In en om Haarlem.
De grensregeling.
Stadsnieuws,
NIEUWE HAARL, COURANT
Derde Blad Vrijdag 2 Juli 1926
De uitbreiding van Schoten en
het werk der Woningbouwvereeniging* „Sint Bavo".
Een aardig kijkje op de woningen aan de Vinkenstraat hoek
Leeuwerikstraat.
li|s»iiiiiiKSHïi
Gezicht op de tuinen van de woningen, gelegen aan de Lijster-, Nachte
gaal-jen Vinkenstraat. Het is er nu nog wat rommelig, doch dat verandert
wel spoedig.
Opdracht.
Nederl. Handels- en Landbouwbank
gevestigd te Haarlem.
Een der nieuwe klokken van de Si
Jozefskerk in de Jansstraat.
Wijkverpleging „Witte Kruis".
Meisjesschool voor Middelbaar
Onderwijs.
INGEZONDEN.
Ned. R.K. Dambond.
De bouw van zoovele woningcomplexen
gedurende het laatste tiental jaren aan den
zelfkant van Haarlem en in de onmiddel
lijke omgeving der stad heeft veel lande
lijks doen verdwijnen. Waar voorheen het
vee rustig graasde in de groene weide,
waar vroeger boomenrijen een landweg
sierden, maar daarbij toch dikwijls een
bindernis voor het verkeer vormden, waar
eertijds slooten weilanden doorsneden en
de scheiding vormden tusschen die wei
landen en den weg, daar rijzen, nu op de in
groot aantal gebouwde Woningen, samen-
beregen tot complexen, welke somtijds
kleine dorpen genoemd kunnen worden.
Zou om het verdwijnen van hot „lande
lijk schoon" misschien getreurd kunnen
worden, bij®dieper nadenken zal men tot
3e erkenning moeten komen, dat, wat er
voor in de plaats getreden is, veel bettr,
veel mooier en meer aansluitend bij de
stad Haarlem is. Een pakkend voorbeeld
daarvan is zeker Schoten. De meeste Haar
lemmers herinneren zich nog wel den tijd,
dat het gedeelte tusschen het katholieke
kerkhof en de Jan Gijsenvaart zoo goed als
onbebouwd was. Hier en daar een ver
spreide boerderij en dicht naar de lighal
toe aan beide zijden van den weg een
kleine rij villa's. Schoten'# raadhuis stond
eenzaam en verlaten in de velden....
stcld. Nu werd eenigen tijd geleden de hy
potheek tegen een lagere rente afgesloten,
wat het gelukkig gevolg had, dat de
huurprijs tot 7 terug gebracht kón'
worden. En nu zal binnenkort weer
een nieuwe hypotheek op deze huizen af
gesloten kunnen worden tegen ten weer
lager rente, waardoor opnieuw de huur
zal kunnen worden verlaagd en wel met
één a twee kwartjes per week.
Nog een moeilijkheid van andere soort
heeft het bestuur van „St. Bavo" met deze
woningen gehad en wel inzake de bewo
ning zelf. Met enkele vroegere bewoners,
die de huizen niet goed onderhielden,
kreeg men last, doch ook deze moeilijkheid
werd overwonnen en tegenwoordig ver
loopt ook dit uitstekend. Om die moeilijk
heden bij de bewoning in den vervolge te
ontkomen, is door „St. Bavo" een commis
sie ingesteld, die een onderzoek instelt, ol
de aanvrager voldoet aan de eischen, welke
door de woningbouwvereeniging aan haai
huurders gesteld wordt. Dit onderzoek ge
schiedt zoo grondig mogelijk, waardoor de
kans, om kwade huurders in de woningen
te krijgen, tot een minimum gereduceerd
is. Op die manier voorkomt de vereeniging
onaangenaamheden voor zich zelf en voor
de goedwillende bewoners.
„St. Bavo" werd in 1918 opgericht en vrij
twat boven Hun financieele draagkracht
gaat en die nu boven andere perceclen ver
kiezen een huis in de „vogelbuurt," dat
5.50 huur per week doet, welk bedrag bi)
gunstige v exploitatie en medewerking der
gemeente later wellicht nog verlaagd kan
worden.
Er komen huizen van verschillend type
en daaronder enkele winkelhuizen. Zij zijn
ontworpen door den architect A. Huizing,
uit Veendam, wiens kundigheid hierbij ten
volle blijkt.
;De aannemers, Gebrs. Swarts, uit Gro
ningen, zorgen voor een volmaakte uit
voering, voor welk doel ook de ijverige
en onvermoeide opzichter H. J. W. dé
Loos, te Schoten, dag aan dag van 's mor
gens vroeg tot 's avonds laat in de weer is,
Het'gewone type huizen heeft een inhoud
van ruim 228 M3 en bevat beneden 2 ka
mers en keuken en boven 2 slaapkamers
eh bergkamer. Het iets grootere type hoek
woningen heeft 237 M3 inhoud, terwijl er
dan nog ten slotte het type winkclwonin-
gen, 3 in totaal, is.
Ook aan de achterzijde zijn de perceelen
keurig afgewerkt en de verschillende open
plaatsen aan de huizen langs de achterzijde
zullen door afschuttingen van elkander ge
scheiden worden.
