Radio-Omroep
De Geheimzinnige
weldoener.
De opvolger van generaal v. Seeckt. De Hohenzoller e en de
Prulsiscne Slaat. De reis der Roemeensche Koningin.
GEM. BUITENL. BERICHTEN.
Schaderegeling voor den
watersnood.
Geen opheffing van het
Tiend fonds.
BINNENLANDSCH NIEUWS.
Het. verdrag met België.
Uit de R.K. Staatspartij.
Vrijz. Dem.
Tweede Kamerfractie
Een communistische enquête.
Alkmaars ontzet herdacht.
Bijeenkomst
R.K. Indisck-gasten.
Het Bouwfonds van Binnen-
landsche Zaken en Landbouw
en van O. K. en W.
KERK EN SCHOOL.
LANDBOUW EN VISSCHERIJ
Naar de Missie.
„Electriciteit op de boerderij
Gebruik uw kastanjes!
De bloemkool-campagne
aan den Langendijk.
FEUILLETON.
Het ontslag van v. Seeckt
2ijn opvolger.
Rijkspresident Hindenburg, zich ziin'plich
be vust, heeft dus het ontslag aanvaard van
den chd van den rijksweer,]na diens politieke
fout om den jongen prins Wilhelm (in breede
monarchistische kringen beschouwd als de
eigenlijke candidaat voor den keizerlijken
troon) in de rijksweer te hebben opgenomen
Zonder voor tennis* van den tegenover het
parlement verantwoordelijken minister.
De beslissing, welke de grijze veldmaar
schalk heeft moeten nemen, zal hem onge
twijfeld zwaar zijn gevallen, maar hij heeft
ingezien, dat zij de logische, zij het tragische,
consequentie was van zijn aanvaarding van
het hoogste ambt in den staat en van zijn
eed op de grondwet. De rijkspresident heeft
zijn plicht als zoodanig gedaan en de oude
soldaat heeft afscheid genomen van den be
proefden krijgsmakker.
Zal het incident-v. Seeckt blijven bij diens
verdwijning van het tooneel, of zal men de
personenwisseling gepaard gaan een wijzi
ging in de Duitsche rijksweerpelitiek De
krachtige houding, aangenomen door den
rijksweerminister in deze krachtproef tus-
schen het militaire element en de politiek,
en de daarbij door hem ondervonden steun
van de rijksregeling, wijzen erop, dat men
het oogenblik gekomen achtte vcor een tot
hiertoe en niet verder. Hoe in vele kringen
een voortschrijden door den rijksweerminister
op den ingeslagen weg wordt gewenscht,
blijkt o.a. uit een opmerkelijk artikel van
het „Neue Tag." te Stuttgart opmerkelijk,
omdat dit gematigde blad steeds dr. Gessier
de hand boven het hoofd heeft gehouden en
dezen thans ernstig vermaant door te tasten.
„Gessier, werde hart", roept het den minister
toe en betoogt, dat het incident-v. Sceckt
niet beëindigd mag worden met het ontslag,
slechts van den generaal. Doch gevolgd moet
worden, als het republikeinsche Duitschland
tot leeren in staat is, door een wet (als inder
tijd in Frankrijk) tot volkomen verbod van
het dienen in het leger door leden van het
vroeger regeerende Huis. Terwijl tevens na
de opgedane ervaringen zeer zeer stevige
bezem ter hand genomen moet worden óm
alles uit de Duitsche rijksweer te verwijderen
wat niet past bij den huidigen staat.
„Ook een blad als de „Frankf." Z." pleit
krachtig voor zuivering van de rijksweer in
republikeinsche richting.
Wordt het geval v. Seeckt werkelijk de
aanleiding en het begin tot zulk een wijziging
in de rijksweerpolitiek, dan wordt daarmede
tevens de wind uit de zeilen genomen van
buitenlandsche nationalistische en militaris
tische kringen, die in de buitenlandsche ver
houdingen van Duitschland nog altijd een
rechtvaardiging zoeken voor een voortzetting
van de militaire controle, hetgeen een be
lemmering beteekenen zou van de verdere
ontwikkeling van de nauwelijks geboren toe-
naderings- en verzoeningspolitiek.
Tot opvolger van generaal von Seeckt is
benoemd luitenant-generaal Heye, comman
dant van de eerste divisie te Koningsbergen.
Heye, tot dusver commandant van de le
divisie te Koningsbergen, heeft den naam
in poltiek opzicht sympathie voor de Duit
sche Volkspartij te hebben, zoodat zijn
benoeming de machtspolsitie die Str^se-
mann momenteel inneemt nog zal verster
ken.
De mogelijke terugkeer
des kèizers. Een pro
test van de „Temps".
De „Temps" protesteert uiterst heftig
tegen een mogelijke terugkeer van ex-keizer
Wilhelm waarin de overeenkomst tusschen
de Hohenzollerns en den Pruisischen staat
voorziet. Duitschland was al onvoorzichtig,
schrijft het blad, om den kroonprins te laten
teruggaan, zooals uit tal van incidenten is
gebleken. Maar ditzelfde toe te- staan aan
den verantwoordelijken bewerker van den
oorlog, aan den vorst, die in strijd met den
elementairsten plicht gevlucht is voor het
debacle, waartoe hij zijn volk had gedreven,
zou een fout zijn tegen de republiek, waar
van de gevolgen zich weldra zouden doen
gevoelen. De politiek van ontspanning en
toenadering mag niet het voorwendsel wor
den tot een soort moreele rehabilitatie der
Hohenzollers. Want zoo men dl onder
bepaalde voorwaarden kan denken over een
verzoening van het Duitsche volk, dat voort
aan naar den vrede is georiënteerd, de geci
viliseerde wereld zal nooit een verzoening
toelaten met den van zijn macht vervallen
keizer, wiens misdadig gebaar Europa met
ruïnes en stapels dooden heeft overdekt.
