'mm
Voornaamste Nieuws
mmm
Is New-York door Nederlanders gesticht?
Plaatselijk Nieuws
Maandag 9 Augustus 1926
50ste Jaargang No. 16322
Dit nummer bestaat uit 8 bladzijden - Eerste blad
Nationaal Concours voor
Harmonie- en Fanfarecorpsen
te Spaarndam.
De bollenteelt.
De Christelijke School
te Santpoort.
PASTOOR A. W. J. LÜHN.
Vliegveld Schiphol.
Ernstige botsing te Lisse.
Examens hoofdacte.
Diefstallen.
De Zondagsarukte.
in dit nummer.
J. J. WEBER ZOON
OPTICIENS - FABRIKANTEN
Koningstraat 10
Haarlem.
Telegraphisch Weerbericht
Onwel geworden.
Opgedragen.
De Zwijntjesjagers.
N. Z. H. T. M.
r
De abonnementsprijs bedraagt vooi
Haarlem en Agentschappen:
Per weet 0.25
Per kwartaal3.25
franco per post per kwartaal bij
vooruitbetaling 3.58
Bureaux: NASSAULAAN 49.
Telefoon No. 13866 (3 lijnen).
Postrekening No. 5970.
HMBLEISCHE COURART
Bij contract belangrijke korting.
Advertentiën 35 cents per regeL
Advertentiën tusschen den tekst,
als ingezonden mededeeling, 60 ct
per regel; op de le pagina's 75 ct
per regel. Vraag- en aanbod-
advertentiên, l4 regels 60 ct.
per 'plaatsing; elke regel meer
15 ct.. bij vooruitbetaling.
Alle abonne's op dit blad zijn, ingevolge de verzekenngsvoorwaarden f QfjjfM] Levenslange geheele ongeschiktheid tot werken door f 7Kf] bij een ongeval met
tegen ongevallen verzekerd voor een der volgende uitkeeringen: Ut*UU. verlies van beide armen, beide becnen of beide oogen; U doodehiken afloop;*
hij verlies van een hand, f JOC hij verlies van een f Kjl 0 bij 'n breuk van f t f|
een voet of een oog: I«w« duim of wijsvinger: 1 been of arm: *iu«
bij verlies v. een
andere vinger.
l
II. (Slot.)
De West-Indische Compagnie, en waarlijk
niet alleen deze, heeft slecht geordende,
voor een deel zelfs slechts voorziene ar
chieven achtergelaten. Vandaar, dat om
trent een gebeurtenis als de stichting van
het latere New-York, die op het oogenblik
der gebeurtenis zelve nauwelijks van betee-
kenis werd geoordeeld, weinig feiten vast
staan,, en alles wat men tot dusver wist
en weet, uit veronderstellingen cn analo
gie moet worden afgeleid. Maar wel zi;n
in den lateren tijd enkele belangrijke ont
dekkingen gedaan. Immers, blijkens de no
tulen van de vergadering der negentien op-
permachtigen verscheen 3 November 1623
jde schipper Adriaen Jorisz Thienpont in
bun midden, met de mededeeling, dat zich
in Virginië nog kolonisten bevonden, die
verzochten naar Nederland te worden over
gebracht. Dienzelfden dag luidden de hee-
ren negentien den ouden toestand van vrije
handelaren uit, en namen het besluit, dat
den beperkten handel ten bate der Compag
nie jnvoerde. Uit het copieboek van den
kerkeraad van Amsterdam is Voorts ko
men vast te staan, dat Bastiaan Janszoon
Crol, door Prof. Eekhof, bekend door zijn
arbeid voor de Pilgrim Fathers, die op de
„Mayflower" van Plymouth vertrokken, ons
als krankenbezoeker of ziekentrooster be
schreven, naar Nieuw-Nederland werd uit
gezonden. Deze uitzending op 25 Januari
1624 had alleen zin, wanneer er in Nieuw-
Nederland inwoners waren, die hem noodig
hadden. Kort na dezen datum had de uit
vaart van het reeds genoemde schip „Nieuw
Nederland" plaats de schipper was Cornells
Jacobszoon May van Hoorn, die in 1624
door Wassenaer als eerste directeur van
Nieuw-Nederland wordt genoemd. Dit schip
voer 44 mijlen de rivier op en bouwde daar
het fort Orange, de plaats van het latere
Albany.
Maar het gaat niet om de vraag, wanneer
groepen kolonisten naar Nieuw-Nederland
zijn uitgezonden het gaat ook niet om de
vraag of zoo nu en dan zich personen op
het eiland Manhattan hebben bevonden, of
gevestigd, het gaat om de concrete vraag
wanneer en door wie het eerste initiatief
is genomen tot die permanente vestiging
op Manhattan, waaruit Nieuw-Amsterdam,
het latere New-York, is gegroeid. Niet de
archieven van de West-Indische Compagnie,
die trouwens geheel uitgeput waren, hebben
in de laatste jaren op deze vraag antwoord
gegeven, maar wel stukken, die zich in de
particuliere verzameling van Jhr. A. C. P.
G. Ridder van Rappard bevonden. Deze
zijn in 1910 naar Amerika verkocht, maar
eerst korten tijd geleden door dc Henry E.
