UïTEm
Radio-Omroep.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Derde Blad Zaterdag 17 April 1926
De dertien geschorste leden van het Engelsche Lagerhuis. Felle critïek
/an Macdonald. Ondanks het vrijwillige nationale fonds is de Fransche
franc opnieuw gedaald. Polen heeft diplomatieke stappen bij Frankrijk
gedaan naar aanleiding der nieuwe Duitsche en Russische overeenkomst.
Mussolini op de terugreis naar Rome. Paniek in Peking.
KUNST EN KENNIS.
Het Hollandsch Paviljoen
op de Jaarbeurs te Milaan.
Draadloos overbrengen van
beelden.
Bond van Nederlandsche
componisten.
Herdenking Kamerlingh Onnes.
Uit het bronzen tijdperk.
Een proefneming met kanker.
UIT BOEK EN BLAD.
Inhoud van tijdschriften.
Mannenadel en Vrouweneer.
LANDBOUW EN VISSCHERIJ.
De eerste ansjovis.
Dahlia-tentoonstelling te
Londen.
FEUILLETON.
EEN GEHEIMZINNIGE
VERDWIJNING.
De schorsing der Lagcrhuisleden.
De lawaai-tooneelen herhaalden zich Don-
Jerdagavond in het Lagerhuis bij het debat
„in committee" (artikelsgewijze behandeling,
waarbij de „speaker" door een voorziiter
wordt vervangen) over de bezuinigingswet
De discussie begon kalm, maar er ontstond
tumult, toen de voorzitter toeliet, dat de
regeering een motie indiende tot sluiting
van het debat over een amendement der
Arbeiderspartij, De leden der Arbeiderspartij
protesteerden luidruchtig. De motie werd
aangenomen. Vervolgens nam het Lager
huis de bepaling aan, welke de leden der
Arbeiderspartij wilden amendeeren. De oud
minister van koloniën Thomas kondigde
aan, dat hij een motie van afkeuring tegen
den voorzitter zou indienen, dien hij be
schuldigt van gebrek aan rechtvaardigheid.
Natuurlijk heeft de schorsing van de der
tien Labourafgevaardigden uit het Lager
huis groote sensatie gewekt in Engeland,
Oaar het de eerste maal is dat zulk een
schorsing op groote schaal is voorkomen in
•en parlement, dat steeds als een voorbeeld
Tan orde en tucht wordt aangehaald.
De dertien geschorste leden zijn de eer
sten, die onder het nieuwe, veertien dagen
geleden aangenomen reglement van orde
vallen, volgens hetwelk op de eerste in-
inbreuk van parlementsleden op de orde
een straf van vijf dagen schorsing staat,
twintig dagen op een tweede vergrijp, ter
wijl het aan het Huis staat om de termijn
van schorsing voor verdere vergrijpen vast
te stellen. De dertien Labourleden zullen
dus na vijf dagen weer in het Huis mogen
verschijnen.
Het feit dat de recalcitrante leden werden
geschorst op voorstel van Neville Chamber
lain, den minister van openbare gezondheid,
heeit hen in het bijzonder geprikkeld omdat
er onder de geschorsten zich twee leden van
\y/l voormalige Labour-bewind bevinden,
Vheatley, destijds zelf minister van open
bare gezondheid, en Lawson, oud-financieel
secretaris van het ministerie van oorlog.
Er is gesproken van een geheel nieuwe
wijze van obstructie, welke de Labourleden
m de ongelukkige nachtzitting hebben toege
past. Zij bestond hieruit: Bij een stemming
m het Lagerhuis zijn er in de „lobbies" twee
groepen van stemmentelïers. De leden, die
stemmen, moeten eerst de eene groep tel
lers passé eren, waar hun naam op een lijst
wordt aangestreept; daarna Ioopen zij langa
de tweede groep, waar hun naam nogmaals
wordt afgeteekend. Wanneer alle leden heb
ben gedefileerd worden de stemmen dei
beide groepen gecontroleerd en deze moeten
natuurlijk kloppen. Nu was het de „aardig
heid der obstructievoerende leden om de
eerste groep voorbij te gaan pn dan halt te
houden, zoodat de beide groepen de cijfers
rnet met elkaar konden vergelijken en de
werkzaamheden van het Huis geen voort
gang konden hebben. Het reglement van
orde bevat geen bepalingen, die zulk een
actie, onmogelijk maken, en tevergeefs sloe
gen de ambtenaren uit het Huis er de
reglementen op na. Tal van leden der re-
geering begaven zich naar de „lobby" om
de Labourmannen te bewegen naar de zaai
terug te keeren, doch het mocht niet baten.
Nu schijnt het echter niet geheel juist te
wezen, dat de methode voor het eerst werd
toegepast, daar men zich herinnert dat zij
vóór den oorlog, bij de debatten over Ier
land, ook r^ds werd gebruikt. De hierbo
ven aangeduide wijze van stemmen werd in
1906 ingevoerd.
MacDonald, die niet tot de geschorste
leden behoort, is in de namiddagzitting,
welke aan het comité-generaal vooraf ging,
de regeering duchtig te lijf gegaan. Hij zeide
dat hij bij het hooren van de verklaringen
der regeering zich verbeeldde in een com
munistische vergadering te zijn. De argu
menten van den minister zijn precies de
zelfde als die, welke gehoord worden wan
neer het de quaestie van het in beslag ne
men van particulier eigendom betreft. De
Staat verkeert in nood, en een in nood ver-
keerende Staat overheerscht al het andere.
De kanselier van de schatkist wil zijn be
grooting in evenwicht brengen en hij aan
vaardt daarom de beginselen van Lenin!
