STADSNIEUWS
KWATIAs.f
H. J. LAMP
«LES BESCHUi
TJinnideii en de Engelsche
staking.
Verkeersongevallen
VOLLE-MELK-REEP
NIEUWE HAARL. COURANT
Tweede Blad Vrijdag 7 Mei 1926
Agenda
8 Mei
Goedkoope tarieven der N.Z.H.T.M.
De aanrijding te Bloemendaal.
R. K. Weeshuis.
Feestavond Spaarnwouderstraat-
vereeniging.
Besmettelijke ziekte.
Haarlemsche Schaakvereeniging.
Haarlemsche Vereeniging
voor Huisvlijt.
Aiphabetische Stratenlijst 1926.
Een concert in den Hout.
Een verbetering.
Het beeldhouwwerk voor de hal van
het Haarlemsché Stadhuis.
Duitschland als toeristenland.
Beter dart Goed: D£ BESTE
Jubileum bij de N. Z. H. T. M.
Jubileum.
Tentoonstelling
R. K. Kunstenaarsgenootschap.
Op het kantje aï.
Aanrijding op den Zijlweg.
BARTELJORÏSSTRAAT is
NIEUWE ELECTR. KRONEN
EN ZIJDEN KAPL.4M PEN
Teyler's Museum.
Tentoonstelling van schilderijen,
teekeningen en etsen
door Waalko J. Dingemans.
Over het werken in de cel.
Reddingsbrigade voor Drenkelingen.
HEEMSTEDE.
Honden en hygiëne.
OVERVEEN.
Sociëteit „St, Bavo". Bestuur Kamer
Centrale 3 uur Postzegelbeurs
2 uur Vioolonderwijs 3 uur Ge
wone Zittingen 7 uur Geel-Wit
5 uur.
St, Jozelsgezelllengebouw, Janstraat 59.
„Utile Dulci" 8 uur.
Gem. Concertzaal. Concert door de Haar-
lemsche Accardeon Vereeniging 8 uur.
Kringzalen Jansstraat 49 Tentoonstel
ling van het Genootschap van R. K. Kun
stenaars van 1012 en van 25 uur.
Teyler's Museum. Tentoonstelling.
Kleine Tberesia Stichting. Tehuis voor
onverzorgde zuigelingen. Spreekuur: Dins
dags en Vrijdag van 34 uur Tempeliers
straat 36.
Arbeidsbemiddelingsbureau van het Sint
Franciscus Liefdewerk Zoetestraat 11
Eiken Donderdag van 89uur
R.K. Arbeidsbeurs voor mannen en jon
gens. Sociëteit „St Bavo" Smedestraat
23 Telefoon 10049 Alle werkdagen
van 9^half 12 uur, 's middags van 35
uur, 's avonds van half 8half 9 uui
"s Zaterdags alleen van 9/412 uur.
R.-K. Arbeidsbeurs voor vrouwen Bloem
hofstraat 1 Alle werkdagen van v.m
1012 uur des middags van 24 uur en
's avonds van 89 uur behalve Zaterdag
avond Tel 11671.
Arbeidsbeurs voor R. K. Ziekenverpleegsters
(uitgaande van den Ned. R. K. Bond van
Ziekenverpleegsters) Aanbiedingen en
aanvragen voor verpleegsters aan het Bu
reau BI weg 309 Overveen (dr C Bosch!
R.-K. Leeszaal en Uitleenbibliotheek.
Jansstraat 49 Eiken dag geopend van
1012. van 25 en van 710 uur be
halve des Maandagsochtends en op Zon
en Feestdagen uitleenen van boeken
van 2 tot 5 uur en van 79 uur Woens
dagmiddag ruilen van kinderboeken.
St, Marthavereeniging, Bloemhofstraat 1,
Zondags en Woensdags van 810 uur
n.m. gezellig samenzijn voor Hollandscbe
meisjes, die hier geen tehuis hebben
Tel. 11671.
R.-K. Bevolkingsbureau. Gebouw Sint
Bavo Smedestraat 23 van 8—10 uur
op Maandag-, Woensdag- en Vrijdag
avond.
St. Elisabeth's Vereeniging Jansstraat
Aanvragen om versterkende middelen voor
arme zieken der S. E V. Maandags van
23 uur. Donderdags van 12 uur.
R.-K. Kraamverzorging van de Derde Orde
St. Franciscus. Aanvragen ook voor
niet-Ieden van de Derde Orde te richten
tot Mevr. Coebergh Ged. Oude Gracht 74,
Dinsdags van 23 uur
St. Vincentiusgebouw, Nieuwe Groenmarkt
22 Vergadering R.-K. Reelasseerings-
vereeniging, afd Haarlem, eiken Donder
dagavond half 9 uur
EERSTE HULP BIJ ONGELUKKEN.
SNELVERBAND, Centrale Post Telef. 15151
en verder bij de leden, te kennen aan
het zwart schild met wit kruis aan den
huisgevel
REDDINGSBRIGADE voor DRENKELIN
GEN, verstikkings- en electriciteitsonge-
vallen Telefoon 10231.
ROODE KRUIS TRANSPORT COLONNE,
Telefoon 12685 (bij geen gehoor 10392).
Gistermorgen te half elf kwam de En
gelsche Stoomtrawler Ben Courn uit _Ab-
berdeen binnen. Dit schip had een lading
visch, groot 500 manden. Daar de vischprij-
zen in Engeland ten gevolge der staking
zeer laag zijn (behalve in de groote steden)
en de transport voor levensmiddelen, al
hoewel gehandhaafd, toch groote stagna
tie ondervindt, was dit de reden, waarom
men te IJmuiden kwam markten, gelijk er
eergisteren en gisteren een Engelsche
t trawler had gemarkt.
