In en om
Haarlem.
Het einde van den
Zomertijd.
Voornaamste Nieuws
Stadsnieuws.
De Coöperatieve Haarlemsche
Groenten- en Bloembollen^
veiling.
Dit nummer bestaat uit
bladzijden - Eerste Blad
Dit jaar eindigt de zomertijd in cfen
nacht van 2 op 3 October, dus van
Zaterdag op Zondag a.s., om 3 uur.
Op dat oogenblik is liet dus 2 uur,
gerekend naar den gewonen tijd.
„Bloemhof" te klein.
Plannen voor een nieuw gebouw
Haarlem of Heemstede.
VAN ONZE RECHTBANK.
in dit nummer.
J. J. WEBER ZOON
OPTICIENS - FABRIKANTEN
Koalaestraat 10 Haarlem.
Telegraphisch Weerbericht
Mond- en klauwzeer.
Vrijdag 1 October 1926
EEN AANWINST VAN HET FRANS HALS MUSEUM.
Alie abonné's op dit blad zijn, ingevolge de verzek'eringsvoorwaarden f Qfiflfl 0 Levenslange geheele ongeschiktheid tot werken door f 7Cfl bij een ongeval met f OCfl bij verlies van een banc!, f IOC bij' verlies van eon f Cfl v ^'i 'n breuk van f A fl bij verlies v. eet
tegen ongevallen verzekerd voor een der volgende uitkeeringen 1 oUUU. verlies van beide armen, beide beenen of beide oogen 1 OVf» ^„„Jebiken aflooo 1 voet of een oog IZid."' luim of wijsvinger oU. been of arm; 1 OU. andere vinger.
Bij contract belangrijke korting
Advertentiën 35 cents per regeL
Advertentiën tusscben den tekst,
als ingezonden mededeeling 60 et
per regeL Vraag- en aanbod-
advertentiën, 14 regels 60 et
per plaatsing; elke regel meer
15 ct., bij vooruitbetaling.
BIJ EEN LUSTRUM.
-Toen er een kwart eeuw geleden bij de
groote de Ruyterfeesten een populaire editie
van het leven van den grooten zeeheld werd
uitgegeven, schreef dr. Kalf daarbij een
geestig voorwoord, waarin hij den draak stak
met de dagelijks groeiende manie van jubi
leer en en de vraag stelde: zou het niet ver
standiger zijn voortaan slechts hard werken
de. maar minder bedeelde lieden te laten
jubileeren in plaats van menschen, die heel
hun Ievpn toch reeds in de eer en den roem
staan? Dan werd ten minste nog de beschei
denheid beloond en er gelegenheid gevonden
om een extratje te geven aan hen, die nooit
anders dan de hardheid van het leven
kennen.
Hieraan dachten, wij, toen wij dezer dagen
bemerkten, dat vandaag een Roomsche in
stelling jubileert, welke steeds in groote be
scheidenheid onder zeer harde voorwaarden
werkteen nooit eens de vreugde van erken
ning, van voldoening, van waardeering ge
niet, welke andere vereenigingen bij een
geslaagde actie, bij een gelukkig program
of anderszins nog wel eens mogen smaken
We bedoelen het R.-K. Bevolkingsbureau,
dat vandaag zijn eerste lustrum herdenkt.
Opgericht door de heeren mr. Hagemeyer,
tnr, Bomans, Pastoor en Brinkman werd
het bureau den lsten October 1921 geopend.
Laatstgenoemde was de ziel van de instel
ling en is er tot op heden de onvermoeide
leider van gebleven.
De bescheiden opzet van het bureau begon
achter de R.-K. Leeszaal en wel in een
serre, welke daar is uitgebouwd. Dat was
in den aanvang een zware, moeilijke tijd.
