In en om Haarlem.
Nog ee s: de geurende wateren in Haarlem
BILJARTEN.
ELCK WAT WILS
TREKJES
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT.
Tweede Blad Zaterdag 17 April 1926
De gemeente Lisse heeft het hoekhuis gekocht van R. Molenaar, dat
gelegen is JulianaRijksstraatweg, met de bedoeling het voorste huis
van de 6, te doen ontruijnen, daar de monding van die straat te nauw is.
De rioleering van het met Haarlemscli wintervuilnis gedempte gemeente
vaartje te Spaarndam geeft opnieuw voor de omwonenden veel stank.
De slaapkamerramen komen op deze vluinisbelt uit, zöoals op de foto te
zien is. Smakelijk.
„Oud Holland".
Gisteravond werd in het R.-K. Vere,enigingsgebouw te IJmuiden de-ker
mis „Oud Hollrjkd" geopend. Hierboven een overzicht van de zaal, die met
groote kunstvaardigheid in een mooi oud Holiandsch Marktplein
herschapen is.
VRAGENBUS.
RECHTZAKEN.
Onbekend maakt onbemind.
No. 441.
Het is niet de eerste maal, dat wij over
slinkende grachten en wateren in Haarlem
schrijven.
O.m. is door ons een interview gepubli
ceerd over dit onderwerp met den heer
Hoogenboom, den ingenieur van Rijnland en
met een onzer deskundige Haarlemsche ge
meente-ambtenaren.
Opgelost is de moeilijke kwestie nog al-
leiminst. Wel was de toestand verleden jaar
nanmerkeliik beter dan andere iaren, dat
moet dadelijk worden toegegeven, maar de
klachten, die ons gemeentebestuur toch nog
bereikten, deed een raadsbesluit groeien,
waarin de Regeering werd uitgenoodigd
een Staatscommissie te benoemen die den
toestand van onze ^adswateren zal be^tu-
deeren en zoo mogelijk middelen aangeven
om verbetering aan tc brengen.
De gedachte aan een Staatscommissie
kwam voort uit de overweging, dat verbete
ring moeilijk denkbaar was zonder mede
werking van Rijnland, terwijl ook de ver
ontreiniging van onze stadswateren door de
omliggende gemeenten Heemstede en Bloe-
mendaal niet onderschat moeten worden.
Van de instelling van een Staatscommis
sie zal intusschen niets komen. Qe Minister
acht die niet noodij omdat het hier een
kwestie van plaatselijk karakter betreft,
niet algemeen genoeg dus om er de kosten
en moeiten van een Staatscommissie aan te
besteden.
Thans is door de regeering advies ge
vraagd van den Inspecteur der Volksge
zondheid in dit ressort, den heer Romeijn.
Deze zal aan de regeering over deze zaak
rapporteeren. maar gereed is het onderzoek
nog allerminst.
De heer Romeijn vertelde ons. dat hij
sinds 1 Januari met verlof is en pas 1 Juli
weer in functie zal komen, maar zijn plaats
vervanger, de heer de FouW. zet ook het
onderzoek voort.
Intusschen hokt de zaak. In October i.l.
heeft de inspecteur reeds aan het gemeen
tebestuur van Haarlem een verzoek om in
lichtingen gezonden betreffende een aantal
punten, die voor het geven van advies van
belang zijn. Antwoord werd verzocht op een
viertal vragen. Op één daarvan is een be
vredigende missive gekomen, maar het ant
woord op de andere drie wordt nog steeds
afgewacht. Als Haarlem's gemeentebestuur
prijs stelt op een spoedige afwikkeling van
deze voor Haarlem toch wel urgente kwes
tie, zou dan wat meer spoed in dezen
wel aan te bevelen zijn! Of wil men zoo
precies met zijn antwoorden zijn? Het is
mogelijk, maar laat men ook dat niet over
drijven. Als de inspecteur vraagt naar het
aantal inwoners dat afval op de grachten
afvoert, dan wordt een globale raming ver
zocht. Het is dan niet noodig dit aantal pre
cies te weten met mededeeling van bet aan
tal volwassenen en kinderen, misschien
zelfs of zjj zijn van het vrouwelijk of man
nelijk geslacht. Dit schijnt men op Haarlem s
stadhuis te meenen, maar dan kan de be
antwoording nog heel wat tijd vorderen.
