Radio-Omroep.
De Geheimzinnige
weldoener.
NIEUWE
Derde Blad
HAARL. COURANT
Vrijdag 8 October 1926
De Fransche regeering neeint krachtige maatregelen tegen de
Communistische propaganda. De „Humanité" vervolgd. Het plan van
Poincaré inzake de schuldregeling vindt tegenstand bij rechts en links.
Twee duizend inwoners uit Woetsjang, krachtens overeenkomst der beide
Chineesche legers, vrijgelaten. De Braziliaansche spoorwegen
moeten wegens steenkoolgebrek de diensten inkrimpen.
Onder de Radio-berichten: De regeeringsvoorstellen door de Britsche
mijnwerkers verworpen. Het compromis met de Hohenzollerns, dat
terugkeer van den ex-keizer mogelijk maakt, baart groot opzien. De
ontslag-aanvrage van Von Seeckt. De beslissing van Hindenburg.
GEM. BUITENL. BERICHTEN.
De werktijden aan het
hij post kantoor „Oost" te
Amsterdam.
BINNENLANDSCH NIEUWS.
De verkoop van gemeentelijk
grondbezit of erfpacht.
De berooide gemeentekas
van Petten.
De oude directie van de
Haagsche Tramweg Mij.
herbenoemd.
Na de overstroomingen.
De annexatieplannen van
s-Gravenhage
Het Bezoldigingsbesluit 1925
en de herclassificatie van
gemeenten.
FEUILLETON.
HOOFDSTUK III.
DE KREET DES HARTEN.
Hel geschil in de Britsche
Mijnindustrie.
De conferentie van gedelegeerden der Mijn-
werkersfedcratie kwam gisteren opnieuw bij
een met het doel de politiek der mijnwerkers
voor de toekomst vast te stellen. De confe
rentie had van de districten de resultaten van
de stemming ontvangen, waarbij de regee
ringsvoorstellen werden verworpen, evenals
den brief der regeering waarin zij zegt, dat
het door de regeering gedane aanbod zou
worden ingetrokken, indien het gisteren niet
werd aanvaard. De conferentie rekent er op
een definitief besluit te nemen, óf wel zich
neer te leggen bij een hervatting van den ar
beid, volgens de districtsvoorwaarden van de
werkgevers, óf wel den sirijd gedurende de
wintermaanden voort te zetten, in de hoop
een gunstiger compromis te verkrijgen.
De „Times" meldt dat de spoorwegmaat
schappijen, alvorens hun dienstregelingen
voor den winter vast te stellen, die waar
schijnlijk niet aan een onmiddellijke wijziging
zullen worden onderworpen in verband met
het gebrek aan steenkool, in het buitenland
contracten hebben afgesloten voor steenkool
voor de eerstvolgende maanden. Daarenbo
ven stoken sommige locomotieven thans olie.
Op de lijnen van de London, Midland en
Scottisch Railway Coy stoken tweehonderd
locomotieven olie, op de lijnen van de Lon
don and North Eastern stoken vijftig van de
honderd locomotieven olie.
Jaar-vergadering der Britsche
Conservatieve partij.
Gisterenmorgen is te Scarborough de jaar
vergadering van de conservatieve partij ge
opend, die werd bijgewoond door meer dan
1500 afgevaardigden. De premier, die aanwe
zig was heeft gisterenmiddag een redevoering
gehouden, die van belang wordt geacht.
Engeland's betrekkingen met
Rusland.
Krassin de zaakgelastigde der Sovjetregec-
ring te Londen, heeft, zooals werd verwacht,
een onderhoud aangevraagd met Sir Austen
Chamberlain, den minister van Binnenland-
sche Zaken, dat, volgens de „Evening Stan
dard," in den tbop der volgende week zal
plaats hebben. Krassin heeft niet bekend ge
maakt, of hij nieuwe voorstellen zal mede
brengen betreffende de betrekkingen tus-
schen Engeland en Rusland.
Volgens de „Manchester Guardian" echter
is het zeer waarsch.nlijk dat de terugkeei
van Krassin te Londen bet begin is van een
belangr.ke wijziging in de verhouding tus-
sch ende beide landen. Het blad zegt dat het
vrijwel een publiek geheim is. dat vele in
vloedrijke vertegenwoordigers van den Brit-
schen handel, industrie en financiën ernstige
aandacht wijden aan de mogelijkheid om de
betrekkingen tusschen Engeland en Rusland
dan vrijwel onmogelijk zijn dit door het
parlement aangenomen te krijgen.
Links verklaart men in het plan van
Poincaré uitsluitend een handigheidje te
zien om zijn wijziging van opinie te be
mantelen. Amerika zal zich van die res
tricties, vorokomend in de preambule,
niets aantrekken, aangezien bij een con
tract slechts de bepalingep gelden waar
omtrent beide partijen het eens zijn. Bo
vendien komt van verschillende kanten
verzet tegen de nieuwe buitenlandsche cre-
dieten of leeningen, waardoor de toestand
op den duur volstrekt niet verbetert en
wordt in verschillende kringen aange
drongen op stabilisatie uit eigen kracht,
die de bekende financier Homberg onlangs
eveneens mogelijk verklaarde. Dit alles
doet denken, dat de aanneming van bet
denkbeeld van Poincaré nog heel wat
moeilijkheden zal meebrengen.
Het compromis met de Hohenzol
lerns geteekend.
