aan de handhaving van dit stelsel zal ge
ven. Het eenige doel van den heer Mar-
chant is uit te vinden langs welken weg
hij het snelst tot de ministersportefeuille
komt. Dat blijkt o.a. uit zijn draaierij ten
opzichte van de nationale ontwapening. De
toon is altijd onvriendelijk en ook in de
Eerste Kamer heeft dit toon geklonken,
overeenkomstig his master's voice.

Het heengaan van het kabinet-Colijn
heeft spr. zeer diep getroffen. Coliin heeft

alle populariteit versmaad, gelijk het Vader
land erkende en mr. Rink heeft hem giste
ren sympathieke hulde gebracht.

Op het prcgram-De Geer gaat spr. niet
in: hij wacht de plannen nader af. Er is veel
in, dat hem sympath.ek is en dat hij gaarne
wil steunen. Wat de samenstelling van het
Kabinet betreft, betreurt hij dat de heeren
De Geer en 'Slotemaker daarin zitt-ng
dan tot eenige andere partij, een gedachte
zou kunnen wekken, dat het Kabinet nader
staat tot de ChristeUjk-H.storische Partij,
dan to eenige andere partij, een gedachte,
die aan herstel der samenwerking minder
bevorderlijk zou kunnen zijn. Beide heeren
zitten daar niet als leden hunner partij en
spreker is er dankbaar voor, dat d.t openlijk
is gezegd. De Christ.-Hist, fractie dezer
Kamer acht zich absoluut los en vrij van
deze ministers en van het gansche kabinet.
Haar verlangen gaat uit naar een ander
Kabinet dan een indifferent Kabinet. Het
belet niet, dat spr. beste wenschen het ver
gezellen. Niet ministerieel maar gouverne
menteel zullen spr. en de zijnen het steunen
wanneer het landsbelang het eischt en spr.
beginselen het toelaten.

Dat is het unanieme oordeel der Chnst.-
Hist. fractie.

De heer BLOMJOUS (R. K.) betreurt het
heengaan van het Kabinet-Colijn en kan
slechts hopen, dat het financieele werk van
Colijn niet ongedaan wordt gemaakt. Spr.
betreurt ook, dat aan het parlementaire
stelsel zooveel nadeel is gedaan. Overigens
gaat spr. verschillende plaatsen van de
crisis na. Verder verheugt hij zich over het
mislukken der samenwerking van Katho-
l.eken en socialisten. Spr. houdt zijn stand
punt van het vorig jaar vast, dat een andere
samenwerk.ng dan die der coalitie enge
wenscht is.

D^ Mnister van Financiën, de heer DE
GEER, dankt voor de welwillendhe.d en de
vriendelijke critiek. Het debat ging grooten-
deels over de Regeer.ng heen en spr, kan
dus kort zijn.

Over de formatie-Limburg kan spreker
n ets meer meedeelen. Op de punten van
het regeerrgsprogram zal hij ook niet in
gaan; ever het huwelijks-goederenrecht ,s
m hoofdstuk IV iets gezegd, men maakt het
rapport der commissie-Limburg af.

Wat de vraag van den heer Mendels be
treffende de slotpassage van de regeer-ngs-
verklaring betreft, sluit hij zich aan bij de
interruptie van den heer De Gijsela ar. Het
andere punt van de „waarschuwing die de
Eerste Kamer aan het Kabinet zou moeten
geven, is niet diepzinnig. Feitelijk was het
een beleefdheidje, nL, dat de Eerste Kamer
heeft te toetsen of het Kabnet wel over
eenkomstig de poi.tieke constellatie is.
Meer niet.