De 1.000.000 pd. st.; welke de regeering aan
de reserve van het verzekeringsfonds voor
marine, oorlog en luchtvaart wil onttrek-
ren, is volgens MacDonald geld, dat haar
niet toebehoort.
De minister van oorlog, Sir L. Worthing-
tonEvans bestreed deze beschuldiging
ten heftigste. Hij noemde het partijpolitiek
der Arbeiderspartij, welke er op is bere
kend wantrouwen onder de rijksambtena
ren te wekken.
Hyde en Hyde Park.
In Londen is aangekomen de heer James
Hyde, die verklaart een afstammeling te zijn
van de familie Hyde, naar welke het be
roemde Londensche Hyde Park is genoemd.
Vier eeuwen geleden leefden de Hyde's op
om den grond zijner voorvaderen te betre
den.
Hij is zoolang in Hyde Park afgestapt.
De nieuwe daling van den
Franschen franc.
De nieuwe daling van den Franschen
franc doet weer te niet het gunstige resul
taat, teweeggebracht door de toenemende
vrijwillige inschrijvingen, die bij den minis
ter van financiën steeds binnenkomen en
waaronder er zijn, die indruk maken door de
grootte van het bedrag of treffend zijn door
de bescheiden herkomst. De inschrijvingen
bij het blad „Eciaireur de Nice" overtref
fen reeds het millioen. De Parijsche editie
der „Daily Mail" gaf 50.000 en 't blad doet
een beroep op alle Engelsche handelslui om
aan de inschrijving mede te doen.
Dit alles is wel troostrijk, maar het pond
stond desniettegenstaande hooger dan 144,
terwijl men op de beurs een tegengestelde
reactie verwachtte, niet alleen door ae
vrijwillige inschrijvingen, maar vooral om
dat de balans der „Banque de France" gis
teren twee gunstige cijfers aangaf: De bil-
jettenomloop was bijna met een half mil
liard verminderd en de schatkist had 600
millioen terugbetaald. De reactie op den
Franschen franc had den verkoop van francs
te Brussel en Rome ten gevolge, om de Bel
gische en Italiaansche deviezen te steunen.
Men wijst er ook op, dat in Nederland ver
koopen van francs werden afgesloten, die
de laatste maanden werden verkregen en dat
bezitters daarvan ze thans om onbegrijpe
lijke redenen verkoopen.
Minister Péret heeft den Senaat verzocht
om niet al te veel gewicht te hechten aan
de schommelingen op de Beurs, want daar
buiten zijn er lieden, die deze schomme
lingen uitlokken om Frankrijk schade toe te
brengen. Hij beloofde op de Beurs tus-
schenbeide te komen, wanneer dat nuttig
zou zijn om de buitenlandsche speculatiën
tegen te werken.
Echter geeft men ook toe, dat de Beurs
onder den indruk zou kunnen zijn van de
buitenlandsche handelsstatistiek, waaruit
blijkt, dat over het eerste kwartaal van
1926 de invoer roet anderhalf milliard den
uitvoer overtrof.
Het nieuwe Duitsch-Russische
verdrag.
Polen heeft diplomatieke stappen bij
Frankrijk gedaan tegen de Duitsch-Russi
sche overeenkomst. Het dringt er op aan,
dat Frankrijk tegen dat verdrag bezwaar zal
maken. Briand tracht echter Polen te kal-
meeren. Ook heeft de Poolsche regeering ge
tracht om van de regeering te Praag gedaan
te krijgen, dat deze zou protesteeren tegen
het bederven van den geest van Lócarno
door Duitschland. Maar de Tsjecho-Slowaak.
sche regeering neemt een gereserveerde
houding aan.
Het Internationale Studenten-
congres te Stuttgart.
Het internationaal Studentencongres te
Stuttgart, is Donderdagavond plotseling
uiteengegaan. De oorzaak hiervan was de
eisch der Duitsche studentenorganisaties, dat
de Duitsche taal naast het Fransch en het
Engelsch als congrestaai zou worden ge
bruikt. De Federation Internationale des
Etudiants wilde hiervan niets weten en ver
wierp ten slotte ook de Duitsche compromis,
voorstellen.
De kwestie van de geheime
genootschappen in Hongarije.
Met het oog op de hervatting van den
arbeid voor de nationale vergadering, heeft
de voorzitter van de Kamer de partijleiders
ontboden ter bespreking inzonderheid van
de kwestie van de geheime genootschappen.
De vertegenwoordigers der fracties van de
linkerzijde, die de regeering wantrouwen,
waren niet opgekomen.De conferentie stelde
een werkprogram vast. Voorloopig is het be
langrijkste ontwerp de begrooting 1926/27.
•De bespreking van de kwestie der geheime
genootschappen is verdaagd tot een confe
rentie der partijleiders op 19 April.
Een verklaring van Paul Boncour.
Paul Boncour heeft alvorens Dantzid te
verlaten de pers ontvangen Hij verklaarde
naar Dantzig gekomen te zijn om inlichtin
gen m te winnen over de problemen, die
reeds zoo vaak door den Volkenbnd onder
e. j°f>®n zijn gezien. „Ik ben ervan over
tuigd^ dat de betrekkingen tusschen Polen
en Dantzig zich normaal zullen ontwikke-
in,,!n n thnns gevoerde politiek ge
handhaafd blijft. De haven van Dantzig be
zit alle voorwaarden om een haven van den
eersten rang te worden. De Volkenbond is
vast besloten om de rechten van deze stad
te verdedigen. De Volkenbond is ervan
overtuigd, dat de economische betrekkin
gen tusschen Polen en Dantzig de normale
betrekkingen tusschen beide landen moe
van Polen tot den Raad is geen inbreuk op
de rechten van Duitschland."
