RecIameVerkoop
INMAAK-
GLAZEN
Voor Geest en Hart.
Gas- en Kolenfornnis
WATERSPORT.
STADSNIEUWS.
'De Nederlandsche
Aannemersbond
STERILISEERKETELS
VROOM
DREESMANN
KUNST EN KENNIS.
De Leidsche Jan Steen
tentoonstelling.
SPORT EN WEDSTRIJDEN.
GYMNASTIEK.
Gymn. Ver. „Pax".
HONKBAL.
ROEIEN.
VISSCHEN.
VRAGENBUS.
KINDERTOESLAG IN HET
BLOEtóBOLLENBEDRIJF.
BINNENLANDSCH NIEUWS.
Telegraphïsch Weerbericht
LAATSTE NIEUWS.
De rijwielbelasting over
Mei 1926.
Luchtvaarwet.
R.-K. Bond voor groote
gezinnen.
SOCIAAL LEVEN.
Collectief arbeidscontract
verlengd.
Loongeschil bij de firma
Bensdorp te Bussum.
LANDBOUW EN VISSCHERIJ
Ziekte onder de kersen.
Einde der staking in Australië.
Internationaal congres over de
spoorwegverbindingen.
Herziening der Grondwet 1921
in Polen.
Vreugde over het Mosoel-
verdrag.
1 Gecombineerd
aangeboden a f 100.—,
H. KONING ZOON,
Korte Zijl sir. S-IO.
Dames- en Heeren
rijwielen
R. KRAMER
Korte Begijnestraat 19
in alle maten
29 32V2 39 cent
Ringen en Beugels 31/2 ct.
Compleet f 3.50
KORTE VEERSTRAAT
CHEFVS. WASSCHERIJ
„HEEMSTEDE"
Bleekersyaartweg 29 - Tel. 28081
De opening-
De Jan Steen tentoonstelling is Woens
dag te Leiden geopend met een openings
rede van mr. dr. J. C. Overvoorde, die na
begroeting van Z.K.H. Prins Hendrik o.m.
zeide„Onwillekeurig denkeö wij terug
aan een vorige tentoonstelling, voor 20 jaar
gehóuden, toen wij óp indrukwekkende wijze
den grootsten Hollandschen meester her
dachten, Rembrandt. Den meester, dien wij
thans herdenken en die in beteekenis wel
licht onmiddelijk op Rembrandt volgt, meen
den wij beter te huldigen door, met vermij
ding van allen uiterlijken luister, alleen zijn
werken zelf te doen spreken."
Bij zijn leven nog weinig geschat, hebben
zijn werken eerst langzamerhand bij allen de
groote waardeering gevonden, waarbij John
Reynolds in 1769 voorging door Steen te ver
gelijken met Rafaël, en een der beste kenners
van de oude schilderkunst in onzen tijd vatte
in weinig woorden zijn oordeel samen „zijn
beste werken staan gelijk met het uitnemend-
ste der grootsten. Dan weet men niet, wat
meer te verwonderen, de volmaakte teeke-
ning, de voortreffelijke compositie, de har
monische kleur of de geestige uitdrukking
van het karakter".
De oude Hollanders hebben echter Steen
mee; om zijn snaaksche voorstellingen ge
kend dan om zijn kunstwerken geëerd en
een waas van boertige, weinig fijne anecdo-
ten omhulde den persoon van den schilder
en heeft den vroolijken optimist en burger-
filosoof neergehaald tot een drinkebroer en
een minderwaardig sujet. Ook hier volgde
echter reeds in de vorige eeuw volledig eer
herstel. Reeds Van Eynden en van der Wil
ligen toonden in 1816 aan, dat deze begaafde
kunstenaar, na Rembrandt de geniaalste ver
tegenwoordigster der Hollar.dsche schilder
school, die steeds frisch van conceptie, met
bewonderenswaardig, talent voor den op
bouw zijner groepen en een uitgelezen kleu-
renkeus zoo rake karakterteekeningen geefn
niet de persoon kan zijn, zooals Houbraken
en zijn naschrijvers ons schetsen. T. vat,
Westhreene Tzn. heeft ten slotte in zijn
magistraal werk „Etude sur l'art en Hollan-
de" in 1856 ons een juister beeld geteekend
en voor goed den laster teruggewezen.
Steen zelf heeft zich allerminst de rol van
een ingetogen puritein gedacht, doch gezien
in het kader' van zijn tijd, blijkt hij den le-
venslustigen filosoof, meer toeschouwer dan
deelgenoot in het festijn, den.verdediger van
de toen geldende moraal, niet vrij van men-
schelijke gebreken, doch steeds weder terug-
keerend tot zijn kunst, waarin hij alle groote
tijdgenooten nabij streeft of overtreft, ieder
in zijn genre, doch daarbij tevens zijn oor
spronkelijkheid hooghoudend.
In zijn kinderfiguren is hij onovertroffen
en slechts een kunstenaar met een edel hart
kan zoo in zijn werken zijn vaderhart, doen
spreken.
