s
Radio-Omroep.
De Geheimzinnige
weldoener.
u
Spanje definitief uit den Volkenbond getreden. Opnieuw is een
uanslag gepleegd op Mussolini. De duce ongedeerd.
Onder de Radio-berichten: De typhus-epidemie te Hannover en.omge
ving breidt zich onrustbarend uit. In China is een volledige veldslag in
voilen gang. Japan opnieuw door ernstige overstroomingen ge
teisterd.
GEM. BUITENL. BERICHTEN.
HET FEESTMAAL DER NATIONALE
PERS TE GENèVE.
BINNENLANDSCH NIEUWS.
De overweg bij Gaanderen.
De gezantschapspost
te Washington.
De Matrozen-opleiding.
Sluiting en opening der Staten-
Generaal.
Utrechts steun aan de Werk-
loozen.
Nederland en het Internationaal
Wegencongres te Milaan.
De Loco-burgemeester
Hulp-officier van Justitie.
De staking by Heemaf.
VERKEER EN POSTERIJEN.
De opgeheven spoorlijn
AlkmaarBroek op Langendijk
LUCHTVERKEER.
Een luchtlijn Rotterdam—
Duisburg.
FINANCIËN.
De kassiersfirma J. Dolk.
UIT ONZE OOST.
Hevige aardschokken
in Midden- en Oost-Java.
Weer een bivak overvallen.
FEUILLETON,
Het geschil in de Britsche
Mijnindustrie.
De staking in de kolenmijnen, die twintig
weken geleden is begonnen, heeft nu al zes
weken langer geduurd dan de staking van
1921 en het eind is nog niet heelemaal in zicht.
De vereniging van mijneigenaars in Zuid-
Wales heeft beslist geweigerd toe te stem
men in nationale onderhandelingen, zooals
de regeering wenscht. Ook Zuid-Yorkshire
verzet zich beslist tegen een nationale rege
ling, maar men meent te weten dat de
eigenaars in Nottinghamshire en Derbyshire,
hoewel zij de neiging hebben zich te verzet
ten tegen een nationale regeling, besloten
hebben hun gedelegeerden in het centrale
«omité vrijheid van handelen te geven.
Het congres van het En-
gelsche Vakverbond.
Het Congres van het Engelsche Vakver
bond te Bournemouth is Zaterdag geëindigd.'
In zijn slotzitting nam het een onverwachte
resolutie aan, ingediend door de Mijnwer
kersfederatie, zich uitsprekende tegen inter
nationale interventie in China, omdat de „po
litiek der imperialistische regeeringen is ge
baseerd op het verlangen de regeering der
Sovjets te verpletteren, terwijl het motief
van dergelijke agressieve maatregelen wordt
beïnvloed door de hulp, door de Russische
arbeiders verleend aan de Britsche „mijn
werkers". Het Congres herkoos ten slotte
den algemeenen raad.
De opneming van Duitsch-
land in den Volkenbond.
De eerste commissie kwam bijeen tot het
onderzoeken van het voorstel, ingediend
door de commissie, belast met de bestudee
ring van de hervorming van den Raad inzake
de verkiezing van de non-permanente leden
van den Raad.
De gedelegeerden vah Zweden, Noorwe
gen, Griekenland, Denemarken, Nederland,
en China maakten bepaalde reserves, die
in staat zouden stellen, het rapport op som
mige punten een nieuwe redactie te geven.
De gedelegeerden hielden met groote kracht
vast aan het denkbeeld, dat de aanspraak
op een niet-permanenten zetel moet wor
den toegkend niet op het moment van de ver
kiezing, maar op het oogenblik van de
eindiging van een mandaat. De Fransche
delegatie kwam niet tusschenbeide, doch
behoudt zich voor om wanneer het tijdstip
daar is, de candidatuur van Polen voor een
herkiesbaren zetel krachtig te steunen.
Het uittreden van Spanje
uit den Volkenbond.
De Spaansche consul te Genève is op het
secretariaat van den Volkenbond verschenen
ter overhandiging van een in den loop van
ten nacht van zijn regeering ontvangen nota,
waarbij Spanje zijn lidmaatschap opzegt.
In het formeel bericht deelt Spanje mede,
J»t het zich in overeenstemming van het
Pact na afloop van een termijn van twee jaar,
te rekenen van het tijdstip van ontvangst van
de nota door den secretaris-generaal, uit den
Volkenbond zal terugtrekken. Volgens be
paalde inlichtingen geeft Spanje in hoffelijke
termen te verstaan, dat het verschil in be
handeling van Duitschland en Spanje zijn
besluit om uit den Volkenbond te treden
motiveerde.
De stap van Italië.
De Romeinsche correspondent van de
„Morning Post" bevestigt het bericht, dat
Mussolini den Italiaanschen ambassadeur
te Madrid heeft opgedragen Primo de Ri
vera af te brengen van zijn voornemen
Spanje uit den Volkenbond te doen treden.
