mt
st Verantwoording,
f125.-
Maandag 16 Augustus 1926# 50ste Jaargang No. 16328
Het zilveren priesterfeest van pastoor SondaaL
Het, inhalen van den jubilaris in de Jozefkerk. Pastoor Liihn houdt een toespraak-
Het zilveren priesterfeest van pastoor SondaaL
De .prachtig versierde kerk onder de Hoogmis.
Dit nummer bestaat uit 8 bladzijden - Eerste Blad
Het Zilveren Priesterfeest van rector J. C. Aalberse.
Rectór Aalberse te midden van bruidjes en kabouters.
De jubileerende rectpr te midden van zijn familieleden en regenten van het St. Jacobs Godshuis. Naast den
jubilaris, aan zijn rechterhand, zijn broeder, oud-minister P. J. M. Aalberse.
NX i
Cé aSonncménfsprijs bedraagt Krabt
Haarlem en Agentschappen:
Per weet 0.25
Pee kwartaal3.25
Franco per post pér kwartaal bij
vooruitbetaling 3.58
Bureaux: NASSAULAAN 49.
Telefoon No. 13866 (3 lijnen).
Postrekening No. 5970.
Bu confrfcf belangniET VSrVtSfT
Advertentiën 35 cent* per regel
Advertentiën tusscben den tekit,
als ingezonden mededeeling, 60 eL
per regel; op de le pagina 75 et.
per regel. Vraag- en aanbod»
advertentiën, 14 regel* 60 ct.
per plaatsing; elke regel meef
15 ct. bij vooruitbetaling.
Alle abonne's op dit blad zijn, ingevolge de verzekeringsvoorwaarden f 9(10(1 Levenslange geheele ongeschiktheid tot werken door f 7C/j bij een ongeval met f OCfj f
tegen ongevallen verzekerd voor een der volgende mtkeeringen: uUUU. verlies van beide armen, beide beenen of beide oogen1 til». doodelijken afloop:
-*-
bij verlies van een hand,
een voet <>f een oog
bij verlies van een
duim of wijsvinger;
fCf) bij 'n breuk van f tl] bij verliesv. een
1 Uil. been of arm: 1*U» andere vinger.
Begrijpelijkerwijze heeft het bestuur van
den kieskring Noord-Holland der R.K. Volks
partij, gemeend te moeten reageerea op onze
publicaties van Donderdag j.l. Wij ontvingen
van den voorzitter een stuk, hetwelk, zoo
wel om den vórm als om den inhoud geen
aanleiding geeft om het verzoek af te slaan,
het onverkort op dezelfde plaats als ons
hoofdartikel van j.l. Donderdag op te nemen.
Hier volgl het:
Haarlem, 13 Augustus 1926.
Zeer Geachte Heer Hoofdredacteur.
Naar aanleiding van het Hoofdartikel in de
N. H. Crt. van 12 dezer: „De R.-K. Volks
partij en de toelaatbaarheid", zij het mij ver
gund ter zelfder plaatse hierover eenige op
merkingen te mogen maken.
Toen de R.-K. Volkspartij, als gevolg van
de conservatieve politiek der R.-K. Staats
partij, werd opgericht en hare, in arbeiders-
en ambt^narenkringen zoozeer toegejuichte
actie begon, werd zij door de R.-K. Pers
unaniem doodgezwegen. Inziende dat, on
danks deze negatie, de R. K. V. P. in groei
en kracht toenam, zoodat zij zelfs een ver
tegenwoordiger (en met een weinig meer ge
luk zelfs twee) kon afvaardigen naar de 2de
Kamer der Staten-Generaal, meende ge
noemde Pers haar misnoegen hierover niet
beter te kunnen uiten, dan door alles wat
naar de R. K. V. P. riekte, met modder te
gooien.
En het spijt ons inderdaad, te moeten zeg
gen, dat ook de N. H. Crt., die toch onder
hare lezers zoovele werklieden (en ook vele
vurige Volkspartijers telt), daaraan dapper
heeft meegedaan.
