uTTèfI
Radio-Omroep
1
Een voorloopige regeering in Portugal tot stand gekomen. Het nieuwe
Poolsche kabinet wordt a.s. Zaterdag gevormd. Opleving van den
strijd in Marokko? Een merkwaardige rede van president Coolidge
In verband met de ontwapening.
Onder de Radio-berichten: Invoer van geslachte dieren van het Con
tinent in Engeland verboden. De Zweedsche regeering is afgetreden.
Het Amerikaansche Huis van afgevaardigden keurt de schuldregeling
met Frankrijk goed.
GEM. BUITENL. BERICHTEN.
KUNST EN KENNIS.
De Spelers van Stad en Lande.
De Jan Steen-tentoonstelling.
Weinig uitvindingen van
waarde. f
Wetenschap onder de
Katholieken.
FEUILLETON. -
HET ERFDEEL VAN
ZIJN VADER
z/s -
Het conflict in de Engelsche
liberale pertij.
De „Evening Standard" meldt, dat het
thans twijfelachtig is of de Asquithiaansche
leden van het Lagerhuis een motie van af
keuring tegen Lloyd George zullen voorstel
len, zooals zij aanvankelijk van plan waren.
Zij zijn nl. tot de conclusie gekomen, dat
een dergelijke motie niet veel kans van
slagen zou hebben, daar zij daartoe den
st-un zou behoeven van den rechtervleugel
der liberalen, die, al zijn zij het ook geens
zins eens met de houding van Lloyd George
nopens de algemeene staking, er toch niet
voor te vinden zijn, hem uit de leiding van
de fractie te ontzetten.
Ook de vereeniging van liberale candi-
daten zou in meerderheid op de hand zijn
van Lloyd George.
Een instructie aan Lord Lloyd.
De Engelsche regeering heeft aan Lord
Lloyd, den Britschen hoogen commissaris in
Egypte, opdracht gegeven, aan de vier be
kende punten van de Engelsche politiek
t.genover Egypte, betreffende den Soedan,
het verkeer door het Suezkanaal, de verde
diging van Egypte tegen een buitenland-
schen vijand, en bescherming van de Engel-
s. he belangen in Egypte, onvoorwaardelijk
vast te houden.
Internationaal Congres voor
Vrouwenkiesrecht
Het Internationaal Congres voor Vrou
wenkiesrecht, dat te Parijs in de Sorbonne
gehouden wordt, heeft zich uitgesproken
tegen de reglementeering der prostitutie.
Een uitvoerig debat ontspon zich over de
vraag of een speciale wetgeving op den
arbeid van vrouwen noodig is en of de
arbeidswetgeving voor beide geslachten ge
lijk moet zijn. Met 91 tegen 76 stemmen
verklaarde bet congres zich voor handha
ving der speciale wetgeving op den arbeid
van vrouwen.
Tevredenheid over de houding
van Briand.
Er schijnt algemeene voldoening te h'eer-
sohen over het feit, dat Briand er in slaag
de den parlementairen toestand te beheer-
schen en zijn regeering te consolideeren.
Zelfs de radicale pers bekent, dat een
crisis op dit oogenblfk noodlottig zou zijn
en troost zich over de nederlaag van Dins
dag met de belofte welke Briand gaf dat
hij zijn nieuwe financiëele plannen voor
eind Juni zou indienen en ook met deze
overweging, dat bet onmogelijk zou zijn te
regeeren met een nieuwe meerderheid
hoofdzakelijk uit de rechterzijde samenge
steld.
De andere bladen constateeren voot-al,
dat het linkerkartel, dat sedert twee jaar
in de Kamer regeerde, de positie geschapen
t door de verkiezingen van 1924, heeft ver
loren wegens politieke onmacht en dat de
positie der verschillende partijen in de
Kamer weer bijna dezelfde is geworden als
onder Poincaré, daar een derde van de ra
dicale partij thans met het nationale blok
meestemtin strijd met de besluiten der
partij.
Het Braziliaansche veto.
De heer Montarroyos, gedelegeerde van
Brazilië bij den Volkenbond, heeft ver
klaard, dat de heet de Mello Franco, am
bassadeur van Brazilië bij den Volkenbond,
geenerlei bespreking heeft gehad, noch met
den heer van Hösch, noch met graaf Beras-
do 'f, dien hij niet eens kent. Hij heeft
alleen persoonlijk aan den heer von Hösch,
na afloop der werkzaamheden der commis
sie van Genève, verklaard, dat hij zijn ver
klaringen herhaalde, dat Brazilië er nimmer
aan gedacht heeft zich tegen de toelating
van Duitschland tot den Volkenbond te
verzetten en dat Brazilië zich in deze heele
quaestie op een beginselstandpunt heeft
geplaatst en alleen de hoogste belangen
van den Volkenbond op het oog heeft ge
had.
Wat betreft het standpunt van Brazilië
nopens de toekenning van permanente ze
tels, dit blijft ongewijzigd. Het stond alleen
aan den president der Braziliaansche repu
bliek deze positie te wijzigen. De perma
nente vertegenwoordiging van Brazilië bij
den Volkenbond, welke onder leiding staat
van den heer de Mello Franco, heeft' echter
van den president der republiek geenerlei
nieuwe instructie ontvangen, die haar ver
oorlooft te gelooven aan eenigerleiwijzi-
ging van standpunt te dezer zake.
De Presidentsverkiezing in
Polen.
