LOTTGERING
m
J.Th. KORT
GROOTE PRIJSVERLAGING
WOLLEN DEKENS
12.
WiTERJEKKERS
t
Kachelplaat of
Vulemmer
Mag. „De Roode Kat"
t
^kïZzidhcha Somcml
Sb
groote keuze en lage prijzen
nMaSMMUMEl
LANGE VEERSTRAAT
VAN ALLE GOEDEREN
EXTRA VERLAAGDE PRIJZEN
vanaf f 9.75
HAARLEM
BEDDENZAAK, als reclame, de
LEDIKANTEN - MATRASSEN
SATINET EN MOLTON DEKENS
Wilt U een SOLIDE
woniMOEn onDER GARANTIE
STRAAT 106 Z
HAARLEM.
Theater „De Kroon".
'DR Al5fi1 A-van VALKEHBÖRG'S
'iLtVlr.RTRAA
Credo Pugno.
700NEEL.
Binnenbrand.
puim
VOOR gg|
STOOMEN EnJS
I "T VERVEN
6r. Houtstraat 5a - Telefoon 10771
Ifii
Javaansche Kunstavond.
Euphoriia-Concert.
WIJ VERKOOPEN IN ONZE NIEUW INGERICHTE
TEGEN
N e v enstaand
Schitterend
model
met ceintuur en
plooi in den rug
Nieuwste kleuren
en solide stof
Alleen eigen fabrikaat
Groote Houtstraat 36 Koningstraat 29
voor een BIJZONDER LAGEN PRIJS, ziet
dan even onze SPECIALE ETALAGES en U
zult overtuigd zijn van onze
No. 11.
kooper dan
anderen
Tel. 12517
Is voor LEIDEN en OMSTREKEN het aan
gewezen DAGBLAD voor ADVERTENTI EN.
VRAAGT PROEFEXEMPLAAR
ONTSMETTEIS WIJ RIJKS-,
GEMEENTE'en PARTICULIERE
In een Portugeesche kolonie in U. S. A.
Woont een moeder-weduwe met haar zoon.
De jongen is alles voor zijn moeder en de
moeder is alles voor haar jongen. De jongen
die naar den naam van Tony luistert, heeft
zijn hart weggeschonken aan een Portu-
geesch meisje, waarmede hij zeer zeker ge
trouwd zou zijn, indien er op een goeden dag
niet een zeer mondain meisje met haar vader
en moeder, welke laatste eveneens uit de
kolonie is voortgekomen, de zomermaanden
op het eiland komen doorbrengen. Ket
meisje is getiteld Betty" en weet den jongen
Tony voor haar in te palmen, iets, wat voor
een vrouw dikwijls een klein kunstje is.
Van alles wat die twee besluiten deugt
de helft niet, en als dan op een goeden dag
Tony bij de moeder van Betty inbreekt en
een paarlsnoer steelt, om 't „meisje Betty"
te kunnen geven wat zij verlangt, komt het
einde van het drama.
De moeder die zich inmiddels met een
braven zeerob verloofd heeft, slaat haar zoon
liever met een brok hout tegen den grond
dan dat zij hem met het meisje zijner keuze
naar New-York laat vluchten.
En dat is nu de daad waarvoor de schrijfster
van het scenario bij den aanvang een oproep
doet op het moederhart, en zegt dat alleen
Zij haar zullen begrijpen.
Het flirtende meisje krijgt ook haar trek
ken thuis en zij boft riet bijzonder een
moeder van de Portugeesche kolonie te
hebben. Die blijkt wat mans te zijn.
De avonture van Felix de Kat, is als steeds
Weer de onnavolgbare geestige tusschenfilm,
die tintelt van gezonden humor. Iedere ver
anderde pose van dit poesebeest is een grap
pige vondst op zich zelf.
H. M. de Mode een comedie twee-acter, en
een gedeelte van de wereldgebeurtenissen
„met de welwillende medewerking van den
operateur," (het nieuwste op filmgebied)
vormen het gedeelte voor de pauze.
Over eenige détails moeten wij voor on
vol wassenen reserve maken.
r »•'"*-
LEEU WARDEN-^"
In gebouw St. Bavo werd Vrijdag door de
R. K. Kiesvereeniging een vergadering ge
houden, waar Ir. L. J. M. Faber sprak over
^Eenheid en Organisatie."