Polen en Duitschland.
Heden arriveert te Warschau op uitnoo-
diging van het genootschap „Poolsche vre-
desvrienden" een delegatie van Duitsche
pacifistische vereenigingen, waarvan o.a.
deel uitmaken generaal Schoenaich, verte
genwoordiger van de Duitsche Liga voorde
rechten van den mensch; Sello, Berlijnsch
rechter; Seeger, secretaris van de Duitsche
Vereeniging van Vredesvrienden. De Duit
sche en Poolsche pacifisten zullen de kwes
tie van de Poolsche en Duitsche minder
heden in Duitschland en Polen bespreken.
Een door beide delegaties geteekend me
morandum zal aan de resp. regeeringen
overhandigd worden
De Poolsche gezant heeft Stresemann
een memorandum overhandigd betreffende
de onderhandelingen tusschen Duitschland
en Polen voornamelijk inzake de liquidatie
der Duitsche goederen in Polen. In het me
morandum wordt gezegd, dat Polen steeds
bereid is om zich met Duitschland te ver
staan op de basis van de reeds gedane voor
stellen. Een spoedig antwoord wordt ver
zocht.
Rusland en Litauwen.
Aan de „Voss. Ztg." wordt uit Riga ge
meld, dat tusschen Rusland en Litauwen
wordt onderhandeld over een buitengewoon
belangrijk verdrag, dat veel verder gaat dan
het Russische voorstel aan de andere Balti-
sche landen. Rusland zou bereid zijn aan
Litauen de grens van Wilna tegenover Voien
en die van het Memelgebied tegenover
Duitschland te garandeeren.
De „Voss. Ztg." wijst er op. dat een der
gelijk verdrag een flagrante schending van
het Volkenbandpact zou zijn.
De aanstaande onderhande
lingen over Marokko.
De Fransche gedelegeerden naar de conie-
rentie van Oedjda zün gisterenmorgen te
Madrid aangekomen. Zij confereerden ge-
ruimen tijd met Primo de Rivera, den Fran
schen gezant en ambassadeur en de Spaan-
sche gedelegeerden. De Fransche en Spaan-
sche gedelegeerden vertrokken nog gisteren
avond naar Oedjda.
De reis van Mussolini.
Mussolini en gouverneur-generaal De Bono
bezochten verschillende cancessies tusschen
Tripoli en Tadzjoera, waarbij zij door de
autoriteiten, de bevolking en de kolonisten
werden gehuldigd.
De Duce opende daarna het nationale ko
Ioniale landbouwcongres, gaf uiting aan zijn
groote tevredenheid en zeide, dat de werke
lijkheid zijn verwachtingen overtrof. De
regeering zal baar program nopens de kolo
niale ontwikkeling uitvoeren, zeide hij. Het
fascisme heeft reeds tallooze problemen, da-
teetende van tientallen jaren her, opgelost
en zal even spoedig de koloniale problemen
weten op te lossen.
Mussolini besloot zijn rede met de woor
den: Wij hebben gebied noodig, wij moeten
dien grond gebruiken, wij zullen de produc
ten van dien grond naar Rome brengen om
de Italanen te wijzen op het voorbeeld dezer
pioniers en hen uit te noodigen dit na te
volgèn.
Mussolini werd langdurig toegejuicht.
Mussolini is naar Italië teruggekeerd.
De overstrooming van de Tigris.
De doorgebroken Tigrisdijk is thans her
steld en het gevaar voor overstrooming. dat
de stad bedreigde, wordt als geweken be
schouwd.
Men vreest, dat nagenoeg, de helft der
koopmansgoederen te Bagdad ter waarde vkh
een millioen pond sterling als verloren kan
worden beschouwd.
De poolstreken geannexeerd.
Het Centraal Uitvoerend Comité der Unie
van Sovjetrepublieken heeft gisteren de
verklaring gepubliceerd, dat alle tot dusver
nog niet ontdekte landen en zeeën ten N.
van de Russische kust tot aan de Noordpool
tot het Russische territoir behooren.
een buitenplaats, welke deel uitmaakte van ten bevorderen. De taak van Dantzig is een
de drie bezittingen, die tezamen het tegen- te vormen tusschen de Poolsche en Duit-
woordige park vormen. sche cultuur. Ik ben v n meening dat Po
De heer_ Hyde is een Amerikaansche fi- len en Duitschland tegelijk in den Volkcn-
nancier, die nu naar Engeland is gekomen, I bondsraad moeten komen Het tccircden
De strijd om Peking.
Uit Peking werdt gemeld, dat de ver
slagen troepen der Koeo min tsjoen, uit
Tceng tsjau kemend, naar Peking toe-
strcomen.
Men gelooft, dat de algemeene ontruiming
van Peking g steravend is beëindigd. De
polite zal dan het beheer der stad op zich
nemen in samenwerking met een comité uit
de burgerij onder Wang sjih tsjen.
V. D. meldt^ncg omtrent de demoralisa
tie van het nationale leger, da een van de
legers van Tsjang tso lin de stad Toeng
tsing heeft vermeesterd. Duizenden vluchte
lingen trachten Peking binnen te komen.
Op he westelijk front heeft Feng dertig
anti-bolsjewistische Russen, die in het leger
van Tsjang vechten, gevangen genomen.
Alle legaties te Peking worden bewaakt.
De hotels en hu zen der vreemdelingen zijn
vol met gevluchte C'niheezen. Er heerscht
in de stad een paniekstemming.
De troepen van Tsjang tso lin hebben
tot dusver niet getracht de stad binnen
te trekken, zcoals werd gevreesd.