Niet minder dan 30.000 namen van Katho
lieken moesten in kaartsysteem worden ge
bracht. En de daarvoor noodige hulptroepen
ontbraken aanvankelijk; de schaarsche hel
pets waren bovendien niet getraind, moes
ten al werkende het vak leeren. Daarbij
kwam dan de kwaal van alle beginnende
instellingen, het geldgebrek: de uitgaven
overtroffen verre de inkomsten,
In stilte is daar in de Jansstraat met
taaie volharding gewerkt, avond aan avond,
halve nachten. Aan dit doorzettingsvermo
gen is het te danken, dat Haarlem thans na
vijf jaar in het R.-K. Bevolkingsregister een
modelinrichting bezit. Het beschikt namelijk
over een dubbel kaartsysteem, één op naam
en één op straat geregistreerd. Thans is
het bureau in het St. Bavogebouw gevestigd
en drie dagen per week, Maandags, Woens
dags en Vrijdagsavonds van 810 uur ge
opend.
Niet minder dan zestien personen zijn met
den leider en een hoofdadministrateur aan
het bureau verbonden. Zij verrichten de be-
noodigde werkzaamheden geheel belange
loos. Dat is het vooral, wat ons er toe ge
zet heeft, om de aandacht op dit lustrum
te vestigen. Zulk een gratis wegschenken
van zijn tijd en arbeidskracht, zonder daar
voor ooit eenige voldoening te vinden, dat
verdient toch zeker een woord van oprechte
hulde. Het werk toch van zuiver admini
stratieven aard, waarvoor groote accuratesse
wordt gevraagd, heeft in zichzelf niets aan
trekkelijks. En toch komen de bedoelde zes
tien dames en heeren geregeld op hun vaste
avonden per week en houden het register
in stand.
Door geboorte, overlijden, verhuizing, ves
tiging, echtscheiding, huwelijk enz. komen
er jaarlijks ongeveer tien duizend verande
ringen in de Haarlemsche Katholieke bevol
king, of gemiddeld 200 per week, welke dan
op de drie avonden in het dubbel register
worden aangebracht.
Alle gegevens komen van het Gemeente
lijk Bevölkingsbureau en zijn dus officieel.
Tegen een kleine vergoeding kan men dus
ook bij het R.-K. Bevolkingsbureau alle mo
gelijke inlichtingen omtrent bevolkingsaan
gelegenheden van Katholieken bekomen;
niet enkel van personen, die nu nog te
Haarlem wonen, maar ook omtrent hen, die
er in de laatste vijf jaar gewoond hebben
Geregelde afnemers van inlichtingen zijn
de parochies van O. L. V. (het Spaarne), St.
Jan, St. Bavo, St. Jozef, St. Antonius en
het H Hart (Kleverpark).
Om een denkbeeld te geven, wat er zoo
al aan het R.-K. Bevolkingsregister omgaat,
noemen we de cijfers van verstrekte inlich
tingen over 1925:
Aan de R.-K. Kiesvereeniging 12.300
Aan de Alg. R.-K Propagandaclub 13.000
R.-K. Volksbond 254
Adm. N. Haarl. Courant 2502
Eer en Deugd 240
Geloof en Wetenschap 122
R.-K. Middenstandsvereeniging 300
R.-K. Handels- en Kantoorbedienden 162
St. Marthavereeniging 159
Particulieren 758
Voeg hierbij, dat verschillende R.-K. Ver
eenigingen en personen ook buiten Haarlem
nog gebruik maakten van het Bureau, dan
komen we aan een totaal van 40.000 ver
schafte inlichtingen.
Over zulk een resultaat kan men zeker
tevreden zijn. Noem het R.-K. Bevolkings
register dan ook rondweg onmisbaar.
Behalve uit hetgeen het Bureau voor in
lichtingen ontvangt zijn er nog Verschillende
R -K. Vereenigingen, die het mét een jaar-
lijksche donatie steunen.
