Binnenlandsch Nieuws
De Nederlandsche Congressisten
uit Chicago teruggekeerd.
De Brabantsche Textiel
arbeiders.
Het 14e Internationaal
Scheepvaartcongres.
De buitenlandsche reis der
Koninklijke Familie.
Een 75-jarig .jubileum
gemeentewet.
De Eerste Kamerverkiezingen.
Het pensioenfonds voor
weduwen en weezen van
onderwijzers.
Actie tegen de vangst van
beschermde inlandsche vogels.
STATEN-GENERAAL.
Eerste Kamer.
Regeling van werkzaamheden.
De verhooging en verzwaring
van de Maasdijken.
De uitvoer van Nederlandsche
steenkolen.
De buitenlandsche reis
der Kon. Familie.
Het advies van de Staatscom
missie voor het Muntwezen.
AlgemeenR. K. Middenstands-
bedrijf sraad.
Bestuursvergadering v. h. R.-K.
Werkliedenverbond.
UÏT ONZE OOST.
De onlusten in Atjeh.
MARKTNIEUWS.
Sisterenmorgen is het ss. „Rotterdam,"
waarop zich de Nederlandsche congressis
ten van het Internationaal Eucharistisch
Congres te Chicago bevonden te Rotterdam
gearriveerd.
Over de aankomst schrijft de „Msbd."
o.m. het volgende
Door den mist werd de aankomst van de
„Rotterdam" verlaat, zoodat, toen wij om
half zeven bij de loods aan de Wilhelmina-
kade aankwamen, de boot nog bij lange na
niet in zicht was. Wel hoorden wij dat de
„Rotterdam" te kwart vóór zes Hoek van
Holland»was gepasseerd.
Geduldig wachten op de nog niet heetge-
blakerde kade achter de loods was dus het
verstandigste. Inmiddels verschenen de per
sonen, die den Aartsbisschop en zijne mede
reizigers kwamen verwelkomen.
Wij merkten o.a. op den ZeerEerw. Pas
toor A. J. H. Wreesman van de parochie der
H. Elisabeth, die namens den ZeerEerw.
Deken van Rotterdam, Pastoor J. G. van
Heeswijk ter verwelkoming aanwezig was
den HoogEerw. Heer Mgr. B. A, de Wit,
Vicaris-Generaal van het Aartsbisdom en
Dr. W. Mulder, secretaris Van Z.D.H. den
Aartsbisschop. Dezen arriveerden per auto
uit Utrecht om met Mgr. ten spoedigste
weer naar de Bisschopsstad te kunnen te-
rugkeeren, eenige Heeren geestelijken, als
mede vele belangstellenden en familieleden
van de congressisten.
Toen we in de loods gekomen waren, was
de boot reeds in zicht door drie sleepboo-
ten werd zij achterwaarts vóór het loodsge-
bouw gesleept. Van de opvarende congres
sisten was dknvankelijk nog weinig te zien,
tot het debarquement begon en Pastoor G.
de Bruijn uit Schoondijke en Kapelaan
Schneider als de eersten, voet aan wal zet
ten. De begroeting was allerhartelijkst, over
en weer .regende het vragen.
Te ruim half negen kwam Z.D.H. Mgr.
H. van de Wetering, vergezeld van zijn se
cretaris, den WelEerw. Heer J. v. d. Burg,
de loopplank af. De Kerkvorst werd lang en
hartelijk toegejuicht en het eerst door Pas
toor Wreesman verwelkomd namens den
Deken van Rotterdam en de Katholieken
van Nederland.
Mgr. toonde zich als steeds eenvoudig en
beminnelijk, vertelde dat hij niets geen hin
der had gehad van vermoeienis op reis en dat
hij het congres als welgeslaagd beschouwde.
De douaneformaliteiten verliepen vlot en
Zonder stoornis, zoodat nog voor negenen de
Aartsbisschop met den Vicaris-generaal en
zijn beide secretarissen plaats had genomen
in den Aartsbisschoppelijken auto, welke hen
nog vóór den middag in Utrecht terugbracht
De overige congressisten die eveneens al
len in goeden welstand de reis hadden af
gelegd, zijn voor het meerendeel eveneens
heden naar hunne woonplaatsen terugge
keerd
Alleen Pastoor v. Aken en Kapelaan Pau-
lussen uit Schiedam zijn nog niet gerepa
trieerd, zij arriveeren met de volgende boot.
Uit Eindhovep meldt men aan de Msbde:
Naar aanleiding van het bericht, volgens
hetwelk bij verschillende fabrikanten van het
zuiden des lands, het voornemen zou be
staan, om spoedig tot een tijdelijke sterk in
grijpende loonsverlaging over te gaan, in
verband als onhoudbare concurrentie, welke
op de wereldmarkt van de valuta-zwakke
landen wordt ondervonden, kunnen we het
volgende mededeelen
Bij informatie is ons gebleken, dat door
de R. K. werkgevers in het textielbedrijf
geen beslissing is genomen ten opzichte van
een loonsverlaging. Van de zijde van den
R. K. Textielarbeidersbond vernemen we,
dat ook bij hen niets van een dergelijke loons
verlaging bekend is.
Bij K. B. zijn benoemd tot gedelegeerden
ier Nederlandsche Regeering voor hef in
December 1926 te Cairo te houden 14e
internationale Scheepvaartcongres, ir. dr.
H, Wortman, directeur-generaal der Zui
derzeewerken; ir. dr. L. R. Wentholt, hoofd
ingenieur van den Rijkswaterstaat te Nij
megen; ir. P. van Braam van Vloten, hoofd
ingenieur, chef van den technischen dienst
der kustverlichting ir. E. van Konijnen
burg, hoofdingenieur-directeur van den Rijks
waterstaat met verlof en Jhr. C. J. A. Rei
gersman, hoofdingenieur-directeur van den
Prov. Waterstaat van Noord-Holland te
Haarlem. De laatstgenoemde twee gedele-
geerder} zijn benoemd buiten bezwaar van 's
Rijks Schatkist.
