V erkeersongevallen.
DE SPAARNEBANK
Agenda 23 April
VAN ONZE RECHTBANK.
DE AANRIJDING
MET DOODEL1JKEN AFLOOP
OP DEN BREDERODEWEG
TE BLOEMENDAAL.
Tegen beklaagde wordt een
gevangenisstraf van
3 maanden geëischt.
De arrestatie van Snelders.
Een nieuwigheid
op onderwijsgebied aan het
Kennemer Lyceum.
Electrificatie Leiden —Haarlem.
Aanrüdinf.
Brand.
Gem. Orgelconcert.
Alliance FraiiQaise.
Tramvertraging.
„Oordeelt niet".
Besmettelijke ziekte.
Faillissement Mej. Zuster W. J. M.
Greeve, verpleegster. De Genestet-
weg 1, Bioemendaal.
103
103
lOG/a
I0313/16
45
45
35
146
146
195
195
781/*
78
58
645
654
3431/a
343
1 65i/a
1651/s
195
159
3861/2
387l/2
1185/s
121
io3/4
W/s
170
33/4
4
373
371
438
438
405
404
322
323
325
323
157
157
256
368
109l/?
393/4
4G/2b
Wisselkoersen en koersen
van Bankpapier.
59 36
59 33
8 38
8.37
BRUSSEL
8 94
8 92
WEENEN
3 5i5
12 ui/,
12.12
STOCKHOLM
66 85
66.77
KOPENHAGEN
65
65.30
54 i5
53.95
10X4
10.04
7 42V#
7.40
WARSCHAU
29
29.—
BURGERLIJKE STAND.
DE INBRAAK BIJ DE
AUTOMAAT.
LAATSTE NIEUWS.
Brand te Zwammerdam.
N. V. v. d. Bergh's fabrieken.
Volledi we distilleerderij ontdekt
Tienrittenkaarten en week
kaarten.
Een aanvaring.
Hel Intern. Juwelierscongres.
Sociëteit „St. Bavo" PcJitie propaganda-
club 8 uur Haarlem's Gemengd
Koor 8 uur Stucadoorspatroons 8
uur Rederijkers 8 uur Amicitia
8 uur.
Gem. Concertgebouw Gemeentelijk or
gelconcert 8 uur.
Stadsschouwburg „Robert et Marianne"
kwart over 8 uur.
HaarJemscbe Kegelbond. Bazar voor de Ver.
„Het Brokkenhuis". Geopend van 2 tot 5
uur en van 810 uur.
Museum van Kunstnijverheid. Tentoon
stelling 104 uur
Waaggebouw. Spaarne Tentoonstei'ing
„K. Z 0 D." 104 uur.
Kleine Theresia Stichting. Tehuis voor
onverzorgde zuigelingen. Spreekuur: Dins
dags en Vrijdag van 34 uur. Tempeliers
straat 36
Arbeidsbemiddelingsbureau van hel Sint
Franciscus Lieidewerk Zoetestraat 11
Eiken Donderdag van 89% uur.
R.K. Arbeidsbeurs voor mannen en jon
gens. Sociëteit ..St Bavo" Smedestraat
23 Telefoon 10049 Alle werkdagen
van 9half 12 uur, 's middags van 35
uur 's avonds van half 8half 9 uur
's Zaterdags alleen van 9 'A12 uur.
R.-K. Arbeidsbeurs voor vrouwen Bloem
hofstraat 1 Alle werkdagen van v.m
1012 uur des middags van 24 uur en
's avonds van 89 uur behalve Zaterdag
avond Tel 11671.
Arbeidsbeurs voor R. K. Ziekenverpleegsters
(uitgaande van den Ned R K Bond van
Ziekenverpleegsters) Aanbiedingen en
aanvragen voor verpleegsters aan het Bu
reau BI weg 309 Ovorveen 'dr C Boschl
R.-K. Leeszaal en Uitleenbibliotheek.
Jansstraat 49 Eiken dag geopend van
1012, van 23 en van 710 uur be
halve des Maandagsochtends en op Zon
en Feestdagen nitleenen van boeken
\an 2 tot 5 uur en van 79 uur Woens
dagmiddag ruilen van kinderboeken.
St. Martfaavereeniging, Bloemhofstraat 1.
Zondags en Woensdags van 810 uur
n.m gezellig samenzijn voor Holiandsche
•::ai :es, die hier geen tehuis hebben
Tel. 11671
R.-K. Bevolkingsbnreau. Gebouw Sint
Bavo Smedestraat 23 van 810 uur
op Maandag-, Woensdag- en Vrijdag
avond
St. biisabeth's Vereeniging Jansstraat
Aanvragen om versterkende middelen voor
arrne zieken der S E V Maandags van
23 uur. Donderdags van 1—2 uur.
R.-K. Kraamverzorging van de Derde Orde
St. Franciscus. Aanvragen ook voor
r.iet-leden van de Derde Orde te richten
tot Mevr Coe'oergh Ged Oude Gracht 74.
Dinsdags van 23 uur
St. Vincentiusgtbonw, Nieuwe Groenmarkt
22 Vergadering R.-K. Reclasseerings-
vereeniMng, aid Haarlem, eiken Donder
dagavond half 9 uur.
EERSTE HULP BIJ ONGELUKKEN.
