UÏFËi«f
Radio-Omroep
Binnenlandsch Nieuws.
NIEUWE HAARL. COURANT
Het groote Franciscaansche jubeljaar.
Tweede Blad
Donderdag, 15 Juli 1928.
Naar Assisië!
De Europeesche
Umversiteits-studenten en de
Katholieke Missies,
RECHTSZAKEN.
Een eigenaardige manier van
een huisbaas.
De ontvangst der Fransch-Engelsche overeenkomst te Parijs. De ge
reserveerde toon van de pers. De Belgische Kamer neemt in eerste
lezing het wetsontwerp aan tot het verleenen van volmachten aan den
koning inzake het financieel herstel. Gespannen" verhouding tusschen
Roemenië en Bulgarije. Grensincidenten. Generaal Gajda, chef van den
staf van Tsjecho-Slowakije, plotseling ontslagen.
Onder de Radio-berichten: De staking in dé metaalindustrie aan de ha
ven te Antwerpen is opgeheven. Terechtstelling der veroordeelden in
het complot tegen Kemal Pasja. Gerechtelijke vervolging van stakers
bij de New-Yorksche Underground.
GEM. BUÏTENL. BERICHTEN.
Na den watersnood.
De staking op textielfabrieken
te Mierlo opgeheven.
De Minister van Justitie.
De vereeniging van Nederh
gemeenten.
Voetveer Rozenburg
Nieuwesluis.
(Ingezonden,)
Op den 4en October e.k. zal worden her
dacht het 7e Eeuwfeest van het zalig af
sterven en hemelsche verheerlijking van den
Serafijn van Liefde, den H. Franciscus van
Assisië.
Zoowel als bewijs van de groote beteekenis
van de wereldfiguur van St. Franciscus in
de geschiedenis der kerk, en die der wereld,
als blijk van hooge vereering, heeft Z. H. den
Paus Pius XI, den doorluchtigsten zoon van
St. Franciscus, bepaald dat een geheel jaar
aan, den arme van Assisië zal worden gewijd.
Op 2 Augustus a.s. den feestdag van den
beroemden franciscaanschen aflaat van Por-
tiuncula, wordt het franciscaansche jubeljaar
geopend, om op den zelfden dag van het
jaar 1927 te eindigen. In de heerlijke ency
cliek „Rite expiatis," welke 30 April j.l.
verscheen, „over het zevende-eeuwfeest van
het sterven van den H. Franciscus van
Assisië" noemde de H. Vader St. Franciscus
„den grootschen navolger van Christus"
en prijst degenen, die medewerken tot vie
ring van dit eeuwfeest.
Aan dezen wereldbrief ontkenen wij het
volgende
^Daarom, Eerbiedwaardige Broeders, is
„het Ons een reden tot zeer bizondere ver
heuging te zien, dat door de eendrachtige
„samenwerking van alle weiwillenden overal
„ter wereld, ter herdenking van den zeven-
honderdsten verjaardag van het sterven
„van den heiligen Patriarch, kerkelijke en
„burgerlijke feesten worden voorbereid en
„wel vooral in die streken, welke hij tijdens
..zijn leven door zijn tegenwoordigheid, het
„licht zijner heiligheid en den roem zijner
„wonderen heeft verheerlijktmet groote
„blijdschap zien Wij ieder uwer daarin
„zijn geestelijkheid en zijn kudde voorgaan.
„Voor Onzen geest, ja voor Onze oogen als
„het ware zweven thans herhaaldelijk die
„menigten van pelgrims die zich of naar
„Assisië en de nabij gelegen, over het groene
„Umbrië verspreide heiligdommen, begeven
„om de feestelijkheden mede te maken, of
„naar de scherpe, heuvelen van Alverna of
„de heilige hellingen van Riete. Van de
„vrome begroeting dier plaatsen, waar Fran-
„ciscus nog schijnt te ademen en hij zijn
„deugden ter navolging schijnt ten toon te
„spreiden, kunnen zij wel niet anders huis
waarts keeren dan met den franciscaanschen
„geest doordrenkt."
De geheele wereld maakt zich dan ook op,
om deze heuchelijke gebeurtenis luisterrijk
te. herdenken. Ook Nederland, dat zoovele
bewonderaars en vereerders van den Sera-
fijnschen Heilige telt, zal dan ook in deze
met achterblijven.
Op 4 October zal in Den Bosch een groot-
scke nationale huldiging plaats vinden, ter
wijl in verschillende andere plaatsen b.v.
Utrecht herdenkingsfeesten in voorbereiding
zijn.
Het glanspunt echter der Franciscus
herdenking zal natuurlijk plaats hebben in
de vaderstad, Assisië, alwaar ook zijn heilige
overblijfselen rusten.
Gedurende het Jubeljaar zullen op ver
schillende data's groote feesten gevierd wor
den gewijd aan de herdenking van één der
gebeurtenissen zoowel vóór als na den dood
van den Heilige.
In duizenden en duizenden Franciscus
kinderen en bewonderaars wier harten bran
den van liefde voor dezen beminnelijksten
onder de heiligen leeft een vurig verlangen,
op te gaan voor die gezegende oorden in het
land van Umbrië, waar eens zijn lichtende
verschijning verbleef, naar de stad Assisië,
waar alles nog spreekt van 'St. Franciscus,
en waar zijn geest nog schijnt te leven, om
neer te knielen op zijn graf, waaruit sinds
eeuwen en eeuwen nog altijd den vrede
groet „pax en bonum" tegenklinkt.