Hoewel de berichten omtrent den gezond
heidstoestand van H. M. de Koningin be
vredigend zijn, heeft H. M. Maandag haar
appartementen nog niet verlaten. Prins
Hendrik maakte met Prinses Juliana een
wandeling in de onmiddellijke nabijheid
van Sankt Beatenberg. De weersgesteld
heid blijft voortreffelijk.
P?Bij de opening van de algemeene vergade
ring van de Vereeniging van Nederlandsche
Gemeenten te Middelburg, meldt de „Tel."
hield de voorzitter, dr. G. P. Fockema An-
dreae, burgemeester van Utrecht een rede
naar aanleiding van het 75-jarig bestaan der
Nederlandsche Gemeentewet. Na een apercu
van de belangrijkste.bepalingen dezer wet in
haar historisch verband en haar ontwikke
ling, besloot de spr. met de volgende beschou
wingen
Voor hoe lang zou de wet gelden Toen
de beraadslagingen in de Tweede Kamer, den
12den Mei 1851 aangevangen, op 4 Juni d.a.v.
genaderd waren aan het slotartikel, over de
inwerkingtreding, kwam een der leden met
een voorstel van deze strekking, wat de wet
vóór'den 31sten December 1861 in nadere
overweging zou worden genomen, dus als
het ware eerst 10 jaren op proef zou werken.
Het werd, na korte bestrijding van den mi
nister en een der Kamerleden, met een groote
meerderheid verworpen.
De wet trad dus in werking, zonder dat aan
den duur harer geldigheid een bepaalde grens
was gesteld.
Dit amendement werd gedragen door de
overtuiging van den voorsteller „de be
schuldiger" zeide Thorbecke dat het wets
ontwerp den publieken geest verdooft, dat
het centraliseert, dat het een ijzeren wet is.
De minister ontkende dit met stelligheid,
evenals hij ontkende, dat de vorige Grondwet
(die van 1815 dus), den publieken geest ver
doofde. „Ik meen" zeide hij „dat het
een onrechtvaardige beschuldiging is tegen
die Grondwet. Maar hetgeen-den publieken
geest verdoofd heeft, onder de werking van
die Grondwet, dat was de geest van het Gou
vernement, de geest der gouvernementen
van 1815 af. Die geest van het gouvernement
die niet strekte, om bekwaamheid op den
voorgrond te brengen, om aan vrijheid van
oordeel een stem te geven, om medewerking
op te roepen die geest is verdoovend ge
weest voor den pubheken geest
Deze zeer ernstige vermaning was door
Thorbecke zeker ook voor de toekomst be
doeld, en zijn woord was dat van een profeet.
Laat ieder zich zijn waarschuwing voor ge
zegd houden. Inderdaad, het komt in hcoge
mate aan op den geest van het gouvernement,
in deze ook van de hoogere organen, welke
de toepassing en ontwikkeling van ons Ge
meenterecht mede in de hand hebben. Door
onnoodige bemoeizucht, door het zich zetten
op andermans stoel, kunnen zij de zelfstan
digheid en de vrijheid der gemeente tegen de
beginselen van ons staatsrecht ir.knotten,
hare groeikracht schaden, maar door verstan
dig, bezadigd toezicht en krachtig ingrijpen,
als het inderdaad noodig is, niaar ook niet
eerder, kunnen zij dan de door Thorbecke
in zijn wet neergelegde beginselen, waarvan
gebleken is, dat zij alle gelegenheid bieden
voor een rijke ontplooiing der gemeenten,
een zegenrijke toepassing verschaffen.
„In den wensch dat de wet aan de ingeze
tenen, zooveel mogelijk, de regeling hunner
eigene belangen vrij late, en het hooger ge
zag eer daarop doen toezien, dan zich daarin
mengen, deelt de Regeering," aldus schreef
Thorbecke op de eerste bladzijde der Memo
rie van Toelichting.
Blijft men zich van de juisheid dezer stel
ling te bevoegder plaatse bewust, dan zullen
wij, naar spr. vertrouwe, met Thorbecke's
riemen nog best eenigen tijd kunnen roeien
zonder te stranden, te verdrinken of de ge
meenten of den Staat aan andere ernstige
gevaren bloot te stellen.
In de groep Gelderland, Overijssel, Gro
ningen en Drenthe zijn de navolgende can-
didatenlijsten ingediend
R. K. Staatspartij Door de R. K. Sta-
ten-leden in de provincie Gelderland 1. J.
F. C. Arntz, te Nijmegen; 2. P. T. H. M.
Dobbelman, te Nijmegen; 3. M. C. E. Bon-
gaerts, te 's-Gravenhage; 4. P. J. S. Serra-
rens, te Rijzenburg; 5. G. W. J. van Koe
verden, te Buren; 6. mr. J. R. H. van Schaik,
te 's-Gravenhage.
Verder door de R. K. Statenleden in de
provinciën Overijssel, Groningen en Drenthe
een gelijkluidende lijst bevattende de namen
van 1. J. C. L. van der Lande, te Ubber-
gen; 2. Ant. J. Schoenmaker, te Deventer;
3 H. Ruiter, te Arnhem; 4. P. J. Serrarens, te
Utrecht.
A. R. Partij Door de A. R. Staten-leden
in alle vier provinciën de volgende gelijk
luidende lijst1. H. Colijn, te 's-Graven-
hage; 2. mr. P. A. Diepenhorst, te Amster
dam; 3. dr. H. Franssen, te Zwolle; 4. jhr.
5. van Citters, te Brummen; 5. H. Timmer,
te Meppel; 6. D. H. R. Harrenstein, te Spyk
(Gr.); 7. ds. G. Hofstede, te Blokzijl; 8. Jhr.
J. Beelaerts van Blokland, te Oosterbeek; 9.
P. H. Hummelen, te Groningen.
C. -H. Unie Door de C. -H. Staten-leden
in alle vier provinciën de volgende gelijk
luidende lijst1. mr. W. L. Baron de Vos
van Steenwijk, te Wijhe; 2. mr. O. J. E.
