Het Internationaal Eucharistisch Congres.
f
Sociaütisohe moraal.
fSIÉISl
Voornaamste Nieuws
Vrijdag
1926*
50ste Jaargang No. 16284
Dit nummer bestaat uit 12 bladzijden - Eerste blad
De laatste dag. De uittocht naar Mundelein; de laatste Hoogmis met
700J90 deelnemers. De sluïtingsprocessie, de grootste godsdienstige
plechtigheid, welke ooit heeft plaats gehad; ongeveer een millioen
toeschouwers. Een hevig onweer met een geweldige hagelbui breekt
over de processie los.
Een man uit Ethiopië ter
aanbidding
-y: y® i \*,-v
L
v v.
De Kapel van de Universiteit van
St. Mary oi the Lake te Mundelein
en een koor van 60 zangefë onder
leiding van prof. Otto Slingenberger,
dat ais het beste koor van heel Ame
rika wordt beschouwd. Gedurende
het Congres leverde dit koor schit
terende praestaties.
'&mïM
mmm.
Een overzicht van den grooten brand, die gisteren te Hillegom woedde.
in dit nummer.
J. J. WEBER Si ZOON
OPTICIENS - FABRIKANTEN
Koningstraat 10
Haarlem.
Telegraphüseh Weerbericht
ÏJe abonnementsprijs bedraagt voor
Per week 0.25
Haarlem en Agentschappen:
Per kwartaal3.25
Franco per post per kwartaal bij
vooruitbetaling 3.58
Bureaux: NASSAULAAN 49.
Telefoon No. 13866 (3 lijnen].
Postrekening No. 5970.
HAARLEMSCHE COURANT
Advertentiën 35 cent»**®*
Bij contract belangrijk, a.
Advertentiën tusschen den tekst,
als ingezonden mededeeling, 60 ct.
per regel; op de le pagina's 75 ct
per regeL Vraag- en aanbod-
advertentiën, 14 regels 60 ct.
per plaatsing; elke regel meer
15 ct.. bij vooruitbetaling.
Alle abonne's op dit blad zijn, ingevolge de verzekeringsvoorwaarden f Qfiflft
tegen ongevallen verzekerd voor een der volgende uitkeeringen: ulSUU.'
Levenslange* geheele 'ongeschiktheid tot werken door f7CH bij een ongeval met f CKfl hij verlies van een hand, fJ9C 0 bij verlies van een f C11 m 4 n breuk van f *fj m bij verlies yeen
verlies van beide armen, beide beenen o£ beide oogen: J Uv>*do-odelijken afloop: 1 Lv een voet of een oog: 1 *«<li duim of wijsvinger: been of arm: andere vm-cr.
De letterkundige criticus van „Het Volk",
A. M. de Jong, die in het socialistisch
hoofdorgaan de partijgenooten opvoedt in
lezen en genieten van wat de boekenmarkt
brengt, schreef in een zijner laatste feuille
tons een sarcastisch zinnetje neer, luidend
\ls volgt:
„Want wij leven immers in een ge
ordende maatschappij, nietwaar, die de
orde vóór het geluk laat gaan.... zoodra
het vrouwen betreft",
Een der lezers, de heer Van Veen, ergerde
zich daaraan en schreef een protest over
dit schamperen met het wettig huwelijk en
betoogde, dat er van een ordelijke samen
leving niets terecht kon komen, wanneer
de basis van het huwelijk onder het gezin
werd weggenomen. De schrijver bewees dit
met tal van voorbeelden uit de Fransche
revolutie en de jongste historie van Rusland
Natuurlijk is de kunstcriticus daar weer
tegenin gegaan. De polemiek zou ons weinig
interesseeren, wanneer het antwoord van
De Jong zoowel wat betreft den inhoud,
als de manier, waarop „Het Volk" het aan
zijn lezers voorzette, niet van zulk een
verbijsterende heidensche moraal getuigde,
dat het zijn nut kan hebben er door deze
uitingen nogmaals op te wijzen, hoever en
hce principieel het socialisme, zooals het
gepredikt en aan het jonge geslacht wordt
voorgehouden, van ons, christenen, afstaat.
