Eindexamens
Mlddelb. Technische school.
V erkeersonge vallen.
Voornaamste Nieuws
De financiën der kleine gemeenten.
Dinsdag
1926#
50ste Jaargang No. 16305
Dit nummer bestaat uit 8 bladzijden - Eerste Blad
STADSNIEUWS.
Agenda
21 Juli
DE GRENSREGELING
VAN HAARLEM.
Thans vraagt ook Haarlemmerliede
schadeloosstelling.
De Aardbeien-campagne.
Aanbesteding.
Bediening Kuststation te
Scheveningen.
Pastoor H. W. van Beek.
Onthulling Koolhoven-
monument.
Verloren Kinderen.
De aanbesteding van de zwem
inrichting aan de Houtvaart.
Een gecompliceerde aanrijding.
Opgepast!
JUBILEUM.
80 jaar in hetzelfde huis gewoond.
Examens Hoofdakte.
Marktdiefstal.
Brutale inbraak te Bloemendaal.
De verbetering van de Leidsche
Vaart.
Motor-ongehik
in dit nummer.
J. J. WEBER ZOON
Telegraphxsch Weerbericht
Provinciale Staten van
Noord-Holland.
De abonnementsprijs bedraagt voor
Haarlem en Agentschappen:
Per weet 0.25
Per kwartaal3.25
Franco per post per kwartaal bij
vooruitbetaling 3.58
Bureaux: NASSAULAAN 49.
Telefoon No. 13866 (3 lijnen).
Postrekening No. 5970.
Adverlentïën ZZ cents per regel
Bi, contract belangrijke Korting.
Advertentiën tusschen den tekst,
ais ingezonden mededeeling, 60 cL
per regel; op de te pagina s 75 ct
per regel Vraag- en aanbod-
advertentiën, 14 regels 60 ct.
per plaatsing, elke regel meer
15 ct.. bij vooruitbetaling.
Alle abonne's op dit blad zijn, ingevolge de verze
tegen ongevallen verzekerd voor een der volgende uitkeeringen
kertngsvoorwaarden f Oftnn Levenslange geheele ongeschiktheid tot werken door f bij een ongeval met f OCtl 0
rjende uitkeeringen: 1 OUuU." verlies van beide armen, beide beenen of beide oogen: 1 «W* doodelijken afloop:
bij verlies van een
een voet of een oog:
hand, f IOC bij verlies van een f Kfl bij 'n breuk van f f| bij
oog: 1 lui)** duim of wijsvinger: *Ui been of arm: 1 ciU* ai
verlies v. een
andere vjugcr»
l elkens weer duiken in de pers berich
ten op over kleine gemeenten, die in finan-
cieele moeilijkheden verkeeren. Zoo kon
men dezer dagen den noodkreet van den
burgemeester van Vlieland lezen, die jam
merde, dat deze gemeente geen geld en
geen prediet had en dus de verschuldigde
salarissen niet kon uitbetalen.
Vroeger hoorde men dergelijke klachten
nimmer. Als er reden was om zich bezorgd
te maken voor de Gemeentefinanciën, dan
betrof dit uitsluitend de groote steden,
waar allerlei belangen veel grooter uit
gaven vroegen dan op het platte land.
Maar nu is het omgekeerd. De steden red
den zich. Is het budget wat al te groot, dan
valt er altijd wat te bezuinigen, want on
getwijfeld zijn er in de steden verschillen
de diensten, waarvan de kosten verminderd
kunnen worden, als de nood dwingt. Om
eens een sprekend voorbeeld te noemen.
Amsterdam betaalt voor het lager onder
wijs 30 per leerling, op vele dorpen doet
men het ongeveer met 10.per leerling,
In het Zuiden des lands wordt op het
platteland als regel niet meer dan 7.a
8.vergoed, er zijn schrijver dezes zelfs
gemeenten bekend waar met 6.— per
leerling wordt volstaan.
Ofschoon de steden voor allerlei uitgaven
meer voteeren dan het platteland, kunnen
zij zich financieel veel beter redden. Doel
van dit artikel is enkele oorzaken daarvan
bloot te leggen.
Een der eerste oorzaken van den finan-
cieelen nood van sommige kleine gemeen
ten is wel onze gezegende onderwijs-
wetgeving. Wanneer wij ons hier eenigszins
sarcastisch uitdrukken, dan is dit geenszins
om het beginsel, dal aan onze onderwijs-
wetgeving ten grondslag ligt, af te keuren.
Integendeel wij juichen dit beginsel toe,
maar wij keuren de uitwerking van het
beginsel af om de voor de kleine gemeen
ten nadeelige gevolgen.
De Lager-Onderwijswet bepaalt, dat aan
de schoolbesturen een jaarlijksche vergoe
ding wordt toegekend voor de bijzondere
schoolgebouwen, bestaande of in aanbouw
bij de inwerkingtreding dier wet. Dat som
mige schoolgebouwen veel en veel te hoog
zijn getaxeerd en dat de vergoeding van de
getaxeerde waarde 6K bedraagt, terwijl
dikwijls door de schoolbesturen tegen veel
lager rente is geleend, mogen wij als een
bekend feit veronderstellen.