Voor het complex huizen komt een
groot, mooi aangelegd plein, dat een keu
rig entree zal verleenen tot dit nieuwe
woningcomplex, dat, goed opgezet en
royaal uitgevoerd, bij zijn voltooiing een
eereplaats zal innemen onder de stichting
van woningbouwverenigingen.
-*f*A
En loop nu eens den Rijksstraatweg af tot
lan de Jan Gijsenvaart. Bijna geen plekje
Is er onbebouwd. Alleen dicht bij het
„Haarlem"-veld vindt men nog wat open
plekken. Maar verder is alles dicht met
huizen bezet. En vanaf den Rijksstraatweg
voert een groot aantal zijstraten naai
nieuwe buurten. Aan de eene zijde o.m. de
SchQterboschstraat, de Zaanenlaan, de
Fuhrhopstraat, de reeds wat oudere Over-
tonstraat en al deze straten leiden weer
aaar nieuwe buurten, o.m. naar het Elzen
plein, waar thans nog van gemeentewege
gebouwd wordt en waarbij men langs een
kleinen omweg de Hoogewoerdstraat be
reikt, om langs den Terspijtweg de Klever
laan te bereiken.
Aan den anderen kant leiden Overton-
weg, Spaarnhovenstraat, Preangerstraat en
andere straten eveneens naar nieuwe ge
deelten, waar evenmin nog iets herinnert
aan den tijd, dat er door sloOten doorsne
den landerijen lagen.
De Rijksstraatweg zelf, keurig geasfal
teerd, met behoorlijke fietspaden aan
weerszijden en als uitstekende en fraaie ai-
sluiting de brug over de Jan Gijsenvaart,
is zoo'n mooie weg geworden, dat zelfs de
meest hartstochtelijke liefhebber van lan
delijkheid den vroegeren toestand daar tei
plaatse niet meer terug zal kunnen wen-
fchen. En de verbetering van den weg zal
zich ongetwijfeld voortzetten ook voorbij
de brug, zoodat binnen afzienbaren tijd de
weg tot aan de Velserpont in schitterenden
staat zal verkeeren. Enkele huizen, als
mede een rij boomen over de brug, aan de
rechterzijde van den weg, moeten verdwij
nen. Reeds nu zijn de bewoners bezig, die
huizen, welke Mei 1927 afgebroken moeten
rijn, te ontruimen. Ook het rooien der boo
men zal vóór genoemd tijdstip dienen te
feschieden.
Doch met alleen het in orde maken van
den weg moet worden toegejuicht, doch
met even groote vreugde mag ook, zooals
niervoor leeds aangestipt werd, de zich ge
stadig uitbreidende woningbouw in oogen-
schouw worden genomen. De verschillende
woningbouwvereenigingen hebben niet bij
Ife pakken neergezeten, terwijl ook de ge
meente zich niet onbetuigd liet, Getuige nu
weer het groot aantal woningen, dat door
haar aan en om het Elzenplein gebouwd
wordt.
spoedig erkend als een vereeniging, werk
zaam zijnde in het belang der volkshuisves
ting. Begonnen werd met den bouw van de
37 woningen aan de Beukenstraat, welke
straat toen nog weiland vormde, in eigen
dom behoorende aan den heer Teeuwen,
Daarna volgden de 52 woningen aan de
Haitsma Mulierstraat, met welken bouw en
verhuring de vereeniging de verschillende
onaangenaamheden, hiervoor geschetst,
ondervonden .heeft, doch welke zij zeer ge
lukkig te boven is gekomen, terwijl het
aangename resultaat voor de bewoners,
daar bestond in een belangrijke huurver-
laging.
Daarna werden 19 woningen gebouwd op
gemeentegrond achter de oude openbare
lagere school te Schoten. De moeilijkhe
den, hier doorstaan, hebben niet kunnen
beletten, dat toch fraaie, aangename huis
jes konden worden gesticht met flinke bij-
behoorende tuinen, tegen een wekelijkschen
huurprijs van 4.50.
De St. Bavostraat, 'waaraan deze mooi6
woningen liggen, vereeuwigt den naam ha-
rer stichtster.
De kroon zal „St. Bavo" echter op haar
werk zetten met de voltooiing van den
bouw der 99 woningen in de zgn. „vogel-
buurt,"' nabij den Vergierdeweg te Oud-
Schoten. 6 Januari IJ. werd met den bouw
begonnen en hoewel dit 3 a 4 maanden
later was dan bij den bouw van gemeente
wege aan 't Meidoornplein, waarvari er 33 in
exploitatie gegeven zullen worden aan „St,
Bavo," zijn de woningen van deze Woning-
iTouwvereeniging reeds in veel verderen
staat van afwerking, zoodat reeds ongeveer
14 dagen geleden 15 huizen in gebruik ge
nomen konden worden. En als straks, d.w.z.
tegen October, wanneer de huizen opgeler
verd moeten zijn, de „vogelbuurt" met haar
Nachtegaal-, Vinken-, Leeuwerik- en «Lijs
terstraat, geheel afgebouwd is geworden en
de oude, onbewoonbaar verklaarde wonin
gen daar ter plaatse opgeruimd zullen zijn,
waardoor een vrij gezicht op de nieuwe
buurt zal worden verkregen, zal Schoten in
het „dorp" een fraai complex huizen be
zitten, waar met recht trotsch op mag wor
den gegaan.