De nieuwe staatspresident zet in een
manifest zijn program uiteen. Hij acht een
onverwijlde uitbreiding der bevoegdheden
van den president noodzakelijk, die de
Sejm en den Senaat moet kunnen ontbin
den. Deze zullen ook worden ontbonden.
Aan een kabinet van vakministers moet
de saneering van het economische leven
worden toevertrouwd, terwijl ook het open
bare leven moet worden gezuiverd.
De eedsaflegging.
Vrijdag 4 Juni zal president Moscicki den
eed afleggen. De oorzaak, dat de eedsaf
legging niet onmiddellijk plaats heeft, is
zuiver particulier. De president wil zijn
zieke vrouw bezoeken en zijn particuliere
zaken te Chorzow op orde brengen.
Hoewel er in het land een teleurstelling
is, dat Pilsoedski zijn benoeming niet heeft
aangenomen, vindt de verkiezing van Mos
cicki toch algemeenen bijval.
De nieuwe regeering.
Zaterdag wordt de definitieve samenstel
ling der regeering-Bartel gepubliceerd.
Maarschalk Pilsoedski blijft minister van
oorlog. De rechtsche pers toont zich zeer
tevreden over de gunstige beëindiging der
Mei-gebeurtenissen door de verkiezing van
den on-politieken geleerde Moscicki tot
president. Moscicki zal werkelijk boven de
partijen staan.
De opstand in Portugal.
Generaal Gomez Costa heeft alle divisie
commandanten geseind, dat daar de thans
georganiseerd wordende regeering onder
majoor Cabecadas, den leider der revolu
tionairen in het zuiden, aangewezen is door
den president der republiek, zij niet het
vertrouwen van het leger verdiende. Go
mez Costa concentreert zeven divisies in
de omstreken van Lissabon om de hoofd
stad binnen te trekken en aan de huidige
revolutie haar ware karakter te geven.
Een voorloopige regeering.
Na een conferentie tusschen majoor Ca
becadas en generaal Gomez is er een voor
loopige regeering gevormd. De ministeries
van oorlog, koloniën en landbouw zijn toe
gewezen aan generaal Gomez Costa, marine,
financiën en justitie aan majoor Cabecadas
binnenlandsche zaken, buitenlandsche za
ken en handel aan majoor Ochca. Majoor
Camara aanvaardde het ambt van boogc
commissaris van Angola.
De algemeene staking in be
ginsel geproclameerd.
Het Vakverbond heeft in beginsel de al
gemeene staking voor het heele land af
gekondigd om weerstand te bieden aan een
eventueele militaire dictatuur.
De correspondent van de „Times" te
Lissabon meldde gisteren, dat het land
thans geheel in handen der militairen is.
Alle acht legerdivisies (waarvan er een te
Lissabon ligt) stpunen generaal Gomez da
Costa. De vloot, die bij Madeira ligt, heeft
order gekregen daar te blijven; ook zij
steunt den generaal.
De president heeft zijn aftreden meege
deeld in een brief aan majoor Cabecadas,
waarin hij zegt, dat daar de openbare orde
zonder geweld is hersteld en de vorming
van een regeering aan majoor Cabecadas
is overgedragen, zijn ('s presidenten) taak
afgeloopen is. Ik kan van nu af, zoo schrijft
de president, niet voortgaan met het be-
kleeden van het hoogste ambt der natie.
Volgens de grondwet zal 't nieuwe ministe
rie de functies der uitvoerende macht aan
vaarden.
De politieke crisis in Egvote.
De Kaïrosche correspondent van de „Mor
ning Post" meldt, dat de politieke toestand
een zeer ernstig karakter heeft aangenomen
en dat, tenzij Zaghloel pasja in de eerste
paar dagen van houding verandert, er moei
lijkheden te wachten zijn.
Ofschoon de toestand naar het uiterlijk
rustig is, zoo is hij in werkelijkheid, zegt de
correspondent toch gespannen en is de be
volking als kruit, waarin een vonk een ont
ploffing kan veroorzaken.
Men ziet de ontwikkeling «der gebeur
tenissen daarAn met spanning tegemoet.
De overgave van Abd-el-Krim.
Uit verklaringen van Spaansche gevan
genen, gepubliceerd in de bladen, blijkt, dat
op bevel van Abd el Krim een groot aantal
Senegaleezen werden gefusileerd om op het
voedsel te sparen.
Bedrijvigheid aan het Spaansche front.
Van het Spaansche front wordt een we-
deropleying der bedrijvigheid van den kant
der Riffijnen gemeld. Zoo werden in de
streek ten Zuiden van Tanger uit Regala
vertrokken colonnes heftig bestookt.^ Ook
uit de streek van Tetoean wordt eemge be
drijvigheid gemeld.
Coolidge en het ontwapenings-
vraagstuk.
President Coolidge heeft bij een herden
kingsplechtigheid voor de gesneuvelden op
het kerkhof te Arlington een rede gehouden,
waarin hij op Europa een ernstig beroep
deed om tot vermindering van de bewape
ning te land en ter zee over te gaan.
Men moest het wantrouwen laten varen
en tot overeenstemming trachten te komen
over een verlichting van de door legers en
vloten opgelegde zware lasten.
Eenigszins zonderling klonk het m deze
rede, dat Coolidge cr op wees, dat leger en
vloot der Vereenigde Staten thans beter
toegerust, dan ooit eerder het geval was.
Maar hij verklaarde natuurlijk, dat voor
Amerika leger en vloot slechts instrumen
ten van den vrede zijn. De militaire opera-
tiën van de Unie hadden nimmer een ander
doel dan de zaak van de menschheid te
dienen.