De schrijver heeft van zijn antwoord een
lang artikel van drie kolommen gemaakt en
„Het Volk" drukt dit af als hoofdartikel in
het wekelijksch „Populair-wetensohappelijk
bijvoegsel", bet bijblad van het socialistisch
orgaan, waarin tienduizenden iedere week
door hun socialistische voormannen in
sociaal-economie, in ethica en kunst
beschouwingen worden onderricht. Van
deze tribune sprak nu Woendagavond de
kunstcriticus De Jong over huwelijk en
vrije liefde. De schrijver, die het wagen
dorst voor het burgerlijk huwelijk op te
komen, wordt in dat artikel van het hoofd
tot de voeten uitgekleed en afgemaakt. Ai
wat hij geschreven heeft wordt oppervlakkig
an onwetenschappelijk genoemd; zijn mo-
aal heet een erbarmelijk burgerlijke en
benepen opvatting. Wat hij schreef wa
ren „zinnetjes om tegen te vloeken".
,,'t Is de onbarmhartigste burgerlijke
moraal van-lik-m'n-vestje", enz. En de
protesleerende burgerlijke socialist, die het
voor het huwelijk opnam, krijgt dan nog
deze les mee;
Men moet probeeren, diep genoeg
te k ij k e n, door de oppervlakte van
gemakkelijk aangenomen normen heen, en
beden-ken, vooral onder socialisten, dat
wij uit deze maatschappij niets
zonder voorbehoud behoeven te aan
vaarden, zeker haar stinkend schijnheilige
0 moraal niet, doch alles toetsen aan die
andere samenleving, waarnaar wij trach
ten en verlangen en waarin veel, zoo niet
alles, een ander aanzien zal krijgen, de
uoraliteit niet in de laatste plaats.
Het gaat dus bij den kunsthistoricus en
olksopvoeder De Jong niet om een per
soonlijke overtuiging van de voortreffelijk
heid van de vrije liefde boven het wettig
huwelijk, maar om zijn discipelen de leer
bij te brengen, dat, wanneer madr eenmaal
de socialistische samenleving gekomen zal
zijn, wanneer maar eenmaal de socialistische
in plaats van de „burgerlijke" moraal in de
maatschappij den toon aangeeft, er van al
die achterlijke dingen als gebondenheid
door een huwelijk niets meer over zal
blijven. Een ieder mensch bepale zijn eigen
leven en kieze in vrijheid zijn eigen moraal.
Om te laten zien, tot welke conclusie zulk
een echte socialist en volksopvoeder in
de nieuwe moraal dan komt, willen wij
enkele zinnen aanhalen uit zijn betoog,
waarin hij de vrijheid der vrouw verdedigt
om moeder te zijn buiten het huwelijk om.
De schrijver zet voorop, dat hij niet
spreekt over de hysterische genotszo ek
sters.
Ik spreek, schrijft hij, over vrouwen
met een zuivere ziel, een rein, mensche-
lijk hart. Over de anderen behoeven we
niet te praten: die gaan met of zonder
onze instemming, met of zonder vastge
stelde moreele normen, met oi zon dei-
strenge wetten, tóch haar gang! 't Gaat
hier immers juist over die vrouwen, die
ondragelijk leed dulden moeten, naar li
chaam, ziel en geest verschrompelen, ter
wijl ze geboren waren om schoon en ge
lukkig open te bloeien naar de volheid
des levensl Deze te verhinderen, die vol
heid te beleven, deze te bepreeken met
uitgedachte moraal, acht ik zonde tegen
over leven en menschelijkheid!
Wij komen op voor de vrijheid en het
recht van de vrouw, om haar eigen be
staan te ordenen. Voor haar recht op een
onafhankelijke, maatschappelijke positie.
En als wij dat bereikt hebben, als de
vrouw volledig haar eigen brood ver
dient, moeten wij haar dan voorschrijven:
„en nou mag je die onafhankelijke positie
alleen gebruiken voor je zelf; nou mag
je met je loon enkel kost en kleeren en
andere dingen koopen, maar je mag in
sexueel opzicht niet buiten de lijntjes
gaan van de burgerlijke moraliteit!" Zoo'n
vrijheid, zoo'n onafhankelijkheid is geen
cent waard als je 't mij vraagt.