De huizen zijn zgn. arbeiderswoningen,
maar zij zijn in- en uitwendig zoo keurig
afgewerkt en daarbij zoo gerieflijk inge
richt, dat de naam arbeiderswoning er ze
Onder de woningbouwvereenigingen
neemt „Sint Bavo" ongetwijfeld een eere-,
zoo niet de eerste plaats in. Als binnenkort
haar 99 woningen en later nog 6 winkel
huizen nabij den Vergierdeweg geheel ge
reed zullen zijn, zal zij er in totaal
ruim 200 hebben gebouwd. Dat doet
het kranige bestuur met zijn flinken voor
zitter, den heer Chr, Huijboom, aan het
hoofd, alle eer aan. Ondanks alle moei-
steeds het hoofd boven water weten te
houden en nimmer is zij er voor uit den
weg gegaan. En moeilijkheden heeft Zij
ruimschoots gehad. Zoo is o.a. de bouw
harer 19 woningen, welke op grond der ge
meente geplaatst zijn, door allerlei omstan
digheden zeer vertraagd en heeft het
maandenlang geduurd, voordat zij klaar
waren.
Andere moeilijkheden ontstonden bij den
bouw der 52 woningen aan de Haitsma
Mulierstraat. Deze huizen zijn veel te duur
gebouwd moeten worden, waardoor de
huur op 9 per week moest worden ge-
ker niet meer op past. Geen wonder dan
ook, dat de toeloop van huurders groot is.
Er hebben zich voor deze 99 nieuwe wo
ningen reeds meer dan 200 gezinnen laten
inschrijven en nog staat de bel aan de deu
ren van voorzitter en secretaris niet stil
van steeds weer nieuwe gegadigden. Ka
tholieke gezinnen hebben steeds den voor
rang, maar in bijzondere gevallen wordej
de woningen ook aan niet-katholieken ver
huurd.
De trek naar „St. Bavo" zal verder mede
hu ar oorzaak wel vinden in'het feit, dat
de huurders slechts alleen een waarborg
som van 10 plus de huur van een week
vooruit behoeven te storten, terwijl geduren
de den bouw als bestrijding onkosten 0.50
per maand moest worden bijgedragen.
De nieuwe huizen zullen betrokken wor
den door een twintigtal jonggehuwden, door
gezinnen, die tot op heden in onbewoon
baar verklaarde huizen wonen en ten slotte
voor een groot percentage door arbeiders
gezinnen, die thans1 8 tot 9 verwonen,
Ernstige ontstemming heeft bij de burgerij
het feit gewekt dat de gewichtige onder
handelingen, die bij de grensregeling be-
hooren, buiten haar om plaats hebben. Dit
verwijt geldt zoowel Haarlem als Heemstede
en voör wat de onderhandelingen van eeni-
ge jaren geleden betreft ook de gemeente
Bloemendaal. In den laatsten tijd hebben te
Bloemendaal geen onderhandelingen en be
sprekingen meer plaats, omdat Bloemendaal
zich vrijwel buiten de gevaarlijke zone
acht en niet dan voor' een uiterst klein
deel in de nieuwe grensregeling zal worden
betrokken. Bloemendaal heeft zijn strijd te
gen Haarlem gewonnen op een wijze, waar
voor den Bloemendalers een woord van
hulde toekomt. Door machtige relaties in
het college van Gedeputeerde Staten en
bij de regeeringslichamen in den Haag en
aan de departementen is het er in geslaagd
vrijwel ongehavend uit den annexatiestrijd
te komen en slechts een onbeduidende
grensstreek heeft Haarlem overgehouden uit
een aanval, die er op gericht was geheel
Bloemendaal te annexeeren tot aan zee toe.
Het ontstemt de burgerij dat zij gehouden
wordt buiten alle besprekingen, die onmid
dellijk haar beiangen raken.
Briefwisseling wordt geheim gehouden,
het standpunt van een gemeentebestuur in
een bepaalde kwestie tracht men geheim te
houden, Stiekum houdt men raadsvergade
ringen en gaat mén confereeren in den
Haag en in de Jansstraat en komen er mi
nisters of Kamerleden op bezoek, dan
tracht men hen van zijn goed recht te over
tuigen. Den een lukt dat beter dan den
ander, maar over het algemeen stuit hel
den ronden, niet politiek-aangelegden bur
ger tegen de borst.
Die geheimhouding en dat gekonkel geeft
aanleiding' tot allerlei praatjes, die mis
schien geen redelijken grond hebben. Vraagt
men waarom Bloemendaal niet in de grens
regeling wordt betrokken, dan wordt alge
meen door de man-in-de-straat als reden
daarvoor opgegeven dat een hooggeplaatst
Bloemendaler in nauwe familierelatie staat
met den gouverneur dezer Provincie en
vraagt men waarom de nieuwe grens van
Bloemendaal nabij den Korten Zijlweg op
zulk een onmogelijke wijze is getrokken,
dan luidt het antwoord van de man-in-de-
straat dat in die omgeving een familielid
woont van een lid van Gedeputeerde Staten,
dat koste wat wil in Boemendaal wilde blij
ven wonen.