Des middags te half twee was, zooals wij
gisteren reeds meldden, een bericht ontvan
gen, dat een Engelsch Hoofdbestuurder van
de Transport Federatie in aantocht was.
Deze hoófdbestuurder, die per vliegmachine
gearriveerd was, kwam met het verzoek
namens de algeheele Transport Federation
in Engeland om de Engelsche trawlers niet
ie lossen, gelijk bij de twee andëre Engel
sche schepen wel was gebeurd. Eveneens
werd besproken het leveren van kolen en
ijs en unaniem Werd vastgesteld niets te
leveren alvorens overleg gepleegd was met
het bestuur in Engeland.
Het schip werd niet gelost, maar vol
doende kolen, om naar Engeland te stoo-
ir.cn, had het niet.
Werd hier niet ingegrepen dan zouden
500 manden visch verrotten. Nadat het be
stuur der Federatie te IJmuiden en eenige
kolenwerkers in de bunkers de hoeveelheid
kolen in oogenschouw hadden genomen en
er niet meer als 7 ton aanwezig was, be
sloot men, 20 ton bij te laden hetgeen ge
schiedde onder toezicht van de zoo even
genoemde bestuurderen der Transportfede-
taties, zoodat het schip nu kon opstoomen
naar Gramthon.
Het Engelsche schip, dat gisteren zijn
visch nog had kunnen verkoopen, lag aan
de remming gemeerd, daar het geen vol
doende kolen in had voor de terugreis.
Toen nu de schipper vernam dat de Ben
Courn kolen te IJmuiden kreeg, kwam leze
spoedig met het verzoek om 5 ton kolen,
opdat hij Lowest ft kon bereiken. Daar het
schip ledig was. kon men op dit verzoek
niet ingaan Besloten werd af te wachten,
wat het Engelsche Hoofdbestuur hierme
de wenscht aan te vangen.
Reeds eerder meldden we,, dat des avonds
nog een latere tram van Zandvoort naar Am
sterdam zou worden ingevoerd. Uit de nieu
we dienstregeling blijkt, dat de laatste tram
op werkdagen 10.57 n.m. van Zandvoort, 11.20
n.m. van Haarlem naar Amsterdam vertrekt
en op Zon- en Feestdagen deze zijn zal 11.17
n.m. van Zandvoort en 11.30 n.m. van Haar
lem naar Amsterdam.
Tevens zullen, ingaande 14 Mei a.s., dajL
retour-biljetten Amsterdam-Zandvoort inge
voerd worden. Deze retour-biljetten kosten
75 cent e» zijn alleen geldig op werkdagen en
op de tramtreinen van Amsterdam vanaf 8
uur v.m. tot én met 12 uur 's middags en v.
Zandvoort van af 3 uur n.m. tot en met 6 17
's namiddags.
Tevens zullen 10 Mei onderstaande 10 rit-
tenkaarten worden ingevoerd en enkele tra
jecten vervallen:
Haarlem-Tempelierstraat-Zandvoort 2;
Haarlem-Waterleiding en Aerdenhout-Zand-
voort thans 2.worden teruggebracht tot
1.50,
De bestaande 10 ritten kaarten Haarlem-
Bentveld ,en Aerdenhout-Waterleiding-Bent-
veld-Zandvoort a 1.50 per kaart, komen te
vervallen.
O M. in hooger beroep.
Het O M. bij de Haarlemsche Rechtban|
is in hooger beroep gegaan van de uitspraak
in de zaak tegen W. H. J. baron v. H., die
terecht heeft gestaan ter zake. dat hij door
roekeloos rijden in de nabijheid van het
Prov. Ziekenhuis onder Bloemendaal, een
man, genaamd D., heeft aangereden, die aan
de gevolgen van die aanrijding is overleden
Tot Overste van het R.-K. Weeshuis in de
Hagestraat, is benoemd de Eerw. Zuster
Ambrosia.
't Was Woensdagavond in 't gebouw van
den Haarl. Kegelbond, wtaar de Spaarn-
wouderstraatvereeniging een feestavond had
georganiseerd, een gezellige drukte. Direct
bij het binnenkomen kon men al merken^ dat
de talrijke aanwezigen zich kostelijk amu
seerden, hetgeen ook moeilijk anders kon,
want er was gezorgd voor een aantal schit
terende attracties, I
Het duo v. Brussel-Lunenberg had telken- j
male bij haar optreden een dankbaar applaus
in ontvangst te nemen. Den geheelen avond
zorgde Stoeken's Jazz Band, afgewisseld
door een orgel voor muziek.
In de afgeloopen week zijn alhier voorge
komen twee gevallen van roodvonk.
Ter gelegenheid van het 40-jarig bestaan
deze vereeniging werd een feestavnd gehou
den in de tuinzaal van café Brinkmann.
De feestrede werd gehouden door den
voorzitter, den heer J. J. van Bork, Jr.,
waarna een wedstrijd gehouden werd.
In de gisteravond gehouden vergadering
van bovengenoemde vereeniging is o.m. het
jaarverslag uitgebracht. Daaruit bleek, dat in
September 176 jongens en 174 meisjes zich
lieten inschrijven. Door verschillende om
standigheden werden hiervan 150 jongens en
136 meisjes geplaatst.