De Italiaansche regeering, aldus de corres
pondent, keurt het zich definitief terugtrek
ken van Spanje uit den Volkenbond af, daar
zij overtuigd is dat het belang, dat de beide
groote Latijnsche landen bij de Middelland-
sche Zee hebben, het best kan worden be
vorderd door een aanvaarding door Spanje,
althans voorloopig, van den voorgestelden
semi-permanenten Raadszetel. De ambas
sadeur heeft opdracht de krachtigste diplo
matieke vertoogen tot Madrid te richten
teneinde een gunstig antwoord op de nota
van Sir Erie Drummond en de aanvaarding
van de beslissing der reorganisatiecommissie
te verkrijgen.
Bezoeken aan Stresemann
te Genève.
Minister Stresemann ontving Zaterdag
bezoek van Vandervelde, Briand, Ramek en
de Danziger delegatie.
Kindersterfte en zuigelin
genvoeding.
In de tweede commissie sprak de Neder-
iandsche gedelegeerde Fran?ois zijn vol
doening uit over de vlotte behandeling van
het Nederlandsch voorstel tijdens de vo: ige
Vergadering om ter bestudeering van de
kindersterfte in verband met de zuigelingen
voeding dc medewerking van deskundigen
uit verschillende landen in te roepen. De
Raad heeft thans het voorstel der gezond
heidscommissie goedgekeurd om zes zulke
deskundigen bij het studiewerk uit te noodi-
gen. Dezen zullen met de studiesubcom
missie 27 dezer te Genève samenkomen. Ne
derland zal zijn vertegenwoordigd door dr.
Gorter.
Herstel eener kerkelijke
traditie.
Volgens de Italiaansche bladen zullen ter
gelegenheid van het bezoek van den Koning
op 12 October aan de zittingen van de pause
lijke basiliek van St. Franciscus de geeste
lijke autoriteiten een sedert^ 1870 onder
broken traditie in eere herstellen en de cere
monieën gereserveerd voor bezoeken van
de vorsten hernieuwen.
Petroleum-Brand.
In het petroleumgebied van den zuide
lijken uitlooper van de Karpathe is volgens
den „Tag." een petroleumbron gesprongen,
waardoor de geheele streek werd oversrroomd.
Op tot dusver onverklaarbare wijze geraakte
de petroleumstroom in brand. Het vuur ver
spreidde zich met groote snelheid. De be
woners van het dorp Mislea vluchtten in on
beschrijfelijke paniek.
Na het blusschen van den brand bood de
streek een treurig beeld van verwoesting.
Alle boomen en vruchtboomen waren ver
brand. Er zijn echter geen menschenlevens
te betreuren.
Een Italiaansche straf
expeditie.
Volgens een telegram uit Tunis zou een
bende plunderaars in het gebied van Fellog
begin Augustus een Italiaansch detachement,
dat was uitgezonden om haar voor een razzia
te straffen, hebben genoopt zich terug te
trekken. De Italianen zouden een honderdtal
docden en gewonden hebben.
Een aanslag op Mussolini.
Zaterdagochtend is op het Porta Piaplein
een bom geworpen naar den auto van Mus
solini.
Vier voorbijgangers werden door bom
scherven gekwetst. Mussolini bleef onge
deerd de dader is in hechtenis genomen.
Toen Zaterdagochtend, even na tienen,
de auto van Mussolini uit de Villa Torlonia
kwam en over het Porta Pia-plein reed om
zich naar het Chigi-paleis te begeven, wierp
een jonge man, Ermete Giovannini geheete
en steenhouwer van beroep, een bom naar
den auto. De bom trof 't zijraampje, viel ver
volgens op den grond en ontplofte, terwijl
de auto zijn weg vervolgde. De scherven,
welke door de zeer krachtige ontploffing
werden veroorzaakt, verwondden vier voor
bijgangers licht. Zij werden naar het hospi
taal overgebracht.
Giovannini, die in 1908 in Casanuövo di
Carfagnana is geboren, werd onmiddellijk
door de agenten van den escorteerenden auto
in hechtenis genomen. Hij verklaarde 's och
tends door de bergen uit het buitenland te
zijn aangekomen en geen paspoort te be
zitten.
Mussolini, die volkomen ongedeerd is,
hervatte onverwijld 'zijn gewone bezigheden
in het Chigi-paleis.
Een manifest van het Directorium aan
de fascisten zegt, dat Mussolini ongedeerd is
en gebiedt, dat er geen repressaiües mogen
plaats hebben.
De indruk bij volk en Vaticaan.
Op het bericht van den aanslag op Musso
lini maakte zich een groote opwinding mees
ter van alle klassen der bevolking. Tallcoze
voorname personen begaven zich naar het
paleis Chigi om Mussolini geluk te wenscben,
die het paleis verliet om terug te keeren naar
Villa Fortonia, waarbij hij door een geest
driftige menigte werd toegejuicht. Df plaats
vervangende secretaris van staat, mgr. Pizzar-
do, deed van het gebeurde mededeeling aan
den Paus, die God dankte dat Hij de af
grijselijke misdaad verijdeld had, en Musso
lini zijn persoonlijke gelukwenschen deed
toekomen.
Een toespraak van Mussolini.