Dergelijke laag-bij-de-grondsche motieven
gespeend aan elk algemeen belang, zijp
fnuikend voor het prestige van onze be
stuurders en dragen er toe bij het respect
van ons parlementaire stelsel volkomen te
vernietigen.
Indien deze praatjes gretig ingang vin
den, dan ligt. dat aan het feit, dat al deze
dingen in het geheim behandeld worden en
dat het groote publiek geen inzage krijgt
van de motieven, die onze bestuurders ifl
een of andere richting sturen.
De departementen maken zich daaraan
schuldig, de ministers, de provinciale be
stuurders en ook onze stadsbestuurders.
Een sterk staaltje hiervan leveren de
jongste besprekingen omtrent de aan Heem
stede te betalen schadevergoeding bij even-
tueele grenswijziging.
Men kent de geschiedenis, want we heb
ben ze reeds meermalen gepenseeld,
In een tijd dat Schoten noodlijdend was
en jaarlijks aan het Rijk een flinke uitkee-
ring kostte, rijpte het plan om Schaten bij
Haarlem te voegen, maar zoowel in den
Haag als in de Jansstraat voelde men dat
het noodlijdende Schoten niet aan Haarlem
kan worden toegevoegd zonder dat Haar
lem eenige compensatie kreeg inden vorm
van gebied, waar meer financieel krachtige
burgers woonden. Toen werd het plan ge
vormd een centraal bestuur te vormen voor
dit heele gewest omvattende Bloemendaal,
Heemstede, Schoten, Haarlemmerliede en
Spaarndam. Dat was het zoogenaamde
„groote plan".- Minister Ruys kon zich daar
mede niet vereenigen en kwam met bet
zoogenaamde „kleine plan" dat de minis
ter aanlokkelijk trachtte te maken door de
bepaling dat Haarlem dan geen schadever
goeding zou behoeven te betalen. Haarlem
vereenigde zich met het kleine plan, blijk
baar denkende aan het spreekwoord, van
hebben is hebben. Minister de Geer vond
het plan zoo, maar meende dat er toch
een schadevergoeding bijhoorde en Minister
Kan nam dit denkbeeld over. Heemstede
immers had den minister verzekerd dat het
verkleinde Heemstede geen bestaansmoge
lijkheid meer bezat, waaruit de minister
zeer terecht de conclusie trok, dat Heem
stede dan geheel bij Haarlem zou moeten
komen. Maar deze conclusie aanvaardde
het gemeentebestuur van Heemstede toen
weer niet. Intusschen, zooals gezegd, bleek
minister Kan het denkbeeld van zijn voor
ganger over te nemen en een schadever
goeding aan H«emstede billijk te achten.
Heemstede immers verliest een derde deel
van zijn belastbaar inkomen en zal daar
door de eerste jaren gehandicapt zijn, Wel
zijn de belastingen in Heemstede zoo laag
dat er best wat op kan, naar het oordeel
van den minister, maar zonder schadever
goeding zouden de. uitgaven te zwaar wor
den en moest Heemstede geholpen worden
de eerste moeilijke jaren door te komen,
In dien geest confereerde minister Kan met
het gemeentebestuur van Haarlem. En hier
begint, naar onze meeniqg, het stadium dat
het gemeentebestuur van Haarlem de bur
gerij opnieuw gelegenheid had moeten ge
ven zich uit te spreken. Het gemeentebe
stuur van Haarlem had bekendheid aan
deze nieuwe phase moeten geven. Ware
he.t denkbeeld gepubliceerd, ongetwijfeld
zou vanuit de burgerij een storm van ver
zet en protesten zijn opgegaan. Het dage-
lijksch -bestuur van de gemeente Haarlem
echter, er op uit om toch maar in alle ge
val een grensverwijding voor Haarlem te
lorceeren, gaf aan het verlangen van den
Minister toe en voorloopig kwam men over.-
een dat door Haarlem een bedrag zou wor
den betaald van gelijk wij hebben ge
publiceerd rónd een half millioen. Hier
van zou het eerste jaar 100.000 worden
betaald en in de volgende tien jaren steeds
kleinere sommen, totdat de laatste jaren
het te storten bedrag een som van 20.000
a 40.000 zou zijn. Heemstede, uiterst
consequent in zijn verzet (van Heemstede's
standpunt uit alleszins te prijzen) weigerde
de schadevergoeding. Profiteerende van de
welwillendheid van Haarlem s gemeentebe
stuur, werd door Minister Kan aan Gede
puteerde Staten van Noordholland gevraagd
een voorstel te doen inzake schadevergoe
ding en daaromtrent het oordeel te vragen
van de gemeentebesturen van Haarlem en
Heemstede. Dat voorstel werd geformuleerd
in de eerste vergadering van Gedeputeerde
Staten, die na zijn verlof weer gepresideerd
werd door den Commissaris der Koningin
zelf. En toen de brief van Gedeputeerden
met hun voorstel Haarlem's gemeentebe
stuur bereikte moge dit wel betreurd heb
ben dat het geen storm van protesten uit
Haarlem's burgerij had gelokt toen er spra
ke was van een half millioen gulden als
schadeloosstelling. Want dan zou het te be
talen bedrag allicht niet hooger dan een
half millioen zijn geworden, terwijl Gedepu
teerden nu het ^ordeel vroegen van Haar
lem's gemeentebestuur over een te betalen
bedrag van 2 milloen te betalen in 20
jaar in afloopende termijnen.