Verschenen is de alphabetische straten-
lijst 1926 voor Haarlem en Omgeving. Het
boekje, dat er weer keurig verzorgd uitziet,
doet den uitgever, den heer G. Eikelenboom
•te Bloemendaal, alle eer aan. Het bevat weer
den plattegrond voor Haarlem en Omge
ving en een nieuwe tramkaart.
Gisteravond gaf de Haarlemsche Orkest-
vereeniging, onder leiding van den heer W.
Knikker, in de Stadstent in den Hout, zijn
eerste avondconcert van dit seizoen. Een
mooi programma werd ten gehoore gehracht,
afgewisseld door regen- en hagelbuien, zoo
dat de muzikanten met de kraag op en
met verkleumde handen hun instrumenten
bespeelden. De heer Knikker oordeelde het
dan ook maar beter met de pauze uit te
scheiden.
Voor het perceel Zijlstraat 37. aan de
Slagerswinkel van de heer De Graaff is een
groote verbetering aangebracht. Door het
groote vérbetering aangebracht door het
perceel. Daar er een hooger trottoir geko
men was, werd het voor de voetgangers ge
vaarlijk om er met het hoofd tegen aan te
loopen.
Gisterenmidag te 4 uur is in de nis van
de groote hal van het Stadhuis het beeld
houwwerk geplaatst, dat de Haarlemsche
beeldhouwer Theo van Reijn gemaakt heeft
in opdracht van de gemeentelijke commis
sie.
De opdracht, aan den heer van Reijn ge
geven, was geenszins een gemakkelijke,
omdat zich verschillende moeilijkheden
voordeden in verband met den Iaat-Gothi-
schen stijl van de halle. Deze moeilijkheid
is echter door_ den heer van Reijn glansrijk
opgelost. De beeldhouwer, die er niets
voor voelde om imitatie-Gothiek werk te
scheppen, heeft toch een modern beeld ge
maakt, dat zich alleszins in de omgeving
aanpast.
De gedachte, welke de maker voorop
heeft gezet, is vorm te geven aan de ab
stractie „Inspiratie".
In verband met de houtbetimmering der
hal, was de beeldhouwer aan dit materiaal
gebonden, wilde hij iets maken, dat zich
volkomen in het interieur oploste. Zijn
keuze viel op het harde djattie-hout, dat
buiten zijtn dichtheid nog meerdere goede
kwaliteiten heeft en zich buitengewoon
leent voor kunstsnijwerk. Bovendien is het
hier gebruikte Javaansche djattie-hout wel
het meest geschikte.
Het beeld, architectonisch gedacht, heeft
tot grondvormen, de pyramide en de cir
kel. De pyramidevorm bevat den cirkel
vorm, welke als symbool der concentratie
aan het hart ligt, in zich. Sterk staan de
breede vlakken tegen elkaar en geven het
werk zoo een zeer sterke expressie.
Door de gelukkige plaatsing der slang als
symbool der laagheid en van den adelaar,
als beeld der verheffing, krijgt het werk 'n
sterke stuwing en wordt de onderdrukking
van het lage op gelukkige wijze gemar
keerd,
In de vorming der vlakken is de bewer
king van het materiaal met opzet uitge
drukt en zoo vinden we als vanzelf de
vormen terug, gemaakt door vlakbeitel en
guds.
De maker heeft voorop gedacht aan een
voorbeeld, dat in tegenstelling met een
vaststaand beeldhouwwerk zeer bijzondere
eischen heeft. Hel beeld is namelijk niet
bedoeld van verschillende zijden gezien te
worden, zoodat de geheele aandacht ge
concentreerd dient te worden op de voor
vlakken.
Wij twijfelen er niet aan, of het beeld
„Inspiratie" in de hal van ons stadhuis, zal
weldra blijken een zeer gelukkigen invloed
uit te oefenen op het welzijn van Haar
lem's gemeentenaren.
Gisterenavond werd in den schouwburg
aan den Jansweg een voordracht met film
voorstelling, uitsluitend voor genoodigden
gehouden, over „Duitschland als Toeristen-
land."
Deze avond was georganiseerd door de
Reichszentrale für Deutsche Verkehrswer-
bung, in samenwerking met' het reisbu
reau Lindeman,
De verte gen wo o-digcr van de Reichszen
trale, de heer M. Gerisch, hield een korte
rede over de cultureele waarde van reizen.
Daana hield hij de lezing roet lichtbeelden
over Duitschland. Het Schwarzwald, Ba
denBaden, Karlsruhe, het Holendal en
ande-e dee!en van het groote Duitsche Rijk
werden vertoon en op interessante wijze
er van verteld.
Meer voedingswaarde clan 2 EIEREN
Daarnawerd nog een drietal films ver
toond. De eerste van de groote, prachtige
oude Beiersehe stad Nürnberg, die zoo rijk
is aan folklore en zoo hekend door duizend
dingen, verder een van Duitschland's lu
mineuze badplaatsen in schitterende omge
ving BadenBaden en tenslotte een Rijn
reis van Mainz tot Keulen.
Het was een interessante avond.
De heer F. Meerens vierde vandaag zijn
25-jarig jubileum bij de N. Z. H. T. M.
De heer Meerens, die gedurende die jaren
als koperslager in de remise aan den Lcid-
schevaartwog werkzaam was, heeft zich in
dien tijd de achting en waardeering van al
len, met wie hij in aanraking kwam, weten
te verwerven.
