Brieven uit België.
Haarlem en Haarlemmers in de literatuur
Stadsnieuws,
Eenvoudige dingen.
NIEUWE HAARL. COURANT
Tweede Blad Donderdag 5 Augustus
BEZU IN IG SNGSM AATREGELEN.
Agenda 6 Augustus
Een prettige waschdag f
De terreinen van de voormalige
Gasfabriek te Schoten.
350 Engelscbe Padvinders te
Haarlem.
Verlof Drankwet.
Retraitefonds „St. Ignatius".
Examens lichaamsoefening M. O.
Examens hoofdacte.
De zwijntjesjagers.
Haarlemscb Svmphonie-Orkest
„Euteroe".
De dienst der Werkloosheids
bestrijding.
UIT DEN OMTREK.
Kan het niet zuiniger?
HEEMSTEDE.
OVERVEEN
SCHOTEN.
GEMENGD NIEUWS.
Wij vertellen nog wat uit Van Lennep's
„Roos van Decaina".
Natuurlijk kwamen bij dergelijke feesten,
die groote menigte volks verzamelden, aller
lei kooplieden van heinde en ver, om aan
het wereldlijk of kerkelijk feest een soort
van markt te verbinden. Behalve minstree-
len, marskramers, liedjeszangers (20 a 30
jaar geleden kon men ze nog hooren op boe
renkermissen, over „De moord te Raams-
donk", zij werden ook charlatans genoemd]
en reizende kooplieden vond men er altijd
goochelaars en kwakzalvers, die hun drank
jes en zalfjes met hun schetterende welbe
spraaktheid en kwinkslagen aan de goedge-
loovige burgers (en burgeressen) trachtten
te verkoopen. Ook bij het genoemde feest
ontb'-aken zij niet; v. Lennep beschrijft het
toon eel als volgt:
„Het was in den voormiddag van een der
dagen die den aanvang der plechtige fees
ten voorafgingen, dat een hoopje burgers en
bóeren zich op een plein naast den Hout,
ongeveer te dier plaatse gelegen waar thans
het Hazepatersveld gevonden wordt, verza
meld bad om een stellage, vanwaar een
kwakzalver of goochelaar (want deze beide
verhevene hoedanigheden waren in zijn per
soon vereenigd) hun belangstelling wekte,
door het ten toon stellen zijner zonderlinge
apotheek, of hun verwondering ten top
voerde door zijn onbegrijpelijke kunstver
richtingen en behendige streken. Zoodra er
naar 's man's oordeelen genoeg publiek
- rond zijn stelling verzameld was, gaf hij een
staaltje zijner verbluffende welsprekend
heid.
„.la, vrome burgers en landslieden!" zei-
de hij, „hoe zal ik u opsommen en verhalen
«1 de groote en ongelooflijke kuren, die mijn
meester Barbanera of „met den zwarten
baard' bijgenaamd l'incomparabile, 't welk
ir 't Italiaansch zooveel wil beduiden als
..de onvergelijkelijke" al heeft teweegge
bracht door zijne kunst. Een wijs man zoude
daarmee zeven jaren kunnen zoek brengen;
hoe zoudt gij dan van eenen armen nar als
«rij vergen, dat. hij het in een uurtje ver
telde. En wat behoef ik u ook veel te ver
tellen! Is hel u niet genoeg, den man slechts
aan te zien, om van zijn kunde en bedre
venheid overtuigd te wezen? Maar wat
denkt gij, dat gij in hem ziet? Een man van
vijftig, zestig jaren? Ganschelijk niet! Twee
honderd en tien jaren is hij oud; en zoo hij
nog zoo fiksch en wakker daar voor u staat
en zoo zijn haar nog niet grijs is, bet is al
leen door 't vermogen van zijn kunst! Acht
gij misschien dat ik u knapuiltjes verte],
burgers en landlieden? Koopt het elixer
longae vitae en de kraaienmergzalf en gij
zult er u zelf bij uw eigen ondervinding van
kunnen overtuigen."
„Ik geloof, dat een goed oog en een vaste
hand meer zullen afdoen dan al uw snuis
terijen," zeide de boschwachter, Hem op
vrij schapperen toon in de rede vallende.
„Niettemm, zoo gij mij de proef eens wilt
laten nemen van jdat fleschje; ik heb hier
juist een nieuwen pij!, en er vliegen kraaien
genoeg door den Hout, om de kracht van
uw middel in het werk te stellen."
De hansworst stond een oogenblik beteu
terd van den onvoorzienen voorslag; doch
hij herstelde zich terstond: „De proef ne
men! de proef nemen met zoo'n heilige re-
liquie? Weet gij wel, dat dat zooveel als een
spotternij met het heilige zou wezen? Neem
het fleschje, of neem het fleschje niet, tol
uw dienst; maar weet, dat 't u voor het
oogenblik toch niet zou baten; het kan al
leen dienen voor dezulken, die absolutie
hebben bekomen; en wanneer ik de karbon
kels aanzie, die uw neus omringen, dan
houd ik mij overtuigd, dat er menige pekel
zonde bij u huist, waar uw biechtvader nog
niets van vernomen heeft en dat uw arme
vrouw ondervinding genoeg heeft, dat gij
goed weet te raken."