SNEI.VERBAND, Centrale Post Telef. 15151
en verder bij de leden, te kennen aan
het zwart schild met wit kruis aan den
huisgevel
REDDINGSBRIGADE voor DRENKELIN
GEN. verstikkings- en electriciteitsonge-
vnllen Telefoon 10231
ROODS KRUIS TRANSPORT COLONNE.
Telefoon 12685 (bij geen gehoor 103921
Voor de Haarlemsche Rechtbank had
zich hedenmorgen te vérantwoorden W. H.
J. v. H. te Bioemendaal, wegens hem ten
laste gelegden dood door schuld op 7 Febr.
te Bioemendaal.
Hem wordt ten laste gelegd, dat hij den
dood van G. J. Dingerdis op of omstreeks
7 Febr. 1926 te Bioemendaal aan zijn
schuld te wijten heeft, hebbende hij toch
als bestuurder van een vierwielig motor
rijtuig, hetwelk voorzien was van helder
lichtgevende lantaarns, hiermede zeer on
voorzichtig, roekeloos en onoplettend ge
reden over den Brederodewég te Bioemen
daal, ongeveer ter hoogte van het Provin
ciaal-Ziekenhuis, terwijl hij met een snel
heid reed van circa 35 a 40 K.M., althans
meer dan 20 K.M. per uur, terwijl de maxi
mum snelheid aldaar ter piaatse, blijkens ge-
p'aatste borden, slechts 20 K.M. bedroeg en
de plaatselijke gesteldheid van den weg,
v. elke aldaar een kromming maakt, hem
niet, althans niet voldoende bekend was en
hij instede van hierop te letten en op het
geen zich in de onmiddellijke nabijheid van
zijn auto bevond en signalen te geven, zijn
aandacht bepaald heeft op de straatlan
taarns, die veel verder op een recht eind
van den Bredercdeweg brandden, tengevolge
van welk roekeloos, onvoorzichtig en
onoplettend rijden, hij, verdachte met zijn
auto, niet blijvende rijden op 't bestrate
gedeelte van genoemden weg, doch over 't
veer hem rechts van den weg gelegen c.a.
80 c i. breede paadje, hetwelk als voetpad
wordt gebruikt, is gereden, den zich op dat
paadje bevindende G. J. Dingerdis heeft aan-
en omvergereden, tengevolge waarvan deze
onder verschillende andere levensgevaarlijke
verwondingen een breuk van de halswervel
kolom tvsschen de le en 2e halswervel met
volledige kwetsing van het halsmerg heelt
bekomen, welke den dood van Dingerdis
heeft veroorzaakt.
De veroordeelde gaf toe op den bewusten
datum op den Brederodewcg met zijn auto
gereden te hebben.
Hij 'eed met ongeveer 30 K.M, snelheid en
had het maximum snelheidbord niet opge
merkt. Hij had ter rechterzijde gereden en
had Dingerdis niet eerder opgemerkt, voor-
ei. t hij ongeveer 4 a 5 meter bij hem was.
Hij had recht vooruit gezien en in de verte
de lantaarns van den weg bemerkt, in rechte
lijn. Daarom dacht hij. dat de weg rechtdoor
nep en zoodoende had hii ook niet bemerkt
dat hij op 't voetpad reed.
Na de aanrijding had hij op ongeveer 10
meter afstand kun nenstoppen.
Hierna worden de getuigen gehoord. Eer
ste getuige is W. M. G.. die in de auto zat,
toen de aanrijding plaats had. Er werd met
ongeveer 40 K M. snelheid gereden. Hij had
geen mars voor de auto uit in de richting
Bioemendaal zien locpen.
Eerst later, toen de auto dichtbij was, had
hij hem bemerkt. Plotseling daarop hoorde
hij geraas en gerinkel, de auto schoot nog
enkele meters door en stond toen stil.
Toen hij uit de auto stapte zag hij den
man liggen.
De verdediger Mr. T. A. M. A. van Löben
Seis memoreerde, dat naasf den verdachte
in de auto twee meisjes zaten.
Op een desbetreffende vraag ontkent ge
tuige dat het uiizicht voor den verdachte
werd belemmerd door het meest rechts ge
zeten meisje.
Gehoord wordt dan mej. F, v. H., die
naast beklaagde in de auto zat.
Ook zij had den man op den weg niet eer
der gezien, dan toen de auto dicht bij was.
Ze had wel gemerkt dat de auto over het
voetpad reed, maar ze had niet kunnen con-
stateeren, dat de auto zoo dicht langs het
hek reed.
Ze hoorde een hevig gekraak en gerinkel,
waarop ze uitriep: „Pas op dien man", maar
't was al te laat, want de aanrijding was
reeds geschied.
Op een desbetreffende vraag van den ver
dediger, ve'klaart getuige, dat de lantaarns
der auto ter zijde minder uitstraalden, dan>
recht vooruit, zoodat terzijde min of meer
slagschaduw was.
Volgende getuige is J. D. die de auto van
de richting Santpoort had zien komen met
een snelheid van ongeveer 40 K.M., welke
snelheid get. allerminst te snel achtte, ge
zien de plaatselijke toestanden. Er staan wel
maximumsnelheidborden maar aan die maxi
mumsnelheid wordt niet gehouden.
Hij had een klap gehoord, doch daar hij
in de meening verkeerde, dat een der veeren
van den anderen wagen brak, ging hij door.
Get, verklaart in de gegeven omstandig
heden ook met zulk een snelheid gereden te
zullen hebben. De weg is niet slecht, doch
ook niet bijster goed verlicht. Om de 100 M.
staat een lantaarn.