Al moge de schilder zich zelf niet steeds
gelijk bl'ijven, in zijn beste werken nadert
hij zóó het volmaakte, dat hij zich een eere
plaats heeft veroverd onder de beste meesters
Over zijn schilderstalenten en zijn werken
zal ik thans niet verder spreken na de uitne
mende verhandeling, hierover nog gister
avond door onzen kundigen ondervoorzit
ter, prof. dr. Martin alhier gegeven alleen
wil ik nog wijzen op de groote beteekenis
van Jan Steen als schilder van ons volksle
ven, die ons in zijn werken de Hollanders
uit zijn tijd schildert in zijn rijke schakee
ringen en zich daardoor zoo echt een Hol
lander toont. Tegenover Rembrandt, die
hoog stond boven zijn tijd, is Jan Steen
steeds de Hollander gebleven met de gebre
ken van zijn tijdgenooten, maar met een on-
vervalscht Hollander hart. Daarom is hij
ons niet minder lief, en wanneer John Rey
nolds in 1769 schrijft „Indien hij het ge
luk had gehad in Italië in plaats van in Lei
den te wonen, zoude hij op gelijke wijze (als
Rafaël) gelukkig zijn geweest en zijn naam
Zóu onder de grootste steunsels der schilder
kunst pronken," dan gelooven wij, dat hij
als echte Hollander niet minder onder de
eersten schittert, en dchten wij ons geluk
kig, dat dit groote talent steeds een ónver-
valscht deel is gebleven van den Nederland-
schen stam.
Verschillende plaatsen zijn nauw aan zijn
leven verbonden. 's-Gravenhage, Delft, Haar
lem en Warmond telden hem bij tusschen-
poozen tot haar burgers, doch boven allen
heeft Leiden het recht, om hem tot haar
groote burgers te rekenen.
Hier werd hij geboren, evenals zijn eerste
vrouw Margaretha van Goyen, met wie hij
te *s-Gravenhage huwde, hier werd hij het
eerst in het Sint Lucasgilde opgenomen,
hier vond hij zijn tweede gade en hier werd
hij in 1679 uit het van zijn vader geërfde huis
aan de Langevbrug tegenover de Wolsteeg
grafwaarts gedragen.
Spr. dankte daarna het vorstelijk huis, de
regeering, inzenders en gemeentebestuur
voor hun steun, herdacht het onvernmoeide
werk der commissies en vestigde de aandacht
op de internationale beteekenis dezer ten
toonstelling.
Lezing van prof. dr. W.
Martin.
Aan den vooravond der opening van de
Jan Steen-tentoonstelling hield prof. dr. W.
Martin, directeur van het Mauritshuis en lid
der tentoonstellingscommissie, gisteravond
in het Stedelijk Museum „De Lakenhal"
voor een talrijk, belangstellend gehoor een
voordracht over den schilder, die dezer da
gen in Leiden vooral in het brandpunt der
belangstelling staat.
Spr. begon met ons land gelukkig te prij
zen, dat het sinds de Rembrandt-tentoon-
stelling in Amsterdam, telkens weer de ge
legenheid aangrijpt om naast de groote kun
stenaars van heden, ook die van het verleden
te eeren. Spr. prees ook de inwoners der stad
Leiden, die het mogelijk hebben gemaakt,
dat de Sleutelstad, de stad van Lucas van
Leyden,-Rembrandt, Does, de Mierissen en
Jan Steen, deze tentoonstelling binnen hare
wallen heeft kunnen houden.
Een toelichting tot de tentoonstelling zelve
wilde prof. M. niet geven, immers daarvoor
blijft zij een verrassing tot aan de opening,
maar wèl Steen's beteekenis uiteenzetten, als
mede de ontwikkeling van zijn kunst. Aller
eerst de leerjaren, waarin de Utrechtsche his
torieschilder Knupfer veel invloed op den
jongen meester uitoefende. Daarna de Haag-
sche tijd, de tijd, waarin hij naar. Grietje van
Goyen vrijt, die verder haar leven lang zijn
trouwe gade is, die lief en leed met hem deelt
en met haar kinderen en hemzelf zijn liefste
model is.
De meest grandioze scheppingen van den
meester dateeren uit zijn Haarlemschen tijd
(1665'69), waartoe met stelligheid het Drie
koningenfeest te Cassel en het groote schil
derij van den heer Van Beuningen te Rotter
dam behooren.
Na den dood van zijn vrouw naar Leiden
teruggekeerd, wordt Jan Steen's werk allengs
kleuriger, meer soepel, meer Fransch. Een
schilder zei dezer dagen, voor een 1677 geda
teerd werk staande „Het lijkt wel Watteau."
Aan het slot schetste prof. M. de waardee
ring van Steen's werk tijdens zijn leven en
later, en de verspreiding er van over de wereld
Reeds in 1665 werden zijn schilderijen naar
Pommeren verstuurd. Hij was toen vijf en
twintig jaar en stond nog niet op de hoogte
van zijn talent.
Zondag 20 Juni houdt bovengenoemde ver.
een fietstocht voor haar Heerenafd. naar
Vinkeveen. Alle leden en belangstellenden
gaan natuurlijk mede. Verzamelplaats is voor
Café Brinkman. Houtplein kwart vóór 8 uur.