Het voornaamste gedeelte van het Mand-
sjoerijsche leger blijft in Toeng tsau. De
Mandsjcerijsche cavalerie patrcilleert in de
omgeving en bergt de granaten.
Ten gevolge van de u tnemende organisa
tie van den generalen staf werden alle
strijdkrachten der Kceo min tsjoen naar
Kalgan gedirigeerd.
In Peking heerscht een paniek. In het
zakenkwartier vertoeven tal van ministers,
alsmede de Chineesche vertegenwoordigers
van de conferentie te Peking. De rijke
Chineezen trachten hun bezit in de pak
huizen van buitenlandsche f.rma's in veilig
heid te brengen. De hotels zijn vol vluchte
lingen.
Men schrijft ons
Het staat, ons Hollandsch huisje Niet
zonder veel zorgen is hef het Comité ge
lukt gelden bijeen te brengen om een Hol
landsch paviljoen te bouwen. Te midden der
groote gebouwen die de andere landen deden
verrijzen, staan wij wel zeer bescheiden met
ons huisje weggedoken achter Duitschland.
Maar hef staat er en al zijn we nief ver
schenen met zuidelijke bombarie, juist onze
eenvoud en keurige netheid zullen ons een
goed figuur doen maken. In het Holl. eere
comité hebben zitting genomen de Italiaan
sche gezant in Den Haag, Mr. van Royen
onze gezant te Rome, de Visser, consul te
Milaan, Hosang, Consul te Genua en Loeb,
Consul van Italië te Amsterdam.
Het uitvoerend comité Ir. A. F. Philips,
J. F. van Hergel, Dr. J. O. Hartogs, Mr.
Dubois en Jhr. P. J. Six.
De bouw van het paviljoen, wat volgens
ontwerp van Is. D. Roosenburg gemaakt is,
is eerst 4 Februari aangevangen. Het is ge
bouwd onder de leiding van Ir. de Rouville,
die enorme bezwaren heeft moeten trotsee-
rén om de Italiaansche werklieden de Hol-
landsche soliede bouwwijze bij te brengen.
Het paviljoen is lang 20 M. bij een breedte
van 7 Meter.
Verdeeld in een koepel van ongeveer 6
meter, waar thans het koloniaal Instituut
is ondergebracht.
Een zaaltje van 11 bij 7 is voor verdere
inzendingen ingericht.
Deze ruimten werden gescheiden door de
gang en een kleine kantoortje. Boven de
entree prijkt de Nederlandsche Leeuw,
geflankeerd door monumentale lantaarns
(kunstsmeedwerk). Het geheel is opgetrokken
van Hollandsche baksteen, het dak met
Hollandsche roode pannen afgedekt. De
verlichting is de op tentoonstellingen steeds
meer gebruikelijke indirecte belichting De
vloer bestaat uit Mauro-tegels, een nieuwe
vloerbedekking van de Delftsche tegel
fabriek
Met den aanleg van den Hollandschen
tuin is men nog druk bezig. De tuin wordt
beplant met Hollandsche planten onder
leiding van den tuinarchitect Koning.
Een muurtje is aangelegd om her Paviljoen
hooger en beter te doen uitkomen. Wanneer
de strak geknipte haag om het terrein staat,
zal hef geheel er keurig Hollandsch net
uitzien. Ër wordt de laatste dagen nog hard
gewerkt door de Hollanders, Het interieur is
toevertrouwd aan de zorg van Mej. Kalff.
Mej. Utemark zorgt voor een mooie in
zending van het Koloniaal Instituut.
Maandag werd het Hollandsche pavil
joen bezocht door den hertog van Aosta.
Hij werd ontvangen door den oud-minister
Treub. Dinsdagavond komt Prins Hendrk
een officieus kijkje nemen speciaal om een be
zoek te brengen aan het Paviljoen. Dinsdag
biedt het Jaarbeurs-comité 'n groot diner aan.
Woensdag zal de officieele opening plaats
hebben. Voor de zooveelste maal zorgen we
weer dat onze naam in het buitenland wordt
hoog gehouden.
Tusschen New York, Chicago en San
Francisco is een regelmatige dienst geopend
voor het draadloos overbrengen van portret
ten, nadat de gehouden proeven uitstekend
zijn geslaagd. Gemiddeld heeft men voor
het overbrengen van een portret van 17.80
bij 12.70 cM. 71/, minuut noodig. Reeds zijn
Röntgenfoto's van Chicago naar New York
overgebracht. Er zijn slechts weinig kosten
aan verbonden.
Het uitzenden van vingerafdrukken langs
draadloozen weg is, naar het oordeel der
New Yorksche politie, reeds meermalen van
zeer veel nut geweest bij het opsporen van
misdadigers.
Ook de handel heeft bij dezen nieuwen
dienst belang. Zoo slaagde een firma er in
haar nieuwe aandeelen nog tijdig genoeg in
het Oosten en Westen te doen verschijnen,
door de copie draadloos te verzenden naar
een drukkerij in San Francisco, toen door
allerlei omstandigheden de uitgifte niet op
tijd scheen te kunnen geschieden.
De jaarvergadering van den „Bond van
Nederlandsche Componisten," welke 10
April j.l. in huize Buma bij ontstentenis
van den voorzitter Dr. Johan Wagenaar
gepresideerd werd door Dr. P. Endt, heeft
de jaarverslagen van den secretaris en den
penningmeester, alsmede het verslag ovei
1925 aangaande het Ondersteuningsfonds
goedgekeurd. Mejuffr. Cath. van Rennes
erd als tweede secretaresse herkozen.