Huntington Library te San Marino in Cali-
fornië openbaar gemaakt. Een Nederlandscli
geleerde van bekenden naam, Dr. F. C.
Wieder, wiens uitnemend werk over Spits
bergen ten aanzien van de Nederiandsche
aanspraken op dit eiland zooveel kostbaar
materiaal heeft bijeengebracht, heeft deze
documenten ontdekt en ze, ruimschoots van
toelichting voorzien, uitgegeven. Het is
merkwaardig hoe dergelijke documenten
worden ontdekt, en hoe langs geheel occa-
sioneelen weg diensten aan de historische
wetenschap werden bewezen. Min of meer
toevallig bood genoemde Ridder van Rap
pard, die verscheidene jaren woonde op een
kasteel midden in de provincie Utrecht, zijn
belangrijke verzameling Alba Amicorum en
autografieën ten verkoop aan de bekende
firma Frederik Muller en Co. te Amsterdam
aan. Enkele dagen, nadat deze collectie was
geïnventariseerd, kwam de heer Van Rap
pard te Amsterdam en bracht een hand
koffertje, bevattende eenige papieren, die
toevalligerwijze nog waren gevonden, en
waarvan de waarde hem niet bekend was.
Bij het doorzien dezer papieren, aldus de,
heer Wieder, ondervond ik dien eigenaar-
digen schok, dien men enkele malen in zijn
leven ondergaat, wanneer men voor een
verrassing komt te staan, die men geacht
had buiten de grenzen der mogelijkheden te
liggen. Want uit dat eenvoudige handkof
fertje kwamen Nieuw-Nederlandsche docu
menten te voorschijn, die ook het stuk be
vatten, dat kortweg de geboorte-acte der
stad New-York mag worden genoemd. John
Andersen - Jr.,' de stichter der Anderson
Galeries te New-York, en Stiles van de
Londensche Firma Ilenry Stevens Son
Stiles als vertegenwoordiger van den heer
I. M. Philips Stokes, die toen de eerste
plannen voor zijn. Iconography of Manhat
tan Island was begonnen uit te werken, be
streden elkander deze documenten, die ten
slotte door den New-Yorkschen bieder
werden meegenomen. De heer Wieder heeft
al het mogelijke gedaan om vast te stellen
hoe deze belangrijke documenten in het
bezit van de familie van Rappard zijn ge
raakt. Er kwamen meer stukken uit het
koffertje, betrekking hebbende op Holland-
sche ondernemingen in Guysma, Senegal,
Japan en Amboina, alle uit de eerste helft
der zeventiende eeuw en van buitenge
wone beteekenis voor de oudste koloniale
geschiedenis van Nederland. Voor een deel
waren zij origineelen, voor een deel
waaronder de Nieuw-Nederlandsche stuk
ken copieën, onderzoekingen langs den
weg van den stamboom der familie leiden
tot niets; andere onderzoekingen, ingesteld
in catalogi van in den loop der negentiende
eeuw in Utrecht gehouden veilingen van
handschriften gaven sporen, die op een ze
keren Buchelius, aandeelhouder der West-
Indische Compagnie, en op Samuel Blor-
maert, bewindhebber dezer Compagnie, uit
liepen. Deze laatste heeft zich door den
bekenden Isaac de Rasicère, nadat deze
zijn ambt van secretaris in Nieuw-Neder
land had neergelegd, op de hoogte doen
houden -van den toestand aldaar; het is dus
geenszins onmogelijk, dat ue copieën, die
door den heer Van Rappard in eigendom
werden verkregen, van hem afkomstig zijn.
Maar men moet het, gelijk uit het zorgvul
dig bewerkte boek van den heer Wieder
blijkt, bij gissingen laten.
Wat komt nu aan de hand van deze
stukken vast te staan omtrent de stichting
en de stichters van New-York?#De „Nieuw
Nederland", het reeds genoemde schip', dat
Walen naar de kolonie bracht, werd ook
uitgezonden om de vrije handelaren, waar
over schipper Thienpont had gesproken,
terug te halen. Met de „Nieuw-Nederland"
ging voor den eersten keer en ditmaal als
gewoon passagier mede Willem Verhulst,
die in latere documenten van de West-
Indische Compagnie wordt genoemd com
mies tijdens de vaart en aangewezen om
als directeur over de koloniers op te tre
den bij zijn aankomst in Nieuw-Nederland.