De eerzame Middeleeuwers grepen mis
schien nog meer dan nu, gretig elke gele
genheid aan om een relletje te verwek
ken, en zoodra iemand door kleeding,
manieren, of op een andere wijze in het oog
viel, werd hij dadelijk het middelpunt der
algemeene belangstelling en lachlust. Het
gevolg was dan ook vaak een vechtpartij.
Ook hier. Een Fries had een aap, die voor
den kwakzalver geld ophaalde, een Friescbe
munt gegeven, dien de baviaan echter niet
'accepteerde en bij den gever terugbracht.
„Kom, goede vriend," zei de veldwachter,
zich met -n hoonenden lach bij hem vervoe
gende, „geef den baviaan zijn zin en schenk
hem een stuk van achten, dan zal hij wel
tevreden zijn.
,,'t Zijn alle goede muntspeciën in Fries
land," antwoordde de ander, met een ster
ken Frieschen tongval sprekende,
„Ja, maar we zijn hier in Holland," her
nam de jager, „en wij kunnen uw Friescbe
stukken niet gebruiken; berg ze maar ge
rust weg, zoowel als uw Friesch mes, eer
de dienaars u bij de kladden krijgen als
valschen munter en als breker van 's Gra-
venvrede."
„Valsche munt! riep de Fries verbolgen
uit, „een valschaard, die 't zeit!"
„Ho! ho!" zei de jager spottende. „Bak
maar spoedig zoete broodjes, ge zijt hier
niet in uw vrije Friesland .waar men onge
straft op de Hollanders scheldt. Berg dat
mes op, of er zullen goede stukken van
achten uit uw zak moeten komen."
,,'t Is zeker," zeide een klein, in 't zwart
gekleed mannetje, 't welk zich den schijn
van deftigheid wilde geven en evenals i»?.n
ekster naar hem toe kwam trippelen, ,,'t is
zeker, dat volgens het Privilege van Koning
Willem, niemand binnen den banne van
Haarlem een mes mag dragen op een boete
van veertien pond, waarvan de helft aan
den.
„Zoudt gij mij mijn mes willen onlnemen,"
riep de Fries, het heft met kracht omvatten
de. - V
„Rebellie tegen art. 15 van het Privilege"
kraaide het kleine mannetje, tevens met 'n
ontsteld gelaat achteruitwippend: „al wie
het mes trekt binnen de stad Haarlem of
te derzelver.
„Ik weet van geen Privilege," riep de
Fries, zijn mes half uittrekkende; „hier is
mijn Privilege!"
Wij hopen den volgenden keer weder en
kele schrijvers in deze kolommen aan het
woord te laten en daaruit het doen en laten
der Haarlemmers uit vroeger tijden van
onze tijdgenooten uit te stallen.
Zoo heeft onze regeering toch eindelijk
fen weg van de daad betreden. Lang, al
te lang werd er gewikt, gewogen, 'geweifeld.
De verbazende zekerheid van de stuurlui-
aan-wal, die per dag een half dozijn nieuwe
middelen aanprezen, om het staatsschip vei
lig in de economische haven te loodsen,
ging zeer harmonisch samen met de soms
onbegrijpelijke onzekerheid van de echte
stuurlui op het schip zelf, die druk verga
derden in de kapiteinskajuit, en even druk
kernachtige dagorders bekend maakten,
maar die Jt niet verhelpen konden, dat on-
dertusschen de boot door stortzee op stort
zee werd overstelpt, en gevaarlijk snel werd
geslingerd naar de klip van 't bankroet.
Bij de maatregelen, onlangs genomen ter
doorvoering van een volstrekt noodzakelijke
algemeene bezuiniging, behooren vooral die
toegejuicht, welke eenigerinate want ge
heel afdoende is het niet en kan het ook
bezwaarlijk het doen van onbezonnen,
dwaze weclde-uitgaven te .keer gaan, In
dit opzicht valt de opvoeding van het volk
nog grooiendeels te maken. De meeste men
schen hebben er nog niet het minste besef
van, dat ieder op zichzelf een deel van de
verantwoordelijkheid te nemen heeft, en
derhalve tekort komt aan de plichten, wel
ke die verantwoordelijkheid hem optegt,
wanneer hij zich thans voorwerpen aan
schaft, waarvan het nut betwistbaar is of
heeiemaal niet bestaat.
Iedereen vindt doorgaans, dat hij zelf
geenszins zich in iets behoort te beperken,
dat hij eerder te weinig dan te veel neemt,
en dat de bezuinigingspolitiek vooral rust
op zijn buurman, die hoe kan het an
ders? in zelfden zin redeneert. Zoo za
gen we het weinig verkwikkelijk schouw
spel van den koortsigen ijver waarmede,
een paar maanden geleden, vele burgers een
fli.nken voorraad vreemde wijnen, inzonder
heid champagne, aankochten, toen de re
geering op het punt was, de invoerrechten
daarop met 15 pet. te verhoogen. Die lie
den begrepen niet, dat het toen minder dan
ooit de tijd was om zich iets dergelijks
overtolligs, om niet te zeggen nadeeligs, aan
te koopen, en dat ze, door het doen van
die dwaze uitgaven, beslist te kort ku'anien
aan hun pliclu-van-het-oogenblik: eenvoud
en soberheid.