De groote, vooral financieele zorgen der
eerste jaren is men nu langzamerhand te
boven. Met de uiterste inspanning is het
zelfs gelukt over het laatste jaar een slui
tende rekening te maken. Er zijn nog een
aantal vereenigingen en ook wel' particulie
ren die vermoedelijk uit onwetendheid
nog geen gebruik maken van het R.-K. Be-
volkingsbüreau, terwijl dit hun goede dien
sten zou kunnen bewijzen. Zij steunen daar
mee tevens een werk, dat buiten onzen
dagelijkschen gezichtskring ligt, aan welks
nut wij nooit denken en dat toch aan de
Katholieke zaak, aan de geestelijken voor
hun huisbezoek, aan vereenigingen, tijdens
de verkiezingen, vpor de propaganda zulke
onschatbare diensten bewijst.
Daarbij.komt dat het Haarlemsche Bureau
een modelinrichting wordt genoemd en als
zoodanig bekend staat.Van buiten komt men
hierheen om het te besiudeeren en naar dit
model zijn dan ook al andere ingericht.
Dit eerste lustrum zij dan ook voor
Roomscb Haarlem een aanleiding om nog
meer *dan in het verleden daadwerkelijke
belangstelling in zijn R.-K. Bevolkings
register te toonen.
de
neerd, Diefstal, zes weken gev.straf m. a.
pr. hecht. o. v.
C. J. v; B„ electricien, wonende te Am
sterdam, thans gedetineerd, Art, 247 W. v.
S., drie maanden gev.straf m. a. prev.
hecht. o.v.
A. L., slagersknecht, gedomilicecrd te
Leeuwarden, thans gedetineerd, Art. 247 W.
v S., vier maanden lev.slraf m. a. prev.
hecht, o.v,
A, J., chauffeur, wonende te Maarn, Ap
pèl overtr. Motor- en Rijwielreglement.Von-
nis kantonrechter Haarlem bevestigd.
S, K„ hvr. N„ wonende te Haarlem, Appèl
overtr. Artsenijbereidkunde, vonnis Kanton
rechter Haarlem bevestigd.
H, o. B., zonder beroep, wonende te Heem
stede, Appèl overr. Alg, Pol. Ver. Bloemen,-
daal, vonnis Kontonrechter Haarlem bevest.
P. M„ verlofhouder, wenende te Vèlser-
oord, gem. Velsen, Appèl overtr. Politie
verordening Vclsen, vonnis Kantonrechter
Haarlem bevestigd.
P. M„ verlofhouder, wenende te Velser-
oord, gem, Velsen, Appèl overtr. Alg. Pol.
verordening Velsen, vonnis Kantonrechter
Haarlem bevestigd.
wordt als leerling van Geertgen tot St.
Jans, mogen wc de veronderstelling oppe
ren, dat we hier te doen hebben met een
vroegere studie van Oostzanen.
Uitdrukkelijk zij hier echter aan toege
voegd, dat Hit een suppositie is, zooals de
schilderij aanleiding geeft tot vele veron
derstellingen. Met zekerheid valt omtrent
het werk niets te zeggen.
Opvallend is de wijziging die de Groote
Kerk in den loop der tijden heeft onder
gaan. Vele gedeelten zijn verbouwd of ver
dwenen. Het meest kenmerkend is wel de
plaatsing der religieuse beelden en de wij
ziging die het. bovenste gedeelte der toren
heeft ondergaan.
De tegenwoordige vorm is minder ge
drukt en beter van verhouding. Daarbij
krijgt men den indruk dat de klokken, die
men later in den toren geplaatst heeft, de
zuiverheid der lijnen schaadt.
De overschilderingen zijn vrij talrijk en
al storen ze oppervlakkig gezien niet den
totaalindruk, toch zijn ze hinderlijk voor
de zuiverheid en openheid die de primitie
ven kenmerkt. Het is niet voldoende hier
te beweren, dat de daardoor ontstane vlak-
kerigheid overeenstemt met den tegen-
woordigen toestand der muren. Bij de
meesters vóór de Hervorming ging het om
het ware der dingen, niet om een benade
ring der realiteit.
Het plan bestaat om een lijst te leggen
om het werk, door den heer Gratama
ontworpen, teneinde zooveel mogelijk den
Gothischen steil te henaderen.