Naar verluidt is het nieuwe compromis
tusschen Pruisen en den heer v. Berg ge
teekend onder voorbehoud der goedkeu
ring door den Landdag.
In parlementaire kringen gelooft men.
dat de Landdag het compromis zijn goed
keuring niet zal onthouden. Centrum en
democraten hebben er zich reeds vóór
verklaard, ook aan de instemming van D.
V. P. en Ec. Partij wordt niet getwijfeld,
maar onzeker is de houding der soc.-dem.
De Pruisische minister-president Braun
heeft gisteren in de fractievergadering de
aanvaarding bepleit, maar het blijft moge
lijk, dat de soc.-dem. blanco stemmen. Ook
de D.-nat. zullen vermoedelijk blanco
stemmen.
Het. Seniorenconvent van den Landdag
heeft besloten het compromis-ontwerp op
de agenda van Vrijdag te plaafsen.
Communisten veroordeeld.
Omstreeks 60 bestuursleden der commu
nistische partij in Beieren zijn veroordeeld
tot ieder drie maanden gevangenisstraf
wegens deelneming aan een verboden ver
gadering van het bestuur der afdeeling
Zuid-Beieren der K. P. 8.
Een mijnongeval.
In de mijn „Karl Funke" in Heisingen
werden door het te vroeg ontploffen van
een lading dynamiet een arbeider gedood
en drie arbeiders gewond.
Stresemann in de Commissie voor
Buitenlandsche Zaken-
De Commissie voor buitenlandsche zaken
uit den Rijksdag is gisterenmorgen bijeenge
komen. Besprekingen werden gevoerd over
een bevredigenden grondslag te geven. Zelfs de toetreding van Duitschland tot den Vol
wordt gezegd, dat de aanzienlijke z.g. „In-1 kenbond en over de onderhandelingen die
dustrieele groepvan de Conservatieve Parti) <Je Rijksminister van Buitenlandsche Zaken
in het geheim zicrh tot leden van het kabinet
heeft gewend om er, in verband met de actie
in sommige kringen tegen Rusland, op te wij
zen, dat het in het hoogste belang van den
Britschen handel en industrie is, dat aan den
handel met Engeland geen moeilijkheden in
den weg worden gelegd.
Krachtig optreden tegen de
communistische propaganda
in Frankrijk.
De Fransche regecring schijnt van plan
krachtig te gaan optreden tegen de commu
nistische propaganda, die zich deze maand
zoo doet gelden. Na de circulaire, waarbij de
minister van Binnenlandsche Zaken den pre
fecten opdraagt te zorgen dat vreemdelingen
niet aan politieke manifestaties meedoen,
kwam gisteren het bericht dat een vervolging
wordt ingesteld tegen de „Humanité op
grond van een reeks artikelèn tegen het legei,
die de minister van Oorlog aan het Parijsche
parket heeft doen toekomen. De vervolging
schijnt te zullen berusten op de speciale wets
bepalingen, in 1894 tegen de anarchisten aan
genomen.
Het plan van Poincaré inzake de
regeling der schulden ontmoet
tegenstand.
Het plan van Poincaré om de accoorden
van Washington en Londen te ratificeeren
met een preambule, waarin clausules be
treffende de Duitsche betalingen en de
overdracht opgenomen worden, ontmoet
nogal tegenstnad. Rechts ziet men vooral
de vernedering, die er voor Frankrijk uit
zou voortspruiten als Amerika te kennen
gaf, dat het een dergelijke ratificatie vol
komen nietig acht hetgeen te verwachten
is. Wanneer men Amerikaansche credieten
absoluut noodig had. zou men dan ten slótte
toch nog moeten toegeven, maar het zou
dr. Stresemann te Thoiry gevoerd heeft met
Briand. Behalve minister Stresemann waren
ook de ministers dr. Kulz, dr. Curtius, dr.
Beil en dr. Hlasinde tegenwoordig.
Dr. Stresemann heeft in de commissie een
overzicht gegeven van zijn werkzaamheden
te Genève en van zijn onderhandelingen met
Briand.
De Deensche ontwapeningswet.
In het Deensche I-andsting de eerste Ka
mer, heeft de minister van verdediging Ras
mussen gisteren de ontwapeningswet, reeds
in de vorige zitting door het Folketing aan
genomen, ingediend. De uitgaven worden in
dit wetsontwerp geraamd op 17.627.000 Kro
nen, tegenover een raming voor leger en
vloot van 47.800.000 Kronen in de gisteren
ingediende begrooting.
Het onlwapeningsvraagstuk.
De gemengde commissie der voorbereiden
de ontwapeningscommissie, welke sedert 30
Sept. haar zittingen te Genève houdt, heeft
met algemeene stemmen eenige belangrijke
beslissingen genomen.
In de overtuiging, dat de fabricage van
chemische producten betrekkelijk spoedig
die van gifgassen kan vervangen, acht zij
het niet onmogelijk in het algemeen aan de
productie van gifgassen door de industrie
een einde te maken.