Hedenmorgen werd de jubilaris met zijn
echtgenoote per auto van zijn woning ge
haald en naar de remise aan de Leidsche
Vaart geraden. Daar overhandigde zijn chet,
de heer H. Meijer, hem namens de directie
de gebruikelijke enveloppe met inhoud, en
namens het personeel een gouden horloge
met inscriptie en een bloemenmand. De echt
genoote van den heer Meerens werd ver
eerd met ten prachtige bouquet.
Gisteren herdacht de heer J. H, Angeen
brug den dag waarop hij voor 25 jaren in
dienst trad bij de firma Van Waveren, graan
handel alhier. In de feestelijk versierde ver
gaderzaal van het kantoor werd de jubilaris
met zijn echtgenoote door den directeur ont,
vangen. Deze laatste hield een toespraak
waarin hij de verdiensten van den heer An-
geenbrug als mensch en als vakman schetste
en overhandigde hem een enveloppe met
inhoud.
Verder voerde het woord de heer Elfring,
procuratiehouder die eveneens waardeerende
woorden sprak en namens het personeel een
pendule met coups aanbood.
Des avonds werd de jubilaris met zijn fa
milie in de toonzaal van „De Kroon" door
beursvrienden gehuldigd. Ook hier werden
vele waardeerende woorden gesproken en
werd den jubilaris, een fraaie club-fauteui.
aangeboden.
Bisschoppelijk bezoek.
De tentoonstelling van werk der leden
van het Genootschap van R. K. Kunstenaars
voor Haarlem en Omstreken, welke zich
allerwege in groote belangstelling verheu
gen mag, zoodat de duur tot a.s. Zondag
middag 5 uur verlengd is, heeft ook de be
langstelling getrokken van Z, D, H. onzen
Bisschop, die reeds meerdere malen het
werk van het Genootschap hartelijk aan
moedigde.
Naar wij vernemen, stelt Z. D. H. zich
voor, de tentoonstelling in de zalen Jans
straat 49 a.s. Zondagmiddag met Haar be
zoek te vereeren.
Een boerenarbeider te# Beverwijk begat
zich dezer dagen met een melkwagen naai
den polder en passeerde op zijn weg een
onbewaakten overweg. Hij stak de rails
over, zonder te letten of een trein naderde.
Juist kwam echter van de richting Uitgeest
een trein in volle vaart aansnellen.
Een ongeluk scheen onvermijdelijk, doch
de machinist zag het gevaar en remde uit
alle macht. Vlak voor den man had hij zijn
trein tot staan gebracht.
De arbeider was natuurlijk hevig ge-
schroken en was als door een wonder aan
den dood ontsnapt.
Van het gebeurde werd prces-verbaal op
gemaakt, waarna de trein de reis met ge
ringe vertraging kon voortzetten
Gistermiddag kwart voor één reden eeni
ge jongens per fiets in woeste vaart langs
den Zijlweg. Een dame, mevr. IJ., wonende
Hasselaersplein, die den weg over wilde
steken, werd plotseling door een der jon
gens, die den hoek omgereden kwam, aan
gereden en tegen den grond geworpen. Ze
kreeg daardoor een bloedende wonde boven
het linkeroog en een lichte hersenschud
ding Door omstanders werd zij bij de Sier-
kan binnengedragen, waar ze van leden
van Snelverband de eerste hulp ontving.
Na verbinding werd ze naar haar woning
vervoerd.
Ter nagedachtenis van den, voor kort
overleden, kunstschilder W. J. Dingemans
wordt hier gedurende de maand Mei een
tentoonstelling gehouden van een aantal
door hem nagelaten werken. De collectie,
met veel zorg samengesteld en met niet
minder zorg gerangschikt, geeft een duide
lijk beeld van den arbeid van dezen schilder.
De catalogus, waarin, naast de titels, ook het
jaartal van ontstaan der werken is opge
nomen, stelt ons daarbij in staat den groei
van Zijn talent te volgen en kennis te nemen
van de veranderingen, die zijn werk, naar
het uiterlijk, onderging. In zijn onderwerpen
bleef hij vrijwel onveranderlijk, het land
leven, dat hem lief was, schonk hem steeds
inspiratie. Enkele titels als Hooiladen,
Korensnijden, Binnenhalen van den oogst,
e.d vertellen daarvan reeds genoeg. In het
afbeelden van paarden was hij min of meer
een specialiteit, terwijl we verder eenige
bloemstukken, portretten en intérieurs
(werkplaatsen) van hem kennen.
Kenmerken de vroegere schilderijen zich
door fijne stemming en beschaafde kleur,
later kwam hij, wellicht onder invloed van
het luminisme, tot meer uitbundigheid,
hetgeen niet altoos winst opleverde. Zoowel
in de eene als in de andere opvatting»heeft
hij echter verdienstelijke werken voort
gebracht. Ook in de aquarel heeft Dinge
mans mooie resultaten bereikt, men zie bijv.
het mooie portret, dat de schilder van z'n
moeder maakte en waarin hij een groote
innigheid wist te leggen. Vaardig was hij
in het pastelleeren, waarvan o.m. „Schoen-
rnakerswerkplaats" getuigt. Als teekenaar
vinden we hem op z'n best> in de teekening
met de sleeperspaarden op de Groote Markt
voor de vischhal, waarbij ook de entourage
zoo raak en pittig is neergekrabbeld. Een
aantal etsen is er om te bewijzen, dat Dinge
mans onder onze grafikers een eervolle
plaats innam. De paarden, direct naar de
natuur op de etsplaat geteekend, een gracht
je met de bekoring van een subtiele oude
gravure en zoo meer, doen hem als etser
zeker niet 't minst waardeeren.