Kan Van Veen zich niet 't geval denken
dat een vrouw wel een kind van een ze
ker man wil hebben, wel een liefdesver
houding met hem beleven wil, maar om
één of duizend redenen niet met hem
wenscht te trouwen? En als zij maat
schappelijk onafhankelijk is en een kind
alles kan geven wat het behoeft, wil Van
Veen mij dan eens duidelijk maken, met
welk recht hij haar het genot van het
moederschap ontzeggen wil? Van Veen's
„sexueele moraal" heeft met echt.e, die
pere moraliteit niets t« maken. Het is de
benepen, kortzichtige, eigengereide bur
gerlijke mannenmoraal in optimd forma.
En zijn verdediging er van is navenant.
En het is niet alleen een recht voor de
vrouw, om moeder te worden wanneer zij
wil, beweert de socialistische volksopvoe
der, 't is ook een noodzakelijkheid, wat hij
aldus betoogt:
Er is een surplus aan vrouwen in de
wereld. In sommige landen, zwaar ge
troffen in het mannelijk deel der bevol
king, zelfs een ongehoord groot surplus.
En heel dat overschot aan vrouwen moet
hongerig naast de tafel des levens blijven
staan, omdat „de kritiek" op het boter
briefje" de nette menschen onbillijk voor
komt. Onder deze vrouwen zijn er wel
licht duizenden, die uitstekende moeders
zouden zijn en die versuften of perver-
teeren in een leven zonder eigenlijke be
vrediging. Die niet de moederweelde
mogen smaken, mogen leeren kennen,
omdat er toevallig geen man ter beschik
king is, die „voor eeuwig' (althans tot
aan de echtscheiding!) met haar ver
bonden kan worden....
Wat ik bepleit is enkel dit: dat elke
vrouw, die waarachtige moedernatuur
heeft, het recht moet hebben een kind
te baren en op te voeden, ook zonder een
wettige man, alszijdatverkiest
en de gevolgen wenscht
te dragen en kan dragen,
zonder scheef aangekeken te worden
door een verkeerd opgevoede massa, die
ongevoelig, dom en eigengerechtigd zich
koestert in het denkbeeld echt te zijn.
Dat liefde per se tot een huwelijjc moet
voeren, om achtenswaardig te zijn, is een
even dwaze fictie als deze: dat zij per se
tot het einde der dagen moet en zal
duren.
Ik ben een even groot voorstander van
„orde" als Van Veen of wie ook. Maar
de „orde" waaronder wij leven, verspreidt
een luchtje, dat mij niet bekoort. Even
min trouwens als v. Veen: hij is sociaal
democraat en wil mee bouwen de nieuwe
samenleving. Voorspellen is 'n gevaarlijk
werk. Maar ik durf toch wel de voor
spelling aan, dat in een socialistische
wereld over de ongehuwde moeder en het
„onechte" kind (welk een krankzinnige
term!) menschelijker denkbeelden zullen
heerschen, dan in Van Veen's protest
artikeltje tot uiting kwamen.
Onze lezers gelieven ons dit ietwat lang
citaat te vergeven, uit een stuk, waaruit wij
nog de- minst ergerlijke passages namen.
Wat hier geschreven werd is niet nieuw, wij
weten het. Zelfs in de Eerste Kamer en in
den Amsterdamschen Gemeenteraad heeft
Wibaut de vrije liefde verdedigd. Waarop
wij echter de aandacht willen vestigen is
hierop, dat een voorlichter en opvoeder der
socialistische massa het „vrije" moederschap
verdedigt als een nieuwe moraal, welke in
den socialistischen heilstaat tot haar recht
zal komen. De man doet het met overtuiging
en heeft blijkbaar geen begrip van de
christelijke levensopvatting, die den mensch
in de maatschappij een roeping vervullen
laat; die de maagdelijkheid hoogacht, wan
neer zij vrijwillig om hooger beginsel wörat
verkozen, maar haar evenzeer eert, wan
neer zij door strijd en zelfbeheersching
moedig gedragen wordt, wanneer God tot
het begeerde huwelijk niet roept. In die
zelfde christelijke overtuiging wordt het
moederschap alleen heilig en veilig geacht
bij den onverbrekelijken band tusschen
man en vrouw, als vrucht van wederkeerige
liefde en genegenheid en als basis van gezin
en maatschappelijke orde. Daartegenover
richt zich rechtstreeks de socialistische
moraal, die voor de vrouw vrijheid eischt
om zelf haar bestemming te kiezen, om zich
„uit te leven", zonder huwelijk, zonder
plichten van liefde en trouw, mpt ver
krachting van het gezin en de maatschap
pelijke orde.