Op de tweede plaats kan in een gemeen
te met een klein openbaar schooltje en
dat komt op het platteland veelvnldig voor
een nadeelige factor zijn, dat aan ile
bijzondere scholen per leerling wordt uit
gekeerd, wat het openbaar onderwijs per
leerling kost. Op zoo'n klein openbaar
schooltje is het onderwijs, per leer
ling berekend, peperduur. Een school-
schoonmaakster met een jaarwedde van
100.ikost op een school van 10 leer
lingen reeds 10 per leerling. Heeft de
gemeente dus een openbare school met een
beperkt aantal leerlingen dan' vordert dit
zeer hooge bijdragen aan de bijzondere
scholen, tenzij de bijzondere schoolbesturen
van hunne rechten afzien en hunne school
zoo beheeren, dat zij met een lagere uit-
keering genoegen kunnen en willen nemen.
Gelukkig gebeurt dit hier en daar, zien de
schoolbesturen in, dat zij niet meer uit
gaven ten laste der openbare school hebben
te doen, dan het belang dat het onderwijs
absoluut vordert, maar deze idee is nog
lang niet algemeen genoeg doorgedrongen.
De praktijk heeft ons geleerd, dat mede
werking in de eerste plaats is te verwach
ten van de Roomsche scholen; het zij hier
met voldoening geconstateerd.
Een ander bezwaar voor de Lager-onder-
wijswet is de gelegenheid tot het oprichten
van kleine schooltjes. Voor elke 40 leer
lingen kan een school worden gevorderd.
Wat een uitgaven kan dit niet beteekenen
voor plattelandsgemeenten, waar dikwijls
de protestanten in diverse secten zijn ver
deeld, die ieder haar eigen schooi wen-
schen! En ook van Roomschen kant gaat
men hier niet geheel vrij uit. Want het
komt nogal eens voor, dat men bij een
leerlingen-aantal van eenige beteekenis de
school gaat splitsen in een jongens- en
meisjesschool, dit tot schade van het
onderwijs en van de openbare kas. Ieder
zal toch toegeven, dat er het onderwijs
jnder lijdt als de kinderen der diverse,
leerjaren in dezelfde lokalen zitten en
uiteraard is een flinke school veel econo
mischer dan twee schootjes met een be
perkt aantal leerlingen.
De bezwaren der Lager Onderwijswet,
die wij boven ontvouwden, doen zich in de
steden veel minder voelen. Daar is geen
sprake van een klein openbaar schooltje,
dat door zijn groote kosten per leerling de
uitkeering aan de bijzondere scholen on
gunstig voor de gemeentefinanciën beïn
vloedt; daar is ook geen sprake van kleine
bijzondere schooltjes. De opeenhoping der
bevolking is oorzaak, dat, uitzonderingen
daargelaten, elke' school bevolkt is met
een behoorlijk aantal leerlingen.
Steeds zijn veel leerlingen van omliggen
de dorpen in de stad ter schole gegaan.
Sommigen bezochten de lagere school in de
stad, omdat het onderwijs daar in den re
gel op een hooger peil stond dan op de
dorpsscholen; andere leerlingen bezochten
de stedelijke hoogere burgerscholen of
gymnasia. Veelvuldig worden ook de stede
lijke nijverheidsscholen door de dorpsjeugd
bezocht. Deze dorpsjeugd betaald dan
schoolgeld, soms maar lang niet altijd
was dit schoolgeld iets hooger dan het
schoolgeld, dat de stadskinderen moesten
betalen. Maar onze gezegende Rijkswetge
ving heeft dit alles veranderd. Bij de wet
is thans bepaald, dat alle kosten van la
ger onderwijs, M.U.L.O., hoogere burger
school, gymnasium en nijverheidsschool, die
de betreffende gemeente maakt, per leer
ling worden berekend en dat voor deze
kosten aansprakelijk is de gemeente, waar
de leerling woont. En al zijn nu de ouders
van den leerling best in staat om deze kos
ten te betalen, de wet verbiedt om deze
kosten op de ouders te verhalen. Een voor
beeld uit de praktijk. Wij kennen een
dorpsgrcctheid met één zoontje. Dat
zoontje gan in de stad op een gymnasium,
studrert niet voorspoedig, maakt reeds
vner Je dede maal derelfde klasse. Jaar
lijks betaald de dorpsgi meente aan het
sladsbes'. ir ?0f» voor mijnheer zijn zoon.
Als dit zoontje dus blijft zotten is hel eon
strop - --or dc gemeente.
De stedelijke g'ctn' enten profiteeren ven
de omliggende dorpen Hun winketstand
bestaat er voor een gced. deel van, De pu
i blieite vermakelijkheidsbelasting wordt
voor een goed deel dooi de dorpsbewoners
betaald. Vaak leveren de steden gas en
elctriciteit, soms ook waterleiding aan de
omliggende gemeenten, doch de bedrijfs
winsten zijn alleen voor de stad. En dat
die bedrijfswinsten soms lang niet voor de
poes zijn, weet een ieder. Maar als de in
woners der gemeènten nu eens van het ste
delijk onderwijs profiteeren, dan moet al
les door de dorpen betaald worden. Is dit
redelijk? Is dat billijk?