Het persagentschap Stefani meldt, dat
Mussolini van het balcon van het paleis
Chigi voor een groote menigte, wier geest
drift aan het waanzinnige grensde, een toe
spraak heeft gehouden, waarin hij den lof
zong van het fascisme en er op aandrong
de orde te bewaren.
De burgeroorlog in China.
Het persbur. te Kanton meldt, dat de
Britsche consul-generaal in zijn antwoord óp
het jongste protest der Kantonneezen tegen
de ontscheping van mariniers, verklaart, dat
bij het protest aan den Britschen gezant te
Peking zal doorzenden.
De actie tegen de buiten
landers.
Volgens bericht van den Pekingschen
correspondent van de- „Times" hecrscht er
onder de buitenlanders, vooral onder de
Engelschen in Szetsjoean groote beducht
heid als gevolg van de intense beweging, die
bezig is zich tegen de Britten te ontwikke
len, en acht men het mogelijk dat men er
toe zal moeten overgaan, hen te evacuee-
ren, waartoe reeds twee Amerikaansche ka-
nonn eerbooten in gereedheid worden ge
houden.
Ofschoon bekend is dat Peking machte
loos staat, dient de Britsche legatie toch een
formeel protest in, tegen het optreden van
generaal Jangsen te Wanhsien.
De Kantonneesche Katner van Koophan
del heeft een circualire in het land rond
gezonden, waarin zij poogt de publieke
meening op te zetten en den boycot tegen
Groot-Britannië te verscherpen „in ver
band met de dreigende houding van de Brit
sche kannonneerbooten te Kanton", zooals
het luidt. Tot nog toe hebben de Chineezen
in Noord-China niet aan de actie tegen de
Britten deelgenomen zij hopen integen
deel dat de Britten het den Kantonneezen
lastig zullen maken en aldus de expeditie
naa|j het Noorden in gevaar zullen brengen.
DE KONING VAN GRIEKENLAND.
De ex-koning van Griekenland is uit Lon
den te Parijs aangekomen. De "datum van
zijn vertrek naar Roemenië is nog niet vast
gesteld.
MELLON VERTROKKEN.
Naar een telegram uit Londen meldt, is
de Amerikaansche minister van financiën
Mellon met zijn zoon weer naar New York
vertrokken.
ZIJN VIJF SECONDEN DAT WAARD
Tot voor korten tijd kon men in de Ber-
lijnsche trams een verstoken bordje vinden,
waarop onder verwijzing naar die en die straf-
paragrafen een verbod stond om gedurende
het rijden van den wagen te springen.
De safety-first-beweging, welke thans in
Duitschland zich meer en meer laat gelden,
heeft daaraan een einde gemaakt. In plaats
van het bordje, waarvan vrijwel niemand
notitie nam, hangt er nu in de trams een voor
allen zichtbare plaats, waarop zeer plastisch
is uitgebeeld hoe een reiziger, die niet kon
wachten op het stoppen van den wagen, ge
vallen is en in den modder ligt te spartelen.
Daaronder staat in vette letters de vraag
Zijn de vijf seconden dat waard
DE BERLIJNSCHE POLITIE EN HET
PUBLIEK.
De Berlijnsche hoofdcommissaris van po
litie heeft een circulaire aan het personeel
opnieuw gewezen op de noodzakelijkheid
om correctheid en beleefdheid te betrachten
in den omgang met het'publiek.
Zoo verklaart de hoofdcommissaris o.a.,
dat de taak van de politie slechts dan succes
kan hebben, wanneer het gelukt het publiek
ervan te overtuigen, dat de politie niet van
uit de hoogte bevelend optreedt, maar zich
met raad en daad bereidwillig ter beschikking
van het publiek stelt. Wordt toegang of iets
anders geweigerd, dan behoort de weigering
vergezeld te gaan van een beleefde uiting
van leedwezen. Zelfs onnoodige en dwaze
aanbiedingen en voorstellen van de zijde van
het publiek behooren met een vriendelijk
woord van dank behandeld te worden. Op
klachten enz. moet steeds binnen drie dagen
geantwoord worden, zoo mogelijk te gelijk
met een zakelijke behandeling van het onder
werp.
D. NATIONALEN EN CENTRUM.
Reeds eenigen tijd knipoogden de D.-natio-
.nalen tegen het centrum, in verband met
hun plannen om in de naaste toekomst weer
een plaats in het regeerings kasteel te ver
overen. Waartoe zij geen kans krijgen, als
het centrum er niet voor te vinden is.
Op den partijdag te Keulen heeft graaf
Wcstarp de flirtation voortgezet. Maar voor-
loopig blijft het een eenzijdige flirtation het
centrum wil er niets van weten en doet het
tegendeel van avances.
De „Germania", het hoofdorgaan van de
katholieke partij, heeft den hofmaker een lijst
je van wenschen voorgelegd, waarvan de
vervulling, zooals de „Vorwarts" opmerkt,
neer zou komen op een afstand doen van
alles wat de D. nationale partij tot groote
partij heeft gemaakt. Een onverbloemd
blauwtje dus.