Baron van Wassenaar van Catwyck, te 's-Gra
venhage; 3. J. Knoppers, te Meppel; 4. prof.
dr. J. de Zwaan, te Groningen; 5. J. C. Wolt
huis, te Vroomshoop; 6. mr. dr. C. O. P.
Baron Creutz te Bennekpm (gem. Ede); 7.
H. A. Robaard, te Hoogeveen; 8. mr. E. J.
Thomassen a Thuessink van der Hoop
van Slochteren, te Slocnteren.
S.D.A.P. Door de S.D.A.P.-Staten-
leden in alle vier provinciën de volgende ge
lijkluidende lijst 1. mr. M. Mendels, te
Amsterdam; 2. E. Rugge te Groningen; 3.
L. M. Hermans, te Arnhem; 4. J. Oudegeest
te Amsterdam; 5. J. F. Ankersmit, te Am
sterdam; 6. mevr. H. Brok, geb. Troelstra,
tc Rolde; 7. L. J. H. Eversen, te Haren
(Gron.); 8. J. Vleming, te Hattem.
Vrijheidsbond Door de V. B. Staten
leden in alle vier provinciën de volgende
gelijkluidende lijst 1. mr. H. Smeenge, te
Amsterdam; 2. mr. A. J. baron van Nagel,
van Ampsen, te Lochem; 3. J. van Gelder
man, te Losse 4. dr. S. E. B. Beerema,te
Usquert, 5. jhr. mr. A. W van Holthe tot
Echten, te Assen; 6 J Smid. te Voorburg;
7 mr. J. van Gilse, te Steenwiik.
V.-D. Bond Door de V.-D. Staten
leden in alle vier provinciën de volgende ge
lijkluidende lijat: 1. J. B. Westerdijk, te
Uithuizermeeden; 2. J. Wuite Jzn., te Hui-
zum; 3. mr. H. I. Schönfeld, te Winschoten;
4. mr. dr. H. P; de Wilde, te Arnhem; 5. mr.
W. Doornbos, te Meppel.
Staatk. Geref. Partij. Door de S. G.
(Staatk. Geref.) Staten-leden in de provin
ciën Gelderland en Overrijssel de volgende
gelijkluidende lijst: 1. ds. G.H. Kersten, te
Rotterdam; 2. ds. P. Zandt, te Delft3. El
Kuyk, te Amsterdam.
In de groep Zuid-Holland zijn de navolgen
de candidatenlijsten ingeleverd
R. K. Staatspartij Door de E. K. Staten
leden 1. J. J. G. baron van Voorst tot Voorts
te Arnhem 2. prof. dr. A. M. A. A. Steger,
te 's-Gravenhage 3. ir L. J. M. Feber, te
's-Gravenhage 4. F. L. D. Nivard, te
Rotterdam 5. L. F. Guit, te 's-Gravenhage
6. H. Bader, te Sassenheim 7. mevr. P. A,
F. Steenberghe, geb. Engeringh, te Soest
8. jhr. mr. L. E. N. M. von Fisenne, te Rijs
wijk, (Z.-H.) 9. ir. H. J. W. Thunissen te
's-Gravenhage10. F. N. V. Quant, te
's-Gravenhage.
A.-R. Partij Door de A.-R. Staten-leden:
prof. mr. A. Anema, te Haarlem 2. mr.
P. E. Briët, te Leiden 3. H. Amelink, te
Utrecht4. mr. V. H. Rutgers, te 's-Graven
hage 5. J. v. d. Molen Tzn., te Oosterbeek
(Geld.)6. W. Warnaar, te Sassenheim
7. dr. J. Severyn, te Dordrecht 8. dr. J.
T. Reitsma, te Rotterdam 9. mr. H. W.
Hovy, te Lcosduinen 10 mr. A. Baron van
Heeckeren van Keil, te Rhcden.
C.-H. Unie Door de C.-H. Staten-leden*:
I. jhr. mr, dr. N. C. de Gijselaar, te Leiden
2. mr. A. van der Hoeven, te Rotterdam
3. dr. C. J. K. van Aalst, te Amsterdam
4. mr. dr. C. O. P. baron Creutz te Benne-
kom (Gem. Ede) 5 jhr. dr. J. W. H. Rut
gers van Rozenburg, te Baarn 6. prof. dr.
F. de Vries, te Rotterdam 7. H. J. de Groot
te 's-Gravenhage 8. C. L. van Wiilems-
waard te Schoonhoven.
S. D. A. P.Door de S. D. A. P. Staten
leden 1. A. B. de Zeeuw, te Rotterdam
2. F. L. Ossendorpm te Amsterdam 3. P.
Danz, te Amsterdam 4. W. Drees, te 's-Gra
venhage 5. J. van Zutphen, te Hilversum
6. dr. L. Heijermans te Amsterdam7.
1. G. Keesings, te-Laren (N.-H.).
Vrijheidsbond Door de V.B. Staten
leden 1. mr. P. Rink, te 's-Gravenhage J,
2. J. Koster, te Heerlen 3. mr. A. C. Crena
de Jong, te 's-Gravenhage 4. P. J. de Kan
ter, te 's-Gravenhage 5. mevr. E. W. Dy-
serinck, te 's-Gravenhage 6. D. J. Hulshoff
Pol, te 's-Gravenhage 7. mr. L. Trouw, te
Brielle.
V.-D. Bond Door de V.-D. Staten
leden 1. mr. M. Slingenberg, te Haarlem
2. mevr. W. A. L. Ros geb. Vrijman, te
's-Gravenhage 3. H. Snijders, te Middel
burg 4. mr. W. H. M. Werker, te 's-Gra-
venhage.
Staatk. Geref. Partij Door de S. G.
(Staatkundig Gereformeerde) Staten-leden
1. ds. G. H. Kersten, te Rotterdam 2. ds.
P. Zandt, te Delft3. E. Kuyk, te Amster
dam.