Is het niet een zedelijk en economisch
belang voor de bevolking, dat deze zich
op het land verdeeld in plaats van zich in
de groote steden op te proppen? En als dit
inderdaad zoo is en ons dunkt dat geen
redelijk mensch dit zal ontkennen wordt
het dan geen tijd dat de wettenmakers in
den Haag rekening daarmede houden en
dat bij de wetten, die daar gemaakt wor
den, op de financieele gevolgen voor de
plattelandsgemeenten wordt gelet?
De bestuurderen der plattelandsgemeen
ten zijn over het algemeen zuinig. Het ver-
antwoot*lelijkheidsgevoel voor de gelden
die anderen toebehooren, is bij hen veel
sterker ontwikkeld, dan bij de stedelijke
afgevaardigden. Dit behoeft nog geenszins
te beteekenen, dat men blind is voor de
eischen des tijds of voor de sociale nooden
en behoeften. Maar als men zélf zuinig is,
dan wekt het wrevel, dat door de Rijkswet
ten uitgaven worden gedecreteerd, die men
zelf niet voldoende verantwoord acht.
Sommige plattelandsgemeenten zitten
nog met schulden uit het distributie-lijdvak
andere hebben groote uitgaven moeten
doen voor de werkloosheidsvoorziening in
het tijdperk van laag-conjuctuur. Men dacht
daf die werkloosheid maar een korte cri
sis was; men leende geld om den werk-
loozen-uitkeeringen te doen, inplaats van
deze uitgaven uit de gewone middelen te
bestrijden, zoodat men ten slotte èn met
de schuld èn met de werkloosheid zat.
Voer andere gemeenten is de woning
bouw een groote strop geweest. Er was de
laatste oorlogsjaren een wilde tendenz om
van overheidswege te bouwen, er kwam
zelfs in 1918 een woningnoodwet tot stand,
krachtens dewelke gemeentebesturen bij
Koninklijk Besluit gedwongen konden wor
den om woningen te bouwen. Er werd toen
door de gemeentebesturen gebouwd, steeds
meer gebouwd met het gevolg, dat het bou
wen steeds duurder werd. Van de bijdra
gen, die de overheidsbouw destijds vor
derde, betaalde hel Rijk K en de gemeente
Vt. Maar in vele gemeenten zijn de huren
te hoog om opgebracht te worden, zoodat
óf den woningen leeg komen te staan, óf
de huur verlaagd moet worden. En deze
stroppen zijn voor rekening der gemeenten.
Sommige gemeenten hebben op eigen risico
nog zgn. middenstandswoningen gebouwd,
die bij toenmalige duurte van het mate
riaal zoo economisch mogelijk d. w. z.
slecht werden gebouwd, zoodat de midden
stand er thans niet meer in wenscht te
wonen en zoodoende verschillende huizen
leeg staan.
Wij hebben hierboven enkele oorzaken
uiteengezet, die de gemeentefinanciën der
kleine gemeenten ongunstig beïnvloeden.
Natuurlijk treden deze factoren niet alle
in de kleine gemeenten op. Doch als in
eene gemeente meerdere dezer factoren op
de financiën hun ongunstigen invloed doen
gelden en de inkoihsten der ingezetenen
niet toelaten de belastingschroef, die
uiteraard al heel wat wentelingen heeft
gemaakt, n ogverder aan te draaien, dan is
het niet te verwonderen, dat een crisis in
treedt en de vroede vaderen niet meer
weten, hoe de touwtjes aan elkaar te.
knoopen.
Scciëteit „St. Bavo". Haarlemsche Inkoop-
Combinatie half negen uur „St.
Caecilia" 8 uur Vioolonderwijs 3 uur
R. «K. Kruideniersvereeniging half
9 uur Bevolkingsbureau 8 uur.
St, Jczefsgezellengebouw. Jansstraat 59
Repetitie „Udile Dulcé" 8 uur Elftal
commissie „R. K, V. Z.' 8 uur.
Kleine Theresia Stichting. Tehuis voor
onverzorgde zuigelingen. Spreekuur: Dins
dag en Vrijdag van 34 uur. Tempeliers
straat 36.
Arbeidsbemiddelingsbureau +an het Sint
Franciscus Liefdewerk Zoetestraat 11.
Eiken Donderdag van 89 'A uur.
R.K. Arbeidsbeurs voor mannen en jon
gens. Sociëteit „St, Bavo", Sniedestr.
23 Telefoon 10049 Alle werkdagen
van 9half 12 uur, 's middags van 35
uur, 's avonds van half 8half 9 uur.
's Zaterdags alleen van Q1412 uur.
R.K. Arbeidsbeurs voor- Vrouwen en Meis
jes. Bloemhofstraat 1. Tevens bemidde
lingsbureau voor verpleegsters en alle
werkende dames. Alle werkdagen van v.m.
1012 uur, des middags van 24 uur en
:'s avonds van 89 uur, behalve Zaterdag
avond. Tel. 11671
R.K. Bevolkingsbureau Gebouw „Sint
Bavo" Smedestraat 23 Van 810 uur
op Maandag-, Woensdag- en Vrijdag-
R.K. Leeszaal en Uitleenbibliotheek.