Voorts hield de vergadering zich in
hoofdzaak bezig met het voor „Buma" (het
auteursrecht-bureau van den Bond) gunsti
ger aspect op het gebied van het nationale
en internationale Muziek-auteursrecht.
Ook nam de jaarvergadering een motie
aan, waarin werd betreurd dat de Organi
satie van Toonkunstenaars een enquete,
O.a. naar auteursrecht-aangelegenheden heeft
ingesteld, zonder alle betrokken partijen
te hooren
De herdenking van nu wijlen prof. dr. H.
Kamerlingh Onnes, vanwege de Nederland
sche Vereeniging voor Koeltechniek op
Vrijdag 30 dezer in het natuurkundig labo
ratorium te Leiden, zal een grootsch,
internat onaal - karakter dragen. Uit vrijwel
alle landen van Europa, o. a. uit Engeland,
Frankrijk, België, Duitschland en Italië,
zullen deputaties deze herdenking bijwonen.
In het veld te Rooveen onder Wijster
[gem. Beilen), waar al eenige oudheden wa
ren gevonden, zijn thans arbeiders aan het
graven onder toezicht van dr. Van Giffen,
directeur van het museum van oudheden, te
Assen. Hij heeft - het veld van den eigenaaa
gehuurd, en tentje geplaatst en verblijft er
dag en nacht. Er zijn 'reeds een zwaard en
een degen gevonden, benevens eenige paar-
debeenderen en ook een tiental graven is
ontdekt. Een en ander dateert uit het brons-
tijdperk.
Het Persbureau Wolff bericht uit Berlijn
dat in de aldaar gehouden bijeenkomst van
het Duitsch chirurgisch genootschap dr.
Kurtzahn uit Koningsbergen mededeelde, dat
hij zich een kankergezwel, ter verwijdering
waarvan een patiënte een operatie aan de
borst had ondergaan in het been had laten
overplanten. Hij had daarmede overtuigend
willen bewijzen, dat kanker op deze wijze
niet kan worden overgebracht in het gezon
de vleesch. Inderdaad stierf het ingebrachte
weefsel na eenige dagen reeds af.
Tijdschrift voor Ouders en Op
voeders, 15 April 1926 8e
aflevering. Het Nederlandsche
Boekhuis. Tilburg.
Deze aflevering begint on'der den titel
„Naar aanleiding van 'n recensie'' met eenige
inlichtingen en raadgevingen over jeugdlec
tuur De schrijver beschouwt als de "beste
boeken voor onze jeugd degene, die 't ware
leven uitteekenen, deugden'en tekortkomin
gen van eenvoudige menschen. gemoedelijk
en gezellig verteld. En natuurlijk voor onze
Roomsche kinderen het boek, waarin 't ge-
zonde, natuurlrke Roomsche kinderleven is
uitgebeeld. Hij is tegen boeken waarin uit
sluitend over braafheid en heiligheid wordt
gesproken, evenzeer als tegen boeken, waar
in 't religieuss element totaal wordt ver
waarloosd.
Uit eigen ondervinding toont de schrijver
aan, hoe onvoorzichtig ouders dikwiils zijn
met lectuur; hoe ze uit zorgeloosheid boeken
aan kmderen in handen gaven, die zoo nood
zakelijk de phantasie moeten verontreinigen
en misschien nog ergere gevolgen hebben.
Anny Berkvens-Hulsmans spreekt op haar
lakkende voorstellingswijze ook over lezen.
Eerst wordt een meisje geteekend, dat
nieuwsgierig bladzij na bladzij doorrent, dat
hoeken verslindt, zenuwpatiënte moet wor
den, waarvan de verbeelding ongezond wordt
overspannen en echte lust tot geestelijken
arbeid moet verdwijnen. Dan wordt er raad
gegeven, hoe er gelezen móét worden, lang
zaam met begrip en oordeel.
Doch op die wiize heeft een goed bock
n machtige opvoedkundige waarde. Zoo al
leen leert men onderscheiden een goed en
een slecht karakter, een' laakbare en een
edele daad; zóó roept een goed boek de
nobelste gevoelens wakker, spoort aan tot
navolging en volharding en sterkt de af
schuw van 't kwaad.
Het vervolgstuk over de „Vreugde in de
Opvoeding" wijst op de echte bronnen van
vreugde voor 't kind. op de natuur met al
haar wisselingen en betooverende schoon
heid. op de vreugde die zijn oorsprong vindt
in een goed geweten, in werken van naaste
liefde, in 't vervullen van plichten. Einde
lijk wijst de schrijver op den rijken krans
van vreugde die zich slingert om de feesten
der Kerk, om de groote Christusfeesten
en Mariafeesten, op dat allerrijkste jaar-
program van de hoogste vreugde. Door dien
zegen van Christelijke blijheid moet 't zand
van Gods genade ontkiemen.
Aan 't slot van deze aflevering worden de
statuten van den Canisiusbond aangegeven,
die werd opgericht voor de bekeering der
Protestanten, door Pater F, Hendrichs S.J.,
in Den Haag.
v. L.
AFL. APRIL 1926.
Wederom biedt het tijdschrift in deze af
levering veel, dat den aandachtigen lezer
tot voordeel kan strékken.
Pater Duijnstee wijst in het twintigste
zijner artikelen over de leer der Kerk over
de kuischheid op de oorzaken welke de kin
deren veelal tot onkuischheid brengen en
geeft de middelen aan met welke men zulks
het best voorkomt. Pater Erens wijdt een
beschouwing aan het gevaar der homo-
sexualiteit.
Pater Stoks prijst een koenen strijder
voor de reinheid des huwelijks.
Dr Aussens om zijn laatste brochures te
gen het N. Malthusianisme.
