Nieuwe Haarlemsche Courant | 1926 | 3 augustus 1926 | pagina 5

De Nederlandsche Bedevaart
naar Lourdes.

Stadsnieuws.

BLOEMENDAAL.

NIEUWE HAARL. COURANT
T weede Blad Dinsdag 3 Augustus 1926

in.

Agenda

4 Augustus

ROODE KRUIS TRANSPORT COLONNE.

Ned. Bond tot bestrijding
der vivisectie.

Het weer in Augustus.

Hartjesdag te Aerdenhout.

UIT DEN OMTREK.

IJMUIDEN.

HAARJ-EMMERLIEDE.

SANTPOORT.

DRIEHUIS.

VIJFHUIZEN.

ZANDVOORT.

WIJKEROOG.

VELSEROORD.

LIJNDEN

HALFWEG

HILLEGOM.

HAARLEMMERMEER.

HEEMSKERK

HEEMSTEDE.

OVERVEEN.

Haarlem, 1 Augustus 1926.
f Ik ben weer terug en met blijdschap zit ik
te denken aan de heerlijke dagen van ge
loofsverdieping daar in Lourdes doorleefd

Natuurlijk dringt zich de godsdienstige
zijde van de reis, die immers een bedevaart
was, naar voren; dat was hoofdzaak voor ai
de twee duizend die van Nederland naar het
Genade-oord aan den voet der Pyreneën
waren opgegaan om hun nooden neer te leg
gen aan de voeten van Maria en haar voor
spraak bij Christus af te smeeken voor zich
zelf en voor hen die hen lief zijn.

Daarover, over den machtigen indruk die
het opzenden hunner smeekbeden door al die
duizenden, uit allerlei landen daar verzameld,
op mij maakte, heb ik echter reeds geschre
ven.

Maar naast een godsdienstigen kant, heeft
het verblijf te Lourdes ook een wereldsche,
die de pelgrim op den koop toe moet ne
men.... en vaak wel graag neemt ook.

Wat is Lourdes?

Het Lourdes waarvoor de bedevaartgan
gers de verre reis maken, beperkt zich tot de
Grot der Verschijningen en de naaste omge
ving; daar bevinden zich de drie kerken van
het heiligdom, daar drinkt men het water der
miraculeuze bron, daar worden de zieken in
het heilbrengende water ondergedompeld,
daar worden de processies gehouden, daar
ook bevindt zich op de berghelling de prach
tige Kruisweg.

Maar daarnaast en er bij aansluitend, staat
nog een ander Lourdes: de eigenlijke stad,
die zich door de bedevaarten zeer sterk heeft
ontwikkeld.

't Is een eigenaardige stad; 't is de stad der
hotels en der winkels en der Soubirousen,

Bernadette Soubirous heette het eenvou
ilige meisje, aan wie in 1858 de Moedermaagd
Vot achttien maal toe in de grot in de rots
van Massabieile is verschenen en het schijnt
wel, dat sedert in Lourdes iedereen Spubi-
rous heet. De eigenaars van hotels schijnen
allemaal van de familie te zijn: Soubirous
frères zijn de proprietaires van het eene,
Lanoë-Soubirous bestuurt het andere en
weer een andere naam, verbonden met de
algemeene, prijkt op menu's en briefpapier
van een derde, enz.

En ook op de winkelruiten treft men her
haaldelijk den naam Soubirous aan wer
kelijk, Soubirous is daar in Lourdes een veel
algemeener naam dan bij ons Smit of Jansen
Of het allemaal echt is. of dat de reclame
er ook wat mee heeft uit te staan, zou ik
niet durven beslissen, maar een merkwaardig
Verschijnsel is het in ieder geval.

Hotels. Waar zooveel duizenden te gelij
kertijd samen komen, daar moeten natuurlijk
veel hotels zijn en het verwondert dan ook
niet, er heele hotel-straten te zien, waar het
eene hotel aan het andere grenst. Toch ma
ken die straten geen doodschen indruk, om
dat aan elk hotel ook een winkel verbonden
is, die er de benedenverdieping van in be
slag neemt en waar de logeergasten worden
heen gelokt door hen vijf procent korting te
geven op waren in den eigen winkel van het
hotel gekocht.

Maar buiten die hotel-winkels zijn er nog
tallooze andere, die op allerlei wijze reclame
maken. Daar zijn winkels met Engelsche op
schriften en daar zijn er met Portugeesche,
daar zijn er met Spaansche en daar zijn ér
met Italiaansche,

Daar zijn er ook met Nederlandsche. Op de
Place Mgr. Laurence bijvoorbeeld, zag ik er
een, waarop met groote letters stond: Hol
land s c h e winkel. Bediening
door Amsterdamse he en Lim-
burgsche juffrouwen.

En op een andere, onmiddellijk daarnaast
stond: Dit is de échte Holland-
sche winkel. Laat u niet mis
leiden.

Daar, voor die Hollandsche winkels heb ik
een grappige ontmoeting gehad. Terwijl ik
daar zoo de opschriften stond te lezen,
kwam er een Brabantsch boertje op me af
Hij kwam regelrecht uit een der winkels en
vertelde me, dat het wel degelijk waar was,
dat ze er Hollandsch spraken. D'at vond hij
toch maar deksels gemakkelijk; hoe had hij
anders wat voor moeder de vrouw kunnen
meebrengen, als hij niet geweten had hoe hij
het in de winkels had moeten vragen. De
Hollanders schenen hier toch maar een
streepje voor te hebben, meende hij, het
hotel waar hij logeerde had zelfs een Hol-
landschen naam.

Dat leek me vreemd en ik vroeg hem
welk hotel dat dan was.

„De lange gardien", antwoordde hij.