Get. had bij het onderzoeK verklaard,
dat 't niet mogelijk was, dat men uit ie
verde? op den weg staande lantaarns zou
kunnen opmaken, dat de weg rechtdoor
liep, thans wil hij op die verklaring terug
komen, daar op de bewuste plaats hout ge
hakt is en het uitzicht vrij is. Get. gelooft
echter wel, dat de bocht vereischt, dat
men signalen bij het passeeren geeft,
G. K. T. hoofdagent rechercheur van
politie te Bioemendaal is in opdracht van
den commissaris van politie op den be
wusten avond naar het Provinciaal Zieken
huis gegaan en heeft het slachtoffer ge
schouwd en de verwondingen geconsta
teerd. Toen hij op de bewuste plek op den
weg kwam zag hij een bloedplas en een
spoor van een autowiel dichtbij het hek
werk, Hij heeft later zelf proeven met een
auto genonien en zag een persoon daar te-
plaatse op ongeveer 20 Meter afstand.
Wat de oorzaak kan zijn van de aanrij
ding heeft get. ook nagegaan en hij is tot
de conclusie gekomen, dat de auto ever
naar links uitgeweken moet zijn, waardoor
de verongelukte buiten de stralenbundels
is geraakt. Daarop draaide de auto en de
lichten weer even en kwam de man in 't
licht, doch toen was 't te laat.
Get. vindt de bocht daar ter plaatse,
vooral waar veel auto's passeeren, zeer
gevaarlijk.
Wat de maximumsnelheid betreft,
meestal-* wordt 30 K.M. gereden en wordt
de maximumsnelheid overschreden. Over
eenig roekeloos rijden van verdachte voor
dien is get. niets bekend.
Getuige J. W. heeft met agent F. in de
zelfde auto, waarmede het ongeluk ge
schiedde, proeven genomen. De snelheid
waarmede gereden werd was ongeveer 35
K.M. De persoon op de bewuste plaats kon
bij die proef op ongeveer 3040 Meter ge
zien worden.
Get. verklaarde ook, dat de weg daar ter
plaatse gevaarlijk is.
Als getuige-deskundige wordt gehoord Dr.
J. P. L. Hulst, die de sectie op het lijk ver
richtte.
Diens rapport wordt voorgelezen en get
bevestigt hetgeen daarin is neergelegd.
In dit rapport worden verschillende wonden
als doodelijk geconstateerd. Op een desbe
treffende vraag van den verdediger kan
get. met absolute zekerheid verklaren, dat
de man niet gestorven was vóór dat de aan
rijding plaats had.
Eenige getuigen h décharge worden dan
gehoord.
Allereerst idt. O. E. G. v. L, Deze heeit
ook ter plaatse, vergezeld van den verde
diger met de auto proeven genomen. De
bocht óp de bewuste plek is zeer lastig.
Verder verklaart get. dat iemand, buiten de
slagschaduw van de lichten zijn, zeer moei
lijk is waar te nemen. Het is verder get. be
kend, dat de verdachte een zeer voorzich
tig rijder is met verantwoordelijksheidge-
voel.
Volgende getuige décharge is mej.
E. v. D. Zij heeft vooraan in den auto ge
zeten op den bewusten avond. Ofschoon ze
goed vooruit keek, had ze 't hek terzijde van
den weg niet gezien, evenmin als 't voetpad.
Als getuige deskundige a décharge wordt
gehoord de heer Eugene Kimman. Volgens
get. zijn de lichten van de wagen niet goed
gesteld, waardoor bij het nemen van een
bocht de lichtbundel der lantaarns te smal
wordt.
Dan neemt de Officier van Justitie het
woord.
Ten laste gelegd is dood door schuld, door
onvoorzichtigheid en onoplettendheid. Spr.
memoreert, hoe de auto volgeladen was.
Naast den bestuurder zaten twee personen.
Op den weg, vóór de bewuste plaats stond
een maximumsnelheid bord: 20 K.M. Dit zag
bekl. niet. Hier begint dus reeds zijn onop
lettendheid. Verder reed hij met 35 K.M.
snelheid, volgens spr. te snel voor een weg,
dien men niet kent.
Verder had bekl. de aandacht te houden
op het door de lampen der auto verlichte
wegvlak en niet op de lantaarns in de verte.
Het spoar van den wagen wijst er ver
der op, dat de wagen langzamerhand naar
rechts is uitgeweken.
Had bekl. kalmer gereden, dan was geen
ongeluk gebeurd.
Het .wettig en overtuigend bewijs is dus
geleverd.
Wat de strafmaat betreft, bekl. staat zeer
gunstig bekend. Een geldboete wil spr. niet
eischen; voorwaardelijke gevangenisstraf
zou gelijk staan met vrijspraak, daarom
eischt spr, een gevangenisstraf van 3 maan
den.
In zijn pleidooi zegt de verdediger de
verdediging van zulk een sympathiek iong-
mensch als bekl. is, met zeer veel genoegen
op zich te hebben genomen.
Spr. evenals bekl. is er diep van
overtuigd dat het ongeluk, hetzij door schuld
hetzij niet door schuld, een menschenleven
heeft gekost.
Dan komt spr. tot de zaak.
De familie, in wier huis bekl. woont, vindt
goed. dat van tijd tot tijd met de auto der
familie wordt gereden.
Men kwam op den bewusten avond in zeer
kalme stemming van een middagfeestje
Naast bekl. hadden twee ion^e dames plaats
benomen, er was echter voldoende plaats.