Een prachtgelegenheid biedt daartoe de
franciscaansche bedevaart naar Rome en
Assisië onder leiding der Minderbroeders-
Capucijnen van Woensdag 25 Augustus
Zaterdag 11 September 1926.
Deze Hollandsche bedevaart gaat in com
binatie met de Vlaamsche en Waalsche, met
dien verstande echter, dat de Nederlanders
een afzonderlijke groep vormen en met el
kaar reizen. De pelgrimstocht staat onder
deskundige leiding van eenige Paters Capu-
cijners en hoewel het programma geen namen
noemt zijn wij toch in staat deze mede te
deelen. Het zijn nl.-: Pater Engelbertus, re
dacteur van de bekende periodiek „Fran-
ciscaansch Leven" en Pater Rudolphus,pro
vinciale Visitator der Derde Orde, beiden
uit het Kapucijner klooster te Breda en
voor velen wel bekend uit de door hen ge
geven missies. Wat de leiding betreft, dat
is dus in orde
De reis geschiedt met een specialen trein,
uitsluitend wagens van het groote internatio
nale verkeer^ Een geneesheer zal ten dienste
der pelgrims mede reizen.
Het reisprogramma bevat o.m.:
Op de heenreis bezoek aan Luzern en 't
Vierwoudsteden-meer, over Bellinzona en
Chiasso naar Milaan.
In Milaan bezoek aan de stad en plechtig
heid voor de Priëestera-Tcrsiarissen bij het
graf van den H. Kardinaal-Derde-Ordeling
Carolus Borromeus.
Van 2830 Augustus verblijf in Florence.
Desgewenscht een uitstapje naar Siesale en
den laatsten dag per auto naar de Alverno-
berg (plaats der H. Wondindrukking van
St. Franciscus) solemneele H. Mis.
Een dag naar Cortona naar het graf van de
H. Margaretha, franciscaansch Derde-Orde-
linge.
Van 13 September in Assisië, bezoek
der franciscaansche heiligdommen pon
tificale plechtigheden o„a. op het graf van St.
Franciscus.
Vijf dagen in Rome, bezichtiging der stad
m auto's particuliere audiëntie bij Z. H. den
Paus.
Op de terugreis
Een dag in Genua, den volgenden dag over
Domodossola, de Simplonbaan, Lötschberg,
Bern, Bazel en via Brussel naar Roozendaal.
Een prachtige tocht dus, waar veel te
zien en nog meer te genieten valt.
Met het oog op de vacantie is juist b.g.
tijdperk gekozen, zoodat aan velen een prach
tige gelegenheid geboden wordt de vacantie
niet alleen prettig doch bovenal nuttig door
te brengen.
Er valt dan ook niet aan te twijfelen of vele
Hollandschen vereerders en bewonderaars
van St. Franciscus zullen van deze eenige
gelegenheid gebruik maken om een bezoek
te brengen aan Assisië, de stad van den ver
heven arme en aan Rome, de Eeuwige stad.
Voor verdere inlichtingen wende men zich
tot het „Comité Franciscaansche Bedevaart
1926", Kapucijnenklooster Breda.
Men heeft, van katholieke zijde eerst be
trekkelijk laat de beteekenis van academische
arbeid voor de Missies en voor de geloofsver-
breiding erkend. Men meende dat men met
de financieele ondersteuning der missies
zich geheel van zijn plichten ten dezen op
zichte gekweten had. Dit was echter een
dwaling en zij die haar erkend hebben,
roepen thans de academici van Europa tót
een kruistocht op, om de academici der hei-
densche landen nader tot het katholicisme
te brengen. Het nieuwe verbond draagt den
naam „Academica Unio Catholica Adiu-
vans Missiones." De beweging ging uit van
universiteitskringen in Belgie. De overtui
ging zat daarbij voor, dat de Oostersche
volkeren niet zoo maar met reuzenschreden
de Europeesche cultuur in zich zouden
opnemen, maar grootendeels ook zelf over
een oeroude en zeer hoogstaande cultuur
beschikten, die men in Europa nog veel te
weinig kent en welke toch de natuurlijkste
brug zal vormen om de ontwikkelden van het
Oosten geestelijk nader te komen. Het zou
dus beiderzijds van groot voordeel zijn,
wanneer zich de katholieke academici van
Europa meer om het cultureele leven der
Missielanden, in hoofdzaak van het Oosten,
bekommerden en hun litteratuur zochten
te leeren kennen en omgekeerd er naar
streefden de katholieke cultuur in de missie
landen te verbreiden. De eerste schrede daar
toe constateeren we reeds in de vriendschap
pelijke betrekkingen, die wederzijds ont
staan zijn in de academische kringen van
Indië, China en Japan.
Men verwacht van deze beweging voor de
katholieke academische kringen in Europa
zelfs een verbreeding van den gezichtskring,
een treden buiten den engen kring van louter
nationale wereldbeschouwing en een ver
hoogde interesse voor de groote opgave der
Wereldkerk.