Wellicht dal een en ander zal medewer
ken dat de H.H. Kerkvoogden der Groote
Kerk hierin een aanleiding zullen vinden
het schilderij in het Frans Halsmuseum te
laten.
Fr. M.
Nog slechts een jaar of drie heeft
Coöperatieve Haarlemsche Groenten- en
Bloembollenveiling het gebouw „Bloemhof"
aan de Bloemhofstraat in gebruik of reeds
blijkt dit zeer ruime gebouw voor de steeds
in omvang toenemende veilingen van deze
bloeiende en door een wakker klaarziend
bestuur geleide vereeniging, te klein.
Even memoreeren wij, dat de- Haarlemsche
Coöperatieve Groenten- en Bloembollen
veiling niets te maken heeft met de Alge-
meenc Vereeniging voor Bloembollencultuur.
Het is een zelfstandige vereeniging, waar
bij de tuinders uit Haarlem en omstreken
zijn aangesloten en die hun groenten op de
coöperatieve veiling aan den Koudenhorn
aan de markt brengen. Waar deze tuinders
in den regel ook bloembollen telen, deed
zich de behoefte gevoelen aan een bloem
bollenveiling. Aanvankelijk werden in andere
gebouwen de bqllen geveild, doch sinds
enkele jaren in het door de vereeniging ge
stichte gebouw „Bloemhof", dat, wanneer
het vrij is, ook voor andere vergaderingen
en uitvoeringen wordt gebezigd.
Zooals gezegd, het gebouw „Bloemhof
is te klein en nu ziin er natuurlijk verschil
lende manieren om in dit tekort te voor
zien. Men kan bijv. het bestaande gebouw
uitbreiden, door er een verdieping boven
op te zetten. Nog is het denkbeeld niet ge
heel verworpen, maar in tot beslissen be
voegde kringen voelt men De kos
ten van verbouwing zijn voor de bloeiende
vereeniging geen bezwaar, maar men vraagt
zich af of de uitbreiding voldoende zal zijn
en dat betwijfelt men, als men den groei
der vereeniging ziet. Er wordt dan ook uit
gezien naar een geheel nieuw gebouw in of
buiten Haarlem. Wij zouden het betreuren
als deze veiling, die heel wat leven en be
weging uit heel de bollenstreek in Haarlem
brengt, uit onze stad zou verdwijnen, maar
de Coöperatie voelt zich met geen enkelen
band aan Haarlem gebonden, temeer niet
omdat de leden zich meenen te moeten be
klagen over minder welwillende bejegening
van het Haarlemsche gemeentebestuur. Het
betreft hier niet bet verleenen van finan-
cieelen steun in den vorm van subsidie,
waarbij Haarlem minder welwillend zou zijn,
maar het inwilligen van redplijke verzoeken
en het bijv. weinig rekening houden met de
belangen der vereeniging, zooals nu weer
blijkt bij de herbestrating van Bloemhof-
straat en Krelagestraat in den voor de vei
ling meest ongunstigen tijd.
Dc Coöperatie he»"-: dus niets aan Haar
lem en daartegenover staat dat de gemeente
Heemstede haar de welwillende hand toe
steekt. Er is 'n aanbod van Heemstede om
aan de Coöperatie „Spaar en Hout" aan te
bieden. Zeker, eenzelfde bod heeft de
Algemccnc Vereeniging voor Bloembollen
cultuur, maar deze onderhandelingen schij
nen op een dood punt te zijn aangeland,
althans zóó weinig te vórderen, dat Heem
stede zich vrij acht „Spaar en Hout" ook
aan anderen,' in casu dc Coöperatie, aan
te bieden- De mogelijkheid wordt ook over
wogen, dht „Spaar en Hout" door Bloem
bollencultuur en de Coöperatie elk voor
een deel gekocht wordt. Dc Coöperatie voelt
veel voor „Spaar en Hout", doch alleen voor
bollenveilingen zou de aankoop wat duur
zijn.