Deze omstandigheid kan dus terzijde worden
gesteld.
Spr. wil daarom nagaan of hier sprake kan
zijn van dood door schuld in den zin van
het Wetboek van Strafrecht.
Spr, gaat de dagvaarding na.
Er wordt gezegd, dat er roekeloos gereden
zou zijn. Dit ontkent spr. ten sterkste. Dat
verklaarden ook de getuigen niet. Blijft
over. dat zeer onvoorzichtig en onoplettend
gereden zou zijn.
Toegegeven wordt, dat met 35 K.M. snel
heid is gereden.
Uit getuigenverklaringen is echter bewe
zen, dat deze snelheid geenzins te g'oot is,
daar biina iedere automobilist met zulk een
snelheid rijdt daar ter plaatse.
Maar spr. vraagt ook: „Is de doodelijke
aanrijding veroorzaakt door te snel rijden?
Spr. wijst e' met nadruk op, dat ook al was
met 10 K$M. snelheid gereden toch de aan
rijding met doodelüken afloop gevolgd zou
zijn. Als volgehouden wordt, dat onvoorzich
tig is gereden, hoe verklaart men 't dan, dat
ook geen der andere inzittenden den
persoon op den weg heeft zien loopen. Hoe
ziet men dezen weg en deze situatie, als
men er niet van op de hoogte is? En kan
men daaruit nu grove schuld distilleeren?
Als factor van schuld wordt in de dagvaar
ding aangevoerd, dat geen signalen zijn ge
geven. Volgens getuige was dit niet noodig.
Het zwaartepunt wordt gelegd in het rij
den op het voetpad. Maar alles concen
treert zich toch maar op de vraag: „Kon hij
zien, of kon hij niet zien?"
Men zoekt naar etn oplossing hoe het on
geval zich heeft toegedragen; men moet het
geval reconstrueeren. Mogelijk is, dat de
man van rechts naar links liep, maar meer
waarde hecht spr. nog aan de verklaringen
van rechercheur T„ die zich het geval dacht,
zooals hij dit verklaarde.
Resumeerende ontkent spr. dat schuld in
het geval is; het bewijs van schuld door on
voorzichtigheid, roekeloosheid en onoplet
tendheid is niet geleverd.
En daarom is er reden om vrijspraak te
vragen.
En als spr. tot vrijspraak concludeert, mag
spr. nog rekening houden met het feit, dat
de rechtbank anders oordeelt en daa-om be-.
spreekt spr. de strafmaat en in verband
daarmede beschouwt hij verschillende ana
loge gevallen, waarbij minimale straffen wer
den toegekend. Men spreekt ook zoo gemak
kelijk de beschuldiging van klassenjustitie
uit en daa'tegen moet de rechtbank waken,
maar ook moet dit niet leiden tot al te groo-
te objectiviteit. Indien 't dan mocht komen
tot een veroordeeling, dan wil spr. in her
innering brengen het woord: Niet de daad
maar de man.
De uitspraak werd bepaald op Donderdag
29 April a.s.
Omtrent de arrestatie van Snelders, die
rfezocht werd door de Amsterdamsche poli
tie, vernemen wij nog het volgende:
Toen gemeld werd dat S. in hei Klever
park zou loopen, gingen onmiddellijk eenige
rechercheurs op onderzoek uit in genoemde
omgeving en werden de agenten, die daar
per rijwiel patrouilleeren, gewaarschuwd.
Op den Kleverparkweg werd de verdachte
aangehouden door den rijwiel-agent H.
Koops, die hem naar het bureau in de
Smedestraat bracht. S. zeide aanvankelük
Scheffers te heeten, maar toen men hem
zijn portret voorhield gaf hij toe de gezoch
te Snelders te zijn en bekende den moord
gepleegd te hebben. S was bij het verhoor
zeer oversoannen; hij zag er vervallen uit
en had, volgens zijn verklaring, de laatste
nachten in 't geheel niet geslapen.
Hij werd, na het eerste verhoor, naar
Amsterdam vervoerd om voor den Commis
saris van Politie, bureau Westermarkt, ge
leid te worden.
S. sliep gedurende de dagen dat hij in
Haarlem verbleef, in een logement aan de
de Witstraat, dus niet in het Lgcr des Heils,
zooals elders in dit blad wordt gemeld.
Daar vertoefde hij bij een vorige gelegen
heid.
Met ingang van 1 September a.s. wordt
aan het Kennemer Lyceum een gelegenheid
geopend voor leerlingen, die het gewone
onderwijs niet kunnen volgen, maar wier
ouders er toch op staan, dat hun kinderen
middelbaar onderwijs, zij het dan in gewij-
zigden vorm, ontvangen. De bedoeling is
voor deze leerlingen een aparte localiteit te
bestemmen. De vakken, waarin zij belang
stellen, kunnen zij in de gewone lesuren en
leslokalen met de andere leerlingen van het
Lyceum volgen. Overigens brengen zij den
leertijd door in het aparte lokaal onder soe-
ciaal toezicht van 'n bekwamen en daartoe
speciaal aangestelden leeraar. Zij worden
dan bekwaamd in de vakken, die voor hun
toekomst van belang zijn. Het voordeel van
deze leermethode ziet de rector van he.t
Lyceum dat deze leerlingen in het school
milieu worden geleid en zich zoo weinig mo
gelijk de minderen voelen van andere leer
lingen. Alle bezigheden buiten de leervak
ken worden door hen met de andere leerlin
gen mede verricht zooals uitstapjes, uitvoe
ringen, enz. Het is niet alleen de bedoeling
voor deze instelling 'n prima leerkracht aan
de school te verbinden, maar er zal ook een
osycholoog worden aangesteld, die deze leer
lingen en ook dejandere leerlingen van het
Kennemer Lyceum observeert.