Er wordt nog altijd door 'de socialisten
beweerd, dat het socialisme niet tegen den
godsdienst is en ook in onze kringen hoort
men nu en dan uitspreken, dat het tusschen
ons en de Marxisten'toch eigenlijk alleen
maar gaat om een verandering van pro
ductiestelsel. Dezer dagen hadden wij nog
eens gelegenheid om aan de hand van een
citaat uit „Het Volk" er op te wijzen, dat
er tusschen de christelijke democratie, de
Katholieke maatschappijleer en de socialisti
sche socialisatietheorieën een wezenlijk
verschil bestaat op het stuk van eigendoms
principe.
Uit het betoog van boven aangehaalden
rooden schrijver blijkt nogmaals, dat er
ook tusschen diepere Roomsche en socia
listische levensbeschouwing een onoverbrug-
baie klove ligt; dat er wel degelijk een
socialistische moraal bestaat, welke lijn
recht tegen de christelijke ingaat en welke
er op uit is heel onze christelijke samen
leving ten onderste boven te zetten.
De laatste dag.
Gisteren is de sluitingsdag van het zoo
schitterend geslaagde Eucharistisch Congres
geweest. Tot goed begrip herinneren wij er
aan, dat de plechtigheden van den laatsten
dag gehouden zijn in het kleine plaatsje Mun
delein, een eilandje in het Mechiganmeer, on
geveer 40 mijlen van Chicago. Daar ligt ook
het groot seminarie van St. Mary of the Lake,
waarvan wij de groote kapel hierbij afbeel-
den.
Des ochtends heeft allereerst de pauselijke
legaat, Kardinaal Bonzano, aldaar de Solem-
neele Hoogmis opgedragen in tegenwoordig
heid van tweehonderdduizend menschen, die
reeds Woensdagnamiddag zich naar Munde
lein hadden begeven cm een plaatsje te ver
werven. Des nachts bleven zij in Mundelein,
waar zij tenten hadden opgeslagen, zoodat
de terreinen van de St. Mary-universiteit
wel een groot legerkamp geleken.
Op den top van een heuvel was een altaar
opgesteld met een wit-marmeren altaar, te
genover de kapel van het seminarie en uit
ziende over het meer.
Intusschen hield de uittocht uit Chicago
naar Mundelein nog altijd aan. Speciale trei
nen vertrokken om de twee minuten van
Chicago naar Mundelein en voerden onafge
broken de honderdduizenden congresgangers
aan, welke allen tegenwoordig wilden zijn bij
de sluiiingsprocessie, het geweldigste gods
dienstige schouwspel, dat ter wereld ooit
vertoond is.
Wij laten hieronder nu verder de door ons
ontvangen Reuter-telegrammen volgen.
De processie.
MUNDELEIN (Illinois), 24 Juni. (Reuter's
Bijz. Dienst). De laatste plechtigheden van
het 28ste Eucharistische Congres werden
heden gehouden op de met gras begroeide
heuvelen, welke het seminarie van St. Mary
of the Lake omringen.
Ook thans was weer een enorme men-
schenmassa aanwezig en reeds om 5 uur des
ochtends bevonden zich naar schatting reeds
50.000 menschen op het terrein, terwijl groote
troepen geloovigen uit alle richtingen bin
nenstroomden.
Deze groote bedevaart bracht een rumoe
rig, feestelijke stemming in de anders zoo
rustige omgeving van St. Mary en honder
den ondernemende kooplieden hadden stal
letjes langs den weg opgericht, waar koffie,
ijs, koekjes, enz., werden verkocht, terwijl
overal langs den grooten weg souvenirs van
het Congres, ballons en programma's met
luider stem we-den rondgevent.