Op vragen van het Tweede Kamerlid, den
heer Van Zadelhoff.
1. Is het den minister bekend, dat bij
arrest van den Hoogen Raad, dd. 22 April
1926, is uitgemaakt, dat van de onderwijzers
en onderwijzeressen, bedoeld in art. 156 der
Pensioenwet die tijdig verklaard hebben
bij hun vroegere verklaring, dat zij niet
wenschen te worden opgenomen in het Pen
sioenfonds voor weduwen en weezen, te wil
len blijyen geen pensioenpremie voor we
duwen- en weezenpensioen had .mogen wor
den geheven van 1 Januari 1923 tot 1 Juli
d.a.v.
2. Weet de minister, dat door een groot
aantal gemeente- en schoolbesturen die pre
mie wel is geheven, en de betrokkenen dus
van 1 Januari 1923 tot 1 Juli 1923 recht heb
ben op terugbetaling van het bedrag
3. Zoo ja, is de minister dan bereid, ten
spoedigste een aanschrijving te zenden aan
de betrokken besturen, opdat op korten ter
mijn de terugbetaling van het te veel gestort-
te aan de belanghebbenden geschiede
heeft de minister van Onderwijs, Kun
sten en Wetenschappen geantwoord
1 en 2. Deze vragen beantwoordt onder-
geteekende bevestigend.
3. Een aanschrijving, als in deze vraag
bedoeld, is onder dagteekening van 25 Juni
1926 tot de gemeente- en de schoolbesturen
gericht.
Het onlangs te 's-Gravenhage gevormde
uitvoerend comité tot opheffing van de
vangst van beschermde inlandsche vogels,
deelt mee, dat thans bij dit comité aangeslo
ten zijn 15 algemeene bonden en plaatselijke
vereenigingen met een gezamenlijk ledental
van 23.735. Bij eenige besturen is de aan
sluiting nog in behandeling.
Het uitvoerend comité bestaat uit gedele
geerden van de Nederl. Vereeniging tot be
scherming va(i dieren (de heer ir. D. de
Clercq te Zandvoort, voorzitter), der Vereen-
ging voor Vogelbescherming 's-Gravenhage
en Omstreken (de heer W. Tolsma, secre
taris), het Jack Londen verbond (de heer H.
G. van *Harrevelt, penningmeester), de Ne
derl. Natuurhistorische Vereeniging (de heer
dr. Joh. H. van Burkom), den Bond van po
litieambtenaren in Nederland tot bescher
ming van dieren (de heer C. A. A. Last) en
den Nederl. Jeugdbond voor Natuurstudie
(de heer Kees Ittmann).
De Eerste Kamer der Staten Generaal
kwam Dinsdagavond bijeen onder voorzitter
schap van J. J- G. Baron van Voorst tot
Voorst.
Na het trekken der afdeelingen en het
verkiezen van voorzitters en onder-voor
zitters deelt de VOORZITTER mede, dat de
afdeelingen hebben benoemd tot voorzitters
de heeren Anema, van Lanschot, de Vlugt,
Smeenge en de Vries, en tot ondervoorzitters
de heeren Hoffmans, Slingenberg, Janssen,
Diepenhorst en Rink.
De VOORZIT! ER deelt mede dat de
Centrale Afdeeling besloten heeft heden
avond onmiddellijk na afloop der openbare
vergadering, eenige wetsontwerpen in de
afdeelingen te doen onderzoeken en morgen
ochtend te 11 uur eenige andere wetsont
werpen in 'de afdeelingen te doen onder
zoeken.
Voorts stelt de Voorzitter aan de orde in
een hedenmiddag 2 uur te houden openbare
vergadering een aantal wetsontwerpen, waar
van reeds kennisgeving aan de leden is ge
schied.
De vergadering wordt verdaagd tot heden
middag 2 uur.
Steun der regeering wordt gevraagd.
Door het Tweede Kamerlid Deckers waren
de volgende schriftelijke vragen gesteld
1. Heeft de Minister kennis genomen van
de door Ged. Staten van Noord-Brabant aan
de Stafen dier prpvincie gedane voorstellen
tot verhooging en verzwaring van den linker-
Maasdijk van de Maashees tot de Die
2. Is de Minister bereid te bevorderen, dat
dit voor de veiligheid en de welvaart van een
groot deel van Noord-Brabant dringen nood
zakelijk werk, waarvan de kosten op
f 1.650.000 zijn geraamd, van Rijkswege
wordt gesteund en zoo ja, tot welk bedrag?
Het antwoord van den heer Van der Vegte,
Minister van Waterstaat, hierop luidt als
volgt
1. Deze vraag kan bevestigend worden be-
woord
2. Door Gedeputeerde Staten van Noord-
Brabant is voor de uitvoering van de nood
zakelijk geachte verhooging en verzwaring
der Maasdijken in die provincie Rijkssteun
gevraagd. Dit verzoek wordt nog onderzocht.
Een beslissing kan nog niet worden genomen,
zoodat Gedeputeerde Staten nog geen ant
woord op hun verzoek konden ontvangen.
Totdat cp dit verzoek zal zijn beslist, schijnt
het ond'ergeteekende praematuur «p de ge
stelde vraag antwoord te geven.
De samenwerkende mijnwerkersorgani
saties hebben het volgend schrijven verzon
den aan de contactcommissie
Volgens opgave van het Britsch Mijn-
bouwminïsterie zijn gedurende het conflict
in den Engelsehen mijnbouw van 1 Mei tot
21 Juni 1926 van Holland uit 61.000 ton ko
len in Engeland ingevoerd.
Ten einde na te gaan in hoeverre deze
opgave juist is en in hoeverre deze kolen uit
de Limburgsche mijnen afkomstig zijn, ver-
Zoeken wij de ondernemers beleefd om zoo
mogelijk ten spoedigste te willen mededee
len of door de Hollandsche mijnen hetzij di
rect hetzij indirect kolen voor Engeland ?ijn
geleverd, en zoo ja, in welk quantum.