De voorzitter Dr. Th. Koot, opende te
kwart na acht met den Christelijken Groet.
Na voorlezing der notulen, die onder
dankzegging werden vastgesteld, was aan
de orde de aanvulling van het bestuur en van
de P. A. C.
Tot leden van de P. A. C. in de vacatures
van v. d. Keulen en Nijboer de heeren mr.
\v. Schreurs en J, Stalpers. Tot bestuurslid
werd bij enkele candidaatstelling gekozen
de heer H. J. Nelissen. De vervulling van
de vacatures, ontstaan door het vertrek van
het bestuurslid mej. Smits, werd tot de vol
gende vergadering aangehouden bij gebrek
aan candidaten.
Rede Ir. L. J. M. Feber.
Spr. zeide na te willen gaan hoe wij ons
gedragen hebben in den pclitiek-normalen
toestand nu wij na het verbreken van de
coalitie, zooals de Haagsche Briefschrijver
van „De Tijd" zegt, ons bevinden in een
abnormalen toestajid.
Coalitie wil zeggen het betrachten der
kunst van geven en te nemen. Wij hebben
blijk gegeven te beseffen dat coalitie be-
teekent, waar noodig, water in den wijn te
doen, al gaan wij er groot op dat de Room-
sche wijn zuiver is gebleven. Wij hebben
blijk gegeven dat de coalitie vraagt zich te
onthouden van hoonende opmerkingen. Wij
hebben veel verdragen, ter wille van het
groote beginsel dat wij êên hadden met de
bondgenooten bestendiging van het pro
cessieverbod, van art. 123 van het I.R.R
hebben wij aanvaard. Wij hebben het ver
dragen, dat Christelijk Historischen den
Paus voorstellen ongeveer als den afgezant
van den Antichrist. Wij hebben gedurende
het bestaan van de coalitie getoond model
bondgenooten te zijn. De coalitie rustte op
een gemeenschap van beginsel en wij hebben
ons met de Anti-Revolutionairen en Christe-
lij k-Historischen vereenigd om het land te
regeeren volgens dat gemeenschappelijke
beginsel. Daartoe hebben wij vaak, wenschen
en meer dan wenschen laten varen.
„Daar zitten zij nu, de Katholieken, de
partij van het geduld," heeft afgevaardigde
Duyseens in de Tweede Kamer uitgeroepen,
toen er oneenigheid heerschte onder de
leiding der rechterzijde.
Wij zijn werkelijk de p3rtij van het geduld
geweest, in de dagen na de reformatie. De
geest van anti-Katholicisrr.c heerschtte in
bestuur van Staat en de samenleving, de
kerken werden ons ontnomen, openbare
ambten konden wij niet bekleeden en nog
moeten wij het H. Mirakel van Amsterdam
Vereeren in de stilte van den nacht.
Wij hebben het geduld, tot de moderne
wereldgeest, de geest van hoogmoed, mate
rialisme, en twijfel, zacht begon in te dringen
in het Katholieke huisgezin. Toen stonden
v/ij op, toen kwam Le Sage ten Broek en
Thijm, toen trok het Roomsche volk ten
strijde onder den maarschalk Dr. Schaep-
men.
Bij principieele kwesties, o.a. den school
strijd, vonden wij de beide Christelijke par
tijen naast ons in den strijd. De drie partijen
die geleid door hetzelfde beginsel, hetzelfde
doel nastreefden, vonden elkaar in een
bondgenootschap. En nu, na een coalitie van
25 jaar, we mogen de Anti-Revolutionairen
en de Christelijk-Historischen dankbaar
zijn uit den grond van hun hart, dat zij in die
moeilijke dagen ons tot bondgenoot kregen,
het beginsel-vaste, godsdienstig êên en
gesloten Roomsche volk.
Maar nu wordt integendeel gezegd, niet
docr een loslippig redenaar of een onbetee-
kenden scribent, maar door de leiders der
Christelijk-Historische Partij, dat de Coalitie
zoo'n prachtig middel is geweest om de ver
vulling van Katholieke wenschen te verhin
deren en dat zij den Christelijk Historischen
geen enkel offer heeft gekost.
Verlangen wij .eer zoo'n coalitie?