Blijkbaar is hij daar dezen eersten keer met
lang gebleven, want in Januari 1625 werd
hij, krachtens instructie van de Heeren
Negentien en nu ter uitoefening van zijn
ambt van directeur, opnieuw vanuit Neder
land naar Amerika gezonden. Hem werd
opgedragen het land en den bodem te ex-
ploreeren, in kaart te brengen en op ge
schikte punten forten van defensie te
bouwen. Aan Verhulst die afwisselend
in deze instructie ook Van der hulst en
van Hust wordt genoemd werd vrijheid
gelaten om behalve het reeds bestaande
fort op Noteneiland, het tegenwoordige
Goarners Island, elders in die buurt een
betere plaats te zoeken, die Verhulst op
Manhattan vond. Maar vooral van belang
is de „nadere instructie", die heeren Ne
gentien aan den ondercommies Gerrit Fon-
gersz, die met het jacht „Macreel" vertrok,
medegaven, toen dit met drie andere
schepen uitzeilde met bestemming naar
Manhattan. Aan boord van deze schepen
waren de ingenieur Cryn Fredericksz en
een aantal gemeente bouwlieden, die met
zich brachten een plan voor een fort, op
Manhattan aan te leggen, waarvoor men
reeds den naam van „Amsterdam had be
stemd. Dat men bij Heeren Negentien met
de plaatselijke gesteldheid vrij goed op de
hoogte was, blijkt wel uit de nauwkeurig
omschreven constructies, die werden ver
strekt. De „Macreel" en de drie andere
schepen vertrokken op 22 April 1625; ge
steld, dat de reis in den korten duur van
ongeveer zes weken werd verricht; dat de
schepen eenig oponthoud op Noteneiland
hadden, waar het vee moest worden gelost,
dan is men omstreeks Juli 1625 op Man
haltan aangekomen en heeft men toen de
taak van aanleggen van het fort, van de
stichting, dus van wat naderhand New-York
zou worden, kunnen ter hand nemen.
Verhulst zou in zijn functie van directeur
der kolonie slechts korten tijd in Nieuw-
Nederland blijven. Reeds van 1626 dateert
zijn vervanging door Pieter Minuyt, die als
volontair met hem medeging, en die hem
opvolgde, toen* voortdurend slecht gedrag
het onmogelijk maakte hem langer te hand
haven. Minuyt die dus niet voor. het eerst
in Mei 1626 op Manhattan aankwam, werd
Directeur-Generaal en kreeg de leiding der
nederzetting op Manhattan-eiland, waaraan
toen echter reeds meer dan een jaar was
gebouwd. In dat verband past zeer 'wel,
dat hij omstreeks dien tijd het eiland Man
hattan van de Indianen kocht, maar stich
ter van New-York wordt hij daardoor niet.
Maar, zoo zal men allicht vragen, waar
heen zijn dan de Waalsche familiën gegaan,
die reeds in 1624 met de „Nieuw Neder
land" naar Amerika vertrokken? Langs den
weg der afleiding alweer kan men tot de
conclusie komen, dat deze Waalsche fami
liën de Hudson waren opgevaren en daar,
dus niet op Manhattan, aan land waren ge
zet. De onderstelling, dat enkele dezer
Waalsche familiën op Manhattan waren af
gezet, leek niet waarschijnlijk, maar kon
toch niet afdoende worden tegengesproken.
Nu is echter prof. Eekhof, wiens naam wij
reeds hierboven noemden, er in geslaagd om
de hand te leggen op een officieel stuk,
waarin een verklaring gegeven wordt over
het transport van koloniers met de „Nieuw-
Nederland". Dat stuk is gevonden in de
notarieele archieven te Amsterdam, in wel
ke het uiteraard moeilijk zoeken is, en waar
het niet dan met veel geduld zal zijn te
voorschijn gehaald te midden van lal van
onbelangrijke en dagelijksche zaken. Maar
uit deze notarieele verklaring blijkt, dat
Willem Verhulst naar Nieuw-Nederland is
gevaren; dat men 40 mijlen hoog de Hudson
is opgevaren en dat raen eerst daar de ver
schillende huisgezinnen heeft ontscheept.
Daar ook heeft men een jacht, genaamd „De
omvallende Notenboom", gevonden, waarop
de Commies Jan Janszoon Brouwer, reeds
in dienst der West-Ind. Compagnie, werd
aangetroffen met eenige anderen. Nog een
ander jacht heeft men gevonden, genaamd
„De Roode Druif", welk jacht in dienst
van de West-Ind. Compagnie werd gesteld,
en waarmede handel werd gedreven langs
de oevers van de rivier. Deze Jan Janszoon
Brouwer is de reeds uit andere stukken
bekende schipper op Nieuw-Nederland, die
verscheidene malen den Oceaan overstak. In
deze notarieele verklaring ligt dus het be
wijs voor ons, dat de Waalsche familiën,
die in 1624 per „Nieuw-Nederland" uitzeil
den, aan het begin d^r vestiging op Man
hattan niet hebben medegewerkt, al is het
daarom niet uitgesloten dat zij, wellicht
zelfs spoedig nadat Verhulst een aanvang
met den bouw van het fort Amsterdam had
gemaakt, zich voor een deel daar hebben
gevestigd.