H.M. de Koningin, de Prins en de Prin
ses zijn gistermorgen vroeg naar de Jung-
frau-joch. 3500 meter hoog, gegaan. De vor
stelijke personen hadden stralend "zomer
weder. Zij hadden een prachtig uitzicht op
de sneeuwbergen. Het gezelschap heeft bij
zonder genoten.
De Koningin is thans geheel hersteld.
Om zes uur keerde de koninklijke familie
naar Beatenburg tei^g.
Het verblijf in Zwitserland is verlengd tot
Maandag a.s. Dan wordt de terugkeer naar
Nederland aanvaard.
Verschenen is het advies aan H. Ma de
Koningin van de Staatscommissie, ingesteld
bij Kon. Besluit van 6 April 1921, No. 19
met opdracht te dienen van advies over de
vraag of de toestand op het gebied van
het Muntwezen in Neerland en Neder-
landsch-Indië wijziging van de desbetreffen
de regelingen in het bijzonder met be
trekking tot de bestaande eenheid van
munt -noodfg of wenschelijk maakt, en
zoo ja, welke wijzigingen; zulks met mede-
dceüng van haar gevoelens over de daar
mede samenhangende vraagstukken.
Deze Commissie bestaat uit de heeren; Mr.
G. Vissering, voorzitter; P. Bredius, Prof.
Mr. G. W. J. Bruins, F. de Fremery, Mr.
J. Gerritzen, Mr. J. Hofstede de Groot. Mr.
W. M. J. van Lutterveld, tevens secretaris;
Mr. W. Suermondt Lzn. en F. P. J. Vester.
Het advies luidt, volgens de samenvat
ting door de Commissie bij haar verslag
van hare bevindingen gevoegd als volgt;
le. Handhaving van de bestaande eenheid
van munt in Nederland en in Indië ten op
zichte van de gouden munten.
2e. Opheffing van de bestaande eenheid
van munt van rijksdaalders en guldens, doch
die wijziging geleidelijk toepassen bij her-
munting van afgesleten stukken en nieuwe
aanmuntingen. Maatregelen ter voorkoming
van schade voor Indië uit ontmunting van
niet onder vigueur van de Indische Munt
wet 1912 gedane aanmuntingen.
3e. Verlaging in Nederland van den rijks
daalder en gulden tot een betaalmiddel tot
beperkt bedrag, aanvankelijk tot een bedrag
van ten hoogste honderd gulden voor iedere
muntsoort.
4e. Afschaffing in Nederland van 'net
halve guldenstuk.
5e. Aanhouding van het Nederlandsche
en van het Nederlandsch-Indische munt-
fonds en blijvende storting daarin van alle
aanmuntingswinsten en van gekweekte ren
ten.
6e, Intrekking zoolvel voor Nederland als
voor Indië van de wet van 27 November
1919 (Staatsblad no. 786] betreffende de ver
laging van het gehalte van grove zilveren
munten tot 720/1000.
7e. Indien wordt besloten tot handhaving
van klein papiergeld, de volgens de gelden
de noodregeling bestaande ongedekte zil
verbons te vervangen door een beperkten
omloop van goudcertificaten van, 214 gulden
in Nederland en van 2)4 gulden en van één
gulden in Indië, gedekt door goud of goud
wissels voor de volle tegenwaarde.
8e. Het muntloon te brengen voor reke
ning van den Staat. Aan de Nederlandsche
Bank door de Regeering vrijstelling van be
taling harer biljetten in gouden munt te
verleenen en betaling in gouden baren toa
te staan, wanneer bijzondere omstandighe
den daartoe aanleiding geven. Temeer de
genoemde vrijstelling mogelijk te maken,
indien de Wetgever er niet toe mocht over
gaan het muntloon voor rekening van den
Staat te brengen.
9e. De beslissing of Indië een eigen munt-
inrichting in het leven zal roepen, moet
aan Indië worden overgelaten. Vooralsnog
is die maatregel niet aan te bevelen."
Bij het advies en het verslag van hare
•bevindingen doet de Commissie als bijla
gen gaan hare briefwisseling betreffende de
uitvoering van de wet van 27 November
1919, Stbl, no. 786 (gehalteverlaging van de
grove zilveren munten) en beschouwingen
over het vestigen van een afzonderlijke
muntinrichting voor en in Nedêrlandsch-
Indië, bevattende deels nog niet gepubli
ceerde bescheiden.
Als een bijzondere bijlage treft men aan
een „Nota van Lutterveld", zijnde een per
soonlijke nota van het lid, tevens secretaris
van de commissie, Mr. W. M. J. van Lut
terveld, betreffende de door Nederlandsch-
Indië gederfde winsten op aanmuntingen.
Dezer dagen vergaderde te Utrecht hel
bestuur van de Algemeene R.K. Midden-
standsbedrijf sraad.
De heer Dr. van Beurden werd door het
oudste lid van den Raad, den heer Boon,
met passende woorden als voorzitter ge
ïnstalleerd. Dr. van- Beurden aanvaardde
zijn functie met een rede, waarin spr. erop
wees, dat hij na lang aarzelen besloot het
zoo gewichtige voorzitterschap van den
Raad te aanvaarden. Het groote b*lang, dat
door het ijveren voor bedrijfsorganisatie
wordt gediend, heeft spr. ten slotte doen
besluiten de functie te aanvaarden.
Het is spr.'s meening nog altijd, dat het
belang van Kerk en Maatschappij ten nauw
ste verbonden is met de sociale verhou
dingen in het bedrijf. Zijn die slecht, dan
lijdt daaronder en de Kerk en de Maat
schappij. Het is daarom mede de taak van
den Raad de mooie solidarteitsgedachte,
die vooral de laatste 30—40 jaren door tal
van Katholieke sociologen met zooveel
overtuiging werd verdedigd, in het werke
lijke leven "te doen doordringen en er naar
te doen handelen.
Besloten werd, dat in samenwerking met
de centrales, den R.K. Middenstandsbond
en het Werkliedenverbond, getracht zal
worden het aantal bedrijfsraden uit te brei
den.