Liet men toe dat de keizer, als ware bij een
vreedzaam burger, zitting nam aan den
haard der Duitsche republiek, dan zou dit
de dubbelhartigheid van Duitschland zóó
schaamteloos blootleggen dat het vertrou
wen, hetwelk men hebben kan in de moge
lijke generaties van het rijk door de demo
cratie en den republikeinschen geest, er
definitief door zou worden ondermijnd.
De Fransch-Duitsche
onderhandelingen.
Blijkens een Havas-telegram beveelt de
Jouvenel bij een bespreking der mogelijkheid
om de Fransch-Duitsche onderhandelingen
op een anderen grondslag te voeren dan dien
van de ontruiming van het Saargebied en
Rijnland in tuil voor de mobilisaties der obli
gaties op grond van het plan-Dawes, waar
tegen Amerika bezwaar schijnt te hebben,
de vervanging der westelijke waarborgen
door oostelijke aan. In het bijzonder denkt
hij daarbij aan Duitsch-Poolsche economi
sch e overeenstemming en aan verbintenissen
van Duitschland ten aapzien van Oostenrijk,
waardoor waarborgen voor de algemeene
veiligheid worden geschapen overeenkomend
met die welke Frankrijk in het Westen moest
treffen. Hij besluit met te zeggen dat de
veiligheid thans niet meer aan den Rijn ge
legen is maar dat zij berust op de veiligheid
van Polen en op Oostenrijk, welks toestand
onzeker is. Het is duidelijk, dat waar Europa
Zijn tolgrenzen vergroot, terwijl Amerika
juist naar standaardiseering streeft, een op
zettelijke wijziging der politieke grenzen tot
een ramp moeten leiden. Wij zullen ons af-
zonderbjk tot den ondergang doemen of ons
gezam.TOhjk redden. Als wij concessies doen
aan Duitschland, moet dit laatste op zijn
beurt concessies doen aan Europa.
DE TYPHUSEPIDEMIE.
Volgens een Wolffbericht bedraagt het
aantal typhusgevallen te Hannover heden
morgen 1631; het aantal gestorvenen is 200
EEN ONDERHOUD MET DE
KONINGIN VAN ROEMENIE.
Robert de Fiers, lid der Académie Fran-
<paise en „directeur littéraire" van de „Fi
garo," is er binnen een kort tijdsbestek in
geslaagd twee vorstelijke personen te inter
viewen. Eenige maanden geleden had bij
een onderhoud met Koning Alfons van
Spanje; thans heeft hij een gesprek gehad
met Koningin Maria van Roemenië, die op
haar doorreis naar de Ver. Staten in Parijs
vertoeft.
Na een uitvoerige inleiding, waarin Ro
bert de Fiers verzekert, dat de Koningin-
niets van haar charme heeft verloren nu zij
heur haartooi aan de mode opgeofferd heeft,
en in herinnering brengt'haar toewijding en
heldhaftig gedrag in de donkere oorlogsda
gen, vertelt hij van het korte onderhoud,
hetwelk hij met de vorstin heeft gehad tij
dens de entr'acte in een der Parijsche the
aters.
Reizen, zoo zeide de koningin, is voor mij
steeds een heerlijk, weergaloos genoegen.
Ofschoon ik Angel-Saksisch ben, ben ik nog
nooit in New York geweest. Het komt mij
voor dat ik het machtige land zal weten te
begrijpen. Ik zal er niet aan politiek doen.
Ik doe nooit aan politiek, daar houd ik, niet
van. Ik aanbid Roemenië en ik zal het die
nen tot het uiterste mijner krachten. Wan
neer dat aan-politiek-doen is, dan houd ik
van de politiek. Zeker zal ik, door mij aller
eerst naar het Witte Huis te begeven, aan
de vriendelijke uitnoodiging van president
Coolidge beantwoorden. Doch ik schep et-
behagen in om mij ook als de gast van het
geheele Amerikaansche volk te beschouwen,
van de meest illustere tot de bescheidenste
zijner burgers, van Ford tot zijn laagste
meesterknecht. Ik verheug mij er op de
groote steden der filmkunst te ldferen kennen,
Los Angelos en Hollywood. Douglas Fair
banks en Mary Pickford hebben mij beloofd
alle dessous te laten zien van deze jonge en
reeds geweldige industrie, welke bijna een
.kunst is.
Op een vraag of het waar is dat zij zelf
in een film zal optreden, nl. als Koningin in
Tolstoi's „Opstanding," zeide Koningin
Maria: 't Is een vrij komiek denkbeeld, maar
helaas onjuist. In elk geval zou ik een andere
rol hebben gekozen. Het spelen van een
koningin voor de film zou mij niet geamuseerd
hebben 1
Ten slotte verklaarde de Koningin 'at
Roemenië den laatsten tijd herhaaldelij.
onderwerp van onjuiste berichten is geweest:
pessimistische berichten omtrent den ge
zondheidstoestand van den Koning, die zich
in goeden welstand bevindt, en het z.g.
aftreden van haar jongsten zoon, prins Nico-
lags, als regent, iets wat geheel onjuist is, daar
prins Nicolaas geenszins regent^maar alleen
lid van het regentschap is. De Koningin
zal in Amerika trachten de zaken recht te
zetten, maar tevens verzekeren dat het oude
Europa in geenen deele zoo vervallen is als
men wel zegt en dat het nog genoeg van zijn
stralende intelligentie, wil en ideaal over
heeft om zijn roeping in de wereld voort te
zetten.