Hoewel het materiaal, dat op de stichting
van New-York beirekking heeft ook nu nog
bezwaarlijk een rijk materiaal kan worden
genoemd, is het met stukjes en beetjes bij
eengebrachte toch wel van zoodanige vol
ledigheid en aaneensluiteridhcid, dat n*en
daarop kan voortbouwen. Niet alleen toch
brengen de zoo belangrijke Van Rappard-
documenten de ramen van de eigenlijke
stichters van New-York en de bepalingen,
lang niet altijd gemakkelijk, waaronder de
eerste inwoners van die stad leefden, maar
zij brengen de zekerheid, dat New-York
gesticht is door Nederlanders al hebben
deze het spoedig na de stichting moeten
verlaten. Want New-York, in 1625 of 1626
geslicht, rfing reeds in den tweeden Engel-
schen oorlog (1665-67) voor Nederland ver
loren en werd naar den toenmahgen En-
gelschen admiraal, den Hertog van jork,
New-York geheeten. Bij den vrede van Bre
da, die, dank zij den tocht naar Chatham
heel wat voordeeliger vqor Nederland uit
viel dan aanvankelijk was gedacht, werd het
toenmalig Nieuw-Nederland aan Engeland
afgestaan en bij den vredé van Westminster
in 1674 werd deze afstand bevestigd. Wel
heeft' in dien oorlog, dien Engeland tegen
de Republiek voerde in vereeniging met
Frankrijk, Munster en Keulen, een Neder
iandsche zeemacht weer korten tijd Nieuw-
Nederland onder de vlag van Oranje-L'lmje-
bleu gebracht, maar lang heeft dit niet ge
duurd en op den desbetreffenden afstand,
te Westminster gedaan, zijn de Heeren Sta
ten nimmer meer teruggekomen. Engeland
heeft New-York en Nieuw-Nederland be
houden tot het einde der achttiende eeuw.
Toen, tengevolge van Engeland's kleinzieli
ge politiek, dit land met reusachtige toe
komst voor goed voor Engeland verloren
ging.
Laatste week.
Het lustig tooneel op den Dijk leidde ook
thans weer den Zondag, den laatst.en van
dezen wedstrijd, met zijn blijde klanken in.
Wij spraken verscheidenen voor wie dit blij
gebeuren een evenement was cn zij drukten
er hun spijt over uit, zulk een prettige ge
legenheid om zich, al was 't maar aan het
uiterlijk ve-toon van dit feest te vermaken,
te hebben laten voorbijgaan. Het was rejeds
nu bij den marschwedstrijd duidelijk merk
baar, dat langs water en langs spoorlijn, zoo
wel als per rijwiel of autocar van alle kanten
een groote menigte was aangevoerd en nog
altijd hield de stroom van vreemdelingen
aan. Een verbijtend verschijnsel was het, dat
altijd en overal de orde voorbeeldig was,
zoodat de politiedienaren, die natuurlijk in
't gareel moeten staan om bij onvoorziene
gebeurlijkheden te kunnen ingrijpen, als rus
tige burgers het tooneel van het feest kouden
gadeslaan.
De middagwedstrijd werd geopend door het
korps uit Haarlemmerliede, dat den eersten
Zondag zou zijn opgetreden. De heer Lefeber,
ons bekend als dirigent van „Euphonia",
Overveen, leidde dit gezelschap met dis
tinctie. Het verplicht werk klonk in een
bevallig rythme en in goede klankgeving, In
't vrije nummer vergiste even de piston zich
en blies de noten van de slotperiode instede
van die der eerste. Een uitvoering overigens
die er wezen mocht en die de verwachtingen
voor een 4e afdeeling harmonie verre over
trof.
Daarop kwam „Excelsior", Haarlem, dat
de tweede week had moeten uitkomen, en
het verplichte werk le aid. harmonie „Les
sabots de Suzon'' in de zetting van Popy
voordroeg. Het veeleischde werk kwam
vooral in 't middendeel niet ongerept tot ons,
maar het martyale slot maakte veel goed.
Het vrije werk „Le rocher fantóme", even-
eenseen arrangement van Popy, met heel
wat meer inhoud dan 't voorgaande, voldeed
veel beter. Het geheel werd met jeugdig
enthousiasme geleid en kon nog wat meer
accuratesse verdragen, maar het tempo was
goed gevoeld en het rhythme werd stevig
gehouden.
De aid, uitmuntendheid fanfare was ver
tegenwoordigd door „Maarsens. fanfarekorps"
en voldeed uitnemend in 'twerk van Gil-
sen, dat in groote klankgeving zonder exal
taties werd uitgevoerd, De zeer breed uit
gesponnen „Grande ouverture" van Lang»
lois, met haar allicht ongewilde reminiscen-
sies aan „Lieve schipper, vaar mij over",
blijft een werk van meer dan gewone op
gave voor het uithoudingsvermogen ook voor
een afd, uitnemendheid. Maarsen kweet rich
van zijn taak op zeer loffelijke wijze.
Nu resten ons nog slechts harmonie-ge
zelschappen, waarvan „Hillegomsch harmo-
niekapel'', onder leiding van het oud-H. O.
V.-lid, den heer J. D. Schouten, de afd. uit
nemendheid inleidde. Het mooie „Ballet
Marion" van Sam Vlessing, werd met fijne
distinctie uitgevoerd. De opvatting van dezen
bij de Haarlemmers geëerdan musicus bracht
een prettige sfeer over dezen dag. Als vrij
nummer ging Verdi's ouverture „Albuca-
donosor", waarin het vlugge passagewerk
met losheid en charme werd voorgedragen,
en de groote klankgeving sappig en wellui
dend bleef. Waarlijk een prachtprestatie
voor den leider en het kleine korps. Wij
meenden menigmaal een korps van beroeps
musici te hooren. Alles klonk voornaam.