De „Germania" dan stelt o.a. als eisch, dat
de D. nationalen, willen zij hun doel bereiken,
den weg gaan over de erkenning van de soci
aal-democratie als een partij, waarmede niet-
soc. partijen principieel kunnen samenwer
ken, aangezien zij zich stelt op den grondslag
van den huidigen staat. Het centrumblad
vermoedt wel, dat dit den D. nationalen
onmogelijk zal zijn, daar een consequentie
ervan zou zijn de volkomen erkenning van
de grondslagen van den nieuwen staat. Verder
zou het beteekenen, dat de D. nationalen
afzagen van hun agitatiemiddelen en me
thoden, waaraan zij hun macht danken. Een
algeheele verschuiving derhalve van de
grondslagen, waarop de D. nationale partij
berust. Dit is veel, geeft de „Germania"
zelf toe maar onze binnenlandsche politiek
kan niet gezond worden, zoolang de D. natio
nalen deze consequentie niet trekken.
Blijft het centrum bij deze besliste hou
ding, dan zal graaf Westarp nog heel lang
moeten wachten op deelneming aan de xijks-
regeering.
EEN RONDWANDELENDE LEEUW.
In Genthin is Donderdagavond een leeuw
van het circus Hagenbeek losgebroken. Het
dier liep de stad door en sprong door een
winkelraam, waarbij het zich duchtig ver
wondde aan het brekende glas. Toen het den
winkel verlaten had, verborg het zich in een
portaal, waar personeel van het circus het
gevangen nam.
DE KATHOLIEKEN EN DE ROYALIS
TISCHE BEWEGING.
Een belangwekkende briefwisseling is in
het begin dezer maand gevoerd tusschen
Kardinaal Andrieu, aartsbisschop van Bor
deaux en een aantal leiders der „Action
Frangaise, een briefwisseling, welke tot een
commentaar van den Paus heeft geleid.
Een groep „jongeren" uit de Ligtie de
1'Action Frangaise had den Kardinaal ge
vraagd of de aanvaarding van de door de
„Action Francaise" gepropageerde leerstel
lingen en het volgen van het door haar ver
strekte onderwijs vereenigbaar was met de
vervulling der godsdienstige plichten. De
Kardinaal heeft hierop uitvoerig in de „Se-
maine réligieuse" geantwoord en verklaard
dat indien de „Action Francaise" zich bij de
zuivere politieke propaganda zou bepalen,
hiertegen geen bezwaar zou bestaan. Het
staat eiken Katholiek vrij om de politieke
richting aan te hangen, die hem lief is, mits
zij niet in strijd met de beginselen der Kerk
is. Zoo zouden de Katholieken dus ook het
onderwijs kunnen volgen in de door de
Ligue d'Action Francaise gegeven cursus
sen, indien dit een uitsluitend politieke
strekking had, Doch de leiders bepalen zich
niet alleen tot de politiek en tot de staats
inrichting. Zij bespreken met hun leerlingen
tal van problemen welke binnen het domein
der geestelijkheid vallen, en tot welker on
derrichting de Kerk alleen machtiging kan
geven.
De Kardinaal treedt daarop in. zuiver
theologische beschouwingen en richt ernsti
ge verwijten tot de „Action Francaise,"
welke naar zijn oordeel het ware katholi
cisme verloochent en handelt in strijd met
de hoogste wetten der Kerk.
Naar aanleiding" van dit schrijven van
Kardinaal Andrieu heeft de Paus een door
de „Osservatore Romano" gepubliceerden
brief aan den Kardinaal gericht, waarin hij
hem hulde brengt voor zijn kloeke taal.
Ook hij acht het gevaar van de leerstellingen
der „Action Francaise" zeer groot en zegt
dat de Kardinaal zg terecht heeft veroor
deeld.
DE WAPENSTILSTANDSWAGON.
Er bestaan plannen om den historischen
spoorwegwagen, waarin maarschalk Foch
en Erzberger in November 1918 in het
bosch van Compiègne de wapenstilstands
voorwaarden onderteekenden, van de bin
nenplaats der Invalides te verwijderen.
Toen de Compagnie des Wagons-Lits
den restauratiewagen aan dgn Staat schonk,
vertrouwde Millerand, destijds president der
republiek, hem aan de zorgen van generaal
Malleterre, directeur van het Legermuzeum
toe, die hem op de binnenplaats der Inva
lides deed plaatsen. Men herinnert zich,
dat dit met eenige moeite gepaard ging en
de poort van de Cour des Invalides zelfs
iets moest worden uitgebroken om den wa
gen door te laten. De poort werd aanstond
gerestaureerd, zoodat hij voor goed op de
binnenplaats scheen opgeborgen.
Intusschen is de wagen aan weer en wind
blootgesteld. Reeds één maal is hij opge
knapt en bijgeschilderd, maar thans is hij
wederom in verval geraakt. En generaal
Mariaux, die generaal Malleterre is opge
volgd, wil hem graag kwijt. Het beste
zou zijn hem weer naar Rethondes, in het
bosch van Compiègne, terug te brengen, en
hem op de historische plek neer te zetten,
maar het transoort zou veel geld kosten, de
wagen zou wegrotten in de open lucht en
bovendien is het spoor, waarop hij eertijds
werd gerangeerd sedert lang verdwenen.
