DE
GP.Eï'SWi
Nederlanders
22
47
15% korting op onze DEKENS
Haarlem 's Matrassenhuis
Brandstoffenhandel G. HONING Zn.
VAN HAARLEM.
Waarvoor gaven wij ons leven f
De Blitz Mofortransporikar
Bestelt nog lieden joor de wmterpiijzen komen
^ïtnm.r>
DE MEMORIE VAN ANTWOORD.
V
V
mm
50
50
Deze week
Haarlem en omstreken
F. STAPP£RS
W
NIEUWE GRACHT 34-36
Prima Belg. Anthraciet afm. 20-30 ml. a f 2.70 p. Hl.
30-50 a f3.--
Wales 20-30 3ïi 30-59 mM.
a f4.75 per Hl. a
Eierkolena f 1.80
KLEVERLAAN 102a
Compleete Meubeleering,
Be de* f322, Tapijten
£en meer radicale oplossing vond geen instemming. De Minister ver
dedigt een schadevergoeding voor Heemstede; ook voor Bloemendaal en
Haarlemmeriiede is wellicht een tegemoetkoming redeiijk, waartoe een
algemeen daartoe strekkend nieuw artikel is opgenomen in het ontwerp.
Gehandhaafd is het ontwerp van 1921. Bloemendaal als vluchtheuvel
van belastingbetalers is geen reden om deze gemeente bij Haarlem te voe
gen. Vorming van belangengemeenschappen maakt niet eike grenswij
ziging overbodig; in dit geval is grenswijziging redelijk. Daarna kan
overwogen worden of vorming van gemeentebelangen wenschelijk is.
Zwanenburg bij Haarlemmeriiede ingelijfd? De Werf „Vooruit" ondei
Haarlemmeriiede. Een gunstiger bepaling der wachtgeldregeling van
tijdelijk en los personeel in dier-st der op te heffen gemeenten.
BINNENLANDSCH NIEUWS.
Ziektegevallen bij
dienstweigeraars
De valsche Fransche bank'
biljetten.
UIT HET SOCIALE LEVEN.
Het conflict in de mijnen.
Onze voorvaderen offerden zich op om ons, hun
nageslacht, een vrij leven op vrijen bodem te
verzekeren.
Wij allen hebben de heilige plicht naar ons beste
vermogen te zorgen voor de vrijheid van ons
nageslacht.
Het Verdrag met België schrijft voor, dat de
Wester-Schelde niet meer zal staan onder de Ne-
derlandsche Justitie en Politie. Een dergelijke be
paling voor een stuk Nederlandsch grondgebied
belet Nederland zijn internationale verplichtingen te
vervullen en doet afbreuk aan Nederland s aanzien.
De bepalingen omtrent de loodsgelden en die
omtrent nieuwe kanalen, gedeeltelijk zelfs voor onze
rekening te graven, zullen onze havens verzwakken
en onze welvaart ondermijnen.
Ieder Nederlander moet begrijpen, dat dit Verdrag
nooit en nimmer mag worden goedgekeurd.
Kiezer, hoe stemt UW vertegenwoordiger in de
Tweede Kamer??
f°PP(n»
CorroeSissteeg 4, 1e huis van af Groote Houtstraat
Wij blijven steeds beneden iedere concurrentie
151111
Ged. Oude Gracht 40
geschikt voor
elk bedrijf
GARAGE
TeSef. 14454'
-
KORTE VEERSTRAATQROOTEHOUTSTRAAT
Telefoon 10230
FRANCO BERGPLAATS.
♦Telefoon 11012
-«rootsie an mees! georeerde magazijnen van Haarlem
3 sSiamsérnj en Sloffe, er der IJ
Vraagt prijsopgave
oS begrcoling gratis
BEZOEKT EERST ONZE M iNSTERZALEN
De Minister van Binncnlandsche Zaken en
Landbouw heeft thans zijn Memorie van
Antwoord bij de Tweede Kamer ingezonden
nopens het wetsontwerp tot wijziging van de
grenzen der gemeenten Haarlem, Velsen,
Bloemendaal, Heemstede, alsmede Haarlem
meriiede en Spaarnwoude en opheffing dei-
gemeenten Schoten en Spaarndam.
Daaraan wordt het volgende ontleend:
De Minister vond bij zijn optreden het van
28 Mei 1925 dateerend Voorlcopig Versla
over de grenswijziging van Haarlem en om
liggende gemeenten. Deze aangelegenheid
heeft hij aanstonds aan een nauwgezet on
derzoek onderworpen. Aanvankelijk heeft hii
zich vergewist, of een meer radicale oplos
sing wat Heemstede aangaat, allicht ruimere
instemming zou vinden dan het aanhangig
voorstel. Bovendien is aan het gemeentebe
stuur van Amsterdam de vraag voorgelegd,
of wellicht het landelijk deel van S'oten, dal
de grenswijziging van 1920 aan de hoofdstad
toevoegde, geheel of gedeeltelijk aan Haar
lemmeriiede en Spaarnwoude ware te bren
gen. Het resultaat van beide pogingen was
negatief, en de Minister stond dus voor de
vraag of hij de eerste .verdediging van het
wetsontwerp op zich kon nemen. Gelijk hij
In de vergadering der Tweede Kamer van 2)
Mei 1926 meedeelde, heeft hij die vraag na
eenige aarzeling bevestigend beantwoord,
mits weder opgenomen werd het reeds vroe
ger in een voor-ontwerp verwezenlijkt denk
beeld van een tegemoetkoming van Haar-
lemsche zijde in schade, door de verkleinde
gemeenten geleden, boven de schadevergoe
ding, geregeld in artikelen 19 vg. (nieuw). In
het bijzonder voor een zoodanige tegemoet
koming aan Heemstede, kunnen ernstige
gronden worden aangevoerd. Immers, de
grenswijziging tusschen beide gemeenten, ge
lijk het aanhangige wetsontwerp beoogt, is
▼an willekeur niet vrij te pleiten. Vergeleken
met de bestaande grens, kan de nieuw ge
projecteerde niet gezegd worden door natuur
lijke of andere merkteekenen duidelijker te
worden afgebakend. Het gaat hier om het
zuiver Haarlemsche belang, dat elders wo
nenden, die van de gemeente geheel op
denzelfden voet als hare ingezetenen profi
teered ook schot en lot betalen.