De eere-afd. Harmonie telde twee korpsen
van meer dan gewone bezetting. „Juliana
Utrecht werd aaagevoerd door dir. Bakker,
die heden voor de vierde maal in het strijd
perk trad. De degelijk doorwerkte ouver
ture symphonique van Sam Vlessing bood de
expansieve dirigeercapaciteiten van den musi
cus, die de leiding had. een welkome gele
genheid zich als zoodanig en het kunnen
van zijn korps naar voren te brengen. De
fantasie over Verdi's .Attilla'ietwat bont
weliswaar in de opeenvolging van verschil
lende episoden, zou als klankstuk echter
bekoren, al konden de bassen wat milder
toongeving en het geheel wat meer klank
bescheidenheid betrachten.
Het zeer overvloedig bezette korps „Rot
terdam's Harmoniekapel" besloot deze af
deeling cn den eigenlijken wedstrijd, die op
den eere-wedstrijd na, straks weer tot het
verleden behoort. Na het zeer interessante
eerste fugato gaven even de klarinetten
klanglich een kleine inzinking. Overigens
bleef de klank van dit groote korps beschaafd
ook in de fantasie over Gounod's „Mireille
in Astoins arrangement, al waren hier opk
meerdere momenten, waarin de klarinetten
het toonpeil naar beneden drukten Tegen
het slot (de walsl werd de figuratie in het
hout jammer genoeg slordig en scheen ook
de leiding van den dirigent iets te verslap
pen. Alles bii elkaar genomen beantwoordde
de uitvoering van dit weliswaar moeilijke
werk niet geheel aan onze verwachtingen.
Tegen half zes maakte de jury. bij monde
van den heer Jos, 'de Klerk, de'volgende
uitspraak bekend:
Marschwedstrijd,
„Harmoniekapel Hillegom' le prijs 58,? p.
„Excelsior", Haarlem, le prijs 58/4 p.
„Juliana"', Utrecht, le prijs 57 p.
„Rotterd. Harm.kapel", le prijs 56 p.
„Maarssctl's Fanfare", le prijs 55ks p.
„St. Jacobus", Haarlemmerliede. Ie pr- 54 P-
Concertwedstrijd.
4e afd. Harm. „St Jacobus", Haarlemmer
liede le prijs 296 p.
le afd. Harmonie „Excelsior", Haarlem,
le prijs 293 p.
Uitmuntendheid aid Harmonie „Hillegom's
Harm-kapel", le prijs 296 p.
cere afd. Harmonie .Juliana", Utrecht, 2de
prijs 276 p.
„Rotterd, Harmoniekapel" le prijs 307 p.
Uitmuntendheid Fanfare Maarssen's fanfare
korps" le prijs 295 p
Het hoogste aantal punten over het ge
heele concours werd behaald door „Crescen
do'', Middelie (fanfare) 315 punten, „Werk-
mans Wilskracht, Leiden (harmonie) 311 p.
terwijl in den marschwedstrijd, waar drie
korpsen het hoogste aantal punten behaal
den, nJ. Haarl. Tramfanfare, Onderl. pen
ning, Uitgeest en Werkmans Wilskr. Leiden,
de prijs bii loting werd toegewezen aan de
Haarl. Tramfanfare.
Men pauzeerde thans tot half acht, doch
Spaarndam was in deze oogenblikken aller
minst van muziek verstoken, daar ook nu
weer de winnaars van le prijzen (en dat wa
ren er heel watl) met een lustigen marscii
de dorpelingen naar buiten lokten, voorzoo
ver ze althans met dezen heerlijken Zondag
nog binnen vier muren toefden.
Zondagavond,
De eerewedstrijd werd, zopals begrijpelijk
is, met groote spanning gevolgd. Het ter
rein dat des middags uitstekend gevuld was,
bleek nu haast te klein om de groote me
nigte luisterenden te bevatten. De korpsen
traden op in dezelfde volgorde als dezen
1 middag. Het gepresteerde gaf geen aanlei
ding om er met een gerust geweten de lof
trompet over te zwaaien. Bij dezen was
het een zich te buiten gaan in klankexploi-
sie, bij genen#een slordig verzorgde midden
partij die alles bedierf, bij een derde weer
gooide de minder gelukkige stemming roet
in het eten. Bij allen was het duidelijk
merkbaar, dat er aan de bestudeering de
zer werken niet de noodige zorg kon wor
den besteed, doordat de tijd, noodig voor
verplicht werk en vrij nummer, uitsluitend
hierdoor in beslag werd genomen. Er werd
met zichbaar ongeduld gewacht op 't be
kend worden van de uitspraak der jury, die
niet lang op zich liet wachten. Deze luidde:
Directeursprijzen (toegekend volgens 't
stelsel dat let op de beste opvatting van
het verplicht werk). Fanfare: H. Vink,
„Crescendo", Middelie. Harmonie: Peter Wit
„Excelsior", Haarlem.
Eerewedstrijd (over 't geheele concours).