Voordat het advies van den inspecteur
Haarlems gemeentebestuur via den minis
ter bereikt, zal er nog wel wat water
loor het Spaarne gespuid zijn. En laat men
nu dezen zomer, als de grachten geuren, niet
maar weer de schuld op anderen schuiven,
ant geheel vrijuit gaat ons gemeentebe-
'uur niet, gelijk uit het bovenstaande blijkt
Het vraagstuk der waterverontreiniging
reiniging is zeer belangrijk, en heeft
cds vele pennen in beweging gebracht
Edoende oplossingen zijn echter nog niet
vonden. Zulk een oplossing zou b.y. een
middel zijn, dat in staat stelde het veront
reinigde water iri de grachten door een of
andere chemische inwerking te reinigen.
Wie het betere niet heeft moet het met
iets minder goeds doen en zoo kunnen wii
de opvatingen voor de verbeering van den
toestand der Haarlemsche wateren in twee
groepen indeelen.
Een er van is een geheel nieuw riolee
-ingsstelsel aan te leiden, zoodat geen af
valwater en geen fecaliën meer in de stads
grachten vloeien. Door een uitgebreid riolen
ret zou de afval dan in het Spaarne gevoerd
worden op een ount zeer noordelijk van de
stad Haarlem, b.v. voorbij de gemeente
Schoten nog. Dit denkbeeld zou eenige
millioenen gulden kosten, zeker twee a drie
millioen. maar het is de vraag of het euvel
daarmede afdoende verholpen is. Zal de in
het Noorder Buiten Spaarne afgevoerde af
val weer niet terugvloeien naar de stad en
''aar weer verpestende stanken versprei
den? Een andere vraag is of op den duur de
Regeering goed kan blijven vinden, dat
voortdurend én door Haarlem én door Zaan
dam én door andere gemeenten op het
Noordzeekanaal geloosd wordt. Amsterdam
loost op het kanaal en ook Haarlem door
middel van Spaarne en tot nu toe heeft de
regeering zich daar niet tegen verzet. Maar
bekend is. dat het Noordzeekanaal zeer
verontreinigd wordt en de vraag rijst of de Re
geering niet te' eeniger tijd tegen die ver
ontreiniging zal opkomen. Vooral wanneer
de Zuiderzee eenmaal gedempt zal zijn. Mocht
dit het geval zijn, dan zou Haarlem wel
eens verplicht kunnen zijn het vuil recht
streeks naar de Noordzee door de duinen
heen te voeren.
Behalve dus dat een geheel nieuw riolee-
ringsstelsel zeer duur is, garandeert het al
lerminst een al<eheele opheffing van het
euvel der kwalijk riekende grachten.
Andere deskundigen meenen. dat Haar
lcm met een minder kostbare oplossing kan
volstaan. Deze oplossing lijkt veel op het
beroemde ei van Columbus, waar wanneer
deskundigen als de heer Hoogeboom van
Rijnland en de heer Dumont, directeur van
Openbare Werken te Haarlem, die hoogst
simpele methode aanprijzen, dan behoeven
leeken zich toch niet te schamen er ook
mede voor den dag te komen Die eenvoudige
oplossing is: intensief baggeren en spuien,
telkens als dat noodig is. Niemand kan eer-
zekeren, dat dan de stadswateren nimmer
meer zullen geuren, maar stank zullen de
grachten uitwasemen, ook als er het beste
rioleeringsstcHel in Haarlem zijn zou. dat
men kan uitdenken. Bij bepaalde weersge
steldheid. b.v, als regen op komst is. zijn
alle aan de lucht blootgestelde wateren on
welriekend. Dat is niet te voorkomen, doch
duurt slechts eenige uren, hoogstens een
paar dagen.
Intensief baggeren en op tijd spuien geeft
echter een groote mate van zekerheid, dat er
in Haarlem een dragelijke toestand zal heer-
schen.