PRINS ASTRID WORDT
KATHOLIEK.
Uit Brussel wordt gemeldt dat de inzege
ning van het huwelijk tusschen den kroon
prins en prinses Astrid op 10 November in
de Sinte Gudalakerk te Brussel zal plaats
hebben. Het feit, dat de religieuze plechtig
heid in de Brusselsche hoofdkerk plaats
heeft, wijst er op, dat prinses Astrid zich
intusschen tot den Katholieken godsdienst
zal bekeeren. Men verwacht, dat zij van
haar bekeering zal doen blijken, zoodra zij
den Belgischen bodem betreedt.
DE OPVOLGER VAN DEN STAATS
SECRETARIS MEISTER.
Dr. Wilh. Abegg, de nieuwe staatssecre
taris in het Pruisische ministerie van Boin-
nenlandsche Zaken, heeft zich vooral ver
dienstelijk gemaakt door de inrichting der
politie-organisatie volgens voorschriften van
het vredesverdrag te voltooien.
EEN ENTOMOLOOG-BOEKENDIEF.
Weer trekt een proces de aandacht en wel
ditmaal de vervolging van een onderwijzer
die in den loop van de vele jaren ongeveer
500 boekwerken en 20.000 insecten uit ver
schillende openbare zoölogische verzamelin
gen te Berlijn heeft gestolen. Deze onderwij
zer, Schmacher genaamd, staat bekend als
een knap entomoloog en had daardoor toe
gang tot alle verzamelingen. Vooral heeft
hij zich naam gemaakt door zijn belangrijke
studie over de wandluis.
EEN MIJNONTPLOFFÏNG.
Aan de bladen wordt uit Kaapstad gemeld,
dat Vrijdag een ontploffing plaats had in een
mijn te Dundee (Natal). Men gelooft, dat
vier blanke mijnwerkers gewond zijn en 116
inheemsche mijnwerkers gedood. De mijn
is volkomen vernield. De arbeiders zijn be
dolven. Ten gevolge van de aanwezigheid
van gas, was het tot nog toe niet mogelijk
hulp te verleenen.
Het gedurende den geheelen nacht voort
gezette reddingswerk leidde tot het ophalen
van de lijken van elf inboorlingen. De vlam
men en rook waren op twee mijlen afstand te
zien.
De redders zijn thans op diepere lagen aan
het zoeken, waar 150 inboorlingen en vier
Europeanen bedolven werden.
EEN INCIDENT IN DEN STADS
SCHOUWBURG TE KOPENHAGEN.
Toen Vrijdagavond in den koninklijken
stadsschouwburg te Kopenhagen de eere-
voorsteiling naar aanleiding van het bezoek
van den Finschen president zou beginnen,
werden op de galerij door eenige jongelieden
kreten geuit tegen Finland gericht. De voor
stelling kon evenwel zonder stoornis plaats
hebben. De politie verrichtte zes aanhou
dingen.
SNEL RECHT.
Twee procedeerenden kwamen Vrijdag
te Bath, toen zij in de corridors van het ge
rechtsgebouw wachtten tot zij opgeroepen
zouden worden om te worden verhoord in
een zaak, die over een bedrag van acht shilling
liep, tot een handgemeen. De aanvaller, een
oud-politie-agent, werd onverwijld voor den
magistraat gebracht in een aangrenzende hêr*"voorschot, "sinTs" 1908 aan het fonds
worden aanvaard en zouden de verant
woordelijkheid voor de verwerping niet wil
len dragen".
Bezwaren uit anti-revolutionnairen kring.
Een twintigtal vooraanstaande Rotter-
damsche leden van de anti-revoluti innaire
partij, uit alle maatschappelijke standen,
hebben, volgens de Msb., een dringend
beroep gedaan op de anti-revolutionnaire
leden der Stalen-Generaal om er toe te
willen medewerken, dat het verdrag in rijn
tegenwoordigen vorm niet wordt aangeno
men.
„Waren wellicht ten aanzien der Schel-
deregeling ter wille van de goede nabuur
schap concessies te noen, althans aan de
in de praktijk gebleken zuivere scheep-
vaartbehoe'ten van Antwerpen, een on
overkomelijk economisch bezwaar aldus
de requestranten schuilt in het rij bet
Verdrag toegezegde Antwerpen— -Moercliik-
kanaal. Dit brengt een direct tastbare in
breuk op onze nationale welvaart. In des
kundige handelskringen bestaat hierom
trent geen twijfel.
Het gaat niet om Rotterdam a'leen, doch
het gaat om de positie, die de Voorzienig
heid door natuur en historie aan ons land,
aan de uitmondingen van de groote ri
vieren, heeft gewezen, waardoor ons land
een havenland bij uitnemendheid is ge
worden. dus om een bij uitstek nationaal
belang.
Bovendien moet er sterk de aandacht op
worden gevestigd, dat in aansluiting aan de
havenbedrijven zich de laatste iaren in ons
land een belangrijke industrie, ook rret veel
export, heeft ontwikkeld en deze van de
aanneming van het Verdrag een sterken
terugslag zal ondervinden. Niet minder zal
dit het geval zijn met onze aloude bin
nenscheepvaart.
Gelijk België andere natuurlijke voor
rechten heeft en behoudt, is het ons rechl
Blauw bij het Vlctoriabeeld een feestrede
uit. Daarna werd een krans aan het
Victoriabeeld gehecht, waarna de redenaar
de beteekenis van het Oranjehuis voor ons
volk belichtte. Op zijn verzoek werd de
plechtigheid besloten met het zingen van het
„Wilhelmus."
