Misdaad en Boete.
R ^dio-Omroep.
NIEUWE
Tweede Blad
HAARL. COURANT
Vrijdag 27 Augustus 1926
De ontevredenheid in het Soaansche ieger; de Koning bemiddelaar.
^accessen der Kantonneezen in China. Nadere bijzonderheden omtrent
den aanslag te Berlijn op den electrisclien bunrttrein.
Oneer de Radio-berichten: Kondylis heeft een kabinet gevormd, waarin
hij zelf oorlog en marine heeft; berichten over een tegenrevolutie en po
gingen tot bevrijding van Pangalos. Pessimistische verwachtingen in 't
Engelsche mijnconflict; botsingen te Lancashire. Spanje en het Tanger-
orobleem. Doodelijke ongelukken te Boulogne bij de auto-wedrennen.
GEM. BUITENL. BERICHTEN.
BINNENLANDSCH NIEUWS.
De kindersterfte te Nijmegen.
Tegen circusveriooningen.
Invoerrecht op vleesch.
VERKEER EN POSTERIJEN.
De geïllustreerde briefkaarten.
FINANCIËN.
Inwisseling Poolsche
banknoten.
LEGER EN VLOOT.
De marsch van het 13e Reg.
Infanterie.
AMSTERDAMSCH NIEUWS.
Vee- en Melkhygiënische
tentoonstelling.
De automatiseering van de
telefoon.
FEUILLETON.
Koningin Wilhelmina's
verjaardag.
Geboorte- en sterftestatistiek.
De verbreeding van den
Amstelveenscheweg.
De postdienst op 31 Augastm
te Amsterdam.
'S
Na de omwenteling in
Griekenland.
Generaal Piastiras heeft verlof gekregen
naar Athene terug te keeren.
Kapitein Kolealexis, die na de revolu
tie 21'jn functie van vlootcommandant had
neergelegd, is gearresteerd.
De ontevredenheid in het
Spaansche leger.
De meeningsverschillen tusschen de re
geering en eenige legercorpsen wekken groote
belangstelling. De koning, die te Madrid is
teruggekeerd, zal Maandag den ministerraad
presideeren, waarin deze quaestie ter sprake
zal komen.
Na niet-officiee! met de regeering beraad
slaagd te hebben, heeft de koning met den
luitenant-kolonel der artillerie, die de be
zwaren van zijn corps tegen de promotie-
voorstellen der regeering had ingebracht,
geconfereerd. Indien deze quaestie op minne
lijke wijze wordt opgelost zal dit alleen het
werk zijn van den koning, wiens prestige
bij de militairen onbettwistbaar is en wiens
beslissing gerespecteerd zal worden.
Ketterjacht in Rusland.
De bekende communist Ossowsky, een
Van de weinigen, die den moed hebben te
erkennen, dat het sovjet-regime op een mis
lukking is uitgeloopen en die de conclusies
uit dit feit durven te trekken, is wegens
ketterij door het centrale comité van" de
Russische communistische partij geroyeerd.
Hij wordt er van beschuldigd te hebben ver
kondigd, dat in een land met een geweldige
meerderheid van boeren de dictatuur van het
proletariaat, een zeer kleine minderheid van
de bevolking, onzin was. De overige ketterijen
van Ossowsky (de „Prawda" geeft er een
heel lijstje van) zijn: hij eischte de legalisatie
van de overige socialistische partijen, hij
^verlangde, dat de regeering ook de belangen
'van de overige klassen (met name van de
bourgeoisie) zou beschermen, hij wilde, dat
de sovjet-regeering vóór alles de regeering
van Rusland, van den Russischen staat zou
zijn en in dien geest zou handelen; ten slotte
eischte hij, dat de Russische communistische
partij haar overheerschende positie in de
Comintern zou opgeven en dat de buiten-
landsche communistische partijen haar vrij
heid van beweging zouden herkrijgen. Naast
de excommunicatie wordt Ossowsky bedreigd
met ontzetting uit zijn ambten, dus met broo
deloosheid, en met verbanning naar het barre
Voorden. Stalin wilde toonen, dat hij elke
«ging van kritiek in de kiem zal smoren.
Joodsche districten in
Rusland.
Het gerucht als zou de sovjet-regeering van
plan zijn een Joodsche republiek te stichten
is, zooals overigens te verwachten was, geble
ken onjuist te zijn. Het eenige wat geschied
is het scheppen van Joodsche districten, het
geen mogelijk is geworden ten gevolge van de
kolonisatie door Joden van bepaalde door de
regeering aangewezen streken. Naar de
„Iswestia" mededeelt, onderzoekt het comité
voor de nationale minderheden in de Oekra-
jine nu de mogelijkheid van het instellen
van eenige nieuwe dergelijke Joodsche
districten, n.l. in het Zaporozjsehe en het
Marioepelsche. In dergelijke gewesten wordt
het Jiddisj de administratieve taal en bevindt
zich het bestuur geheel in Joodsche handen.
Elk district omvat eenige dorpen; het zijn dus
feitelijk niets meer dan gemeenten met een
zekere autonomie.
Lastige werkloozen in
Palestina.
De Zionistische executieve heeft volgens
zen telegram uit Jeruzalem aan de „Times"
de laatste weken moeilijkheden ondervonden
door het ruwe optreden van een aantal werk-
looze jongemannen. Dinsdag zijn dertien
hunner tot geldboeten veroordeeld, die klein
waren, omdat de veroordeelden reeds twintig
dagen preventieve hechtenis achter den rus
hadden.