Een half uur vóór het begin van de Hoog
mis was de menigte tot 700.000 menschen
aangegroeid, die zich in halve cirkels ter
diepte van een halve mijl opstelden. De
menigte drong op naar het met scharlaken
rood bedekte altaar en de politie was on
machtig, om de voor de geestelijkheid ge
reserveerde ruimte vrij tevhouden.
Tientallen gemijterde prelaten in wit-gou-
den gewaden namen hun zetels ter rechter
zijde van het hoogaltaar in. Daarna kwamen
de Kardinalen, begeleid door leeken-garden
in militaire uniform en vervolgens de bis
schoppen en priesters.
Aan het einde der processie kwam een af-
deeling New-Yorksche politie, alsmede de
putaties van in Amerika wonende Indiërs,
j Syriërs, Zigeuners, Silcziërs en andere na
tionaliteiten. Het slot der processie werd
gevormd door 13 wagens met symbolieke
voorstellingen van de voornaamste gebeur
tenissen uit de geschiedenis der Katholieke
Kerk.
MUNDELEIN, 24 Juni. (Reuter's Bijzond.
Dienst). De H. Sacraments-mis werd in
gezet met gezangen door het koor van het
seminarie. Toen het schelgeluid aankondig e,
dat het oogenblik der consecratie gekomen
was, nam de Pauselijke Legaat de H. Hostie
in zijn handen en hief Haar, onder het uit
spreken van de woorden van Christus: „Du
is Mijn Lichaam", in de hoogte ter aanbid
ding door de schare.
De menigte bad op sommige oogenbhkken
hard op met den Legaat mee, sloeg zich op
de borst en zeide heqp, de woorden na: „O
God, wees ons zondaars genadig!"
De Eucharistische processie zette zich
vervolgens na de H. Mis in beweging in rijen
van twaalf. Daarop verliet Kardinaal Bon
zano het altaar, met de monstrans met de
H. Hostie in zijn handen.
Vier dragers hielden hem het baldakijn
van goudlaken boven het hoofd en achter
hem volgden de andere Kardinalen, de ver
dere geestelijkheid en liet volk in schier
eindelooze rijen.
Om 3 uur des middags kwam een hevige
storm plotseling de ceremoniën storen. Ha-
gelsteenen van ruim 1 c.M. middellijn vie
len op de dicht opeen gepakte geloovigen;
bliksemstralen schoten door de lucht, don
derslagen rolden en de honderdduizenden
bedevaartgangers moesten ijlings een goed
heenkomen zoeken. Het gedrang werd zóó
hevig, dat de speciale politiebewaking moeite
had, de menigte op veiligen afstand te hou
den van het tijdelijke bouwsel, waarin het
Allerheiligste werd opgesteld.
De storm duurde echter slechts 20 minuten
en toen de lucht weer opklaarde, verzamel
de de menigte zich weer langs den 4 mijlen
langen weg. Daarna gaf Kardinaal Bonzano
en de andere Kardinalen den Pauselijken
zegen en hiermede was het Congres gesloten.
(Particuliere correspondentie uit Chicig.x.J
Zóó'n machtige, internationale en héél-
eigenaardige vreemdelingenvloed, zoo'n Pink
stermenigte. heeft Chicago toch zelf wèl 'n
stad van vreemdelingenverkeer nooit nog
over zich zien uitstroomen, letterlijk „uit
alle vier de hoeken der wereld". Amsterdam
is, vergeleken met Chicago, een knusse mi
niatuur-grootstad. met een eigen karakter;
'een stad van Amsterdammers. Chicago nu is
de rauw-cosmopoliet en wellicht een der
grootste spoorwegcentra der aarde; ze is
„the City of Congresses''; waar een der wei
nige Amerikaansche tentoonstellingen ge
houden werd. Gele vreemdelingen uit het
Verre Oosten, zakenlui uit Zuid en Noord
en West brengt het geweldig spoorwegver
keer er elk uur van den dag, in duizenden.