Er was een tijd, dat in Haarlem in geen
jare(n gebaggerd was in de grachten. Hier en
daar borrelden de kluiten modder boven de
wateroppervlakte en toch was men verwon
derd dat de grachten stank verspreidden. Met
spuien was het niet beter. Er scheen tusschen
ons gemeentebestuur en 't bestuur van Rijn
land misverstand op misverstand te ontstaan
en te heerschen. De eensprak over onwelwil
lendheid van den ander; de ander over ver
zuimen van den anderen kant. Dat alles is
verbeterd. Het spuien geschiedt regelmatig
en wordt, voor zoover wij kunnen nagaan,
op tijd aangevraagd. Dank zij de goede zor
gen van den daarvoor aangestelden hoofd
ambtenaar in Haarlem en de medewerking
van Rünland is de toestand verleden jaar
zomer heel wat dragelijker geweest dan vo
rige jaren.
Maar ol de grootst mogelijke efficiency
wordt betracht bij het schoonhouden onzer
stadsgrachten mag worden betwijfeld.
Wij schreven, dat er gebaggerd moet wor
den, intensief gebaggerd in onze grachten.
Hoe is de practijk tot nu toe geweest?
Door toevallige omstandigheden kan schrij-
/er dezes er over oordeelen.
Een jaar of drie geleden is men begonnen
met baggeren nabij het Spaarne in den Kam
persingel. Regelmatig, maar o, zoo langzaam,
werd daarmede voortgegaan Langzaam aan
naderde men de Kleine Houtbrug. toen de
Groote Houtbrug. Hoe lang is het al weer
kan worden met spuien en baggeren.
Dit te meer omdat ten slotte dit kun
nen wij wel op een briefje verzekeren
4e gemeenteraad toch een keus zal hebben
te doen tusschen het aanleggen van een ge
heel nieuw rioleeringsstelsel of het besteden
van uiterst zorg aan de reinheid van onze
grachten.
1) Een ander bewijs, dat aan onze grach
ten niet voldoende aandacht gewiid wordt is
het feit dat er zoo weinig geschuimd wordt.
Door den inspecteur der Volksgezondheid
is, om verbetering in den toestand te bren
gen, aanbevolen regelmatig het drijvende
vuil van het water af te scheppen. Deze rot
tende stoffen verspreiden een weeïge lucht.
Op den hoek van RaamsingeDracbt en
Leidsche Vaart ligt nu al minstens 6 weken
lang drijvend vuil, dat is ai dien tijd nog
steeds niet afgeschuimd Dat voorbeeld laat
geleden, dat de raad een crediet toestond
voor vernieuwing van de schoeiing der Rasm-
singelgracht, die door het baggeren was ver
zakt! Een dezer dagen zagen wij de bagger
machine in de Leidsche Vaart nabij de fa
briek der firma Cohen v. d. Laan. Nog
moeten aan de beurt komen de Nieuwe
Gracht, de Schoter- en Kloppersingel en net
Spaarne. Als het op dien voet doorgaat, dan
zal de „Joh. de Breuk",, onze baggermachine,
na een jaar of vijf, zes weer terug zijn !n
den Kampersingel, om daar opnieuw te bag
geren. Vijf, zes jaar lang laat men het vuil
dus bakken in de grachten. Wij kunnen dal
onmogelijk intensief baggeren noemen. Wat
'n vuiligheid moet zich ophoopen in vijf -ces
jaar tijds in grachten, waarop dag aan dag
duizenden bewoners afvalwater loozen!
Dit is een toestand, die dringend verbete
ring behoeft. 1)
Ongetwijfeld zal ons grachtwate r dan ver
beteren en dan zullen wij allicht kunnen
ontkomen aan de noodzakelijkheid om een
duur rioleeringsstelsel hier te bouwen.
Als die nieuwe rioleering drie millioen zou
kosten, dan zou dat de Haarlemsche belas
tingbetalers op een som van per laar
200.000 aan rente en aflossng komen of
op ruim 1 op hun belastingbiljet.