Verschillende werkloozen hadden aange
boden werk geweigerd en vast werk of repa-
trieering op kosten der Zionistische organi
satie geëischt. Eenigen der veroordeelde
jongemannen schijnen in relatie te staan met
communisten, die uit de tijdsomstandig
heden munt trachten te slaan ten koste der
Joodsche arbeidersfederatie.
De autoriteiten nemen thans maatregelen
tegen deze communistische aanstokers.
Eenigen tijd geleden zijn dertig communis
ten in een particulier huis gearresteerd, doch
i nadat hun indentiteit was vastgesteld, wer-
den zij weer op vrije voeten gesteld.
UIT CHINA.
De Kantonneezen rukken
op Woetsjarg aan.
Reuter meidt uit Hankau dat het roode
leger uit Kanton, dat zijn behaalde succes
tegen het leger van Woe Pei Foe in het Janytz-
zedal voortzet, Jochow heeft ingenomen. De
Kantonneesche troepen rukten over een aan
zienlijken afstand op in de richting van
Woetsjang a2n den Zuidelijken oever van de
Jangtze tegenover Hankau. Woe Pei Foe
is dezer dagen in allerijl aangekomen tot het
reorganiseeren van een Zuidelijk leger der
geallieerden. Het gerucht van de snelle na
dering van het Roode leger heeft te Woets
jang groote ongerustheid verwekt.
TEGEN DE SPECULANTEN.
Ontstemming onder de
Japanners.
Drastische maatregelen, door Tsjang-Tso-
lin getroffei. tegen Chineesche speculanten
met het oog op het herstel van de waarde
van het Moekdensch papiergeld, veroorzaken
veel last aan de Japansche kooplieden in
Mandsjoerije, die zich dientengevolge tot de
regeering te Tokio hebben gewend, aldus
wordt uit Tokio aan de „Times" gemeld.
De Japansche pers is over deze maatregelen
eveneens verontwaardigd en ondersteunt
het protest der kooplieden en verklaart, dat
deze quaestie niet langer alleen van plaatselijk
belang is de meest vitale belangen van Japan
in Mandsjoerije staan er bij op het spel. Daar
echter het ministerie van Buitenlandsche
Zaken elk geschil door inmenging in China's
binnenlandsche aangelegenheden wil ver
mijden, is het niet voornemens verder te
gaan dan een informeel protest en een aan
bod tot advies aan Tsjang-Tso-Lin. Ver
nomen wordt, dat de rechtskundige adviseur
van Tsjang-Tso-lin diens be luit te Tokio
met baron Sjidehara heeft besproken, waarbij
hij wees op de noodzakelijkheid van de maat
regelen, doch tevens verontschuldigingen
aanbood voor den aan de Japansche koop
lieden veroorzaakten last.
Uit de Engelsche vakbe
weging.
De in Mei jl. door den algemeenen raad
van het Engelsche Vakverbond afgekondig
de algemeene staking, die aanleiding heeft
gegeven tot zelfbezinning in vakvereeni-
gingskringen, is voor de textielarbeiders
reeds reden geweest om in haar algemeene
stakingspolitiek grootere voorzichtigheid te
betrachten. Zij hebben nl. op hun Dinsdag
te Southport gehouden jaarvergadering met
algemeene stemmen een door den secreta
ris der 40.000 leden tellende „United Tex
tile Werkers Association" voorgestelde re
solutie aangenomen, waarin zij uitspreken,
dat alvorens wordt overgegaan tot een alge
meene staking in het textielbedrijf, de le
den der verschillende aangesloten bonden
daartoe hun goedkeuring moeten verke
nen. De secretaris lichtte de resolutie toe
met te betoogen, dat nóch het Vakverbond
nóch het bestuur der Association hét recht
hebben een algemeene staking af te kondi
gen, tenzij de leden zich daar uitdrukkelijk
vóói verklaarden.
In aansluiting hiermede is ook vermel
denswaard, dat de jaarvergadering een re
solutie aannam, waarbij den leden wordt
aangeraden zooveel mogelijk van het mid
del van het referendum gebruik te maken,
omdat, zooals in de gehouden redevoerin
gen werd betoogd, de staking een wreed
middel was. Ook nam zij een resolutie aan,
waarbij zij er zich vóór verklaarden den mi
nister van arbeid in industrieele geschillen
de bevoegdheid te geven om, zoo beide par
tijen daarom verzoeken, een onderzoek in
te stellen alvorens werd overgegaan tot sta
king of uitsluiting.
„Frankrijk is niet te koop."
In het „Journal" slaat de econoom Char
les Richet, in een artikel getiteld „Frank
rijk is niet te koop," alarm over het aan-
koopen van burgers van landen met hooge
valuta van gronden, huizen enz. in Frank
rijk.
Hij begint met een bekentenis. Als ver
woed vrijhandelaar had hij tot dusver ge
meend, dat het verstandig en billijk was
toe te laten dat zich in Frankrijk vreemdelin
gen vestigden en er kasteelen, gronden,
villa's en fabrieken kochten. Ook meende
hij dat het echter onbillijk was die vreem
delingen, eigenaars geworden, aan een spe
ciaal fiscaal regiem te onderwerpen. De ge
beurtenissen hebben mij evenwel, zegt hij,
ongelijk gegeven en ruiterlijk beken ik mijn
vergissing.
Richet betoogt dan dat de heele wereld
een commercieelen en financieelen oorlog
tegen Frankrijk heeft ontketend, weliswaar
'n vreedzamer: oorlog en schier onopzettelijk,
maar niettemin wreed en onbillijk. Onze
arme franc is dermate gedeprecieerd, al
dus de schrijver in het „Journal," dat tegen
woordig niets gemakkelijker is voor een
vreemdeling, een Nederlander, een En-
gelschman en vooral een Amerikaan dan
om tegen lagen prijs, voor een belachelijk
geringe som, eigenaar te worden van een
deel van den Franschen natioAalen grond
Ons Fransche gebied kan aldus tegen lagen
prijs geheel verkocht worden, jammert
Richet, en hetzelfde geldt voor de koloniën.