Wij echter, hebben onze kalmte bewaard,
zijn rustig doorgegaan met ons werk en heb-
beh Uw blad inmiddels reeds lang vergeven,
wetende dat in de verkiezingsdagen, wanneer
de hartstochten zijn opgewekt, men zich wel
vaker uit op een wijze, waarvoor men later,
bij rustig nadenken, niet gaarne meer de ver
antwoordelijkheid op zich zou willen nemen.
Bepaalde zich dus tot op heden de be
langstelling voor de R. K. V. P. in leugen en
laster, den laatsten tijd begint men ons meer
critisch te beschouwen, waarvoor wij slechts
dankbaar kunnen zijn, omdat wij de critiek,
mits eerlijk, niet behoeven te vreezen.
Een voorbeeld dezer meergenoemde cri
tiek was het zooeven genoemde artikel in uw
blad van Donderdagavond.
Doch, hoezeer wij U dankbaar willen zijn,
dat U ons door Uw artikel eenige belang
stelling hebt waardig geacht, moeten wij er
zeer nadrukkelijk onze afkeuring over uit
spreken, dat men zelfs tot eenige ma
len toe heeft getracht zich van de cor
respondentie, gevoerd tusschen Z. D. H. den
Bisschop van Haarlem en het Bestuur van
den Kieskring „Noord-Holland" van de R. K,
V. P., op de hoogte te stellen en zelfs tot
publicatie der door den Bisschop aan ons ge
richte brieven is overgegaan.
In aanmerking nemende de .ho«<theid van
den persoon van den Bisschop en het politiek
fatsoen, hebben wij gemeend bedoelde cor
respondentie als strikt vertrou-
w e 1 ij k te moeten beschouwen, zoodat dan
ook slechts enkele vertrouwensmannen in de
partij er van op de hoogte waren.
Waar nu uit vorenbedoeld artikel blijkt,
dat de Hoofdredacteur der N. H. Crt. boven
dien inzage moet hebben gehad van ónze,
tot den Bisschop gerichte brieven (waartoe
wij geen toestemming hadden gegeven), maakt
het in ons Kieskringbestuur een punt van
overweging uit, ook onze brieven in extenso
te doen publiceeren, en wij vertrouwen dat,
indien hiertoe mocht worden besloten, ook
Uw blad alsdan bereid zal worden gevon
den bedoelde brieven volledig te doen op
nemen.
Alsnog maak ik van de hier geboden gele
genheid gaarne gebruik, om uiting te geven
aan mijn groote verontwaardiging en om met
kracht van de band te wijzen de onbewezen
en niet te bewijzen aantijging, dat wij min
der goed Katholiek zouden zijn, alleen reeds
om het luttele feit, dat wij niet willen aan
hangen, of ons onderwerpen aan eene van
boven af gedecreteerde politiek.
Het particuliere leven van hen, die in het
partijbestuur of afdeelingsbesturen eene
functie bekleeden en veelal ook eene lei
dende functie vervullen in R.K. varkorganisa-
ties of in Kerkelijke vereenigingen, kan ons,
menschelijkerwijze gesproken, voor hunne
werkelijke Katholiciteit borg zijn. En dat ons
Program een door en door Roomschen geest
ademt en met betrekking tot het sociaal-
economisch leven het verlengstuk van het
R.-K. beginsel mag heeten, zou U bij eene
nauwkeurige bestudeering van dit program
voldoende blijken.
Vergun mij slechts het artikel E., Gods
dienst, uit bedoeld program hier te mogen ci-
teeren:
1. Volledige vrijheid van uitoefening van
openbare godsdienstoefeningen, ook ten aan
zien van het houden van processies langs den
openbaren weg.
2 Handhaving van de betrekkingen met
den H. Stoel.
3. Bevordering van den invloed van den
H. Stoel in den Volkerenbond,
4. Practische doorvoering van de vrijheid
der H. Kerk in haren missie-arbeid, met name
in de koloniën, onder meer door intrekking
van art. 123 van het Regeerings-Reglement.
Vooral ook aan de hand van dit artikel uit
ons program stellen wij er een eer in te ver
klaren ons te zullen blijven verzetten tegen
de Colijnsche politiek der R.-K. Staatspartij.
Wij achten iedere samenwerking met Cal
vinisten uit den booze en verwachten van
eene zoodanige samenwerking slechts schade
voor het Roomsch beginsel, hetgéen de feiten
reeds hebben uitgewezen.