Een en ander wordt uit particuliere bijdra
gen bekostigd.
Met het zetten van de masten voor de
elect-j hcat.'e van den spoorweg Leiden
Haarlem zal men deze week gereed komen.
Gistermiddag kwart vóór zes is de 60-
jarige S. O., wonende Roosveldstraat 9, op
de Groote Markt voor het stadhuis, aan
gereden door een wielrijder. Hij viel met
het gezcht tegen den grond, en bekwam
een bloeduitstorting aan de wang. Door een
juist passeerd lid der Roode Kruis Trans-
portcolcnne, werd hem de eerste hulp
verleend, waarna hij te voet zrch naar huis
kon begeven.
Hedenmorgen kwart over elf is brand uit
gebroken in het café van den heer L.
Ged. Oude Gracht, hoek Koningstraat, De
brandweer was spoedig ter plaatse, dcch
behoefde geen d'enst te deen. Het b-and:~
ontstaan door een droogrek met wasch-
tfoed, dat bij de kachel stond, werd ge-
bluscht door den bewoner. De staf van de
brandweer was aanwezig.
Het laatste Gem. Orgelconcert vindt a.s.
Vrijdag plaats, waarbij Bep de Wilde
Ploeg, zang en Cor de Wilde, hunne mede
werking zullen verleenen.
Het programma bevat werken voor zang
van: Gordigrani, Lully en Saint Saëns; voor
cello van Corelli.
George Robert zal orgelwerken ten ge-
boore brengen van: Bach, Saint Saëns en
C. Franck.
In de bijeenkomst van de Alliance Fran-
caise op Woensdag j.l., trad op de heer
Louis Vuillemin. Onderwerp: Gabriel Faurë
en zijn werk.
Bij afwezigheid van den voorzitier, den
heer Sauveur, introduceerde Dr. Jesserun
den spreker bij zijn gehoor.
De heer Vuillemin gaf een analyse van
het werk van Fatiré analyse verbal
et musical, waarna met medewerking
van Madame Vuillemin het programma van
den avond werd afgewerkt.
Fauré tracht in zijn werk het sentiment
van den dichter zoo zuiver mogelijk te in-
lerpreteeren, zoekt niet naar ongewone eh
fecten, maar vindt de musicale interpretatie
van zijn compositie in een sobere, melo-
dieuse en rhytmische weergave.
Door een gevoelvol accompagnement
heeft de heer Vuillemin het door Mad. Vuil
lemin gezongen programma tot een gave
muzikale eenheid gestempeld.
De talentvolle voordracht van Mad. Vuil
lemin kwam bijzonder goed tot haar recht'
in La bonne Chanson XII en XIII,
De heer en mevr. Vuillemin hebben hét
werk van Gustave Fauré, hoewel in ons
land niet onbekend, nader tot ons gebracht,
De waarnemend voorzitter dankte hen
voor den genotvollen avond. De aanwezi
gen toonden zich eveneens dankbaar en ap-
plaudiseerden langdurig.
Gisterenmorgen geraakte de eerste tram
dér N. Z. H. T. M. naar Schoten op den
Binnenweg bij het Raadhuisplein te Heem-
stéde defect, door het in brand raken van
don motor, met gevolg dat de tram meteen
stilstond en een sterke brandlucht zich ver
spreidde. De tweede tram, die eenigen tijd
later aankwam nam de collega op sleep
touw en bracht haar naar de remise te Scho
ten. De passagiers voor andere steden mis
ten hierdoor de aansluitingen op treinen.
De gewone dienst had ruim een kwartier
vertraging.
Ëen bespreking door het gevangenis
personeel,
In de vergadering van de vereeniging van
gevangenispersoneel werd gisteravond een
bespreking gehouden naar aanleiding van
het nieuw tooneelspel van den heer Herman
Smits, getiteld „Oordeelt met".
Her eerste gedeelte dezer bespreking
werd door den heer Herman Smits zelf
bijgewoond.
De voorzitter, de heer H. v. d. Veen zette
in zijn openingswoord in het kort uiteen
de beteekenis en het doel der personeels-
vereeniging.
De personeelsvereeniging is opgericht
met het doel de ontwikkeling van het ge
vangenispersoneel, opdat dit zijn taak ten
opzichte der gevangenen naar behooren
zou kunnen vervullen. Aanvankelijk was
deze bijeenkomst belegd, om verschillende
kwesties, het personeel betreffend, te be
spreken, doch in verband met de critiek
der personeelsvereeniging ten opzichte van
het tooneelstuk „Oordeelt niet" had men
daarvan afgezien en wilde men dit tooneel-
werk met elkander bespreken en de grieven
daartegen naar voren brengen.
Velen der leden van het personeel hadden
de eerste opvoering van het stuk bijgewoond
en moesten constateeren, dat de uitbeelding
van de gedragingen van het personeel tegen
over de gevangenen met was, zooals deze in
werkelijkheid is. Voordat evenwel de hden
hun meening weergaven, werd het woord
gegeven aan den heer Smits, om zijn stand
punt en de uitbeelding van het gevangenis
personeel in zijn tooneelwerk nader uiteen
te zetten en te verdedigen.