De lange gordijnen? Eén gekke naam voör
een hotel leek mij dat en dan, een Holland
sche naam, dat vond ik toch wel wat zon
derling. Maar ineens schoot ik in een lach
het boertje, dat in den hotelnaam zijn dialec
tische gordijnen had meenen te herkennen,
logeerde in het Hotel de l'Ange Gardien
{de Engelbewaarder!

Nu ik toch weer op de hotels terugkom,
wil ik nog even aanstippen, dat die over het
i-algemeen zeer goed zijn, de goedkoopere
zoowel als de duurdere. Alle zijn ze zindelijk
en de tafel is er.Fransch natuurlijk, maar
smakelijk. Het was er d^n ook zeer druk en
aan de maaltijden heerschte er in de eetzalen
een vroolijk, gezellig geroezemoes. In het ho
tel, waarin ik mijn intrek genomen had, lo
geerden bijna uitsluitend Nederlanders en,
het spijt mij het te moeten zeggen, daaronder
waren ook een paar jonge meisjes, uit wiet
kleeding men het allerminst zou afleiden, dat
zij aan een bedevaart deelnamen, het was
werkelijk ergerlijk voor de overige gasten.
En dat wel te meer, daar het bestuur der
„Vereeniging tot samenstelling van Neder
landsche Bedevaarten", dat alles zoo schitte
rend geregeld had en waaraan de pelgrims
grooten dank verschuldigd zijn, voor den ve
len arbeid die het verricht heeft om de be
devaart zoo prachtig te doen slagen, in een
boekje met inlichtingen, dat eiken deelnemer
was ter hand gesteld, den dames nog eens
extra op het onbehoorlijke van een onwel-
voegelijke kleeding> had gewezen.

De Bisschop van Tarbes en Lourdes heeft
daaromtrent ook strenge voorschriften uitge
vaardigd en wel beschamend is het, voor ons
Nederlanders, dat bij een bisschoppelijk be
zoek aan het ziekenhuis, toen alle zieken en
ook het verplegend personeel den bisschop-
pelijken zegen ontvingen, monseigneur twee
meisjes voorbijging, met de opmerking: „Je
nc vous donr.e pas la benediction vdus
n'êtes pas proprement vetu."

Die twee meisjes waren Hollandsche!

Ik heb geaarzeld dat hier te vermelden,
maar ten slotte leek het mij toch verkeerd,
zulke dingen te verzwijgen. Het was voor de
beide meisjes een harde en beschamende les,
die echter haar uitwerking niet zal missen
Laten de vrouwen en meisjes toch inzien
dat het beter is niet slaafsch de mode te vol
gen en zedig te blijven, dan door een modieus
en schaamteloos kleedje zich bloot te stellen
aan verachting en vernedering.

En nu de z.g. vrije dag. Door het comité
voor de Bedevaart was de dag na de nachte
lijke aanbidding als „vrije dag" vastgesteld.
Niet omdat het comité meende, dat de men-
schen nu per sé ook eens een uitgaansdagje
moesten hebben, maar omdat het van vorige
jaren wel jivist, dat velen daar nu eenmaal

niet buiten schijnen te kunnen. En om nu te
voorkomen, dat vandaag die en morgen die
er eens zouden uitvliegen en dus eigenlijk op
geen enkelen dag de pelgrims allen aan de
godsdienstige plechtigheden zouden deelne
men, was deze eene dag, Maandag, daarvoor
aangewezen.

Het was aan de rommelige drukte en het
af en aanrijden van groote auto-cars in de
stad en ook aan de veel geringere opkomst
der geloovigen in de kerk en aan de grot,
wel te bemerken, dat zeer velen van dien
vrijen dag, die nu en dat was 'misschien
een nadeel van het vaststellen van een be
paalden uitgangsdag door het bestuur ge-
sanctionneerd scheen, gebruik maakten. De
eene groep ging hier, de andere daarheen,
maar de eghte bedevaartstemming was er bij
allen dien dag uit. Tegen den avond kwamen
allengs de uitgaanders weer terug, vol over
het natuurschoon, waarvan ze in de Pyre
neën hadden genoten.

Alle tochten langs de smalle, steile, vaak
gevaarlijke bergwegen waren gelukkig goed
afgeloopen: slechts van één ongeval hoorde
ik, dat echter goed is afgeloopen. Kapelaan
Brinkman, van de Spaarnekerk te Haarlem,
is bij het oversteken van een sneeuwbrqg bij
Gavarnie tot aan den hals in de sneeuw ge
zakt, maar kon gelukkig door zijn tochtge-
nooten, die op zijn hulpgeroep toeschoten,
gered worden. Na zijn doornatte kleeren wat
te hebben uitgewrongen en met een jas, van
een der heeren van het gezelschap geleend,
aan, kon hij den terugtocht aanvaarden.

In den trein.

Ik heb reeds in een mijner eerste telegram
men vermeld, dat op de heenreis in Bor
deaux, honderd pelgrims uit den derden
trein, achterbleven. Op den terugweg kwa
men er van dienzelfden trein weer een zestal
te laat aan het station te Lourdes en onder
die zes een paar die ook behoorden tot de
honderd wien dit op de heenreis i;i Bor
deaux overkwam. Die leeren het blijkbaar
nooit.

Juist met dien derden trein zijn meer grap
pen beleefd.

Op de heenreis stopte de trein in Juvisy,
Toen hij zich weer in Deweging zette, om de
reis te vervolgen, stak plotseling een
Maastrichtsche dame het hoofd uit het ven
ster en riep op hartverscheurenden toon:
„Mn kind! M'n kind! Mon enfant! Mon
enfant!"

Alle passagiers keken uit de raampjes, om
te zien wat er aan de hand was en plotseling,
even buiten het station, stond de trein stil
de dame had aan de noodrem getrokken.