Thans heeft een gefortuneerd Amerikaan,
die onbekend wenscht te blijven, aan den
heer Fournier-Sarlovèze, maire van Com
piègne, aangeboden de kosten van het trans
port van den wagen, zijn onderhoud, de
inrichting van een woning voor een wachter,
enz. te willen betalen. De maire heeft een
begrooting opgemaakt en wacht nu op het
antwoord van den Amerikaan.
In een rede aan het banket van de Vol
kenbondsjournalisten heeft Stresemann o.a.
verklaard, dat hij bijzonder getroffen was
door Briand's woorden, dat de beide volken,
die gedurende eeuwen tegenover elkaar op
het slagveld hadden gestaan, thans op ander
terrein kunnen toonen wat zij waard zijn. Dat
zijn woorden om te onthouden.
Stresemann sprak ten slotte de hoop uit,
dat thar.s een nieuw tijdperk begint, terwijl
hij zich aansloot bij Briand's toast op de
toekomstige goede betrekkingen tusschen
de volken en op de ontwikkeling van den
Volkenbond.
Waarna hij met Briand onder applaus der
aanwezigen klonk.
Het Tweede Kamerlid, de heer Van Rap-
pard, heeft aan den minister van Waterstaat
de volgende vragen gericht:
Is het den minister bekend/ dat de onbe
waakte overweg te Gaanderen, waar nog
niet zoo lang geleden twee jonge menschen
uit Dinxperlo den dood vonden en waar nog
onlangs een kind een been werd afgereden.
Zaterdag 28 Augustus j.l. wederom twee
slachtoffers beeft geëischt?
Zoo ja, acht de minister het dan niet on
verantwoordelijk, dat deze overweg nog lan
ger onbewaakt blijft en is hij bereid er bij de
directie van de Ned. Spoorwegen op aan te
dringen, dat aan dezen onhoudbaren toestand
ten spoedigste een einde komt?
Naar dc Tel. verneemt, komt onze gezant
te Rome, Mr. J. H. van Royen, ernstig in
aanmerking voor de benoeming tot gezant te
W ashington.
Op 1 October van Gorinchem naar
Vlissingen.
In verband met de overplaatsing van de
opleiding der matrozen van Gorinchem naar
Vlissingen, kan thans worden gemeld, dat de
overplaatsing zal geschieden op 1 October
a.s. De „Noord-Brabant" komt dan naar Vlis
singen, terwiji het wachtschip van Vlissingen
naar Nieuwe diep wordt overgebracht.
De tegenwoordige zitting der Staten-Gene.
raai zal Zaterdag 18 dezer, des namiddags 3
uur, door den minister van Binnenlandsche
Zaken worden gesloten.
Naar wij vernemen zal de stoet, waar
mede de Koningin zich Dinsdag 21 dezer naar
de Grafelijke zalen zal begeven ter plech
tige opening van het nieuwe zittingsjaar der
Staten-Generaal, ook dit jaar weder zijn
samengesteld op de sobere wijze, als ge
bruikelijk na de mobilisatie.
Een bedrag van 1.200.000 uitgetrokken.
Naar gemeld wordt, hééft de gemeente
Utrecht voor het volgende jaar een bedrag
van 1.200.000 uitgetrokken voor den
werkloozensteun.
De opbrengst van de belastingen in 1927
wordt op 4'A millioen gulden, geraamd, dus
ongeveer een kwart gedeelte van die in
komsten wordt aan steun uitgekeerd.
Het aantal werkloozen bedraagt ruim
vier duizend.
r
Men schrijft aan het Corr. Bur.: Maandag
j.l. werd te Milaan het 5de Internationale
Wegencongres geopend. De belangstelling
was ditmaal buitengewoon grcot; het totaal
aantal deelnemers bedraagt ongeveer 1754,
behoorende tot 52 verschiliènde nationalitei
ten uit alle werelddeelen. Nederland is ver
tegenwoordigd door afgevaardigden van Rijk
provincies, gemeenten, verschillende veree-
nigingen als de A. N. W. B., de K. N. A. C.
en de vereeniging het „Nederlandsche We
gencongres."
In het hoofdbureau en in de sectiebureaux
werden verschillende gedelegeerden geko
zen, w.o. voor Nederland: in het hoofd
bureau: als vice-president Ir. W. G. C. Ge-
linck, hoofdingenieur-directeur van den
Rijkswaterstaat; in de bureaux der eerste
en tweede sectie werden als vice-presiden-
ten gekozen de heeren: Ir. G. J. van derf
Broek, hoofdingenieur van den Rijkswater
staat en II. W. O. de Bruyn, secretaris van
de ver. „Het Nederlandsche Wegencongres";
als secretarissen de heeren: Ir. J. A. Royer,
ingenieur van den Prov. Waterstaat in Z.-
Holland en Ir. N. Krijn, ingenieur van den
Prov. Waterstaat in N.-Holland.
Op de vraag van een burgemeester of,
bij afwezigheid enz. van den burgemeester,
de loco-burgemeester (wethouder) ook
hulpofficier van justitie is. heeft de minis
ter van justitie bevestigend geantwoord.