Na deze hulde van het goedbewapende,
maar vredelievende Amerika wees de presi
dent er op, dat sedert den wereldoorlog
wordt gestreefd naar den duurzamen vrede
en dat Amerika en de Amerikanen van
harte aan dit streven meedoen en het steu
nen. En daarop ging hij voort: Niemand kan
betwijfelen, dat het voornamelijk de econo
mische toestanden in Europa waren, die de
ovprbeladen landen in den wereldoorlog de
den storten. Zij hielden een waren wedstrijd
in bewapening. Geheele volken waren ge
wapend en geoefend ten nadeele van hun
industrieel leven, zij waren zwaar belast,
tot tenslotte de druk onduldbaar werd en de
naties een uitweg zochten door elkander aan
te vallen en op elkaar los te slaan.
Om een herhaling van zulk een ramp te
vermijden, stelde de regeering der Vereen,
Staten de ontwapeningsconferentie van
Washington voor.
De Amerikaansche regeering was verlan
gend dat beginsel van ontwapening verdere
toepassing te geven. Daarom zónden we on
ze gedelegeerden naar Genève ter voorberei
dende conferentie voor de bewapeningsbe-
beperking.
Van deze conferentie verwachten we
practische resultaten. Wij zijn van meening,
dat andere volken zich met ons moeten
aaneensluiten om te kunnen komen tot een
verzachting van de noodzakelijkheid om een
groote weermacht te onderhouden. Wan
trouwen en wederzijdsche. haat moeten
worden opgegeven. Europa heeft een Vol
kenhond, die in staat moet zijn .den landen
de politieke waarborgen te geven, welke
de Vereenigde Staten niet behoeven. Boven
dien is er nog het Wereldhof, dat zou kun
nen worden gebruikt om alle geschillen tot
oplossing te brengen,
„Wij mogen de moeilijkheden van de.
Europeesche naties niet onderschatten en
moeten geduld hebben en consideraties.
Maar wij mogen niet nalaten onze Overtui
ging te uiten, dat de naties dringend een
verdere beperking der bewapening noodig
heboen. Wij zullen hun bij de oplossing hun
ner problemen allen mogelijken hijstand
verleenen. Wij namen in goed vertrouwen
aan de conferentie deel en verwachten, dat
de conferentie ook harerzijds het goede ver
trouwen vertegenwoordigt. Wij wenschen,
dat de problemen der conferentie zullen
worden opgelost zoo, dat practische resul-
t-len worden verkregen. Elk streven in
deze richting zijn wij bereid te steunen."
Canada en de Ver .Staten.
In antwoord op een in den Senaat ge
stelde vraag, zeide een lid der regeerings-
partij, dat de regeering van plan was een
gevolmachtigd minister te Washington te
benoemen, doch dat de datum nog niet was
vastgesteld. Er was geen briefwisseling ge
voerd tuschen de regeeringen van Canada
en de Vereenigde Staten over de kwestie
van de benoeming van een Amerikaanschen
g zant te Ottawa.
Reorganisatie van het Japan-
sche kabinet.
Het Japansche kabinet zal binnenkort
worden gereorganiseerd. Burggraaf Inoeje
zal de portefeuile van Spoorwegen krijgen.
Chuzji Machida zal de portefeuille van
Landbouw nemen, Hajashi zal worden be
last met Financiën en Hamaguchi zal Bin
nenlandsche Zaken nemen.
EEN COMMUNISTISCH KAMERLID
ONTVOERD.
Een telegram uit Algiers aan de „Matin
meldt, dat het communistische Kamerlid
Cornavin, die een propaghnda-rondreis door
Algerië maakt, hij zijm aankomst te Bougie
door, twee jongemannen werd gepakt en in
een auto gezet, waarmee hij naar een bosch
in de omgeving werd gebracht. De jonge
lieden boden het Kamerlid een copieuzen
goed besproeiden maaltijd aan en brachten
hem daarop met groote plechtigheid terug
naar het §tation vin Bougie, waar hij nog
juist den tijd had in den trein te stappen.
De communisten, die tevergeefs waren bij
eengekomen voor een door het Kamerlid
le houden rede, dienden een aanklacht in
wegens ontvoering.
DE WERKLOOSHEID.
Volgens de jongste cijfers is het totaal
aantal personen, dat in Frankrijk werkloo-
zenuitkeering ontving.... 4091
Dit beteekent intusschen niet dat cr
slechts 409 werkloozen zijn. In 1921 bij
voorbeeld, toen er bijna 200.000 werkloo
zen waren, ontvingen er slechts 54.000 on
dersteuning, zoodat het heel goed mogelijk
is dat er thans 1000 i 2000 werkloozen zijn
in Frankrijk. De werkloosheid doet zich
voornamelijk voor te Parijs, waar 95 perso
nen werkloozenuitkeering krijgen» Frankrijk
kent intusschen geen verplichte werkloos
heidsverzekering, Ondersteuning komt den
arbeider als een soort liefdadigheid voor en
hij vraagt er derhalve slpchts met tegenzin
otn.
Zelfs bij vakbonden, die hun eigen werk-
loos'neidsfondsen hebben, weigeren tal van
leden, die geregeld hun contributie betaald
hebben, de nocdige stappen te doen om
uiikeering te krijgen. Er is op het oogen-
blilc groote schaarschte aan arbeidskrach
ten in weerwil der 2.850.000 buitenlandsche
arbeiders, die zich thans in Frankrijk be
vinden. Dit geldt in het bijzonder voor de
plattelandsdistricten.