Inderdaad weten de meeste ontwikkelden
in Europa, zelfs onder de katholieken, van
het geestelijke leven der verre landen uiterst
weinig. Wie van ons weet bijvoorbeeld, dat
er in Britsch-Indië 17 inlandsche univer
siteiten zijn met 67.000 studenten. Er zijn
daar ook eenige katholieke universiteiten,
maar van zuiver Europeeschen aard, terwijl
de voormelde inlandsche van zuiver hei-
densche cultuur zijn. En wie van ons weet,
dat Japan zijn 32 inheemsche universiteiten
bezit, waarvan die in Tokio, Waceda, Kero
en Kioto meer dan 25.000 studenten tellen?
Dat in Japan in het jaar 1922 alleen 13.081
boeken naast 4562 tijdschriften en kranten
verschenen zijn Het katholicisme betee-
kent naast dezen geestelijken a'rbeid van het
heidendom trots haar nieuwe hoogeschool
in Tokio een bedroefd klein beetje. China
heeft eveneens zijn heidensche (en protest
tantsche) universiteiten, waarnaast nog voor
kort in Moskou een Chineesche universiteit
ter bolsewiseering der Chineesche studenten
in het leven geroepen werd
De protestanten hebben de noodzakelijk
heid van den academischen missiearbeid
reeds lang erkend. Zij hebben de leuze
gelanceerd „De studenten van het Oosten
moeten door de studenten van het Westen
voor het Christendon gewonnen worden."
Hun studentenvereeniging voor de missies
(The World's Student Christian Federation)
telde in 1920 niet minder dan 200.000 leden,
waaronder professoren en studenten, in
2500 vereenigingen. Het verbond beschikt
over 467 secretarissen en 100 clubhuizen.
Ze hebben tot heden meer dan 5000 boeken
over de missie beweging uitgegeven. In
1922 hielden zij in Pelking een congres,
waarbij de vertegenwoordigers van 27 ver
schillende landen en 800 Chineesche stu
denten verschenen. De vereeniging telt in
China alleen 25.000 leden.
Het lijdt geen twijfel, dat de katholieke
academische organisatie voor de missies een
zeer rijk arbeidsveld zal vinden. De centrale
van de bovengenoemde vereeniging „A.U.
C.A.M." is gevestigd 8, rue des Récollots,
Leuven, België.
Een jongeman O,, had zich te verantwoor
den. omdat hij in de Nieuwe Molstraat een
ruit had ingegooid. Hij ontkende, dat'hij dit
opzettelijk gedaan zou iieben. Hij had met
een zestal kameraden gestoeid en een van
hen had hem door de ruit geduwd.
De verbalisant getuigde, dat het geval
zich i wel eenigszins anders had toegedra
gen. F.en zevental jongelui liep door de Wa
genstraat en toen ze geluige gewaar wer
den, hadden ze hem op allerlei manieren
uitgedaagd. In de Nieuwe Molstraat had O.
uit louter vernielzucht een ruit ingeslagen.
Als laatste getuige werd gehoord mej. Z„
die het huis bewoonde, waarvan de ruit
werd vernield.
„Edelachtbare, ik was al te bed, maar ik
heb een hondje en die sloeg aan. Toen ik
gerinkel van glas hoorde, begreep ik dat het
bij mij was en ik ging naar beneden. Ik trok
het gordijn open en zag iemand van de po
litie, die een man verbaliseerde."
„Heeft verdachte de ruit vergoed?"
„Neen want den volgenden morgen ver
telde ik het aan mijn huisheer, die er boven
woont en die zei: „Ik ben ook jong ge
weest.... Ze. leken me nogal jolig. De vier
gulden zal ik wel betalen."
Een paar dagen later kwamen er twee
heeren bij me om hun excuus aan te bieden.
Ze zeiden, dat ze warep uit geweest en nog
al wat gedronken hadiden. Ik zei, dat de
ruit al vergoed was."
Ambtenaar van het O.M.: „Eigenaardige
manier van dier. huiseigenaar!.... Het is
om die jongelui te animeeren nog meer rui
ten in te slaan!"
Eisch 115 boete subs. 20 dagen hechte
nis.
De kantonrechter hield er rekening mee.
dat de heeren nogal in vroolijke stemming
waren geweest, doch-hij ried verdachte aan,
als hij weer zoo op straat loopen zou, uit de
buurt van ruiten te blijven.
Vonnis over acht dagen.
De Fransch-Engelsche over
eenkomst.
Over het algemeen wordt de tekst der
overeenkomsten Caillaux-Churchill, nu hij
bekend is jjeworden, niet slecht ontvangen,
wanneer men rekening houdt met den prik
kel, dien de officiëele aanprijzende commu
niqués in dergelijke gevallen plegen te
hebben.
Men behtoogt hier, dat deze „clause de
sauvegarde" er eigenlijk geen is, aangezien
ze niet automatisch werkt; dat, anders dan
was aangekondigd, een overdrachtsclause
nagenoeg heelemaal ontbreekt, behalve dan
het zeer tijdelijk uitstel van een deel der be
talingen, en dat de oplossing voor den te
rugkeer van het in depót gegeven goud niet
zeer bevredigend is. Daartegenover erkent
men echter, dat Caiilaux een resultaat be
reikte, doordal althans eenig verband ge
legd is tusschen de Duitsche en Fransche be
talingen, en men verheugt zich over den zij-
delingschen wenk in den brief van Churchill
aan Amerika gegeven, dat het dit verband
nu ook behoort te aanvaarden.