De heer Anema vreest, dat politieke fi
guren in d t Kabinet in moelijkheden kunnen
geraken. D:e kritiek speciaal tegen de hee
ren v. d. Vegte en Donner, acht spr, on-
gerechtvaard. gd. Bij alerlei formaties zijn
antirevolutionnairen uitgenoodigd zitting te
nemen, maar zij bedankten om persoonlijke
redenen. Niemand bedankte om princ.pieele
redenen, en het is dus niet billijk de tegen
woordige titularissen iets te verwijten, die
ook over vele bezwaren hadden heen te
stappen. Deze mmsters moeten princip.eel
blijven, zegt de heer Anema, als zij een
keuze moeten doen. Dat zal toch moeten
zijn om 's lands belang te d-enen, en de
heer Anema mag daarover dus zeer verheugd
zijn, dat er geen anderen zijn geroepen voor
deze functies.

Het verwijt tot spr., dat geen politieke
figuren m dit Kabinet zitting moesten heb
ben, aanvaart spr., omdat het uit zuiveren
bren komt. Hij begrijpt het, maar hij heeft
uiteengezet, dat hij ten slotte over tal van
bezwaren is heengestapt.

De Bioscoopwet.

Spr erkent niet, dat deize wet een partij-
kenmerkende wet is. Maar bovendien is ze
vóór de criris aangenomen. Intrekking is
niet overeenkomstig de bepaling, dat de
zaken blijven in den toestand waar zij in
waren. Het ontwerp bij de Eerste Kamer
laten liggen, is ook niet onpartijdig, omdat
het feitelijk de polit.eke Kamer is gepas
seerd. Als de wet hier was afgedaan, maar
niet afgekondigd, zou men dan ook uitstel
willen? Spr, denkt van niet Bovendien kan
de wet met blijven liggen, omdat zij ter
mijnen bevat, die verloopen zouden. Dit
alles toont aan, dat niet behandelen achter
uitstelling beteekent. Als de rood-Roomsche
com-bjiatie tot stand ware gekomen, zo-u
deze wet stellig zijn behandeld. Het is dus
overeenkomstig de regeeringsverklaring, dat
deze wet de eerste Kamer passeert.

De Bioscoopcommissie was algemeen van
oordeel, dat de keuring voor de volwassenen
moest worden opgenomen. Het is bo-vend.en
geen strijd van levensbeschouwingen en spr.
licht nog eens uitvoerig toe, dat het over
dreven is van politieke tegenstellingen te
spreken bij deze wet. De eindstemming be
trof een ontwerp, dat vrijwel onveranderd
was. Een antithetisch punt zit er niet w.

De gemeentelijke nakeuring is niet vol
gens het rapport der commissie, maar spr.
komt er tegen op, dat dit een antithetisch
punt is.

Ten slotte schetst spr. nog eens d enaaro
van het Kabinet, dat blijft staan op het
standpunt van de verklaring van lti Maart.
Dat het langzamerhand een coalitie-Kabinet
zou willen worden ontkent spr. ten stellig
ste; evenmin als het de bedoeling is de
coalitie voor goed het leven onmogelijk te
maken.

De heer VAN EM-BDEN (V. D.) zegt niet
te willen debatteeren met den heer De Vos
Van Steenwijik, omdat deze niet wil aan
nemen, dat s-pr. en zijn partij het lands
belang op het oog hebben, maar wel dat
ze uit zijn op winstbejag en portefeuille-
jacht. Met wie zoo oordeelt over een ander
kan spr. niet debatteeren.

De heer RINK (V. B.) betoogt, dat de
verdediging van den Minister niet wegneemt,
dat de stemming over de Bioscoopwet een
partijstemming was. De minister heeft de
onderdeelen afzonderlijk behandeld, waar
het juist de cumulatie van die onderdeelen
is geweest, die tot de stemming leidde.

De MINISTER zegt, dat hij dit punt rijp
heeft overwogen en dat hij dus geen aan
leiding vindt weer te gaan overwegen. Een
toezegging zonder zin doet hij niet.

De vergadering wordt gesloten.

Het Tweede-Kamerlid mej. Groeneweg,
heeft de volgende vragen tot den minister
van Financiën gericht:

Kan de minister mededeelen, of het waar
is, dat zonder eenige motiveering alle
vrouwelijke artsen geschrapt zijn van de
dokterslijst, die voor de keuring van amb
tenaren door den Pensioenraad opgemaakt
wordt?