HET GESCHIL TE MARIËNBURG.
Het gebeurde te Mariënburg stoorde een
feestvreugde. Deze stad herdacht haar 650-
jarig bestaan. De gemeenteraad had te be
slissen, welke vlag bij de feestelijkheden
zou waaien: zwart-rood-goud, of andere
kleuren. Links wilde natuurlijk alleen de
zwart-rood-gouden kleuren en geen andere
zien. De vaderlandsche honden hadden te
kennen gegeven de kleuren rwart-wft tewachtten kaltn he t verloop af. Ik regelde
intusschen mijne zaken met het oog op mijn
voor belangrijke zaken vervroegd vertrek
met de „Insulinde" op 14 April. Ik gaf den
administrateur (niet den kistenknecht) Jan
sen volmacht. Stortte bij de Lloyd de passage
gelden voor hen die na 6 Mei naar Holland
terugwilden liet 5 mille achter voor de nog
verschuldigde 14 dagen salaris en regelde de
nog te spelen avonden tot 6 Mei. Alles was
geregeld en niemand was ik iets verschuldigd;
ik tart tegenspraak.
Ik vertrok uit Soerabaja niet in het geheim;
de passagierslijst van de „Insulinde" bevatte
mijn naam onder de eerste-klasse-passagiers.
Toen begon het relletje I Laroche, die door
mijn zorgen een mooie tournée maakte en
twee mille per maand verdiende, liet mij bij
verstek failliet verklaren, bewerende, dat ik er
met de kas vandoor was (m'n eigen geld) en
de rechtbank te Soerabaja, gewoon aan vluch
tende Chineezen en Arabieren die met zeil
schepen naar Singapore de wijk nemen, sprak
mijn faillissement uit op die onrechtvaardige
vordering. Dit laatste beveel ik in de aandacht
van onzen minister van Justitie.
Zoodra ik dit relletje in de bladen vernam,
ging ik naar Persbureau „Aneta" en infor
meerde naar den berichtgever. ,Ant. Ver-
heijen op den loop." De heer Beretty was zoo
beleefd mij dat telegram te toonen de on-
derteekening was Hubert Laroche
Ik ben dadelijk naar Soerabaja teruggereisd
en niet teruggebracht, zooals de illustre Indi
sche pers berichtte.
Ik kwam in Soerabaja, overzag den toe
stand, en begreep dat men van mijne afwe
zigheid profiteerde om mijn faillissement uit
gesproken te krijgen begreep, als ik op mijn
recht bleef staan, ik minstens een jaar kon
pgocedeeren dat ik in een wespennest zat,
mede door de schoone instelling, die auto
matisch als curatrice optreedt en „Weezen-
kamer" heet (ook voor onzen Minister),
Ik betaalde de f 1000 boete terug Laroche
de kosten en 24 uur later werd dit door de
humane rechters van Soerabaja uitgesproken
faillissement vernietigd. Voila
Van een accoord door mij aangeboden is
geen sprake De dames en heeren van mijn
gezelschap zijn bijna zonder uitzondering
mijn vrienden gebleven en hebben tot den
laatsten cent hun salaris ontvangen. Hun, die
na 6 Mei naar Holland terug wilden, gaf ik
passage 2e klasse en de anderen, die nog
wilden doorspelen, betaalde ik den halven
passage-prijs, hoewel het contract mij dit
niet verplichtte.
Ziedaar de ware toedracht der zaak, zooals
de Indische pers ook later erkende.
Als er Nederlandsche bladen zijn, die van
een schandaal spreken, dienen zij mijn naam
onbesproken te laten en den schuldige elders
te zoeken.
willen dragen,
Links kreeg in zooverre zijn zin, dat de
raad besloot, dat de wijk om het station
de officiëele kleuren zou dragen. Uit wraak
hebben nu de vaderlandsche bonden, zich
van elke feestviering onthouden. De be
langrijkste feestelijkheden, zooals een his
torische optocht, zijn hierdoor niet door
gegaan,
DAKLOOZE RUSSISCHE KINDEREN.
De „Iswestia" schrijft, dat het aantal dak-
looze kinderen in de Sovjet-Unie door de
regeering op 335.000 geschat wordt. De
meesten, nl. 300.000, zijn op het grondgebied
van de R.S.F.S.R, geregistreerd; bovendien
zijn er 23.000 in de Oekrajine, 5000 in Wit-
Rusland, 6000 in Trans-Kaukasië enz. Be
halve deze dakloioze kinderen is er nog een
groep, die in de statistiek als „daklooze
kinderen, die getransporteerd worden" be
kend is. Het zijn kinderen, die door een
speciale commissie van het volkscommissa
riaat van spoorwegen naar hun geboorte
plaatsen overgebracht worden. Volgens de
officieele statistiek zijn er in de Unie nu
24.000 zulke daklooze kinderen. Deze cijfers
geven echter alleen het aantal van geregis
treerde daklooze kinderen aan. Het aantal
zwervende kinderen, dat zich aan de regis
tratie wist te onttrekken, is zeer groot en
zelfs bij benadering niet te schatten.
EEN EUROPEESCHE JAARBEURS
TE PETERSBURG.