Harmonie: le prijs „St. Michael'Heemste
de, dir. Hofmeester; 2e prijs „St. Jacobus
Haarl.liede, dir. Lefeber.
Fanfare: le prijs „Onderlinge Oefening",
Uitgeest, dir. De Vries; 2e prijs „Maarssens
Fanfarekorps", dir. D. Visser.
Hiermee was eigenlijk het concours geslo
ten, doch de aanwezigen bleven nog op
het feestterrein om van het beloofde vuur
werk te genieten. Dit was voor burgemees
ter De Haas van Dorsser een geschikt mo
ment om zich naar de muziektent te be
geven en vanaf deze plaats de menigte als
volgt toe te spreken:
Gachte aanwezigen,
Nu het concours zoo goed als afgeloopen
is, althans het muziekfeest een einde begint
te nemen, vraag ik nog voor een enkel
oogenblik de aandacht, niet uit louter
plichtsbetrachting of om het tot mij gericht
verzoek om het concours officieel te slui
ten, doch in de eerste plaats om uiting te
geven aan mijn gevoel van blijdschap: blijd
schap allereerst om het goede verloop van
zaken, blijdschap nog over de wijze waarop
het geheel werd beheerd, blijdschap verder
over de medewerking, die wij van zoo ver
schillende zijden mogen ondervinden, blijd
schap eindelijk over het genoegen, dat hier
de aanwezigen hebben mogen smaken,
Ik zelf heb al de keeren dat ik hier heb
mogen zijn (Zijn Edelachtbare volgde het
geheele concours; ref.) met volle teugen ge
noten en ik hoop hartelijk dat dit ook met
u allen het geval zal zijn geweest.
Het is nog wel niet de tijd om de reke
ning op te maken, maar dit wil ik U zeggen,
dat het concours te Spaarndam 'n groot suc
ces is geweest, ook van allen die daaraan
hebben meegewerkt, maar in 't bijzonder
voor de jubileerende vereeniging „Kunst
kring" en allereerst voor den leider, ven
heer P. Wit Sr.
Wij felieiteeren hen hiermee van harte
en met het welslagen van al wat met het
concours verband hield. Aan allen verder,
die daartoe iets hebben bijgedragen, dank
ik daarvoor hartelijk. In 't bijzonder de aan
wezigen wënsch ik toe, dat zij zich nog deze
laatste oogenblikken recht hartelijk mogen
amuseëren. Ik stel voor, terwille der aange
name herinneringen, die wij mochten mee
dragen, een driewerf hoera aan te heffen
voor Kunstkring en voor Spaarndam.
Nu, er volgde een hoera van je welste,
waarin menig bespeler van tuba of helicon
of trombone de geoefendheid vqn zijn lon
gen door Spaarndam's frissche atmosfeer
gesterkt, op gelukkige wijze demonstreerde.
Daar klonk in waarheid een hoera van de
diepste bassen tot de hoogste tonen der
sopraan, en het hield nog zóó lang aan, dat
de heer Wit Sr., die den burgemeester
dank bracht en zijn korps in de goede ge
zindheid van het publiek aanbeval, moeite
had om zich verstaanbaar te maken.
Onder de tonen van een vroolijke marsch
verbeidde men de apotheose van het feest:
het vuurwerk. Wij kunnen al de schoonhe
den hiervan niet meer de revue laten pas-
seeren, want onze kolommenmuziek is ver-»
bruikt, doch toen wij ons in het avonduur*
langs het Noorden-Spaarne (een droomge
zicht, dit Spaame in den nevel over de
wijde velden!) naar huis begaven, konden
wij de gelukkigen benijden, die al die heer
lijke sterren, ja zonnen tot in ijle hoogten
zagen stijgen en de emotie van het „slot
stuk" van zoo dichtbij mochten beleven.
Vaarwel, gelukkig oord der drie visschen,
wij groeten u met eei) hartelijk tot weer-
Zlens' G. J. K.
Bij enkele bollenkweekers is men reeds
begonnen met het planten der narcissen.
Gedeputeerde Staten dezer provincie heb
ben thans uitspraak gedaan inzake het be
roep tegen het raadsbesluit der gemeente
Velsen betreffende den bouw van een chris
telijke school te Santpoort, en het gemeen
tebestuur van Velsen in het gelijk gesteld.
O
Het vliegveld Schiphol, de luchthaven van
Amsterdam, is in de maand Juli aangedaan
door 541 verkeersvliegtuigen en door 122 mi
litaire vliegtuigen, terwij! 180 personen ge
bruikt maakten van de geboden gelegenheid
tot het maken van pleiziervluchten.