Er dient dan ook volgens hem onverwijld
een wet te worden aangenomen waarbij in
Frankrijk en de koloniën de verkoop van
gronden en onroerende goederen aan ande
ren dan Franschen verboden wrdt. Andere
landen hebben het voorbeeld gegeven', zoo
als Polen en Amerika heeft nog strengere
wetten.
Wat betreft de zeer talrijke vreemdelin
gen, die zich reeds als eigenaar in Frankrijk
gevestigd hebben, bepleit hij hoffelijkheid
en welwillendheid tegenover dezen en een
gelijke belasting van Franschen en vreem
delingen met dien verstande evenwel, dat.
rekening gehouden wordt met de waarde
verhouding tusschen den franc en den dol
lar bijvoorbeeld. De dollar is thans negen
maal zooveel waard in Frankrijk als zes jaar
geleden en hij acht het daarom rationeel de
buitenlandsche eigenaars naar die verhou
ding te belaster..
Vinden de buitenlandsche eigenaars dit
te duur, dan staat het hun volkomen vrij
hun eigendommen te verkoopen of wel zij
kunnen zich laten naturaliseeren, welke na
turalisatie zoo gemakkelijk mogelijk zou
moeten worden gemaakt.
Ons mooie Frankrijk heeft het recht
Fransch te blijven, aldus besluit Richet.
Wij zijn geen Roodhuiden. Wij kunnen niet
toelaten, dat de Amerikanen Frankrijk ko-
loniseeren. Frankrijk heeft het recht te
zeggen dat het niet te koop is.
DE AANSLAG OP DEN TREIN BIJ
BERLIJN.
Zooals v/ij gisteren meldden is althans de
aanslag op den electrischen buurttrein bij
Berlijn opgehelderd. Het is gebleken, dat
een paar van huis weggeloopen kwajongens
de daders zijn geweest.
's Avonds laat nog was de recherche een
hunner in de buurt van den aanslag op het
spoor gekomen. Bij het verhoor viel de 15-
jarige straatslijper al spoedig door de mand.
Friedrich Bumm, zoo hette de kleine klom
penmajoor, die geen slechten indruk maakte,
maar wat fantastisch aangelegd bleek te
zijn, was door zijn ouders ergens in de leer
gedaan. Zijn baas was wij tevreden met hem,
maar hij niet met zijn baas en dus liep hij
(verleden week Donderdag) weg. Zijn ouders
waren hem te streng naar zijn zin, zoodat hij
niet naar huis terugkeerde, rpaar bleef zwer
ven, hij liep 's nachts in een of andere schuur
op een erf en leefde hoofdzakelijk van
vruchten, welke hij van kinderen kreeg, met
wie hij op den spoordijk speelde. Maandag
middag was het clubje ook weer zoo aan het
spelen, toen Bumm de vraag stelde hoe het
er wel uit zou zien als een trein ontspoorde.
Toen hij 's avonds alleen was, kwam hij
op het heillooze denkbeeld het eens te pro-
beeren. En de daad bij bet woord voegend,
ging hij op zoek naar wat groote keisteenen,
welke hij op de rails legde. Hij verzekerde den
commissaris van politie, dat hij niet gewacht
had tot de .trein aankwam, maar van te voren
was weggekropen.
Later is de politie op het spoor van Bumm's
vriendjes gekomen.
EEN HUWELIJKSTRAGEDIE.
In China is zelfmoord geen zeldzaamheid,
doch dezer dagen heeft zich te Peking een
geval voorgedaan, dat bijzondere vermelding
verdient en in de plaatselijke pers dan ook
groote aandacht heeft getrokken. Het betreft
hier een achttienjarig mooi meisje, de aan
genomen dochter van een ouden opium
schuiver en dobbelaar, die haar tegen een
bedrag van een zeshonderd gulden had uitge
huwelijkt aan een boezemvriend, die boven
dien al een echtgenoote had. Het meisje
verzocht haar stiefvader, den koop ongedaan
te maken, doch deze had daar geen ooren
naar. Er werden derhalve schikkingen ge
troffen voor het huwelijksfeest, de huwelijks
uitzet voor hef meisje werd verzorgd, en de
noodige formaliteiten vervuld. Op den dag
dat het meisje naar het huis van haar echt
genoot, dien zij nog nooit had gezien, zou
worden gebracht, kleedden de bruidsmeisjes
het bruidje, dat echter onopgemerkt een
scheermes in de plooien van haar kleederen
verborg. Met grapjes werd zij ten slotte in
den bruidsstoel geplaatst, waarin zij naar
haar nieuwe huis zou worden gedragen.
Toen zij daar echter aankwam en de gor
dijnen terzijde werden getrokken, vond men
het jonge meisje dood. Zij had zich den pols
opengesneden.
In de vooruitstrevende pers wordt dit
droevige geval aangegrepen tot het bepleiten
van de afschaffing der verouderde huwelijks
wetgeving in China, die het Chineesche
meisje belet, een man van haar keuze te
zoeken.
Geen reden tot ongerustheid.
Het Centraal Bureau voor de Statistiek
publiceerde alarmeerende cijfers omtrent
de kindersterfte in de gemeente Nijmegen,
over de eerste drie maanden van dit jaar:
39 kinderen beneden één jaar.