Mocht er gelegenheid zijn daarheen ook
de groentenveiling over te brengen, die nu
aan den Koudenhorn is, dan zou een voor
de vereeniging prachtige oplossing worden vrijaf,
verkregen. Spaar en Hout aan het Spaarne
gelegen, zou voor groentenveiling zeer ge
schikt zijn en de veiling aan den Kouden
horn zou daar dan verdwijnen. Ook schij
nen er nog besprekingen te loopen over
den .aankoop van een ander terrein, op
Heemsteedsch grondgebied, waar dan een
nieuw gebouw zou gesticht worden en, be
houdens noodige toestemming, een haven I
voor den groentenaanvocr zou moeten ge-
graven worden.
Uit deze mededeelingen blijkt dus, dat I
er voor de Coöperatieve greenten- en bol-
„Bloemhof" moet worden uitgebreid, ofwel
JBoemhof" moet worden uitgebreid, ofwel
er wordt een nieuw gebouw gesticht en
dan zhl waarschijnlijk de veiling aan den
Koudenhcrn verdwijnen. Het terrein waar
op het veilinggebouw staat, is door de
gemeente Haarlem an de vereeniging ge
pacht voor 4000per jaar.
BESMETTELIJKE ZIEKTE.
In de afgeloopen week zijn alhier 6 ge
vallen van roodvonk en 1 geval van dipthe-
ritus voorgevallen.
EEN STRANDING.
Woensdagavond bij hoog water kwam de
Engelsche stoomtrawler Darwin, F. D. 232,
hier binnen, om dc visch te verkoopen en
tevens kolen te laden. Het schip hield te
veel op de Noord aan en, bii het passceren
der dammetjes, raakte het den grond. Po
gingen, om weer vlot te komen, mislukten en
aangeboden sleepboothulp werd geweigerd.
Gistermorgen, bij hoog water, lukte 't ech
ter ook niet met uitgezette ankers, waarna
de Engelsche rawler St. Leonard I, S.N. 217,
vastmaakte, die het gelukte den landgenoot
vlot te krijgen en in de Visschershaven te
brengen.
Uitspraken van Donderdag 30 September.
P. J. R„ schildersknccht, verblijvende te
Amsterdam, thans gedetineerd, Diefstal, zes
maanden gev.straf m. a. pr. hecht. o.v.
J. J. P. v. B, opperman, wonende te Haar
lem, thans gedetineerd, Diefstal, vier maan
den gev.straf voorw. proeftijd 3 jaren met
bijz. voorwaarde.
P. T., kok, wonende te Kiel, thans gedeti-
JUBILEUM M. H. BROCKBERND.
De St. Josephschool aan de Nieuwegracht
stond dezen morgen in het teeken van feest
viering. De vaderlandsche driekleur, die voor
den gevel wapperde, was het teeken, dat er
op schóól een bijzondere gebeurtenis werd
herdacht.
Dat was alles ter eere van het zilveren
ambtsjubileum van den heer M. H. Brock-
bernd, onderwijzer aan de school.
En het heeft den jubileerenden onderwij-
Het verdrag Nederland-België. De mommc
van Antwoord van Minister van Karnebeck.
De positie van het Rijkspersoneel. Geen
salarisherziening.
De typhus in ons land. Een '50-tal gevallen
te Maastricht.
De zaak Blokde Beus. De Beus wegens
smaadschrift veroordeeld.
Oud-minister Colijn over de coalitie. Voor»
waarden voor nieuwe samenwerking.
De handbagage in de spoorwegrijtuigea.
Een nieuwe vliegtocht Nederland-Indië.
Conferentie van gedelegeerden der Intern.
Mijnwerkersfederatie te Ostende.
De gedelegeerden-conferentie der Britscbe
mijnwerkers verwijst de voorstellen naar de
districten.
De Catastrofe in Zuid-Slavië heeft
menschen het leven gekost.