Jansstraat 49 Eiken dag geopend van
1012, van 25 en van 710 uur, be
halve des Maandagsochtends en op Zon
en Feestdagen. Uitleenen van boeken
van 25 uur en van 79 uur. Woens
dagmiddag ruilen van kinderboeken,
St. Marthavereeniging. Bloemhofstraat 1.
Zondags en Woensdags van 810 uur
n.m. gezellig samenzijn voor Holiandsche
meisjes, die hier geen tehuis hebben
Tel. 11671.
St. Elisabeth's Vereeniging Jansstraat 49.
Aanvragen om versterkende middelen
voor arme zieken der S. E. V. Maan
dag van 2^-3 uur, Donderdag van 12
uur.
R.K. Kraamverzorging van de Derde Orde
St. Franciscus. Aanvragen ook voor
niet-leden van de Derde Orde te richten
tot Mevr. Coebergh, Ged. Oude Gracht 74,
Dinsdags van 23 uur.
R.K. Reclasseeringsvereeniging, afd. Haar
lem. Eiken Donderdagavond half 9
vergadering in hel gebouw der Sint Vin-
centiijsvereeniging, N. Groenmarkt 22.
EERSTE HULP BIJ ONGELUKKEN.
SNELVERBAND, Centrale Post Telef. 15151
en verder bij de leden, te kennen aan
het zwart schild met wit "kruis aan den
huisgevel.
REDDINGSBRIGADE VOOR DRENKELIN
GEN, verstikkings- en electricteitsonge-
vallen. Telefoon 10231.
ROODE KRUIS TRANSPORT COLONNE.
Telefoon 12685 (bij geen geboot 10392).
Aan de Middelbare Technische School te
Haarlem verwierven het einddiploma:
Aideeling Bouwkunde:
J. D. H. Assies, Batavia; F. A. H. Bos,
Vijfhuizen (Haarl.meer); D. Moojen, Edam;
S. D. Neler, Amsterdam; J. J. de Rooy, Lei
den; A. Schultheiss, Amsterdam; J. B. Slui
ter, Aerdenhout (Bl.daal); Johanna van
Unnik, Haarlem; G. F. Wamelink, Haarlem.
Afdeeling Weg- en Waterbouwkunde:
H. A. S. van Breda; Spaarndam; P. O.
Koets, Leiden; C. Lieste, Uitgeest; T. Pelle-
rnans, Haarlem; J. D. van Waveren, Haar
lem; P. J. van der Zanden, Leiden.
Afdeeling Werktuigbouwkunde:
J. F. Amelunxen, Haarlem; A. J. M. 1. de
Bont, Haarlem; J. de Graaf, Lisse; E. v, d.
Hardt Aberson, Laag Keppel; D. J. Heuve-
link, Heemstede; J. G Hoogland, Alkmaar;
S. P. Huizinga, Bloemendaal; J. D. Kist de
Ruyter, IJmuiden; A. M. N Koning, Schoten;
A. B. J. van Kordelaar, Heemstede; A. W.
Klumper, Velsen; C. van der Kwast, Haar
lem; P. M G. van der Leeden, 's-Graven-
hage; H. Monteban. 's-Gravenhage; J. B
Nieman, Amsterdam; J. H. Piët, Schoten.
J. Smolenaars, Haarlem; H. L. Vorst, s-Gra
venhage; H. F. Winthouwer. Heemstede; J
H. L. van Wijk, Haarlem; P Zwaanswijk,
Haarlem.
Aideeling Electrotechniek:
J. F. Bodifée, Deventer; G. Crèvecoeur,
Enkhuizen; G. E. F. van Dijk, Alkmaar; H.
J. Koets, Leiden; J. Middelie, Velseroord
(Velsen); G. Rijks, Winterswijk; J. P. J.
Schipper, Haarlem; P. H. van Staalen, Drei-
schar; C. W. Vermeulen, Haarlem; J. van
Vreden, Veessen (Heerde).
Afdeeling Scheepsbouwkunde:
J. W. de Bock, Haarlem; S. H. Brori-
gersma, Bloemendaal; A. M. Duyverman,
Leiden; R. Fania, Haarlem; J. D. v. d. Wal.
Meppel.
Komt de voorgestelde Haarlemsche grens
regeling tot stand, dan zal het tegen Haar
lem aangebouwde stadsgedeelte van Haar
lemmerliede ook bij Haarlem komen te be-
hooren.
Dit heeft het gemeentebestuur van Haar
lemmerliede aangespoord zich tot Gedepu
teerde Staten van Noord-Holland te wen
den en via deze tot den Minister van Binnen-
landsche Zaken, met het verzoek om, nu men
voörnerhens is Heemstede voor een schade
loosstelling in aanmerking te brengen, ook
Haarlemmerliede c.a. voor een schadeloos
stelling in aanmerking te doen komen. In den
brief, waarin die vergoeding wordt ge
vraagd, wordt geen bedrag genoemd dat als
schadeloosstelling wordt gevraagd, maar be
vat een opgave van derving aan inkomsten,
die voor Haarlemmerliede hei gevolg zal zijn
van de annexatie van een deel der gemeente
door Haarlem.
Wij vroegen den burgemeester van Half
weg, den edelachtharen heer L. H. Simons,
nog meer bijzonderheden Omtrent de door zijn
gemeentebestuur verzonden missive.