Indien werkelijk deze schrapping is ge
schied, is de minister dan bereid, aan te
geven, welke dienstbelangen hierdoor zijn
behartigd?

Indien het dienstbelang de schrapping niet
noodzakelijk maakt, is de minister dan be
reid, maatregelen te treffen, ten einde de
vrouwelijke artsen weer op de lijst terug te
brengen?

Een verlof van drie maanden.

Aan mr. G. J. J. A. Baron van Heemstra,
gouverneur van Suriname, is met ingang van
15 Mei a.s. voor den duur van drie maanden
verlof naar Nederland verleend.

Op de door het Tweede-Kamerlid, den
heer Staalman gestelde vragen betreffende
het nemen van maatregelen tegen den ver
koop van tabaksartikelen door postambte
naren te 's-Gravenhage, heeft minister van
der Vegte geantwoord, dat het in deze vra
gen bedoelde onderwerp zijn regeling vin it
in artikel 20 van het bij Koninklijk besluit
vastgesteld D.A.P.T.T.

Bij onderzoek is niet gebleken, dat ge
noemd artikel door postambtenaren is over
treden of dat dienstbelangen zijn geschaad.

Onder deze omstandigheden bestaat er
voor den minister geen aanleiding tot het
nemen van maatregelen.

Tot lid van het Algemeen Bestuur der
Nederlandsche Jaarbeurs is benoemd Prof.
Mr. P. J. M. Aalberse, Oud-Minister van
Arbeid, Handel en Nijverheid.

Men meldt uit het Haagsche Aneta Kan
toor: Gedurende de maand Maart is het
vliegveld Schiphol aangedaan door 178
verkeersvliegtuigen in de vaart op inter
nationale luchtroutes en der door 135 mili
taire vliegtuigen.

De Waalhaven, het vliegveld te Rotter
dam werd aangedaan door 111 verkeers
vliegtuigen en 43 militaire, terwijl er 77 bij
zondere' vluchten plaats hadden. Het aan
taal bezoekers uit de Waalhaven bedroeg
134. Gedurende de Paaschdagen was het
bezoek aan de vliegvelden bijzonder druk
en werd zeer veel gebruik gemaakt van de
gewone gelegenheid tot pleziervluchten.

Heden, Zaterdag komt van Rotterdam de
Bazeler luchtvloot, bestaande uit vijf Fok
ker-machines, te Bazel aan. Deze zullen in
gebruik genomen worden voor de lijnen
BazelFrankfort en BazelGenèveLyon
der Bazeler Luchtvaart Maatschappij. Bo
vendien bezit Bazel directe luchtverbindin-
gen met Amsterdam, Parijs, Londen, als
mede via Zürich met München, Weenen,
Boedapest, Berlijn en Hamburg.

Naar aanleiding van het sneuvelen in
Atjeh van kapitein J. Paris, wordt aan de
„Haagsche Courant" het volgende geschre
ven:

„Kapitein J. Paris gesneuveld, gevallen
op het veld van eer

Het is een 'verpletterende tijding.

Hij heeft zijn plicht gedaan, meer dan z'n
plicht, ook al werkte men hem tegen, zooals
dat in de laatste maanden meermalen ge
beurd is. Hij sneuvelde door de hand van den
vijand, maar de duistere machten, die admi
nistratieve stuurlui-aan-den-wal ontketenen,
zijn niet vreemd aan dit tragisch einde van
een der dapperste en bekwaamste officieren,
die op Atjeh's bodem hebben geopereerd. Hij
was van het keurkorps der marechaussees
een der meest beminde, een der meest ge
achte figuren.