Wij willen alleen een zeer strenge door
voering van het R.-K, beginsel, op democra
tisch en grondslag, in de politiek. Het is im
mers maar al te waar dat men in onze
Roomsche organisatie' het eigenlijke doel
dier organisaties te veel over het hoofd ziet,
de organisatie beschouwt als een veilige stal,
waarin het vee rustig is opgeborgen, doch
streeft niet na h e t d O e l, waartoe men zeide
dat vee bij elkaar gedreven te heben.
Inderdaad, mijnheer de Hoofdredacteur,
een verfrissching in de R.-K. politiek was
bitter noodig, eensdeels om weerstand te bie
den aan de zoo sterk naar voren springende
reactie en anderdeels om zoo noodig te die
nen als dam tegen den aanwas van het so
cialisme.
Heeft men er wel eens over nagedacht
waar de 46.000 stemmen terecht gekomen
zouden zijn, waarvoor nu een Roomsche de
mocraat in de Kamer zit, indien de R. K.
V. P. er niet geweest ware?
U mijnheer de Hoofdredacteur inmiddels
beleefd dankzeggend, verblijf ik hoogachtend,
J. J. BUITING,
Voorzitter van den Kieskring
„Noord-Holland" der R. K. V.P
Dit stuk geeft ons aanleiding tot enkele
opmerkingen. Voor heden bepalen wij ons tot
het verwijt, als zou de R.-K. Volkspartij door
de R.-K. pers, waaronder ook ons blad, on
billijk behandeld en met unfaire wapenen
bestreden zijn en op de tweede plaats, dat
wij de bekende antwoorden van Z. D. H. den
Bisschop niet hadden mogen publiceeren;
om dan morgen meer op het principieele ge
deelte van het ingezonden stuk in te gaan.
Van een minderwaardige behandeling der
R.-K. Volkspartij door de R.-K. pers is ons
niets bekend. Wel weten wij, dat de nieuwe
partij aanvankelijk do.or de meeste Room
sche organen, ook door ons, vrijwel is ge-
zelf zoo vriendelijk ons te zeggen, dat dflt
alles reeds lang vergeven is en hij verblijdt
zich in de meer principie'fele bestrijding,
welke daarna gekomen is. Ook ons is niets
liever en wij hopen daarvan morgen in een
streng zakelijk artikel te getuigen.
Voor heden nog een opmerking omtrent
de publicaties van Donderdag j.l. Het heeft
den geachten inzender verbaasd, dat wij bij
Monseigneur moeite hebben gedaan inzage
en verlof tot publicatie te krijgen van de
bisschoppelijke antwoorden op de vraag
omtrent de toelaatbaarheid der R.-K. Volks
partij. Die correspondentie zou n.m. „strikt
vertrouwelijk" zijn geweest! Welnu, wij ver
bazen ons op onze beurt over deze opvat
ting van vertrouwelijkheid. Onze geachte
inzender zal wel van ons willen aannemen,
dat ons geen persoonlijke nieuwsgierigheid
drong, toen wij ons tot den Bisschop wend
den. Wanneer men eenige tientallen jaren
sterk bewogen journalistiek leven achter den
rug heeft, is men tegen zulk soort nieuwsgie
righeid wel immuun. Wij hebben ons verzoek
om publicatie enkel gesteld, omdat wij over
tuigd waren daarmee een Katholiek belang
te dienen. En het bestuur van den Kieskring
N.-H. der R.-K. Volkspartij heeft zelf ons
daartoe uitgelokt. Van vertrouwelijkheid im
mers was in het geheel geen sprake, toen
men nota bene door bemiddeling van het
Amsterdamsche Persbureau Vas Diaz in héél
de Nederlandsche Pers, dus ook in „Het
Volk" en „De Tribune" bekend maakte, dat
men zich tot den Bisschop van Haarlem had
gewend met een vraag omtrent de toelaat
baarheid der R.-K. Volkspartij; dat men
hierop een onbevredigend antwoord had ont
vangen en opnieuw een brief, maar nu een
uitvoeriger, had gezonden. Toen volgde door
bemiddeling van hetzelfde Persbureau de al-
gemeene bekendmaking, dat men opnieuw
een onvoldoende antwoord had gehad en nu
een deputatie naar den Bisschop zou sturen
om een antwoord te krijgen in den vorm,
dien men wenschte.