Doordat de geneigdheid daartoe bij ver
schillende vakbonden blijkt te bestaan en
de lust tot organisatie weder toeneemt,
wordt aangenomen, dat binnen afzienbaren
tijd verschillende Bedrijfsra'den zullen kun
nen worden opgericht.
Een werkprogram werd ontworpen en zal
met de aangesloten Bedrijfsraden worden
behandeld.
Een reglement voor de aangesloten Raden
zal op de e.k. Algemeene vergadering aan
de orde worden gesteld.
Met de besturen van de Centrales zal in
overleg worden getreden om le bereiken,
dat de Algemeene MiddenstandsbeprijL-
raad zal kunnen fungeeren als "Midden-
standscommissie voor Werkplaatsopleiding
terwijl de bedrijfsraden zouden worden aan
gewezen om bedrijfsgewijze de werkplaats
opleiding, overeenkomstig de bepalingen
van de Nijverheidsonderwijswet ter hand te
nemen.
De functie-verdeeling had tot resultaat,
dat zal fungeeren als: secretaris: A. C. de
Bruijn, Utrecht, Drift 812; Penningmees
ter: W. Boon Jzn., Krommenie; Algemeen
bestuurder Fr. van Rossum, Hilversum; A.
A. van Hamersveld, Amsterdam.
Een beschouwing werd gewijd aan de
vraag; Pers en Bedrijfsorganisatie.
Met genoegen werd geconstateerd, dat
de Katholieke pers algemeen de groote bc-
teekenis van goede bedrijfsorganisatie-be
ginselen erkent en dat op hare medewer
king ter verbreiding dier beginselen kan
worden gerekend.
Besloten werd ten slotte zoo spoedig mo
gelijk een vergadering te beleggen met de
aangesloten bedrijfsraden.
Maandag j.l. vergaderde het Bestuur
van het R.K. Werkliedenverbond.
In zijn openingswoord feliciteerde de
voorzitter het bestuurslid van Rijen alsnog
met zijn 20-jarig bestuurslidmaatschap.
Medegedeeld werd, dat: a. de Verbonds-
retraite zal plaats hebben van 19 tot 22
October a.s. in het Retraitehuis le Vught;
b. een schrijven werd ontvangen van den
secretaris van den Raad van Overleg, mel
dende, dat abusievelijk geen mededeeling
werd gedaan van het resultaat van het
„overleg" inzake de houding aan te nemen
ten opzichte van de reorganisatie der R.K
Staatspartij c. volgens mededeeling van het
I. C. V. bij dit Verbond nog geen verzoek
om steun voor de Engelsche mijnwerkers
was ontvangen.
Besloten werd: le. in een volgende Ver-
bondsvergadering, in verband met het St.
Franciscus-Eeuwfeest een rede te doen
houden over het sociale werk van St. Fran-
ciscus en zijn invloed voor de maatschap
pij; 2e. aan den R.K. Middenstandsbedrijfs-
raad over te dragen de bevoegdheid, ten
opzichte van de werkplaatsopleiding oor
spronkelijk aan de Centrales toegedacht;
3e. inzake de bevordering van het Zieken
fondswezen zooveel mogelijk samenwer
king met andere organisaties te betrach
ten; 4e. op organisatorische gronden niet
ermee accoord te gaan, dat het bestuur
eener afdeeling van een niet bij het Ver
bond aangesloten R.K. Vakbond zitting
krijgt, in den bestuursraad eener plaatse
lijke organisatie; 5e. op verzoek van het
Centraal-comité tot bevordering van R.K.
Patronaatsbelangen den heer Nijkamp te
benoemen tot medewerker aan „De Jonge
Wacht."
Besproken werd het vraagstuk der vrou
wenorganisatie en de verhouding van het
Verbond tot de R.K. Staatspartij. Algemeen
was de vergadering van oordeel, dat een
definitief oordeel over de reorganisatie der
R.K. Staatspartij, gezien de besluiten der
Bondsvergadering van die Partij, eerst ge
nomen kan worden, wanneer het kiesregle
ment vaststaat en eenige zekerheid bestaat
omtrent de samenstelling van het stemge
rechtigd deel van den te vormen Partijraad.
Goedgekeurd werd een concept adres
aan de Tweede Kamer inzake het verdrag
Nederland-België.
IndenVolksraa d heeft de regeeringsge-
machtigde, de heer Schricke, in verband
met de interpellatie-Kerkkamp over de
troebelen in Atjeh het volgende medege
deeld:
De verzetsbeweging in de landschappen
Kloeët en Troemon had haar oorsprong in
de aanwezigheid in die streken van teleur
gestelde pretendenten, die zich zelf in de
bestaande maatschappij misplaatst achtten,
en daarbij steun vonden in het nog in de
adat levend instituut der bloedwraak, zoo
mede in de bijzondere Atjehsche mentali
teit, welke verzet tegen de „Compenic
uit een speciaal oogpunt beschouwt. De
bedeelde beweging werd mogelijk gemaakt
door den arhterlijken welvaartstoes'tand
dier streken en acute redenen tot ontevre
denheid over het zware en ten onrechte
onvruchtbaar geachte werk aan een ir"
rigatie-leiding, misschien ook over den be
lasting aanslag.
D e omvang van het verzet wordt ten
deele verklaard door de opgesomde fac
toren. Daarnaast moet ter dege worden re
kening gehouden met het succes, dat de
beweging alleen door een noodlottigen
sc.menloop van omstandigheden in den an-
vang heeft gehad.
Dat het voorgevallene de pacificatie van
de betrokken streek heeft teruggezet, valt
niet te ontkennen. Men hoede zich echter
voor overschatting van den indirecten in
vloed op het geheele gewest.
Hel is niet verantwoord uit de recents
gebeurtenissen conclusies voor de geheele
Westkust te trekken.