Het gemeentebestuur had dezen brief ze
ker moeten publiceeren om de burgerij ge
legenheid te geven zich nu althans uit de
spreken. Ook dit is echter niet geschied
en zelfs de raadsleden, die zich overigens
unaniem met het voorstel van Gedeputeer
de Staten vereenigden, meenden te moeten
klagen over een gebrek aan deferentie te
genover de burgerij, die haar van een der
gelijke belangrijke aangelegenheid onkun
dig laat.
Men kan hiertegenover aanvoeren, dat
men vertrouwen dient te hebben in de ad
viezen van zijn stadsbestuurders, maar dan
stellen wij daar tegenover dat ook de bur
gerij de motieven, die onze vertegenwoor
digers tot een standpunt leiden, wel eens
wil wikken en wegen. Want wie is ten
slotte de man, die de berekening maakte
dat Haarlem veilig 2 millioen schadever
goeding kan betalen zonder zich daarbij
schuldig te mken aan gebrek aan eerbied
tegenover de Haarlemsche belastingbeta
lers? Hoeveel raadsleden zijn in de gele
genheid geweest de cijfers te bestudeeren?
Weinige. De andere moesten dus afgaan op
het advies van B. en W. en of ieder lid van
dit college een '-
,■-««, - Wie is ten
slotte aus de man, die verantwoordelijk is
voor het feit dat de gemeenteraad, dat de
burgerij van Haarlem zich accoord ver
klaart met de uitbetaling van 2 millioen
schadevergoeding aan de gemeente Heem
stede?
Ons dunkt dat uit de hierboven ontwik
kelde gegevens wel blijkt, hoe onjuist het
is gefeest de annexatie-kwestie zoo bin
nenskamers en zoo geheimzinnig te behan
delen.
Laten wij er bijvoegen dat bij geen en
kele gelegenheid het gemeentebestuur van
Haarlem er in geslaagd is de genomen be
sluiten geheim te houden. De Haarlemsche
Pers kwam er telkens toch wel achter.
Alleen de gemeentebesturen van Heemstede
en Bloemendaal zijn er een enkele maal in
geslaagd de Persmenschen onkundig te la
ten van hun besluiten. Wij schrijven dat
toe aan het feit dat elk Bloemendaler en
elk Heemsteder in deze aangelegenheid de
Haarlemsche persmenschen als hun natuur
lijke doodsvijanden beschouwt. Welke voor
stelling, men moge ons gelooven of niet, toch
niet met de werkelijkheid strookt.
bevredigend waren en dat, in vergelijking
met dezelfde tijdsperiode van het vorige
boekjaar, wederom vooruitgang mocht wor
den geconstateerd.
Voorts is besloten het College van Com
missarissen met een tweetal leden uit te
breiden tot benoeming waarvan te zijner
tijd een vergadering van aandeelhouders
zal worden uitgeschreven.
Het gebouw van de Christelijke Vereeni
ging tot Verpleging van Lijders aan Val
lende Ziekte (B'ethesda Serepta(, alhier zal
eenbelangrijke uitbreiding ondergaan door
het bijbouwen van 'n gebouw voor den huis-
houdelijken dienst, zooals onlangs reeds ge
meld is.
De complete installatie van de daarin
aan te brengen keuken is opgedragen aan
de firma K. Hoesbergen, alhier, terwijl aan
haar eveneens is gegund de aanleg van de
electrische licht- en krachtinstallatie in dezen
nieuwbouw.
Daar door genoemde firma ook reeds aan
„Meer en Bosch" en aan het Stads-Armen
en Ziekenhuis" een dergelijke keuken
installatie werd geleverd en geïnstalleerd,
mag ook deze opdracht ongetwijfeld door
haar als een succes wórden beschouwd.
In de heden gehouden algemeene vergade
ring van aandeelhouders van bovenge
noemde Vennootschap zijn de voorgestelde
statutenwijzigingen aangenomen. Het kapi
taal der Vennootschap, thans 250.000.
bedragende en geheel geplaatst, wordt" ge
bracht op 2.500.000.waarvan voorloo
pig tot J 500.00Q,— aandeelen worden uit
gegeven, zoodat ter plaatsing 250.000.—
zullen worden aangeboden. Na plaatsing zal
beursnoteering worden aangevraagd.
Ter vergadering werd door den Voorzit
ter melding gemaakt van het feit, dat de
bedrijfsresultaten over het eerste- halfjaar
Moderne teistering.