„DE WATERRATTEN" NAAR KOOG
ZAANDIJK.
Zondag a.s. zal de Haarl.Zwem en Polo club
„De Waterratten" deelnemen aan de Nationa
le zwemwedstrijden te Koog Zaandijk, welke
daar ter gelegenheid van 't 50-jarig jubileum
der Zaanlandsche Bad en Zweminrichting,
door de zwemvereeniging „Nereus" georga
niseerd worden.
Met een flinke adspiranten estafette ploeg
zullen de Waterratten uitkomen in de 4
maal 25 M. Wisselslag voor adspiranten. Ook
in het nummer 50 M. schoolslag is door ver
schillende leden ingeschreven. In het nummer
50 M. vrije slag zat mej. A. v.d. Pol uitkomen.
De volgende ploeg A.H. de Bruyn Jr, C.
Vrugt, Liezenberg, S. v.d. Meer en Bran
denburg zal in de wedstrijd 5 maal 25 M. vrije
slag uitkomen. Aan de wedstrijd 4 maal 25 M.
wisselslag heeren zal met twee ploegen van
de Waterratten deelgenomen worden. De
perste ploeg zal bestaan uit de heeren A.
Liezenberg (rugsljg), C. Vrugt (schoolslag),
A.H. de Bruyn Jr. (zijslag) en S. v.d. Meer
(vrije slag).
Dat hier spannende wedstrijden zullen zijn,
kan men zich voorstellen daar het IJ, A. R.
en andere vereenigingen van naam aan deze
wedstrijden zullen deelnemen.
Volgens programma zullen in de L maand
Juni voor de eerste klasse nog gespeeld
worden:
10 Juni: A. G. H. C.Haarlem.
Blauw-WitAjax
26 Juni: Blauw-WitA G. H. C.
27 Juni: HaarlemQuick.
BONDNEGENT AL—PITTSBURG-
NEGENTAL 1—27.
De Nederlandschee spelers schijnen Zon
dagmiddag wel in een bijzonderen vorm
gespeeld te hebben. Van dien vorm was in
den tweeden wedstrijd op gisteravond, niets
m^r te bespeuren. De uitslag 271 zegt
daarvan genoeg!
De samenstelling van het bondsnegental
was slechts weinig gewijzigd. De Haarlem
mer VrugU was ok voor dezen wedstrijd
gevraagd. Van den Heuvel en Loevestein
van Concordia speelden wel mee, ,doch Vrij
van A. G. H. C. zou dezen wedstrijd wer
pen en Beek van dezelfde vereeniging ach-
tervangen. Maar Vrij is in andere wedstrij
den wel eens beter geweest. Hij werd
vaak geslagen en gooide heel veel wijdbal-
len. Hij liet zijn plaats dan ook al spoe
dig aan van den Heuvel over. Doch ook
die bracht er niet veel van terecht. De
vermoeidheid van Zondag deed zich al
spoedig gelden. Later werd hif weer 'door
Vrij vervangen.
Beek werd als achtervanjer vervangen
door I.oevenstein, doch ook deze was zijn
vorm van Zondag kwijt.
En de andere spelers? Van Haring, op
het eerste honk valt alleen goeds te zeg
gen, van Abeling op het tweede bonk veel
goeds. Vrij deed twee mooie vangen in
hét verre veld. Daarmee is vrijwel alle
goeds genoemd. Veel en ver geslagen is er
door de Hollanders niet. Het aangooien
naar de honken was meermalen allertreu
rigst. Een paar lastige vangkansen werden
gemist. Na de tweede inning (12 punten)
spanden de Amerikanen zich ook nit al
te erg meer in. Bakker, die het eenige punt
voor Holland maakte, kreeg dat punt vrij
wel cadeau.
Er werden zeven innings gespeeld. De
uitslagen daarvan waren achtereenvolgens:
Bondsnegental: 000001.
Pittsburg-team 112025.x.
OM DEN „TELEGRAAF"-BEKER,
Gisteren streden Njord en Laga op den
Amstel om den „Telegraaf'-beker.
Njord won in den recordtijd Van 15 min,
49 sec. met ruim drie lengten verschil.
VISCHWEDSTRIJD.
Het vischcolilege „Ons Genoegen" te
Heemstede hield Zondagmorgen haar eersten
seizoenwedstrijd op baars in de Ringvaart
De vangst was maar nietigjes.
Nadat 6 maal een half uur gevischt was,
trokken de deelnemers naar hun clublokaal,
café Centrum, waar de uitslag bekend ge
maakt werd, Deze was als volgt: 1. Th. G.
Munnink, 2. J. v. Straten, 3. Th. Leuven, 4.
C. Leuven, 5. Herm. Loerakker, 6. C.
Weyers, 7. C. Sluiters, 8. J. Leuven, 9. A.
Keijzer, 10. J. ,v. d. Bosch.
De extra-prijs voor den grootsten baars
werd gewonnén door den heer J. v. Straten.