De commissie is voorts van oordeel, dat
de conventie nopens de ontwapening en het
verbod van bepaalde oorlogswapens, welke
onder de auspiciën van den Volkenbond is
uitgewerkt, bepalingen moet bevatten, waar
in een systeem wordt vastgelegd inzake de
vreedzame regeling van internationale ge
schillen, welke kunnen voortvloeien uit de
toepassing of de eventueele overtreding. De
commissie stelt zich een procedure voor,
waarbij elke regeering, welke de conventie
l>eeft geteekend, iet reebt zou hebben aan
den secretaris-generaal alle inlichtingen te
verstrekken, welke h.i. zouden vaststellen,
dat een andere staat, onderteekenaar der
conventie, deze niet uitvoert. De secretaris
generaal zou dan de betrokken regeering
inlichten. Indien de V. B. Raad de slacht
ontvankelijk zou achten, zou hij de kwestie
onderzoeken en de betrokken regeering hoo-
ren, evenals die, welke de klacht indient.
Primo en de artillerie-officieren.
De „Matin" bevat een telegram uit Hen-
daye volgens hetwelk het conflict tusschen
Pripio de Rivera en.de artillerie-officieren
volstrekt nog niet geheel geëindigd is. De
krijgsraden hebben de verdachten zeer ver
schillend behandeld. Tot dusver zijn 80 offi
cieren begonnen de hen opgelegde straffen
te ondergaan; er zijn er 300 bij wijze van
straf naar dorpen overgeplaatst. De kanon
nen werden uit de kazernes gehaaid, gede
monteerd en in het artillerie-park geplaatst.
Aan de soldaten, met de bediening der stuk
ken belast, is 4 maanden verlof gegeven; al
leen de manschappen, belast met bet on
derhoud -der paarden, zijn gebleven.
De bijeenroeping der
Nationale vergadering.
De bijeenroeping der nationale vergade
ring, welke Primo de Rivera tegen het be
gin dezer maand had willen doen geschie
den, is uitgesteld, maar tevens is meege
deeld, dat het nog dit jaar zal gebeuren.
De leiders van verschillende politieke par
tijen hebben, naar men weet, reeds te
kennen gegeven, dat zij deze bijeenroeping
als een schending van de grondwet be
schouwen, Intusschen denken de socialis
ten er anders over. Door een dier para
doxen, welke in Spanje zoo vaak voorko
men, is de eenige partij, die geneigd is om
de vorming der nationale vergadering te
bevorderen, de socialistische partij. De oor
zaak hiervan schijnt te moeten worden ge
zocht in de welwillendhed der autoritei
ten tegenover de arbeidsorganisaties of
althans tegenover de leiders der partij en
ook in het feit, dat, daar er sedert den
staatsgreep geen congres der partij is kun
nen gehouden worden, de leden zich niet
hebben kunnen doen hooren en dus in eigen
boezem een soort dictatuur ondergaan.
De Koning te Madrid terug.
Koning Alfonso is uit zijn zomerverblijf
te San Sebastian te Madrid teruggekeerd.
De Brazilaansche kolen-
voorraden uitgeput.
De staking van de Engelsche mijnwer
kers heeft ernstigen invloed op de Brazi
laansche spoorwegen, welker steenkool-
voorraden nog slechts negen dagen reiken.
Op last van de regeering zijn de diensten
ingekrompen. Het tekort aan steenkolen is
het gevolg van het feit, dat verscheidene
stoomschepen de vaart op Zuid-Amerika
hebben gestaakt en in verhand met het
grooten voordeel op Noord-Amerika zijn
gaan varen.
De burgeroorlog in China.
De tegenover elkaar staande partijen
kwamen overeen een bepaald aantal burgers
toe te staan, Woetsjang te verlaten. Meer
dan tweeduizend zijn vertrokken, waarvan
verscheidene buitenlanders. De uitgeweke
nen verklaren, dat de toestanden in de
stad verschrikkelijk zijn en dat ten gevolge
van uitputting tallooze personen gestorven
zijn.
Volgens te Londen ontvangen nog niet
bevestigde berichten uit Sjanghai, zouden
de Kantonneesche troepen Kioekiang ver
overd hebben. Hierdoor zou de weg naar
Sjanghai voor de Kantonneezen openstaan
CHARLIE CHAPLIN,
De Engelsche bladen melden, dat Charlie
Chaplin voornemens is. filmland den rug
toe te keeren. Bij zijn afscheid zou hij het
leven van Napoleon willen uitbeelden.
Chaplin heeft altijd den wensch gekoesterd
op te treden in films, waarin de artistieke
kant naar voren trad; het publiek wenschte
dit niet en dwong hem tegen zijn wil come,
die te spelen.
DE GEHEIMZINNIGE DOOD EENER
TELEFONISTE.
Dezen zomer werd men herinnert het
zich wellicht nog bij Meaux in een ver
brande hoeveelheid koren het verkoolde
lijk gevonden cener telefoniste. In verband
hiermee werd haar vriend, de bankier
Guvot aangehouden, die verklaarde dat zij
reeds dood was geweest (hij had haar bij
een twist in zijn. auto zonder het te willen
van het leven beroofd, toen hij haar bij het
koren had neergelegd, dat hij vervolgens
in brand had gestoken. Het rapport van
den directeur van het laboratorium voor
toxicologie is thans deze lezing komen be
vestigen. In het bloed van het slachtoffer
werd namelijk geen koolmonozyde gevon
den, wat het geval had moeten geweest zijn
als zij levend verbrand was,
DE TYPHUS-EPIDEMIE.
Gisterenmorgen bedroeg het aantal ty-
phuspatiënten in Hannover 1644; het aan
tal dooden 193.
EEN KASTEEL NAAR AMERIKA.