De concessies, d,oor Caiilaux verkregen,
heteekenen echter tevens een groot gevaar
ledereen roept thans dat deze, zij het zwak
ke erkenning van het verband tusschen hei
geen Frankrijk van Duitschland toucheeren
zal en hetgeen het zelf te betalen heeft, nu
ook door Amerika gedaan moet worden. Zou
het tevoren misschien door een sterke pres
sie der regeering nog mogelijk geweest zijn.
voor het accoord-Mellon-Bérenger een meer
derheid van enkele stemmen in de Kamer te
vinden, thans is daarvan zeker geen sprake
meer. Aanvaardt Mellon deze toevoeging
niet, dan is de ratificatie van het Amerikaan-
sche accoord zeker verkeken. Dit maakt, dat
de toestand plotseling veel meer toegespitst
is dan te voren.
De volgende week Dinsdag beginnen in de
Kamer de debatten over het geheel der fi.
nanciëele regeling. Te voorzien valt, dat
daarmee alweer minstens de geheele weck
gemoeid zal zijn. Door het resultaat van Caii
laux' Londensche reis iijkt de positie der re.
geering wet wat sterker dan uit de 22 stem
men van de vorige week op te maken vie],
Toch is het niet mogelijk omtrent den uit
slag voorspellingen te doen.
De ontvangst van hel accoord
in Frankrijk.
De Fransch-Engelsche schuldenovereen
komst wordt in de Fransche bladen nog niet
uitvoerig besproken. De biaden beperken
zich in het algemeen tot het publiceeren van
den tekst der overeenkomst.
De „Echo de Paris'' is van meening, dat
de groote waarde van de gegeven garantie
bestaat in bet, feit, dat het B'ritsche kabinet
vanaf 1 Mei formeel de afhankelijkheid der
Fransche schuldbetalingen aan Engeland en
Amerika van de Duitsche herstelbetalingen
erkend heeft. Het politiek resultaat is niet
zoo groot. Engeland verbindt zich met
Frankrijk het rechtvaardige principe der
waarborg-clausule te handhaven.
De „Volonté" meent, dat de voordeelen
der Londensche overeenkomst bereikt zijn
door de sterke persoonlijkheid van den
Franschcn minister. De „Figaro" schrijft;
Het eenige voordeel der overeenkomst is,
dat het debat over de waarborgclausuie
onder de geallieerden met toestemming van
Engeland geopend is.
De „Quotidien" zegl: „De overeenkomst
is een nieuw argument voor de stelling, om
de onderteekening van een overeenkomst te
weigeren wanneer men haar onder zekere
omstandigheden niet nakomen kan. Meer
dan ooit is daarom overeenstemming met
Amerika zonder een waarborgclausuie on
mogelijk.
De bezetting van het Rijnland.
Volgens de Fransche bladen beeft de
Duitsche gezant gisteren een onderhoud ge"
had met Briand in verband met d en wensch
van Duitschland om het effectief van de
bezetting van Rijnland verminderd te zien,
alsmede in verband met de problemen in
zake dc ontwapening, die in de jongste
nota van den Gezantenraad worden behan-
deld.
ten spjonnagezaak.
Volgens het „Journal houdt de justitie
z'ch bezid met een ernstige spinnogezaak.
Onder de beklaagden bevindt zich een 'n
Fransch oud-officier, die na den wapenstil
stand verduisteringen nleegdc en daarna de
wijk naar Dtisseldorf nam. Een meisic.
Tardie genaamd, die als verbindingsagente
tusschen Pariis en Dtisseldorf dienst deed, is
in Parijs gearresteerd.
Primo de Rivera tc Parijs.
Primo de Rivera heeft een onderhoud
toegestaan aan een vertegenwoordiger van
de Temps over de door hem te volgen,
politiek. Hij besprak eveneens de quacstie
van Tanger. Spanje beeft herhaaldelijk den
wensch te kennen gegeven, dat het regiem
veranderd zal worden.
Men moet, aldus Primo, een drietal pun
ten in aanmerking nemen; lo. de militaire
waarde: Tanger moet zijn internationaal ka
rakter behouden. In deze richting moet
niets veranderd worden; 2o, Hel bestuur:
Spanje is van meening, dat het in verband
met dc groote Spaansche kolonie een be
voorrechte positie moet innemen; 3o. Dc
zone van tanger: Spanje is van meening,
dat een scherpe bewaking noodig is om
nieuwe opstanden te voorkomen.
Dc financieele crisis in België,
In een nachtzitting van den Senaat deel
de de minister van financiën mede, dat de
stemming in de Kamer nopens de over
dracht van bevoegdheden aan den koning
eerst gisteren, Woensdag, kon plaats heb
ben, cn wel in verband met, een vormquaes-
tie, daar de inwerkingtreding der wel een
stemming in tweede lezing noodzakelijk
maakt.
Het wetsontwerp in eerste
lezing aangenomen.
In den loop van de nacbizitting der Ka
mer, waarin over het verleenen, van vol
machten aan den koning tot sanecring van
den financiëelen toestand werd beraad
slaagd, verklaarde minister Hymans dat de
regeering voornemens is binnen de perken,
der constitutie te blijven., De rechtelijke
macht zal controle oefenen op dc daden der
regeering, welke worden verricht Wachters
de door de Kamer verleende volmachten.
De perswetten zullen van kracht blijven.
Minister-president Ja spar zeide dat het
recht van interpellatie der regeering blijft
bestaan. De regeering denkt er voorts niet
over nieuwe belastingen in te voeren.