Vr. Hce is nu de uitslag van de op Zon
dag 6 Juni gespeeldan wedstrijd 'Stormvo
gels—M. V. V. 31 of 417
2. Welk is de kortste weg van Boven
kerk naar Zandvocrt per fiets en hoeveel
K. M. is dat?
Antw. 1. De uitslag Wa9 31.
2: Bovenkerk Amsterdam Halfweg
Haarlem Zandvoort. Afst. 21 K.M.
Vr. Welke is de kortste en beste weg van
Amsterdam naar Reuzel (N.B.) en hoeveel
K.M. is dat?
Aantwóord: Amsterdam, Duivendrecht,
Abcoude, Loenen, Breukelen, Maarssen,
Utrecht, Jutphaas, Vreeswijk, Vianen, Lex-
mond, Meerkerk, Arkelschendam, Arkel,
Gorinchem, Woudrichem, Amdel, Eethen,
Waalwijk, Sprang, Loom op Zand, Tilburg,
Hilvarenbeek, Diessen, Middel Beers, Ves-
sem, Hapert, Bladel, Reuzel. Afstand
146.9 K. M.
Vraag van H. P. A te Sassenbeim: Het
door U bedoelde maandschrift wordt uitge
geven door fa. Nijgh Van Ditmar, te Rot
terdam.
Vr. Ik ben tuinder van beroep en betaal na
tuurlijk belasting volgens mijn ontvangsten.
Ntr is mijn zoom altijd bij mij in het bedrijf
werkzaam en verdient dus niets bij anderen
Is hij nu cok verplicht om belasting- te be-
talen.
Antw. Of uw zoon belastingplichtig is,
hangt af van zijn inkomen. Hoe en waar hij
dat inkomen verkrijgt, komt er voor den
fiscus niet op aan.
Vr. Wanneer worden de Lustrumfeesten
in Utrecht, gehouden?
Antw.: Op 29 en 30 Juni en 1 Juli. -r
Vr. 1, Worden in ons land ook Engelschè
of Aimerikaansche dagbladen uitgegeven?
2. Waar moet men zich wenden om in
aanmerking te komen als emigrant naar
Amerika?
3. Waar is het informatie-bureau voor
landverhuizers gevestigd?
Antw. I: Voor zoover ens bekend is, niet.
II. Wendt U tot den consul W. H. Gale,
Keizersgracht 473, te Amsterdam. Deze is
'consul voor de Vereenigde Staten. Indien
U naar een ander deel van Amerika wilt
emigreeren, moet u nc.g maar eens infor-
meeren naar het andere adres.
III. Bezuidenhout 97, Den Haag.
Vr.: Mijn zoon is sinds 15 Oct. >19Z5
werkzaam te IJmuiden, Gem, Velsen en is
begonnen met 13.50 per week Zijn salaris
is 8 weken geleden met 3.verhoogd-
Nu bericht de gemeente Bloemendaal, dat
hij voorkomt op de lijst van Forensenbelas
ting der Gêm. Velsen. Is dit juist? Hij heelt
notf nooit geen belasting betaald.
Antw-: Voor Velsen is uw zoon, indien
hij ongehuwd is, belastingplichtig; indien hij
meer verdiend heeft dan 600.
In het nieuw afgesloten collectief con
tract in het bollenbedrijf in de bloembollen
streek tusschen Haarlem en Leiden, verbon
den ie patroons zich tot het vormen van
een fonds, ten bate van de gezinnen der
arbeiders. De gevormde commissie, in be
heer van drie werkgevers- en drie werk
nemersleden, heeft onder goedkeuring der
patroonsbonden, voor dat kindertoeslag
fonds voor het bloembollenberijf, zooals de
naam luidt, een reglement samengesHd,
waarin voor 1926/27 is bepaald, dat de bij
slag zoo mogelijk zal bedragen voor eiken
vasten arbeider 12 per jaar en per kind
beneden 14 jaar, met dien verstande, dat
de bijslag eerst begint bij het derde kind,
terwijl voor elk valide kind inwonend bo
ven 18 jaar, één kind beneden 14 jaar min
der wordt berekend.
De bijdrage voor dit jaar heelt de com
missie vastgesteld op 2 cent per Rijnland-
sche roede met bloembollen beteeld land.
Losse arbeiders, die meer dan 3 maan
den onafgebroken bij eenzelfden patroon in
dierist waren en niet meer dan 3 per
week boven het contractloon verdienden
zullen voor elke maand 1/12 gedeelte ont
vangen van wat aan vaste arbeiders per
jaar wordt toegekend.
Telkenjare zal deze bijdrage door Pa
troons en arbeiders vereenigingen opnieuw
bepaald worden. De bijdragen worden jaar
lijks vóór 1 September betaald.
(Vervolg.)
Hierna werden de volgende voorstellen
aan Se orde gesteld:
Voorstel Hoofdbestuur tot het aanbren
gen van eenige wijzigingen in het Uniform
Compromis voor de leden van den N. A. B.
Na een korte toelichting door den voor
zitter en eenige bespreking worden de
voorgestelde wijzigingen, z, h. st. aange
nomen-
Voorstel Hoofdbestuur tot wijziging van
art. 5 lid 1 van het reglement, bedoeld bij
art. 10 3e lid der Bondsstatujen.