Dr. J. Veen Valck, die over vroeger ja
ren een onderzoek instelde naar de oorza
ken der zuigelingensterfte, heeft in opdracht
van B. en W. ook thans een onderzoek in
gesteld.
Als conclusie van zijn onderzoek deelt hij
thans mede, dat de toegenomen kindersterfte
in het eerste halfjaar van 1926 niet zoo ver
ontrustend blijkt te zijn als de opgaven van
het Centraal Bureau voor de Statistiek de
den verwachten.
De werkelijke toename blijkt uit de cii-
fers van 1924 met 72, van 1925 met 82 en
van het eerste halfjaar 1926 met 45 sterf
gevallen, zijnde respectievelijk 42.7, 48.5 en
54.4 per 1C00 levend aangegevenen.
Het aantal sterfgevallen in de eerste le
vensmaand is verminderend; het aantal van
2 sterfgevallen binnen de eerste 10 levens
dagen is bevredigend.
Dr. Veen Valck adviseert B. en W. ten
slotte bevordering van het geneeskundig
onderzoek vóór het huwelijk, van langdurig
contact der deskundige verzorgster met
moeder en kind, voor de minvermogende",
die zulks behoeven en van de oprichting
ian een 3e consultatiebureau voor zuige
lingen.
Actie te Leiden.
Het Nederl. Jacques Loudon Verbond
heeft zich per adres gewend tot B. en W. der
gemeente Leiden, met het verzoek, circus
voorstellingen af te schaffen.
Het adres houdt in het verzoek om totale
afschaffing, zoodat dan de particulieren
hun terrein ook niet beschikbaar zouden
kunnen stellen.
Mochten B. en W. op dit adres afwijzend
beschikken, dan zal het raadslid Witmans in
den raad op afschaffing aandringen.
De heer W. F. K, Kievit heeft in verband
hiermede de raadsleden bezocht om hun
steun te krijgenn. (N. R. Ct.)
De Minister van Financiën brengt ter kep-
nis van belanghebbenden, dat de Commis
sie van deskundigen voor de samenstelling
van de prijscourant Ier berekening van het
invoerrecht op versch of geslacht vleesch in
hare vergadering van 23 dezer, bedoelde
prijscourant heeft vastgesteld als volgt:
Rund- en kalfsvlcesch, versch of gekoeld,
100 K.G. ƒ60: Paardenvleesch, versch of
gekoeld, 100 K.G. 40.
Gedurende de maand September 1926
zal mitsdien het invoerrecht voor de hier-
10 pet. van de hiervoor vermelde waarden.
De directeur van den P. en T.-dienst
maakt bekend, dat bij de kantoren der pos
terijen verkrijgbaar worden gesteld geïl
lustreerde briefkaarten met zegelafaruk van
10 cent, welke de beeltenis van Johan de
Witt of een afbee'ding van de landwinning in
de Zuiderzee vertoonen.
Het ministerie van Financiën deelt mede,
dat blijkens uit Warschau verkregen inlich
tingen, de oude Poolsche banknoten van 1
en 2 Zloty, dragende den datum van 2S
Februari 1919, welke 31 December 1925 het
karakter van wettig betaalmiddel verloren
hebben, tot 30 September e.k. bij de Bank
Polski en bij haar filialen ingewisseld kun
nen worden.
De termijn voor inwisseling van 5 Zloty
banknoten met den datum van 28 Februari
1919 is 31 Maart j.l. afgeioopen. Deze bank
noten kunnen slechts ingewisseld worden
door het (Poolsche) ministerie van Finan
ciën, op grond van een daartoe gedaan ver
zoek.
Een onderzoek door generaal De Quaij.
Generaal-majoor De Quaij, commandant
van de Ille Divisie, heeft, naar uit
Maastricht gemeld wordt, in verband met
den beruchten marsch van het 13e Regi
ment Infanterie een onderzoek ingesteld
en verschillende personen gehoord.
Tot nog toe zijn geen bijzonderheden
uitgelekt.
Tegen het einde der volgende maand, op
23, 24 en 25 Sept. zal op de terreinen der
Veemarkt een groote vee- en melkhygiëni
sche tentoonstelling worden gehouden met
niet minder dan 97 klasse fok- en vetvee,
benevens een aantal stalinrichtingen voor
hygiënische melkwinning.
Het secretariaat der afdeeling melkhy
giëne is gevestigd bij den Bond van Melk
veehouders, Damrak 30, en van de afd. vee
bij den secretaris der Ver. voor Vee-ten
toonstellingen en Jaarmarkten, Veemarkt 9,
Amsterdam.
De automatiseering van de centrale Cen
trums van het gemeentelijk telefoonbedrijf
zal binnenkort geheel gereed zijn. Een groep
van ongeveer duizend abonné's wordt op
het oogenblik behandeld en als deze om
zetting gereed is, zal Amsterdam vier vol
automatische Centrales tellen. Verwacht
wordt dat zulks binnen twee maanden klaar
is. In verband hiermede is wederom een
ploeg telefonisten overgeplaatst naar de
Centrale Noord in de Raadhuisstraat, welke
Centrale nog half automatisch is, m. a. w.
waar een abonné door een telefoniste langs
automatischen weg wordt opgebeld.
Is Centrum vol automatisch, dan wordt
begonnen met Noord. Ook deze centrale
zal bij duizendtallen tegelijk behandeld wor
den. Het eerste duizendtal zal vermoede
lijk reeds in het begin November vol-auto-
matisch zijn.