Het eenige artikel van het wetsontwerp
werd daarop aangenomen. De aanvullende
bepaling dat de wet op den dag harer af
kondiging van kracht zal worden, werd
eveneens aangenomen.
Dc tweede lezing zal vandaag plaats heb
ben.
De paniek-stemming.
De bladen, zooals de „Indépendance Bei
ge" en de „Standaard" wijzen cp dc paniek,
die zich weer sedert een paar dagen van de
Belgische bevolking in verband met de aan
houdende daling van den frank heeft mees
ter gemaakt. Weer loopen de menschen de
winkels al om hun spaarpenningen, die zij
aan de bank zijn gaan halen, in goederen
om te' zetten, waarvan de prijs dan ook
voortdurend met groote sprongen stijgt.
De uiteenzetting van Jaspar, Dinsdag in
de Kamer, waaruit blijkt, dat de toestand
van het land economisch en .financieel lang
niet achteruit is gegaan, wordt ook door de
pers gesteund, doch het geschokte vertrou
wen blijkt moeilijk te herstellen. De
„Standaard" wijst er daarbij op dat zij. drie
maanden geleden het eerst aan dat vertrou
wen hebben getornd en later, zooals het
blad schrijft, paniek hebben gezaaid, met
het gevolg dat de stabilisatieplannen van
Janssen moesten mislukken en de regeering-
Poullet tot heengaan werd gedwongen,
thans verbijsterd staan tegenover den uit
slag van hun manoeuvre, welke niet alleen
tegen de democratie was gericht, maar van
de zijde van sommige financiers er op be
rekend was zich ten koste van den frank;
reusachtige voordeelen te verschaffen. Aan
den anderen kant moet erkend, dat indien
het verwarrende wantrouwen thans tot de
volksklasse is overgeslagen, de andere stan
den meer hoop dan vroeger aap den dag
leggen in het resultaat der drastische maat-,
regelen, die de regeering diet betrekking tot
den financiëelen toestand neemt, al weet
men ook dat de uitwerking ervan niet van
den e.enen dag op den anderen merkbaar
zal zijn. Algemeen heerscht niettemin een
gedrukte stemming.
Een Engelscbe missie naar Amerika.
De politieke medewerker van de „Daily
Mali" meldt, dat het waarschijnlijk is, dat
dc Britsche regeering in den herfst een of-
ficieele missie naar Amerika zal zenden
om de methodes te bestudeeren, waardoor
de loonen in Amerika zoo hoog kunnen
worden opgevoerd.
Dc wrijving tusschen Roemenië en
Bulgarije.
Naar een telegram uit Boecbarest méidt,
duren de strooptochten van Bulgaarsche
komitadji's op Rocmeensch grensgebied
voort. Dezer dagen werd het grens Sa-
toelvesjoet overvallen en de commandant
van de plaatselijke grenswacht gedood.
Een konvooi door Roemeensche militai
ren gevangen genomen komitadji s is over
vallen ^oor uit Bulgarije gekomen komi
tadji's. Bij de botsing, welke op Roc
meensch gebied plaats greep, vielen aan
weerskanten dooden en gewonden.
Het ontslag van generaal Gajda.
Plotseling is dezer dagen generaal Gaj
da, de chef van den generalcn stat, met
verlof gezonden, hetgeen tot tallooze ge
ruchten aanleiding heeft gegeven. Zoo hiel
den velen dezen maatregel voor een con
cessie aan de nieuwe constellatie in het
parlement, nl. voor een concessie aan de
Duitsche agrarische en christ.-soc. partij.
De „Frankf. Ztg.die deze opvatting da
delijk bestreden heeft, meent, dat thans
meer en meer duidelijk wordt, dat de rich
ting Masaryk-Benesj den generaal, die als
leider der fascisten gevaarlijk kon worden,
bijtijds heelt weten te verwijderen.
De Parijscbe correspondent van het blad
meldt nog, dat de generaal heel vroeg in
den ochtend van 2 Juli het bevel ontving
verlof te vragen, zoodat de Zuidslavische
militaire missie, die voor hel Sokolfeest
dien dag te Praag kwam, reeds door Gaj-
da's plaatsvervanger, generaal Horak, werd
ontvangen. De plotselinge terzijdestelling
van den chef van den staf werd echter ge
heim gehouden. Volgens betrouwbare in
lichtingen van den correspondent zal de
generaal niet meer op zijn post terugkee-
ren. Er is tegen hem een onderzoek aan
den gang, hetwelk uitsluitend door het mi
nisterie van oorlog gevoerd wordt. Waar
schijnlijk1 is, dat een reeks hooggeplaatste
officieren het lol van generaal Gajda zal
deelen.
Slecht weer in Italië.
Sedert eenige dagen woeden op Sicilië, in
Calabrië en te Napel hevige wervel-stor
men, gepaard gaande met zware wolkbreu
ken. Ook ui( Noord-Italië, inzonderheid de
omgeving van Florence, worden hevige
wolkbreuken gemeld.
Dc Ministcrieele crisis in Grie
kenland.
Zelirnon, de President van hét Hof van
Appèl, heeft in beginsel aanvaard het mi
nister-presidentschap op zich te nemen.