Tegen publicatie had de burgemeester be
zwaar, zoolang de Minister nog niet in het
bezit van den brief was.
En daarna dan? vroegen wij.
De burgemeester lachte schSlks, „Ze doen
allemaal zoo geheimzinnig in de annexatie
kwestie. In Heemstede, in Bloemendaal en,
naar ik in uw courant las in het interview
met Mr. Slingenberg, m.eent men ook nu in
Haarlem dat geheimzinnigheid noodig is,
mag ik mij nu wel aan al die geheimzinnig
heid onttrekken? Kom, laat mij het genoegen
ook erg geheimzinnig te doen."
Wij hadden groot pleizier om de fijne ma
nier, waarop de burgemeester het geheim
zinnig gedoe in deze grensregeling-geschiede-
nis hekelde en vroegen hem nog of hij dan al
die geheimdoenerij noodig échtte.
Weineen, zeide hij, ik heb jaren in de
annexatie-beslommeringen van Amsterdam
gezeten, maar alles was er van bekend. Maar
laat mij nu ook gewichtig doen en u inlich
tingen weigeren.
„Of ik bereid ben u den brief ter publicatie
af te staan als de Minister er kennis van
heeft genomen? Dat wil ik wel in overwe
ging nemen," zei de burgemeester op sma
kelijke wijze.
Het deed ons goed, dat er tenmftiste één
gemeentebestuur is dat, evenals wij, de ge
heimdoenerij in de grensregelings-historic
een beetje belachelijk acht.
Uit Limmen meldt men ons, dat de aard
beien-oogst vrijwel weer tot het verleden
behoort en de pluk nagenoeg afgeloopen is.
In doorslag genomen, is de pluk ongeveer
50 minder geweest dan het vorig jaar,
terwijl de prijzen dit jaar ook tamelijk ge
ringer waren, zoodat deze zeer voorname
tak voor het tuindersbedrijf niet gunstig is
geweest.
Gistermiddag werd door liet bestuur der
woningbouwvereniging ,De Haemstede" in
het lokaal voor Christelijke Belangen aan
den Voorweg te Heemstede aanbesteed:
Het bouwen van 58 volkswoningen, één win
kelhuis en een kantoortje, op de terreinen
aan de Bankastraat te Heemstede. Ingeko
men waren 16 biljetten. De inschrijving luidt
als volgt;
Gebr. Broertjes, Heemstede, 217.350;
Fa. Thunnissen en van Sambeek, Heem
stede, 216.479; Joh. Kraay, alhier,
212.000; fa. H. A. v. Emmerik, alhier,
211.333; fa. J. de Vries, Bilthoven 209.990;
fa, Gebr. v. d. Putten, Heemstede, 209.967;
J. Bus, Wormerveer 209.252; fa. Klooster
boer, Leeghwater en Hettema, Broek op
Langendijk, 206.400; fa. M. Joustra, alhier.
205.946; S. Kuyt, Amsterdam, 204.600;
fa. F. v. d. Waals en Co-, Heemstede,
199054; Zaanlandsche Coöp. Bouwersbond,
Wormerveer; 199.053; fa. Bakker en Ko-
nings, alhier, 191.000; Zaanlandsche Ter
rein en Bouw Mij., Kantoorhoudend te
Heemstede, directeur C. Turkenburg,
188.500; Jansen en Krom, Santpoort,
179.300; H. v, d. Aa, Zaandvoort, 158.680.
De gunning is aangehouden.
De dir,-gen. der Posterijen en Telegrafie
maakt beltend, dat het Rijkstelegraafkan-
toor te Scheveningen-Haven, met ingang
van 1 Augustus a. s. wordt opgeheven. De
bediening van het aldaar gevestigde kust
station geschiedt van het post- en telegraaf
kantoor te IJmuiden uit.
De aandacht wordt er op gevestigd, dat
de inrichting van hel adres van radio
telegrammen voor scheepstat'ons, welke
hunne bestemming moeten bereiken, via
bedoeld kuststation, geen wijziging onder
gaat. Als kuststation van bestemming be
hoort, evenals tot dusver, Scheveningen-
Haven te worden vermeld.
De door tusschenkomst van het kust
station ontvangen telegrammen zullen als
kuststation van afzending, achter den naam
van het scheepsstation, den naam Scheve
ningen-Haven blijven dragen.
De Zeereerw. Heer H. W. van Beek,
pastoor te AerdenhoutBentveld, is be
noemd tot pastoor van de parochie van de
H. Agnes te Amsterdam.
Pastoor Van Beek, die de bouwheer is
van de kerk te Bentveld, is dahr pastoor
sinds 1922. Vele zorgen heeft hij aan zijn
parochie besteed en aldus heeft hij zich
zeer bemind weten te maken.
Tot zijn opvolger is benoemd de Wel-
eerw. Heer J. Niehus, kapelaan te s-Gra-
venhage (H. Jacobus).
De onthulling van het Koolhoven-monu
ment op het Wilhelmina-duin (Kopje) zal
Vrijdag 30 Juli a. s. des middags te 3 uur
plaats vinden,
Niet altijd, maar soms is het wel eens
aardig, een familie aan het strand in haar
doen en laten gade te slaan..