Vari 134 tot 3 uur .werden er in de Hard
draverslaan windhondenrennen gehouden,
waarvoor zeer groote belangstelling was,
evenals voor den wedstrijd op vierwielige
wegschaatsea, die van 4 tot 6 uur in de
LanSestraat plaats vond. In dezen wedstrijd
kampten 17 deelnemers, w.o. de Noord-
Hollandsche schaatskampioen Willem Kos.
Dat voor dezen wedstrijd de Langestraat
slechts toegankelijk was voor betalenden,
veroorzaakte nogal eenjgc onstemming, ook
onder verschillende in die straat wonende
winkeliers.
Zaterdagavond werd in de Groote Kerk
een kerkconcert gegeven door Willem
Hespe's a Cappcllakoor „Crescendo" uit
Amsterdam, waarbij mej, Jeanne Bacilek,
coloratuu.rzangcres te Amsterdam, en de
heeren Joh. v. d. Meer, cellist te Amster
dam, en W. H. Slinger, organist te Alkmaar,
hun medewerking verleenden.
In de Harmenie gaf de Kon. Rederijkers
kamer „Bilderdijk" het blijspel „Hanenge
vecht". In 't Gulden Vlies trad eer variéfê-
gezelsc.hap or>, terwijl op het Hofplein door
het Stedelijk Muziekkorps geconcerteerd
werd.
Uit de buitengemeenten waren duizenden
voor de feestelijkheden naar de stad ge
komen.
De minister van Financiën heeft thans ter
griffie van de Tweede Kamer een uittreksel
doen neerleggen uit een rapport van het
Watersnoodcomité-Nijmegen, welk comité
j i w divróiiuuucuiiiiiC"i w 1.1 tv cuuiiio
en onzfe plicht op te komen e e" schadevergoeding, in zake huisraad, ge-
voorrechte plaats, die ons land op het
havengebied bekleedt.
Ingediend is een wetsontwerp tot vast
stelling van de begrooting van uitgaven van
het Fonds voor de uitvoering van de Tien-
dewet 1937 voor het dienstjaar 1927.
Na de terugbetaling over 1925 door het
Tiendfonds aan *s Rijks middelen bedraagt
rechtbank en tot een maand dwangarbeid
veroordeeld.
Zelden is een zaak wel sneller berecht.
DE OPPOSITIE EN DE PARTIJ
DISCIPLINE IN RUSLAND.
Het politieke bureau der communistische
parrtij te Moskou heeft, naar' aanleiding van
de schending der partij-discipline door de
meest vooraanstaande leden der oppositie
door pogingen om een nieuwe bespreking te
forceeren om tegen de partijbesluiten in te
gaan, besloten aan de volgende algemeene
vergadering van het bestuur der centrale
controle-commissie de quaestie voor te
leggen van het opleggen van de vereischte
partij-sancties aan Trotsky, Zinowjew en
Platakow.
In een resolutie spreekt het politieke
bureau zijn bijzondere voldoening uit over
het feit, dat de communistische arbeiders
van Leningrad eenparig hebben getoond niet
van Zinojew gediend te zijn.
DE BELASTINGEN TE KANTON.
Uit Peking wordt aan de „Times" geseind
De regeering te kanton heeft de buitenland
sche consuls er van in kennis gesteld, en
dezen op hun beurt hun legaties, dat van 11
October af extra belastingen zullen worden
geheven (op ingevoerde en uitgevoerde goede
ren. Red.). Het diplomatieke corps heeft
gedurende de twee laatste dagen de quaestie
in een geheime bijeenkomst besproken, en
men neemt aan dat de gezanten hun regeerin
gen van den stand van zaken volledig op
de hoogte hebben gebrachtdoch.de belang
hebbende regeeringen blijken geheel onvoor
bereid om de crisis onder de oogen te zien.
De Amerikaansche regeering blijft vast
houden aan haar stereotiepe politiek van
afzijdigheid tegenover de gebeurtenissen van
den laatsten tijd. De Japansche regeering,
wier belangen het grootst zijn, aarzelt uit
vrees voor het verlies van de welwillendheid
der Chineezen, welke zij ijverig hebben aan
gekweekt, in scherpe tegenstelling tot hun
houding v ti 1915 (toen zij, bevrijd van het
toezicht der groote mogendheden, die hun
handen vol hadden in Europa, de Chineesche
regeering tot een reeks concessies dwongen.
Red.). De Britsche regeering die een eeuw
lang de kastanjes voor anderen uit het vuur
heeft gehaald, is het moe, de leiding te ne
men en een actie te fiskeeren, die onordelijke
boycotts en een onberedeneerde ontstem
ming tegen de Britten uitlokt.
De regeeringscourant van Kanton maakt
bekend dat de tegen Groot-Britannië gerichte
algemeene staking 10 October definitief
zal worden opgeheven. De zeeverbindingen
met Hongkong zullen van dien datum af vol
komen vrij zijn, terwijl er geen stakingsposten
meer zullen optreden.
Het standpunt van de „Standaard".
De anti-rev. „Standaard" komt na een
zestal artikelen te hebben gewijd aan het
Verdrag NederlandBelgië, tot de voU
gende conclusie:
„Wij meenen dat het verdrag, in het
licht van de belangen van ons land, kan
verstrekt, per saldo rond 13.000,000. Re
kent 'men over 1927 op eene teruggave door
het fonds van naar raming 535.000 dan zal
aan rente over het aldus verminderde voor
schot rond 43S.OOO noodig zijn.
Uit een als bijdrage bij de Memorie ge-
voegden raraingsstaat van uitgaven en ont
vangsten, blijkt, dat in verband met de
raming der overige posten voor terugbe
taling door het fonds over 1927 kan wor
den uitgterokken een jom van 533.000.