Groote consternatie onder het trein-per-
soneel, dat kwam toeschieten en dat van de
dame te hooren kreeg, dat haar „kind" was
achtergebleven. En juist toen ze dat vertelde
kwam haar „kind", een groote opgeschoten
jongen van 17 jaar, door de zijgang uit de
aangrenzende coupé aangestapt,

Een onbedaarlijk gelach ging op onder de
overige passagiers en op den heelen weg tot
Lourdes kon de trein niet ergens stoppen, of
bij het vertrek werd van alle kanten geroe
pen: „Is Nico er wel in?" Die onverwachte
noodremtrekkerij van mevrouw, heeft heel
wat vroolijkhéid veroorzaakt, dat was ten
minste een goede kant ervan.

Ikzelf zat in den vierden trein en hoorde
al die dingen van den derden, dus achteraf.
Het schijnt echter dat juist die derde aller
lei wederwaardigheden heeft gehad. Zoo
werd. hij, op den terugweg, ik meen dat het
was bij Bordeaux, door den vierden inge
haald, doordat er onderweg twee wagons
warm geloopen waren.

Trouwens, bij den vierden ging ook niet al
les even vlot: eens brak op de heenreis een
koppeling en op den terugreis gebeurde dit
niet minder dan drie maal.

Maar alles is zonder ongelukken afgeloo
pen. De pelgrims zijn allen weer behouden in
het vaderland teruggekeerd en onze zieken
hebben, dank zij het heerlijke, niet te warme
weer onderweg, allen de zware treinreis
goed doorstaan.

Tot slot, op verzoek van den directeur der
Vereeniging tot samenstelling van Neder
landsche Bedevaarten, den man die voor de
organisatie van deze bedevaart alle lof toe
komt, de mededeeling, dat hem in Angoulème
een jas is ter hand gesteld, met in een der
zakken een paar sleuteltjes, die daar door
een der pelgrims in het station is achtergela
ten en in Feignies een gouden kruisje, bezet
met pareltjes, vermoedelijk door een bede
vaartgangster verloren. De eigenaars kunnen
een en ander bij hem adres: Jos. A. H.
Steinweg, Delden (O.) terug bekomen.

ARTHUR TERVOOREN.

Sociëteit ,,St. Bavo", Landbouw, 8 ujjr.

Haarlemsche Inkoop Combinatie, half
9 uur. Vioolonderwijs, 3 uur. „St.
CaeciHa 8 uur. 7—' Bevolkingsbureau, 8
uur.

St, Jozefsgeiellengebouw, Jansstraat 59.
Repetitie Utile Dulci". 8 uur. „R. K.
V. Z." Elftalcommissie, 8 uur. Verga
dering „St. Jeroen", 8 uur, in de bovenzaal.

Gem. Concertgebouw. „Hoe ik mijn kind
gedood heb" 8 uur.

Kleine Theresia Stichting, Tehuis voor
onverzorgde zuigelingen. Spreekuur: Dins
dag en Vrijdag van 34 uur. Tempeliers
straat 36.

Arbeidsbemiddelingsbureau van het Sint
Franciscus Liefdewerk Zoelestraat 11.

Eiken Donderdag van 89 lA uur.

R.K. Arbeidsbeurs voor mannen en jon
gens. Sociëteit „St. Bavo", Smedestr.
23 Telefoon 10049. Alle werkdagen
van 9half 12 uur, 's middags van 35
uur, 's avonds van half 8half 9 uur.
's Zaterdags alleen van 9'412 uur.

R.K. Arbeidsbeurs voor Vrouwen en Meis
jes. Bloemhofstraat 1. Tevens bemidde
lingsbureau voor verpleegsters en alle
werkende dames. Alle werkdagen van v.m.
1012 uur, des middags van 24 uur en
's avonds van 89 uur, behalve Zaterdag
avond. Tel. 1 f.671.

R.K, Bevolkingsbureau Gebouw „Sint
Bavo" Smedestraat 23 Van 810 uur
op Maandag-, Woensdag- en Vrijdag-

R.K. Leeszaal en Uitleenbibliotheek.
Jansstraat 49. Eiken dag geopend van
1012, van 25 en van 710 uur, be
halve des Maandagsochtends en op Zon
en Feestdagen. Uitleenen van boeken
van 25 uur en van 79 uur. Woens
dagmiddag ruilen van kinderboeken.

St. Marthavereeniging. Bloemhofstraat 1,

Zondags en Woensdags van 810 uur
n.m. gezellig samenzijn voor Holiandscbe
meisjes, die hier geen tehuis hebben
Tel. 11671.

St. Elisabeth's Vereeniging Jansstraat 49.
Aanvragen om versterkende middelen
voor arme zieken der S. E. V. Maan

dag van 23 uur, Donderdag van 12

uur.

R.K. Kraamrerzorging van de Derde Orde
St. Franciscus. Aanvragen ook voor j
niet-leden van de Derde Orde te richten j
tot Mevr. Coebergh, Ged. Oude Gracht "4,
Dinsdags van 23 uur.
R.K. Reclasseeringsrereeniging, aid. Haar-
lem. Eiken Donderdagavond half 91
vergadering in het gebouw der Sint Vin-
centiusvereeniging, N. Groenmarkt 22.

EERSTE HULP BIJ ONGELUKKEN.
SNELVERBAND, Centrale Post Telef. 15151
en verder bij de leden, te kennen aan
het zwart schild met wit kruis aan den
huisgevel.

REDDINGSBRIGADE VOOR DRENKELIN
GEN, verstikkings- en electricteitsonge-
vallen. Telefoon 10231.

Telefoon 12685 (bij geen gehoor 10392j.

Alg. vergadering.
Zaterdag werd in Dreefzicht de algemeene
vergadering gehouden van den Nederl. Bond
tot bestrijding der vivisectie.