De heer Smits wees er eerst op, dat het
voor hem een verblijdend teeken was, dat
er gereageerd was op zijn stuk dit achtte
hij als een niet te onderschatten succes.
De gronden, waarop spr. zijn nieuw tooneel
stuk beeft opgebouwd zijn de volgende
Er zijn zoo dikwijls menschen, die hoorend
van de veroordeeling van een schuldige,
oogenblikkelijk met hun oordeel klaar staan
„Ze moesten nog veel strenger straffen".
Daartegen, tegen dit dikwijls bruut oor-
deelen, gaat spr's stuk, dat hij aanvankelijk
onder pseudoniem schreef, terwijl zijn naam
eerst later bekend geworden is.
In zijn werk heeft spr. dit lichtzinnig
oordeel scherp aan de kaak gesteld, zooals
hij met enkele voorbeelden uit de dialoog
aantoont en tevens ageerde hij daarin tegen
het verschrikkelijke van ons strafstelsel.
De aanvallen in zijn werk, waren echter
niet gekeerd tegen één persoon, doch tegen
de geheeie maatschappij. Daarom moest spr.
met zijn stuk indruk maken, en hij weet, dat
hij dien gemaakt heeft uit de vele loftuitingen
die hij daarover ontving. Wat hij schreef,
moet spr. kunnen verantwoorden en dan
wil hij wel met nadruk verklaren, dat hij
met hetgeen hij schreef, niemand heeft
willen beleedigen.
De grieven gaan thans hoofdzakelijk
tegen de uitbeelding van den gevangenis
bewaarder. Nu wil spr. toegeven, dat de
persoon, die deze rol te vervullen had, mis
schien een zeer sterke uitbeelding gaf, doch
hier moeten de omstandigheden van een
première in aanmerking genomen worden.
Bovendien was een sterke uitbeelding van
dengene, die de orde en rust in een ge
vangenis moet bewaren wel noodig. Spr.
wilde het ware gevangenisleven ten tooneele
brengen eh daarom spijt 't hem dat er thans
grieven zijn gerezen.
Spr. had niet de minste bedoeling de
bewaarders te krenken en tevens de reclas-
seering te verheerlijken. Het publiek wil nu
eenmaal sensatie en daarom dient op 't
tooneel gechargeerd te worden. Wie thans
echter de uitbeelding van den bewaarder
bij de volgende opvoeringen ziet, zal tot de
conclusie komen, dat deze veel humaner is
geworden, nu de omstandigheden van de
première voorbij zijn.
Spr. hoopt met zijn verklaringen alle
misverstand te hebben opgeheven.
Het was louter spr's bedoeling oifr het
publiek te laten zien, wat er in de gevangenis
omgaat en met nadruk wenscht spr. te ver
klaren, dat hij niet heeft uitgebeeld de
Haarlemsche Strafgevangenis, doch 'n mo
derne strafgevangenis.
De voorzitter wees er met enkele woorden
vervolgens op, dat het gevangenispersoneel
wel waardeering voor 't stuk heeft, maar
door het stuk is een gedachtengang van den
bewaarder ten opzichte der gevangenen
gewekt, die niet door den beugel kan. Dat
de uitbeelding thans verbeterd is, is volgens
spr. alleen het gevolg van de aanmerkingen
die door het personeel na de première daarop
reeds waren gemaakt.
Hierna verliet de heer Smits de ver
gadering, waarna de onderlinge besprekingen
aanvingen.
De heer v. Bilderbeek wees er met alle
lof voor het tooneelstuk' op, dat de figuren
ontdaan moeten worden van alle fantasie
en daarom juist is het grievend, dat het ge
vangenispersoneel als ruw, onopgevoed, on
beleefd enz. wordt voorgesteld en daarom
ook vraagt spr., dat het stuk herzien zal
worden.
De heer Doornebosch meende, dat de
heer Smits met zijn stuk niet zou bereiken,
wat hij beoogde, om de eenzijdige op
geschroefdheid en het overdreven tooneel.
Een fout van den heer Smits vindt spr., dat
hij niet met het gevangenispersoneel vooraf
overleg heeft gepleegd en dit had hij toch
in het belang van zijn stuk behooren te
doen.
De heer Karst zag in het stuk een propa
gandistisch karakter.
Het gevangenispersoneel wil de gevange
nen humaan behandelen, waarheen thans
ten sterkste zijn streven gaat en daarom
juist is het voor spr. een grief, dat de gevangen
bewaarder geheel in strijd optrad met de
wijze, die thans gevolgd wordt. Spr. komt
hierbij tot de conclusie, dat het vooruit
streven van het personeel benadeeld wordt.
Ook mist spr. in het stuk de voorstelling
van het gevangeniswezen, zooals de schrij
ver zich dat in de tcekomst denkt.
Wat den bewaarder betreft, de buiten
staander krijgt van hem den indruk als van
een „boeman".
De heer Kalf vraagt zich af, of 't wel de
juiste weg is, dat men dergelijk gevangenis-
werk aanschouwelijk voorstelt.
Indien de figuren te sterk worden uit
gebeeld, worden zij in strijd met de werkelijk
heid, zooals het met den bewaarder het
geval was. Verder vraagt spr. zich af, of de
heer Smits wel de aangewezen man is. om
een zuivere uitbeelding van dit gevangenis
leven te geven. In dit verband gelooft spr.
dat de heer Smits de zaken niet juist heeft
gezien.