Aan inkomsten van het fonds is geraamd
een bedrag aan tiendrechten van 970.000,
.verband houdende met de verkregen uit
komsten. i j
Ir gevolge zijne toezegging, gedaan tn de
vergadering van'de Tweede Kamer van 23
Maart 1926 heelt de Minister overwogen
of er aanleiding bestaat de opheffing van
het Tiendfonds te bevorderen.
Het is hem voorgekomen, dat daarvoor
geen voldoende grond is aan te voeren.
Samenstelling Partijraad,
De R.-K, Hoogleer ar en aan openbare uni
versiteiten en hoogescholen in Nederland
hebben als adviseerend lid in den R.-K.
Partijraad, aangewezen, prof. mr. Ph. Klein
tjes, hoogleeraar aan de gemeentelijke
universiteit te Amsterdam.
De Vrijzinnig-Democratische Tweede
Kamerfractie heeft naar „de Vrijz. Demo
craat" meldt, voor den duur der op Dins
dag 21 September aangevangen zitting her
benoemd tot voorzitter den heer Mr. H. P.
Marchant en tot secretaris mevrouw Mr.
B. BakkerNort.
De heer L. L. H. de Visser, heeft aan den
Minister van Koloniën gevraagd volledige
opgave van de ingestelde vervolgingen, en
uitgesproken veroordeelingen, die plaats
vonden op grond van de artikelen 155 en
156, alsmede van de later ingevoegde arti
kelen 161 bis, 153 bis en 153 ter, van het
Wetboek van Strafrecht, gedurende de land
voogdij van den afgetreden Gouverneur-
Generaal Fock. Voorts van de gevallen van
preventieve hechtenis wegens stakings-of
politieke delicten; van in- en externeering
om politieke redenen; van gegeven ontslag
aan civiele en militaire landsdienaren voor
politieke vergrijpen, een en ander zoo
mogelijk vóór de a.s. behandeling van de
koloniale begrooting aan de Kamer te ver
strekken.
De 8-October-vereeniging te Alkmaar,
vierde Vrijdag j.l,, het ontzet van Alkmaar,
in 1573, op de wijze, als jaarlijks gebruike
lijk is.
De dag ving aan met een reveille van 550
kinderen., die den burgemeester een aubade
brachten. In den tuin van den burgemeester
werden zij op chocolade onthaald. Van 93a
tot 11 uur werd er voor kinderen een
bloemencorso gehouden, dat zich in een
groote belangstelling van de zijde van het
publiek mocht verheugen.
Om 12 uur sprak de majoor b. d. A. H. P.
wassen, vee, enz. in elk afzonderlijk geval
vaststelt.
Bedoeld stuk behelst een uitvoerige weer-
legging van de in het adres van P. A. van
de Pol en anderen geuitte grieven. Den minis
ter is de overtuiging toegedaan, dat bij de
vaststelling der schadevergoedingen een
aangelegenheid, waarbij in ruime mate wordt
gebruik gemaakt van de voorlichting van
deskundigen en vertrouwensmenschen in de
betrokken streken de eisch der billijk
heid in voldoende mate wordt betracht.
Men verzoekt ons te willen mededeelen.
dat de eerstvolgende bijeenkomst van R.-K.
Indischgasten en oud-Indisch gasten zal
plaats hebben op Woensdag 13 October a.s.,
te Den Haag, in „Huize Voorbout", aan bet
Lange Voorhout No. 19, des avonds om 8
r.re. Zij, die zich binnenkort in ïndië gaan
vestigen en deze bijeenkomst willen bijwo
nen, kunnen zich in verbinding stellen met
„Het Katholiek Indisch Bureau" der Indi
sche Missievereeniging, De Carpentierstraat
No, 153, Den Haag.
Een wetsontwerp tot opheffing.
Bij de Tweede Kamer is thans inge
diend een wetsontwerp tot opheffing van
het Bouwfonds voor de departementen
van Binncnlandsche Zaken en Landbouw
en van Onderwijs Kunsten en Wetenschap
pen.
In <*e Memorie van Toelichting wojdt
er aan herinnerd, dal het fonds in 1924
werd gesticht, omdat het destijds niet mo.
gelijk was voor de aanvulling van de in
richting der universiteiten en andere on
der het departement van Binnenlandsche
Zaken ressortegrende takken van dienst
den gewonen dienst meer te belasten.
Verondersteld werd daarbij, dat er in de
eerste tien jaren elk jaar 1.800.000 aan
nieuwe gebouwen zou worden besteed. In
de practijk is de zaak echter geheel anders
gegaan. Van 1915 tot en met 1923 bedroeg
bet totaal der uitgaven rond 39.500.000,
waarvan slechts rond 14.000.000 werd ge
dekt door de bijdragen jaarlijks op de
begrooting er voor uitgetrokken. Het voor
schot uit 's Rijks kas beliep derhalve rond
25.500.000.
Zou het bovenstaande reeds de gevolg
trekking kunnen wettigen, dat het voort
bestaan van het bouwfonds uit een finan
cieel oogpunt geenszins zonder bedenking
is te achten, de wenscheüjkheid hiertoe
wordt nog versterkt door de omstandig
heid, dat sedert de centralisatie van den
Rijksgebouwo^j^nst een veel verbeterde
arbeidsverdeeling is verkregen.
Als gevolg van de voorgestelde opheffing
zal worden teruggkeerd tot het voorheen
geldende stelsel, dat. alle uitgaven voor den
hier bedoelden bouw, te beginnen met 1927,
ten laste van den gewonen dienst worden
gebracht.
DINSDAG 12 OCTOBER.