Ten allen tijde is de menschelijke samen
leving gekweld eb verontrust door allerlei
storende geluiden.
Kraaiende hanen in het vroege ochtend
uur zijn de slaaproovende monsters geweest,
die nu langzamerhand in het stadsleven wel
een zeldzaamheid worden. Dan waren er
en zijn er de krijschende katten, die
den mensch in die gedeelten van den nacht
waarin de slaap de meeste verkwikking
brengt, tot den wakenden toestand doemen.
Het heugt nog menigeen, hoe om op
vindingen van menschelijken aard de aan
dacht te vestigen de gramophoon vóór
een tiental jaren de kwelgeest werd van
ieder, bij wien alle muzikaal gevoel nog
niet .was afgestompt. De gramophoon werd
het instrument van dep burgerman, die, als
het weer het gedoogde, de ramen opende,
om buren en voorbijgangers te laten ge
nieten van „De Dollarprinses", „My old
Kentucky Home", gelegenheidszangen,
twistgesprekken, een-acters en wat niet al.
Langzamerhand werd 't ding verdrongen
door de pathéfoon, een verbetering, verge
leken tij het nasale kabaal van de gra
mophoon.
De allerlaatste vinding de radio
dreigt alles wat we in het verleden hebben
meegemaakt, in de schaduw te willen stel
len.
Mijn achter-overbuur heeft het aller
nieuwste toestel met loudspeaker. Het is
een dagelijks weerkeerende prei. De maal
tijden worden opgeluisterd door het ge
kerm, gekraak, geknars, gerommel, gegons,
dat aan'den wijdgeopenden hoorn ontwelt
en dat op alles gelijktj behalve zelfs op een
zeer eleme'ntaire muzikale uiting.
Daar moeten we de omwonenden
doorheen. Het is een van de zegeningen van
den modernen tijd, die we moeten aanvaar
den. Want er is geen macht, die beletten
kan, dat de onverlaat zijn heische machine
inschakelt. En bovendien, zou het niet al
te wreed zijn den man te berooven van
zooveel genot, dat van Londen, Parijs, Ber
lijn uitgezonden wordt, dat zijn levens
vreugde uitmaakt, hem een steun is in be
zoeking en moeilijkheid. Want het is nu
eenmaal een waarheid in het leven: wat
den een een ergernis is, is voor den ander
een vreugde. Werkelijk, we kunnen ons
nog heel wat oefenen in de schoone deugd
van .verdraagzaamheid. Tot we vredig glim
lachen bjj 't krijschen van de i;
Men schrijft ons:
Blijkens een in dit nummer voorkomende
advertentie, is de Wijkverpleging, uitgaande
van de Afdeeling Haarlem der Noord-Hol-
landsche Vereeniging „Het Witte Kruis'',
met 1 Juli ingesteld.
Tot wijkverpleegster is met ingang van
dien datum aangesteld zuster A. G. West,
die zich heeft gevestigd Groote Houtstraat
102, alhier.
De leden der afdeeling Wijkverpleging, zij
dus, die tevens lid van „Het Witte Kruis"
zijn (minimum contributie 1.50 plus 1.
voor Wijkverpleging per jaar) kunnen kos
teloos van deze instelling gebruik maken op
aanvrage door den behandelenden genees
heer.
Men moet echter lid van „Het Witte
Kruis" zijn om lid der Wijkverpleging te
kunnen worden.
De leden van „Het Witte Kruis", die nog
geen lid der Wijkverpleging zijn, kunnen
eveneens, doch tegen een minimum-tari'ef
van 50 cent per bezoek de Wijkverpleegster
bekomen,
Zij die van geen van beiden lid zijn, echter
alleen tegen betaling van minnimum 1.
per bezoek.
Men kan zich nog steeds als lid opgeven
bij den Secretaris der afdeeling Dr. A. van
Dam, arts, Wilhelminastraat 49 en bij den
heer A. W. Michels, voorzitter der commissie
voor Wijkverpleging, Van Heijthuizenweg
24.
Men moet echter minstens één maand lid
zijn vóór men rechten kan doen gelden.
Dit betreft natuurlijk niet degenen, die zich
vóór 1 Juli reeds opgaven.
Het is bekend, dat men als Witte-Kruis-lid
tevens kosteloos gebruik kan maken van
de verplegingsartikelen, door de afdeeling
verkrijgbaar gesteld óp aanvrage van den
medicus, in het magazijn gevestigd Smede-
sfraat no. 27.
De gezamenlijke contributie van 2.50
per jaar kan voor niemand geen bezwaar
zijn.
Het reglement 'der wijkverpleging waarin
alles omtrent deze instelling is geregeld,
wordt binnenkort aan alle leden toege
zonden.
De kwitanties over het 2de halfjaar 1926
zijn of wordeij aangeboden, en het bestuur
rekent op vlotte betaling.
Zoo is de afdeeling Haarlem van deze
sympathieke vereeniging, die reeds zooveel
in 't belang van de Volksgezondheid in deze
provincie en in 't bijzonder in Haarlem
verrichtte op haar 50-jarig jubileum weer
een nuttige instelling rijker, een instelling
die aller steun verdient.