De huidig» politieke toestand is abnormaal
zegt men ja 't is b.v. abnormaal dat in de
Kamer 3 partijen zitten met 56 stemmen,
die aangewezen zijn samen te regeeren en
der drie het samengaan onmogelijk
maakt.
Ket is abnormaal dat die onmogelijkheid
wordt daargesteld door de kleinste van die
partijen. Het is abnormaal dat die on
mogelijkheid wordt bestendigd door enkele
politici van die partij, terwijl de werkelijke
I leiders, de kopstukken verklaren het niet
eens te zijn met de houding en de politiek van
hun partij.
I Norma?! is het dat wij niet naar hen gaan
tot het aangaan van een nieuw verbond, maar
dat zij tot ons komen. Normaal is het dat dit
overgangstijdperk, nu de coalitie tot het ver
leden behoort, benut wordt om de gemoede
ren te kalmeeren, om te komen tot een kalme
objectieve beschouwing van den toestand.
Wij Katholieken moeten dezen tijd, nu wij in
isolement verkeeren, meer dan ooit onze ge
lederen gesloten houden en ons overtuigen
welk een waan het is vruchten te plukken van
een strijd dien wij onderling gescheiden aan
gaan. Ondanks alles dat er tekort moge zijn
aan geest en organisatie moeten wij meer
dan ooit de noodzaak voelen van een R. K.
staatspartij, van een R. K. Volkspartij in den
waren zin des woords, d. w. z. een partij
die het gansche Roomsche volk omvat, die
dat volk wil omhoog heffen door de kracht
van het Roomsche beginsel, een partij die
zóó één is, dat andere partijen, met name de
S. D. A. P. en de Vrijheidsbond zich afvra
gen, hoe is een dergelijke eenheid mogelijk?
Wij kunnen niet ontkennen dat er in de
R. K. Staatspartij tusschen de verschillende
maatschappelijke klassen somtijds wrijving
ontstaat. Dat is het menschelijke in die partij
de geest van ontevredenheid en jalouzie,
die scheuring wil veroorzaken en die daarom
uitgeroeid moet worden. Maar het boven-
menschelijke in de partij, het Katholieke
geloof d3t ons samenbindt en vereenigt voor
het groote doel, voert ons behouden door de
kleine stormpjes en bewaart de eenheid. Die
eenheid is misschien gemakkelijker te hand
haven bijv. in de S. D. A. P. de partij van den
strijd, die niets te verliezen heeft, de partij
van de ééne klasse, of aan den Vrijheidsbond,
de partij van de mammonistische kapitalisten,
de partij die de toestanden van voor 1914
terugwenscht, de partij van de economie al
leen, dan in de partij die alle maatschappelij
ke klassen vereenigt in één organisatie en
waar de leiders soms verplicht zijn ons toe
te roepen Tot hiertoe gaan uw rechten en
l'niet verder.
Die eenheid moet tot uiting komen en in
het nauw contact tusschen kiezer en gekozene
het contact dat niet is de verhouding als tus
schen zaakwaarnemer en client, als tusschen
het Kamerlid die de persoonlijke belangen
van den kiezer behartigt of hem zegt hoe
hij een request aan de Koningin moet opstel
len. De gekozene moet zijn de vertegenwoor
diger, die zijn kiezers achter zich weet, van
wie hij weet dat zij met hem één zijn.
Het is de plicht van alle standen om de een
heid hechter te maken, om den vertegenwoor
digers in den Partijraad een faire kans van
welslagen te geven. Niemand intellectueel
noch werkgever noch arbeider mag zich ont
trekken. Als allen hun critiek en voorlichting
brengen op de plaats waar zij behoort; d.i.
de politieke organisatie, dan krijgen wij wat
werkelijk is een R.K. Staatspartij, die Katho
liek is door den goeden geest van samenwer
king, die waarlijk Katholiek is, d.w.z. alge
meen en alomvattend, die aldus invloed kan
uitoefenen op den gang van zaken in het be
stuur van ons vaderland.
De voorzitter dankte Ir. Féber voor zijn
rede, die meermalen door applaus onderbro
ken werd en uitte de hoop, dat zijn woorden
tot resultaat mochten hebben, dat de eenheid,
oolc te Haarlem, hersteld mocht worden.