De sinds geruimen. tijd aangekondigde, tel
kens weer verdaagde, en heden eindelijk
toegepaste maatregel van iHCelbesparing,
door het grover builen, gaat, naar schat
ting van deskundigen, een bezuiniging van
ongeveer een half millioen frank per dag
medebrengen. Hoe jammer toch, d.at er zoo
lang getalmd werd, eer men daartoe over
ging! Want het is nu toch wel een onweer-'
legbaar feit, dat daardoor niet alleen
's lands financiën, maar tevens 's volks ge
zondheid. op de doeltreffendste wijze be
voordeeld wordt. Men moet, inderdaad, niet
zoo heel veel kennen van. hygiëne, om noch
tans te weien, dat het tot uiterste fijnheid
gebuilde meel daardoor veel van zijn
oorspronkelijke voedingswaarde' heeft ver
loren, dat het zoo aanlokkelijke, geurige
wittebrood in de maag samenhoopt tot een
taaien, moeilijk door haar te verduwen bal,
en dat dan ook de meeste maag- en in- I
gewandsziekten te wijten zijn aan het eten j
van wittebrood. Om wille vah de fijnheid, j
wordt het degelijke veronachtzaamd. Het j
streden van den smaak heeft hier weer, j
eooals gewoonlijk, hel schaden van de ge- j
zondheid ten gevolge. Waar de mensch het
beter wil weten dan de natuur, begaat hij
veelal flaters. Hij meent, ontzaglijk op de
natuur te zijn. vooruitgegaan, waar hij er
in geslaagd is, van de tarwe alleen het kern-
meel te behouden, en af de zoogenaamde
minderwaardige bestanddeelen er van af te
scheiden. En hoe hem. ook overtuigend be
wezen wordt, dat hij daardoor juist het
voedenste, het kostbaarste van- de korrel
verliest hoe, integendeel, het natuurbrood,
gebakken van integraal tarwemeel, ook in
tegraal de voedende stoifen bevat, welke
het afkeurenswaardig builen, er uit verwij
dert, toch houdt de verwende, tot zel.f-
beheersching onbekwame, en tot versterving
ongeneigde mensch, het hij zijn stijfsclach-
tig, moeilijk verterend wittebrood.
Er hoeft natuurlijk niet achteruitgeroeid
op dit gebied, .tot het beruchte ooriogs-
brood, dat we aten gedurende de Duitsche.
bezetting. Het huidige percentage van ze
melen, die men trouwens nauwelijks merkt
in het thans verkochte brood, heeft slechts
een uiterst vage gemeenschap met die van
't eigenaardig product, dat ons toen jaren
lang onder den naam van brood werd ver
kocht, en waarin een ervaren scheikundige
misschien wel eemg spoor van tarwemeel
had kunnen ontdekken, maar dat aan het
oog en den smaak van de etenden niets
in dien aard deed herkennen. Na mef groo
te inspanning het gescherpt mes door de
korst te hebben gekregen, kwam het recht
op een nattige, kleverige, zwart-bruine mas
sa, die als lijmige brij aan het lemmet, kleef
de, zoodat er, voor het snijden van boter
hammen, twee messen noodig waren: het
eerste voor het eigenlijke snijden, en "het
tweede, om na elk snijden het eerste te
ontdoen van het er aan plakkend goedje.
Wie de nochtans zoo redelijke, en op be
wijzen gesteunde raadgevingen der hy.gië-,
nisten in zake broodvoeding niet wil vol
gen, en geneigd is tot mopperen om het
derven voorloopig van zijn. fijne ont-,
bijtkoekjes of blank melkbrood, denke maar
eventjes terug aan den tijd, toen hij zich
genoeglijk de handen wreef, wanneer hij van
zijn bakker stiekem zulk twee-messenbrood-
;e boven zijn dagelijksch rantsoen kon be
komen. Dan zullen de enkele bruine spik
keltjes, die nu met de loupe in zijn boter
ham merkbaar zijn, hem niet meer doen
pruilen.
Een andere verordening, die insgelijks
doeltreffend zal bijdragen, tot het verbete
ren der volksgezondheid, al werd zij ook
enkel om bezuinigingsreo.enen uitgevaardigd,
is het verplichte sluiten, te één uur 's nachts,
van alle openbare lokalen.
Dat hierbij voornamelijk een zeker soort
van volkje in 't gedrang komt, valt dade
lijk op, Voor de algemeenheid immers, is
bet treffen van dergelijke» maatregel vol
strekt overbodig. Ook zonder bedreiging
met boete en gevangenisstraf, bevinden fat
soenlijke menschen zich te één uur s nachts
thuis. Doch voor bedoelde zekere soort van
volkje, is het dan nog volstrekt de tijd niet,
om in verdiende rust herstel van krachten
te zoeken voor het 's anderdaags weer
wachtend, eerlijk werk. In de loensch ver
lichte kroegen der verdachte wijken, zoo
wel als in de schitterende zalen der bars
en restauranis van het centrum der groot
steden, gaat dan de drift van 't leven en
het leven van drift in volle, ongebreidelde
hevigheid voort. De schouwburgen, de kine-
ma's, de tingeltangels zijn dan leeggeloopen.
Maar vol geraakten daardoor die kroegen,
di ebars, die restaurants.
In de dolle dwarreling van tret zinnelijke
worden, met de eer en gezondheid, ook ont
zaglijke sommen gelds verbrast. Ontzagge
lijke sommen gelds, doorgaans verkregen
door woeker, speculeeren of anderen vorm
van diefstal. En terwijl de geruïneerde eer
lijken, na een dag van kommervol tooben,
in den meer afmattenden dan verkwikken-
den slaap geteisterd worden door de nacht
merrie der aanspokende ellende, wcrdf het
hun door list of bedrog ontfutseld fortui»
verschuimd in champagne en vergooid aan
slonsen, door een naar de laatste mode ge-
kleede en gefriseerde rapalje.