De presidente, mej. S. Groshans, Arnhem,
heet de aanwezigen welkom, in 't bijzonder
den Belgischen medestrijder den heer Marten
Blaubeen, den actieven werker voor de zaak
der vivisectie. Wij vergeten, dat buiten ons
land eene groote beweging in Europa werkt.
De presidente bepleit de noodzaak v§n in
ternationale samenwerking. De bond in
Nederland telt nauwelijks 1000 leden. Moes
ten onze geestverwanten (de vegetariërs b.v,
niet in onze gelederen staan

Moge de quantiteit niet groot zijn, hopen
we dan dat de qualiteit goed is. Wij hebben
ook vijanden, die ons streven als dwaze
sentimentaliteit beschouwen. De vrees en
de sleur zijn onze ergste vijanden. Beducht
voor hun gezondheid, zijn ze zoo bang iets
te verliezen. Elk nieuw serum wordt door de
massa toegejuicht, zonder dat ze zich af
vraagt, of drie maanden later het serum nog
wordt toegepast. De vivisectie is een mode.
Sleur en vrees zijn ook de vijanden van
eiken godsdienst.

Al ons werken heeft niet bereikt dat de
vivisectie afneemt. Daarom evenwel den moed
niet verloren. Vroeger werden we voor half
wijs versleten, thans wordt naar onzen bond
geluisterd. Van. geneeskundige zijde is ver-
kjaard wij leven in een roes van nieuwe
vindingen wij weten niet, of we meer kwaad
dan goed doen. In het besef, dat we een recht
vaardige zaak voortstaan, moeten we onzen
ijver verdubbelen. Propaganda door publi
citeit heeft een aanvang genomen. Een
reclame-plaat van den heer Nauta is in de zaal
opgehangen. Frankrijk, waar de beweging
door den oorlog zeer geleden heeft, toont
weer actie, zoo ook België en Duitschland.

Presidente herdenkt den overleden mede
werker, den heer Willem v. d. Heuvel, waar
aan de beweging zooveel te danken heeft.

Onze hoop is gebouwd op de jongeren,
die ons werk zullen voortzetten. Tot de
jongeren rekent presidente ook den heer
Felix Ortt, ondanks zijn zestigjarigen leeftijd*
Een voorstel-Utrecht, om ook dit jaar f 100
voor propaganda toe te staan, wordt aange
nomen.

Hierna spreekt de voorz. der afd. Haarlem,
de heer A. Schepper, een woord van welkom
en benut de gelegenheid om de aandacht te
vestigen op de figuur van Felix Ortt en spreek
den wensch uit, dat we hem, den zestig
jarige, nog lange jaren mogen behoüden.

De groote vraag, welke het afgeloopen jaar
beheerscht heeft, is zijn we al zoo ver, dat we
al op wettelijke maatregelen kunnen rekenen?

Uit de rekening en verantwoording van
den penningmeester, mr. Rink, vernemen we,
dat deze sluit met een voordeelig saldo van
3963.33.

De bond bezit thans een vermogen van
pl.m. f 60.000 uit het legaat van de familie
Koster van Voorhout. Dit kapitaal is belegd,
waaruit de bond een inkomen toevloeit van
ongeveer f 3000. Een tweede erfenis heeft het
financieel bezit van den bond met f 6000
voorloopig vermeerderd. De presidente hoopt,
dat dank zij dit bezit, nog eens de construc
tieve bestrijding werkelijkheid zal worden.

De beide aftredende leden van het hoofd
bestuur, mr. Rink en dr. Roel vink, werden
herkozen.

Voorgesteld en aangenomen wordt punt
8 De propaganda door den Bond te doen
voorafgaan aan punt 7 de inleiding van den
heer Marten Blaubeen.

Een film te vertoonen, welke de mooie
zijde in het dierenleven naar voren brengt,
wordt als een gesckikt propaganda-middel
door de presidente aanbevolen. Afgekeurd
wordt, om propaganda te maken met vivi-
sectiepxoeven. In de afd. Haarlem is een
film uit het mooie dierenleven in voorberei
ding. Ook op de radio wordt als een nuttig
propaganda-middel de aandacht gevestigd,
door mej. Bolting uit Haarlem. Besproken
wordt, hoe de affiche het best kan worden
benut als propaganda.

Thans komt de heer Marten Blaubeen
aan 't woord, die een en ander zal mede-
deelen over de propaganda der Belg. Zuster
vereniging, die in 1922 door zes personen
gesticht, thans meer dan 3000 leden telt

De propaganda-middelen der Belgische
vereeniging zijn 1. de affiche, 2. prentbrief
kaarten, waarvan de jaarlijksche verkoop
30.000 beloopt, 3. openbare voordrachten
of lezingen, 4. het drie-maandelijksch tijd
schrift, 5. vlugschriften.

Aan het einde zijner rede releveert spr. de
groote verdienste van den heer Félix Ortr
voor de vivisectie, zijn werken en publicaties
op 't gebied der vivisectie, waarvan spr. zoo'n
dankbaar gebruik heeft gemaakt en eindigt
met een opwekkend woord.

De presidente dankt den heer Blaubeen
voor de inspireerende wijze, waarop spr. over
de zustervereeniging heeft gesproken,'in 't
bijzonder over de propaganda.

De heer Felix Ortt vraagt het woord, dankt
den heer Blaubeen voor de vriendelijke woor
den tot hem gericht, is verbluft over de in
België bereikte resultaten. Spr. heeft zich
afgevraagd, hoe het mogelijk is, dat in 25
jaar in Nederland niet is bereikt, wat in
zoo'n korten tijd in België is bereikt. De oor
zaak moet gezocht worden in de volksziel-
het volkskarakter. De Noord-Nederlander
mist het élan, het voortvarende, het warm
bloedige den Zuiderling eigen. De heer Ort,
bepleit het nut van inniger samenwerking
tusschen Noord en Zuid.

De voorzitter der afd. Haarlem spreekt
een kort slotwoord, waaAa de presidente de
afd. Haarlem dankt voor de vriendelijke
ontvangst en sluit deze welgeslaagde bijeen
komst.