Tijdene de verzetsbeweging is zoowel van
de officieele hoofden als avn de hun toege"
dane bevolking een bevredigende mate wan
medewerking ondervonden. Voor wat dc
normale bestuurstaak aangaat, hebben de-
hoofden een krachtige leiding van het Ne
derlandsche bestuur noodig. Tusschen
hoofden en bevolking eerrerzijds en het Ne-
derlandsch bestuurscorps anderzijds be-
taat nog niet dat nauwe contact, dat voor
dergelijke over het algemeen primitieve en
achterlijke streken urgent is te achten.
Inderdaad leveren de lange afstanden en
het ontbreken van bruikbare verbindings-
en verkeersmiddelen in meerdere deelen van
Atjeh ernstige beletselen op tegen het ves
tigen van het zoo gcwenschte contact tus
schen bestuur en bevolking. Deze bezwaren
hebben zich juist in Kloeët en Troemon
ernstig doen gevoelen. Als eerste middel
tot verbetering zijn thans telefoonlijnen
aangelegd van Troemon naar Ladang Rim-
ba en van Troemon naar Bzkongan en Ka-
dang naar Tapatoean.
Groote verbetering voor het geheele ge
west zal worden verkregen door versnelde
uitvoering van het B.O.W.-werkplan, waar
op de in de begrooting genoemde wegen
voorkomen.
De Regeering heeft uit de hier bespro
ken gebeurtenissen geen aanwijzing kunnen
putten, dat de samenwerking tusschen ci
viel en militair bestuur te wenschen hecfl
overgelaten. Voor vereeniging in de geheele
afdeeling Westkust en Atjeh van het civiel
en militair bestuur in één hand kan zij in
het voorgevallene geen aanleiding vinden,
noch tot een versterking van de positie
van den gewestelijken militairen comman
dant.
Wel is een tweetal andere maatregelen
noodig geoordeeld, waarvan de eerste spe
ciaal de beide meergenoemde landschappen
Troemon en Kloeët betreft.
In die landschappen zal het civiel en
militair gezag voorshands in één hand ver-
eenigd moeten blijven. Om die reden zijn
bedoelde landschappen onderscheidenlijk
van de onderafdeelingen Tapatoean van
Singkil afgescheiden en samengevoegd in
een tijdelijke onderafdeeling onder den
naam van „Zuidelijke Atjehsche landschap
pen onder bestuur van den aldaar agee-
renden troepen-commandant, met Bakon-
gan als voorloopige standplaats.
De tweede maatregel beoogt de bezetting
van de lagere civiele bestuursposten in
Atjeh meer dan in de latere jaren geschied
de, ondergeschikt te maken aan de zeer
bijzondere eischen* welke de toestand in
meerdere gcdelten van dit gwest stelt
ten aanzien van de zeer bhzondere toewij
ding en de ervaring van den bestuursamb
tenaar
In de gebeurtenissen heeft de Regeeriqg
aanleiding gevonden tot een ampel overleg
met haar adviseurs, waarbij zoawcl de sterk
te der troepenmacht in Atjeh, als hare sa
menstelling en dislocatie onder dc
oogen zijn gezien. Dat de militaire actie
ter Atjeh's Westkust invloed zou hebben
ondervonden van de onvoldoende geoefend
heid van een deel der troepen, het ontbre
ken van een mobiele reserve van beproefde
militairen en het geleidelijk verloren gaan
van de bijzondere Atjeh-ervaring, is niet
gebleken. Wel is aanleiding gevonden het
marechaussee-korps in het gewest tijdelijk
weder terug te brengen op zijn oorspronke
lijke sterkte, m.a.w. de tegenwoordige be
zetting tijdelijk uit te breiden met 7 briga
des marechaussee.
Een dienstbelang-toelage is geregeld bij
St.bl. 1925 No. 334. Dat het wenschelijk zou
zijn aan deze regeling uitbreiding te geven,
is niet gebleken.
De Regecring stelt er prijs op in het
openbaar getuigenis af te leggen van het
onbeperkte vertrouwen, dat zij stelt in haar
civiele en militaire vertegenwoordigers in
Atjeh. Zij is er van overtuigd, dat deze
het moeilijke en verantwoordelijke werk
waaraan de naam van onzen grooten Van
Heutsz verbonden is, zullen voortzetter
overeenkomstig de beste daaraan verbon
den tradities'
AMSTERDAM, 13 Juli. Aardappelen.
(Bericht v/d. mak. Jac. Knoop). IJpolder
eigenheimers f 3.153.50, id. blauw-e eigen
heimers f 3.153.50, id. muizen f 3.504.20;
Westl. muizen f 3.854.20, id. id. ronde
f 3.50—3.85, id. kl. muizen f 3.50, id. kl.
ronde f 2.80, id. bonken f 2.80 Andijker
blauwen f 3.504.20, id. muizen f 3.85,
4.20, id. kleine muizen f 2.803.20 Noord-
Hooll. blauwe eigenheimers f 3.854.20
Rijper muizen f 3.504.20 Hillegommer
zandaardappelen f 56 per h.l.
BODEGRAVEN, 13 Juli. Kaas. Ter markt
waren 244 wagens. Prijzen f 3442, rijksmerk
le soort f 4448, 2e soort f 35—42, zware
f 52. Handel matig.
ELST (Bet.),J12 Juli. Fruit. (Veiling V. V.
O. B.). Perziken le soort 9 1 13, 2e soort
3 3'46 3e s. 12 3/4, meloenen 0.85—
1.20 per stuk aardbeien le s. 20
2e s. 1012, Meikersen le s. 2540, 2e
s. 1016, volgers 4159, Rouanen 3037,
zwarte kersen 3659, Wiode bessen 1328,
kruisbessen IK14, frambozen 32—40,
Beekhuisperen 9)410, Janbaas 1124,
Yellow Transparant 33, zwarte bassen 74
86 et. per kg.