Ook Zondag waren de vaders en moeders
met hun kroost weer het overgroote deel
van de vulling tusschen de strandstoelen op
de open plaatsen.. Waarschijnlijk door het
zomerzonnetje was de ouderlijke waakzaam
heid wat slaperig geworden
Tenminste een aantal van 60 verloren kin
deren werd op den politiepost aan den
Strandweg voor tijdelijke bewaring opgeno-
men.
Na korteren of langeren tijd waren alle
verloren schaapjes echter weer onder de be
schermende vleugels van het ouderlijk gezag
veilig opgeborgen..
Maar zestig verloren kinderen is toch wel
een record.!
De uitslag der onderhandsche aanbeste
ding van gewapend betonwerken, rioleerin-
gen, e. d. ten behoeve van den bouw van
een Bad- en Zweminrichting aan de Hout
vaart is als volgt:
Fa. Jonker van Herwaarden, Haarlem,
63.250; N.V. Rijnlandscbe Betonbouwmij.
Leiden, 70.150.; N.V. Amersfoorlsc'ie Be
ton Mij., Amersfoort, 75.200.; N.V. Zuid
Nederl. Betonijzerbouw, 's Hertogenbosch,
76.120.; N.V. Gew. Betonbouw „de Kon-
dor", Amsterdam 80.450; N.V. Intern. Be
tonbouw, Breda, J 81.900.; W. M. F. Thijs-
sen, Amsterdam, 82.300.; N.V. Kon. Rott.
Betonijzer Mij. v. h. van Waning Co., Rot
terdam, 82.888. De gunning volgt later
Gisterenmiddag omstreeks half vijf reed
een auto van den Schotersingel den Ver-
spronckweg in. Doordat de chauffeur de
bocht te klein nam, kwam de auto in bot
sing met een tramwagen, die uit de richting
Overveen naar den Schotersingel reed. Bij
deze aanrijding bleef het echter niet. Na te
gen de tram gebonst te zijn, reed de auto een
wielrijdster aan. Deze, een 14-jarig meisje,
H, F,, wonende op de Garenkokerskade,
werd op den grond geworpen. Zij bekwam
een hoofdwonde, terwijl het rijwiel ernstig
werd beschadigd. Tenslotte werd de 26-ja-
rige C. v. d. D.-B., die daar met een kin
derwagen liep, nog het slachtoffer. Zij kreeg
een diepe wonde èn schaafwonden aan het
hoofd; de kinderwagen werd omver gere
den, het kind viel op straat, doch bleef on
gedeerd.
De beide slachtoffers werden verbonden
ten huize van dr. M. Eeftink Schattenkerk
Het meisje H. F. kon daarna loopend zich
naar huis begeven; C. v. d. D.-B. werd per
auto naar haar woning vervoerd, nadat haar
wonden in het St. Elisabeths-Gasthuis wa
ren gehecht.
Tegen den automobilist is proces-verbaal
opgemaakt.
Eenige dames en heeren vermaakten zich
Zondagmiddag op het strand. Een dame
viel in het water en werd voor de aardigheid
door anderen van het gezelschap onder wa
ter gehouden. Ofschoon dit maar een oogen-
blik duurde, bleek de greep toch ernstiger
te zijn, dan bedoeld was, daar de dame be
wusteloos was geworden. Met behulp van
leden van de reddingsbrigade werd zij op
het strand gebracht, waar de kunstmatige
ademhaling werd toegepast. Het mocht hun
spoedig gelukken haar weder bij kennis te
brengen. r
Men vraagt onze aandacht voor het merk
waardige feit, dat 22 Juli a.s. mejuffrouw C.
E. Teunisse, wonende Gierstraat 48, haar
SOsten verjaardag viert. Tevens woont zij
dan 80 jaar in hetzelfde familiehuis. Zij heeft
al die jaren als plichtsgetrouwe vrouw zeer
goed geleefd. Zij was al dien tijd de trouwe
verzorgster van hare familie en voor velen
een goede bijstand in moeilijke tijdsomstan
digheden. Hare goedgehumeurdheid en ver
draagzaamheid uit zich bijv. in het samen
wonen gedurende resp. 35 en 27 jaren met
inwonenden, die nog hunne volle dankbaar
heid betuigen.
De examens hoofdakte worden gehouden
te Haarlem in de Rijkskweekschool, Leid-
sche Vaart 220, op 20 Juli tot en met 20
Augustus a.s.
Op aanwijzing van enkele burgers is gis
teren door de politie een 44-jarige vrouw
aangehouden, die op de Botermarkt goede
ren had ontvreemd. Bij onderzoek door de
politie, bleek de boodschappentasch van
de vrouw 2 paar sokken te bevatten, bene
vens 3 paar kousen en andere manufacturen,
alles afkomstig van dieistal van markt
kramen.
Een huiszoeking bracht nog meer gestolen
goederen aan het licht, n.l. 30 paar sokken
en kousen, kussensloop en ondergoederen.
De vrouw heeft bekend.
Hedennacht omstreeks half vier. heeft bij
den heer H. J. S., Zomerzorgerlaan 11 te
Bloemendaal, een brutale inbraak plaats ge
had. Dc inbreker heeft vermoedelijk met een
valsche sleutel de keukendeur geODend,
heeft eerst de benedenkamers doorzocht en
daar een klein bedrag aan geld ontvreemd.