Dit lid voortaan te lezen als volgt:
Indien een lid overeenkomstig het be
paalde bij het voorgaande artikel in gebreke
is, bepaalt het hoofdbestuur voor elk geval
afzonderlijk, doch niet dan nadat het be
trokken lid in de gelegenheid is gesold om
door of namens het hoofdbestuur te^rcrden
gehoord, het bedrag, door dat lid verschul
digd en-te betalen.
Goedgekeurd.
Hierna wordt gepauzeerd.
Te 2 uur werd de vergadering heropend.
Het stembureau deelde mede dat in het hoofd
bestuur alsnog benoemd was de heer W. A.
van Zuilen, te Groningen, die met den heer J.
Ph. Reeser in herstemming was geweest.
Tot secretaris werd onder luid applaus be
noemd de heer G. Elfferich, te Overschie, die
daardoor aftrad als 2e voorzitter.
Tot penningmeester werd de heer A. J. de
Haan Jr. te Atjitserdam, herbenoemd.
In de Commissie van Redactie van het
bondsorgaan werden gekozen de heeren G.
Elfferich, Overschie, J. J. Cos, Warmond,
B. Groenewegen, haarlem, A.J. de Haan Jr.
Amsterdam en W. M. F. Thijssen, Amster
dam.
De burgemeester van Amsterdam arriveert.
Tijdens de stemming was de heer W. de
Vlugt, burgemeester van Amsterdam en eere
lid van den bond, de zaal binnengekomen. De
vergadering ontving den burgemeester staan
de en met een donderend applaus, waaraan
bijna geen einde kwam. De heer De Vlugt
nam naast den voorzitter plaats, die hem met
hartelijke woorden welkom heette. Het ant
woord van den hoogen bezoeker was niet
minder hartelijk en getuigde van de liefde
welke hij voor den bond gevoelt.
Verdere behandeling der voorstellen.
Aan de orde werd thans gesteld het voor
stel van het hoofdbestuur tot het nemen van
een bindend besluit omtrent afschaffing der
borgstelling.
De voorzitter gaf een uitvoerige uiteenzet
ting van hetgeen aan het indienen van dit
voorstel was voorafgegaan. Het hoofdbestuur,
dat volledige samenwerking heeft verkregen
met den Ned. R. K. Bond van Bouwpa-
troons, hoopt dat door aanneming van dit
voorstel een sedert langen tijd algemeen ge
koesterde wensch zal worden vervuld. De
belangstellitfg voor dit vraagstuk is thans
algemeen en het oogenblik is gekomen dat
de bond zich definitief er over uitspreekt.
Gouda ontraadt, om het voorstel aan te
nemen. Er is nog te weinig propaganda voor
gemaakt. De afdeeling ia ook tegen uitslui
ting van openbare besturen en dient een mo
tie in om de afschaffing der borgstelling te
lacen ingaan op 1 Jan. 1927 en geldig te
stellen voor alle bestekken.
Alkmaar wil dat het verdwijnen der borg
stelling ook worde uitgebreid tqt de werken
voor de overheid. Spr. houdt een pleidooi
dat de bond meer actief optreedt tot het ver
krijgen van recht voor den aannemer in het
algemeen.
Den Haag dient een amendement in om
ter verkrijging der afschaffing een meer al-
gcroeene samenwerking te verkrijgen, en
op de eerstvolgende jaarvergadering een voor
stel te doen betreffende den datum waarop
dit besluit in werking zal treden.
Rotterdam en Amsterdam ondersteunen
het voorstel van het hoofdbestuur.
De voorzitter beantwoordt de sprekers
het hoofdbestuur handhaaft zijn voorstel.
Het volgend jaar zal het hoofdbestuur komen
met voorstellen ter opzichte van de overheid.
Alkmaar stelt voor het bindende besluit
cok voor de overheid, dadelijk te laten in
gaan.
Na nog een uitvoerige bespreking wordt
het voorstel van het hoofdbestuur aangeno
men met 27 stemmen tegen. (Langdurig
applaus.)
De voorzittèr wenscht met dit besluit den
Aannemersbond geluk.
De burgemeester van Amsterdam verlaat
de vergadering.
De vergadering wordt daarna verdaagd tot
den volgenden ochtend half 10.
De afd. Haarlem bood gisteravond in het
Kurhaps te Zandvoort aan het Hoofdbe
stuur en de afgevaardigden een diner aan, dat
klonk als een klok. Aan tafel zaten de wn.
burgemeester, mr. Slingenberg, mr. Bruch,
Wethouder van Onderwijs, de gemeente
secretaris, mr. Wesstra, de heer Hendrix, lid
van Ged. Staten, de directeur van Bouw- en
Woningtoezicht de heer De Kruijf, de direc
teuren van de Middelbaar Technische
School en Ambachtsschool, de heeren Ir. G.
Hofstede en A. L. Hengeveld.
Er is veel gespeecht. De bondsvoorzitter
stelde een dronk in op H. M. de Koningin,
waaraan geestdriftig gehoor werd gegeven en
waarop het Wilhelmus staande werd gezon
gen. Aan Hare Majesteit werd een telegram
van hulde gezonden.