Een scherpe uitval van Blasco
Ilbanez tegen Primo,
De Spaansche schrijver Blasco Ilbanez,
die zooals men weet een heftig tegenstan
der van de thans in Spanje heerschende
dictatuur is en wien wegens zijn tegen den
koning gericht pamflet, den toegang tot
Spanje is ontzegd, heefl een brief geschre
ven aan de „Oeuvre" waarin hij zegt dat,
als men hem tijdens den oorlog had verteld
dal een „altoos verslagen generaal" als
Primo de Rivera, de incarnatie van dc mi-
litairistische en jesuistische tyrannic, die in
Spanje alle wetten en alle vrijheden heeft
afgeschaft, officieel te Parijs aan het natio
nale [eest zou deelnemen, hij dit niet zou
hebben geloofd.
Ilbanez verklaart zijn Fransche vrienden
te hebben verzocht hun regeeving attent
te maken óp de schrikkelijke gevolgen,
welke dc vereering van zulk een belachelijk
personnage als Primo de Rivera, die het
grootste deel van Spanje lachen doet en
die zich slechts door geweld van wapenen
handhaaft, voer baar prestige hebben kan.
Met groote felheid pakt Ilbanez vervol
gens tegen den Spaanschen minister-presi
dent uil, dien hij „un tyran ivrogne" noemt,
dien zelfs de Koning wel kwijt zou willen
zijn. Hij acht het een schande dat de
Fransche republiek, door Primo de Rivera
te ontvangen, stilzwijgend haar sanctie'
geeft, aan hetgeen in Spanje geschiedt. Pri
mo heeft in Spanje doen rondvertellen, dat
het Directorium 600.000 peseta s heeit uit
gegeven „om de reis van Alfonso XIII naar
Parijs voor te bereiden."
Het complot tegen Kemal.
Gemeld wordt nog uit Angora omtrent de
veroordeeling van de deelnemers aan het
complot tegen Moestafa Kemal dat zich on
der de vijftien beklaagden ^es parlements
leden bevinden.
Het proces tegen Raoef en Adnan Rahmi
zal in Angora worden berecht. De vrijege-
sproken beklaagden zijn in vrijheid gesteld.
De ter dood veroordeelden zullen waar
schijnlijk in den vroegen morgen worden op
gehangen.
Het nieuwe Canadeesche kabinet
De conservatieve premier van Canada,
Meighen, heelt gisteren de samenstelling van
zijn kabinet meegedeeld, waarin hij zeil de
portefeuille van buitenlandsche zaken heelt
genomen. Eenige portefeuilles zijn onbezet.
De verkiezingen zullen waarschijnlijk op 14
September worden gehouden. Tijdens de af
wezigheid van den premier voor de verkie
zingscampagne zal Sir Henry Drayton (minis
ter zonder portefeuille) als waarnemend pre
mier optreden. Bij de verkiezingen zullen li
beralen en progressieven schier volledig sa
menwerken. Slechts in enkele districten zul
len zij elkaar bestrijden.
De staking op de ondergrond-
sche spoorwegen.
De termijn, gedurende welken de stakers
op de ondergr.ondsche spoorwegen het werk
konden hervatten zonder hun ancienniteits-
rechtes te verliezen, was gistermiddag 12 uur
aigeloopen; 688 man, die weigerde op dit
aanbod in te gaan, werden ontslagen.
Geraamd wordt dat de staking totdusver
een verlies aan inkomsten van 240.000 dollar
heelt „erokkend.
DE VORDERINGEN DER KATHOLIEKE
KERK IN CHINA.
Naar een opgave in den Almanak der
Chineesche Missies (Zikawei, 19261 wordt
China met betrekking tot den stand der Mis
sies meest in 5 groote gebieden verdeeld.
Het bestontwikkelde missiegebied van
China is, dat van het Noorden met 16 zelf
standige missies en een groot aantal katho
lieken (878.028Daarentegen is in dit ge
bied het getal der cathechumenen naar ver
houding gering; het bereikt slechts 54.612.
Het tweede missiegebied ligt in hei mid
den van China. Het telt 322.729 katholieken,
daarentegen een hoopvol aantal doopcandi-
daten. n.l. 163.327. Hel Oostelijk gebied telt
633.963 katholieken en heeft het grootste
aantal cathechumenen, n.l. 168.381. Het
westen, ingedeeld in 8 missies, telt 233.029
katholieken, met 19.387 cathechumenen. Het
bescheidenst zijn de getallen in het zuiden,
waar het naast 179.672 katholieke slechts
15.185 doopcadidaten geeft.
Het gezamenlijk aantal katholieken in
China bedraagt 2.277.421, hetgeen tegen
over het vorige jaar een aanwas van 54.178
beteekenl. Het aantal^biechten gedurende
het aigeloopen jaar bedroeg 15.122.435, dat
der H.H. Communie's 15.163.983. De christe
lijke liefdadigheid verheugt zich in een
hoogen bloei. In de weeshuizen zijn 22.387
en in de Huizen der Kindje-Jezus-Vereeni-
gingen zijn 48.181 kinderen ondergebracht.
In de katholieke ziekenhuizen worden
69.784 zieken verpleegd, in de tehuizen voor
ouden van dagen zijn 8.052 oudjes geher
bergd. In de volksapotheken werden in
908.381 gevallen medicijnen zonder betaling
afgegeven en bij de ziekenambulansen waren
3.680.936 kosteiooze onderzoekingen en ge
neeskundige behandelingen te verantwoor
den. In de z.g. bidscholen of eenvoudige
godsdienstscholen waren 181.645 kinderen;
op de katholieke volksscholen gingen
59.033, op de burgerscholen 21.765, op de
middelbare scholen 14.949 scholieren, ter-
VRIJDAG. 16 Juli.