Noord biedt bij den aanbouw echter moei
lijkheden, welke men bij Centrum niet ont
moette. Immers een belangrijk deel der aan
geslotenen op Noord bestaat uit zakenlie
den, die op hun kantoren of in hun maga
zijnen eigen centrafes hebben. Il.ier moet
natuurlijk bij den abonné een belangrijke
verandering plaats vinden. Het zal dan ook
wel twee jaren duren, alvorens Noord geheel
automatisch is.
De ombouw der oude toestellen geschiedt
ook nu in eigen werkplaatsen.
26
Garnaud antwoordde niet. Hij sloot weer
ie oogen en liet zijn hoofd weer tegen den
muur rusten. Nog nooit had hij zich zoo
vermoeid gevoeld. Dat moest wel niet al
leen aan vermoeidheid zijn toe te schrijven.
Hij voelde zich koortsachtig en rillerig, zijn
keel was droog en hij had erge hoofdpijn.
Daar het bleef regenen had Lasserre
naast zijn gezel plaats genomen, wien hij
vertrouwelijke medcdeelingen begon te doen
misschien wel om zijn gedachten af te lei
den, of misschien om den tijd te korten.
Lasserre zeide hem dat hij een slachtof
fer was, bijzonder door den oorlog getrof
fen. Vóór den oorlog, dien akligen oorlog,
waren zij rustig en tevreden en zonder rijk
te zijn, ontbrak hun niets. En nu bad hij
zijn broeder verloren, die bij den Chcmin
des Dames gesneuveld was, en zijn vrouw
en het oudste zijner drie kinderen, dat nau
welijks twaalf jaar was, moesten bij ande
ren gaan werken.
En wat zal ik met één arm beginnen?
Want dat alleen maakt mij gek. Had ik nog
mijn twee armen zou men, met moed en
arbeid, wel weer er boven op komen. Maar
nog eens, wat aan te vangen met één arm.
Gij krijgt toch pensioen.... zeide Gar
naud, die, niettegenstaande zijn zwakheid,
moeite deed om in het gesprek schijnbaar
belang te stellen.
O ja, dat zal de moeite waard zijn en
als ik daarop moet wachten om mij in mijn
doen weer te herstellen.... Waarschijnlijk
zal ik het landbouwbedrijf er moeten aan
geven, want ik zou de werklui moeten be
talen om mij te helpen, en dat kan ik on
mogelijk. Mijn goed verkoopen.... maar
wat dan? En daarbij komt, dat mijn vrouw
niet erg gezond is. Ik weet waarachtig niet
wat ik moet beginnen, besloot Lasserre.
Zijn gelaat was somber geworden: tus
schen zijn wenkbrauwen verscheen een
plooi welke zijne gelaatsuitdrukking, welke
toch al wat ruw was, verontrustend maakte.
Gij kunt zeggen, wat gij wilt, her
nam hij na eenige oogenblikken, dat is niet
rechtvaardig. Ik weet niet, wie gij zijt, zei
de hij en beschouwde het gelaat van Gar
naud. Gij ziet er uit alsof gij er goed bij
zit. In elk geval moet gij u niet bcleedigd
achten indien gij rijk zijt: het is niet voor
u dat ik beweer, dat wi: arme duivels, die
niets of niet veel bezitten, voor de rijken
gevoelden hebben en dat onze huizen en
onze goederen het voor die der rijken heb
ben moeten kunnen. Spreek mij niet meer
van deze rijken. Er is een tijd gewe'est, dat
ik niemand, zelfs geen rijke voor een halve
cent schade zou gedaan hebben. Maar
thans.
Lasserre hield op. Zijn somber gelaat
was leelijk geworden; in andere omstandig
heden had Garnaud waarschijnlijk in hem
een man erkend, die tot nu eerlijk en mis
schien goed was geweest, maar waarschijn
lijk ongeloovig en die nu verbitterd, zoo on
tevreden en ongelukkig was in de beproe
ving.
Maar Garnaud was niet in staat om zoo
iets op te merken. Hij luisterde slechts ver
strooid naar zijn metgezel en hij hoorde hem
bijna niet. Hij begon zich weer slechter te
gevoelen in dien toestand van geesteszwak-
te en lichamelijke onmacht begon hem ab
normaal en verontrustend te schijnen. Wat
zou er van de taak, die hij op zich geno
men had, terecht komen, indien hij, in de
haven aangekomen, zijn krachten zou ver
liezen, bewusteloos zou worden, of slechts
door de koorts zou gaan ijlen?
Door deze vrees gedrongen en zonder
verder na te denken maar kon hij wel
denkenrichtte Garnaud zich met moei
te op. Hij keek zijn metgezel in de cogen:
Uw naam is Lasserre, hebt gij mij ge
zegd?
Antoine Lasserre, van Sillonville, ant
woordde de man verwonderd.
Welnu, Lasserre, gij zijt goed voor mij
geweest, en ik geloof dat ge een eerlijk
man zijt.
Wat dat betreft, er is nooit iets op
een Lasserre te zeggen geweest.
Ziehier dus. Met mij loopt het niet
goed af. Indien ik, voor het ophoudt met
regenen, ziek of bewusteloos word, deel ik
u mede, dat ik geld bij mij heb.
Goed.... goed.... zeide Lasserre
Garnaud vergat of wilde niet zeggen, dat
bet geld zich in een enveloppe bevond en
dat deze in den binnenzak van zijn vest zat.
Hij hernam:
Bij dat geld zijn geschreven inlich
tingen
Geschreven inlichtingen...., herhaal
de LasserreBegrepen.
De gedachte kwam niet bij hem op, om
nadere verklaringen hieromtrent te vragen,
want hij was overtuigd, dat dat geld ner
gens anders kon zijn dan in een portefeuille,
met de inlichtingen, waarover sprake was.