Het wil ons voorkomen, dat nog wel eens
deugdelijk gewikt en gewogen mag worden,
alvorens daartoe wordt besloten. Zeker dient
een ernstige poging te worden gedaan om
op een minder kostbare wijze uit de miserie
in Haarlem te komen. Die poging is naar
onze meening, tot op heden niet gedaan en
er is een goede gelegenheid om. in afwach
ting van het advies van den inspecteur der
Volksgezondheid, (dat immers nog lang ge
noeg zal uitbliivenl te zien wat of bereikt
de veronderstelling vrij, dat het in de heele
I stad zoo is. En inderdaad, ziet iemand wei
ooit een waterschuimer in de Haarlemsche
grachten?
haakvormige, 1an<tc middendoorn. Bij goede
behandeling ziet t en reeds spoedig bii nog
jonge olanten de bloemen verschijnen. Deze
bereiken een grootte van p a 7 cM. zijn
lichtgeel van kleur met rood hart en ver
spreiden een heerliiken rfeur, welke veel
overeenkomt met dien van kamperfoelie
Elke bloam bloeit bij eenitfszins gunstig weer
4,dagen, wat langer is dan bii menig andere
soort zooals bii „Cereus grandiflorusde
Koningin van den nacht" die slechts wei
nige «uren haar pracht ontolooit.
Ten slotte notf iets over de grondsoorten
en behandeling in den winter.
Als aarde neemt men hoofdzakelijk 'iine.
•rezeefde bladaavde ongeveer 'K. Het an-
de-e kwaTt vult men aan met nagenoeg
•«eliike deelen rivierzand en fijngewreven klei
Tevens matf men niet ve-geten aan dit meng
sel wat fiinge^tooten kMkouin toe te voe
gen Ongetwijfeld zullen ze in dit grond-
mengsel uitstekend gedren daar het vrij
wel overeenkomt met de aarde waarin ze
in hun vaderland. Texas groeien.
Kan men ze des zomers flink van water
voorzien (echter nooit óp de planten zelf
gieten, terwi-1 ze in de zon staan, daar dit
z.g brandvlekken veroorzaakt welke ont
sierend werken1, met het afnemer der warm
te gaat men ook minderen met het toedie
nen van vocht om dit des winters slechts
"ens in de 2 a 3 weken te doen en dan nog
-Heen oo de aarde en vooral niet te veel.
Ook zorge men er voor dat ze volkomen
vo-stvrü staan, daar deze zoo uiterst sap-
riike olanten dan sooedig tot rotting over
gaan Zoo ook zorge men voor niet te veel
warmte gedurende den winter De cactussen
..rusten'' dan en mogen niet aan den groei
-aken. waardoor ze den gedrongen —orrn
verl ezen eri sp'chtig gaan opgroeien. Daar
entegen zorge men. dat ze ook in den don.
keren tiid zooveel mogeli'k licht en zon
ontvangen Houdt men zich hieraan, dan
kan men verzekerd ziin van gezonde en riik
bloeiende olanten. die ons nog menig genot
vol uur zullen verschaffen
Best Acht Woensel Eindhoven
Stratum Geldrop Zesgehuchten
Heeze Sterksel Maarheeze Husho-
ven Weert Tungelrooy Hunsel
Wessem Maasbracht Echt Susteren
Sitiard Geleen Spanbroek
Schimmert St. Gerlach Valkenburg
Afstand 235.4 K.M.
Antw 2. Bodegraven Nieuwerbrug
de Roskam Woerden Harmeien dc
Meern Ut-echt de Bildt Soesterberg
Amersfoort Nijkerk Putten Er-
melo Tonsel Harderwijk Hierder.
Nnnspeet Doornspijk EIburg
Oldebroek Duivendans Wezep Ka
terveer Zwolle Hasselt Zwartslui
Afstand 140 K.M.
Vr. Kunt u mij ook zeggen, hoe ik eer
zwart geteerde muur grijs kan schilderen
zonder dat de teer er door te voorschiji
komt?
Antw. U doet het best het teer er eers,
zooveel mogelijk af te wasschen met terpen
tijnolie of benzine.