Na het diner volgden nog eenige attracties
waarmede de veelbewogen dag ten einde was'
Medegedeeld door het Kon. Ned. Meteoro
logisch Instituut te De Bildt.
Naar waarnemingen in den morgen van
17 Juni 1926.
Hoogste barometerstand 76S.4 m.M., te
Janmayen.
Laagste barometerstand 752.6 m-M.. te
Valentie..
Verwachting van den avond van 17 tot
den avond van 18 Juni:
Meest matige, wellicht tijdelijk toenemen
de zuidelijke tot westelijken wind. zwaar
bewolkt of betrokken, waarschijnlijk regen,
buien met kans op onweer, zelfde tempee
ratuur.
De rijwielbelasting heeft over de maand
Mei 1926 f 327.270 opgebracht, tegen
423.724 in Mei 1925.
Verschenen is het Voorloopig Verslag
over het ontwerp van wet tot regeling van
de IuchtvaaTt (Luchtvaartwet).
Blijkens dit verslag werden geen bezwa
ren te berde gebracht tegen het wetsont
werp.
Te Boxtel is het tweede Vacantie- en
rustoord voor den Amsterdamschen R. K.
Bond voor Groote Gezinnen, geopend.
In de Woensdagmorgen te Maastricht ge
houden algemeene vergadering van de fe
deratie der werkgeversorganisaties in het
boekdrukkersbedrijf is besloten, het tegen
woordige collectieve arbeidscontract voor
een jaar te verlengen.
De Algemeene Nederlandsche Typogra
fenbond heeft op zijn in deze maand gehou
den congres een gelijk besluit genomen.
Tusschen de firma Bensdorp te Bussum,
en de R. K. Chr. en Alg. Bonden in het Bak
kers-, Cacao-, Chocolade- en Suikerbewer.
kingsbedrijf, is een geschil ontstaan over de
tarieven der St. Nicolaas en courante arti.
kelen. Daarover werden eenige conferenties
tusschen partijen gehouden, zonder dat over
eenstemming werd verkregen.
Door de organisatie-besturen is hierop
na overleg met de betrokken arbeiders
de firma een schrijven gestuurd, waarin als
eisch werd gesteld, dat met ingang van
Maandag 14 Juni een minimum garantie-loon
zal" géiden van 33:—, ên dat dit loon ra!
gelden tot op den dag, dat overeenstemming
over de tarieven zal zijn verkregen.
Door de Directie werd hierop den vak.
bonden bericht, dat zij bereid is de stuk-
loonen zoodanig te roeien, dat daaraan door
de arbeiders van 30.tot 35.kan
worden verdiend.
In een bespreking welke Zaterdagmorgen
tusschen deze groep van arbeiders en de Di
rectie heeft plaats gevonden, werd de mo
gelijkheid besproken van een andere werk
methode der St. Nicolaasartikelen, waardoor
de mogelijkheid niet was uitgesloten boven
genoemd loon te verdienen, terwijl de tarie
ven der courante artikelen zijn herzien.
In de Zaterdagmiddag gehouden perso
neelsvergadering, welke onder leiding stond
van de samenwerkende organisatiebesturen,
werd bovenbedoeld voorstel dobr de bestu.
ren overgenomen, met dien verstande, dat
gedurende 14 dagen een proef zal worden
genomen met de gewijzigde werkmethode, en
aan de hand van het resultaat dezer proef
neming een beslissing zal worden genomen.
ONTSLAG AANGEZEGD.
De firma Deriks Geldens, steenfabri-
kante te Druten (Geld.) heeft met een ter
mijn van 14 dagen een groot aantal werklie
den ontslag aan gezegd, tenzij dezen berusten
in de voorwaarden van het oudejarbeidscon-
tract.
Te Doornenburg (Betuwe) vertoont zich
in de kerseboomen een ziekte, waarover
men zich ernstig ongerust maakt. De aange
taste boomen laten vruchten en bladeren
vallen en vertoonen alel kenteekenen van
een naderend afsterven.
Sydney, 17 Juni. Alle machinisten werk
zaam in de mijnen alsook de stokers, zul»
len Maandag het werk hervatten.
BORDEAUX,' 17 Juni. Een internationaal
congres tot verbetering van de ontwikke
ling der spoorwegverbindingen tusschen
den Atlantischen Oceaan en Centraal-Eu-
ropa, wordt in tegenwoordigheid van tal
rijke vooraanstaande personen te Bordeaux
gehouden.
WARSCHAU, 17 Juni De ministerraad
aanvaardde gister het wetsvoorstel tot
herziening der grondwet 1921. Daarin
wordt vastgesteld, dat de gewone zitting der
Kamer 4 maanden duren zal. Als in dezen
tijd de begrooting niet gevoteeid is, zal de
president der Republiek haar door 'n wets-
decreet afkondigen. De president kan de
Kamer ontbinden op voorstel van den mi
nisterraad. Hij heeft het recht zich te ver
zetten tegén wetten door het parlement
aangenomen
BAGDAD, 17 Juni. Turkije heeft het aan
bod van Irak van 14 millioen pond in plaats
van het percentage der bezittingen van de
Turksche petroleummaatschappij aanvaard.