Dus vervolgde Garnaud, in geval mij
iets overkomt, moet gij dat geld nemen en
het aan iemand van hier geven, maar
iemand op wien men kan vertrouwen....
aan den burgemeester, aan den pastoor of
het hoofd der school, bijvoorbeeld, indien
een van hen is teruggekeerd. Mocht je
niemand vinden, waarop gij kunt rekenen,
dan geeft ge het aan de dichtstbijzijnde gen
darmen.
Goed.... goed. herhaalde Lasserre
weer. Maar het zal wel bet.-r gaan, zooals
gij zult zien, en straks kunt gij er zelf voor
Het prograr der feestelijkheden.
Naar de Verer Jiag tot Veredeling van
het Volksvermaak ons mededeelt, zijn de
feestelijkheden op 31 Augustus a.s. thans
definitief vastges.eld als volgt:
's Morgens van 7349 uur op den Dam
'platvorm Nieuwe Kerk): Koraalmuziek door
het muziekgezelschap „Soü deo Gloria.
's Morgens van 911 uur: in het Vondel
park, muziekuitvoering, aangeboden door de
Ver. voor Volksmuziek in de Openlucht,
door de Amslerdamsche Orkest-Vereeni-
ging; in hel Oosterpark, zangui.veering door
het Kinderkoor „De Joodsche Stem'' (a'd.
Jong-Betsalel van de Joodsche Ver.
Betsalel"). Solisten; mevr. Jeannette
Francisca, sopraan, en mej. R. van Arem,
piano; op het Van Béuningenplein (speelter
rein), zanguitvoering door het Kinderkoor
„Het Nachtegaaltje" van de Buurtver. „Wes
terkwartier". Solisten: mevr. M. Nieuwen-
huis-Overman, sopraan, en mevr. A. Poest-
koke, piano.
's Morgens,'s middags en 's avonds open
lucht-concerten op verschillende plaatsen
in de stad, waarbij de medewerkende korp
sen zich met muziek van hun repetitieloka
len resp. het station naar de hun aangewe
zen plaatsen zullen begeven.
Van 121 uurn.m. bspeling van het Caril
lon op het Koninklijk Palcis op den Dam,
aangeboden door den heer J. Vincent, waar
bij o.m. bekende volks-, school- en kinder
liederen zullen worden uitgevoerd.
Voorts feesten in het Stadion o.a. opstij
ging van den ballon „Hollandia" van de
Kon. Ned. Ver. v. Luchtvaart; Kinderfees
ten op het IJsclubterrein (voorafgegaan
Coor optocht met muziek) en in eenige an
dere stadskwartieren; tooneelvoorsielling
voor ouden van dagen, de Amsterdrmsche
weeskinderen, 1 enz. in den Stadsschouw
burg; opgevoerd wordt Sir James Barnes'
„Deftige Straat''; vertooning, 's middags
voor de jeugd, en 's avonds voor genoodig-
den in het gebouw der Vereeniging voor
den „Werkenden Stand" van het groot na
tionaal en folkloristisch filmwerk „Neer-
land's Volksleven in den Zomer",door D. J.
van der Ven met muzikale illustratie van
Prof. Röntgen
Concert in de Zendingskapel, Keizers
gracht 676, 's middags te 3 uur. Aan dit con
cert werken mede: Frans Hasselaar, orgel,
concertgever, Sepha Jansen, viool, Rie
Wüs tanhoff-Stark, zang, en Cor Kint, alt
viool.
's Middags boottocht voor ouden van da
gen. Nationaal mandoline-concours van 12
tot 5 uur 's middags, gevolgd door een tocht
's avonds van verlichte en versierde vaar
tuigen door de Amsterdamsche grachten.
Verlichting van de fontein op het Frede-
riksplein des avonds van 9 tot 11 uur. Mu
ziekuitvoeringen in de ziekenhuizen.
Orgelbespelingen: in de Nieuwe Kerk
(Dam) des namiddags te 3/4 uur, aangeboden
door den heer A. W. Rijp, organist dier
kerk; in de Funenkerk 's avonds te 734
uur, orgelbespeling aangeboden door den
heer W, van Laar, organist dier kerk (Zee
burgerstraat 4), in de Hersteld Evang. Luth.
kerk;, 's avonds om 814 uur, orgelavond
aangeboden door den heer Jan Zwart, orga
nist dier kerk (Kloveniersburgwal).
Tiende Volksuitvoering van het Zangkoor
der Amsterd. Christ. Oranie Ver., onder lei
ding van den heer H. J. Beylevelt in de
Westerkerk, 's namiddags van 2 tot 3 uur
met belanglooze medewerking van de heeren
Fr. Frouwein, viool en Wouter Westerhoud,
orgel.
Feestelijke bijeenkomst van de Amsterd.
Christ. Oranje-Ver. 's avonds om 8 uur in
het Concergebouw. Een feestwoord van ds.
C. F. Westermann, Beatrix Schut, alt, en de
heeren Hugo Vermeer, piano, en A. A. van
der Wal, declamatie, en verder optreden
van de leerlingen van Ensink's Gymnastiek-
school.
Historisch Spel, alsmede tableaux-vivants
betrekking hebbende op het beleg en ontzet
van Leiden, des avonds om 8 uur, door de
Christ. Reciteerclub „Sursum Corda" in het
gebouw St, Willibrordusstraat 19.
Ten slotte vuurwerk op den Amstel,
's avonds om 934 uur.
HERSENSGYMNASTIEK IN DE TRAM.