De bezoekers van de tentoonstelling
„Dingemans", die, naar we hopen talrijk
zullen zijn, raden we ten zeerste aan ook
een kijkje té nemen in de eerste schilderij
zaal, waar een tentoonstelling is ingericht
van oude teekeningen, gravures en etsen
der Van de Velde's (de graveur Jan II, de
schilders Esaias. Willem de Jonge en Adri-
aen.)
Te beginnen bij de deur zien we, rond
gaande, eerst het portret van den stamvader
der kunstenaars, Jan van de Velde, de Oude,
(15601623) door Hendr. Goltrius', daar
nevens het werk van Jan II, den meester-
graveur, vele portretten, landschappen (o.m.
de jaargetijden) volkstafreeien e.a. Daarbij
sluit aan het werk van Esaias, voornamelijk
teekeningen, waaronder landschappen, krijgs
lieden, een terechtstelling enz. Van Willem
de Jonge zien we prachtige teekeningen
naar details van de rijk-gebeeldhouwde
zeekasteelen dier dagen en zeegezichten in
groote verscheidenheid. De laatste vitrine
bevat een kostelijke verzameling penseel-
en krijtteekeningen van Adriaen van de
Velde, den landschapschilder. Vooral de
krijtteekeningen naar menschen en dieren
zijn prachtige staaltjes van de teekenkunst
van den zeventiende eeuwschen meester.
M. v. d. W.
Wonderkinderen
Een Fransche schrijver heeft gezegd
.,Het is gevaarlijk de kinderen vroeg te laten
iezen. Vóór hun achtste jaar, bij voorbeeld.
Het boek richt een scheidsmuur op tusschen
de werkelijkheid en het kind. Het kind, dat
te vroeg leest, zal de dingen gaan zien door
het boek."
Een Zeer merkwaardige uitspraak, die voor
den regenwoordigen tijd haar volle waarheid
heeft behouden. Men laat de jeugdige her
senen te vroeg werken. Er zijn altijd kinderen
geweest, die de wereld hebben verbaasd door
prestaties, welke voor hun leeftijd buiten
sporig zijn. De jongste automobilist ter we
reld, is het zoontje van een Fransch mecani
cien, die op zesjarigen leeftijd reeds een auto
mocht besturen.
De Amerikaansche bladen brachten on
langs het portret van een vijfjarig meisje, be
stuurster van een auto in klein formaat. Won
derkinderen als de Kid, die op jeugdigen
leeftijd een film-beroemdheid is. Hij heeft j
millioenen verdiend op een leeftijd, waarop
andere kinderen nog niets van zich laten hoo-
ren. Het vorig jaar was er sprake van een
twaalfjarigen jongen, die simultaan speelde
tegen acht schakers van naam en vijf partijen I
won.
Wonderkinaeren Benijdenswaardig, zegt
gij. Wij betwijfelen het. Wij sluiten ons liever
aan bij de boven aangehaalde uitspraak. Het
is gevaarlijk de jeugdige hersenen van kin
deren reeds zoo vroegtijdig aan krachtproeven
bloot te stellen, welke niet met hun leeftijd
vereenigbaar zijn te achten. Wat worden die
wezentjes later in 't leven, als ze zoo vroeg
een wereldvermaardheid hebben gekend
De statistiek bevestigt, dat de mannen,
die beroemd zijn geworden, een heel gewone
jeugd hebben gehad en zich op school door
niets onderscheidden.
Het normale en gewone lijkt ons in dit
verband verkieselijker dan het ongewone
en buitensporige, dat de wereld verbaast.
Met een variant op een bekende uitspraak
van Vader Cats, zouden we kunnen zeggen
„Laat de jeugd geven, wat van de jeugd mag
verwacht worden.-"
Is cel-arbeid gepruts
Twee meeningen hierover van mr. J. D.
Pasteur en mr. G. T. J. de Jongh.
Het Mei-nummer van het „Maandblad
voor Berechting en Reclasseering" bevat on
der bovenstaanden titel een artikel van Mr. J.
D. Pasteur, lid en secretaris van het College
van Regenten over de Gevangenissen te
Haarlem en van Mr. G. T. J. de Jongh,
rechter te Amsterdam. Eigenlijk is het een
polemiek tusschen beide heeren.
In het Maart-nummer van genoemd blad
heeft de heer De Jongh een artikel geschreven
over Veenhuizen, waarin deze zinsnede
voorkomt „De openluchtarbeid evenzoo,
want zij vergt meer van de spieren dan het
gepruts in de cel, hetwelk veel meer gelijkt
op eert bezighouden dan op werken."
De heer Pasteur komt tegen deze uitdruk
king op o.m. in de volgende woorden
„Laat mij mogen wijzen op het werken in
de gevangenis te Haarlem, waarmede ik uit
den aard der zaak het beste op de hoogte ben.
„In gemelde gevangenis worden vervaar
digd tal van groote werkstukken op meubel-
ma kersgebied een zeer groot deel van alle
voor rijksinstellingen benoodigde meubelen,
tafels, stoeien, bureaux-niinistres, boeken
kasten, kaartenkasten, kleerenstandaards,
kartotheekkasten, geheele betimmeringen
voor gebouwen worden h.c-r onder bekwame
leiding vervaardigd en dat een en ander
geen"„gepruts" is, moge blijken uit het feit
dat toen een paar jaar geleden de geheele be
timmering en meubileering van het nieuwe
Gerechtsgebouw te 's Bosch hier vervaardigd
is, de Minister van Justitie een bijzondere te
vredenheidsbetuiging heeft doen toekomen
aan de Directie, voor de zeer degelijke afwer
king van een en ander. 'Marquisen en jalou-
siën voor het meerendeel van de Rijksgebou
wen worden hier vervaardigd. De stoffeerde-
rij behandelt tal van meubelen voor de meeste
Rijksinstellingen.