Het is voor velen wel belangrijk, te weten'
welk weer in de vacantiemaand Augustus
te wachten staat. We hebben er de bekende
Laensberg almanak eens op nageslagen en we
kunnen nu onze lezers het volgende weer aan
kondigen, zoo lezen wij in de „Maandag
crt." Op 1, 2, 3 en 4 Aug. mooi weer, 5 en 6
Aug. houdt dit weer nog eenigszins aan 7
Aug. bewolkt 8 Aug. wanneer het nieuwe
maan is, veel regen, zoodat de regenjassen
goed dienst zullen doen dit regenachtige
weer houdt aan op 9 en 10 op den llen en
12en is het betrokken 13, 14 en 15 is het
mooi weer op den 16en der maand (eerste
kwartier) is het weer veranderlijk van den
17e tot den 22en is het zeer warm en mooi,
maar zullen hevige slagregens vallen, zoodat
het uitstekend weer is voor de geraniums, ga
bardines en paraplues op den 23 Aug. bij
volle maan veel regen. Dan neemt de warmte
snel af, op 24 en 25 is het weer stormachtig
met regenval terwijl het eind van de maand
(laatste kwartier) het weer opklaren zal.

Wij voegen aan deze bij uitstek deskundige
weersbeschouwingen nog deze opmerking
toe dat dit jaar het feest van O.L. Vr. He
melvaart wegens bezuiniging op Zondag valt.

Als we in onze gedachten naar Hartjesdag
gaan verwijlen, nadert met rassche schreden
het groote volksfeest, dat in Amsterdam in
de volkswijken met zooveel enthousiasme
en.drukte wordt gevierd.

Geen Haarlemsch feest .zegt,ge, en wij
zeggen. Toch wel, al moeten we er haast
bij zeggen geweest.

Nog een 60, 70 jaar terug gingen groote
groepen Jordaners, uit de Willemsbuurt en
van de eilanden naar Haarlem. Vroeg in den
morgen beginnend kwamen ze wel nog in
den morgen in den Haarlemmerhout en in
den Aerdenhout aan.

Moegefuifd ging het nog geen eeuw ge
leden werkelijk met schuiten vol terug naar
de Amstelstad. Zekér, we zaten toen nog
in den trekschuitentijd. Later nam de spoor
de groote stroom over. En nu de fiets zoo
populair is, ziet ge ze eiken Zaterdag en
Zondag in lange series langs de Amster-
damsche vaart veelal gaan, maar ook vaak
sjouwen.

Het groote bezoek aan Haarlem, zijn hout
en zijn duinzoom op Hartjesdag bestaat niet
meer. Toch zullen ze op Kraantjelek b.v.
en de menschen, die aan de w«gen werken
kunnen vertellen aan het iets drukker be
zoek den invloed van Hartjesdag in Amster
dam te hebben opgemerkt.

Wat was nu Hartjesdag Volksfeest Am
sterdam, herrie trappen op straat, vermomd
over straat gaan, 's avonds veel voetzoekers
en om Haarlem wat gewandel enz. En nu
wat de legende, de overlevering zegt

De burgers van Haarlem en van Amster
dam zouden het voorrecht hebben gehad,
één dag in het jaar op de herten aldaar te
mogen jagen. Want ziet ge, de Graaf bezht
het jachtrecht, maar één dag, op hartjesdag,
mccht het volk 09k jagen, maar vangen,
niet schieten. En nu gaan de geleerden een
verklaring zoeken. Ziet ge, wat wij Aerden
hout noemen n.l. tusschen Elswout en Naal-
denveld, was een deel van den Aerdenhout.
Die geleerden vertellen nu dat dat in ver
band staat met Hertha, dat was in den Ger-
maanschen tijd een godin. En nu was die
heele, groote Aerdenhout, waarvan de tegen
woordige nog maar een stukje is, aan die
godin Hertha gewijd. Aerdenhout was dus
naar de volksvoorstelling nog van 10 eeuwen
terug een heilig bosch. De herten van dien
ouden tijd zijn er niet meer, ten minste de
wilde. Die van den Hartenkamp te Benne-
broek, van Groenendaal en den Haarlemmer
hout zijn de verre naneven, die binnen het
rasterwerk moeten blijven en alleen nog
maar gejaagd worden, zoo nu en dan, door
een rekel van een hond, die zijn oer-instinct
even voelt werken. Maar Hartjesdag leeft
nog ten volle in Amsterdam. Nog jaar op jaar
zwermen vele Amsterdammers meer be
paald van den Haarlemmerdijk en omlig
gende straten uit langs den Haarlemmerdijk.
De oorsprong die de geleerden aan den Hart
jesdag geven is wat den Herthahout-Aerden-
hout betreft meer dichterlijk en vernuftig
gevonden dan wel op historischen grondslag.

Nu we toch in den Aerdenhout dwalen,
zullen we er meteen wat meer van vertellen.

Meer prozï'ïsch, maar beter gegrond is de
meening, dat Aerdenhout gewoon de andere
hout beteekent, ter onderscheiding van den
Haarlemmerhout, die nog vijf eeuwen geleden
begonnen aan de Oudegracht en zich uit
strekt naar 't Zuiden Jot Noordwijkerhout
en Sassenheim. In den lateren tijd werd, als
men van den Aerdenhout sprak, doorgaans
het terrein bosch bedoeld, dat zij daareven
begrensden door Elswout en Naaldenveld.

Dat Aerdenhout was een dertig jaar gele
den nog grootendeeis met akkermaalshout
bewassen, doorsneden giet lange, rechte
eikenlanen en paden met scherp afgestoken
kanten. Een paar stukjes zandweg zijn van
dien Aerdenhout nog over. De vroegere
Doodweg nu officieel Witte van Haemstede-
weg gedoopt op den kruissprong aan den
Zuid-Westhoek van Elswout kent natuurlijk
iedereen. Maar niet weet iedereen dat die
oude Aerdenhout nog van een veertig jaar
terug behoorde aan de eigenaars der hof
stede Baekenrode. Dat bosch was eigenlijk
het terrein der voormalige buitenplaats Spie-
gelenburg,. in het begin der 19de eeuw de
bezitting van Pieter van de Poel.