Men meldt uit Hengelo d.d. 10 September.
In de heden gehouden vergadering van dc
stakingsleiders bij „Heemal" is besloten de
posten aan de fabriek te versterken. De
posters zullen allen, die de fabriek in- en
uitgaan aanhouden. In verband met de werk
zaamheden, die aan de fabriek worden vet-
richt, zullen scherpe maatregelen worden
genomen. a
Blijkens de bij de betrokken gemeente
besturen ingekomen exploitatie-rekening
voor dé inmiddels opgeheven lokaalspoor
wegen AlkmaarBroek op Langendijk,
voor personenvervoer, leverde deze dienst
een nadcelig saldo op van 6214.88, be
neden de door de gemeenten Alkmaar, Broek
op Langendijk en Zuid-Scharwoude gega
randeerde 10.000.
Zooals men zich zal hcrineren, eischterf de
Nederlandsche Spoorwegen bij voortzetting
een garantie-opbrengst van 20.000.
DINSDAG 14 SEPTEMBER.
Hilversum 1050 M. 12 uur Pen
litieber. 57 uur Vooravondcon-
cert door het H. D. O.-orkest 7 uur
Polftieber. 7.15—7.45 uur Lezing
door den heer v. d .Horst, over: Radio
in Indië. 7.45 en 10 uur Politieber*
8.1010.30 uur R.-K. Radio-avond.
Het H. R. O.-kwartet. Mia Tibbe, piano,
Louise Wijngaarden, alt, Henri Tibbe,
viool. Jan Wagenmaker, cello. Frl. Gizi
Toth de Kisker, Hongaarsche sopraan,
la. Oh, del mio dolce ardor. Gluck. b,
Canzonette, Rosa. Sopraan. 2. Kwartet
in G-moll voor piano, alt, viool en colle.
Mozart. K. R. kwartet. 3a. Ich liebe
dich, Grieg, b. Genesung, Robert, c. lm
Herbst, Robert, Sopraan. 4. Rede door
Zeer Eerw. Pater Hyacinth Hermans, re
dacteur van De Maasbode, over: De
radio in het moderne leven. 5a. Bonjour
Suson, Delibes. b. Chanson de Florian,
Godard. Sopraan. 6. Kwartet op. 15 voor
piano, viool, alt en cello. Faure. K. R. O.
kwartet.
Daventry 1600 M. 10.501.20 uur
Concert door het Stanley Holt octet en
solisten Jpiano, sopraan, tenorf 1.20
2.20 uur Orgelconcert van de St. Law.
rence jewry 3.20 uur Het radio-
kwartet en B. Blakstad, contra alt
4.20 uur Lezing: The south sea islands
4.35 uur Muziek v. h. Marble arch
pavilion 5.35 uur Kinderuurtje
6.20 uur Dansmuziek 7.20 uur
Dansmuziek 7.20 uur Tijdsein Big
Ben, weerber., nieuws. Fransche lezing:
„De temps qu 'il fait" 7.45 uur
Walsen en impromptus van Chopin. E.
Isaac, piano 8 uur Lezing: Old St.
Pancras church 8.20 uur Voor
oorlogs herinneringen, Orkest en J.
Borke, humorist, Grace Daniel, zang.
Lily Irene, zang 9.50 uur Weerber,
nieuws. Serie-verhaal: The ultimate Is
land (deel 4) 10.20 uur G. Gyther,
liedjes a. d. piano. Mabel Constanduros,
Cockney, schetsen 10.5012.20 uur
Dansmuziek,
Parijs „Radio-Paris" 1750 M. 12.50
uur Concert Lucien Paris, piano,
viool, cello 5.05 uur Solistëncon-
cert 8.5010.35 uur Concert. Or*
kest en vocale solisten.
Königswusterhausen 1300 M. 8.50 uur
Over Fontane en zijn werken 9.20
uur Vroolijke avond. Duetten op de
luit. S. Balla, bariton. E. Diosy, sopraan
10.5012.50 uur Dansmuziek.
Brussel 468 M. en Antwerpen 265 M*
5.206,20 uur Orkestconcert. Mme,
Bmilanger, zang 10.20 uur Nieuw»,
her. i
Munster 410 M. 1.352.50 uur
Opera, ouvertures door orkest 4.05—1
4.35 uur Kinderuurtje 4-354,54
uur, 4.506,20, 6.207.20, 7.208 uur
Lezing: Psychologie f. das tagüche Le,
ben -r 8.5010.40 uur Volks-avondt
Orkest en K. Müller, tenor.
Met ingang van den zomerdienst !s 'door
de K. L. M. het eindpunt van verschillende
buitenlandsche luchtlijnen verlegd van Waal
haven naar Schiphol, Op het vliegveld
Waalhaven is het hierdoor natuurlijk veel
stiller geworden. i
Naar de Tel. verneemt, !s men Tan ge*
meentewege te Rotterdam daarna begonnen,
pogingen aan te wenden, nieuwe luchtver*
bindingen voor Rotterdam (Waalhaven) te
krijgen. Deze pogingen zijn niet zonder!
succes gebleven, want Maandagmorgen komt
de burgemeester van Duisburg met eenige'
vertegenwoordigers van Duitsche luchtvaart*
maatschappijen per watervliegtuig naatl
Waalhaven, om hier met burgemeester,
Wytema en vertegenwoordigers van het
Departement van Waterstaat, Kamer van'
Koophandel en K. L. M. besprekingen t«
voeren over de instelling van een luchtlijn
van RotterdamDuisburg, die onderhouden
zal worden met watervliegtuigen.