Bij het café-restaurant „De Nachtegaal
had Zaterdagmorgen een vrij hevige botsing
plaats tusschen de stoomtram, komende uit
de richting Haarlem en een auto, komende
uit de richting Leiden. Deze auto, waarin
een Duitsche familie, man, vrouw en drie
kinderen, benevens de chauffeur waren ge
zeten/had moeten uithalen voor een anderen
auto en reed daardoor buiten de rails. Door
de gladheid van de rails, kon hij er blijkbaar
niet vlug genoeg tusschen uit komen cn tram
en auto botsten tegen elkaar, niet zoo n ge
weld, dat de machine van de tram derail
leerde en midden op den straatweg terecht
kwam. Wonder boven wonder zijn er geen
dooden te betreuren; twee der kinderen wer
den door glasscherven verwond en bij den
heer v. d. Eerden binnengebracht. Direct
werd dr Haeze gewaarschuwd en deze ver
scheen spoedig op de plaats des onheil». Dc
kinderen bleken slechts lichte snijwonden te
hebben bekomen. De carburator van den
auto en een voorwie! waren totaal in elkaar
gedrukt, terwijl de machine van de tram ook
zwaar beschadigd was. Het duurde een paar
uur, eer deze weer op de rails stond. De
gehavends auto werd naar de garage van
Werkhoven gesleept.
Z, D. H. de Bisschop van Haarlem heeft
benoemd tot pastoor te Kudelstaart, den
Weleerw. heer A. W. J. Lühn, kapelaan aan
de parochiekerk van den H. Joseph, alhier.
Voor de parochianen van St. Joseph komt
deze benoeming niet geheel onverwacht,
want het was bekend, dat Zijn Eerw. op het
punt stond tot pastoor te worden benoemd.
Sinds Februari 1917 was hij kapelaan aan
de St. Josephkerk alhier, na daarvoor kape
laan te Haarlemmerliede en te Rotterdam te
zijn geweest.
In de bijna 10 jaren, dat pastoor Lühn
hier ter stede werkzaam was, hdeft hij
steeds hard gearbeid en zich met liefde aan
zijn taak gegeven. Ondanks zijn drukke
werkkring, ijverde hij voor alle vereenigin-
gen, waarvan hij directeur of geestelijk' ad
viseur was, met grooten lust en ij\-er. En
dat dit werk zoo goed als zijn geheelen
persoon in beslag nam, moge blijken uit het
lijstje der vereenigingen, waaraan hij ver
bonden was. Zoo was hij o.m. directeur van
't Francisca Romana Liefdewerk, directeur
van den R.K. Jongevrouwenbond, directeur
der Maria-congregatie, directeur van de
Haarlemsche processie naar Brielle. direc
teur van de Edelwacht van het Allerhei
ligste Sacrament, geestelijk adviseur van
Mariavereenigir.g en Kruisvcrbond, corres
pondent voor Haarlem van de processie
naar Lourdes.
Niet onmogelijk is hel. dat dit lijstje on
volledig is, maar hieruit blijkt reeds duide
lijk op hoeveel verschillend gebied zijn Eer
waarde werkzaam was.
En zijn arbeid had succes! Want al dit
vereenigingen namen in groei en bloei toe
en niet het minst* de jeugdvereenigingen.
Zoo is bijv. het aantal kinderen van het
Francisca Romana Liefdewerk in den kor
ten tijd van zijn bestaan zeer toegenomen
en er zijn er nu reeds 'ver over de honderd.
Kapelaan Lühn deed alles om de er voor
in aanmerking komende kinderen aan het
Liefdewerk te verbinden en geen enkele
opoffering was hem te zwaar.
Ook voor den Jongevrouwenbond deed "hij
zooveel in zijn vermogen was en de vele
uitvoeringen, door dien Bond gegeven, wa
ren evenveel successen voor zijn directeur.
Het vertrek van den volijverigen kapelaan
thans pastoor, Lühn zal door de onderschei
dene vereenigingen dan ook als een groot
verlies gevoeld worden.
Bij de vele gelukwenschen, welke den
nieuwen pastoor bij zijn benoeming zeker
zullen bereiken, voegen wij gaarne de onze.
Moge hij nog vele jaren de herderlijke be
diening tot heil van vele gcloovigen kunnen
blijven uitoefenen!
Geëxamineerd 8 mannl. candidat^. Afge
wezen 5. Geslaagd de heeren; W. P. Nie-
man, Schagen: R. Scbreuder, Schermerhorn;
H. C. P. van Wissen, Alkmaar.
Door T. M. S., wonende, Meerweg te
Heemstede, werd aangifte gedaan van dief
stal van een heerenrijwiel uit een schuur
tje achter zijn woning.
J. S., wonende alhier deed aangifte dat
hij den laatst verloopen tijd herhaaldelijk
geld iut zijn woning vermiste. Als verdacht
daarvan door de politie aldaar de dag
dienstbode J. S., in verhoor genomen, die
bekende de diefstallen te hebben gepleegd.
Na den regen en het wispelturige weer
der laatste dagen, was de verwachting voor
den Zondag niet te hoog gespannen.
Dat was waarschijnlijk de reden, dat er
niet veel plannen en afspraakjes gemaakt
zijn. Toen echter de morgen het begin van
een mooien, zonnigen dag scheen, zijn er nog
velen per tram, trein en boot naar de duinen
en het strand vertrokken. Vooral 's middags
kwamen de fietsers in lange rijen opdagen,
zoodat bijv. te IJmuiden de overzetveren han
den en materiaal te kort kwamen.
De Alkmaar Paeket had, om op alle even
tualiteiten berekend te zijn, een extraboot ge
zonden, opdat niet 's avonds passagiers, zoo
als eens gebeurd is, op den wal moesten
blijven.