Vr. Kent u een middel om geel gebrande
vingers, door het rooken van sigaretten ont
slaan. weer schoon te krijgen?
Antw. De vingers vóór het naar bed gaan
insmeren met gelijke deelen glycerine en ci
troensap en overdag eenige keeren na de
har.den gewasschen te hebben met citroen
sap alleen insmeren. Na twee minuten weer
afwasschen.
Vr. Zoudt u het adres van de Vereenigde
Zuivelinrichting of haar directie willen
of kunnen opgeven?
Antw. Indien u ons even nader aan
duidt wat precies uw bedoeling is. zuilen
wij trachten u te heioen. In Haarlem is ons
een dergelijke fabriek niet bekend.
Vr. Ik ben voor 3.Rijks ink. bel. aan
geslagen en voor 13.4- gem. bel. Is deze
aanslag juist? Ik ben ongehuwd en verdien
f 18.- per week. Ik woon in den Haarlem
mermeer.
Antw. Ja, dis aanslag is juist.
Vr. Kunt u mii ook het volledige adres
opgeven van De Erven F. Bohn, te Haarlem?
Antw. De Erven F Bohn. uitgevers Fran-
kestraat 42. Haarlem.
Vr. 1. Welke is de beste weg per auto
van Hillegom naar Maastricht?
1. Van Bodegraven naar Zwartsluis?
Antw. 1. Hillegom Hoofddorp Aals
meer Kudelslaart de Kwakel Uit
hoorn Mijdrecht Wilnis Oulhuizen
Ruwiel Breukelen Maarssen
Utrecht Houten Schalkwijk Culem-
borg Geldermalsen Waardenburg
Zalt Bommel Hedel 's Hertogenbosch
Vucht Voorburg Esch Boxtel
SCHOTEN'S BEKERTOURNOO*.
Gisteravond werd eerst de afgebroken
match tusschen de heeren v. d. Krofi
(D.O.S.; en Samson (Vrjendenknng) uit
gespeeld welke door laatstgenoemde wen
gewonnen. De B.V ..Vriendenkring" plaats!
zich daardoor m de finale voor de klasse B
In den match tusschen D.V.S. (Velser
oord) en „Vriendenkring" voor de C-klas
se wonnen de Velseroorders de beide laat
ste partijen met flink verschil, waardoor ze
met een voorsprong van 39 car zegevierden
De uitslagen van de gisteren gespeelder
partijen zijn
No.'s I Vriendenkr. 70 car. D.V.S. 75 car
2 5 49
3 36 75
„4 54 75
Totaal 235 274
Zondagavond 6 uur worden de wedstrijden
voortgezet D.O.S. (Schoten) en D.E.S.
(Haarlem ontmoetten elkaar dan voor- de
klasse C. De wedstrijden worden gehouden
in café v. Trigt, Soendaplein
EEN GEVAL VAN DOORTRAPT BEDROG
Door iemand te Nijmegen was met een
Grintmaatschappij, aldaar, een overeen
komst aangegaan, waarbij hij voor een aan
tal jaren aan de Maatschppij voor 38.000
afstond een stuk land, teneinde te worden
ontgrint. Vooraf werden proefboringen ge
daan en de gronde.genaar heeft bij die ho
ringen m het geheim grint laten mengen in
den bij de boring bovengekomen grond,
waardoor hij den schijn wekte, dat het
stuk land zeer rijk aan grint was. Het con
tract bleek voor de Grintmaaschappij eer.
tegenvaller te zijn. Het contract dagteeken-
de reeds van 1910; jaren later liet iemand,
die van het bedrog w.st, zich daarover in
een café uit. Een proces volgde en het Ge
rechtshof te Arnhem verklaarde het con
tract, op grond van bedrog, ontbonden.
De grondeigenaar werd tot schadevergoe
ding veroordeeld Inmiddels overleed deze
en de erfgenamen konden het met de Gr nt-
maatschappij niet eens worden over het be
drag der schadevergoeding. Hierover is op
nieuw geprocedeerd en het Gerechtshof te
Arnhem heeft de te betalen schadevergoe
ding op ongeveer 100.000 vastgesteld.