Deze overeenkomst is een gevolg van de
Mosoel-overeenkomst.
In geheel Irak heerscht vreugde over de
ratificatie van het Mosoel-verdrag. De Sjah
van Perzië heeft officieel meegedeeld Irak
te willen erkennen.
PEKING, 17 Juni. Wellington Koo heeft
de functie van Minister van Financiën aan
vaard.
en eenige 2e hands Damesrijwielen, op
afbetaling, tegen ƒ1.— en 2.pet
week.
bij de Groote Vereeniging.
Goede behandeling en keurige afle
vering waarborgt U de Ververij en
DE HEILIGEN EN DE TOONKUNST.
SINT ALFONSUS DE LIGUORI 1696—
1787.
Don Joseph, de, vader van den heiligen
Alfonsus, was een hartstochtelijk muzieklief
hebber, verzekert ons zijn biograaf. Zoo werd
de jonge Alfonsus veroordeeld, als 't warS,
om dagelijks drie uren voor de piano door te
brengen. Zoo gestreng was zijn vader onder
dit opzicht, dat hij den kleinen Alfonsus met
zijn meester in de kamer opsloot en den sleu
tel met zich nam.
In den beginne waren die langzame uren
van eenzame opsluiting een foltering voor
jongen pianist. Maar 't duurde niet lang,
of de muze der toonkunst werd hem zóó be
koorlijk, dat zijn gevangenis voor hem een
aangenaam verblijf weïd. Dat Alfonsus reeds
vroegtijdig de techniek van het instrument
beheerscht heeft, blijkt wel uit het volgende
feit. Toen de Paters Oratorianen eens in de
congregatie voor edelknapen een melodrama
deden opvoeren, getiteld Sint Alexius,
moest Alfonsus de duivelsrol op de piano
Vertolken. Keurig heeft hij zich blijkbaar
van die ondankbare taak gekweten.
Ook in zijn later leven heeft Sint Alfonsus
Betoond een ernstig beoefenaar der muziek
kunst te zijn geweest. Weliswaar is hij in den
hoogen ernst van zijn streng kloosterleven
bedroefd geweest over de honderden uren,
die hij aan de muziek besteed haÖ, maar van'
den anderen kant is het ook waar, dat de
toonkunstenaar .Alfonsus menigmaal een
dankbare hulp geweest is voor den apostel
Alfonsus.
Vele godsdienstige liederen heeft hij ge
toonzet en in Napels wijst men nog meerdere
liederen aan, die heden ten dage gezongen
worden, welke door Sint Alfonsus zouden
gecomponeerd zijn? Zeker is, dat zijn muziek
de harten trof en als de hoorders door de
muziek eenmaal goed gestemd waren, dan
wist hij ze door zijn vurige welsprekendheid
geheel voor God te winnen.
Ongetwijfeld heeftSint Alfonsus zijn muzi
kale kennis opgedaan aan een der vier toen
malige Napolitaansche conservatoria. Daar
moet hij dus in contact geweest zijn met
kunstenaars van den eersten rang.
Alessandro Scarlatti, de grondlegger van de
Italiaansche opera, was sinds 1708 directeur
van het Conservatorium van Sant' Onofrio en
leeraar aan de conservatoria van Loreto en
4ei Poveri. In dat jaar vertoefde ook Handel
bij Scarlatti. Eenige jaren later doceerde Leo
nardo Leo aan de muziekschool della Piëta.
Uit deze school ontsproot een groote rij
beroemde mannenLogroscino, Durante,
Hasse, Jomelli en Piccini.
Dr. Dietz, docent aan de Universiteit van
Weenen in muziek-geschiedenis gn -aesthetica
meent in de composities van den Heilige
vooral den invloed van Leo te herkennen.
Zeker weerspiegelt de muziek helder en
klaar de zoeteT rustige maar vaste trekken, die
den Heiligen meester gekarakteriseerd heb
ben. Sint Alfonsus is zeker meer geweest dan
een puur dilettant in de muziekkunst.
Zijn meest bekende compositie, waarover
o. a. pater Bogaerts een uitgebreide verhande
ling schreef in zijn werk „Saint Alphonse de
Liguori musicien," is geweest „Recitativo
e Duetto tra 1'Anima e Gesii-Christo,"
Recitatief en duet tusschen de ziel en Jezus
Christus.
Deze compositie werd in 1895 te Weenen
uitgegeven door den zaakkundigen Redemp
torist pater Joseph Heidenreich. Pater Tan-
noia, de meest bekende levensbeschrijver
van dezen Heilige, vermeldt deze compositie
in zijn biografie.