20
zer, die als een bekwaam, ijverig en tactvol
man bekend staat, niet aan belangstelling
ontbroken. De geheele school had zich opl
gemaakt, om het heuglijk feit zoo hartelijk
mogelijk te herdenken.
Het inwendige van het schoolgebouw zag
er met bloemen en planten feestelijk uit en
de groote gymnastiekzaal vormde het middel
punt.
Te J0 uur had hier de officieele huldiging
plaats in tegenwoordigheid van de leden van
het schoolbestuur, waaronder de Zeereerw.
heer pastoor H. C. J. Sondaal en kapelaan
A. J. Boks, verder de leeraren en de jongens.
Bij het binnentreden van den jubilaris, ge.
volgd door zijn familieleden, hieven allen
een welkomstlied aan.
Namens het schoolbestuur werd het woord
gevoerd door den Zeereerw. heer pastoor
H. C. J. Sondaal, die den jubilaris onder zeei
waardeerende en hartelijke bewoordingen
een enveloppe met inhoud overhandigde.
Daarna voerde het woord de heer W. J.
Speller, het hoofd der school, namens hst
personeel. Spr. bood den heer Brockbernd
een fraaie scheemrlamp aan.
Namens de jongens sprak Piet Janssen en
als geschenk van de leerlingen, die bij dit
f®fst ook niet aóhter wilden blijven, bood
hij den jubilaris een tooneelkijker aan.
De jongens van de 7de klas. waarvan de
heer Brockbernd onderwijzer is, zongen
nog een lied en schonken een mooi divan
kussen.
Vele leerlingen overhandigden nog klei
nere geschenken.
De jubilaris dankte allen, zoowel school
bestuur, collega's als leerlingen op harte»
lijke wijze voor hun sympathieke woorden
en fraaie geschenken.
Een „Lang zal hij leven" en een driewerf
daverend: hoera besloot deze huldiging.
Daarna gingen alle jongens weer naar de
klassen, waar ze getracteerd werden. Het
verdere gedeelte van den dag hadden ze
Herriot is voornemens als partijleider af
te treden, in verband met de actie door de
socialisten tegen hem gevoerd.
De Belgische minister van Financiën es
Frank, de gouverneur der Nationale Bank,
vertrekken heden naar Londen.
Het Poolscbe Kabinet afgetreden.
Een cycloon in Columbia richt groote ver
woestingen aan in de bananen-plantages.
Zie verder Laatste Nieuws.
Barometerstand 9 uur y.m.: 776. Stilstaat
Licht op, De lantaarns moeten morgea
worden opgestoken om 7.05.
Medegedeeld door het Kon. Ned. Meteoro
logisch Instituut te De Bildt.
Naar waarnemingen in den morgen vaa
1 October:
Hoogste barometerstand 774.8 m.M., te
Wisby.
Laagste barometerstand 755:4 m.M., te
Ingoe.
Verwachting van den avond van 1 tot
den avond van 2 October:
Meest zwakke wind uit Noordelijke rich
tingen., half of zwaar bewolkt, waarschijnlijk
droog weer, iets kouder.
In de gemeente Halfweg doen zich vele
gevallen van mond- en klauwzeer voor. Ge
lukkig blijkt het niet van ernstigen aard te
zijn.
Een foto van een met lsten prijs bekroond bloemstuk op de goed geslaagde
bloemententoonstelling, georganiseerd door de oud-leerlingen ran Tuin*
bouwcursussen in hotel „Spoordcht."
De abonnementsprijs bedraagt voor
Haarlem en Agentschappen:
Per week 0.25
Per kwartaal3.25
Franco r per post per kwartaal bij
.Vooruitbetaling'3.58
Bureaux: NASSAULAAN 49.
Telefoon No. 13866 (3 lijnen).
Postrekening No. 597C.
De H.H. Kerkvoogden der Groote Kerk
hebben aan het Frans Halsmuseum In
bruikleen afgestaan het groote paneel,
toegeschreven aan Gertgen tot Sint Jans,
voorstellende de Zuidzijde van de Groote
Kerk.