De bijwagens midden-in-stap en banken,
waarop men „vooruit kan rijden", die sinds
enkele jaren op lijn 2 rijden, moesten lan
gen tijd de sympathie der conducteurs mis
sen, omdat zij den kaartjesman dwongen,
geregeld, vanuit het midden van den wagen,
heen en weer te loopen, om de passagiers
van hun dubbeltje te bevrijden. Het pu
bliek verklaarde spoedig de nieuwe wagens
tot favoriet, vooral om het reeds genoem
de „vooruit-kunnen-rijden". Want in de ge
wone bijwagens, waar de banken in de
lengteas van de wagens zijn gebouwd, is
het rijden niet altijd een onverdeeld genot.
Als men met leest of een niet te luidruch
tig gesprek voert, moet men den tijd doo-
den door elkaar doelloos aan te gapen en
de kleedij te becriliseeren, of men luistert
geïnteresseerd naar de conversatie van
twee bakvisschen of een moeder en haar
baby van twee jaar.
Daar is nu echter een einde aan geko
men. De tramdirecUie, in haar verlangen
om steeds het publiek tegemoet te komen,
heeft een maatregel genomen, waardoor
men vooitaan zijn tijd in de tram nuttig
kan besteden.
Vanaf Maandag 23 Augustus is n.l in
eiken motorwagen en autobus een kaart
opgehangen, waarop de vertrekuren van
dien wagen zijn aangegeven. Men weet dus
op de minuut, wanneer man aan de halte
moet zijn, zonder geruimen tijd behoeven
te wachten of juist een tram te zien weg
rijden. Wanneer de tram op een zeker punt
aankomt, staat niet op de dienstregeling
aangegeven, maar met potlood en papier en
een oogenblik aandachtig rekenen, is dit
gemakkelijk te achterhalen. Op de route
kaart, die in iederen wagen hangt, is n.l.
de duur aangegeven van eik onderdeel van
het traject. Telt men dus deze tijden op,
zorgen. En zonder al té nieuwsgierig te
zijn, voegde hij er na eenige weifeling bij. is
act een groote som?
Meer dan zeventienduizend francs.
Lasserre sprong op:
Zeventienduizend francs?.... riep hij
uit.
Juist zeventienduizend en vijfhonderd
francs welke aan vrienden behooren die ik
zoek, welke let ook hier op voor
den oorlog in dit dorp woonden en weliicht
reeds teruggekeerd zijn.
Maar Lasserre lette slecht op.
Bliksems! riep hij uit, met stralenden
blik, bliksems! Je moet nog al rijk zijn om
met zooveel geld over 's heeren straten te
slenteren.
Er kwam een zwaarmoedige glimlach op
het gelaat van Garnaud.
Ik ben millionnair geweest.... helaas, en
ik ben er niet gelukkiger om geweest
Millionnairherhaalde Lasserre, op
een onmogelijken toon, waarin verwonde
ring, afgunst en begeerlijkheid lag.
Hij had een roode kleur gekregen. Ter
wijl hij dacht, liet hij het hoofd zakken en
tusschen de twee mannen ontstond een
korte stilte.
Eindelijk mompelde Garnaud:
Neen, het wordt niet beter.
Bevend zette hij zijn hoed af, en zijn
hoofd ging achteruit, totdat het tegen den
muur rustte. Zoo bieef hij eenige oogen-
ZATERDAG 28 AUGUSTUS,
Hilversum 1C50 M. 12.00 Peütieber.
5.307.45 Vooravondconcert door H. D.
O.-orkest. Solist: A. C. M. Slinken-bari
ton. Nederlanosche litderzanger. 7.00 Poh-
tieber. 7.45 en 10.00 Persber. 8.10 V. A.
R. A.-avond. Mevr. C. Verb ruggenPrye-
zong, Hr. Christiaan Grooiveld-bêgelei-
ding. Willem v. Cappellen-Jeciamacie. E.
Boekman-lid van den Amsterdamschen Ge
meenteraad, te Amsterdam spreekt over:
Socialisme en kunst 1. a. An die Musik,
Schubert, b. Trockne Blumen, Schubert,
c. Heiden Rösiein, Schubert (zang). 2. Toe
spraak van den heer Boekman. 3. Traume,
Wagncr (zang). 4. Koning Oedipus, drama
van Shakespea-e-declamatie. 5a. Nina,
Pergolese. b. Vrijheid, Rich. Hol. c. De
gefopte Vogelaar, C. v. Rennes. d. Zonne
lied, C. v. Rennes (zang.i
Daveciry 1600 M. 3.504.10 Concert
door Paul Moulders Rivoli-orkesl. J. Mui-
rella-contra alt. H. Jolley-tenor. 5.50 Cau
serie: A. garden chat. 6.05 Kinderuu-tje.
6.50 Muziek door den politieband. 7.20
Tijdsein Big Ben, weerber. nieuws. Lezing.
A day in the life oi a large hospital. 7.43
Piano-composities van Brahms. 8 00 Le
zing: A story of Obeah. 8.20 „The sea af
fair and Harry Binns," slot: „Seeling ii
through." 8. 35 Vocaal concert door Maro-
va-sopraan. N. Adams in „Supposing." 903
Concert, Koor en orkest 9.50 Weerber.,
nieuws. 10.20 „Ghostly fingers. (deel 3).
10.5012.20 Dansmuziek v. h. Savoyhotel.
Tarys „Radio-Paris," 1750 M. 12.50 Con
cert Lucien Paris (piano-viool-cellc). 5.03
Concert. 8.50 Gala-concert.
Xonigwusterhausen, 1300 M. 7.50 ,,Eg-
mont," treurspel in 5 acten van Goethe.