HILVERSUM, 1050 M. 12.00 Politieber.
5.006.00 Vooravondconcert door het
H.D.O.-orkest. 6.006.30 Lezing over
Ango'akonijnen. 6.307.00 H.D.O.-orkest.
7.30 Engelsche les (vervolgcursus). 7.30—
8.00 Engelsche conversatieles. 8.10 Poli
tieber. 8.15 R.K. Radio-omroep. (Persber.
om pl.m. 10.00). Het K.R.O.-kwartet. Mej.
Mia Tibbe piano; Mej. Louise Wijngaarden
alt-viool; Henri Tibbe, viool; Jan Wa-
gemaker, cello; Mej. Marie Moeton, alt.
Spreker: de heer J. H. Grundmeyer te
Zeist. 1. Pianoquartet A. gr. op. 30,
Chausson (kwartet). 2. Lezing door den
heer J. IT. Grunmeyer, over: De social*
beteekenis van de instellingen der Ka
tholieke Arbeidsbeweging. 3. Arioso,
Handel, zang; 4a. Siciliano, Locatelli; b.
Rondo, Boccherini; c. Elegie, Faure, cello;
5a,0, wage nicht mit min zu scherzen,
Wolf; b, Gesang Weyla's, Wolf; c. Der
Freund, Wolf, zang; 6a. Un poco triste.
Luk, alt-viool; 7. Oud-Hollandsche lieda
ren, bew. van W, Pyper. a. Herders
knaap; b. Daar 'staat een klooster in
Oostenrijk; c. Die mey playsant willen wi
planten, zang.
DAVENTRY, 1600 M. 11.20—1.20 Con
cert door de London radio dansband en
solisten (tenor, fluit, humorist). 1.20—
2,20 Orgelconcert van de St. Lawrence
Jewry, 3.20 Lezing; Elementary music
and musical appreciation. 4.20 Tijdsein,
causerie. 4.35 Muziek van het Marble
Arch Pavilion. 5.35 Kinderuurtje.
6.20 Dansmuziek door de London ra-
dio-dansband. 7.20 Tijdsein Big Ben,
weerber,, nieuws. 7.30 Fransche lezing:
Lettres de mon moulin. 7.48 Muziek.
8 uur Lezing: The national council of
women. 8.20 Programma, opgesteld
door een „Man in the Street". Bij wijze
van proef stelt de B. B. C. outsiders in
de gelegenheid volgens hun opvatting een
programma samen te stellen. 9.50 Le
zing: Music and the ordinary listener.
10.05 Sonate op. 53 van Beethoven. M«
Cole, piano. 10.20 Tijdsein, weerber.;
nieuws. 10.35 Liederen van R. Vaug-
han Williams door C. Smit. 10.50—
12.20 Dansmuziek van hotel Cecil.
PARIJS „RADIO-PARIS", 1750 M. 12.50
2.10 Concert door het orkest Radio-
Paris. 5.055.55 Concert. Mme. Joly,
viool; L. Radisse, cello; M. Camot, piano.
8.5010.30 Concert, orkest en zang.
KONINGSWUSTERHAUSEN, 1300 M. e#
BERLIJN, 504 en 571 M. 7.20 „Adrien-
ne", operette in 3 acten van W. Goetze,
Speelt in 1726-27.
BRUSSEL, 487 M. en ANTWERPEN, 265
M. 5.206.20 Orkestconcert. 8.20
Concert. Mme. Decor, zang. 8.509
uur Lezing: Le Siège et la Chute d'An-
vers. 9.1010.20 Concert door orkest.
.MUNSTER, 410 M. 12.50—1.50 Volkscon
cert door het Beethovenkwartet. 3.20
4.20 Declamaties. 4.50—5.50 Decla
maties, duetten. 66.20, 6.407.20,
7.207.50 Lezingen. 7.50 Symphonie»
concert. Orkest en D. Fuchs-Maas^,
viool, 9.40 Nieuwsber.
meijer, uit Langeveen, 2e maal en JodL
Steengraver, uit Grathem (L.) le maal.
De WelEerw. Pater W. v. Wijngaarden,
die benoemd is voor de Missie van Ned.
N.-Guinea, zal eveneens over eenige wekea
de reis aanvaarden.
Zondag 10 October zijn vanuit het Missie
huis te Tilburg vertrokken, om te Genua
scheep te gaan naar de Missie van de Phi-
lippijnen, de WelEerw. Paters; J. Jansen,
uit Gestel,2e maal en R. van Es, uit Am
sterdam, le maal en de Eerw, Broeders P.
v. Loon, uit Oirschot, 2e maal, Ger. Nieuw-
In de Engelsche vakbladen wordt gemeld,
dat de Californische fruitteelers den laatsten
tijd electriciteit gebruiken om hun sinaas
appelen en citroenen de gewenschte mooie
kleur te doen krijgen. Zij maken daarbij
gebruik van speciale electrische verwarmen
(niet-glceiende lichamen van 400 a 600 watt.),
voor dit doel ontworpen door hetAmeri-
kaasche departement van Landbouw.
Aftreksel er van doodt bladluizen.
De kastanjes vallen thans van de boomefl.
Het verdient aanbeveling, er een aantal te ver
zamelen en er een aftreksel van te maken, om
de bladluizen te dooden. Zij zijn n.l. rijk aan
saponine en de proeven er mede genomen,
waren een succes. Het aftreksel van een enke
le stukgewreven kastanje op een liter water,
doodt de luizen reeds. Een Asparagus plu-
mosus in een plantenkas, behebt met blad
luizen, werd met de kastanje-thee bespoten
en de luizen bezweken onmiddellijk.