Kapitein Paris kwam in 1911 als jong twee-
en-twintig-jarig tweede-luitenant der infan
terie naar Indië. Reeds als cadet te Breda
had hij vele vrienden gemaakt; zijn persoon
lijke eigenschappen, openhartigheid, door
tastendheid trokken velen aan. Maar deze
zelfde eigenschappen, zouden hem in zijn
Indische loopbaan groote teleurstellingen
brengen; administratieve godheidjes op Inij
dischc regeeringsbureaux houden niet var
openhartigheid en doortastendheid. Men.
schen met deze eigenschappen kunnen la*,
tig zijn

Slechts één jaar diende luitenant Paris op
Java, de rest van zijn diensttijd heeft hij op
Atjeh doorgebracht. Twaalf jaar diende hij
bij het korps Marechaussees in Atjeh, hij
was een kenner van het land als weinigen.
Hij sprak even vlot Atjehsch als Neder-
landsch en Engelsch kapt. Paris was met
een Engelsche vrouw getrouwd en zijn
volmaakte kennis van de Atjehsche taal, van
de zeden en gewoonten van de Atjehers had
als gevolg, dat hij bij alle Atjehsche hoofden
in hoog aanzien stond. Dit geeft aan den
overval, waarvan hij slachtoffers werd, bij
zondere beteekenis.

Gedurende zijn diensttijd in Atjeh werd hij
voor den tijd van een jaar belast met het
civiel bestuur te Meulaboh, maar aangezien
hij zich niet kon vereenigen met de inzichten
van den assistent-resident daar ter plaatse
en omdat hij een meeningsverschil had met
den gewestelijken militairen commandant
men bedenke, dat dit alles voorviel onder
het bestuur van den heer Hens werd hij,
in Juli '25 teruggeplaatst naar het wapen der
infanterie. Van het keurkorps der mare,-
chaussees terug naar de infanterie, het was
voor kapitein Paris een degradatie, die hij
zich zeer heeft aangetrokken.

Zoo goed was de verhouding van hem met
de Atjehsche hoofden, dat toen hij terugge
plaatst werd, de Atjehsche hoofden reques-
treerden'om hem als gezaghebber te Meula
boh te mogen behouden. Dit werd niet toe
gestaan!

Na de aanvallen in Bakongan, kort gele
den, werd kapitein Paris met twee brigaden
infanterie er op uitgezonden. In het gevecht
gedroeg hij zich dapper en voorbeeldig, hij
werd zelf gewond en legde elf vijanden
neer. Het gebeurde kon hem echter niet in
genade bij den militairen commandant terug
brengen.

Nog enkele weken geleden schreef kapi
tein Paris naar Holland brieven, die met be
trekking tot den toestand in Atjeh zeer pes
simistisch waren. „Als er niet spoedig wordt
ingegrepen", zoo schreef deze Atjeh-kenner
„dan loopt het ter Westkust mis." Hij
heeft goed gezien. De heer Hens sprak van
„incidenten," kapitein Paris wist beter. Zijn
dood is voor Atjeh een onherstelbaar verlies.
De officieren, die onder hem dienden, zijn
vol lof over hem, mochten hem als kameraad,
bewonderden hem als dapper, doortastend
aanvoerder op lange patrouilletochten. Van
de officieren uit de oude Atjeh-school was
hij een der laatsten. Nu is ook hij gesneuveld
op het veld van eer

Een nieuwe Atjeh-geschiedenis werd
bloedig en dramatisch ingezet."

Te Halerburg is de vrouw van den land
bouwer W. Seubring wonende te Hoogha
len door een achter oprijdende auto over
reden, De vrouw reed op haar rijwiel in de
richting van Beilen links van den weg en
stak in het laatste oogenblik over naar
rechts zoodat de aanrijding niet te vermij
den was. Met een gebroken been en meer
dere verwondingen werd z« naar het zie
kenhui» te Assen vervoerd.

27 Maart j.l. is het Amerikaansche stoom
schip Innoko van Rotterdam naar New-
York vertrokken. Toen het schip een paar
dagen op zee was, kwamen drie Italiaan-
sche stokers uit de bunkers te voorschijn.
Ze vertelden eenigen tijd te voren in Ant
werpen afgemonsterd te zijn, waarna zij
per trein naar Rotterdam gereisd ziin. Hier

hebben zij zich aan boord van het schip ge
smokkeld, om als verstekeling de reis naar
Amerika te maken.