Verder vindt men nog enkele kleinere ar
tikelen en dezen keer bijzonder belangrijke
gegevens onder de rubriek „Van hier en
ginds1'.
L. S.
HET PATRONAAT, 22e Jaargang. April.
I. Vakorganisat e en onze jongens, II, Re
dacteur. II. De Vrije Jeugdvorming IV
B. H. de '"rnrit I" Hoe b ;:ft er wat
van hangen?! L. B. IV. Voor de maande-
lijksche conferentie. V. Persoverz.ctit
G. D. Z. V.
Dinsdag voeren de eerste ansjovisvis-
schers van Enkhuizen uit.
Het blijkt, dat het vischje veel voorkomt
in den meer noordelijken boezem der Zui
derzee. De eerste aanvoer was 86 kilo en
de tweede 175 kilo, dit varieert dus van
4000 tot 9000 stuks. Voor eerste vangsten
mogen dit flinke resultaten genoemd wor
den.
De Engelsche Dahlia-Vereeniging heeft
ZONDAG 18 APRIL.
Hilversum, 1050 M. 8.30—9.30 v.m. NecL
Christel. Omroep: Morgenwijding. Spreker:
de heer W. Slyter uit Driebergen over
Joh. 11, 25 en 26, „Christus, de Opstan
ding en het leven". Gezongen wordt Psalm
118, 12, 14. Gezang 58: 5, 7. Gezang 16:
1, 2, 9, 14 en 15; Psalm 16: 3, 6. 10,30
Vrijz. Prot. R, O.: Uitzending van den
kerkdienst in de Remonstrantsche kerk te
Den Haag. Spreker wordt per radio aan
gekondigd. 2.30, Vrijz. P. R. O., Concert
Albert van Dalsum Dr. L. J. v. Holk, Suze
van 't Lindenhout-Tak, viool; Tony van
Leeuwen Boomkamp, piano; Ed. Biele,
cello; E. D. Spelberg, omroep. 1. Opening
door den omroeper; 2a. Larghetto, Handel;
2b. Nocturne, Boulanger, vioolsolo; 3. Dr.
J. v. Holk: Drama en Religie; 4a Elegie
Faure; 4b, Chant du ménéstrel, Glazou-
now, cellosolo; 5. Albert v. Dalsum, De
clamatie. a. Proloog van Lucifer: b. Beurt
zang van Adam en Eva; c. De Zegen, le
bedrijf van Vondels .Adam in balling
schap 6. 4e trio B-dur, Beethoven, trio;
7. sluiten. 5.30 uur. N. Chr. Omroep Uit*
zending van de kerkdienst in de Geref.
kerk aan de T orenlaan te Hilversum.
Voorganger: Ds. C. Lindeboom van Am
sterdam; votum en zegen. Psalm 95: 1.
Geloofsbelijdenis; lezen Psalm 1J6. Gebed.
Psalm 42; 1 en 5. Tekst: Lukas 19: 110.
Predikatie. Tusschenzang: Psalm 86: 3.
Predikatie, Slotzang: 115: 7. Gebed. Ze-
£en- 8.10 u.: Concert door het versterk
te H. D. O.-orkest, onder leiding van Wil
lem v. Warmelo. Soliste: mevr. Johanne
Benjaminse, alt. Symphonieconcert. 8 u.
Persberichten en Sportuitslagen.
Daventry 1600 M. 3.50, Handel-program-
ma. R. Radford, bas. Symphonie-orkest en
koor Byzantijnsche kerkmuziek tot 5.50.
8.20 u.: Klokkengelui: 8.30 Kerkdienst.
9 uur, S. S. Wesley's kerkmuziek. 9.20,
weerber. en nieuws. 9.3510.55, con
cert door het Casano octet en V. Lam-
belet, sopraan.
Parijs „Radio Paris", 1750 M. 12.05, con
cert Lucien Paris (piano, viool, cello).
1.05 u. Nieuwsber. 7.50 u. Jazz-band-
muziek.
Königswusterhausen, 1300 M. 10.50 Mu
ziek door de militaire kapel van het 9e
inf. reg. 11.4012.30 uur: Max en Paul,
humoristen. 7.20 u. „Boccaccio", operat-
te in 2 acten van Suppé. Daarna nieuws
berichten. 9.5011.20 u. Dansmuziek
door de Kermbachkapel.
Brussel, 262 M^ 8.35 Concert,Mm. Couclot,
zang. 9.05 Causerie: Les évèments de
la semaine. 9.20—10.20 Concert. 10.20,
nieuwsber.
Munster 410 M. 820—9.20 uur Mor
genconcert 10.35 uur Weekoverzicht
11.0511.50 uur Literair uur 1.20
uur Les in ëenheidskortschrift 2 uur
Madchenkranzchen, van M. Walter
2.35 uur. Uitzending van den voetbal
wedstrijd Nederland—Duitschland 4.20
5.50 uur Paardenrennen 6.20, 6.50
en 7.20 uur Lezingen 8 uur„Don
Pasquale kom. opera in 3 acten van
Donizetti.
MAANDAG 19 APRIL.
HILVERSUM, 1050 M. 12 en 7.30 Poll-
tieber. 56 Kinderuurtje, door Mevr.
Ant. v. Dijk. 77.30 Radiopraatje.
Lezing over „Het fluiten van ontvangtoe
stellen. 8 en 10 Persber. 8.10 Spe
ciaal concert; wordt van 9.2010.20 door
Daventry her-uitgezonden. Chris de Vos
tenor; L. Schmidt, orgel. Het Haagsche
strijkkwartet: Sam Swaap, le viool,
Adolf Poth, 2e viool, J. Devert, viola,
Ch. v. Isterdael, cello. Het H. D. O.-
orkest, o. 1. van Fr. Lupgens, Omroepei
Fred. Fry. 8.45 Chris de Vos, zang.