Het gedicht zoowel als de muziek danken
waarschijnlijk hun ontstaan aan de pogingen
van Sint Alfonsus, om de toehoorders tij
dens de geestelijke oefeningen, die hij in
1760 in de kerk S. Trinita dei Pellegrini te
Napels gaf, in den tijd tusschen het Kate-
chismus-onderricht en de avondpredikatie
in de juiste zielsgesteltenis te bewaren. Het
duet werd door bekende musici ten ge-
hoore gebracht. Het manuscript, hetwelk pa
ter" Heidenreich uitgaf, dateert van 1760 en
is getiteld Duetti tra 1'Anima e Gesü-
Christo con Violino del Rmo Pre D. Alfonso
di Liguori, Rettore Maggiore del SSmo Red-
entore.
In den tekst zijn verbeteringen door den
Heilige zelf aangebracht, en deze copie heeft
dus eens voor hem gelegen. Ze bevindt zich
in het British Museum te Londen. Hoe dit
handschrift daar ooit verzeild geraakt is, zal
wel altijd een vraag blijven.
De zang wordt begeleid door een viool
en in den bas is een becijferde orgel- of
klavierbegeleiding aangegeven. Bovendien
treedt voor een paar noten, maar zeer gemo
tiveerd, een Tromba op.
Dr. Dietz, reeds bovengenoemd, heeft de
kunsthistorische en aesthetische waarde de
zer compositie met hooge waardeering uit
eengezet, een oordeel, dat door eiken vak
kundige wordt onderschreven. Zelf heb ik
het duet eens laten zingen iri den tijd, dat
ik op het groot Seminarie studeerde en de
compositie heeft op mij een grooteri indruk
gemaakt.
Het4chema van de compositie komt hier
op neer het drama van Christus' lijden, dat
zich afspeelt voor de oogen der beschou
wende ziel. Dit is het gegeven.
Eerst aanschouwt de ziel dat droevig ta
fereel van verre, maar later ontmoet zij Je
zus, het kruis dragend op Zijne doorploegde
schouders. En dan begint tusschen Chris
tus en Zijn kind een goddelijk naïeve sa
menspraak God en Zijn schepsel in een
tweestrijd, wie van beiden de grootste liefde
zal betoonen.
De compcsiiie begint met een korte ouver1
ture ex abrupto van slechts 3 maten. Dan
gaat het gordijn op en de ziel komt ten too-
neele. In heilige verontwaardiging spreekt
ze Pilatus toe.
Dan verplaatst de muziek ons naar een
nieuw tooneel. Het is een gebrom, een'van
v^rre verten opstijgend gejoel en rumoer van
soldaten, een gedrang van kreten van een
joelend gepeupel, schreeuwend rondom den
Christus op Zijn weg naar Calvarië.
'Dan aanschouwt de ziel haren God, eerst
als in de verte, later van nabij. En naarmate
Hij nadert, gaat de ziel helderder de trek
ken van den goddelijken Meester onderschei
den. Zij ziet Hem voortstrompelen, zij wijst
op de s'treepen Bloeds, die den weg teeke
nen.
Daar valt Hij onder Zijn kruis O, won
den van Heilige schouders, o doornen, ste
kend in dat aanbiddelijk Hoofd 1
De doornenkroon 1 Op dat vreemd ko-
ningsteeken raakt de ziel buiten zichzelf en
in onbeschrijfelijk medelijden schreeuwt zij
haar liefde uit voor allen, die het hooren wil
len „Ah! monSigneur, ton amour t afajt
Roi, mais h élas roi de folie et de souffran-
ce." „O, mijn Heer, Uw liefde heeft U tot
Koning gemaakt, maar een koning van
dwaasheid en lijden
Hier eindigt het recitatief, dat een model
in zijn soort is.
Het tweede bedrijf opent met een somberen
marsch, waarin Jezus op Zijn smartentocht
wordt voorgesteld, naderend tot de ziel. Nog
een paar stappen.en ze zijn bij elkaar en
spreken in een duo elkander toe.
„Waar gaat ge heen, o Heer En Jezus
kalm „Ik ga sterven voor U". En de ziel
begrijpt alles „Ik zal u volgen en sterven
zal ik met U."
Dat alles schildert de muziek in octaaf
sprong en modulatie, in wisseling van
majeur en mineur.
Dan een ernstig vermaan van den Heer
de ziel moet nog op de aarde blijven, gebon
den aan het stof. Maar de ziel hoort het niet
en Jezus is verplicht het gesprek een andere
wending te geven, om dit toch maar duide
lijk te maken en Hij vraagt„Mijn kind,
geef U zelf dan geheel aan Mij 1"
Dan jubelt de ziel het uit, dat woord be
grijpt ze en ze zingt in een reeks van Septi-
me-accoorden haar vreugde uit.
Edgar Tinei, Haberl en Tonizzo hebben
zich in de meest vleiende bewoordingen
over deze compositie uitgelaten.
Als stokoud man, op den stillen avond
van zijn leven te Nocera dé Pagani heeft
Sint Alfonsus zich nog eens dit duetto laten
voorleggen door zijn zonen. Het werk
schijnt hem dus dierbaar geweest te zijn.
Zijn eenige werk zal 't wel niet geweest zijn.
Maar we begrijpen, dat de bescheidenheid
van den grooten Heilige de reden moet zijn,
waarom alleen dit eene opus tot ons geko
men is.
J. VAN DE WIEL, Pr.