Mocht het tijdelijke vip dien sluitings-
n.'aatregel overgaan tot het bestendige! Aan
zienlijker nog dan iiet economisch voerdeel,
zou de zedelijke winst er van zijn voor land
en volk.
Sociëteit „St. Bavo". Bestuur Diocesane
Haarlemsche Voetbalbond, 8 uur. „Ami-
citia", 8 uur Rederijkers, 8 uur.
Comifé „Herwonnen Levenskracht'1
uur. Bevolkingsbureau, 8 uur.
St, JozefsgezelJengebouw, .Jansstraat 59.
Clubavond Damclub „T. E. P.", 8 uur
in de bovenzaal.
Raadhuis, Schoten, Gemeenteraad, half
8 uur.
Gein. Concertgebouw. „Hoe ik mijn kind
gedood heb 8 uur.
Kleine Theresia Stichting, Tehuis voor
onverzorgde zuigelingen. Spreekuur: Dins
dag en Vrijdag van 34 uur. Tempeliers-
straat 36.
Arbeidsbemiddelingsbureau van het Sint
Franciscus Liefdewerk Zoetestraat U<
Eiken Donderdag van 8—9 '4 uur.
R.K. Arbeidsbeurs voor mannen en jon
gens. Sociëteit „St Bavo", Smedestr.
23 Telefoon 10049Alle werkdagen
van 9—half 12 uur, 's middags van 3—5
uur, 's avonds van half 8half 9 uur.
's Zaterdags alleen van 9X412 uur.
R.K. Arbeidsbeurs voor Vrouwen en Meis
jes. Bloemhofstraat 1. Tevens bemidde
lingsbureau voor verpleegsters en alle
werkende dames. Alle werkdagen van v.ra.
1012 uur, des middags van 24 uur- en
's avonds van 89 uur, behalve Zaterdag
avond. Tel. 1L671.
R.K, Bevolkingsbureau Gebouw „Sint
Bavo" Smedestraat 23 Van 810 uur
op Maandag-, Woensdag- en Vrijdag-
R.K. Leeszaal en Uitleenbibliotheek,
Jansstraat 49. Eiken dag geopend van
1012, van 25 en van 7—10 uur, be
halve des Maandagsochtends en op Zon-
Koe gemakkelijk is toch
de Rinso we sen methode! In een
oogwenk is de Rinso in heet water
opgelost en is het heerlijk schui
mende sop gereed om zijn werk
te doen. En hoe prachtig is het
resultaatHet waschgoed hagelwit
en in zoo korten tijd dat niemand
vroeger geloofd zou hebben dat het
mogelijk was! Neem nog heden
proef! Koop vandaag nog een
pakje voor Uw eerstvolgende
wasch. De Lever's Zeep Maat
schappij, Viaardingen.
sfcfc-r?
en Feestdagen. Uitleenen van boeken
van 25 uur en van 79 uur. Woens
dagmiddag ruilen van Kinderboeken.
St. Marthavereeniging. Bloemhofstraat 1.
Zondags en Woensdags van 810 uur
n.m. gezellig samenzijn voor Holiandsche
meisjes, die hier geen tehuis hebben
Tel. 11671
St. Elisabeth's Vereeniging .Tansstraat 49.
Aanvragen om versterkende middelen
voor arme zieken der S. E. V Maan
dag van 23 uur, Donderdag van 12
uur.
R.K. Kraamverzorging van dc Derde Orde
'St. Franciscus. Aanvragen ook voor
niet-leden vaq de Derde Orde te richten
tot Mevr. Coebergh, Ged. Oude Gracht 74,
Dinsdags van 23 uur.
R.K. Reclasseeringsvereeniging, aid. Haar
lem. Eiken Donderdagavond lialf 9
vergadering in het gebouw der Sint Vin-
centiusvereeniging, N. Groenmarkt 22.
EF.RSTE HULP BIJ ONGELUKKEN.
SNELVERBAND, Centrale Post Telef. 15151
en verder bij dc leden, te kennen aan
het zwart schild met wit kruis aan- den
huisgevel.
REDDINGSBRIGADE VOOR DRENKELIN
GEN, verstikkings- en electricteitsonge-
vallen. Telefoon 10231.
ROODE KRUIS TRANSPORT COLONNE.
Telefoon 12685 (bij geen gehoor 10392).
De Bataafsche Petroleum Maatschappij
te Schoten.
B. en W. van Schoten schrijven aan den
raad:
Zooals bekend is, is door de stopzetting
van de éasfabricage een groot g'edeelte van
het gasfabriekterrein te Schoten voor dat
bedrijf overbodig geworden, terwijl ook de
fabricagegebouwen thans zonder bestem
ming zijn en, zoodra mogelijk van de hand
dienen te worden gedaan.
Voor een deel van het terrein, ter grootte
van ongeveer 1850 M2. en voor een deel
van de gebouwen, heelt de Bataafsche Pe
troleum Maatschappij, te 's-Gravenhage,
een bod uitgebracht van 35.000, welk bod
te splitsen valt in 25.000 voor den grond
en 10.000 voor bedoelden opstal.