Bij de rondvraag kwam ter sprake de uit
lating van ex-minister Colijn, dte op een ver
gadering te Leeuwarden gezegd zou hebben,
dat de Katholieken Protestantsche gevoe
ligheden moeten ontzien.
Ir. Féber antwoordde, dat deze uitlating
nog eens klem legde op zijn betoog, dat Jiet
noodig is, dat enkele Katholieke wenschen
op het program eener nieuwe coalitie ge
plaatst worden, o.a. opheffing van het pro
cessieverbod en wijziging van artikel 123
Die uitlating is echter zoo beneden het
peil van het staatmansbeleid van den ex-pre
mier, dat men geneigd is te denken dat Colijn
het voorzichtiger heeft uitgedrukt dan in het
verslag in de pers is vermeld, of dat vermoede
lijk, zooals later de voorzitter gelegenheid
had op te merken, dat bedoelde uitlating
in het verslag uit haar verband is gerukt.
Een der aanwezigen vroeg, naar aanleiding
van de rede van Ir. Féber waarom het noodig
was, dat de coalitie werd hersteld, indien de
drie rechtsche partijen elkaar toch vinden in
de Kamer zoodra een principieel Christelijk
beginsel wordt aangerand of in gevaar ge
bracht.
De spreker zeide hiermede m te stemmen
dit raast echter alleen de negatieve zijde der
zaak. De drie oude bondgenooten zullen on
getwijfeld er voor waken, dat er iets, wat
volgens Christelijk beginsel is gemaakt, wordt
afgebroken, doch individueel, op zichzelf
staande zijn zij niet in staat opbouwend werk
te verrichten. Alleen een meerderheid, zij het
een zwakke meerderheid kan het land regee
ren in dit geval, regeeren in Christelijken zin.
Van het huidige ministerie bijv. is niet te ver
wachten dat het het fsrocessieverbod zal op
heffen of een wet indienen tot wijziging van
artikel 123 R.R. Dergelijke maatregelen kan
men verkrijgen door een politiek van geven
en nemen in de coalitie.
Nadat alle vragen beantwoord waren, sloot
de voorzitter de vergadering met den Chris
telijken Groet.
VERKEERSREGELINGEN.
Op de vluchtheuvels, die liggen op het
kruispunt Kruisweg-Parklaan, zijn aan beide
zijden paaltjes geplaatst met in den boven
kant blauw glas. De3 avonds schijnt het licht
der aankomende automobiellantaarns in het
blauwe glas en waarschuwt de bestuurders
voor de vluchtheuvels.
TOONEEL.
Olly-Polly.
Operettes zijn amusements-stukken. Olly-
Polly amuseert het publiek terdege dus
mag het een goede operette' heeten.
De vondst, waar alles om draait, is deze
dat de knappe rijke Olly, om den man dien
zij liefheeft te winnen zich verkleedt 'als een
onmogelijke leelijke juffrouw. De herhaalde
verandering van Oily tot Polly en omgekeerd,
door Fientje de la Mar kranig uitgevoerd en
met vlot spel en gaven zang opgeluisterd, was
van een niet geringe komische kracht, die
aan 't heele stuk ruggegraat gaf. De onge
noemde schrijver slaagde er zelfs in, de uit
werking tot drie bedrijven met niet al te veel
trucs tot stand te brengen.
Terwijl Louis de Bree meer door spel,
André Span meer door zijn zang uitmuntte
en Annie Bakker in beide gelijkelijk voldeed,
toonde Sylvain Poons zich telkens weer een
echten komiek. Zijn deel aan 't succes der
opvoering is niet gering. Alleen, dunkt ons,
dient in 't samenspel vermeden te worden
het improviseerend grappigzijn buiten het
libretto om. In 't vuur van 't spel bemerkt
men dan niet, dat men al zevenmaal met 't
herhalen van éénzelfde zinnetje werkte.
Loffelijke vermelding verdient het danspas-
trio op 'een touwtjespring-rhythme, een aar
dige vondst, die groot succes had.