10.50—12.20 Dansmuziek,
russel, 486 M. en Antwerpen 265 M.
5.206.20 „Egmont," treurspel in 5 ai-
ten van Goethe. 10.5012.20 Dansmuziek.
Munster 410 M. 1.352.50 Orkestconcert.
4.054.20 Kinderverlcllingen. 4.355 05
Sprookjes-vertellen. 5.20 Dansmuziek en
zang. 6.50 Radiopraatje. 7.20 Declamaties
van A. Graff. 7.40—8.00 en 8.20—8.50 Le
zingen. 8.50 Vroolijke avond Jazzband.
dan verkrijgt men den duur van de ge
heels rit, zoodat men waarschijnlijk in de
toekomst alle passagiers vol energie bezig
zal zien aan de uitwerking van bet vraag
stuk:
Gegeven: tijd van vertrek en duur van
de rit.
Gevraagd: tijd van aankomst op een ze
ker punt.
Stapt men niet op aan het beginpunt en
niet at aan het eindpunt, dan wordt de
kwestie ingewikkelder. Maar des te inten
siever zal hij zijn aandacht aan het vraag
stuk geven en de tijd zal omvliegen, zon
der zich een oogenblik te vervelen of zijr
medepassagiers te fixeeren.
De bevolking bedroeg op 1 Januar
718.046; 1 Juli 720.837. In de week van 8—14
Augustus'bedroeg het aantal huwelijken 135.
het aantal geboorten 235 of 170 per 1000
i»w„ het aantal sterfgevallen 110 of 7.96
per 1000 inw. Daarvan overleden aan kink
hoest 1, longtuberculosc 10, kanker 18,
tmeunomie 1. bronchitis en andere ziektsn
der ademhalingsorganen 2, gewelddadige
dood 4, zelfmoord 1.
De leeftijcsverdeeling der overledenen
was als volgt: beneden 1 jaar 12. 119 jaat
7, 2049 jaar 20, 50 jaar en ouder 71.
Het aantal huizen, voorzien van een ken
merk wegens besmettelijke ziekte was 4,
n.L roodvonk 4. Uit de ziekenhuizen werden
gemeld 48 lijders aan roodvonk, 22 aan
diphtherie.
Tegenkanting van huiseigenaren.
Zooals bekend, zal de Amstelveensche
weg van het Stadion tot de Kalfjeslaan een
verbreeding ondergaan. Daartoe is het even
wel noodig, dat de eigenaren van huisen
aan de rechterzijde van den weg een ge'
deeltc van de voortuinen opofferen. Het ge
meentebestuur van Amsterdam is, naar ae
„Tel." verneemt, reeds met de eigenaars in
overleg getreden. Vin medewerking van de
zijde dezer eigenaren schiint echter weinig
sprake te zijn. zoodat het niet uitgesloten
zal zijn, dat B. en W. tot onteigening der
benooëigde gronden zullen moeten over
gaan.
De wnd. directeur van het postkantoor en
de wnd. directeur van het telegraafkantoor
te Amsterdam brengen ter kennis, dat op
Dinsdag 31 Augustus a.s. het hoofdpostkan
toor en de bij- en wijkkantoren voor het pu
bliek niet langer zijn opengesteld dan tot
2 uur nam. De afdeelingen quitantiën en
pasmunt zullen no dien dag gesloten zijn,
terwijl de afdeeling postcheque- en giro
dienst alleen geopend is voor het aannemen
van stortingen, waarvan spoedbehandeling
of spoedbericht wordt gevraagd en voor 't
uitbetalen van cheques, waarvan de advie
zen zijn voorzien van de aanteekening
„spoedbehandeling'"; de afdeeling „postwis
sels" is alleen geopend voor het aannemen
en uitbetalen van telegrafische postwissels.
De wi'kkantoren in de „Bijenkorf" en in
de magazijnen Gerzon sluiten reeds om i
uur.
Na 2 uur zal tot het op werkdagen gel
dende sluitingsuur voor busrechthouders d«
gelegenheid blijven bestaan om zonder be
taling van verhoogd recht stukken af i«
halen.
Voorts zullen de 5e en 7e lichting der
bijbussen niet plaats hebben en zullen
slechts 2 briefbestellingen worden uitge
voerd. n.l. te 7 uur en te 2 uur nam.
Er heeft slechts 1 pakkctbestelling plaats
en wel om 8.30 m.
blikken met gesloten oogen, hijgend zitten.
Lasserre beschouwde hem koud en on
verschillig.
Garnaud opende de oogen en sprak met
zwakke stem:
Lasserre?
Wat is er?
Uw brandewijnGeef me nog een
beetje van uw brandewijn
Hij scheen te aarzelen, hij keek somber
met saamgetrokken wenkbrauwen, en brom
de ten slotte:
Maar ik heb niet veel meer....
Ik.. ik., zal., u betalen.. Maak
voort., maak voort..
Het gelaat van Garnaud had, zoover het
zictbaar was, een lijkkleur, en zweetdrop
pels parelden langs zijn voorhoofd.
Alsof hij er spijt van had, en zonder zijr
oogen van hem af te wenden, haaide Las
serre langzaam zijn reisziK na ar voren
opende hem, en haalde er de flesch bran
dewijn uit.
Terwijl hij den kurk er met zijn tanden
wilde uittrekken, ontglipte hem de flesch
uit zijn handen, viel op een steen en was
verbrijzeld.
Lasserre stiet een vloek uit en zacht
kreunend, liet Garnaud zijn hoofd weer te
gen den muur rusten en werd stiL
(Wordt vervolgd^