8.53 Viool-solo door Sam Swaap. 9.
Toespraak door den heer W, P. F.
Deventer in de Engelsche taal over Mooi
Holland. 9.10 Haagsche strijkkwartet.
9.22 H. D. O.-orkest. 9.26 Sluiting.
10.10 Dansmuziek door de Indian
Jazzband, leider Hans Mossel.
DAVENTRY. 1660 M. 11.20—1.20 Het
radiokwartet en solisten (contra alt, te
nor, piano). 1.202.20 Tijdsein, orgel
concert. 4.20 Tijdsein, causerie: Per
sonality and clothes. 4.35 Orkest-con
cert. 5.35 Kinderuurtje. 6.20 Dans
muziek 7.Radio-lezing. 7.20
Tijdsein Big Ben, weerber., nieuws.
7.45 Piano-sonates van Mendelssohn.
8.„St Simeon stylites", van F. Sladen
Smith. 8.45 De two jacks-humoristen
„Bonita", roman van J. Sayes. 9.20
Her-uitzending van het programma van
HILVERSUM, 10.20 Tijdsein, weerber.,
nieuws, lezing: Tbe baker's cart. 10.50
Dichterliebe, Schumann, door G. Parker,
bariton. 11.2012.20 Dansmuziek.
PARIJS „RADIO-PARIS", 1750 M. 11.50
Concert Lucien Paris (piano, viool, cello).
1.05 Nieuwsber. 4.05 Orkestconcert.
7.50 „Lakmé", operette van Delibes.
Orkest.
KÖNIGSWUSTERHAUSEN, 1300 M.
7.50 Balladen, door W. Buschhoff. decla
matie; C. Bronsgeest, bariton. Daarna
nieuwsber. 9.5011.20 Dansmuziek
door de danskapel.
BRUSSEL, 262 M. 8.20 Orkestconcert
xylophoonsolo's. 8.50 Voorlezing
uit: „La maison sur l'eau". 9.05 Con
cert. 10.20 Nieuwsber.
MUNSTER, 410 M. 12.351.50 Dansmu
ziek. 3.50 Werken van F. Ries, door
orkest. 5.20, 5.50, 6.20, 6.40 en 7 20
Lezingen. 8.10 Kamermuziek door trio
(piano, viool, cello). Klaviertrio Fis-mol,
op. 1, Frank en Klaviertrio A-mol, op.
17, P. Juon. 9.5010.10 Sportlezing.
een tentoonstelling van deze populaire
plant uitgeschreven, op Woensdag 8 Sep
tember a.s. Er zijn 55 prijsvragen; ook voor
bloemstukken van Dahlia-bloemen gemaakt
kunnen worden ingezonden. Programma's
zijn te verkrijken bij den heer W. J. Chit
tenden, 2 Dentr. Road, Wandsworth Com
mon S. W. 11.
67
Men stapte erover heen, en vervolgde zijn
weg.
Weer bleef hij stilstaan.
Hij wees met de rechterhand in de verte,
waar een zwakke lichtschijn zichtbaar was
„Daar zijn nog lieden aan het werk," zoo
zeide hij. „Misschien doen zij overwerk, om
meer te verdienen."
Maar bet scheen zeer ver te zijn, want
men hoorde geen geluid van spaden of hou-
weelen.
Het is maar te hopen, dat wij niet op den
verkeerden weg geleid worden," zei de in
specteur.
„Waar zouden onze vrienden kunnen
lijn?" vroeg Sophie Lacoste.
De oude bedelaar haalde de schouders op
„Ik weet het niet," antwoordde hij.
„Maar laten wij dan gaan zoeken. Wij
moeten her, toch redden."
Herman Pluck luisterde.
Toen ging hij weer voort.
Het was een lange tocht En toen men uit
geput van vermoeienis eenige oogenblikken
bleef staan, zei Herman Pluck;
„Ja, nu weet ik waar ik ben. Daar stroomt
weer het water." Toen ging hij plat op den
grond liggen.
„Luister nu ook, zei hij, terwijl hij weer
opstond. „Als ik niet droom, dan heb ik
kloppen gehoord
Zorka ging-ook liggen, met het oor tegen
den grond.
„Ja," zei ze. „Hij heeft gelijk. Ik hoor het
ook."
Toen eenige werklieden op bevel van
Conrad de instorting hadden veroorzaakt,
waardoor Maurice de Prévannes en zijn or
donnans in de nauwe ruimte waren opge
sloten, hadden zij er geen het minste ver
moeden van tot welke afschuwelijke mis
daad zij hunne medewerking hadden ver
leend.
Werktuigelijk hadden zij gehoorzaamd.
De toeleg van Conrad was gelukt.
En over zichzelven tevreden ging hij weer
met de eerste ploeg werklieden naar boven.
Hij begaf zich eerst naar de herberg, waar
hij zijn paard had achtergelaten, en reed
toen in galop naar Lekno terug.
Graaf Malthen wachtte hem in zijn labo-
-atorium.
„Welnu, hoe is het afgeloopen?" vroeg
hij onrustig.
„Het kon niet beter" antwoordde Conrad-
Van dien kant hebben wij niets meer te
vreezen Over een paar honderd jaar kan
men hen misschien vinden, als er uitgravin
gen worden gedaan in de oude ongebruikte
mijngangen. Men zal hen daar nog onge
schonden terugvinden. U weet immers nog
beter dan ik, heer graaf, dat zout het beste
middel is, om vleesch te bewaren."