Kort daarop kwam de Innoko het stoom
schip Anaconda van dezelfde Mij. tegen,
welke op reis naar Rotterdam was. De In
noko heeft de Anaconda gepraaid en de
verstekelingen overgegeven Vrijdag is de
Anaconda hier aangekomen. De drie ver
stekelingen zijn aan de politie overgele
verd.

De Nederlandsche tankboot „Silvanus" ge
zonken. Van de equipage zijn 29 man
verdronken.

Donderdag heeft op de Mississipi. twintig
mijl van New-Orleans een aanvaring plaats
gehad tusschen het Nederlandsche s.s. Sil
vanus". van de te 's Gravenhage gevestigde
Nederlandsch-Indische tankstoomboot maat
schappij en het Amerikaansche tankschip
„Thomas H. Wheeler". Vijf en dertig man
van de uit vijftig man bestaande equipage
van de „Silvanus'' worden vermist.

Laatstgenoemd schip stond geheel in brand
en is gezonken.

Volgens nadere berichten uit New-Orleans
zijn 29 man van de bemanning verdronken.
Kapitein Weiser en drie Chineezen werden
opgepikt door de Koelboot „Topatopa en
15 anderen onder wie 13 Chineezen, zwom
men naar land.

de armen en in de zijde bekwam. De vera
wonde is naar het hospitaal te Kernrade
overgebracht, waarna de dader, L. van N.,
gearresteerd werd.

Het mes, waarmede hij de daad had be
dreven,' werd later in een kast gevonden.

'Donderdagmorgen wilde de ruim 30-jarig»
arbeider K. Orsel uit Gasselter-Nijveen-
Mond den onbewaakten overweg bij de
Halte Tweede Dwarsdiep passeeren. Hij
wachtte tot de trein uit de richting Stads
kanaal voorbij was. stak de dubbele spoor
lijn over en werd door den trein, die juist
uit de richting Coevorden kwam, vermor
zeld. De ongelukkige laat een vrouw met 2
kinderen onverzorgd achter.

De oudste inwoonster van Dordrecht, mej.
wed. G. Bosman, geb. Jansen, die 12 Ja
nuari j.l. haar lOOsten verjaardag vierde, is
overleden.

De te Parijs woonachtige Argeniijnsche
actrice Juliana Hastre ontving, toen ze
haar hotel verliet om in een restaurant in
de Montparnasse-wijk te gaan dineeren, een
pakje, dat een groot chocoladen Paaschei
bevatte.

Toen ze tijdens het diner het ei open
maakte kwam er een schorpioen, gevolgd

gered.

Er is hoop. dat een gedeelte van de be
manning aan boord van andere schepen is,
die de brandende „Silvanus" volgden.

De aanvaring wordt aan den mist toege
schreven

De „Silvanus" was bestemd voor Londen.

Bij informatie deelde de Nederl.-Indische
Tankstoomboot maatschappij mede, dat de
equipage uit Chineezen bestond; alleen de
officieren van de „Silvanus" zijn Neder
landers.

De „Silvanus"' werd in 1921 gebouwd. Het
schip is 5789 bruto en 3378 netto ton groot.

Op 5 April was de „Silvanus" van Blexem
bij Bremen te New-Orleans aangekomen

Petrus Onel, de tweede machinist van
de „Silvanus" deelde omtrent de ramp de
volgende bijzonderheden mede:

„Ik bevond mij met den eersten en den
vijfden machinist in de machinekamer, waar
wij verschillende signalen ontvingen, die wij
opvolgden Plotseling sloegen de vlammen
door het traliewerk boven onze hoofden,
alle lichten gingen uit. en het schip begon
overstag te gaan. In de duisternis vonden
wij een ladder, waarmee we het dek bereik
ten. Geheel overdekt met brandende olie
sprongen wij overboord en zwommen, ge
deeltelijk onder water, zoodat wij bijna stik
ten, over een afstand van ongeveer 300 M.
naar het strand.''