Wij wekken gaarne alle lezers op dien
steun met milde hand te verleenen.
Voor het eindexamen der Meisjesschool
voor Middelbaar Onderwijs te Haarlem
slaagden; M. R. B. Alberts, H. L. J. Blik
slager; A. H. Blomsma; D. Biedenberg; J.
G. Degenaar; C. Doorn; W. Heil; C. Hirsch-
ler; J. N. Keyzer; A. M. Knottenbelt; J. J.
Meyer; A. P. Sluyter; W. H. Smits; M. A.
M. Speenboff; W. Stolp; L. A. J. S. Win-
tershoven.
(Voor den inhoud van deze rubriek stelt
de Redactie zich niet verantwoordelijk.)
CONTROLE OF CHICANES?
Geachte redactie,
In het nummer van Maandag 28 Juni kon
men lezen van een poging tot b e-
rooving op den Nieuwenweg in de Haar
lemmerliede, welke eendeels vreugdevol
stemt, wegens de groote activiteit en zorg
zame opmerkzaamheid oiizer politie, doch
anderzijds eenige verbazing wekt om een
drietal redenen, welke hier moge volgen.
Eerstens lezen wij nergens, dat de politie
te Halfweg, waaronder Haarlemmerliede
ressorteert, in het geding werd betrokken.
De gemeentepolitie ter plaatse is toch aller
eerst aangewezen in de eigen gemeente de
orde te handhaven en te waken over per
sonen, veiligheid en eigendom. Ten tweede
liet men de boeven hun gang gaan, tot op
het allerlaatste oogenblik. Het is wel prach
tig geëncadreerd een man met een revolver
dreigend, een vliegend paard met een in
angst zittend koetsier met op zij van den
wagen en derden man voortsleurende; maar
stel, dat er geschoten werd. Waarom was de
Haarlemsche politie nu te laat in dezelfde
buurt, waar zij verleden jaar met de brand-
kastendiefstal zich te vroeg liet zien? Hier
was een mensch in levensgevaar. Denken
wij ons in de plaats van den- bedreigden
boer, onze geëerbiedigde koningin of een
onzer plaatselijke overheidspersonen. Op de
derde plaats verschijnt een politiehond ten
tooneele. Wanneer besloot de gemeenteraad
een hond aan te schaffen en te doen onder
houden? Dan durven wij te vragen, mag
hier nu werkelijk van „goed-afgericht-te-
zijn' gesproken worden? nier was sprake
van een heel gehoon ie,s. De baas zat men
schelijker wijze gesproken in het nauw en
de hond door zijn gewone instinct gedreven,
trekt voor zijn baas partij, v an eenige speur
derszin was absoluut géén sprake.
Het was een pracht-nummer voor een
filmpartijtje.
Dezer dagen werd ons medegedeeld, dat
niet lang geleden zich ook zoo een film
stukje had afgespeeld. Er was een fiets ge
stolen, de dief werd aangehouden, het rij
wiel in beslag genomen, terwijl de bestolene
er nog niet eens aangifte van had gedaan,
dat zijn stalen ros door een vreemde werd
bereden. Wat een actief optreden! Haarlem
kan gerust slapen, de politie waakt, kon de
pers verkondigen. Voor de rechtbank bleek
het een aanbrengersgeval te zijn en nogwel
een met een luchtje er aan. De aanbrenger
zou namelijk zelf tot diefstal hebben aange
spoord.
Verraderswerk werd ten allen tijde ver
afschuwd.
Het spreekwoord zegt: „met een dief kan
men dieven vangen," doch laat ons er voor
zichtig mede zijn. Tot slot willen wij de
vraag stellen, uit welke kas worden die aan
brengers toch betaald? Als buitenstaanders
dachten wij, dat bij alle overheidslichamen
geen gelden voor andere, dan voor bestemde
doeleinden mochten worden uitgege-en en
hierop voortdurende controle werd ge
oefend.
Caveant consules!
OPMERKER
Geachte redactie.
Gelieve eenige plaatsruimte in uw geëerd
blad af te staan.
In de Nieuwe Haarlemsche Courant van
28 Juni 1926 wordt breedvoerig gesproken
over den Haarlemschen politiehond „Nora".
Ik zou in de eerste plaats willen vragen:
Wat heeft die politiehond „Nora" wel ge
presteerd. Het werk van dezen hond zal zeer
zeker elke trouwe straathond verrichten; het
is immers niets meer, dan bij zijn baas blij
ven staan. Heeft de hond de roovers gepakta
of heeft de agent deze tot staan gebracht,
door middel van zijn vuurwapen? Er wordt
gesproken van een politiehond, doch ik zou
wel eens willen vragen, in welke handen het
certificaat berust, van den z.g, politiehond
„Nora", ten bewijze, dat hij politiehond is.
Op een voorkeuring worden geen certifica
ten verstrekt; dit is alleen een voorkeuring
om deel te mogen nemen aan de politiehon
den keuring. Als ik goed ben ingelicht, heeft
Nora op de voorkeuring te- V elzen 207 pun
ten behaald, bij was dus niet zooals vermeld
no. 1, doch no. 3.