„Het is goed," zei graaf Malthen
En met gerust gemoed begaf hij zich weer
aan den arbeid,
Ja. Conrad had wel gelijk! Het kon niet
beter!
Al tweemaal was het hem nu gelukt, zich
van zijne vijanden te bevrijden!
En nu kon hij weer rustig met zijne weten
schappelijke onderzoekingen en proeyen
doorgaan.
„Nog dezen avond zult gij een vorstelijke
belooning ontvangen voor de uitstekende
diensten, die gij mij bewezen hebt," zoo
zei, hij. „En wanneer gij nu nog eens uw
medewerking wilt verleenen voor mijn
groote wetenschappelijke proef, waarover ik
geschrevèn heb, dan zal mijn roem onsterfe
lijk zijn, en zal mijn naam eeuwig bij het na
geslacht blijven leven."
Maar dat alles scheen Conrad tamelijk-
onverschillig te laten.
Toen hij de deur van het laboratorium
achter zich gesloten had, haalde hij de
schouders op en mompelde:
„Jawel! Als ik zijn zin deed, dan zou hij
mij nog aan de galg brengen!"
Wij hebben Maurice de Prévannes en Ju
stin Bréjon verlaten, op het oogenblik, dat
zij door een instorting werden afgesloten.
Justin had een angstkreet niet kunnen
onderdrukken.
„Zijt gij gewond?" vroeg zijn kapitein.
„Neen, kapitein, en u?"
„Ik ben ook ongedeerd."
„Goddank!" zei Justin.
Hij bedacht zich een oogenblik, en voeg
de erbij:
„Maar was het eigenlijk nièt^beter ge
weest, dat wij verpletterd waren?"
„Waarom?"
„Omdat wij nu hier levend begraven zijn,
kapitein."
„Maurice de Prévannes slaakte een zucht.
„Ja, arme jongen, ik had er al een voor
gevoel van dat deze* expeditie slecht zou
afloopen. En ge weet, hoeveel bezwaar ik
er tegen gemaakt heb, dat gij mij zoudt
vergezellen. En nu ziet ge, dat ik gelijk
had. Wij zijn in de val geloopen."
„O, wat een schurk is die Conrad!" riep
Justin uit. „Hij deed alsof hij ons niet zag
en hij verloor geen enkele van onze bewe
gingen uit het oog. En hij is zoo sluw ge
wéést, dat hij ons heeft laten terugwijken
tot aan het punt, waar hij zijn schurken
streek had voorbereid. O, had ik hem naai
in mijn macht!"
„Helaas! Wij zullen nu nooit meer macht
over hem hebben. En hij kan nu in vrede
genieten van het resultaat van zijn lafhar
tige misdaad."
„Ja, kapitein, wij moeten in one lot be
rusten."
Beiden zwegen eenige minuten.
Het was Maurice de Pré va»" es. die bef
eerst het stilzwijgen verbrak.
„Justin, ik heb ie nog een laatste verzoek
te doen."'
„Een verzoek, kapitein?"
„Ja, beste jongen. Ik wilde je verzoeken
om.... mij te vergeven."
„U vergeven, kapitein?Waarom?"
„Ge moet het mij vergeven, dat ik je hier
heb gebracht, arme jongen, en dat ik de
oorzaak van je dood ben, van den afgrijse
lijken hongerdood, dien wij hier zuilen moe
ten ondergaan."
„Maar heb ik dat dan zelf niet gewild,
kapitein? En was dat dan niet mijn plicht?
Wat moet ik u vergeven?''
„Welnu. Justin, geef mij dan de hand," zei
Maurice de Prévannes geroerd. „Wij zullen
dan ons lot te zamen dragen
„Komaan, kapitein, laten wij den moed
niet verliezen. En laten wij eerst rustig gaan
slapen. Wie weet of ons geen redding wacht.
Of misschien krijgen wij een gelukkigen in
val."
Justin Bréjon ging liggen en was weldra
ingeslapen.
Maar zijn kapitein kon niet slapen.
Duizend gedachten doorkruisten zijn brein
en folterden hem.
Onophoudelijk verweef jjij het zich, dat hij
de oorzaak was van den dood van Justin
Bréjon. die zoo rustig bij hem lag te slapen.
En Fabienne!
Nu was zij zonder var£--'-'.ging aa» hare
beulen overgeleverd.
Eindelijk kreeg de vermoeienis ook of
hem de overhand en hij sliep in.
Maar zijn rust werd door benauwende
droomen gestoord, die bijna even ontzettend
waren als de treurige werkelijkheid
Hoe lang duurde die slaap?
Justin was de eerste, die ontwaakte.
„Hoe laat zou het zijn, kapitein?" vroej
hij. toen zijne bewegingen ook Maurice de
Prévannes hadden doen ontwaken.
Hij stak een lucifer aan.
Het was acht uur in den morgen.
„Wat zullen wij nu doen?'' vroeg Maurice
„Wij gaan arbeiden, kapitein. Wij gaan een
opening in den wand maken."
„Waarmee?"
„Al zou het maar met onze nagels zijn
kapitein. Wie weet, of het ons niet gelukt,
als wij geduld hebben."
„Gij hebt gelijk. Justin. Wij hadden eigen
lijk ai vroeger moeten beginnen."
Beiden zochten een stuk hard zout, en be
gonnen daarmede tegen den wand te beuken
Ijverig gingen beiden daarmee voort, ter
wijl zij alleen van tijd tot tijd een oogen*
blik stil hielden, om adem te scheppen.
Justin was de eerste, die den arbeid
staakte.
,,Ik kan niet meer, kapitein,'' riep hij uit.
„Dat is jammer. Justin."
„Ja, kapitein, ik weet het wel."
(Wordt vervolgdj