Toen de „Silvanus" op de Wheelerliep,
bevond kapitein Weizer zich op de brug.
De derde stuurman J. Fader, de marconist
A. Ludowics. en dé Amerikaan Simpson
bevonden zich bij hem. De kapitein heeft
verklaard, dat het mistige weer het uitzicht
belemmerde zoodat hij slechts vaag den
omtrek van een schip zag. Plotseling hoorde
hij een hevig gekraak, en een geweldige ont
ploffing. Het geheele dek van het schip was
één vuurzee. De kapitein is daarop van de
brug in het water gesprongen, terwijl de
vlammen hem in het gelaat sloegen.

De „Silvanus" is in tweeën gebroken.

Een Reuter-telegram uit New-Orleans
meldt nog nader, dat de „Silvanus" met ben
zine was geladen waardoor na de aanvaring
een hevige ontploffing plaats greep. Eenige
minuten later liep de „Silvanus'1 aan den
grond, waarbij een tweede, minder ernstige,
explosie ontstond. De stroom sleepte het
schip elf mijl mee. voordat het geheel in
brand stond.

Van de bemanning zijn vijftien leden naar
New-Orleans gebracht. Door dat de opper
vlakte van het water met brandende ben
zine was overdekt kon men zich slechts
met groot gevaar in veiligheid brengen, doch
twaalf van de 35 Chineezen, die zich aan
boord bevonden, wisten zich te redden door
onder te duiken en onder water te blijven
zoolang zij zich in de vlammen-zone be
vonden. Verschillende anderen echter, die
eveneens overboord waren gesprongen, kwa

de hand. Een vr end:n werd, toen het pakje
bezorgd werd, als afzendster genoemd, maar
men gelooft niet, dat het inderdaad van de
genoemde dame afkomstig was

De politie stelt een onderzoek in.

Schipper en knecht op het droge gebracht.

Ter hoogte van de Oude Plantage te
Rotterdam is Vrijdag de motorvrachtboot
„Trio IV" van Broek op Langendijk, ge
zonken.

Het was vrij onrustig op de Maas. ter
wijl er een tamelijke golfslag stond. Daar
door kreeg de „Trio IV" water binnen
tengevolge waarvan het vaartuig zonk.

Het was geladen met roode en witte kool
De Shipper C. van Schoorl van Broek op
Langendijk en zijn knecht, de 24-jarige C.
Mines, van Noord-Scharwoude geraakten
te water.

Zij wisten zich drijvende te houden, tot
personeel van een der Havendienstbooten
hun te hulp kwam, en hen behouden op het
droge wist te brengen.

De berging van het vaartuig is opgedra
gen aan Van der Graaf en Koelman's Ber
ging- en Transport-Bedrijf, en zal morgen-"
ochtend om TA uur aanvangen.

Uit Tiel wordt aan bet „Vad." gemeld, dat
Vrijdag den geheelen dag instructie is ge
houden; o. a. zijn als getu.gen gehoond de
heer A, de Beus uit Culemborg en A. M.
Middelkoop, die in 1924 bijna 6 ipaanden n
voorloopige hechtenis heeft gezeten, ver
dacht van medeplichtigheid. Commissaris
Blok zit nog steeds ixf gijzeling.

De volgende week loopt de termijn van
12 dagen af en zal de rechtbank moeten
beslissen of de gijzeling verlengd zal worden
Ofschoon de justitie over tal van aanwij
zingen beschikt, welke het vermoeden
versterken, dat zij de bedrijvers van het
m.sdrijf in handen heeft, vordert het onder
zoek slechts iangzaam. De groote moeilijk
heid levert de dood van Haveman, waarop
verschillende sporen vastloopen.

Donderdagavond is in de cabine van Cine
ma Americain te Roosendaal brand uitgebro
ken. Even voordat de avondvoorstelling be
gon, terwijl de reparateur eenige werkzaam
heden verrichtte, vatten enkele films plot
seling door kortsluiting vlam. Met eenige
brandbluschapparate-n poogde de reparateur
de vlammen te blusschen, wat hem echter
niet gelukte. Inmiddels schoof een dikke
rookwolk steeds naar buiten. Op zijn ge
roep „brand" snelde de eigenaar van den bi
oscoop, de heer Bruglemans, die ziek te bed
lag, naar beneden en deze wierp enkele dure
Paramount-films, i o.a. de film De Verloren
Wereld, uit de cabine. De overige films had
den inmiddels reeds allen vlam gevat.