Geertgen tot 'Sint Jans door Karei van
Manden in diens Groot-Schilderboeck, een
leerling van Afb. v. Ouwater, genoemd,
woonde in het voormalige klooster der
Broeders van St. Jan, wier kerk thans in
Protestantsche handen, tegenover de St.
Josephskerk ligt.
Van Geertgen tot St. Jans bestaan
slechts zeer weinig schilderijen, waarschijn
lijk omdat de meester zeer jong, namelijk
op 28-jaiigen leeftijd overleed.
Reeds eerder zijn er door het bestuur
van het Frans Halsmuseum pogingen aan
gewend om een werk van Geertgen tot
Sint Jans in handen te krijgen. De som,
daarvoor bijeengebracht, bleek niet toerei
kend, daar de subtiele Kerstnacht in dezen
meester, dat men hoopten te veroveren, een
ton opbracht.
Buiten de schilderij in het Rijksmuseum
te Amsterdam, berusten er nog 2 paneelen
te Weenen. Deze maakten eertijds deel
uit van een tuptiek, voorstellende de
Kruis-afneming. Dit schilderij bevond zich
tijdens de Hervorming te Haarlem en werd
door de beeldstormers vernietigd.
Opmerkelijk is de vorm van deze schil
derij, dat allerlei veronderstellingen wet
tigt. Het paneel bestaat uit drie planken,
zooals, meii op de afb. kan zien. Het boven
ste uitstekende gedeelte heeft o.i, dezen
vorm gekregen, doordat men tijdens de
Hervorming de hoeken heeft weggezaagd,
(en einde alles te verwijderen, dat aan
Roomschen oorsprong zou herinneren.
Louis Balet getuigt in zijn verhandeling,
dat deze hoeken waarschijnlijk religieuse
symbolen bevatten, maar hef lijkt ons on
aannemelijk, dat een fijnvoelend innig-
religieus kunstenaar als Geertgen tot St.
Jans op het on-Katholieke idee is geko
men om een reproductie te leveren van de
St. Bavo-kerk en daarop eenige emblemen
heeft geplakt, zooals men dit tegenwoordig
vindt op onzinnige fabrieksplaquets of op
muurschilderingen van religieuse ateliers
van twijfelachtig allooi.
Zeer aannemelijk lijkt ons, dat op de
hoeken banderollen of vakken hebben ge
staan met de namen van het Kerkbestuur
of de geestelijke heeren, die in den loop
der tijden aan deze kerk verbonden waren.
Wanneer we echter een vergelijking ma
ken van dit schilderij en dc subtiele mees
terstukkeu van Geertgen, dan is zeer op
vallend de verscheidenheid van punture
en ligt het voor de hand, dat de. schilderij
ofwel zeer veel. geleden heeft door den tijd,
ófwel aan een ander toegeschreven moet
worden, daar de gronden, waarop men het
aan Geertgen tot St. Jans toeschrijft, zeer
zwak zijn.
De vormgeving is zeer zwak, hetgeen
niet alleen verklaard kan worden door het
verzeepen der verf. Een primitief meester
zou nooit zoo vaag de eerste teekening op
zetten. De liefde der primitieven voor hun
onderwerp, openbaart zich in een groote
voorliefde vóór den vorm, die ze soms
doorwerkten tot in de fijnste bijzonderhe
den. We hebben hier slechts te herinneren
aan de subtielen boomslag van Geertgen
tot St. Jans.
Toch zijn er gedeelten, die de hand van
dezen meester verraden, waardoor we ge
neigd zijn de conclusie te trekken, dat het
hier een werk geldt van een leerling, waar
aan Geertgen de laatste hand heeft gelegd.
Daar we bovendien typische overeen
komsten meenen te vinden tusschen de
eigenaardigheden van deze schilderij en de
werkwijze van v. Oostzanen, die genoemd
1 J -,-u T
'i v yj v* 4/v