De bedoeling is om ter plaatse pertro-
leum, benzine," en andere petroleumproduc-
ter. op te slaan, en aldaar een kantoor en
een garage met bijbehooren te vestigen.
Waar het uitgebrachte bod B. en W. bil
lijk voorkomt, stellen zij voor, voor die»
Prijs de terreinen aan de Bataafsche Petro-
ieum-Maatschappij te 's-Gravenhage te
verkoopen.
Zaterdagavond a.s. zullen omstreeks 9
uur 350 Engelschc padvinders met de boot
uit Leiden nabij de werf „Conrad" arrivee-
ren. Dc jongens overnachten in de eavalerie-
kazerne tê Schoten en zullen eenige dagen in
Haarlem vertoeven.
B. en W. van Haarlem brengen ter openbare
kennis, dat is ingekomen een verzoekschrift
van G. J. de Lange om verlof, tot het ver
koopen van alcoholhoudenden drank ande
ren dan sterken drank voor gebruik ter
plaatse van verkoop in het perceel aan de
Gedempte Oude Gracht no. 129.
Naar wij vernemen za! het Retraite fonds
„St. Ignatius" de a.s. Retraite houden in het
Sint Clemenshuis te Noordwijkerhout, en
wel vanaf Donderdag 9 September tot en
met Zondag 12 September. Degenen, die deze
Retraite wenschen te houden, en zich nog
niét hebben opgegeven, kunnen zich tot en
met 9 Aug. aanmelden bij den secretaris J.
Felix, Graaf Willemstraat 17. De prijs voor
deelname bedraagt 7. Daar er nog enkele
plaatsen beschikbaar zijn, zou het aanbeve-
Wij waren naar de bioscoop geweest, mijn
ftienk Karej en ik. Uit den aard der zaak
ïie ik heel veel films, maar Karei gaat maar
zelden naar deze levende beelden en geheel
ongelijk kan ik hem niet geven, 't Gaat met
de film als met den drank 1 Al doende leert
men, en menigeen geeft meer uit aan deze
moderne uitvinding, dan hem wel past. Met
een kleine variatie zou men kunnen zeggen
„Er worden er meer bedorven door de film,
dan door den roman."
Enfin, wij hadden nu een goede film ge
zien en wel „De legende van Beatrijs." ,De
lezer kent zeker wel deze geschiedenis, waarin
verhaalt wordt, hoe een nonnetje, dat haar
klooster was ontvlucht, door de H. Maagd
ïelf werd vervangen, totdat het zusterke be
rouwvol naar haar cel terugkeerde.
Ik kon zien, dat Karei onder den indruk
verkeerde, en toen wij thuis kwamen en on
der een sigaartje nog wat nabbelden, vroeg
ik hem dan ook, hoe de geschiedenis hem was
bevallen.
„O, heel aardig zei Karei. „Voor wie een
beetje weet te onderscheiden, is die film zeer
Zeker aan te raden. Ja, ja, 't is heusch een
lief sprookje
„Hm", zei ik, „erg enthousiast schijn je toch
niet te wezen. Ik wil wedden, dat je op het spel
wel het een of ander aan te merken hebt."
„Neen, neen, zeker niet", riep Karei. „Ik
moet je eerlijk zeggen, dat ik alles in de pun
tjes vond de film zelf en de muziek en de bij
schriften alles 1"
„Wat heb je dan op je geweten vroeg ik.
„Want iets hindert je, dat zie ik 1"
„Nu dan", zei Karei, „om je de waarheid
te zeggen, vind ik zulke.verhaaltjes nogal
gevaarlijk
„Gevaarlijk?" riep ik uit. „Een film, zoo
als wij nu gezien hebben, is toch zeker wel te
prefereeren boven alle mogelijke moderne
drama's of cow-boy-fratsen 1"
„Jawel", zei Karei, „maar ik bedoelik
wil zeggenkijk eenslaat ik ronduit
spreken. Ik vind het verkeerd, dat dc Room-
sche kerk zoo op het gemoed van het volk
werkt door allerlei verhaaltjes en 'sprookjes
en legenden en wondervertellingen en zoo al
meer. Ik zou zoo zeggen, dat jullie geloof daar
geen behoefte aan heeft. De meer ontwikkel
den zullen al gauw de waarheid weten te on
derscheiden, maar wat moet het gewone volk
wel van zoo iets denken? Hoeveel honder
den misschien wel duizenden legenden
zijn er niet in omloop betreffende de H.