Noemt men zoo iets een „vertrouwelijke''
correspondentie? Waartoe dienden al die
bekendmakingen in de pers, wanneer het
enkel en alleen om het antwoord van den
Bisschop te doen was?
En ligt het nu niet voor de hand, dat een
Katholiek journalist onder dergelijke opzien
barende omstandigheden naar zijn Bisschop
gaat en zegt: Monseigneur laat de Room
sche pers Uw antwoorden publiceeren: want
het kan niet anders dan een verkeerden in
druk op ons eenvoudige Roomsche volk
maken, wanneer het tot tweemaal toe in de
couranten leest, dat de Bisschop een ontwij
kend antwoord heeft gegeven op een tot hem
gerichte belangrijke vraag. En Monseigneur,
ofschoon alles willende vermijden, wat ver-
negeerd. Dat behoeft niet te" verwonderen
Scheuring in de R.-K. Staatspartij achten
onze collega's met ons nu eenmaal verderfe
lijk. Men kan die afscheidingspogingen be
strijden of er niet veel aandacht aan wij
den Dit laatste lijkt de verstandigste tactiek,
zoolang er nog hoop is, dat de dissidenten
weer spoedig zullen bijdraaien en er gevaar
is, dat men door bestrijding meer reclame
maakt voor de zaak, welke men verkeerd
acht, dan dat men daardoor anderen er van
af houdt. In die negatie schuilt dus geen min.
achting/ het kan een eerlijke, aan ieder ge
oorloofde taktiek zijn.
Tegen de verkiezingen echter, toen de
R.-K, Volkspartij inderdaad bleek wortel
geschoten te hebben, werd bestrijding en
waarschuwing plicht voor alle voorstanders
van de R.-K. Staatspartij.
De geachte inzender schrijft, dat de Room
sche pers toentertijd „alles wat naar de R.K.
Volkspartij riekte, met modder gooide", en
dat ook wij daar dapper aan mede deden.
Nu staat andere dan principieele bestrijding
in een dagblad ons altijd ten zeerste tegen
en wij hebben de voorbeelden maar voor
het grijpen, om te bewijzen, dat een niet-
principieele strijdmethode altijd met kracht
uit ons blad wofdt geweerd. Een strijdwijze,
zooals b.v. door de twee groote voormannen
der R.-K. Volkspartij uit Tilburg tegenover
ons toegepast, de taal op vergaderingen te
Haarlem en in hier verspreide pamfletten.
door dezen geuit, zouden wij nimmer voor
onze rekening willen nem#n. Wel kan het
een enkele maal gebeuren, dat men zich
verplicht gevoelt den persoon van een
pplitieken tegenstander in het debat te be
trekken. Dit was het geval, toen wij er van
overtuigd waren, dat de aanhangers van de
R.-K. Volkspartij in de noordelijke provincies
onkundig waren omtrent de candidaten,
welke hun werden voorgezet, waarvan de
eerste van de lijst profiteerde van den naam
van een gewezen, achtbaar Kamerlid. Ook
toen hebben wij het particuliere leven dezer
zich als leiders van een deel van ons Katho
lieke volk opwerpende personen nog buiten
bespreking gelaten en enkel naar voren ge
bracht hoe zij tot nog toe in het openbaar
waren opgetreden. Deze waarschuwing ach
ten wij noodig.
Het kan ons toch niet onverschillig
zijn, wie er naar het parlement gaat en zeker
niet, wie zich daar als Katholiek volksver
tegenwoordiger gaat opwerpen? Wij zijn er
nu nog overtuigd van, toenmaals het mini
mum gezegd te hebben van waartoe wij ons
met onze kennis omtrent de candidaten der
R.-K. Volkspartij verplicht achtten. Mis
schien heeft het optreden van mr. P. Arts
in de Kamer met diens stemmen o.m. tegen
de bioscoopwet, ook aan menigen Vollu-
partijer intusschen deoogen wel geopend.
Maar, dit alles is op dit oogenblik niet
meer aan de orde. Onze geachte inzender is