Men is bezig het kasteel van Courcelles
in Normandië steen voor steen uit elkaar
te nemen; de sternen worden in groote
kisten naar de Vereenigde Staten ver
scheept, waar de kooper, een Amerikaansch
millionnair, voornemens is het op zijn land
goed bij New York weer te laten opbou
wen.
volk haar hoogtepunt heeft bereikt en ee»
strijd om de vrijheid in voorbereiding is,
waarvan het overige Europa niets vermoedt.
De Ukraine zal eindelijk onder leiding ha-
rer beste krachten de kluisters der sla
vernij verbreken. Over deze beweging deelt
het voornoemde 'blad het volgende mede:
Na den dood van Petljuras koos de
Ukrainsche regeering, ingvolge de constitu
tie van 11 November 1920 tot plaatsver
vanger den minister Andrei Lewitzki, Pa
rallel daarmede hebben op den 1 Juli 1926
de vereenigde Kozakkenorganisaties der
Ukrainsche armee en der opstandelingen
een roclamatie aan het volk gericht, waar
in als Helman der Ukrainsche volksrepu
bliek overste Iwan Ostranitza werd uitge
roepen. Deze proclamatie is niet slechts
onderteekend door de leden van de emi
granten, maar tevens door het Ukrainsche
territorium. Tegelijkertijd verscheen een
proclamatie uit Bulgarije, die van de
Ukrainsche Balkanbcwoners afkomstig is en
waarin eveneens dezelfde Hetman Iwan
Ostranlza als Hetman der Ukraine wordt
uitgeroepen. Deze proclamatie is door de
kultureele vereenigingen op den Balkan
onderteekend. Beide proclamaties werden
met groote geestdrift door de Ukrainsche
bevolking en het Ukrainsche leger begroet.
Ostranitza voornoemd schijnt de ziel der
beweging te zijn. Over den persoon van
den Hetman is weinig bekend. Hij heeft zich
als volksleider aan de spits der beweging
gesteld en zijn keuze is een uitvloeisel van
de nationale krachten die bij de breede
massa der Ukraine loskomen.
Hoe Polen tegenover dit alles staat, weet
het blad niet. Een feit schijnt het te zijn,
dat speciaal Engeland en verder ook
streken", en dat ir. J. Lely, directeur van
Gemeentewerken, de functie van advieseur
van dat bedrijf zal bekleeden. -
Het Tweede Kamerlid de heer Van Braam
beek heeft de volgende vragen tot den
minister van Waterstaat gericht:
Is het den minister bekend, dat de uit
voering der dienstregeling door het bestel
lend personeel van het bijpostkantoor „Oost"
te Amsterdam met zooveel bezwaren gepaard
gaat, dat hieruit conflicten zijn voortgeko
men, waarbij verschillende bestellers 't op
hun zenuwen kregen, en een van hen ten
gevolge hiervan op medisch advies voorloo-
pig de deelneming aan den dienst is ont
zegd?
Is het den minister tevens bekend, dat de
bezwaren van het bestellend personeel
voortvloeien aan het tekort aan nachtrust,
het veelvuldig verrichten van drie bestel
lingen per dag in zeer vermoeiende diensten,
bestaande uit drie gedeelten en het daaraan
gepaard gaande groote tijdverlies, dat voort
komt uit het feit, dat het personeel drie
maal per dag moet gaan naar en van het
kantoor of het eindpunt der bestelling?
Is bet verder den minister bekend, dat de
bestellers veelal later met hun bestelling ge
reedkomen, dan op hun dienstregeling is
aangegeven?
Weet ten slotte de minister, dat in de
voorgaande vragen bedoelde bezwaren zich
in gelijke mate in alle groote steden van ons
Duitschland het gewicht van Ostranitza's land voordoen,
actie inzien. In Warschau schijnt men deze Zoo ja, is de minister dan bereid, in reëel
actie niet juist te beoordeelen en nog niet overleg met de bonden van het P. T. T.-
te begrijpen in welke richting de strijd ge- personeel dienstregelingen te ontwerpen,
voerd zal worden die daar wordt voorbe- waarbij deze bezwaren worden opgeheven?
reid. De organisatie des Hetmans is zuiver Is de minister dan tevens bereid, te be-
eene volksbeweging, die er zeer spoedig in vorderen, dat met de bonden van P, T. T.-
geslaagd is alle nationale elementen in
Bulgarije in de Tsiecho-Slowakei op de
Balkan in Roemenië, Wolhynie en in de
Ukraine zelf, in zich te vereenigen. Ook de
beslissende aanhangers van Petljuras zijn
tot Ostranitza overgeloopen. De kortelings
georganiseerde jeugdbonden, ontstaan in dc
jaren 1917 tot 1920, zijn openlijk of in het
geheim aanhangers van den Hetman. Zij
vormen de drijvende kracht der nationale
vrijheidsbH zeging in de Ukraine. Hun hou
ding waarborgt de consolideering der actie.
DE BEVRIJDING DER UKRAINE
De aankondiging eener groote
politieke beweging.
Het in Wolhynie verschijnende blad
..Wschod" publiceert eenc mededeeling
over den aanvang eener gewichtige bewe
ging ter bevrijding der Ukraine uit de han
den der Sowjets. Het verklaart dat de fi
nale der onderwerping van het Ukrainsche
Heden en Zaterdag houdt de Nederland-
sche Vereeniging voor Gemeentehelalngen
te Helder haar jaarvergadering. Op deze
vergadering zal o.m. worden behandeld het
rapport der'daartoe ingestelde commissie
inzake verkoop of erfpacht.