Malysjew, de tegenwoordige leider van de
jaarmarkt te Nizjniej-Nowgerod, heeft het
plan opgevat een jaarbeurs voor geheel
Europa te organiseeren. Een dergelijke jaar
markt zou, naar Malysjew denkt, er toe
leiden, dat de leiders van de grootste Euro
peesche en Amerikaansche firma's naar
Petersburg zouden komen. Bovendien zou
zijn voorstel het monopolie van den buiten-
landschen handel versterken.... Hoe het
laatste mogelijk is, vertelt Malysjew niet.
Het beurscomité te Petersburg heeft het
plan van Malysjew goedgekeurd, zoodat er
kans bestaat, dat er in deze richting wat
gedaan zal worden.
DE SINT-SOFIA-KATHEDRAAL
TE KIEJEW.
De Oekrajiensche Academie van Weten
schappen, heeft, naar de „Izwestia" ver
neemt, zich tot'het districlscomité te Kiejew
met een uitvoerig rapport gewend, waarin
de academie er op wijst, dat de Sofia-
Kathedraal te Kiejew, een van de schoon-
r'.e en oudste monumenten Van de Byzan-
tijnsche kunst in verval is geraakt. Indien
de autoriteiten niet dadelijk ingrijpen, zal
de kerk instorten.
Het opzienbarend conflict in Indië.
Naar aanleiding van de berichten, omtrent
het conflict, dat tijdens zijn Indische tournée
bij dit gezelschap tot uiting kwam, publi
ceert de heer Anton Verheijen, directeur
van het ensemble, het volgende
Begin October debarkeerden wij op Deli en
tot en met Maart was ons optreden daar en
op Java een groot succes. Wij maakten maan
delijks 20 a 25 mille ree. en zonder eenige fi-
nancieele zorg kon ik aan alle mijne verplich
tingen voldoen. Reeds publiceerde ik het be
richt, dat ik de contracten met de dames en
heeren, die voor zes maanden waren aange
gaan, dacht te continueeren tot negen maan
den en reserveerde voor den thuisreis voor
alle leden van den troep plaats op de „Indra-
poera" van de Rott. Lloyd, 12 Juli van Deli.
Het njocht zoo niet zijn.
De jaren lange vriendschap van Hub. Laro
che voor Jan Mulder veranderde in vijand
schap en niemand kent de reden hiervan. Die
vijandschap openbaarde zich op het tooneel
bij repetities en uitvoeringen. Ik heb met alle
moeite en met mijn bekenden tact conflicten
voorkomen het mocht niet baten. In Ban
doeng onder een voorstelling van de „Vio-
liers," vlogen die heeren elkaar in de haren;
het politierapport verstrekt belangstellenden
het bewijs. Daar het Indische publiek ten
slotte met deze geschiedenis bekend werd en
de zaken er reeds groot nadeel van onder
vonden, moest ik ingrijpen. Ik deelde La
roche mede dat zijn contract dat op 6 April
afliep, niet meer zou worden verlengd en
dat hij beboet wjs wegens ordeverstoring
volgens art. 3 van het contract voor een halve
maand gage, zijnde f 1000.
Met de beëindiging was le chere maitre te
vreden mits ik hem verlof gaf te gaan voor
dragen (wat ik hem al eerder en in zijn eigen
voordeel had toegestaan) en hem de retour
passage naar Holland verzekerde. Ik stond
beide toe en in mijn bezit is nog een concept
overeenkomst, hiervoor door Laroche op
gesteld.
Met de boete van een halve maand gage
was Laroche niet tevreden, ook niet met de
beslaglegging, die mij door het Theater
Odeon in Den Haag was opgedragen voor
contractbreuk door Laroche daar gepleegd.
Wij waren op 6 April in Soerabaja Laro
che behoorde niet meer tot den troep, dien ik
tot 6 Mei prolongeerde en.... eindelijk was
er vrede.
Zijn salaris van 16 Maart tot 6 April
Laroche aangeboden min dé boete hij wei
gerde.
De zaak noch ik, waren met een cent schuld
belast.
Laroche door vrienden met goéden raad
overladen, stelde 'n eisch tot betaling van
achterstaand salaris.
Mijn advocaat mr. Wertmuller, en ik,
Dank zij tal van tgezeggingen van bin
nen- en buitenlandsche eigenaars van mees
terwerken van Jan Steen, is het aantal
schilderijen, dat deze tentoonstelling te
Leiden zal bevatten, thans reeds tot tegen
de zeventig gestegen. Hierbij is slechts
een tiental uit Nederlandsche musea. Al de
overige komen uit buitenlandsche musea en
uit particulier bezit ten onzent en elders:
Duitschland, Engeland, Zwitserland, Frank
rijk, Denemarken, en vermoedelijk ook Ita
lië. Zoo zendt Lord Northbrook te Londen
het geestig zelfportret van Jan Steen als
luitspeler, en ook uit de collectie van Lord
Swaithling, en uit die van Alfred Rothschild
komen prachtige kabinetstukjes. Het mu
seum te Cassel zendt het wereldberoemde
Driekoningenfeest, een Deensch collection-
neur de uit de verzameling De Ridder be
kende Teekenles; mevr. Van Pannwitz het
Doktersbezoek, dat eens een sieraad was
der collectie Steengracht; de beer Van Beu-
ningen het doek „Soo gewonnen, soo ver
teert", vroeger in de verzameling Neumann
te Londen. Ook uit de musea te Berlijn,
Göttingen en Keulen worden schilderijen
verwacht, terwijl dr. Bredius verschillende
stukken toezegde.