De heer Bilderbeek meent dat de heer
Smits bij zijn verdediging de kern der zaak
omzeild heeft.
Volgens spr. zal de bewaarder in de toe
komst reclasseeringsambtenaar moeten wor
den.
De heer de Vendt heeft den „boeman"
in den bewaarder niet gevonden. Dat de
uitbeelding misschien onjuist was, is niet
de schuld van den heer Smits en zal zijn
bedoeling ook niet zijn geweest.
De voorzitter kan zich bij het gesprokene
behalve bij dat van den heer de Vendt, vol
komen aansluiten. De heer Smits zeide, dat
het publiek sensatie wilde. Maar bij uit
beelding van het gevangeniswezen moet
men niet van het standpunt uitgaan Wat
verlangt het publiek Men moet iets geven,
der waarheid getrouw. Door het optreden
van den bewaarder in 't stuk is de positie
der gevangenisbewaarders naar beneden ge
haald en daartegen protesteert het perso
neel, dat juist alles doet om humaan in zijn
optreden te zijn. Welke de reden is, dat de
bewaarder niet goed werd uitgebeeld, laart
spr. koud. Men heeft hier alleen met de
feiten rekening te houden.
Nogmaals wil spr. er tegen protesteeren,
dat men naar buiten uitdraagt, als zou het
personeel de gevangenen niet goed behan
delen.
Van het tegendeel heeft spr. juist vele
loffelijke getuigenissen.
Daarom is 't ook nuttig geweest, dat het
juiste standpunt ten opzichte van het nieuwe
stuk is ingenomen.
Hiermede werden de besprekingen ge
sloten.
In de week van 11 tot en met 17 April
is alhier voorgekomen 1 geval van rook-
vonk.
„Handelsbelangen" no. 1918 bevat de cre
diteur en lijst in 't faillissement van mej. Zus
ter W. J. M. Greeve, te Bioemendaal,
Zij telt 29 namen, met een totaal passief
van 56.323.63.
De baten zijn nog niet volledig bekend.
5% Nederland 1919
101
101
b% Nederland 1923
4A NederL 1917
7% N-L 1921 ,A.
1011/»
6% N-L 1923 D..
1031 »/10
411/.,
Oude Vaart
dito Gem. Ëigend.
Mij „Nederland'1,
172
Scheepvaart-Unie
1,68
Rotterd. Lloyd
Paketvaiit
Ouae Boot
Holt Stoomboot
H. V. A.
Java Cultuur
Jurgens gew.
Koloniale Bank
1931/a
Indische Bank
159
Cert. Handel Mij.
146
146 ll
Reso dito
147
l46i/2
*2
Geconsolideerde
I8OI/4
Marine comm.
Vorstenlanden
1691/,
Actions id.
'58
158
CótDp. Merc. Arg.
Poerworedjo
.1171/2
Seneoibab
Deb Batavia
A'dam Rubber
Wai Sumatra
Dordlscbe Petr.
Southern Rails
iir
1473/8
1473/4
Anaconda
»75/l6
Comm. Maxwel
22 APRIL
ilt-KO 1 L.
KOERS
LAlcK.
KOER
•StKLlJN
PARIJS s
1
1
35.221
LONDEN
s
t
OSLO 1 s
1
BAZEL
48 17
48 15
NEW-YORK
'.491/2
2.491/4
TOME
1
1
PRAAG
1
441e STAATSLOTERIJ,
Trekking van Donderdag 22 April.
3e Klasse 4e Lijst.
Hooge prijzen:
11784 1000.
5870 12876 100.
Prijzen van f 45:
55
92
374
398
409
627
647
1204
1325
1555
1975
2227
2586
2790
2838
3580
3840
4005
4128
4164
4167
5420
5448
5730
5842
5931
5941
6186
6641
7226
7235
7307
7910
8092
8452
8597
8657
8797
8887
9079
9247
9374
9459
9550
9588
9698
10208
10385
10424
10442
10536
10625
11064
11111
11210
11232
11243
12184
12262
12320
12566
12701
12992
13532
13700
13990
14169
14316
14397
14414
14656
14976
15110
15391
15591
16486
16628
16839
17363
17534
1776.
17950
18152
18379
18384
18441
18650
18727
18824
18887
18991
19098
19162
19229
x991?
20035
20302
3e Klasse 3e Lijst
4454
m.z. 4452.
Geboren 21 April: A. de VriendSamson,
z. C, KensenBlokker, d. 22 April: R.
MantjeKok, d.
Ondertrouwd 22 April: C. Noord en J, G.
L, Vernhout K. Brum en J. F. Rabouw
W. A. Felix en C M. A Olthoff
Getrouw 22 April: H. I. v. Goor en E. M.
J, Sweerts J. G. M. Bruschke en L. C.
Buijs A. v, d. Bogaardt en H. Cassé
D. Zaalberg en M. W, Zaalbe'g J. H. Ol
denburg en C. C. H. v, d. Beek L. G. Max
en B. M. E. E. Wortman F. A. Kahlman
en J. G. v. d. Maaren Jansen.
Overleden 21 April: A. C., 15 mnd., d. van
C. W. Roosloot, L. Margarethastraat. J.
A. Middelbeek, 14 j„ Zijlstraat W. J. 23
mnd., d. van J. v, d. Zee, K. Heerenstraat
W. Rigter, 66 j., Koralensteeg 22 April:
A. Driehuizenv. d. Werff, 53 j., Hazepa-
tcrslaan.