„De breierij-levert tienduizenden stuks
borstrokken, kousen en sokken.
„Om een enkele andere gevangenis aan te
halen de gevangenis te Leeuwarden levert
alle uniformkleeding voor de posterijen en
de gevangenissen.
„Genoeg om aan te toonen dat (het woord
gepruts ten onrechte is gebezigd voor het
werk in de gevangenissen."
Ten slotte verzoekt de heer Pasteur, dat de
schrijver van de gewraakte zinsnede zal her
roepen.
De heer De Jongh verklaart zich daartoe
echter niet bereid en schrijft in verband hier
mede o. m.
„Er wordt in de cel wel wat uitgevoerd en
hier en daar zooais te Haarlem wordt
wel menig goed stuk werk afgeleverd dat
ontkent niemand maar de vraag is of in
de cel zoo goed als in de gemeenschap de
lust tot arbeid wordt aangewakkerd, of het
tempo voldoende is, of de spierkracht wordt
uitgebuit en zoo mogelijk verhoogd, of de min
of meer luie kerel, die de gevangenis binnen
treedt, deze verlaat met den wil en de gewoon
te, die hem in de cel is bijgebracht, om nu zijn
handen eens uit te steken in de goecje rich
ting om op eerlijke wijze zijn bróód te verdie
nen.
„Dat er op den langen duur én door een vrij
groot aantal menschen ten slotte een zekere
hoeveelheid vaft een bepaald product wordt
afgeleverd, bewijst niets omtrent de intensi
teit van het werk en de coëfficiënt van ieders
arbeidsprestatie. In Leeuwarden wordt trou
wens in de gemeenschap gewerkt.
„In de gemeenschap wij laten hare na-
deelen buiten dit debat is de onderlinge
naijver, de prikkel om tegen een ander op te
werken daar is het scherpere toezicht, dat
in de cel nagenoeg ontbreekt. Daar is tenmin
ste nog een beetje fleur en een afschijnsel van
de werkelijke samenleving. In de cel is het de
roest, de schimmel en de kelderluchtdaar
heerscht de dood-in-de-pot, daar ontbreekt
elke opwekking en elke aansporing tot ar
beiden. En wat is dat meestal voor arbeid Ik
heb ruim 25 jaren lang de cellen in verschil
lende gevangenissen bezocht.
„En vraagt gij mij hebt gij ooit iemand ont
moet, die moe was van het sokken breien,
poederdoosjes plakken, vuurma kersvervaar
digen en allerlei ander gepruts, waarmee ke
rels met een biceps als een koolraap zich maan
denlang en jarenlang moeten bezighouden,
tot zij zoo slap worden als een natte vaatdoek,
dan moet ik volmondig antwoorden, neen en
nog eens neen.
„Zij zaten wel op een bankje te rusten, maar
zij rustten niet wegens vermoeidheid. En al
len, die met mij die cellen hebben bezocht,
zullen het beamen. Daar ben ik absoluut ze
ker van.
„De cel kweekt lamlenderigheid en land-
ziekigheid, doch geen arbeidzaamheid en
werklust.
„De ceLstaalt geen snieren, maar verslapt
ze.
„De cel zet geen eelt aan de handen, maar
neemt het weg.
„Hoevelen hebben mij na het ondergaan va
hun straf, als ik hun een betrekking aanbood,
waar een beetje spierkracht bij te pas kwam,
hun armen en handep getoond én gezegd
Ik zou wel willen, maar ik kan niet."
TENTOONSTELLING
„HET KINDERPRENTENBOEK".
Gisterenmiddag half vier is de tentoonstel
ling van kinderboeken in het Kennemerly-
ceurn in tegenwoordigheid van comitéleden
en genoodigden geopend. Dr. de Vletter rec
tor van het Kcnnemer Lyceum, heette de
aanwezigen welkom namens de commissie
van voorbereiding en het bestuur van het
Kennemerlyceum. Spreker dankte allen, die
aan het welslagen der tentoonstelling hadden
medegewerkt, vooral de firma Loosjes, die
bereidwillig verschillende boeken had afge
staan en de dames Hoogstraten en Lobo,
van wie het i itiatief is uitgegaan en alles
hebben voorbereid en georganiseerd. Dr. de
Vletter deed het belang dezer expositie uit
komen in een kort, helder en interessant
betoog over de ontwikkelingsgeschiedenis
van het kinderleven, dp kinderopvoeding
en het kinderboek der laatste 150 jaar. Die
geschiedenis is de geschiedenis der vrijma
king der van de belemmerende invloeden bij
de opvoeding. In het laatst der 18e eeuw, in
den tijd dat J.J. Rousseau zijn Emile liet
verschijnen, beging men bij de opvoeding de
principieele fout, dat men in het kind den
volwassen mensch zag en de opvoeder zich
niet beschouwde als de dienende gast, maar
als de dwingende en moraliseerende meestei;.