Hilversum, 1050 M. 12 uur Politieber.
5.508.05 Vooravondconcert door het H.
D. O.-orkest, mej. Elise dc Haas, sopraan
7 uur Politieber. 7.45 en 10 uur Pers-
ber. r— 8.15 Uitzending van het svmpho-
nie-concert in het Kurhaus te Schevenin-
gen. Het Residentie-orkest, o. I. v. Prof.
G. Schneevoigt. Ilona Durigo, zang.
Jacques Urlus, zang, 1. Suite D-dur, Baeh.
(ouverture-air-gavotte-Bourres-Gigus). 2.
„Das Lied von der Eerde" (Symphonie
voor tenor, en altisten en orkest), naar
Hans Botbges „Die Chinesische Flote
Das Trinklied vom Jammer der Erde,
tenor. 2. Des Einsame im Herbsl, alt. 3.
Von der Jugena, tenor. 4. Von der Schön-
beit, all. 5. Der Trunkene im Friihling.
tenor. 6. Abscheied, alt.)
Daventry, 1600 M. 11.2012.50 Het ra
diokwartet (contra alt, tenor, piano)
12.501.20 Orgelconcert 1.20—2.20
Lunchmuziek 3.404 uur Lezing: Ele
mentary French 4.20 Concert. Het ra-
diokwartet, piano en tenor 5.35 Kin
deruurtje 6.20 Licht orkestconcert
7.10 Uit de radiobladen 7.20 Tijdsein
Big Ben, weerber., nieuws, causerie Seen
en the screen. 7.45 Piano, nocturnes
van Chopin 8 uur Muziek 8.20 Va
riété, e.a. Datas, de man met de memorie
9.05 Licht symphonieconcert. G. Johns,
sopraan. A. Catterall. viool. Orkest
11.2012.20 Dansmuziek.
Parijs „Radio-Paris", 1750 M. 12.50 Con
cert Lucien Paris (piano, viool, cello)
5.05 Jazzband Araf 8.50 Concert gewijd
aan een Fransch departement.
Königswüsterhausen, 1300 M. 8.50 Moder
ne Aroerikaansche werken. L. Lania, in
leiding. Tlila Durieux, declamatie, Ameri-
kaansche muziek, door orkest. Daarna
nicuwsber.
Brussel, 486 M. en Antwerpen. 265 M.
8.20 Pianoconcert door M. Sous 9.05
Gramafoonmuziek 9.20 „11 ne faut jurer
dc rien", comedie in 3 acten van Alfr. i
Musset 10 uur 2e Nieuwsber.
Munster, 410 M. 1.352.50 Concert
4.35 Orkestconcert 5.356.20 Zang
duetten 6.307 uur Lezing: Reichsbabr
u. nationale Volkswirtschaft 78 uur
Lezing: Die zweite Kaperfahrt der Möw
8.20 Engelsche les 9.05 Balladen
avond. 10.5011.20 Lezing: Aerztlich
Bemcrkungen zur Spertausubung.
wijl de katholieke universiteiten 400 katho
lieke studenten teilen.
ACHTING VOOR HET GELOOF.,.. DER
MOHAMMEDANEN!
De Fransche Gouverneur van Marokko,
de heer Steeg, heeft nog niet lang geleden
in een rede tot de onderworpen stammen
het volgende naar voren gebracht:
„Van nu af zullen wij in dc gezamenllijke
eerbiediging van den Islam en in het ge
meenzame verlangen naar eendracht, voor
het welzijn van Marokko als broeders met
elkander kunnen arbeiden, inplaats van el
kander te bestrijden. Eenige onder u zijn
opgestookt geworden. Men had hen gezegd,
als zou Frankrijk hen in de uitoefening van
hun geloof hinderen en zich van hun goede
ren willen meester maken. Dat is niet waar.
Toen ik gouverneur van Algiers was, zag
ik vaak een Musuiman in de woestijn bid
den. Ik begroette hem telkens vol ontroe
ring. want ik neem mijn hoed af voor elke
oprechte geloofsovertuiging. Allah be
schermt Frankrijk en heeft haar den zege
gebracht. En Frankrijk neemt u moederlijk
op
Hoe oprecht deze woorden en soortgelijke
verklaringen door zekere vertegenwoordi
gers der Fransche regeering gemeend zijn.
kan nien constateeren uit de houding dezer
regeering tegenover het katholieke geloof.
Achting voor elk geloof alleen niet voor
het katholieke.
De versterking der Maas-dijken.
Naar de „Msbd." uit Grave verneemt is
dc minister van Waterstaat voornemens om
gevolg te geven aan het plan van ingenieur
Lely, die belast was met het plan tot ver
breeding en verbetering van de Maasbed
ding van de Maasbedding tusschen Grave
Balgoy en Nederasselt.
Verder werd te dezer zake nog verno
men. dat het in de bedoeling ligl dc groote
bocht af le snijden bij Zunt en Balgoy door
het scheppen van een rechten waterloop.
Hierdoor zou een d^el van Zunt en Balgoy
op een „eiland" komen te liggen.