Het was er een paradijs voor de nachte
galen. 't Kan er nog in de zonnige Meidagen
weergalmen van het heerlijk vogelenlied, al
wordt tegen het vangen van een nachtegaal
ook niet meer met een boete van honderd
gulden gevraagd, 't Staat nog te bezien of die
boete ooit i»opgeeischt en zoo ja, of die ook
voldaan.

Onze kleine koning der zangers wordt
zeker door de liefde voor de natuur der Aer-
denhouten en zijn menigvuldige gasten beter
beschermd dan door wat voor strafbepalin
gen ook.

Was 't voor honderd jaar een oord, waar
menschen en vogels rijkelijk konden ge
nieten, nog honderd jaar vroeger in het be
gin der 18e eeuw was volgens Dr. Ludolf S
Smids „de ArenderHout van haar Houd
beroofd zijnde de laanen geraseerd, alle
boomen, uitgesegt, eenige weinige weghge-
kapt en zoo alle vermaak hier de menschen
en vogelen ontweldigt".

En nu wat verstaat officieel Bloemgndaal
onder Aerdenhout Dat is dan lang zoo groot
niet, wat men Aerdenhout noemt. De platte
grond maakt den Schulpweg tot noordgrens.

En wat was nu de oorzaak, dat het oude
bosch ging veranderen en nu al heelemaal ver
anderd is in een groot villapark, zooals de
omgeving van Hilversum en Apeldoorn te
zien geeft.

Welnu, de exploitatie van het villapark
hangt samen met het openen van de elec-
trische treinverbinding van Zandvoort naar
Haarlem.

Evenwijdig met den straatweg, de Zand-
voorterlgan. Op eenige meters ten noorden
daarvan werd de trambaan door het bosch
aangelegd en daarnaast kwam een breede
grintweg, waarlangs eenige villa's werden
gebouwd. Dat was 't begin van Aerdenhout.
Maar spoedig verrezen ook aan den straatweg
naar Zandvoort villa's en ook langs den weg
langs Oosterduin en zoo ook aan den Schulp
weg, een reeds oud schilderachtig zandpad
tusschen hooge, wilde rijk begroeide kanten
en uitgewaaid geboomte aan den zoom van
het bosch.

De boerenwoning op den hoek van de
Boekenrodeweg bleef nog, maar in den Aer
denhout kent niemand meer een boerderij.
Wel een orchideeënkweekerij en op Bent
veld een bloemisterij. Neen de boeren
woningen, die in hun eenvoud het landelijk
element in dit oord vol rustige schoonheid
vertegenwoordigen, zijn er niet meer.

Van de deels breede, deels zeer smalle
lanen behoefde voor den aanleg van tram
baan en grintweg niet veel hout te worden
opgeofferd, evenmin voor den nieuwen
grintweg, tusschen den parallelweg en den
Schulpweg door het akkermaalshout is
aangelegd.

Het heele villapark is eiectrisch verlicht
en aan den duinzoom is de eerste halte met
een villa in 't fronts die aan het Kennemer-
land nabij zijn tweede stad herinere. In den
gemakkelijke gemeenschap met Haarlem

en Zandvoort, omringd van goede narde

wegen voor autorijders en fietsers, met
wandelpaden achter de boomen, alles te
midden van de bosschen van Boekenrode,
Klein- en Groot- Bentveld en Naaldenveld,
waar de wandelaars hun hart kunnen op
halen, niet ver ook van het blonde Hol
landsche duin is voor niet weinige bewoners
het villapark Aerdenhout een aangename
woonplaats.

En nu komt waarachtig ook al een dorp.
Een paar jaar geleden kwam er een kerk,
vorig jaar ook een school, een postkantoor
is er ook en dan nog de noodige ambachten
en een winkel. Neen, de Binnenlandsche
heeft eer van haar werk.

Zang. Alhier is opgericht een dubbel
mannenkwartet genaamd „Zang en Vriend
schap", dat zich onder leiding zal stellen van
heer H. Arisz.

Bijtijds gered. Gisterenavond kwam
alhier de Stoomtrawler Lobelia IJ7. 136 bin
nen van de Visscherij. Vrijdag avond j.L te
circa 6 uur waren wij visschende toen de
stuurman A. Krab, de stoomwissels in gereed
heid bracht óm het net binnen boord te halen.

Eensklaps kwam er een groote golf water
over het schip, die den stuurman overboord
wierp. Onmiddellijk begon men met het red
dingswerk. De drenkeling wist de lijnen, waar
aan het net verbonden is, te grijpen, doch
moest deze door de hooge zee, die er stond,
wederom los laten. Direct stoomde men op
volle kracht in de rondte en zoo mocht het den
schipper gelukken den stuurman binnen
te krijgen. Het had niet langer moeten duren,
want de man kon, hoewel hij een flink zwem
mer is, zich door zijn zware laarzen en klee
ren niet goed meer boven het water houden.

Verjaardag van H.M. Koningin-Moe
der. De vorstelijke verjaardag werd hier op
de gewone wijze gevierd.Van de openbare ge
bouwen, van verschillende particuliere hui
zen en schepen en van eenige consulaten
woeien vlaggen. Des avonds had op het Wil-
lemspiein een openbare njuziekuitvoering
plaats van een der plaatselij kè korpsen, waar
bij als altijd veel volk op de been was. Het
concert begon met het Wilhelmus en eindigde
met het kocaal Nun danket allen Gott.