GRONINGEN, 13 Juli. Vee. Kalf- en
melkkoeien le soort f3754.10, 2e d 290
320, 3e f 180220 vroegmelkkoeien le s.
f 325—375, 2e s. f 250—300 kalfvaarzen le
s. f 325350, 2e s. f 210260 varekoeien
le s. f 300325, 2e s. f 250270 stieren
le s. f 0.760.80, 2e s. f 0.70.72, slachtvee
le s. f 0.961, 2e s. f 0.900.92 p. kg. slacht-
gew. melkschapen f 4050m; vette schap
le s. f 4045, 2e s. f 3538, weideschapen
le s. f 3338, 2e s. f 2528, weidelatnmere
f 1014 vette kalveren le s. f 0.750.80,
2e s. f 0.650.70 vette lammeren loop
varkens f 2017, vette varkens f 0.71
f 0.73, 2e s. f 0.680.70, Londensche var
kens zouters le s. f 0.650.69, biggen
f 1015, f 1.502 per week.
Aanvoer 118 vette koeien, 351 kalveren,
197 melk- en kalfkoeien, 50 stieren, 213 scha
pen, 178 lammeren, 545 vette en Londensche
varkens, 413 magere varkens en biggen.
In kalf- en melkvee, slachtvee, stieren, vette
en nuchtere kalveren was de handel zeer
traag en nauwelijks prijshoudend. In wolvee
had de handel eveneens een traag en nau
welijks prijshoudend verloop. Voor vette
varkens en zouters liepen de prijzen iets
terug. Biggen lager.
NIJMEGEN, 12 Juli. (Weekaurkt). Var
kens. Aanvoer 70 vette varkens per Kg
3437 ct., 12 schottelingen per K Kg. 34
45 ct., 833 biggen f 1421.
Vee. Aanvoer 18 vette koeien, per - Kg.
4553 ct., 17 vette kalveren per Kg. 47
36 ct. 106 nuchtere kalveren per stuk f 8
17, 5 schapen per stuk f 2837.
Eieren. Aanvoer 190.000 st. Kippen- f 5.75
6.50 per 100 stuks.
PURMEREND, 13 Juli. Eieren. Aan de
veilingen waren aangevoerd 50.000 eenden
eieren f 44.30 en 72.000 kippeneieren f 4.30
6.80 per 100 stuks.
PURMEREND, 13 Juli. Ka*. Aanvoer
16 stapels fabrieks- f 30, met merk f 35; 52
stapels boeren- f 36 met merk f 37; 2 sta
pels Goudsche met merk f 35.
Pluimvee.. Jonge hanen f 0.102.50.
Eieren. Kippen- f 5.256.25; eenden-
f 3.73 per 100 stuks.
ROERMOND, 12 Juli. Eieren. Aanvoer
3.400.000 stuks. Hoogste prijs f 6.90, laagste
prijs f 5.50, kleine eieren f 4.305.30, een
den- f4.805.90 per 100 stuks.
SNEEK, 13 Juli. Vee. Ter markt waren
69 melk- en kalfkoeien f 250380, 41 vette
koeien f 200370, 35 vette kalveren f 30
55, 103 nuchtere Icalveren f 610, 30 pin
ken f 3558, 80 schapen f 2037, 91 lam
meren f 1215, 490 varkens f 60120, 83
biggen f 1315. Men besteedde voor verta
runderen 4045 ct., idem kalveren 40—45
ct., id. varkens 3136 ets., zouters 3335
ct., Londensche varkens ct. per Kg-
De handel in melkvee, nuchtere kalve
ren en wolvee was traag. Vette koeien no
teerden lager. Kalveren en zouters prijshou
dend en pinken stadig. In varkens was min
der handel. Biggen kalm.
VENLO, 12 Juli. Eieren. (Coöp. Veiling-
ver.) Aangevoerd 690.000 stuks. Kippen-
f 5.606.50 kleine idem f 55.40, eenden-
f 5.205.60, ganzen f 12.80 per 100 stusk.
ROTTERDAM, 13 Juli. Vee. Ter markt
waren aangevoerd 289 paarden, 53 veulens,
484 magere runderen, 774 vette runderen,
254 vette en graskalveren, 511 nuchtere kal
veren, 51 schapen of lammeren, 23 varkens,
202 biggen. De prijzen waren als volgt
koeien le lqual. 100105 c., 2e qual. 92
96 c., 3e qual. 8286 c„ ossen le qual. 95
100 c., 2e qual. 85—90 c., 3e qual. 78—80 c.,
stieren le qual. 7677 c., 2e qual. 7475 c.,
3e qual. 7273 c, per kg., vette kalveren le
qual. 120140 c., 2e qual. 100110 c-, 3e
quaj. 9095, melkkoeien f 250400, kalf
koeien f 250450, stieren f 260420, pin
ken f vaarzen f werkpaarden f 2003
300, slachtpaarden f 90190, hitten f 120
200, veulens f 2545, gras icalveren f
nuchtere kalveren f 9ql2, fokkalveren
f 1422, biggen f 1022, overloopers
f24—40.
Vette koeien bij kleinerfef^'oe: traag ver
handeld. Vette kalveren iets vlugger ver
handeld. Melk- en kalfkoeien alsmede nuch
tere kalveren met treagen handel. Paarden' bij
grooten aanvoer, iets levendiger verhandeld.
Eieren. (Roft. Consumptie-veiling). Kip
pen- f 4.756, eenden- f 5525, kalkoen-
f 810. Aanvoer 120.000 stuks.
(Rott. Veiling). Aanvoer 160.000 stuks.
Kippen- f 4.807.20, eenden- f 4.405.35.
riARNEVELD, 13 Juli. Paarden. Heden
waren ter markt aangevoerd 150 stuks. Weel-
depaarden golden f 400525, werkpaarden
f 200375, jonge paarden f 140300, veu
lens f 75—130, hitten f 100—230. Handel
iets vlugger.
ENKHUIZEN, 13 Juli. Aardappelen.
Schotsche muizen f 1.952.45, kleine f 1.35
1.55, Ninityfold f 1.551.60, ideaal f 1.80,
ronde en koksen f 1551.60, gewone muizen
f 2.75, alles per baal.