Het Amsterdamsche Gerechtshof behan
delde heden het hooger beroep tegen den
39-jarigen muziekhandelaar J. K. en den 26-
j.arigen C. A. K. beiden uit Haarlem, door de
Haarl. Rechtbank vrij gesproken van den
diefstal van den inhoud der brandkast ten
rican Petroleum Company.
Door het O.M. was van d:t vrijsprekend
vonnis hooger beroep aangeteekend.
De Procureur-generaal, mr. Van Harinxma
thoe Slooten, vroeg vóór de pauze gevan
genneming van den beklaagde C. A. K., die
verschenen was. J. K. was niet verschenen.
De verdediger, mr. De Rijke, verzette zich
tegen dit verzoek.
Het Hof achtte gevaar voor ontvluchting
aanwezig en beval de gevangenneming van
bekl. C. A. K.
Hedennacht werd de knecht van den hak
ker v d. D in de Bragstraat te Zwammer-
dam, tegen 2 uur wakker door een verstik-
kenden rook. Het bleek, dat in de bakkerij
brand was ontstaan die snel om zich been
greep De bewoners van 't perceel wisten
nog eenig huisraad le redden, doch aan ver
der reddingswerk kon niet gedacht worden.
Een ware vonkenregen viel op de dicht be
bouwde omgeving. De brandweer kon ech
ter uitbreiding van den brand voorkomen.
Het perceel brandde volkomen uit. De
oorzaak van den brand is onbekend,
Naar wij vernemen hebben commissaris
sen van de N.V. v. d Bergh's fabrieken be
sloten aan aandeelhouders voor te stellen
de volgende dividenden vast te stellen: 6
pCt. op de preferente winstaandeelen A; 6
pCt. op de preferente winstaandeelen N; 15
pCt. op de gewone aandeelen A {gelijk aan
't vorig jaar) en 5 pCt op de gewone aan-
deelen B; (vorig jaar nihil).
VEENENDAAL, 22 April. Gisteravond
vonden de rijksambtenaren uit Veenendaal,
bijgestaan door den rijksambtenaar te Lun-
teren, den majoor der Rijksveldwacht en
een veldwachter te Ede, na een huiszoeking
bij zekeren Sluit, aan den Amersfoortschen
straatweg bij Lunteren. een volledige instal
latie voor het distilleeren van sterken
drank Sluit had. toen de ambtenaren zich
bij hem vervoegden, een huiszoeking zonder
verzet todgelaten In de boerderij werd
evenwel niets gevonden Achter de boerderij
stond een schuur en toen de ambtenaren
toegang tot deze schuur vroegen, zeide Sluit
dit niet te kunnen toestaan, omdat de schuur
van ziin zoon was en hij hem niet kon ope
nen De politieambtenaren braken daarop
de deur met geweld open. In de schuur
vonden zij een uitgebreide instaPatie voor
het distilleeren van sterken drank. De ge
heeie installatie met den aanwezigen voor
raad drank werd tn beslag genomen en met
een vrachtauto naar 't 'kantoor van den
Rijksontvanger te Ede vervoerd Tegen
Sluit werd proces-verbaal opgemaakt.
AMSTERDAM, 22 April. Met 'ingang
van Maandag 26 April 1926 zullen op de
wagens en bij de kiosken verkrijgbaar zijn:
Knipkaarten voor 10 ritten a 1.
Bij het afleggen van een rit wordt de
kaart geknipt en een rood contramerk af
gegeven. Meerdere passagiers kunnen tege
lijkertijd van zoo'n kaart gebruik maken,
indien er voor wordt gezorgd, dal steeds
het contramerk tegelijk met de bijbehooren-
de kaart kan worden getoond: een contra
merk zonder kaart is geen geldig plaatsbe
wijs.
Voorts zijn verkrijgbaar bij het hoofdkan
toor, de kiosken en de verkoopplaatsen van
abonnementszegels: weekkaarten voor 12
ritten a 1, geldig voor 2 ritten op Maan
dag t/m. Vrijdag en 2 ritten op Zaterdag óf
Zohdag. Van de weekkaart mag maar één
passagier tegelijk gebruik maken. Het knip
pen van de kaart en het afgeven van een
contramerk geschiedt als bij de 10-ritten-
kaart.
HELLEVOETSLU1S, 22 April. H.M.'s
mijnenlegger „Van Meerlant" is hedenmor
gen bij het binnenkomen van de haven van
Hellevoetsluis op den buitenkant van het
Westelijk havenhoofd geloopen Bij de
tweede poging de haven binnen te komen
voer het vaartuig tegen den kademuur,
waardoor aan dezen belangrijke schade
werd veroorzaakt.
De ,Van Meerlant" kreeg oogenschijnlijk
geen schade.
AMSTERDAM, 22 April. Gisteren
avond is in een daartoe afzonderlijke be
legde bijeenkomst van het Inlern"tionaal
Juwelierscongres besloten tot stichting van
een internationale organisatie, waarvan o.m.
de taak zal zijn de vraagstukken, op het
congres behandeld, nader te onderzoeken en
actie te voeren voor de verwezenlijking van
de verschalende door het congres geuite
wenschen. Tot het volgend congres zal de
zetel van deze internationale organisatie
Amsterdam zijn,
Als voorzitter is aangewezen de heer C.
J. A, Begeer,