Tot het doen van zaken! Chicago's „beste
reclame" en de stad ontstond uit en door
reclame voor hare industrieele en com
mercieels belangen, was haar World-Fair.
Tot het doen van zaken, die Chicago's tal
rijke nationale congressen en conventies be
oogden, politieke, sociale en wetenschappe
lijke voordeelen. Altijd; het doen van zaken'
Chicago's ongeëvenaarde positie, als centrale
haven- en spoorwegstad, stapelplaatsen en
distributiecentrum voor Amerikas
belang
rijke productieve Midden-Westen, voor Anie-
rika's „wheatbelt", of graangordel, maken
deze stad-aan-het-meer steeds méér wereld
bekend. Tot het doen van zaken! Tot het
handelen in graan en voedsel!
Maar wie heeft nu ooit aan Chicago ge
dacht. om er een wereld-congres te houden
over hóóg-geestelijke waarheden van den
-ik"! Sh-cIynr-i"'i 'vic - 6 .'r-riS '-T •-
godsdienst? Een wereldcongres tot het be
vorderen van kennis omtrent het allerhei
ligste, allereerbiedwaardigste cn méést-on-
docrgrondelijke aller Mysteriën van het si-
oude Christendom? Een wereldcongres tol
het allerplechtigst huldigen in 't openbaar en
het prediken allerwege van de Offerdaad
var. het Nieuwe Verbond, de Eénige want
,,de Joden hadden veierlei offerenden en vele
hoogepriesters" welke die is van het
Lichaam en Bloed onzes Heeren.
Chicago nu, met al haar afgescheurde ker
ken en kettersche gezindten, met de blij
vende herinnering aan den welmeenenden
evangelist Moody, die de wereld voor Chris
tus meende te winnen door nieuwe gezangen
en liederen, met de felle propaganda voor
diverse afvalligen en het vestigen van het
Jansenisme, is als een modern Corinthe.
Het is al even materieel en zakendoenerig
als het Ephese der goudsmeden van Diana;
evenzeer zoekend naar „den Onbekenden
God' als de menschen rond den Areopagus
ten tijde der prediking van Paulus; en zoo
als in Thessalonica kan ook hier gezegd
worden „doch de Joden werden afgunstig!!.
In dit Chicago nu is voor het éérst een
Katholiek wereldcongres bijeen. En dat we
reldcongres, om niet alleen er de Blijde
Boodschap van de komst des Heeren te her
halen. maar om er, met Mgr. Callier spre
kende, „onzen lieven Heer Jezus Christus te
verheerlijken in het wonderbare geheim'',
het Broodsgeheim „Zijner onuitspreke
lijke liefde". Voor 't eerst in de geschie
denis der Vereenigde Staten is hier de Kar
dinaal-Legaat van den Opperherder der Kerk
verschenen en met ongehoord enthousiasme
in New-York binnengehaald. Rond hem
scharen zich zoovele primaten, aartsbis
schoppen, bisschoppen en abten, prelaten en
waardigheidsbekleeders, die met hun dioce-
sanen en kloosterlingen uit alle landen aller
windstreken komen, met blanke en zwarte
en gele en bruine Christenen om eene mo
derne, levende „Disputatio del'Sacramento"
grootscher, méér universeel, kleuriger,
met méér licht, diepte en leven, schaduwen
en achtergrond, dan ze in de Rafaël-galerij-
van het Vaticaan te bewonderen geeft.Want
het is hier niet alléén een „Disputatio",
maar tevens een moderne, kleurige ensce-
neering en daaste'ling van alles wat een
Van Eyck onmogelijk kon droomen, toen hij,
al vele eeuwen geleden, zijn heerlijke pa
neel „De Adoratie van het Lam" schilderde
Dit is de frappante tegenstelling hier in
Chicago het moderne heidendom, als alle
heidendom: blinde stofvergoding, aan den
één en kant, met anderszins de wereldwijde
belijdenis van Jezus Christus, door Zijn Kerk
cn de prediking Zijner woorden; „Niet van
brood alléén leeft de mensch, maar van alle
woord, dat komt uit den m^nd Gods''....