Dronken Engelschen. Gisteravond
waren eenige opvarenden van de hier liggende
Engelsche trawlers weer zoozeer onder den
invloed van de Hollandsche geestrijke dran
ken gekomen, dat de politie ze voor eigen
veiligheid moest opbergen.

Verboden terrein. Reeeds gedurende
eenige Zondagen had de politie de menschen
nabij het strand gewaarschuwd, dat ze op ver
boden grond, in de duinen liepen. ^Nu is er
dezen Zondag strenger opgetreden en tegen
35 personen deswege proces-verbaal opge
maakt.

Bandeloosheid. Van een in aanbouw
zijnde woning in de De Rijpstraat waren eeni
ge ruiten vernield door 2 jongens uit Velser-
oord. De eigenaar, H. v. d. P. deed daarom
aangifte bij de politie, die de jongens daar
over heeft onderhouden en zal trachten de
schade te doen vergoeden.

Diefstall Door den varensgezel J. Z.
werd aangifte gedaan, dat van den logger K.
W. ten zijnen nadeele een paar nieuwe zeelaar
zen zijn ontvreemd. Door de politie-wordt on
derzoek ingesteld.

Een stakkerd. Zondag werd'in het bu
reau van politie een gebrekkige man gebracht,
G.J.B. uit Amsterdam, die op het Noorder-
strand gevallen was en zich ernstig bezeerd
had aan het hoofd. De man werd door een
agent verbonden.

Je moet maar durven. Zondagavond
omstreeks 10 uur, verschenen aan het poli
tiebureau 4 minderjarige Amsterdammers,
twee jongens en twee meisjes. Ze hadden den
dag hier doorgebracht en bezaten geen geld
om terug te keeren.

De politie verschafte hun dat geld, om de
ouderlijke woningen weer te bereiken. Later
bleek, dat ze alle vier nog denzelfden dag een
bekeuring hadden gekregen, wegens 'loopen
ir. de duinen.

Concert Maandagavond werd door het
Harmoniekorps „St. Jacobus' een concert
gegeven te Penningsveer, onder leiding van
den directeur den heer Lefeber. Dit concert
was een der verplichte concerten, te geven
bij gelegenheid van den verjaardag van een
der leden van het Koninklijk Huis.

De nummers die ten gehoore werden ge
bracht, waren schitterend, en in verband
tnet het mooie weer was er tamelijk veel
belangstelling.

Bouw. Langs den Oude weg wordt den
laatsten tijd nogal gebouwd. Heeft de heer
H. de Vries vorig jaar een prachtig woon
huis gebouwd met een daarbij passende
schuur, een dezer dagen heeft hij laten ver
rijzen een nieuw model hooiberg met drie
ijzeren roeden.

De kapberg wordt op en neer bewogen
met een aan elke roede bevestigde lier.
Thans laat dezelfde landbouwer een stal
bouwen, waarvan thans de uftgravingen zijn
geschied en de stoom-heimachine gereed
staat voor het heien der palen.

Een en ander voert men meest uit onder
eigen beheer.

Tegelijkertijd wordt getracht, door het
slaan van een nortonpomp, aan goed water
te komen, zoowel voor het vee als voor de
reiniging der melkmaterialen, snz.

Concert. Dinsdag 3 Augustus zal een con
cert gegeven worden door het harmoniege
zelschap „Wilhelmina" en de gemengde
zangver. „Vox Humana" in hotel „de Weij-
man". Aanvang 8 uur n.m.

„St, Engelmundus". Vrijdagavond 6 Au
gustus te half 8 vergadert in de zaal van
den heer v. d. Berg Rozenstein de afdeeling
tooneel van de R. K. Propagandaclub „St.
Engelmundus".

Personalia. Voor het examen nuttige hand
werken slaagde te Amsterdam mej. G. A.
Riefnerwijk, alhier.

Vrouwenhulp. De opbrengst van den
bloempjesverkoop ten bate van „Vrouwen-
hulp'* heeft 538 opgebracht. Een mooi be
drag, te meer, daar er geen Zondag voor
bijgaat, of er wordt een aanslag voor een
of ander liefdadig doel op de beurs van be
zoeker en inwoner gepleegd.

Concert Muziekkapel. Het concert van
de Zandvoortsche Muziekkapel, op 't Tram-
plein gegeven, is uitstekend geslaagd. Er
was een zeer groote belangstelling van de
zijde van bezoekers en inwoners, die in
dichte riien om de tent geschaard stonden,
Door de groote belangstelling werd be
wezen. dat deze avonden van de Z. M, K.
wel op prijs gesteld worden.

Cïerallen, In den tuin van café „Bloem,
oord" viel een juffrouw uit Amsterdam van
den schommel. Deze sloeg tegen haar hoofd
waaraan zij een blpedende wonde bekwam.
Zij verloor het bewustzijn. Na door Barent-
sen weer bijgebracht te zijn, werd zij per
rijtuig naar Beverwijk vervoerd.

Benoeming. Tot onderwijzeres aan de
Prinses Juliana school, alhier, wegens uit
breiding van het aantal leerkrachten, is be
noemd Mej. Rietdijk, thans onderwijzeres
te Zevenhoven (Z.H.)

Gevaarlijk spel. Zondagmiddag was
een aantal kleiA kinderen aan het spelen
bij den vrij hoogen muur van school H. Zij
wisten er boven op te klauteren. Op zeker
oogenblik viel de 7-jarige C. B. er van af
op het zand en bleef kermend liggen. Het
knaapte werd door omstanders naar de
ouderlijke woning in de Planiersstraat ge
dragen. Daar constateerde de ontboden ge
neesheer, Dr. Bekker, een inwendige ver
bloeding in het been en kondigde den le
ven slustigen jongen een verdere vacantia
te bed aan.

Inkoop brandstoffen. Vrijdagavond
vergaderde in het patronaatsgebouw de
brandstoffenvereeniging „De Toekomst".