De betaling gestaakt.
Donderdag is door den Officier van Just!*
tie te Breda een onderzoek ingesteld ten kan
tore van de kassiersfirma J. Dolk te Zeven*
bergen, meldt het „D. v, N.-B."
Dit in verband met het staken der betalin
gen door genoemde firma en het verdwijnen
van den firmant de heer J. Dolk.
Verschillende vertegenwoordigers van Hy,
potheekkantoren kwamen ter plaatse inlich
tingen inwinnen.
De firma werd in 1868 opgericht en haé
twee firmanten, de heeren J. Dolk en G)
Timmers.
Vele huizen te Djokjakarta gescheurd. -
Vrijdagmiddag werden hevige aardschok*
ken waargenomen in Midden- en Oost-Java.
Toen de aardschokken te Djokjakarta ge
voeld werden, ontvluchtten de bewoners hun
huizen, waarvan er vele scheurden, o.a. do
apotheek van de firma Rathkamp en da
sociëteit.
Verschillende dooden en gewonden.
Het bendehoofd van kampong Panton Bill
in Atjeh, is, naar Aneta meldt, neergelegd.
Dertig verzetslieden vielen het bivak te
Blang Pidië aan. Vier werden neergelegd.
Onzerzijds werden twee Javaansche fuse*
liers zwaar gewond.
Solange nam het kaartje en las:
HENRI GALIBERT.
Zij ging naar de woonkamer terug, terwijl
de jonge man een buiging maakte en zich
verwijderde.
Hij ging heen, besteeg de sterke helling en
bereikte zoo den grooten weg. Toch woonde
hij dicht bij de iaoriek in een huis, waar hij
een bescheiden kamer had. Maar hij had
lucht, beweging en ruimte noodig. Hij moest
het enge hok, waar hij siiep, vluchten, om
zijn hoofd, dat in vuur- en vlam stond, in de
koele avondlucht te verfrisschen. Hij moest
zijn gedachten en gevoelens, de diepe ont
roering van zijn hart door lichaamsbeweging
tot rust zien te brengen.
Wat had hij dan? Waarvan dan die ont-
roeriug? Waarom moest hij tot kalmte ko
men?
Hij trachtte een oplossing te vinden. Hij
zocht naar een verklaring van den toestand,
waarin hij nu was; nu was hij duidelijk be-
droeid en dan maakte zich eene ontuitspre-
kelijke vreugde van hem meester.
Zijne droefheid kon hij begrijpen. Zij was
natuurlijk, in zijn edelmoedig hart opgeko
men, door medelijden ingegeven.
Kon hij onverschillig blijven bij het onge
luk van zijn patroon? Kon hij van dat pijn
lijk tooneel. waar dc dappere man zich over
wonnen moest verklaren, iets anders mee
nemen, dan een oprecht medelijden met hem
en dc zijnen?
Moest hij niet vooral dat zachte en
schoone jonge meisje beklagen, dat hij van
verre bewonderde sedert bij hier was en
wier treurig gelaat en groote oogen, die nog
schitterden door de vergaten tranen, hij nu
van zoo dicht bij gezien had.
En toch was er hoop, waanzinnige hoop in
het hart, die hem zeide:
Verheug je. Zij is niet zoover van je
verwijderd, nu zij arm is.
Met deze krankzinnige gedachte vervolg
de hij zijn weg. De hellingen waren sorhber.
De toppen der bergen gingen in den nevel
verloren. Een enkel licht in de huizen van
het dorp maakte gaten in de duisternis. Het
smalle stuk heuvel dat men uit het dal kon
zien, was in wolken gehuld; deze gingen
snel voorbij en lieten 'n enkel straaltje van
het maanlicht door, dat de duisternis nog
somberder maakte.
Ik ken hem niet, zeide Pages, toen So-
lange hem het kaartje van den vreemdeling,
die op zoo'n ongelegen uur kwam, overhan
digde. Ik heb veel trek om hem niet te ont
vangen.
Ik zou dat niet doen, zeide mevrouw
Pagès; jc kunt nooit weten wat die vreemde
ling je te zeggen heeft.
Plotseling ging haar een licht op.
Als hij eens van de firma Mellier
kwam
Och kom! Hij is waarschijnlijk een rei
ziger, die met den laatsten trein gekomen is
cn morgen met den eersten moet vertrek
ken. Hij weet nog niets van mijn toestand
en komt mij offerten doen.
Dat is niets anders dan eene veronder
stelling, zeide tante Octavle op hare beurt,
zonder van haar werk op te zien.
Ja zeker, eene veronderstelling, maar
toch dc meest waarschijnlijke.LWanneer zult
ge toch eens ophouden met niet te verwe
zenlijken hersenschimmen.