Dat komt het best uit in de kinderlectuur dier
dagen. De kinderen lazen toen over Spinoza,
over het Engelsch scepticisme, de voor en na-
deelen van het erfelijk stadhouderschap, het
recht van zelfmoord etc. De kinderen werden
niet opgevoed, maar steeds gestraft, gedron
gen in een keurslijf, dat hun natuurlijken groei
belette. Een kind, dat niet goed handwerkte,
kreeg haar hand omwikkeld met in olie ge
drenkte lappen, die in brand werden gestoken,
en als men met het huisgezin uit rijden ging,
voerde men een gesprek over „In hoeverre
onze zaligheid afhangt van het al of niet ver
staan der duistere plaatsen van de H. Schrift."
Hieronymus van Alphus die ging
schrijven over de trek, den pruimeboom
en de baker die flensjes bakte, was ten onzent
de revolutionaire (in goeden zin) baanbreker,
terwijl de Engelschen vooral, die intuitief
voelden, hoe de belangstelling van het kind
uitging naai dieren, poppen en kinderen zelf.
Langzamerhand is het zielkundig element in
de opvoeding doorgedrongen en dus ook in
de lectuur voor de kinderen tot uitdrukking
gekomen.
Spr. uitte de hoop, dat de tentoonstelling
de belangstelling en het succes zou oogsten,
die zij verdiende, en-verklaarde de tentoon
stelling geopend.
Daarna werd thee geserveerd en een rond
gang over de tentoonstelling gemaakt.
REDDINGSHAKEN.
Het Bestuur der Reddingsbrigade brengt
ter algemeene kennis, dat, dank zij de me
dewerking van den Inspecteur van het Ha
venwezen, een reddingshaak is geplaatst
aan de Zomerkade, hoek ten Katestraat.
In verband met dit bericht verzoekt het
Bestuur nogmaals aan het publiek, deze
hoogst nuttige reddingsmiddelen vooral in
bescherming te willen nemen. Nog dezer
dagen verdronk een 10-jarige knaap bij de
Kostverlorenkade te Amsterdam, doordat
de daar opgehangen reddingshaak was ont
vreemd.
Voorts wordt bericht dat een oplossing is
gevonden voor een gevoeld bezwaar.
Als een brug was opengedraaid, kon het
gebeuren^ dat een reddingshaak niet te be
reiken was voor een water-ongeval, daar de
ze hing aan de zijde waar een bruggewach-
tershuisje staat. Nu is de haak naar de over
zijde verplaatst, terwijl aan elk huisje een
schippershaak aanwezig is.
Burg. Stand, Geboren: z. van J. C. G.
KoningGuldemond. z. van M. Kwar
tenMeerman. z. van A. A. Ottolini
de Leeuw. d. v. A. P. v. RossemBarend-
sen. d, van A. C. A, MenseSelhorst.
d. van E. KrabbendamSliggers.
Ondertrouwd: A. Spek en J. C. Neeskens.
J. A. Schepers en C. van Zijverden.
Getrouwd: N W Willemse en A. Th. v.
d Zwan. M. A. v. Zurk en A. K. B.
Kohier. Th, J. Verdonkschot en M. V.
Bremmers. P. v. d. Aar en M. E. van
Ooijen.
Overleden: J. M. Goes, 76 j. M, J.
Bonte, wed M. Spies, 80 j. W. H. Bouer.
66 j.
Besmettelijke ziekte. In de afgeloopen
week is alhier voorgevallen 1 geval van buik-
typhus.
Een gevierde Nederlandscbe schrijver, die
deels geroemd werd als een teer-voelend en
fijnbesnaard kunstenaar, terwijl hij vcor
velen ook gold als een verwijfde en over
gevoelige salcnschrijver, ging e-ens cp be
zoek bij den Vlaamschen iitteratCT Cyriel
Buysse, Buysse had een mepien hond, een
Russischen fcarsois of een hazewind, in ieder
geval een pracht-exemplaar. Den eersten
dag dat de bedoelde Nederlandscbe schrijver
bij zijn Vlaamschen kunstbroeder logeerde,
had hij, ongetwijfeld ook uit aesthetische
overwegingen, vriendschap gesloten met
den hond van zijn gastheer Het gevoel van
sympathie was wederkecrig. De hond ik
zal hem Pulcher noemen, „de hend" wordt
zoo vervelend sliep voor de deur van des
schrijvers slaapkamer, bracht hem 's mor
gens naar de eetkamer en zat aan tafel
naast zijn steel.
Bij mcoi weer en bij mooi weer is het
overweldigend mooi in Viaanderenland
ging Buysse met zijn huisgencoten en logeer
gasten roeien op de Leye. Als de Neder-
iandsche schrijver voornoemd meeging op
het water, was Pulcher ook van de partij.
Op een mooien ochtend echter had de
hond zich met zijn ontbijt verlaat of was
door iets andeTs opgehouden: de boot staK
zonder hem van wal. Toen Buysse met zijn
gasten een half uur op het aardige riviertje
had gespelevaard, kwam Pulcher langs den
oever rennen, blaffend, tong uit den bek.
De Nederlandsche schijver floot, riep lieve
woordjes naar den wal en Pulcher sprong in
het water, zwom naar het bootje, klom er
in en ging regelrecht naar zijn vriend, blafte
hem vrcolipk toe, en plaatste zijn natte
pooten" op diens smettelooze, witte pante-
lon. De schrijver uitte een kreet van
schrik, en wendde vol afschuw zijn gezicht
af van de modderplekken op zijn tennis-
brcek. En sindsdien was hij Pulchers's
gfootste vijand.