Vervolgens is hij de trap opgegaan naar de
slaapkamer en met een zaklantaarn alles
doorsnuffeld. Door het licht werd mevrouw
S. wakker, die uit vrees voor erger stil bleef
liggen. Op de slaapkamer van de kinderen,
waarheen de inbreker zijn tocht voortzette,
werd het oudste meisje wakker. Op haar ge
roep nam hij de vlucht. De nachtveiligheids
dienst en de politie, inmiddels door den heer
S gewaarschuwd, waren onmiddel'ijk ter
plaatse. Een uitgebreid onderzoek in alle
richtingen werd ingesteld, evenwel zonder
den inbreker te kunnen vinden.
De verbetering van de Leidsche Vaart t;
nu op een klein gedeelte na bii de Schouw-
tjesbrug, gereed. Men is er aan begonnen
op 9 Februari 1926 en heeft er
dus den tiid voor genomen. Maar er is nu
ook een flinke verbetering ontstaan, vanaf
de Emmabrug tot aan de Schouwtjesbrug,
waartegen de minder goede toestand op het
gedeelte van Heemstede schril afsteekt.
Dat verbetering noodig was, zal ieder be
amen, die dat weggedeelte tot Schouwt;es-
brug wel eens betreden heeft in het af
geloopen najaar. Zonder levensgevaar was
daar niet te loopen, nog niet gesproken van
de diepe kuilen en gaten die bii bet min
ste natte weer den weg in een modderpoel
veranderden. Gevaarlijk was de weg, omdat
hij zoo smal was en zoo slecht behard en
omdat de tram aan beide, zijden van den
weg reed.
De weg is nu opgehoogd, een 60 a 70
cM., met een glooiing aan de zijde van het
z.g. roode dorp, zoodat de huizen daar ge
lijk met den weg komen te liggen.
De weg is ook verbreed en beklinkerd.
De beide trambanen zijn jammer genoeg
niet aan één zijde van den weg, aan den
waterkant, dan, komen te liggen. Er was
indertijd sprake van deze dubbele trambaan
dan met een haag van den rijweg af te
scheiden.
Naar wij vroeger al eens mededeelden, zijn
de trambanen, ingevolge de concessie, wel
omhoog gegaan, tegelijk met de ophooging
van den weg. De gemeente wilde wel mee
helpen, om de trambanen aan één zijde van
den weg te brengen, doch wenschte geen
afsluiting door middel van een haag. Wan
neer de trambaan met een haag is afge
sloten. dan heeft het gemeentebestuur geen
zeggenschap meer over de snelheid van de
tram. Bovendien zou er dan een zooge
naamd veldspoor gelegd worden, dat is een
onbestrate trambaan, zooals op den Admi
raal de Ruyterweg te Amsterdam, waarte
genover de gemeente een trambaan wilde
met een bestrating tusschen de rails, apdat,
wanneer er geen tram op den weg is. ook
de trambaan voor het rijverkeer benut kan
worden.
Zoo is het nu dan ook tot stand gekomen en
bij alle aangebrachte verbetering doet het
ietwat koddig aan, dat nu één trambaan
langs den waterkant ligt en één midden op
den weg, als een blijvende aanklacht over
een kinderlijk gebrek aan samenwerking,
tusschen gemeentebestuur en tramdirectie.
Het is toe te juichen, dat het gemeente
bestuur nu de Leidsche Vaart verbeterd
heeft. De toestand was zeer slecht, maar
de zware vrachtwagens, die er telkens op
rijden ten behoeve van de bouwerij daar,
heeft menige diepe geul in de bestrating
gemaakt, die straks weer zal moeten verbe
terd worden.
Zondag kwam uit de richting Heemstede
op den Kruisweg te Haarlemmermeer de be
stuurder van een motorrijwiel, op de duo
zitting waarvan een dame was gezeten, in
botsing met eenige honden, die aldaar aan
het vechten waren en zich niet wilden ver
wijderen. De molor sloeg ondersteboven en
de berijders werden er beiden afgeslingerd.
De dame bleek verscheidene kwtsuren te
hebben opgeloopen en werd bij den heer A.
binnengebracht. De bestuurder was er met
eenige ontvellingen afgekomen.
Na verbonden te zijn, konden ze na eenig
oponthoud de reis voortzetten.
GOED AFGELOOPEN.
Tqen Zondagnacht, een auto van de
f'rma Ruigrok langs de Leidschevaart reed.
liep nabij de Manpadbrug, er ee/t voorwiel
af, dat in de Leidschevaart rolde. De auto
bleef in den graskant staan. Persoonlijke
ongelukken deden zich niet voor.
Een knaapje door een auto
overreden.
Gisterenmiddag is op den straatweg nabij
de Manpadslaan onder Heemstede, een 7-ja-
rig jongetje van v. d. B., doordat het achter
een wagen vandaan schoot, door een iuist
passeerenden auto gegrepen er overreden.
Bloedend aan het hoofd werd het jongetje
bij den Heer Schr binnen gedragen en la
ter naar de ouderlijke woning vervoerd. Den
bestuurder, die zeer onder den indruk was,
treft geen schuld.
Een windhoos te Ede. Veel materieelc
schade, maar geen persoonlijke ongelukken.