De gemeentepolitie kwam met een snel-
bluschapparaat en spoedig waren de vlammen
gedoofd. De brand is tot de cabine beperkt.
De schade is, dank zij het optreden van den
eigenaar, beperkt gebleven tot de films van
mindere aarde.

Een merkwaardige verbouwing is dezer
dagen aanbesteed door de N.V. Salomons,
Shipping Forwarding Office te Rotter
dam.

Het betreft den zee-lichter R.A.S.M. III. i
Dit schip wordt, volgens tee keningen, onder
leiding van het Bureau P. Intveld te Delft,
geheel omgebouwd tot motor-zeebootje, ver
lengd en voorzien van de noodige dekhuizen,
commandobrug, motorkamer, twee diep-
tanks, etc., terwijl deze veranderingen zoo
danig worden uitgevoerd, dat het vaartuig
in dezelfde klasse van den Germ. Lloyd kan
blijven als waarin het was, n.l. die der Groote
Kustvaart.

De voortstuwing van het schip zal geschie
den door een compressorlooze Deutz-Diesel
motor van 200 P.K.

De uitvoering van het werk is gegund aan
de Scheepsbouwwerf De Maas, firma N. J.
van der Windt te Vlaardingen.

Bij een twist tusschen de gebroeders v.
N. te Onder-Spekholz (Limb.) heeft de
eene, zekere L., zijn broeder J. met een
broodmes zoodanig gestoken, dat men voor
z'n leven vreest. De pols werd doorgesneden,
terwijl hij verschillende steken in het hoofd,

AMSTERDAM, 9 April. Aardappelen
(Bericht v/d. mak. Jac. Knoop). De prijzen
waren heden onveranderd.

LEIDEN, 9 April. Vee. Aangevoerd. 4 stie
ren f 160175 373 kalf- en melkkoeien,
f 225505 1214 varekoeien f 165325
vette ossen en koeien, f 275610, f 1.10
1.12 per kg. schoon 19 vette kalveren, f 70
165, f 1.15—1.70 per kg. schoon 435
nuchtere kalveren, f 716 460 vette scha
pen, f 32—40, t 1.161.38 per kg. schoon
860 weide schapen f 24351016 varkens
voor Londen f 3075, f 0.800.88 per kg.
schoon 1284 biggen, f 1825.

Kaas. Aangevoerd 62 partijen. Prijzen
Goudsche le s. f 4447, 2e soort f 40—43
Leidsche le s. f 3338. Handel goed.

LEEUWARDEN, 9 April. Vee. Aange
voerd 115 stieren f 100—480 ossen
490 vette koeien f 200450 per kg. f0.80
1.10 2015 melk- en kalfkoeien f 200500
98 vette kalveren f 4090, 465 pinken f 75
165, graskalveren 625 nuchtere kal
veren f 614 380 vette schapen f 2845
186 weideschapen f 2030 62 lammeren
514 vette varkens f 60160, per kg. f 0.70
0.86 56 magere varkens f 3065; 372 vette
biggen f 3565 504 kleine biggen f 1322;
33 paarden, 34 bokken. De handel in gebruiks
1 vee en vette koeien was slepend, voor af
wijkende soorten was afloop minder stie
ren prijshoudend handel in vette kalve
ren behoorlijk nuchtere kalveren lager
handel in oude varkens slechtzouters en
Londensche varkens prijshoudend (zouters
8284 c., Londensche varkens 86/89 c.
per kg.)wolvee stug.

Eieren. Aanvoer 50.000 kippen- f 4.50
6.50 6000 eenden- f 56.