De voordeelen, aan het stelsel van erf
pacht verbonden, zijn volgens het rapport:
a. De waardevermeerdering van de gron
den komt ten bate van de gemeente; b. erf
pacht beperkt de speculatie in bouwterrein,
zonder haar echter uit te sluiten; c. bij erf
pacht kan de gemeente de beschikking over
uitgegeven gronden terugkrijgen; d. gemeen
telijk invloed op het gebruik van de gron
den; e. Het erfpachtsstelsel schept de moge
lijkheid om de grond vrij te sparen; f.
uitgifte in erfpacht komt den weinig kapi
taalkrachtigen bouw tegemoet; g. bij erf
pachtsuitgifte is het mogelijk, den grondprijs
voor volkswoningen te verlagen.
Hiertegenover staan als nadeelen:
a. het erfpachtsstelsel legt te veel kapitaal
vast; b. bij het einde der erfpacht dreigt
verwaarloozing van den opstal; c. erfpachts
uitgifte vereischt en uitgebreide administa-
tie; d. de erfpachter bezit slechts een tijde
lijk en onzeker recht.
De voordeelen van erfpacht zijn voor de
gemeente grooter dan de nadeelen.
Steeds zal men echter in het oog moeten
houden, dat niet elk willekeurig stelsel toe
te passen is, maar dat het stelsel zich zal
moeten aanpassen aan de plaatselijke toe-i
standen
Slechts een leening tegen 6 pCl.
In de gehouden vergadering van den raad
der gemeente Petten deelde de voorzitter
mee, dat de minister van Arbeid, Handel en
Nijverheid uitstel heeft verleend, met het
oog op den toestand der gemeentefinanciën,
van het betalen van het aandeel der ge
meente in het Werkloozenfonds. Van Ged.
Staten was bericht ingekomen, dat de kas
geldleening van 16.000 niet meer geldig is
en voor continueering een nieuw besluit
moet worden genomen. De Nationale Bank-
vereeniging wilde de noodige gelden ver
strekken, doch tegen een rente van 6 pCt.
De raad besloot deze voorwaarde te aan
vaarden. De gemeentebegr.ooting is sluitend
gemaakt door den post plaatselijke inkom
stenbelasting, Daartoe zal echter een hoog
vermenigvuldigingscijfer noodig zijn en wel
2,7. De' raad was van oordeel, dat dit de
draagkracht der ingezetenen te hoven gaat.
Besloten werd een subsidie van Rijk en
Provincie ieder van 1000. te vragen.
Uit zeer goede bron verneemt het Haagsch
Corr. Bureau, dat de directeur en de onder
directeur van dc Haagsch Tamwegmaat-
schappij, de heeren A. W. E, Weyerman en
it- P. M. Montijn, werden benoemd tot resp.
directeur en onderdirecteur van de N. V.
personeel overleg wordt gevoerd over de
sterkte van het personeel, dat met de uit
voering der ontworpen dienstregeling zal
worden belast?
Geen reden tot ongerustheid root den
komenden wintei.
Minister de Geer deelt ten gevolge op
de beantwoording van de vragen van den
heer van Voorst tot Voorst omtrent de vor
deringen bij den wederopbouw van ver
nielde gebouwen in Maas en Waal, de rege
ling van door den watersnood aangerichte
schade en de uitbetaling der vergoeding,
het volgende mede;
De ondergeteekende kan in antwoord
op de gestelde vragen mededeclen, dat de
met betrekking tot het land van Maas en
Waal getroffen maatregelen redelijken
waarborg geven dat de bevolking, wat haar
huisvesting, de stalling van het vee en de
berging van den oogst betreft, den winter
niet met zorg behoeft tegemoet te zien.
Dat bij taxatie der schada en bij de uitbe
taling der schadevergoeding da billijkheid
niet naar behooren zóu zijn in acht geno
men en niet de noodige voortvarendheid
zou zijn betracht, is den ondergeteekende
allerminst gebleken.
Gisteren vergaderde in de oude raadszaal
de oommissie ex art. 131 der Gemeentewet
betreffende de in 1926 voorgenomen grens
wijziging van de gemeenten 's-Gravenhage,
Delft en Wateringen en opheffing van. de
gemeenten Voorburg en Rijswijk, onder
voorzitterschap van den burgemeester, mr.
J. A. N. Patijn.
Na uitvoerige discussie werden de voor
stellen gesplitst in stemming gebracht.
Het voorstel betreffende Voorburg werd
aangenomen met 1310 stemmen; voor
S. D. A. P., V. D., C. P., Dem. Partij en
Vrijheidsbond; tegen A. R., C. H., R- K.,
Midd. Partij en Hen'. Ger. Staatspartij,
Het voorstel betreffende Rijswijk werd
aangenomen met gelijke stemmenverhou
ding.
De minister zegt toe een wijziging te
zullen bevorderen.
Door het Tweede Kamerlid Hermans
waren de volgende schriftelijke vragen ge
steld:
Heeft de minister, volgens zijn toezeg
ging in de vergadering der Tweede Kamer
van 29 Juni 1926 (Handelingen, blz. 1303),
overwogen de billijkheid, dat de herclas
sificatie van sommige gemeenten bij de
jongste herziening van het Bezoldigings
besluit voor in die gemeente wonende
ambtenaren tot gevolg moet hebben een
aan de klasse-verhooging evenredige ver
hooging van werkelijk inkomen?