Als iedereen zoo deed bi; de eerste de
beste onaangename ondervinding met een
hond, hadden de aardige, gezellige dieren
in minder dan geen tijd geen enkeien vriend
meer. Honden zijn nu eenmaal speelser.,
roolijk, dartel en vragen zich niet af, of
hetgeen zij doen wel geoorloofd is of in den
smaak valt.
Al bestaat er nog een andere weg, dan
dien de beroemd'; Nederlandsche schrijver
bewandelde, die wegens een vuile ple*c
eeuwigen haat jegens alle henden zwoer, is
het wel eens mcodig het dier een Hinü
standje te geven of desnoods een gevoeligen
tik. Honden hebben manieren, die afgeleerd
moeten werden. Maar ncoit beginnen met
kettingen en hokken!
Men ga bijv. 's morgens vroeg kijken cp
de greentenmarkt. Als de grcenlenhande-
laars cp de markt zijn gekomen, worden de
trekhonden uitgespannen en 'osgelaten. Dan
begint het lieve leventje. Eerst wordt oen
soort vergadering gelegd ter bespreking van
het gewichtige vraagstuk hoe zij zich ge
durende de vrije uren zullen amuseeren. De
conferentie eindigt meestal in eén gezellige
blaf- en vechtpartij en daarna gaat de tToep
uiteen in verschillende greepjes. Dat de
dieren zich nu cp allerlei mogelijke en cnmo-
gelijke manieren door en over de stapels man
den en kisten wringen, dat zij af en toe aan 't
vechten slaan, een helscfa lawaai maken,
stoeien en ravotten, de menschen voor de
voeten loopen, dat is tot daaraan toe. Maar
zij iconen op een ondubbelzinnige wijze
niet het minste begrip van hygiëne en
fatsoenlijke manieren te bezitten en vergeten
dat de groenten en vruchten dooT Haarlem's
eerzame burgerij geconsumeerd werden. Alle
groente wordt grondig gewasschen <m
schoongemaakt, maa- het staat niet aan de
honden te zorgen, dat deze maatregel nog
aan nut en noodzakelijkheid wint.
Niet alleen de trekhonden der groenten-
handelaars, ook de straathonden bezondigen
zich aan cvertreding der beleefdheids- en
gezondheidswetten.
De uitstallingen op straat voor iederen
groentewinkel staan aan het bovengenoemde
gevaar bloot. De eigenaar mag ze iederen
keer wegjagen en een vloed van verwen-
schingen over hen laten losbreken, hij is
toch steeds te laat.
Hoe hierin verandering te brengen! Men
kan den honden niet bevelen zich als nette
dieren te gedragen. Vasthouden, in huis op
sluiten? Wat is een hond zonder de dier
bare vrijheid? No» erger en meelij vekken-
der dan een lijster in een kooi. Iedere die
renvriend zou terecht tegen dergelijke vrij-
reidsberooving opkomen. Alle honden zou
den zich dood treuren en kniezen.
Efe eenige oplossing is een PoKtie-veror-
dening van deze strekking.
„Op de groentemarkt zoowel als voor
groentewinkels moeten de aardappelen,
Vruchten en groenten tentoongesteld wor
den op stellages van voldoende hoogte, dat
het aan honden onmogelijk is, om...-
De betrokken ambtenaar zal ongetwijfeld
de juiste en passende termen vinden, om
duidelijk te maken, wat de honden onmoge
lijk moet worden gemaakt.
Onze Brandweer. Zagen we vroeger
een agent van politie met het slangenwagentje
achter zich langs den weg hollen, dan konden
we er zeker van op aan, dat er ergens brand,
brandlucht, rook of brandgevaar was. Tegen
woordig kunnen we er geen touw meer aan
vastknoopen, want Van de 10 keer, dat de
motorbrandspuit uitrukt, is 't bijna 11 keer,
om een oefening te houden. Toch lieten we
ons gisteravond, toen de motorspuit met
groote vaart door 't dorp kwam rollen, niet
op een dwaalspoor brengen, want daar
voor was de bemanning te volledig en was 't
voor iemand, die ook wel eens te doen gehad
heeft met fantasie ditten of datten, duidelijk
dat 't afgesproken werk was. We lieten dus
den wagen maar rollen. En de uitkomst be
wees, dat we een helder oogenblik hadden
gehad, want bij de brug over de Brouwers
vaart aangekomen, zagen we den motor wagen
staan, terwijl er van brand geen spoor te ont
dekken viel. 't Was dus een oefening. En tot
eer van onze Vrijwilligers dient gezegd, dat
de oefening vlot van de hand ging. In een
minimum van tijd waren de slangen afgela
den, afgerold, aan elkaar gekoppeld, aange
schroefd op de standpijp, hing een dikke
slang in 't water van de Brouwersvaart en
stonden de spuitgasten met gevelde straalpijp
in de houding. Even een gil op de sirene van
den commandant, en daar draaide de motor.
Oogenblikkelijk bolden zich de slangen en
sissend en knetterend spoten 4 slangen hun
nijdige stralen de lucht in. Weer een stoot
op de sirene en daar kwamen 2 nieuwe stralen
zich bij de andere voegen. Toen even later
uit slechts 1 straalpijp water werd gegeven,
bleek hoever en hoe hoog men hiermee een
brand kan bereiken.
Weer een signaal en de oefening was ge
ëindigd. Eenige minuten later was alles weet
netjes geborgen, de mannen namen hun plaats
in op den wagen en daar reed hij heen,
slechts enkele plasjes achterlatend op de
straat-