Behalve vele bekende (hoewel slechts
zelden tentoongestelde) schilderijen komen
er ook enkele, die zelfs bij de vaklieden
nog niet of nauwelijks bekend zijn, b.v. het
groote imposante doek: de „Vereering van
het gouden kalf", een der merkwaardigste
bijbelsche voorstellingen van Jan Steen.
De „Woede van Ahasverus", vroeger in de
bekende verzameling Rudolf Kahn te Parijs,
zal eveneens bijdragen tot de kennis van
Jan Steen als schilder van bijbelsche tafe-
reelen.
Tot het eerecomité der tentoonstelling
hebben zich bereid verklaard toe te treden
mr. M. A. M. Waszink, minister van O., K.
en W., mr, D. J. de Geer, minister van Fi
nanciën; jhr. mr. dr. H. A. van Karnebeek,
minister van Buitenlandsche Zaken; mr. E.
C. Sweerts de Landas Wyborch, commis
saris der Koningin in Zuid-Holland, jhr. inr.
dr. N. C. de Gijs'elaar, burgemeester van
Leiden; jhr. mr. R. de Marees van Swinde-
ren, Nederlandsch gezant te Londen; dr. A.
Bredius; Aug. L. Reimeringer, voorzitter
der commissie voor De» Lakenhal.
EEN WARMWATERKRUIK.
Aan het jaarverslag van het te Delft ge
vestigde „Bureau voor uitvinders" ontkenen
we De werkzaamheden in het jaar 1925 ver
richt, beperkten zich, evenals in vorige jaren,
tot het uitbrengen van een advies aan onbe
middelde uitvinders over de waarde van hun
uitvinding. Door 84 personen werd in het
verslagjaar aan het Bureau advies of nadere
inlichtingen geVraagd. Er waren er, die blijk
gaven van een zeer vindingrijken geest en met
drie of meer uitvindingen te gelijk kwamen.
Over het algemeen was het aantal uitvin-
VRIJDAG 4 JUNI.
Hilversum, 1050 M. 12.Politieber.
6.307.30 Fransche les door den heer Ch.
Miche. - 7.Politieber. 7.45 cn 10
uur Persberichten. 8.10 Geplengd pro
gramma. Het dubbelmannenkwartet „Ars
Musics", dir. Jacob Hamel; Heer S. Stap,
humorist. Mandoline-orkest „Sempre
Avanti", dir. J. E. Koldijk. Harmonica-
virtuosen „De Volendammers", dir. var
Dijk. Mondaccordeonclub „Door Oefening
Kennis", onderafdeeling van Bloemen-
kwartiers „Blijde Jeugd", te Hilversum,
dir. D, Jansen,
Daventry, 1600 M. 12.50 Orgelconcert
van de St. Mary-le-Bowkerk. 1.20
2.20 Tijdsein, lunchmuiek. 3.40 Lezing:
Elementary French. 4.05 Concert doof
de People's society. 5.05 Concert.
5.35 Kinderuurtje. 6.20 Dansmuziek.
7.10 Uittreksel uit de radiobladen. 7.20
Tijdsein Big Ben. weerber., nieuws^ cau
serie: Seen on the screen. 7.45 Piar.o-
2.20 Tijdsein, Junchmuziek. 3.40 Lezing
What a building society really is.
8.20 Variété. „That Child", tooneelstukje,
Kimberley en North, in een, muziekscène,
R. Gourle in zijn repertoire. 9.20 Sym-
phonie-concert. 9.50 Weerber., nieuws
Lezing: The hospitale and the nation's
healt. 10.20 Weberfeest. R. Morton,
sopraan; Ticciat, piano. Symphonie-con-
cert. 11.201.40 v.m. Dansmuziek van
Kettner's restaurant.
Parijs „Radio-Paris", 1750 M. 12.50 Con
cert Lucien Paris (piano, viool, cello).
5.05 Jazmuziek door de Jazz Andre. L.
Malsang, viool. 8.20 Engelsche les.
8.50 Concert.
Königswusterhausen, 1300 M. 7.50 „Ri-
goletto", opera in 4 acten van Verdi.
Daarna nieuwsber.
Brussel, 486 M. en Antwerpen. 265 M.
8.20 Orkestconcert. 9.05 Gramofoon-
muziek, 9.20 Galaconcert. Militaire
liederen.
Munster, 410 M, 1.35-2.50 Volkscon
cert, Orkest. 4.20 Causerie: Ratsel-
madelgeschichten. 5.20 Muziek van
"Schubert. 6.20—7.20 Septet op. 2o
van Beethoven, voor kamer-orkest.
8.20 Engelsche les. 8.50 Möricke-avond
Gedichten. 10.20 „Eine Funkreise
durch Europa", heruitzending van andere
stations.
dingen, Waaraan eenig practisch nut te ver
wachten zou zijn „klein". Op een enkele uit
zondering na moest dan ook den uitvinder
aangera 1 i worden geen octrooi aan te vra
gen en n tijd meer aan zijn uitvinding te
geven. Die enkele uitzondering betrof o. a.
een „warmwaterkruik, speciaal voor zieken
huizen" waarvan de uitvinder geholpen werd
bij zijn octrooi-aanvrage en hem raad werd
gegeven in zake fabricage en exploitatie.
Het bestuur van het Bureau koesterde ver
der goede verwachtingen van een uitgevon
den „luchtpomp voor automobielenbanden".,
Zoodat gemeend werd den uitvinder geldelijk
te moeten steunen. Bij het vooronderzoek bij
den octrooiraad bleek echter, dat een pomp
van deze constructie reeds uitgevonden was.