Zoo ja, is de minister dan bereid mede
te deelen tot welke resultaten die over
weging heeft geleid?
Het antwoordt hierop van minister de
Geer luidt als volgt:
In antwoord op de vragen 1 en 2 moge
het volgende worden medegedeeld:
Gelijk bekend is, werd bij de salaris
herziening 1925 aan den reeds in dienst
zijnden ambtenaar een zeker percentage
van zijn oude wedde (voor gehuwden 90
pet.) gewaarborgd, door het verschil tus
schen de nieuwe lagere wedde en 90 pet,
van de oude hoogere wedde, hem uit te
keeren als een persoonlijke toelage, Het
motief was, dat het eenmaal gevestigde
levenspeil van den ambtenaar niet tc zeer
behoorde te dalen.
Latere wedde-verhoogingen, van wat
soort ook, werden op die persoonlijke
toelage gekort. De toelage moest eerst ten
ZATERDAG 9 OCTOBER.
HILVERSUM 1050 M. 12 uur
Poiitieber. 35 uur Matinee door
het H. _D. O.-orkest 55.30 uur
Fransche les voor beginners 5.30—6
uur Duitsche les voor beginners
67 uur Solisten-concert. Rikus Grin,
viool. Egbert Veen, piano 7 uur Po
iitieber. 78 uur Les in boekhou
den en handelsrekenen door den heer J.
Pelser 8.10 uur Persber, 8.20
uur V. A. R. A.-avond. Wim Wyle,
cello. Lies Teunisse, piano. Nelly Siui-
zer, zang. la. Aria uit „Den JuanMo
zart. b. Aria uit „Figaro", Mozart, c.
Vous dansez Marquise, Lemaire. (Zang
met piancbeg.). 2. Kol Nidrei, Bruch
(cello en piano), 3a. Kindertwaalfuurtje,
Falkland, h. De Daad Adema v. Schel-»
tema. Voordracht door Joh. v. Ruygen.
Pauze. Lezing. Spreker nog niet be
kend. 4a. Elégie. Fauré. b. Scherzo, Dit-
tersdorf-Keisler. c. Guitarre, Moskowski
(piano, cello) 5. Inkt, Ina Boudier Bak
ker. Voordracht door Joh. v. Ruyven.
Aria uit „Messias", Handel. Lied, B.
Zweers. Op den weefstoel, Wierts (zang
met pianobeg.
De spreker van den V. A. R. A.-avond ia
de heer W. v. d. Sluis. Burgemeester van
Goor, over: De stem van het platteland.
DAVENTRY 1600 M. 3.20 uur Con
cert door het Crufts Septet en solisten
(piano, tenor, contra-alt) 5.20 uur
Causerie: A garden chat. 5.35 uur
Kinderuurtje 6.20 uur Muziek door
de radio dansband 6.50 uur Over
het muziekprogram v. d. volgende week
7.20 uur Tijdsein Big Ben, weerber.
nieutws 7.30 uur Lezing: The world's
Youth at play 7.48 uur Muziek
8.00 uur Lezing: The months revieus
8.20 uur Militaire taptoe. Militaire
hand, koor, pijp'ers van d<e Schotsche
garde, de Acton cadetten en de London
repertory players 9.50 uur Sport-
lezing 10.05 uur Sonates van Beet
hoven door M. Cole, piano 10.20 uur
Tijdsein, weerber., nieuws 10.35 uur
Concert door de Westminster-Singers
10.5012.20 uur Dansmuziek van
bet Savoyhotel.
PARIJS „RADIO-PARIJS" 1750 AL
12.502.00 uur Cor.cert door het or
kest Radio-Parijs 8.20 uur Causerid
8.5011.20 uur Galaconccrt, jazz
band en solisten.
KONIGSWUSTERHAUSEN 1300 M.
en BERLUN 504 en 571 M. 7.20 uur
„Das Konzert," klucht in 3 acten van
H. Bahr 9.5011.50 uur Dansmuziek
door het orkest Ette.
BRUSSEL 487 M. en ANTWERPEN 265
M- 5.206.20 uur Concert. Mme.
Huralt, zang 8.209,20 uur Concert
Hr. Morelli, zang 9.3010.20 uur
Dansmuziek.
MUNSTER 410 M. 12.35—1.50 uur
Orkest 3.053.20 uur Kinderver
tellingen 3.354.50 uur Strijkmu»
ziek door orkest 4.505.20 uur
6.206.40 uur Lezing 6.509.20
uur Concert v, d. Mannenzangver.
I. G. Farben-industrie 9.2010.20 uur
Vroolijke plat-Duitsche muziek en lied
10.2010.50 uur Concert.
„Gemengd Tambcdrijf 's-Gravenhage en Om- volle „inverdiend" worden, vóórdat latere
verhoogingen reëel aan den ambtenaar ten
goede kwamen.
De vraag heeft zich hierbij voorgedaan;
le. wat moet er gebeuren met verhoogin
gen ten gevolge van overplaatsing uit een
lager geclassificeerde gemeente naar een
hooge geclassificeerde? 2e, en wat met
verhoogingen ten gevolge van de herclas
sificatie van een gemeente, waarin nsen
wonen blijft?
Moeten ook deze verhoogingen op da
toelage gekort worden?