Engelsche padvinders naar Nederland.
De aanval op de patrouille van luitenant
Klaar in Atjeh.
Stijging der vleeschprijzen in Engeland
door het invoerverbod.
Bedrog bij 't eindexamen aan een handels
school te Rotterdam.
Het voorloopig verslag der Eerste Kamer
over het Neaerlandsch-Duitsche Handels
verdrag.
Dc gasverlichting der spoorwegen blijft.
Electriscbe verlichting zou 12 m'lüoen kos
ten.
Het nieuwe Fransche kabinet, met Her-
riol als premier en de Monzie als minister
van financiën, tot stand gekomen.
Het Poolsche regeeringsprogramma.
Onderhandelingen tusschen Rusland en
Finland inzake het waarborgpact.
De Fransch-Engelsche schuldregeling in
het Lagerhuis.
Zie verder onder Laatste Nieuws.
Barometerstand 9 uur v.m.: 752. Achteruit
OPTICIENS FABRIKANTEN
Koningstraat 10 Haarlem.
Licht op. Dc lantaarns moeten morgen
worden opgestoken om 9.37.
Medegedeeld door het Kon. Ned. Meteoro
logisch Instituut te De Bildt
Naar waarnemingen in den morgen van
20 Juli 1926;
Hoogste barometerstand 766 2 tn.M„ *e
Biarritz.
Laagste barometerstand 736.0 m.M.. 't
Isafjors..
Verwachting van den vond van 20 lot den
avond van 21 Juli.
Matige, wellicht krachtige Westelijke tot
Noord-Westelijk en wind: zwaar bewolkt tot
betrokken, later wel'ichi opklarend, aan
vankelijk regenbuien, koeler.
Hedenmorgen werd de zome-zitling van
de Prov. Staten van Noord-Holland voort
gezet onder voorzitterschap van den Com
missaris der Koningin, ihr. mr dr A. Röell.
Bij het voorstel tot subsidie-erleening
aan „Het Witte Kruis" ten behoeve van d.
Zuigelingenbescherming en Kraamverzorging.
vraagt dc heer ABRAHAMS (V.P.i n. ar
vttschil tusschen de ingcdiei dc rekening en
verantwoording van de exploitatierekening.
Spr. heeft verder bezwaar tegen de wijze
\tn werken. In hel Noord-Oostelijk deel
der provincie is tegenwerking van de huis
artsen tegen die zuigelingenbescherrring. Is
Gcd. Staten ook bekend, waarop die tegen-
i werking der huisartsen is gegrond' Z,:n Gcd.
Staten bereid te probecren een einde
ir.aken aan die, misschien ongemotiveer d,
tegenwerking? Spr. vraagt zich af, of dc
betreffende commissie uit „Hel Witte Kru^
wel krachtig, doelbewust en onafhankelijk
genoeg is. om deze zaak in goede banen te
leiden. Zou dr. Ke-sbergen niet intermediair
kunnen optreden?
De heer DE HARTOGH (V B.) heeft con
tact gezocht met de 4 genc-sbeeren in
Hoorn en "en aantal katholieke gen-os-
heeren in kleinere plaatsen De kindersterfte
in Hoorn is lager dan in dc overige klei
nere plaatsen in Noord-Heiland. Heeft het
nut, een consultatiebureau vcor zuigelingen
zorg te Hoorn te stichten, daar dc zuigc-
lingenstci fte in Hoorn -lager is dan :n de
omringende plaatsen? Er ontstond daardoor
eenige tegenstand. Er is een zekere concur-
rentievrees en heel natuurlijk. Als de kin
deren naar -en consultatiebureau gaan, ver
slapt de band met den huisarts.
De heer Ml CHEFS (lid van Ged. Staten)
wijst er op, dat Ged. Staten overtuigd zun,
dat er een arts moet komen in f ie plaat
sen, waar kindersterfte groot is. en geregeld
rt'.drgen ira koudon. Dot kan echter niet,
als de huisartsen niet medewerken. De huis
arts n.l moet de moeder met de zuigelin
genzorg naar het Consultatiebureau zenden.
De bezwaren van de huisartsen gaan tegen
de aanstelling ven een specialist. Staten
mo^en echter voor del verzet niet uit oen
weg gran hoewel bet Hoofdbestuur van
„Het Witte /Kruis zelfs adviseerde, voor
loopig nog niet met de instelbng van een
consultatiebureau te beginnen. Er moet ven
censulteerend arts aangesteld worden, die
in alle plaatsen in W"st-Friesland zitdagen
moet houden. D<- regeling kan aan de com
missie uit de Staten overgelaten worden.
Spr. beantwoordt vcde- den heer Abra
hams op diens vraag omtrent het verschil
tusschen dc kasrekening en de exploitatie
rekening.
Als het noodig mocht ziin, wil spr. zich
gaarne verstaan met dr Kersbergen, den
voorzitter van de Mij. tot Bevordering der
Geneeskunst.'Dit zal echter r.ict noodig ziin,
want sinds zich een kinderarts te Hoorn
gevestigd heeft, is hei verzet van de Hoorn-
sche geneesheeren gebroken,
Dr. DE HARTOGH; „Die mededeeling is
onjuist!"