Die stofvergoding, Satan's - „dat deze stee-
nen brood worden'in het leven tier
menschen, ze heeft internationale aspecten
en organisatie aangenomen, werkt voor in
ternationale solidariteit, zoodat ze een inter
nationaal socialisme, een internationale
Marxistische beweging, met communisme,
ngrarische landhonger, arbeiders-solidariteit,
internationale democratie ont'wikkelde. on
der suggestie eener internationale aaneen
sluiting van min-of-meer gevoels-godsdien-
stige materialisten, ook wel vrijmetselaars
genaamd. Een jong vriend vroeg eens: „In
hoeverre zijn uw zgn. ethische materialisten,
de vrijmetselaars, óók sociaal-democraten?"
Waarop het antwoord kwam: „Och wat,
scciaal-democraten?decimaal-democra
ten!...." Daartegenover staat hier nu, op
het Eucharistisch wereldcongres, de Kerk
van Christus in haar geheel getypeerd. Hare
wereldwijde Katholieke eenheid, met haar
scherp-aangegeven gezag en hare gezags-
theorie; het onfeilbare leeraarsgezag harer
Opperpriesters, waardoor hare eenheid, en
hare Katholieke eenheid, waardoor haar we
reldwijd gezag onderling geschraagd worden.
Daar is de eenheid harer „Credo"; van dog
ma en zedenwet, tucht en liturgie, schrif
tuurverklaring en wijsbegeerte, innerlijke
bestuursinrichting en wereldwijde missie
actie; daar is de ideologische eenheid aller
eeuwen in de rijkste verscheidenheid van
kunstvormen in Katholieke letteren en poe-
zie. in het werk van Katholieke schilders
en beeldhouwers, Katholieke bouwmeesters,
makers van liturgische sierkunst, paramen
ten en kunstvoorwerpen voor den eeredienst,
tusschen Katholieke geleerden op weten
schappelijk, sociaal en politiek gebied, bij
Katholieke idealisten, overal werkende en
bouwende voor de heilige, wereldwijde
Stad Gods! Niet eentonig, maar verrassend
scheppend, veelzijdig, jong en frisch, vertoont
het Katholicisme zich hier weer temidden
der stofvergoding eener intellectueele en
zedelijke decadentie, de tweevoudige vrucht
van een ongeloovig rationalisme en een wil-
Iooze verzinnelijking. Die van Christus' leer
niets meer weet en dier zelfbeheersching,
onderwo penheid en zedelijke tucht niet lan
ger kan begrijpen in haar verwaanden super-
menschentrots.
Kier zag ik een rijken Chinees, Joseph Lo
Pa Hong, een vroom Katholiek uit Shangai,
die wonderlijk-rijk geborduurde misgewaden,
een nieuwe Chineesche kunstuiting, voor
kardinaal Mundelein heeft meegebracht. Hij
is een vriendelijke, ingetogen heer, deze
Carnegie van China"; de Fathers van het
groote missiehuis van Maryknoll zeggen, dat
hij een legertje van méér dan 2000 cateche-
tiseerende inboorlingen, zoo mannen als
vrouwen, ter beschiking van de Katholieke
missiebisschoppen aldaar gesteld heeft,waar
van hij alle onderhoudskosten betaalt. Hij
is commandeur in de Orden van St. Syl
vester en St. Gregorius. voorzitter voor Ka
tholieke Chineesche actie, directeur van een
paar Kath. hospitalen, van staal- en ijzerfa
brieken in en rond Shangai en wat al niet.
Dien man zak ik het Brood der Engelen ont
vangen in een kerk waar ik iets later een
neger-priester de woorden der Consecratie
duidelijk hoorde uitspreken langzaam Je
zus' stem nerhalende: „Zoo dikwijls gij dit
zult doen, zult gij het doen te Mijner ge
dachtenis
Niets heeft me hier zóó geweldig aange
grepen, dan het zien geven van de H.
Priesterwijding aan negers; hier in dit
Amerika, waar een lange bloedige broe
deroorlog gestreden werd, amper zestig
jaren geleden, tot het behoeden doon de
Zuidelijke Staten van negerslavernij,
hier, in dit Amerika van de Ku Klux Klan.