Het antwoord is uiteenloopend geweest»
In het tweede geval is beslist, dat da
verhooging niet op de toelage gekort moest
worden, wijl het „eenmaal gevestigd levens
peil", dat immers door de persoonlijke
toelage zou worden ontzien, in de duurdere
gemeente hoogere uitgaven vereischt.
In het tweede geval is beslist, dat do
verhooging op één lijn stond met andere
weddeverhoogingen en dus wèl op dc toe
lage gekort moet worden, wijl de herclassi
ficatie der gemeente de feitelijke levens
omstandigheden van den ambtenaar, dia
daar wonen blijft, niet verandert.
In dien zin is het betreffende artikel in
de practijk geïnterpreteerd. Naar aan
ondergeteekende uit den tekst in verband
met de geschiedenis van het artikel ge
bleken is, te recht.
Intusschen is den ondergeteekende
tevens gebleken, dat voor de handhaving
van vorenbedoelde uiteenloopende oplos
sing niet voldoende termen bestaan.
Indien een gemeente in een hoogere
klasse wordt gebracht, moet tenzij vroe
ger een fout is begaan aangenomen
worden, dat dit zijn oorzaak vindt in een
gewijzigden levensstandaard in die ge
meente. Voor het maken van vorenbe
doeld onderscheid bestaat dan uiteraard
geen reden. Zoowel de overplaatsing naar
een hooger geclassificeerde gemeente als
de herclassificatie der gemeente, waarin
men wonen blijft, zijn dan aanduidingen, dat
het eenmaal gevestigd levenspeil hoogera
uitgaven vereischt dan te voren.
Het is om die reden, dat de ondergetee
kende voornemens is, een wijziging van het
betreffende artikel -te bevorderen, waar
door voor de toekomst beide gevallen ge
lijkelijk worden behandeld. De weddever-
hooging ten gevolge van een herclassifica
tie ook van die, welke in het verleden
heeft plaats gehad zal na de aan te'
brengen wijziging dus niet meer van in
vloed zijn op de persoonlijke toelage.
27
Maar waarom hem dan niet de zuivere
volle waarheid zeggen? Waarom hem niet
bekennen, dat hij slecht ingelicht is en dat,
wat er ook in bet dorp gezwetst en gekletst
wordt, zij nog niet verloofd is?
Vreemde tegenspraak!Onoverwinne
lijke tegenzin om hem, die zijn eigen gevoe
lens het zwijgen oplegt, het groote en lieve
geheim van haar jong meisjeshart te open
baren! Zij zal ook zwijgen. De vraag van
Georges zal niet beantwoord worden. Zij zal
een ontwijkend antwoord geven:
Wat zijt ge goed, mijnheer Georges, dat
ge zoo bezorgd voor mijn geluk zijt! Ik ben
er tl dankbaar voor, ik ben er werkelijk door
getroffen, gelooft u het vrij!
Na deze woorden gaan zij heen, ieder
zijns weegs. Zij gaat in gezelschap van de
kinderen naar huis. Hij gaat opnieuw het
kronkelend bergpad op en wandelt tusschen
de grijze rotsen, het geurige heidekruid, de
donkere dennen en de kastanjeboomen met
gouden bladeren voort.
Maa» beiden nemen van deze ontmoeting
iets mede, dat smart veroorzaakt.
Waarom heb ik hem niet alles gezegd?
mompelde Solange treurig.
Ik heb niets vernomen, meer dan ooit
ontmoedigd,
Spijt, wroeging bijna, maakt zijn smart nog
grooter.
Dan ging heel zijn verleden aan zijn geest
voorbij. Hij dacht aan de zaak, die hij op
ziph genomen had en die nu voleind was,
aan het offer dat de kroon op het werk
zette en dat, zooals hij begint te merken,
zijn krachten en zijn moed te boven gaat.
Hij denkt, vooral aan Solange. Tot zich
zelf zegt hij:
Het ware beter, dat ik haar nooit ge
kend had,
Hij roept zich alles, wat hen scheidt, zoo
wel in het verleden als tegenwoordig, in
het geheugen terug.
Bij die herinnering voegt hij drie woorden,
die hij zonder gevaar luide kan zeggen, want
het jonge meisje zelf zou ze niet begrijpien,
al kon zij ze hooren!
Indien zij wist!....
HOOFDSTUK II.
HIJ WIL WETEN.
Wanneer sommige personen tengevolge
van omstandigheden onafhankelijk van hun
wil, ongetrouwd blijven, zonder de roeping
voor het kloosterleven in zich te voelen, zal
het dikwijls voorkomen, dat de Voorzienig-
gezin hebben kunnen stichten
Dit was het geval met juffrouw Octavie.
Niet slechts was zij voor de kinderen van
Emilien een tweede moeder geweest, maar
telkens ook wanneer in het dorp een moei
lijkheid uit den weg moest geruimd worden,
raad gevraagd, steun verkregen of een goed
urerk gedaan, begaf men zich naar haar.
Onlangs nog was Fabien Rabiac komen
raadplegen en hare voorspraak vragen. Van
daag maakte Georges Dubois "t plan haar
zijn twijfel, zijn angst en zijn leed toe te
vertouwen, haar te zeggen: „Stel mij ge
rust."