Hij had deze harde woorden gesproken,
omdat hij het optimisme van tante Octavie
onredelijk vond en het hem van het begin
der crisis die zoo tragisch eindigde, erg had
geprikkeld.
Toch stond hij op, verliet de kamer, ging
doo- de vestibule, stak de binnenplaats over
en begaf zich naar zijn bureau.
Daar wandelde een flink, groot man. Niet
tegenstaande het reeds tamelijk donker was,
raadde hij dat hij iemand voor hadj die met
smaak gekleed was,
Wat wenscht u, mijnheer?
Gaarne zou ik met mijnheer Pages een
onderhoud hebben over een belangrijke
zaak.
Dat ben ik zelf.
De onbekende ontdekte zich eerbiedig.
Pagès had opgemerkt dat hij een vreemd
accent had.
Nieuwsgierig nam hij een sleutel uit zijn
zak en opende dc deur van zijn bureau.
Hij draaide den schakelaar om en het
licht bescheen een schoon gelaat, met ener
gieke trekken, vooruitstekende kin cn een
vollen rossigen baard.
Ik woon te Clermont-Ferrand. Reeds
geruimen tijd wenschte ik cenig geld te
plaatsen en wendde mij daarom' tot de bank
Montluc en Corbin, wier hoofdkantoor te
Clermont gevestigd is en die te Alais een
bijkantoor heeft, Die heeren hebben u aan
bevolen als een ernstig man, die fondsen
noodig heeft om uwe zaak uit te breiden.
Wilt u vijftig duizend francs van mij nemen?
Pagès voelde dat het bloed hem naar het
hoofd steeg. Maar hij was te zeer man van
zaken en meester van zich zelf om niet kalm
te blijven. Hij vroeg op heel gewonen toon:
Op welke voorwaarden, mijnheer? r
Aan zes procent, antwoordde de
vreemdeling.
En in hoeveel tijd terug te betalen?
Vroeg de industrieel.
Na tien jaren, tenzij u de voorkeur
geeft om het vroeger terug te geven. Ziehier
Pverigens een kwitantie, die ik reeds klaar
gemaakt heb cn die u slechts behoeft te
onderteekenen om dc som te ontvangen.
Waar kan ik dat kapitaal krijgen?
Ik heb het geld bij mij.
Terwijl hij deze woorden sprak, knoopte
hij zijn overjas los; hij haalde een porte
feuille uit zijn zak, nam er een gezegeld stuk
uit en reikte het Pagès aan.
Terwijl deze laatste het met de grootste
aandacht las cn de zoo voordeelige voor
waarden van dezen vreemden geldschieter
overwoog, ging de vreemde voort in zijn
zakken te zoeken. Weldra lagen op tafel
vijl bundeltjes, waarvan elk tien biljetten
van duizend francs bevatte.
Tel even na en teeken, zeide mijnheer
Galibert kortaf, toen Pagès met lezen ge
daan had.
Dat was zijn redding. Met deze vijftig
duizend francs kon hij opnieuw aan het
werk gaan, de noodzakelijke verbeteringen
in zijn fabriek aanbrengen en voordeelige
inkoopen doen. Maar hij was een uiterst
rechtschapen man.
Ik mag uw aanbod niet aannemen,
mijnheer zonder u op de hoogte van mijn
toestand te brengen, zeide hij.
Die is mij bekend, onderbrak de
vreemde onverschillig.
Weet u dat ik mijne arbeiders heb
moeten wegsturen, en dat juist vandaag nog,
Ja, ik weet het. Ik weet ook dat u het
geleende geld u in staat stelt uwe arbei
ders terug te nemen, dat u kunt voortgaan
met werker, en geld verdienen.
De firma Montluc en Corbin hebben u dus
op de hoogte gebracht?
Ik ben op de hoogte. En hij liet er op
bijna gebiedenden toon, die geen tegen
spraak duldde op volgen:
Tel en teeken.
Pagès telde de biljetten, teekende het
ontvangstbewijs en reikte het den vreemde
ling over.
Deze stak het gezegelde papier In zijn
portefeuille.
Neem mij niet kwalijk, maar waar moet
ik den interest deponeeren? vroeg de fabri
kant.
De vreemde scheen een oogenblik tqi
weifelen,
Bij Montlue en Corbin, zeide hij na een
oogenblik. j
Op rekening van....
De fabrikant bekeek het visitekaartje, dat
hij bij het binnenkomen op tafel gelegd had.
Op rekening van den beer Henri
Galibert? I
Jawel, mijnheer.
Maar ik heb niet uw juist adres,
merkte Pages op. Clermont-Ferrand ii een
groote stad. U kunt er wel naamgenooten
hebben.
Weer weifelde'Galibert. Dan gal bij eert
adres op, dat Pagés op .de visitekaart
schreef; Jaudeplein, 20bis.
Een oogenblik later waren de twee heeren
op de binnenplaats.
Hoe is u gekomen? vroeg de fabrikant.
Met den trein.
Maar hét is reeds laat en er gaat geen
trein meer. Mag ik u verzoeken bij mij tl
blijven,
1 iWordt vervolgdj