Onder de tot heden toe nog weinig be
kende planten behooren zeker wel de cac
tussen gerangschikt te worden, hoewel er
tegenwoordig een strooming in ons land
komt, die ten doel heeft deze, zoo schitte
rend bloeiende planten weer in haar ouden
eer te herstellen. Getuige hiervan is de in
1918 opgerichte vereeniging ..Succulenta",
die ten deel heeft de liefhebberij tot ver
zamelen en Kweeken van cactussen en vet-
planten t2 bevorderen en uit te breiden.
Deze vereeniging mag zich verheugen in
een steeds toenemend aantal leden.
Een voorbeeld van een zeur mooien, bloei-
enden cactus is de hierbij afgebeelde bloei
ende bolvormige Echinocactus Setispinus.
Volstrekt geen zeldzame en onder bijna
ieders bere'k liggende soort en wat het voor
naamste is. nogal vrij gemakkelijk in kweek-
v-ijze. Als standplaats geve men deze een
tamelijk zonnig plekje. Beschikt men over
*n z.g. kamerkastje, dan verkrijgt men daar
mede nog beter resultaten. Een schuin al-
loopend kistje, gedekt door een ruit. doet
ook al goede diensten. In zoo'n kastje <^f
bakje, dan heeft men altijd een hoogere tem
peratuur en men voorkomt dat kamorstof
op de planten komt. wat zeer nadeelig
op den groei en bloei *werkt.
Eirferaardi'i bii E.-Setisninus is de visch-
Waarom
('A Fantasie).
De man, die door de wereld trok, om te
vorschen naar het Waarom, had een sombere
blik en zijn trekken waren hard, zonder 'n
enkele reactie.
Dat men het hoofd schudde, hem vroeg of
.lij te helpen was, als hij daar zoo donker
voortging, hij stoorde zich er niet aan.
Hij bemoeide zich met niemand, verlangde
;een raad, geen steun.
Hij wilde geheel op eigen beenen staan
daartoe moest de mensch in staat zijn, vond
hij.
De wind speelde met zijn lange baard en
haren en deed de wijde, grijze mantel rond
zijn lijf wapperen.
De man liep langs de velden en wegen en
zijn koude oogen dwaalden van links naar
rechts.
Hij zag een arbeider op het land, die zeer
zwaar werk verrichtte en het zweet van zijn
gelaat wischte
„Voor wie werkt ge vroeg de man j
„Voor de heer uit gindsch kasteel", zei de
zwoeger. „Daar rijdt hij in zijn auto en ver
teert in één uur meer, dan hij mij in een week
betaalt. Is dat geen gruwelijke onrechtvaar
digheid Waarom is dat zoo Waarom dat
verschil, dat hemelsbreede verschil Weet u
het dan ook niet
„Datzelfde wilde ik vragen aan u" zei de
vreemde man.
Zijn trekken werden nog harder en hij ver
liet zwijgend de arbeider.
Honderd meter verder stond een andere
arbeider te zwoegen.
„Voor wie werkt ge vroeg de vreem
deling.
„Voor de heer uit gindsch kasteel" zei
de werkman „Daar rijdt hij in zijn auto."
„Hij is rijk, nietwaar?"
„Hij is zeer rijk."
„En gij zijt arm. Is dat rechtvaardig?"
„Als het niet rechtvaardig is" sprak de
arbeider „dan zal hij dat later zelf moeten
bezuren."
„Gelooft ge dan aan een vergelding in het
hiernamaals
„Als ik dat niet geloofde, dan zou ik een
ongelukkig mensch zijn."
„Waarom gelooft ge het?"
De werkman keek hem aan en zei „Waar
om gelooft gij het niet V'
„Ik zoek naar het waarom.... en als ik
dat gevonden heb zal ik gelooven."
„Dan zult ge nooit gelooven" zei de ar
beider en keerde hem de rug toe.
De man, die vorschend door de wereld trok,
ging verder.
Hij kwam op een plaats, waar een groote
ramp had gewoed, waar de menschen als
waanzinnig ronddoolden, zonder dak. zon
der voedsel, hun bezit was vernietigd.