Uitvinders zouden zich veel tijd, arbeid en
moeite kunnen sparen, indien zij zich vooraf
op de hoogte stelden van hetgeen reeds be
kend en gepubliceerd is.
De volgende uitvindingen werden o.a. door
het Bureau behandeld Zaagbeugel, automa
tische gasaansteker, hoekverdeelingsinstru-
menten kastdeursluiting veiligheidsmoer
transportwagentje radioschakelaar sche
ma verbetering bij rotatiepers garnalenpel-
machine electr. sigarenaansteker toestel
voor het uitsmelten van vetten stemapparaat
bij verkiezingen ventilatieinrichting faam-
constructie autowiel'; smeertoestel wrak-
boei papierklem enz. enz.
De Vereeniging tot het bevorderen van
beoefening der wetenschap onder de Katho
lieken in Nederland vergaderde Zaterdag en
Zondag te Amsterdam. In de Rechtsgeleerde
afdeeling werd het onderwerp „Recht en
Ethiek" behandeld aan de hand van prae-
adviezen van prof. dr. B. A. E. van Benthem
O.P. en dr. F. Sassen. In het Onze Lieve
Vrouwe Gasthuis vergaderde de Genees
kundige afdeeling, waar de heer F. F. H.
Th. Croes sprak „Over acute pancreatitis".
Dr. J. J. M. M. Klessens hield een voordracht
„Over den invloed van de osmotische span
ning in het bloed op den hersendruk en de
beteekenis hiervan voor de behandeling van
aandoeningen van het zenuwstelsel". Dr. M.
A. van Bouwdijk Bastiaanse uit Rotterdam
sprak over „Choreoepithelioma malignum".
terwijl Dr. B. A. G. Veraart uit Kerkrade
een voordracht hield over „De beteekenis
van Lister voor de ongevallengeneeskunde".
In de bijeenkomst van de letterkundige
afdeeling sprak drs. L. C. Michels over Ma-
riken van Nieumeghem, meer speciaal over
den bouw van dit stuk, terwijl Pater Ger-
lach Royen O.F.M. het onderwerp „Vrou
wentalen" behandelde.
De V/is- en Natuurkundige afdeeling kwair
bijeen in het St. Ignatius-college, Hobbema
kade. Daar sprak Dr. J. Stein S.J. over d
Pauselijke Sterrenwacht.
Zondagmiddag werd de algemeene ver
gadering gehouden, waar Jacques Maritam
sprak over „La Philosophic et la science
expérimentale".
Heb het nitstckendste aan te bieden dal
iemand wenschen kan, hoe zal Ie wereld
het weten, indien gij niet adverteert
JOHN P. ROCKEFELLER.
33
De apotheker lachte.
„Ik ga morgen zeer vroeg op reis," zei
hij.
„Waarheen? vroeg zijn vrouw.
„Dat komt er niet op aan, zei bij met
weemoedigen glimlach. „Gij bezoekt de
winkels in de stad, en ik ga naar buiten.
Moeten wij elkaar dan rekenschap afleggen
van eiken stap, dien wij doen?"
Hij wilde zijn vrouw niet bekennen, dat
hij voornemens was, naar het dorp te gaan,
waar Hegemeister gewoond had, om daar
naar hem te informeeren.
Maar Marilla begreep heel goed, wat zijne
plannen waren en ook Hegemeister ver
keerde daaromtrent niet in het onzekere.
Hij had beloofd, morgen vroeg te zullen
komen, om afscheid te nemen.
„Waarschijnlijk ben ik in den avond al
weer terug," had hij vriendelijk gezegd.
Maar Hegemeister had het gelaat afge
wend, en niets geantwoord.
De huisschel stond geen oogenblik stil
Telkens werd er weer iets binnenge-
bracht.
Pakken en kisten werden door loópjon.
gens ruw op den grond gezet.
Om negen uur in den avond kwam het
laatste pak, met de verontschuldiging, dat
het onmogelijk geweest was, het vroeger te
bezorgen.
Toen werd de apotheker ongeduldig.
Hij stond op en zei:
„Nu is het genoeg. Ik laat de schel af
nemen. Doe alle lichten uit, en ga alleen
naar bed. Ik wil nu geen woord meer hoo-
ren. Morgen vroeg moet ik op reis, en daar
om wil ik rust hebben.'
.Mevrouw Soland wilde iets daartegen in
brengen, maar er kwam geen woord over
hare lippen.
Zóó had ze hem nog nooit gezien.
Er was iets gebiedends in zijne stem, cn
in zijn geheele houding, .die het haar onmo
gelijk maakte, gehoorzaamheid te weigeren.
Een groote angst deea haar hart ineen
krimpen.
Hij bemerkte den indruk, dien hij op zijne
vrouw had gemaakt, en terwijl hij zich tot
een glimlacht dwong, zei hij:
„Marilla, breng mij nog een glas limona
de, en dan gaan we allen te bed."
Marilla kwam spoedig met een glas ci
troen limonade. Mevrouw Soland zond het
dienstmeisje naar hare kamer, liet alle lich
ten uitdooven, en toen werd het spoedig
doodstil in de woning.
Maar mevrouw Soland kon den slaap niet
vatten, op den verlovingsdag van hare eeni
ge dochter.
En ze durfde ó'ok geen enkel woord meer
tot haar echtgenoot te spreken.
„Ik wil nu rust hebben," zoo klonk het
nog steeds in- hare ooren.