Het bleek, dat de vereeniging reeds 56
leden telde. Een becijfering werd voorge
lezen over den prijs van aalhraciet en eier
kolen.' De bestelbriefjes werden uitgereikt
en vóór 15 Aug. a.s. terugverwacht.

De eerste levering zal plaats hebben in
September, terwijl bij voldoende deelnam#
in September besteld wordt.

Postspaarbank. Aan het postkantoor al
hier werd gedurende de maand Juli ingelegd
8350.64 en terugbetaald 3634.35. Het laat
ste door het kantoor uitgegeven boekje
draagt het nummer *643.

Diefstal. Door de Halfwegsche en Haar
lemsche politie is gearresteerd de 48-jarige
J. B'„ arbeider op de suikerfabriek alhier en
wonende te Haarlem, als verdacht van dief
stal van koper, ten nadeele van de fabriek.

Concert. Maandagavond gaf de muziek-
vereeniging „Eensgezindheid" ter gelegenheid
van den verjaardag van H. M. de Koningin-
Moeder, een concert in de tent aan de
Schoolstraat alhier. Als naar gewoonte wa»
er veel belangstelling.

Eerw. Zuster Agneta. 23 Augustus a.s.
hoopt de Eerw. Zuster Agneta van het Ma-
riagesticht alhier haar zilveren professiefeest
te herdenken. Waar zuster Agneta reeds 23
jaar te Hillegom is, eerst als onderwijszuster
aan de meisjesschool in de Mariastraat en
thans als hoofd van de St. Joseph-Meisjes-
school aan de Hoofdstraat, zullen zeer zeker
vele oud-leerlingen van deze goede zuster.
23 Augustus niet onopgemerkt laten voorbij
gaan.

Personalia. Bij het op 30 en 31 Juli
1926 te Amsterdam gehouden examen van
wege de Eerste Ned. R.-K. Vereeniging van,
Modevakscholen, slaagde onze plaatsge
noot* Mej, M. H. Burbach, voor het diplom#
van coupeuse.

Medaille van het Carnegieheldenfonds.

Aan den heer L. van Reeuwijk te Hoofddorp
is door het bestuur van het Carnegieheiden.
fonds de groote bronzen medaille toegekend
als belooning voor het met eigen levensgevaar
redden van een jongen uit Amsterdam, die op
26 Mei 1926 langs de Bleekerskade te Am
stelveen bij het schuitje varen te water w«1
geraakt en bijna verdronken.

A^dbefen. Men meldt ons uit Heems
kerk:

De omzet van aardbeien aan de veiling
Kennemerland heeft dit jaar slechts
390.630 bedragen tegen het vorige jaar
955.960.

Gemeenteraad. Een openbare ver
gadering van den Raad der Gemeente wordt
gehouden Woensdag 4 Augustus 1926, na
middags 2 uur.

De agenda vemeldtI. Vaststelling No
tulen. 2. Ingekomen stukken en mededee-
lingen. 3. Voorstel benoeming twee leden
tot Zetter voor 's Rijks Directe Belastingen,
wegens periodieke aftreding van de heeren
J. de Ruijter en N. de Vries. 4. Voorstel vast
stelling instructie ambtenaren ter secretarie. 5,
Voorstel tot hét verleenen van eervol ont
slag aan den heer M. Mok, hoofd der O. L.
School, alhier. 6. Voorstel verkenen koste
loos vervoer van kinderen die de opgeheven
O. L. School bezochten en thans de O. L.
School te Beverwijk wenschen te bezoeken.

7. Voorstel wijziging verordening op de
heffing van schoolgeld. 8. Aanbieding Ge
meentere kening en rekening Algemeen Arm
bestuur, dienst 1925. 9. Voorstel Wijziging
Gemeentebegrooting 1925 en 1926.10. Voor
stel uitbreiding van het ondergrondsch net
van het Gemeentelijk Electriciteitsbedrijf.
11. Vaststelling Kohier Hondenbelasting
dienst 1926. 12. Rondvraag.

Personalia. Voor hef examen Engelsch,
akte A. slaagde te Utrecht mej. H. C. Wa-
gemaker, alhier.

Voor het examen nuttige handwerken
slaagde te Amsterdam mej. H. J. Schemmes.
Lelyveld, alhier.

Gemeentezaken. B. en W. stellen voor,
aan het bestuur der Vereeniging „Bijzon
dere Protestantsche school te Heemstede"
gelden beschikbaar te stellen voor verhar
ding van het schoolplein der Nicolaas
Beetsschool, alsmede voor aanschaffing va»
leermiddelen e.d. voor die school.

Brand in een teerwagen. In den afgeloo
pen nacht omstreeks half 2 werd de vrij
willige brandweer gealarmeerd voor een
brand, die ontstaan was in een teerwagen
van de gemeente, welke was geplaatst in
de Rollandslaan te Overveen. Vermoedelijk
door de groote hitte had de inhou(J van
den wagen vlam gevat.

De motorspuit, die spoedig ter plaatse
was, nam het blusscbingswerk ter hand. Met
een straal op de waterleiding werd het vuuf
spoedig gedoofd.

Een tournée door Nederland. Door

eenige muziekleerlingen van het Kenne-
mer Lyceum was, zooals wij reeds mede
deelden, Let plan opgevat, om met hun
instrumenten een tournée door Nederland
te maken, om gelden in te zamelen voor de
ramp te Padang.

Heden zijn zij met den auto, waarin de
noodige tenten voor bivakkeeren, in Bioe-
mendaal hun tocht begonnen. Reeds vroeg
in den morgen begonnen zij met hunne con
certen en zoowel de frissche muziek als de
keurige costuums in de kleuren wit-rood
trokken veel belangstelling.

Daarom was het trouwens ook te doen.
want tijdens het spel der jeugdige musici
werd een collecte gehouden en zoo kwam
menig zilverstukje op de tambourijn, waar
mede de gaven van liefdadigheid werdez
ingezameld.