Maagd Vandaag springt zij voor Beatrijs in
de bres morgen werpt zij haar gouden schoen
tje toe aan een armen speelman gister las ik,
dat zij een armen potsenmaker, die zich voor
haar afsloofde, het zweet van het voorhoofd
wiste.En dan St. Antonius 1 En St. Fran
ciscus en Dominicus enennoem
maar op Er is geen heilige, of hij heeft
zijn sprookje 1.Moet het Roomsche volk
dat nu allemaal maar gelooven Je weet,
ik lijd niet aan wondervrees maar op deze
wijze krijgt men toch m.i. een verwaterd ge
loof Verstandige lui zullen dikwijls de schou-:
ders ophalen, maar de goedgeloovige eenvou
dige zieltjes, die alles voor waarheid opnemen,
zullen wel eens de hoofdzaken uit het oog
verliezen door de tallooze 'franjes,-die er om
heen hangen 1 Me dunkt, de éénheid van het
geloof loopt gevaar en de deur wordt openge
zet voor allerlei kibbelarijen 1"
„Nou, nou 1" lachte ik, „je hebt vanavond
heel wat op je geweten Gelukkig maar weer,
dat de pap niet zoo heet wordt gegeten, als zij
wordt opgediend In de eerste plaats dan
de éénheid van het geloof heeft met dit alles
niets te maken 1 Een heele massa buitenstaan
ders schijnen te meenen, dat het katholiek
geloof er bijzondere grondstellingen op na
houdt voor de meer ontwikkelden en voor het
gewone volk Zelfs dr. Kuyper, in al zijn ge
leerdheid, was hier niet vrij van Welnu,
Karei, je kunt er verzekerd van zijn, dat de
Paus precies hetzelfde gelooft als een een
voudige boer. Inzake geloof zijn allen één. In
onze kerken zitten aan de tafel des Heeren
allen aan, dat weet je 1 De boerin neemt plaats
naast de edelvrouw en de soldaat knielt naast
zijn generaal, zonder het militair salut te ma
ken 1 Allen ontvangen het Brcod des Levens
op dezelfde wijze nog precies in dezelfde
gevoelens als ten tijde van de Apostelen of in
de catacomben. De Leer is niets veranderd, al
zijn de ceremoniën meer ontwikkeld. En dit
is ook zoo met je sprookjes en legenden. Je
moet hier onderscheiden een officieel en een
officieus gedeelte. Alleen wat de Kerk offi
cieel heeft goedgekeurd, staat vastover de
rest mag gedelibereerd worden. Als de Kerk
iemand onder de zaiigen of heiligen opneemt,
moet zij volkomen overtuigd zijn van de held
haftigheid der deugden van den betrokken
persoon en Gods goedkeuring moet duidelijk
blijken door welbewezen wonderen, die den
stempel drukken op de uitspraak der H. Kerk
En je weet, hoe streng en pijnlijk nauwkeurig
het onderzoek is naar deze wonderen 1 Is het
eenmaal zoo ver, dan weet ieder geloovige, wat
hij van de zaak te denken heeft, de professor
even goed als ean boerenknecht, die ternau
wernood kan lezen en schrijven. De heiligver
klaring is als het ware het officieel gewaad, dat
de Paus als opperste ceremonie-meester in
dit geval den gecanoniseerde om de leden
hangt. Maar je weet hoe het goed ronde volk
is Uit den aard is het gul en goedgeefs 't
Gaat er mee als met de ware volkskunst 1 Die
komt uit het hart en spreekt tot het gemoed,
al heeft een deskundige er misschien heel wat
op aan te merken volgens de regels van de
perspectief of van de ornamentiek En het
volk lééft met zijn heiligen en geeft die graag
wat meer eer, dan de Kerk heeft bepaald Ze
ker, dat officieel gewaad is mooi,maar
kijk.nog een paar steentjes in die kroon,
en een snoertje pareltjes om den hals,
en wat gouddraad in den gordel
staat dat niet fijn Zeker, die steentjes en pa
reltjes zijn bijna alle valsch en 't goud is maar
klatergoud -Maar men moet toch goed uit
kijken, om de ware steenen van den namaak
te kunnen onderscheiden.... Moet de Kerk
die liefde van het volk nu maar onderdruk
ken
Kijk eens hier Je hebt natuurlijk wel ge
ling verdienen, zich spoedig op te geven,
opdat St. Ignatius" nu eens met een volle
retraite voor den dag zou kunnen komen.
Geexamineerd 11 vrouwelijke candidaten;
afgewezen 5; geslaagd de dames C-. C. Stam,
Wassenaar; C, A. Maaren, Utrecht; G. E.
Heihuizen, Groningen; H. Nol, R. van Praag
en J. G. Rector, allen te Amsterdam.
Geexamineerd 6 mannelijke candidaten;
algewezen 4, geslaagd de heeren H F, M.
van Rooy, Hilversum; J. J. C. H. Schefman,
Bussum.
Voor een perceel aan den van Heijthuij-
zenweg is gisteren een rijwiel ontvreemd.
Bovengenoemd orkest geeft Zaterdag 7
Aug. a.s. des avonds om 8 uur een uitvoe
ring in de tent in het Bloemendaalsche
Bosch, onder leiding van den directeur, den
heer J. A. Meng.
Het volgende programma zal worden uii
ge „oerd:
1. Deutschlands Waffenehre, Marsch, Blan
kenburg.
2. Ouverture Dramatique, Ciro Urbini.
3. Zwei Ungarische Tanze, Joh. Brahms.
4. Fantaisie Cavalleria Rusiicana, Mas-
cagni.
Pauze.
5. Marche Militaire, Fr. Schubert.
6. Ouverture Si j'etais Roi, Adam.
7. Gilda, Walzer, Millockcr.
8. Fantaisie Faust, Ch. Gounod.
Zondagmiddag 8 Augustus vertrekken do
leden van. het orkest met den trein van 3.09
naar Schagen, om op verzoek in den Mu-
ziektuin aldaar een. uitvoering te geven.
Dezelfde nummers zullen ten gehoore wor
den gebracht.
Aanbouw wachthuisjes.