„Waarom vertrok bitter zijn mond en
hij ging haastig weg van die plaats.
Dan zag hij verderop de schandelijkste on
gerechtigheden plegen, die ongestraft bleven,
omdat de bedrijvers van het kwaad vernuf
tige menschen waren
„Waarom stormde het in zijn hart en hij
sloot de oogen, om het niet meer te zien.
Hij ontmoette een oude vrouw, die zwaar
gebukt ging onder een last brandhout. Hij
hield haar staande en stelde de vragen van
altijd.
„Val mij daarmee niet 'astic-" weerde
de oude vrouw af „ik ben tevreden en zal
voor u bidden."
„Dat hoeft nietzei de man norsch
en zette zijn tocht voort. Hij vloekte, omdat
die vrouw tevreden was en hij het niet kon
zijn.
Hij trok verder kwam in andere landen,
andere werelddeelen en overal moest hij mom
pelen dat woord „waarom dat machtige
woord, dat zielen en harten brak, dat ontel-
baren in vertwijfeling deed neerzinken, ter
wijl zij in hun wanhoop dat woord honderd
maal uitschreeuwden.
Hier, daar, overal het wreede woord, dat
duizend angstige vragen onbeantwoord liet
en spotte met menschelijk vernuft en ver
stand.... het woord, dat neersloeg, verplet
terde in zijn stomme macht en kracht.
Hij hoorde het van de domme, van dp ont
wikkelde, van de groote wijze, ieder had op
zijn beurt en op zijn wijze dat woord op de
lippen en ieder zocht zich, evenals hij, de
hersens moe naar het antwoord, dat niet kwam
Hij zag, hoe duizenden en nog eens duizen
den, koppig als hij, maar dat zag hij niet, al
langer hoe meer in het moeras raakten, om
dat het antwoord wegbleef
Van de dommen hoorde hij dat woord
het meest, doch hij sloeg er weinig acht op,
omdat ze maar dom waren.
Ook van de ontwikkelden hoorde hij het,
die dachten, dat zij het recht wel hadden
een antwoord op die vraag te ontvangen..
en het daarom brutaal opeischten.
Maar het was blaffen tegen de maan
Ook van de wijzen, die al veel van het
waarom hadden opgelost, zooals zij meenden,
doch steeds meer raadsels vonden en zoch
ten. totdat ze er zelf in verward raakten.
Nog verder trok hij, verwoed vasthoudend
zijn princiep, trotseerend de last der onder
scheidene klimaten.
Maar overal was het eender.
n"eral die pijnigende; "taae W»«rom ik
arm en hij rijk Ik van de vroege morgen tot
de late avond slavenen hij zich baden in
weelde, zonder zich te bekommeren, om mijn
vermoeidheid en mijn gebrek?
Waarom ik die ziekte, die tegenspoed, dat
ongeluk, dat verdriet? Waarom iken
hij 'n leven zonder zorgen, zonder zich een
enkel genot te behoeven ontzeggen
Waarom wordt die man geëerd, geprezen,
geacht, terwijl hij in 't geheim de schandelijk
ste daden pleegt en honderden bedriegt
Waarom ben ik genoodzaakt mijn heil te
Zoeken in de vlucht, omdat men mij van
alle kanten belaagt en belastert om een nie
tigheiden kan hij openlijk voortgaan
met lage praktijken, tartend wet en recht,
terwijl men hem met onderscheiding behan
delt?
Ieder had het waarom van zijn eigen leven
en denken.
En hoe verder de man reisde, hoe grooter
het aantal waaroms, dat van alle kanten op
hem afkwam, elk uur, elke minuut, hard,
spijtig, dringend, wild.
Moe en morrend zonk hij op 'n avond neer
aan de berm van een weg en stak in machte-
looze drift zijn vuist op naar de wereld en het
leven.
Een pelgrim, een eerbiedwaardig man, zet
te zich naast hem neer en vroeg wat hem kwel
de.
„Ik zoek het waarom en ik vind het met"
zei norsch de man
„Zoek niet verder" sprak de pelgrim
„dat is vergeefsche moeite, zoor.ls al uw vorig
zoeken vruchteloos is geweest."