ALKMAAR, 9 April. Granen. Ter markt
waren aangevoerd 946 hl, als: 304 hl tarwe
f 14.75—16, 237 hl gerst cheV. f 11.25—11.50,
336 hl haver f 1111.75, 54 hl boonen, paar-
denboonen f 1111.50, bruine boonen f 15
22, citroenboonen f 1820, duivenboonen
f 16.25, 15 hl erwten, groene erwten (groote)
f 4045, vale erwten f 28, alles per 100 kg.

ARNHEM, 9 April. (Eierveiling.) Aan
voer 2.500.000 stuks. Prijzen kippen- f 5.30
a 6.40, idem kleine f 4.70 a 5.20, eenden-
f 5.40 a 5.70, ganzen- f 15 a 18 p. 100 stuks,
kalkoenen- 8 c. p. st.

's-HERTOGENBOSCH, 9 April. Boter.
(Bericht v/d Coöp. Roomboterfabr.) Aanvoer
41.175 kg, hoogste prijs f 1.88, laagste prijs
f 1.70, middel prijs f 1.83.

HULST, 8 April. Granen. Betaald werd
voor: tarwe f 12.5013.50, rogge f 8.50,
haver f 9.75, erwten f 12, bruine boonen f 10.

LEEUWARDEN, 9 April. Aardappelen.
Borger f 1.701.80,

LEEUWARDEN, 9 April. Boter. Aan
voer 155/3 en 113/6 v. Mijn hoogste prijs
1.90, middenprijs 1.86, laagste 1.70.
Veiling hoogste prijs 1.82, laagste 1.52.
Noteering van de commissie 1.92. Com
missie (Bond v. Coöp. Zuivelfabr.) 1.88.

Kaas. Sleutelkaas 0310.52, Nagelkaas
0.17—0.34, Goudsche 0.12—0.74, Edam
mer 0.28—0.80. Aanvoer 40.342 kg.

RIJSSEN, 8 April. Veemarkt. Aagevoerd
waren 70 vette koeien, 0.801.30 per kg;
175 neurende koeien 170400, 160 guste
160—260, 90 pinken 110—205, 75 kal
veren 55125, 58 stieren 50—190.

ZWOLLE, 9 April. Boter. Aangevoerd
90/8 v. 20/6 en 150 stukken, samen 20.85 kg.
Prijzen per 1/8 v. 36—39 1/2, per kg.
22.10. Vee. Aangevoerd 1009 runderen,
300 graskalveren, 252 nuchtere kalveren, 41
schapen, 43 tammeren, 145 varkens en
1034 biggen. Men besteedde voor vette
koeien 0801.03, idem kalveren 1.20
1.60, id. varkens 0.820.84 per kg; scha
pen 2248. 9e handel in neurende en
verschgekalfde koeien en in aarzen was
slecht; in guste koeien redelijk; in guste
vaarzen slecht- in vette koeien iets beter;
in stieren redelijk, prijzen echter niet boo-
ger; handel in kalveren slecht.

BEVERWIJK. 9 April 1926. R. K. Coop.
Tuindefsvereeniging „Kennemerland". -
Witlof 1226 per K.G., Sla 710 per stuk
Rabarber 1018, Raapstelen 3—5, Prei
718, Radijs 410, Asperges 801.60, Pie
terselie 810, alles per bos.Aardappelen
46 per K.G. Schorseneeren 58 per K.G,
Spinazie per kist 751.85.

PURMEREND, 9 April 1926. .Afslagver-
eeniging Beemster, Purmerend en Omstre
ken". Aardappelen 0.50 per zak van
25 K.G.Witlof 0.07—0.27 per K.G. Bloem
kool 1323 per 100. Roode Kool 3.30
15.20 per 100. Savoye Kool 13.4015.10
per 100. Spinazie 0.580.79 per 5 K.G.
Sla 4.3012i90 per 100 krop. Radijs 2.30
4.20 per 100 bos. Selderij 3.103.70
per 100 bos. Raapstelen 3.104 per 100
bos. Rabarber f 6.6015.10 per 100 bos.
Bieten 3.50-5.50 per 1000. Prei 12.60
.13.70 per 100 bos..

v