De Paters van het Goddelijk Woord, uit
ons Steil, geven een mooi deel hunner
energie aan missie-actie onder Amerika's
twaalf millioen negers, aan de opvoeding
der negers, aan het opleiden onder hen
van negerstudenten voor het priesterschap
Op dit Katholiek wereldcongres zingen
honderden negerkinderen tusschen de
62.000 kinderen de Gregoriaansche Enge-
lenmis mee, negers dienen er de IL# Mis
luisteren met hun harmonieën de proces
sie, de bijeenkomsten op. In de prachtige
St. Elizabeths-kerk van de Paters van het
Goddelijk Woord, droeg een neger-bis
schop met negerassistentie, een plechtige
pontificale hoogmis op ,op den openings
morgen van het congres.
Uit alle streken der Vereenigde Staten
gaan neger-pelgrimstochten naar Chicago
op, uit New-York, Cincinnati, Detroit,
Louisville, St. Louis. De Josephiet Paters,
de speciale orde van missionarissen onder
de negers, komt met groote delegaties uit
het Zuiden, evenals de Steiler paters. Een
der vooraanstaande autoriteiten op 't ge
bied van neger-opvoedingsproblemen, de
eerw. heer Joseph Glenn, uit Richmond,
Virginië, houdt op de sectie-vergaderingen
voor negers een belangrijke lezing, er zijn
bijeenkomsten van neger-studenten de
colleges en hoogescholen, zoo vrouwen als
mannen; en negers (1000) nemen deel aan
de grootsche demonstratie van het Genoot
schap van den Zoeten Naam, op Dins
dagavond.
Zóó betracht de Kerk op haar eigen ma
nier, door haar wezen-zelve, internationale
goede verstandhouding en rassen solidari
teit, béter dan "welke Staten-Unie ook,
dan welke Volkenbond! Het „Broeder
schap onzes Heeren", Gods Vader-zijn
over ons allen, wordt er aanschouwelijk
voorgesteld. De éénige sleutel ter oplos
sing van de geweldigste Amerikaansche
vraagstukken, zooals het neger-vraag
stuk kan nooit Einders zijn, dan die cr
Christelijke naastenliefde en der Christe
lijke sociale beginselen. Géén tijd noch
plaats, noch klimaat, noch stoffelijke om
standigheid kan de groote geestelijke waar
heden van het Christendom doen verande
ren, de woorden van Christus doen „voor
bijgaan", opdat ze aller één zijn, gelijk
Gij, Vader, in Mij en Ik in U, dat ook zij
in Ons één zijn, ten einde de wereld Mij
geloove, dat Gij Mij gezonden hebt
De sluiting van het 28ste Int. Euch.
Congres.
Het collecte-vraagstuk. Tegen misbruiken
De Bondsvergadering van Overheids
personeel „St. Paulus".
De reis der Koninklijke Familie.
Invoer van vreemd vleesch in ons land.
Geen sluiting der grenzen.
In Portugal is de Krijgswet aïgekondigd
ten opzichte van speciale vergrijpen.
Een internationaal technisch congres door
den 3elgischen Koning te Gent geopend
Godsdienstonlusten in Voor-Indië.
Het Engelsche spoorwegpersoneel on
tevreden over de wijze, waarop de jongst-
gesloten overeenkomst door de spoorweg
maatschappijen wordt uitgevoerd.
Klaas van Nek wint het Nederlandsch»
Wegkampioenschap.
Suzanne Lenglen en mile. Vlasto verliezen
te Wimbledon van miss Browne en mist
Ryan.
Zie verder Laatste Nieuws.
Barometerstand 9 uur v.m.: 767. Vooruit
Licht op. De lantaarns moeten morgen
worden opgestoken om 9.54,
Medegedeeld door het Kon Ned Meteoro
logisch instituui te De Bildt.
Naar waarnemingen in den morgen van
25 JunL
Hoogste Barometerstand 772.0 m.M ta
Valentia.
Laagste Barometerstand 757.6 m.M fé
Skagen.
Verwachting van den avond van 25 tot
den avond van 26 Juni:
Zwakke tot matigen meest noordweste
lijke wind, licht tot zwaarbewolkt, weinig
of geen regen, zelfde temperatuur.
0