Toch kende hij haar nauwelijks. Als hij
over de binnenplaats der fabriek ging, had
hij haar enkele keeren opgemerkt. Eiken
Zondag zag hij haar in de kerk, maar slechts
uit de verte, want de plaats van juffrouw
Octavie was dicht bij t altaar, terwijl Geor
ges zich heel bescheiden onderaan achter de
anderen hield. Hij had haar nooit gespro
ken. Hij wist zelfs niet of de oude juffrouw
zijn bestaan kende, of men ooit zijn naam
in hare tegenwoordigheid had uitgesproken.
Welke waren de machtige beweegrede
nen, die hem tot een stap deden besluiten,
die op het eerste gezicht zeer ongewoon
was, terwijl hij nooit lichtzinnig handelde en
al wat hij deed rijpelijk overwoog.
De eerste dezer beweegredenen was dat
de oude juffrouw hij had het van alle
heid hun de gelegenheid bezorgt anderen kanten hooren zeggen Solange innig lief
nuttig te zijn, om daardoor het verdriet te had. Bij geruchte had hij vaag vernomen,
verzachten dat zij hebben, omdat zij geen j het scheen toch wel zeker te zijn, dat juf-
1— L1— l'ii ti fi p ft qirhlPn fi 1 m I 1— .,xJ h n Aein
frouw Octavie vanaf hare jeugd de herin
nering aan 'n verdwenen verloofde trouw
bewaard had. Hij zeide bij zich zelve dat zij,
die geleden had, zou begrijpen dat men zich
ongerust kon maken als men zich afvroeg
of het aanstaande huwelijk het geluk van
Solange zou verzekeren.
Er bleef echter eene groote moeilijkheid
bestaan, nu Georges het plan had gemaakt
om zijne bezorgdheid aan de toegenegen
verwante van het jonge meisje bloot te leg
gen. Op welken titel n.l. zou hij zich aan
dienen? Welke aannemelijke verontschuldi
ging kon hij aanbieden, als men hem onbe
scheidenheid zelfs 't ongepaste van een der
gelijk vedzoek verweet?
Deze moeilijkheid zou wel anderen hebben
teruggehouden. Maar nadat Georges deze
heel kalm had overwogen, had hij ze gering
geacht. Deze bedeesde en nederige beambte,
die gereed was om een familielid te gaan
vragen of dc dochter van zijn patroon liefde
gevoelde voor den jongen man, met wien zij
in hét huwelijk zou treden en of deze liefde
beantwoord werd, was niet bang dat men
hem zou antwoorden: Waarmee bemoeit gij
u? Hij was er niet bang voor, omdat hij
voor altijd heel ver weg zou gaan, als men
hem antwoordde dat dit huwelijk Solange
alle zekerheid bood voor haar geluk. Indien
hij echter in tegendeel zag, dat het jonge
meisje veroordeeld was om een ongelukkig
leven door te brengen bij een echtgenoot,
dien zij niet beminde, dan zou hij, Georges
Dubois, den nederigen stand, waarin hij had
geleefd, vergeten, hij zou Solange zijne lief
de bekennen en zij zou tusschen Fabien en
hem te kiezen hebben.... De kansen tus
schen Fabien en hem stonden niet gelijk.
Was het mogelijk dat men hem de voorkeur
gaf, en niet aafa een rijken jongen man van
eenc achtenswaardige familie, zelfs dan als
men alles wist?
Dat overwoog hij, nadat hij Solange ver
laten had en zijne wandeling voortzette. En
bij bleef bij zijn genomen besluit. Hij ver
haastte zijne schreden en ging vlug den
steenachtigen weg af. Kwam bij de brug,' die
over de rivier lag en kwam langs den groo
ten weg terug naar het dorp.
Waarvoor zou hij wachten? Waarom de
verwezenlijking van zijn plan, dat hij ge
maakt had, en dat in zijnoog noodzakelijk
was, nog langer uitstellen? Het was beter,
dat hij onmiddellijk wist, waaraan hij zich
te houden had.
Hij ontmoette verschillende menschen,
die hem verwonderd bekeken en die, wan
neer hij een eind weg was, over hem be
gonnen tc praten.
Georges bekommerde er zich niet om,
maar bleef haastig door gaan. Het huis van
juffrouw Octavie lag weldra voor hem. Hij
zag den gevel, de kleine venstertjes, het
dak, daf over den muur uitstak en de lage
deur met den bronzen klopper. De deur was
gesloten.
Georges nam den klopper, liet hem val
len en een dof geluid weerklonk. Na enkeie
oogenblikken, ging de deur open. Juffrouw
Octavie stond voor hem. Met een scher
pen blik nam zij den jongen man op.
U verlangt? vroeg zij.
U te spreken, juffrouw, antwoordde hij
met eerbiedige en flinke stem, zonder over
moed, maar ook zonder bedeesdheid.
Nog eens keek zij hem lang aan.... Dan
deed zij dc deur, die op een kier stond,
wijd open.
Zij bracht hem niet in het kleine vertrek
naast de keuken, waar zij de weduwe Ca-
bassus had ontvangen. Zij ging op de breede
steencn trap voor en bracht hem op het
eerste trapportaal, waaraan een uitbouw
was, die op den tuin uitzag. Daar opende zij
een deur en liet hem in een groote zaaj
binnen.
In dit vertrek, dat bijna altijd gesloten
was, liet juffrouw Octavie slechts voorname
bezoekers. Daar had zij korten tijd geleden
Fabien Rabiac ontvangen. Men zou haar
zeker in verlegenheid gebracht hebben als
men haar gevraagd had. waarom zij daar
vandaag den eenvoudige beambte ontving.
(Wordt vervolgd.]