In de tweede plaats zou ik willen vragen,
of het wel juist is, dat de hond Nora is op
geleid door den hoofdagent Mol.
Het is mij bekend, dat de hoofdagent van
politie Mol, thans ongeveer 6 iaar eigenaar
is var. Nora. Deze hond Ijeeft gedeeltelijk zijn
opleiding genoten in de voormalige politie
hondenclub te Halfweg, waarvan veldwach
ter Mulder destijds te Haarlemmerliede de
eigenaar was, die hem het künstige dat hij
thans heeft uitgevoerd, reeds had geleerd
Nu lijkt het ,voor een politiehonden dres
seur een beetie te mal, dat, als men zes jaar
met een hond heeft gewerkt, het nog niet
zoover heeft gebracht, om met zoon hond
een certificaat te kunnen behalen. Er zijn
er toch onder de burgerij maar a! te veel, die
in een jaai. hoogstens twee jaar, hun certifi
caat béhalen. Er zijn mij politie menschen
bekend, die in 3 h 4 maanden, hun hond ter
keuring brengen en een schitterend certifi
caat krijgen.
Is het niet jammer, voor den afgerichten
politiehond, dat men dergelijke honden als
Nora ook al politiehond noemt.
Waar blijft de hondensport. Is het niet uit
den booze, dat de Haarlemsche hurgerij vooi
een dergelijke hond in dienst van de gemeen
te Haarlem belasting moet betalen, terwijl
er als het zoo noodig mocht zijn, gediplo
meerde politie honden, van de hurgerij zijn
te verkrijgen en die toch zeer zeker in de
eerste plaats voor een dergelijken dienst tn
aanmerking zouden moeten komen.
District Haarlem en Omstreken';
Haarlem, 30 Juni "26,
Mijnheer de Redacteur,
Bij dezen zijn wij zoo vrij om U beleefd
te verzoeken, het onderstaande in uw ge
acht blad op te nemen en wij zeggen U
bij voordat hiervoor dank.
Verleden week Donderdag leizen wij it
Uw bla-d een ingezonden stuk over het
persoonlijk-kampioenschap van het dis
trict Haarlem en Omstreken van den Ned.
JL K. Dambond en wij willen een ernstig
woord van protest doen hooren, omdat:
le. De voorstelling als zou het districts-
bestuur schuldig zijn aan het minder pret
tige verloop onjuist is, omdat dit slechts
te wijten is, aan het onsportief optreden
van een enkelen deelnemer.
2e. Degene, die het stuk géschreven heeft,
zich mengt in zaken, die hem absoluut niet
aangaan.
3e. De critiek blijkens het voorgaande
alleen afbrekende critiek wil zijn. te meer
waar er geen middelen aan de hand worden
gedaan om verbetering tot stand te brengen.
4e. De schrijver zich niet schaamt zich te
verschuilen onder de letters: D. H. W. en
daardoor toont zich niet verantwoordelijk
te willen stellen voor zijn schitterend
geschrijf.
U, Mijnheer de Redacteur nogmaals dan
kend voor de verleende plaatsruimte,
teekenen wij
Hoogachtend
Namens het Districtsbestuur
van Haarlem en Omstreken
van den Ned. R. K. Dambond
JOS OPDAM,
Secretaris.
HET PERSOONLIJK KAMPIOENSCHAP.
In het nummer van Vrijdag 25 Juni j.L
meent iemand, welke aich achter eenige zeer
gewichtige initialen (D.H.W.) veilig voelt, bo
venbedoelden wedstrijd aan critiek te moeien
onderwerpen.
Natuurlijk deugt van de geheele regeling
etc. niets. Hoe zou het ook anders kunnen.
De regeling enz. is immers in handen van
menschen die misschien veel kunnen weten,
maar daarvan hebben zij geen verstand. Hoe
het dan wel moet? Laten dat die bestuurs
leden maar uitzoeken, het is voldoende als
ik, mijnheer D.H.W., als mijn meening te ken
nen geef, dat het hoog noodig is, dat het
bestuur eens maatregelen treft dat de wed
strijden een aangenamer en vlotter verloop
hebben.
Terloops wordt er nog een veeg uitgedeeld
aan het bestuur van den Ned. R.K. Dambond
en aan ondergeteekende.
Wie is die meheer D.H.W.? een lid van den
R.K. Dambond? Waarom wendt hij zich dan
niet tot zijn bondsbestuur of maakt gebruik
van het bondsorgaan, waarin hij toch veel
eerder kans heeft dat hij met zijn critiek
(wanneer deze tenminste goed bedoeld is en
er waarheid in schuilt) iets kan bereiken. Is
meheer D.H.W. geen lid van die dambeweging
wat noopt hem dan om zich als een pionnier,
ongevraagd en geheel ongewensebt, voor die
leden op te werpen.
Of meent meheer D. H. W., dat er nog niet
genoeg menschen zijn die wel kunnen afbre
ken maar nog nimmer iets hebben opge
bouwd, dat hij zich ook in deze gelederec
moet scharen? In dit geval zouden we hem
willen verzoeken een ander object voor cri
tiek te willen nemen,
H- REGOUW.
Rotterdam