Op het Wilsonsplein is men thans, van
wege de trammaatschappij bezig met de
voorbereidende werkzaamheden voor den
bouw van een wachthuisje. Binnen korten
tijd zal het geheel gereed zijn.
Ook zal waarschijnlijk nabij dc Sqf.ouwtes-
brug een wachthuisje worden gebouwd, doch
de plannen hieromtrent zijn nog niet defini
tief.
Eenigen tijd geleden besloot de gemeente
raad tot overplaatsing van den dienst der
Werkloosheidsbestrijding van het pand in de
Koningstraat naar het gebouw van het voor
malig Chr., Lyceum in de Hoof manstraat. Aan
dit gebouw moet echter het een en ander
verbouwd en aangebouwd worden. Daarmede
is Openbare Werken nu druk bezig en de
aanbouw vordert flink. Toch zal het nog wel
enkele weken duren, alvorens de dienst
overgebracht kan worden. Mogelijk kan dit
in den loop der volgende maand geschieden.
Men schrijft ons:
Verschillende inwoners van Schoten zijt
dezer dagen verrast met de aanbieding van
een kwitantie, ten bedrage van 6 cents,
zegge en schrijve zes heele centen. Dit
enorme bedrag was men verschuldigd voor
meerder gasverbruik. In de grootte van dc
navordering was de verrassing echter niet
zoozeer gelegen, wel echter in het feit, dat
voor een dergelijk luttel bedrag een kwitan
tie uitgeschreven wordt. Eerst is dit meer
der verbruik natuurlijk geconstateerd en aan
de administratie opgegeven moeten worden.
Deze heeft de kwitanties vervolgens uit
moeten schrijven en ten slotte is de looper
er op uitgestuurd, om die enkele centen te
innen. En de kwitanties van 6 cents vorm
den nog de grootste bedragen. Er waren,
naar werd medegedeeld aan hen. die moes
ten betalen, kwitanties bij met een navor
dering van 2 en 3 cent.
Dit is toch een al te omslachtige methode
an administratie. Voor dergelijke luttele
bedragen schrijft men geen aparte kwitanties
uit. Boekhoudkundig zal de zaak wel in
orde ziin en dc accountant zal er dan ook
wel geen aanmerking op behoeven te maken.
Maar ons dunkt dat een dergelijke inning
toch wel op eenvoudiger wijze kan geschie
den. Het navorderingsbedrag kan bijv. ge
makkelijk op de volgende kwitantie geschre
ven worden. Bii het constateeren van het
meerder verbruik kan de controleur meteen
mededeeling daarvan doen. De wijze van
navordering van thans maakt haar echter
bespottelijk. Het maken van zoo'n romp
slomp voor de inning van zulk nietig bedrag
kan op hoogst eenvoudige wijze voorkomen
worden.
Reclame. Gisteren had een zaadhande
laar de aardige reclame bedacht, om in het
noordelijk deel van de gemeente, aan alle
woningen een bouquet lathyrusbicemen aan
te bieden als cadeau. Deze reclame zal wel
inslaan.
Excursie der Tuinlieden. Behalve vele
kleine excursies maakt de Onder!. Tiiinlie-
denvereeniging „Aerdenhout en O." ieder
jaar ook een groote excursie, die dit jaar ge
houden werd naar Driebergen en Doorn.
Reeds om 5.56 vertrok men uit Haarlem
om reeds even half 8 in Driebergen te ar-
riveeren.
Het eerste bezoek gold „de Reehorst",
eenm ooi doch niet zoo groot buiten. Mooi
om de keurige heesterbeplanting, keurige
bloem- en vruchtenkassen en fraaien>moes
tuin.
„Welgelegen" gaf mooie bosch- en water
partijen te bewonderen. Vooral viel hier in
het oog, een groote brug, bedolven onder
rozen. Vervolgens een grooten moestuin,
kassen vol bloemen, planten en vruchten,
benevens een fraaien rotstuin.
Des middags werd eerst een bezoek ge
bracht aan het Hydepark. Hier komt men niet
zoo gemakkelijk uitgekeken. 365 H.A. groot,
met de meest mooie aanleg, zoo o.a. een
groot deel park, 40 jaar geleden aangelegd
door den tuinarchitect Copijn en waardoor
men dagen en dagen zou kunnen dwalen om
al die ischitterende panorama's eenigszins in
je op te nemen.
Maar alles moet vluchtigjes gaan en de
vriendelijke chef-tuinbaas wist steeds op de
mooiste groepen van boomen te wijzen, zoo
dat men toch in dien korten tijd veel kon ge
nieten.
De bloemen, planten en vooral vruchten
waren niet minder mooi, zoo bijv. de teras
sen om het kasteelvormige gebouw en de
siertuin in de nabijheid.
Het iaatste bezoek gold „Aardenburg",
wat niet zoo groot is, maar toch mooi.
De bosschen zijn hier meer natuur maar
wat hier meer bijzonder opviel waren de
schitterende waterpartijen de mooie taluds
er, gazons.
Na nog door den geweldig grooten moes
tuin gedwaald te hebben, werd de terugreis
aanvaard en hoewel doodvermoeid keerden
de leden welvoldaan huiswaarts.
Vermelding verdient nog, dat op iedere
buitenplaats, de tuinbaas als gids diende,
die steeds maar vragen beantwoordde over
behandeling van planten, kortom de leden
in alles inlichtte, wat zulk een excursie zoo
leerzaam maakt.