ïeta fijner nog dan de vermakelijke intrige
en 't gladde spel is de muziek van Walter
Koilo-stukken beter dan veel van de operette
muziek, die de laatste jaren uit Berlijn kwamj
Niet alleen zijn de wijsjes vloeiend en po
pulair, maar interval en rhythme g£ven
menig staaltje van geest en door de harmonie
speelt overal de frissche lucht. De uitvoerders,
hoewel weinigen, gaven een bevredigend
ensemble en in een pauze oogstten zij met
'n paar salonstukken (Tschaifcowsky kwam
zelfs even de operette den muzi kalen loef
afsteken) terecht een extra applausje.
Amerikaansche huwelijksopvatting en 'n
paar onkiesche grapjes dwingen tot voor
behoud voor volwassenen.
In perceel Ravelingsteeg 10 ontstond
Vrijdagavond 8 uur brand in de wand
kast van de slaapkamer Twee kinderen
sliepen in de kamer, het derde kind, dat naar
bed wilde gaan, ontdekte den brand en
waarschuwde de buren. Het vuur werd met
een emmer water gebluscht. De bewoners
waren niet thuis. De brandweer was aan
wezig, doch behoefde niet op te treden.
FRANKEN's OVEN doet
VOLLEDIG
ALLEN arbeid aan het brood.
En in Haarlem is geen bakker
die U ooit zpo'n schouwspel
bood.
Zelfs het stempelen der
brooden
gaat MECHANISCH in z'n
werk.
Wie 't aanschouwt in
FRANKEN's oven
zegt bewonderend
«OA's STERK!"
Ter opening van het seizoen heeft Vrijdag
avond de Vereeniging „Geloof en Weten
schap", in het gebouw „St. Bavo", een Ja-
vaanschen Kunstavond georganiseerd,waarop
Raden S, Hardjodiringgo zeer velen de
zaal was overvol aan zich verplicht heelt,
door hen een beter inzicht te geven in de
Javaansche kunst, dan ze tot nog toe had
den en we zouden haast zeggen, wegens het
gemis aan voorlichting hadden kunnen
hebben.
Raden Hardjodiringgo begon met 'n inlei
ding op de Wajang-vertooning, waarin hij
sptak over de weinige kennis, die de Neder
lander van Indië, de Indiër van Nederland
heeft en de wenschelijkheid, dat daarin ver
andering zal komen. Hoeveel Nederlanders,
die jaren in Indië gewoond hebben, zijn er
niet, die van het Indische volk niets weten,
die nooit met andere inlanders in aanraking
zijn geweest,, dan met koelies en als ze weer
in Nederland komen, daar aan familie en
kennissen vertellen van de onbeschaafdheid
en onwetendheid van „den Inlander'. Het
zou hetzelfde zijn, zei de inleider, alsof ik
de beschaving der Nederlanders ging afme
ten naar wat ik zie in de onderste lagen der
maatschappij,
In aansluiting hiermee sprak Raden Har
djodiringgo over die oude kunstuiting der
Javanen, de wajang de wajang Pairvak,
de wajong top eng, de wajong wong en al
die andere wajangsoorten, waarvan hij den
aanwezigen een denkbeld gaf van wat die
op liet eerste gezicht* een Europeaan fan
tastisch lijkende uit buffelhuid gesneden
poppen, wel hebben uit te drukken. En, zóó
verklaard, zijn de poppen niet fantastisch
meer, zijn het werkelijke wezens, wier ka
rakters uit de beelden te lezen zijn. Vooral
als daar dan ook nog de vertooning van de
wajang bij komt, de figuren beginnen te
leven en, door den mond van den vertoo-
ner, beginnen te spreken, ieder met zijn
eigen karakteristieke stem. Dan voelt men,
hoe zulk een wajang-vertooning den Javaan
moet boeien, die in deze vertooningen de
verhalen uit het Mahabarata en het Rama-
jan. Het Mahabarata is het geweldige epos
der Indieërs, mythische verhalen bevattend,
die de wereldschepping en de godenleer be
handelend van den Indischen prins Rama, 'n
werk, dat ontstaan is in het tijdperk tus
schen de 4e eeuw vóór en de 4e eeuw na
Christus, De verhalen in deze beide werken
worden den Inlander reeds in zijn prilste
jeugd verteld, hij groeit op met de avonturen
van Rama, met de goden uit het Mahaba
rata en ziet dus m de wajang-vertooning
meer dan de Europeanen, die over het al
gemeen deze werken niet kent en in elk
geval er niet in'meeleeft, omdat ze zich niet
aansluiten aan zijn Europeesche begrippen.