Een commissie ad hoe heeft reeds een
onderzoek ingesteld met betrekking tot
eventueele onteigeningen van daarbij be
trokken pcrceelen.
Tegenover Grave zou de rivierbedding
der Maas eveneens verbreed worden door
onteigening van het bekende Veerhuis te
Nederasselt en de daarachter gelegen gron
den.
De N. C. B.-organisaties in het lar.d van
Cuyk hebben op initiatief van Dr. Nuyens
te Boxmeer en burgemeester van den Mor
tel te Cuyk een protestvergadering gehou
den tegen de plannen van het waterschap
de Maaskant, om de Maasdijken tusschen
Cuyk en Mook te verhoogen en te verzwa
ren.
De N.C.B.-vergadering achtte de verzwa
ring van den dijk te duur en bovendien
minder noodig dan het maken van door-
laatsluizen in den spoordam tusschen Cuyk
en Mook. Deze spoordam heelt den voor-
maligen bovenmona der Becrsche Maas
verstopt.
De aanleg van deze doorlaatsiuizen zou
veel goedkooper en meer afdoende wer
ken ter beveiliging der dorpen langs de
Maas in het Land van Cuyk. Dit is hoog
genoeg gelegen met betrekking tot verhoo
ging of verzwaring van de dijken aldaa".
Betere loozing van het overtollige Maas
water werd als eerste eisch gesteld ter
beveiliging van de Maasstreek.
Op de kaloenen-dekenfabriek der firma
W. Swinkels, te Mierlo, werd gistermorgen
door circa 160 wevers de arbeid neerge
legd.
De oorzaak dezer staking moest, volgens
dc „Msbd." gezocht worden in het volgen
de:
Door het hoofdbestuur van den Ned.
R. K. Texlielarbeidersbond „St, Lamber-
tus" werd d.d. 6 Juli j.l. tot de firma Swin
kels een schrijven gericht, waarin eenige
klachten en grieven der wevers onder haar
aandacht werden gebracht. Dit schrijven
werd, zooals gewoonlijk, door den werkge
ver niet beantwoord, doch had integendeel
tot gevolg, dat gistermorgen nog een nieu
we verslechtering der arbeidsvoorwaarden
werd bekend gemaakt. x
Deze bekendmaking van eenige nieuwe
voorwaarden had tot gevolg, dat de we
vers niet direct aan den arbeid gingen,
waarop zij aanzegging kregen de fabriek te
verlaten. Hieraan werd door alle wevers
gevolg gegeven, waarna de fabriek vrerd
stopgezet.
Het hooldbestuur van den Ned. R.K.
Texticlarbeidersbond stelde zich direct in
verbinding met de firma Swinkels en ver
gaderde daarna met de betrokken arbei
ders. Als resultaat hiervan kan worden me
degedeeld dat gistermorgen de arbeid is
hervat onder voorwaarde dat de firma met
het hoofdbestuur der organisatie en met
een drietal arheiders direct over de nieu
we arbeidsvoorwaarden cn den inhoud van
het dato 6 Juli tot ha3r gerichte schrijven
in bespreking zal treden.
Mocht met deze bespreking geen over
eenstemming worden verkregen, daD zai
door het bestuur van den Ned. R. K. Tex
lielarbeidersbond ernstig worden overwo
gen de staking aan te kondigen voor de fa-
•bricken dezer firma te Mierlo en te Deurne
De Minister van Justitie mr. dr. Donorr
heelt gisteren een bezoek gebracht aar. de
bijzondere strafgevangenis te Leeuwarden
en de strafgevangenis te Groningen eg zal
morgen de Rijkswerkinrichtingen te Veen
huizen bezoeken.
Gistermorgen werd te Middelburg het
congres gehouden der vereeniging van Ne-
derlandsche Gemeenten, onder voorzitter
schap van den heer dr. J. P. Fockema
Andreae.
Behandeld werden de praeadviczen over
de electriciteitsvoorziening en wel in het
bijzonder over de volgende vragen:
Leveren de in de verschillende provinciën
bestaande regelingen op het gebied der
electriciteitsvoorziening in het algemeen
bezwaren op voor de gemeenten? Kan aan
die bezwaren eventueel worden tegemoet
gekomen zonder inmenging van bet Rijk cn
zoo ja, op welke wijze?
Indien inmenging van het Rijk noodig ot
gewenscht wordt geacht, hoever moet zij
zich dan uitstrekken?
Adviezen waren hierover uitgebracht
door den heer mr. dr. J. H. Labberton, re
ferendaris, chef der afdeeling Gemeente
bedrijven ter secretarie van s-Gravenhage
en het tweede door de heeren J. G. Bel-
laer Spruyt, directeur der Maatschappij tot
verkoop van den electrischen stroom on
der staatsmijn in Limburg en dr. E. A.
Schoon, advocaat en procureur *e
Maastricht.
Het voetveer tusschen Rozenburg er
Nieuwe'sluis is sinds eenigen tijd belangrijl
verbeterd. De veerweg, toegang gevende to
het veer. is opgehoogd, zoodal deze bi
hoog water niet meer berijdbaar is. D«
loopbrug, welkg toegang geeft tot het veer
bij laag water, is verbreed en voorzien var
een flinke leuning. Verder is een nieuwe
veerboot in gebruik genomen, welke is
voorzien van een motor en een lier. waar
mede gemakkelijk motorrijwielen kunnea
worden ingeladen cn gelost.