Van Langendijk wordt-'gemeld, dat men
daar in de campagne der reuzenbloemkool
zit. Honderden akkers zijn met deze bloem
kool beplant. De teelt is echter dermate
mislukt, dat nauwelijks een tiende deel der
planten een bloemkool, oplevert, meer
malen is de teelt der bloemkool tegengeval
len, doch zoo erg als dezen herfst met d«.
reuzen is het nooit geweest. Het loopt den
Langendijker tuinbouw wel tegen 1
29
Er waren ook nog anderen, die hierdoor
werden aangetrokken, want toen ik besloten
had mij hier te verschuilen, had ik hulp
noodig en natuurlijk van vrienden, waarop
ik absoluut kon rekenen, en die tevens door
het vreemde van de onderneming bekoord
werden. U kent ze beiden, ten minste van
naam. De eene, mijn kassier, luistert naar
den naam van Henri Galibert, de andere
heeft mij door in dienst te treden, vele en
nuttige inlichtingen bezorgd, zijn naam is
Firmin Alard.
De opziener van Fourasson? riep juf
frouw Octavie uit.
Jawel. Wij zijn oude schoolkameraden;
hij is de zoon van een multimillionair van de
vijfde Avenue, de oudste van tien kinderen.
Zijn eigenlijke naam is John Forsythe. Hij
heeft er veel pleizier van gehad, dat hij door
den ouden Fourasson als jachtopziener werd
aangenomen en z°° den ouden vrek kon
beetnemen. Hij was het die s nachts twee
schapen en drie geiten bij Servin van Mas-
Tebon heeft gebracht, een mooien muil
ezel in den stal van Mayras, en een koe in
den stal van de weduwe Cabassus bezorgd
heeft. Hij heeft ongemerkt een biljet van
vijfhonderd francs cue de arme vrouw te
kort kwam, in hare beurs gestoken,
En Claudi'- Fourasson heeft gemeend,
dat ik dat gele gegeven had, zeide juf-
Jfouw Octavie lachend; dat heeft in niet
geringe mate bijgedragen om de dwaze
legende te verspreiden dat ik degene was, j
die al deze verborgen weldaden bewees, j
Wij hebben ook ons best gedaan deze
legende té verspreiden. Dat kon U, juf
frouw, geen nadeel berokken en het paste
uitstekend in onze plannen; kunt u ons
vergeven?
Heel gaarne, want ik heb een beetje
schuld. Mijn taai optimisme en mijn geheim
zinnige manieren deden mij, oude vrouw,
gemakkelijk voor een oude tooverheks
doorgaan. Maar ik vergeef u van ganscher
harte daartoe te hebben bijgedragen, vooral
als gij mij zegt wie Galibert is.
Galibert is ook een Amerikaan van
zeer goede familie. Hij heet Dickson. Hij
woont te Parijs en werd door Forsythe,
alias Alard, gewaarschuwd, om de ver.
schillende sommen te bezorgen, als ik het
noodig oordeelde.
Maar mijn beste kind, vroeg juffrouw
Octavie, ge hebt reeds zoo veel belangrijke
sommen uitgegeven en zijt ge nog niet uit
geput?
Heelemaal, bekende Georges met de groot
ste kalmte. Het fortuin van mijn vader was
niet bijzonder groot voor een Amerikaan,
het mijne evenmin. De terugbetalingen, die
ik-op deze geheimzinnige -wijze aan degenen,
die door mijn vader benadeeld waren, ge
daan heb, hebben het grootste gedeelte op
geslokt. Toch ben ik nog verder gegaan om
mij het genoegen te verschaffen, onbekende
aan ongelukkige menschen diensten te be
wijzen. Ik was niets schuldig aan de ouders
van den kleinen Trelys, noch aan den
pastoor voor het herstel der kerk.
En aan Pagés? vroeg de oude juffrouw
met de grootste nieuwsgierigheid. Want dat
w voor haar van het grootste belang.
eorges was gedurende het heele gesprek
vertrouwelijk en openhartig, op het einde
zelfs opgeruimd geweest en had laten mer
ken, dat hij er werkelijk genoegen in had
gehad, niet slechts alles te kunnen terug
geven, maar nog zooveel milddadigheid te
kunnen uitoefenen, die hem hem door zijn
edelmoedig hart werd ingegeven.
De laatste vraag van juffrouw Octavie
bracht een emstigen, bijna smartelijken trek
op zijn gelaat en de oude juffrouw was er
door getroffen.
Vergeef mij als ik u leed gedaan heb,
zeide zij, en indien ge niet wilt, behoeft ge
mij geen antwoord te geven
Jawel, ik zal u antwoorden, verklaarde
Georges. Het is goed dat u, plotseling mijne
vriendin geworden, weet, alles wat ik denk
en wat ik gedaan heb. Dat zal overigens
voor mij het middel zijn om de zoo begeerde
verklaring te krijgen, die ik u kwam vragen.
Hij verklaarde dps waarom en hoe hij ge
handeld had.
De vijftig duizend francs, die Galibert
op den avond, dat Pagès zijn arbeiders naar
buis had gezonden, hem gebracht Rad, waren
niets anders dan een restitutie. Het was de
som met de interest, die zijn vader bij den
notaris geplaatst had en kwijt was geraakt.
Maar ik heb anders gehandeld, en ik beken
het heel gaarne, wat betreft de som van
vijfhonderd duizend francs, die bij notaris
Viala gedeponeerd is, en die op den dag van
haar huwelijk aan juffrouw Solange moet
overhandigd worden.
Ja, ik begrijp alles, riep de oude juf
frouw uit. Ge hebt dat gedaan omdat ge
haar bemint,
Omdat ik haar bemin, hernam Georges
met ernstige stem, en omdat ik mij harer on
waardig acht.