Den geheelen dag was het in verschillende
badplaatsen zeer druk op het strand, zoodat
de neringdoenden ook weer ten goeden dag
gemaakt hebben.
EXAMENS HOOFDAKTE
HAARLEM, 7 Augustus. Geëxamincgerd
8 candidateh- Afgewezen 3. Geslaagd de da
mes; Th. C. M. de Winter, A. J. Harp te
Alkmaar; C. J. H. M. dc Neff, te Amster
dam; W. B. W. M. Siepkes, Zwaagdijk en
W. C. B. Spruit,
EXAMEN M. O. LICHAMELIJKE
OEFENINGEN.
Geëxamineerd 11 mannenl. candidaten.
Afgewezen 8. Geslaagd: de heer D. Roerst,
Leiden, J. A. Otto Amsterdam en J. A, van
Pelt den Haag.
De Zuiderzee-werken. Een N.V, van aan*
nemingsfirma's.
Indeeling van de geheele Wieringermeer.
Binnenkort wettelijke regeling te verwach*
ten.
Verontrustende berichten omtrent den ge
zondheidstoestand der Koningin-Moeder, zijn
van allen grond ontbloot. H. M. geniet een
uitstekende gezondheid.
Het Instructie-vaartuig Prins Hendrik van
zijn reis naar België terug.
De Fransche Senaat neemt de wetsont
werpen aan, inzake amortisatiekas en stabili
satie van den franc. De Kamer keurt het
voorstel goed betreffende bijeenroeping der
Nationale Vergadering.
Het Spaansch-Zwitsersche arbitrage-ver.
drag onderteekend.
De Spaansche troepen in Marokko sluiten
Sjesjoean (de heilige stad? in. Watergebrek ie
Fez,
Berichten over hevige gevechten in Zuid»
Rusland.
Mislukte aanslag op Pangalos.
Gespanneé toestand tusschen Joegoslavië
en Bulgarije.
Cholera in China. In Sjanhai 3000 slacht,
oilers per dag.
Holland wint met 75 tegen 52 punten de»
atletiekwedstrijd tegen de Belgen.
Zie verder Laatste Nieuws.
Barometerstand 9 nnr v. m. 7.68 vooruiW
Licht op. De lantaarns moeten morgen
worden opgestoken om 9.05.
Medegedeeld door het Kon. Ned. Meteoro
logisch Instituut te De Bildt.
Naar waarnemingen in den morgen var.
9 Augustus.
Hoogste barometerstand 776.7 m. M. te
Karlsruhe.
Laagste barometerstand 750.6m. M. te
Veslmanoer.
Verwachting van den avond van 9 tot den
avond v^n 10 Augustus: zwakke tot matige,
ZuidelijKe tot Z. Westelijken wind, toene
mende bewolking, waarsciyjnlijk eenige re
gen; aanvankelijk zelfde temperatuur; later
koeler.
Zaterdagavond omstreek» kwart over 9
werd een 23-jarige juffrouw op stfaat plot
seling onwel en viel neer in de portiek der
fa. de Jong in de Groote Houtstraat. Zij
was spoedig omringd door een groot aantal
nieuwsgierigen in afwachting van de komst
der inmiddels gewaarschuwde leden van de
„Roode Kruis Transport Colonne" en van
„Snelverband", die bijn* onmiddellijk ter
plaatse waren en haar «verbrachten naar
de frissche binnenplaats *an bovengenoem
de firma. Hier werd haas verder hulp ver
leend, waarna zij eenigen ïijd later per auto
naar haar woning kon worden vervoerd.
Wanneer zal het eindelijk eens tot het
publiek doordringen, dat menschen, die
door een ongeval worden getroffen, in de
allereerste plaats behoefte hebben aan
frissche lucht en dat het dus noodzakelijk
is, om, als men dan absoluut wil blijven
kijken, op een behoorlijken afstand te blij
ven?
Aan het Electro-technisch- en Radio
bureau Jofe. C. Spruyt, Barbarossastraat al
hier, is namens den ZeerEerw. Heer Pasfoor
B. v. Leeuwen, opgedragen de uitvoering van
dc geheele licht-, kracht-, schellan- en tele-
ioon-installatie in de in aanbouw zijnde SV
Jozefskerk met pastorie te Hillegom.
Zondagmorgen is te Amsterdam aangehou
den de 32-jarige M. P.. zonder vaste woon
plaats, die in het bezit was van een dames-
rijwiel. Dit bleek te zijn het rijwiel, dat den
vorigen dag voor een kiosk op het Plein was
ontvreemd.
Zaterdagavond is een heerenrijwyd,
staande in de gang van café Brinkmann, oi#U
vreemd.
Gedurende de maand Juli 1926 is op de
lijn LeidenHeemstede ontvangen 9.405
11.790); op de stadslijnen Heemstede,
Bloemendaal-Overveen inbegrepen 75.573
71722); op de lijn AmsterdamZand-
(voort AmsterdamSloterdijk inbegrepen)
190.910 184.801).
De bedragen tusschen haakjes geplaatst
geven aan, wat er in Juli 1925 ontvangen