Personalia, Voor het examen nuttig»
handwerken slaagde mej M J. Roozen.
Gemeentezaken. B. en W. stellen voo*
de gemeentewoning Rijksstraatweg 370 met
ingang van 1 October 1926 te verhuren aan
den beier W. G. F, Sant, hoofd aan school
C. op het dorp, voor een som van 4<Xb
per jaar.
De teleioonkabel naar Oud-Schoten. De
Rijkstelefooadienst is bezig met het aan
sluiten van den grondkabel van het telefoon
net naar Oud-Schoten. Vóór den aanvang der
asphalteeringswerken vorig jaar en enkele
maanden geleden, werden in die gedeelten
de stukken kabel reeds gelegd. De aanslui
ting bleef evenwel nog wachten, zoodat op
het gedeelte van den Rijksstraatweg, tus-
schen Overfoastraat en de brug Jan Gijzen-
vaart, de bovenleiding intact bleef en eenige
palen op den rijweg stonden. Om aanrij
dingen te voorkomen had men de palen ge
deeltelijk wit gemaakt. Deze zijn nu verwij
derd.
Behalve de aansluiting naar de brug is
men- ook bezig in de Overton- en andere
zijstraten den grondkabel te leggen.
Over de brug blijft de bovenleiding nog
eenigen tijd gehandhaafd.
WAARSCHUWING.
De commissaris van politie der afd. D. t»
's-Gravenhage geeft belanghebbenden in
overweging niet in te gaan op aanbiedingen
van betrekkingen van colporteur of contro
leur bij, of contracten af te sluiten met het
Administratie-bureau Mercurius, Stations
weg 151, zijnde dit eene onderneming van
A. W. B. Lccke, wonende Koningin Wilhel-
minalaan 404 te Voorburg, tegen wien on
langs in de dagbladen werd gewaarschuwd.
hoord en gelezen van de Mythologie Ieder
volk heeft zijn godenleer de Egyptenaren,
de Grieken, de Romeinen, de Germanen, de
Indianen,.... noem maar op!Wat al
fahgls hé En in het algemeen gezegd wat
een zwijnenboel. Maar zou er nu wel iemand
zijn, die aan al dezen nonsens-gelooft Denkt
men werkelijk, dat Achilles onkwetsbaar is,
omdat zijn moeder hem in den Styx had ge
dompeld uitgezonderd zijn hiel? Neemt
men de werken v. Hercules voor geschiedkun
dige feiten aan Heeft zijn Nessus-hemd wer
kelijk bestaan? Is Minerva kant en klaar uit
het hoofd van Jupiter te voorschijn gekomen,
nadat dit door een bijlslag van Vulcaan ge
spleten was? Was de Olympus werkelijk de
woonplaats der goden Waren er nymphen
in de bosschen, in de stroomen, in de bergen
en satyrs tusschen de rotsen Kom, kom,
men weet wel beter Vraag eens aan de ge
leerden of zij waarlijk gelooven dat Jupiter
en Juno en Venus en Mars en alle andere heel-
en halfgoden en helden ooit in werkelijkheid
bestaanfhebben Zij zullen u uitlachen En
toch kibbelen die zelfde geleerden er heusch
en in vollen ernst over of Zeus, toen hij Europa
roofde, de gedaante had aangenomen van een
zuiver witten stier, of dat hij een zwart vlekje
voor den kop had. Misschien vliegen zij elkaar
in het haar, om uit te maken, of de gordel
van Venus van zij was, van gouddraad of van
fijne wol. En het is best mogelijk, dat zij een
heelen avond debatteeren over den twistappel
dien Paris aan de schoonste godin moest over-
rijken. Was het een reinet of een bellefleur
Hier twist men dus over dingen, waar
van men zelf overtuigd is, dat het herszn"
schimmen zijn! Kan het doller?.... Vos"
maer, de meest stuitende type van den mo
dernen heiden uit de laatste helft der 19de
eeuw, kan in vollen ernst verzuchten naar de
„schoone tijden van Zeus en Athene". De
man bewees slechts (nog veel meer dan een
Lingbeek) tot welke excessen de papenhaat
kan voeren
-Maar, zal men zeggen, die Mythologie
heeft toch zeker wel eenige historischen
grondslag 1 Best mogelijk 1 De Trojaansche
oorlog zal wel niet geheel en al fantasie zijn
Maar hoeveel te meer telt dat dan van
onze heiligea-legenden D a ar heeft
men tenminste historische personen,
menschen van vleesch en bloed. En veel meer,
dan in de oude Tabelleer, zullen de volksver
halen op werkelijke gegevens berusten, al zijn
die niet zuiver meer op te diepen
In alle geval, de geloofsleer heeft er niets
mee te maken 1 De H. Kerk laat ieder volko
men vrij, om van de legenden aan te nemen en
te verwerpen, wat hij wil. 't Is zoo een o dig
mogelijk Wat de Kerk leert of als waarheid
aanwijst, moet door ieder aangenomen wor
den maar Zij laat aan de volksliefde gerust
eenige speling en vrijheid eenige overdrij
ving des noods C'est le ton, qui fait la mu-
sique.Zal iemand het een kind kwalijk nemen,
als het zijn moeder beschouwt als een ideaal,
waarop niets valt aan te merken
„Neen", zei Karei, „zoo beschouwd, moet
ik je gelijk geven."
J.F. NUIJENS
I