Gij?....
Ja. Het droevig verleden, dat wij zoo
even samen voor den geest hebben terug
geroepen, scheidt mij van haar. Ik kan haar
geen naam aanbieden, die door zooveel men
schen gesmaad en gehoond is.
Ge overdrijft, beste jongen.
Misschien. In elk geval beschouw ik de
liefde als niets anders, dan den wil om de
gene, die men bemint, gelukkig te maken
en dat onbaatzuchtig. Voor niets ter wereld
zou ik er in toegestemd hebben dat het
voortreffelijk kind haar leven aan een zoo
akelig mensch als Leonce Fourrasson zou
gebonden hebben,
De vader is een dief, onderbrak juf
frouw Octavie en de zoon is een vlegel!
Zonder op deze onderbreking te letten, ging
Georges voort:
Maar toen ik hoorde dat zij een geloo-
vigen jongen man kon trouwen, die wel op
gevoed is, van eene achtenswaardige familie
en rijk, heb ik het mijn plicht geacht dit
plan te vergemakkelijken.
Gij zijt heldhaftig, riep juffrouw Octavie
uit.
Deze geestdriftige goedkeuring hield Geor
ges evenmin tegen, als de harde bestraffing
die zij juist aan het adres van Fourasson
gericht had.
Ik wist, sprak hij heel kalm, dat me
vrouw Rabiac de geldelijke positie van juf
frouw Solange niet in overeenstemming
vond met die van haar zoon. Dat was ook
zoo. Daarvandaan dat ik bij notaris Viala
een passende huwelijksgift deponeerde.
i Gij hebt u dus arm gemaakt zonider
hoop.
Met de hoop dat zij gelukkig zou zijn.
Deze gedachte heeft mij den moed gegeven
dit laatste offer te brengen. Maar, juffrouw,
bewonder mij niet al te zeer. Nauwelijks
had ik dit offer gebracht of mijn moed was
heen. Ik zeide tot mij zelf: Is het mogelijk
dat zij Fabien Rabiac bemint; hij is wel een
goeie jongen, maar een sukkelaar, hij tast
niet door en hij schijnt niet in staat om wer
kelijk, innig lief te hebben. Ik kan me niet
aan de gedachte gewennen Solange te heb
ben verloren en haar niet het geluk gegeven
te hebben dat zij waard is. Daarom was het
mij onmogelijk te vertrekken, zonder te we
ten of zij hem lief had.
Wilt ge dan vertrekken?
Wat moet ik hier nog doen? Niets. In
dien u zegt, en u moet dat in alle oprecht
heid doen, dat juffrouw Solange inderdaad
Fabien bemint, moet ik naar het land terug-
keeren, vanwaar ik gekomen ben en weer
aan het werk gaan. Arbeid is nu voor mij
noodzakelijk en om te leven en om te ver
geten.
Zooals in het begin van dit i eens.
lmsteren.
Dat is waar, zeide hij.
Welnu, ga naar huis. Werk morgen en
de volgende dagen zooals gewoonlijk: ik zal
meerdere dagen noodig hebben om alles op
te helderen. Ik zal li waarschuwen als ik
iets weet.
Hij stond op, boog en zeide met ernstig»
stem heel eerbiedig:
Mijn dank en tot ziens.
Zij nam zijne hand, hield ze in de hare en
herhaalde;
Mijn dierbaar kind.
Eenige oogenblikken bleef zij hem nog
aanstaren. Hare oogen vulden zich met tra
nen bi) de herinnering aan den verloofde,
dien zij sedert zoo lange jaren beweende.
Wat lijkt ge toch op hem! zeide zij nog
Hij zweeg.
onderhoud, keek juffrouw Octavie hem weer Maar zij voegde er niet bij, hetgeen zij
strak aan. Maar het was niet om te zien zoo vurig verlangde hem te zeggen, omdat
wat haar in hem Lucien Dutar herinnerde, zij eerst de beslissing van Solange moest
Zij dacht na wat zij zou antwoorden. hebben:
Het duurde lang. Zij was weer kalm ge- Gij zult uw geluk hebbengij zult
worden en wilde op zulk een ernstige vraag gelukkig zijn.
geen lichtzinnig antwoord geven, dat den
heldhaftigen jongen tot wanhoop kon bren- j HOOFDSTUK V.
gen of bcdriegelijke hoop opwekken.
Stilzwijgend wachtte bij kalm het vonnis
af dat zij zou uitspreken.
Eindelijk kwam het.
Beste jongen, zeide zij, het antwoord,
dat ge mij vraagt, kan ik van avond niet
geven. Het zou overijld zijn en aan het ge
vaar blootgesteld worden niet juist te zijn.
Ik heb Solange omtrent dit tecdere punt
nooit ondervraagd. En toch is dit noodzake
lijk. Zij zelf moet mij zeggen, welke hare
gevoelens zijn.
De jonge man dacht op zijne beurt een
oogenblik na. Hij was te verstandig om niet
naar de meening van de oude juffrouw te
De tuin van juifrouw Octavie.
Verschillende dagen gingen voorbij, Geor
ges Dubois bleef Georges Dubois. Hij kweet
zich met dezelfde stiptheid, met denzelfden
ijver en dezelfde overtuiging van zijn nede
rige taak. Juffrouw Octavie had hem nog
niet geroepen. Wat gebeurde er dan? Hij
dacht, dat de oude jufrouw niet het ge
wenschte antwoord van Solange ontvangen
had, ofwel dat dit antwoord niet in over
eenstemming was met zijn wenschen en dat
zij aarzelde het aan haar jongen vriend me»
te deelen.
{Slot volgti