„Waarom
„Omdat ge niet meer en niet minder zijt,
dan alle andere menschen."
„Ik heb meer geleerd en gezien, dan ge
denkt."
„Toch zijt ge niet méér mensch, dan de
anderen. Ge zijt zelfs arm en rh-m met al <*w
geleedheid."
„Waarom
„Om het woord wat ge thans spreekt. Met
honderdmaal minder geleerdheid zult ge
rijk en gelukkig zijn als ge het hoofd buigt
voor het onbereikbare waarom."
„Dat kan ik niet."
„Dat is de heele geschiedenis. Ge zijt te
trotsch."
„En zal ik dan nooit het waarom achterha
len
„Dat zult ge, als ge geduld hebt."
„Hoelang
„De duur van uw leven, dat kort is, en dat
niet verknoeid moet worden met vruchteloos
gezoek en gevraag."
„En komt het antwoord als mijn leven uit
zal zijn?
„Dan komt het, groot en ontzagwekkend."
„Van wie
„Van de Eene, Die alléén het geven kan."
„Kan ik die eene nu niet vinden
„Dat kunt ge, als ge slechts, trots alles,
het hoofd buigt en nederig wordt."
„Waarom moet dat juist
„Omdat Die Eene het wil."
„Ik wil hem zien en spreken."
„Dat zal u weinig baten, want gc wilt Hem
zien en spreken, om uw ongeregelde nieuws
gierigheid te bevredigen."
De pelgrim nam ziin staf op, schudde me
delijdend het hoofd en ging zijn %veg vervol
gen-
'De man zocht rust voor de nacht, maar kon
niet slapen, want hij moest aldoor denken aan
die pelgrim.
Wild richtte hij zich op en liep.... liep
uren lang.... hij verwondde zijn voeten en
werd veneerd door een brandende dorst, maar
het maakte hem driftiger en hij wilde van
geen rusten weten.
Hij liep een berg op.
Daar zag hij drie kruisen staan, aan elk
waarvan een man hing. «aakt. Moedend. e®-
kneus<*
De middelste gekruisigde worstelde met
de dood. Zijn oogen waren twee vlammen van
liefde, en zochten de man, die daar beneden
stond,.
Maar deze voelde niet de weldadige warm
te, die van de liefdevlammen uitging.
„Dit is hij, wie ge zoekt" spotte de ge
kruisigde ter rechterzijde en trachtte zijn pij
nen in vloeken te smotren.
„Is dat die Eene vroeg de man onge-
loovig. „En waarom hangt hij daar?"
„Men zegt, dat hij het zelf zoo heeft ge
wild. Men zegt ook, dat hij almachtig is en
wonderen kan doen Gelooft ge dat* Het ts
om te lachen, nietwaar? Waarom verlost hij
zichzelf dan niet Waarom doet hij dan tham
geen wonder Waarom verlost hij ons niet 1
Is dat liefde
Akelig klonk zijn lach door de stilte er
die lach werd gevolgd door nieuwe vloeken
De gekruisigde ter linkerzijde van de man
die zocht, keek verwijtend naar zijn lotge
noot en riep „Zwijg Staak die Godslaste
ringen Wij hebben deze dood verdiend, om
onze slechte daden, maar deze. hij lijdt on
schuldig."
„Hij is almachtig, zegt hij schreeuwde
de andere „hij behoeft dus niet zoo te lij
den. Dat hij zich losmake als het de waarheid
is 1"
„Waarom dit alles?" vroeg de man. die
stond.
„Om u" spraken, o zoo zacht, de ster
vende lippen van de man in het midden.
De gekruisigde van rechts lachte smadelijl
en wendde het grauwe gelaat af
„Begrijpt ge zooiets vroeg hii aan d
man, die stond.
„Inderdaad, dat begrijp ik met' sprak
deze koud. „Als dat nu die Eene moet zijn
dan zoek ik liever verder."
En hij ging heen.
En zocht, totdat hij de dood vond.
Met het antwoord» G- *5