En ze maakte het voornemen, nu geheel
alleen voor den uitzet van hare dochter te
zorgen.
En ze wilde den geneesheer vragen, om
aan Soland een rustkuur voor te schrijven.
Den volgenden morgen scheen de zon
helder. Al vroeg zag ze hem in den tuin,
terwijl hij de bloemen begoot.
Het sloeg vijf uur op den kerktoren.
Toen Soland zijne vrouw vóór het ven
ster zag staan, wenkte hij haar toe.
„Ik ben vroeg opgestaan Augusta, riep
hij. „Het is zonde, de morgenuren te ver
slapen. Ik ben weer geheel frisch."
„Dan is alles in orde," dacht Augusta bij
zichzeive.
Toen ging ze de huisgenooten wekken
Driemaal moest ze aan de deur van de
kamer van het dienstmeisje kloppen, voor
dat ze antwoord kreeg.
Toen ging ze de kamer van Marilla bin
nen die rustig lag te slapen, met verwarde
haren, wat haar ergernis veroorzaakte.
„Marilla sta toch op. Vader wil vroeg
op reis gaan," zoo zei ze, op niet zoo
vriendelijken toon. „Het zal spoedig zes uur
zi'n" -r
„Het is pas tien minuten over vijt uur,
zei Marilla, die spoedig wakker werd en op
haar horloge keek.
I Er was een rijtuig tegen zeven uur be
steld, dat den apotheker naar het station
moest brengen,
Hegemcister verscheen op tijd, om af
scheid te nemen van zijn aanstaanden
schoonvader.
Zijn hoed was diep op zijn voorhoofd ge
drukt. En toen hij zijn hoed afnam, bemerk
te Marilla een roode streep op zijn voor
hoofd.
Zc streek met de hand daarover heen
zonder te bedenken, dat dit een liefkozing
was.
Beiden stonden bij het rijtuig, dat op den
apotheker wachtte.
Mevrouw Soland ging met de handtasch
naar de keuken, om er eenige broodjes met
vleesch in te stoppen,
„Vanavond komt papa weer terug," zei
Marilla zacht tot haar verloofde. „Zult gij
dan ook hier zijn?"
„Ik?" vroeg Hegemeister, alsof hij uitdiep
gepeins ontwaakte. „Ja, waarschijnlijk zal ik
dan wel hier zijn."
Hare vraag had op hem een indruk ge
maakt, alsof men hem met een scherp mes
had gestoken.
Vanavond!
En dan het einde!
Zijne misdaad ontdekt!
Zijne misdaad tegen de liefde, tegen de
goede trouw!
Hij vatte Martlla's hand, en drukte die
met zooveel kracht, dat hij haar pijn deed.
Ze zag hem aan, en bemerkte, dat zijne
oogen niet op .haar gericht waren, maar op
de koppen der paarden, die ongeduldig
stonden te trappelen.
Ook zij werd door een grooten angst be
vangen.
Ze fluisterde zijn naam.
Toen wendde hij het hoofd om, en beider
blikken onimoctten elkaar.
„Soland-" riep de schrille stem van de
vrouw van den apotheker. „Waar blijft gij
toch? Het is hoog tijd."
„Papa is nog even naar zijn studeerkamer
gegaan," zei Marilla. „Hij zeide mij, dat hij-
nog iets vergeten had."
„Welnu, ga hem dan roepen," zei hare
moeder, „Misschien is hij wel ingeslapen^ Ik
zal intusschen zijn parapluie gaan halen."
De koetsier, die gedurende dit gesprek op
eenigen afstand heen en weer had geloopen,
kwam brommend nader,
„Wij hebben geen tijd meer te verliezen,"
zoo zei hij.
„Soland! Solandl Waar blijft gij toch?"
riep mevrouw Soland luide.
Maar opeens kwam Marilla, die haar va
der was gaan halen, weer terug.
Haar gelaat was doodsbleek, en in hare
oogen stonden tranen,
„Hij komt niet," stamelde ze.
Toen wankelde ze, en viel voorover in de
armen van Hendrik Hegemeister, die haar
opving.
„Marilla, wat moet dat beduiden?" vroeg
mevrouw Soland vol ontzetting.
„Papa zit boven vóór de tafel... Hij k
dood," stamelde ze.
De oude geneesheer constateerde, da»
een beroerte een einde aan het leven vat,
den apotheker had gemaakt.
Mevrouw Soland snikte in haar zakdoek,
en Marilla zat op den achtergrond in een
leuningstoel, met het hoofd ochterover,
zonder te weenen.
Hegemeister stond met den rug naar h®
venster, in het halfduistere vertrek.
Niemand kon de uitdrukking van zijn ga
laat onderscheiden.
„Hij is gestorven, zooals hij geleefd heef„
rustig en kalm," zei de oude geneesheer-
„Laten wij hem de rust niet misgunnen. Mis
schien is het gelukkig voor hem, en is b®01
veel leed bespaard gebleven, dat hij in la'
tere jaren zou hebben ondervonden."
Hij zweeg eenige oogenblikken, en richtts
toen het woord tot Hegemeister."
„U zijl waarschijnlijk de aanstaande
schoonzoon?"
Hegemeister maakte eene buiging, zonder
iets te zeggen.
„U hadt dien man moeten kennen, zooal'
ik hem gekend heb," vervolgde de genees
heer. „Hij was eerlijk, oprecht, zonde»
valschheid of bedrog."
Toen stond hij op, en vertrok.
(Wordt vervolgd.)