Toch, nu zullen de zeer velen die giste
ren de voorstelling van Raden Idardjodi-
ringgg bijwoonden, begrepen hebben, door
dat zi; niet alleen een wajang-vertooning
hebben gezien, maar haar ook hebben
hooren verklaren, een voorrecht, dat zelfs
maar weinig Europeanen die misschien meer
malen in Indië zelf den wajang hebben zien
vertoonen, is ten deel gevallen.
Er zullen nu misschien in Haarlem meer
personen zijn, die de wajang begrijpen, dan
er onder de in Indië levende Europeanen
zijn.
Na de pauze volgde een voordracht van
„Saïdja en Adinda", in natinoale kleeder
dracht, Wij hebben dit verhaal vroeger
hooren voordragen door Rooyaards, en we
waren geestdriftig over diens voordracht.
Nu hoorden we 't van. een man van het ras
van Saïdja zelf en kwamen aanstonds onder
de bekoring van diens voordracht, die, hoe
geheel anders ook dan die van Rooyaards,
toch even machtig aangreep, evenzeer
boeide.
Vooral zijn mimiek en zijn gebaren waren
van buitengewone expressie en kleurden
het verhaal met dien Oosterschcn gloed, die
er een zoo groote bekoring aan gaf en een
zoo juisten indruk gaf van 't gemoedsleven
van den Javaan-
Tot slot volgden nog een drietal dansen:
de klana-dans, de demonen-dans en een
Javaansche volksdans, die in aansluiting met
de vorige vertooning ons van het kunst
leven van den ontwikkelden Javaan een
duidelijk inzicht gaf. A. T.
DE AQUARIA- EN TERRARIA-
TENTOONSTELLING.
De aquaria- en terrariatentoonstelling in
het Kennemer Lyceum wordt druk be
zocht. Vrijdagmiddag kwam mej. M. v. De-
dem uit Aerdenhout de tentoonstelling
bezoeken. Zij was de 1500ste bezoeker en
om dit feit werd haar een geschenk over
handigd. Ook voor den eventueelea
2000slen bezoeker is een geschenk gere
serveerd.
KAMERMUZIEKAVONDEN TOON
KUNST.
Het Bestuur der Haarlemsche Afdeeling
van de Maatschappij tot Bevordering der
Toonkunst deelt ons mede, dat in het a.s. sei
zoen weder vijf Kamermuziekavonden zul
len worden gegeven in den Stadsschouw
burg Wilsonsplein.
In verband met de algemeene Beethoven
Herdenking in 't voorjaar van 1927 is weder
om de medewerking verzekerd van 't onover
troffen Capet kv/artet voor eenige kwartet
ten van Beethoven, terwijl kort daarna onze
bekende stadgenoot de pianist Karei de
Jong een avond zal wijden aan eenige sona
ten van den grooten componist.
De datums zijn als volgt vastgesteld
Vrijdag 22 October 1926, „Triestiner
Kwartet" Woensdag 24 November 1926,
Josef Wolfsthal, Violist Woensdag 19 Janu
ari 1927, Liesel von Schuch, Sopraan Maan
dag 23 Februari 1927, Capet KwartetDon-
j derdag 17 Maart 1927, Karei de Jong, Pianist.
Als Ie concert was aangekondigd „Poulet
Kwartet," doch wegens langdurige ziekte
van den Heer Gaston Poulet, is biervoor in
plaats gesteld 't beroemde „Triestiner Kwar
tet" hetwelk op denzelfden datum zal optre
den.
Voor verdere bijzonderheden betreffende
bovengenoemde Kamermuziekavonden ge
lieve men zich te wenden tot Concert bureau
A. Vcrnout, Warmoesstraat 10, Telefoon
10547.
Vrijdagavond gaf het R. K. Harmonie-
gezelschap „Euphonia" uit Overveen, zijl
laaste concert in het Bloemendeelsche Bosch
Het mistige weer en de frische temperatuui
waren waarschijnlijk oorzaak, dat 't bezoel
ditmaal niet zoo groot was als anders. D<
7uphonisten lieten er zich echter niet dom
ontmoedigen en bliezen hun programma o]
flinke wijze.
Riviarvischmarkt