Voor Heemstede beteekent dit echter een
groot geldelijk verlies, dat uit hoofde van de
bron, waar uit het voortvloeit, voor vergoe
ding in aanmerking komt.
Anders staat de zaak ten aanzien van
Bloemendaal en Haarlemmeriiede en Spaarn
woude, Behalve welilcht voor het gedeelte
Zijlweg, dat thans reeds feitelijk een geheel
met Haarlem vormt, is hier het belang van
Haarlem een gansch ander. De grens wordt
verlegd, om aan deze gemeente de gelegen
heid tot expansie t- geven, die haar door
veranderde omstandigheden toekomt. Zelfs
het vermoeden, dat het hier zou gaan om
„annexatie van belastingbetalers" wordt dan
ook njet geuit. Toch moet ook hier met de
mogelijkheid worden rekening gehouden,
dat een tegemoetkoming redelijk is. Een
algemeen daartoe strekkend artikel 22
(nieuw) is in het ontwerp opgenomen.
In het ontwerp is er naar gestreefd aan
Haa riem uitbreidingsmogelijkheden voor
jaren te geven, zonder bloeiende gemeenten
als Bloemendaal en Heemstede van haar
bestaan te berooven.
Behoudens eenige later door of op voor
stel van Gedeputeerde Staten van Noord-
Holland in het ontwerp aangebrachte wijzi
gingen van betrekkelijk ondergeschikt be
lang, komt het ontwerp territoriaal overeen
met het voor-ontwerp, dat in 1921 aan de
betrokken gemeentebesturen om advies is
toegezonden. Waar het onderhavige plan
mitsdien voldoende door de daarbij betrok
kenen is kunnen worden overzien, is er geen
reden, waarom zij nogmaals van hun gevoelen
zouden moeten doen Blijken.
Door eenige leden is het bezwaar naar
voren gebracht, dat een vrijwel ongehavende
gemeente Bloemendaal, gelijk het ontwerp
kent, een bedreiging vormt voor de toekomst
van Haarlem, Velsen en het verkleinde
Heemstede; het zou een vluchtheuvel wor
den voor allen, die beveiliging zoeken tegen
zware gemeentelijke belastingdruk elders. Zij
oordeelden het een bezwaar, dat zoo dicht in
de buurt van Haarlem, Overveen als ge
deelte van Bloemendaal zal blijven voort
bestaan, terwijl het volkomen aan Haarlem
aangebouwd, het gedeelte zou zijn, dat het
meest voor annexatie in aanmerking komt.
Soortgelijke bedenkingen zouden zijn aan
te voeren tegen het handhaven van het
overblijvende deel van Heemstede. Maar
zij kunnen, naar 's ministers zienswijze, toch
niet den doorslag geven. Immers moet wijzi
ging van gemeentegrenzen zich tot het
strikt noodzakelijke bepalen. Zooveel doen
lijk is te eerbiedigen het historisch gewor-
I dene. De omstandigheid, dat de nabuurschap
van een welvarende gemeente met lager
belastingdruk, dat verlies van belasting
betalende burgers voor aangrenzende ge-1
meenten vermag te leiden, is geenszins een
afdoend argument voor meer ingrijpende
grenswijziging dan geboden wordt.
Het deed den Minister leed, dat ver
scheidene leden meenden tegen het ont
werp te moeten opkomen. Wat vooreerst
de opmerking aangaat, dat de historische
grenzen moeten worden geëerbiedigd, u'-t
het zooeven opgemerkte volgt reeds, dat
het voorstel niet verder gaat dan door ver
anderde omstandigheden strikt geboden
wordt. Als zeer ernstig bezwaar voerden
deze leden aan, dat de voorgestelde
grenswijziging neerkomt op wat zij noem
den annexatie van belastingbetalers, waar
door het ontwerp het karakter zou dragen
van een financieele 'operatie. Slechts zeel
ten deele mag deze bewering gegrond
heeten. Zooals reeds boven is uiteengezet,
is het redelijk, dat wij, die in gelijke rnate
als de inwoners genieten van de voor
deden, die de stad biedt, als inwoners ook
bijdragen in de stedelijke lasten. Het geop
perde bezwaar zou opgaan als in het ont
werp het z.g. groote plan belichaamt ware.
Bij het onderhavige ontwerp is dat echter
n:et het geval, dat steunt op door de beste
kenners van ons stadsrecht als redelijk ge
kende gronden voor grenswijz:ging. Eens
deels werden gedeelten van naburige ge
meenten geannexeerd., welker bebouwing
zich onmiddellijk bij de Haarleinschen aan
sluit, anderdeels beoogt het ontv/erp aan
Haarlem gebied toe te voegen, dat deze
gemeente voor haar ontwikkeling behoeft.
Het bezwaar, verbonden aan de vorming
van monstergemeenten, kan redelijkerwijs
niet in het onderhavige geval worden aan
gevoerd; indien het ontwerp tot wet zal
zijn verheven, zal Haarlem een bevolking
hebben van 100.000 zielén op een op
pervlakte van 2500 H.A.
Dat de Minister een open oog heeft voor
de noodzaak van een wettelijke regeling
van gemeenschappelijke belangen is reeds
gebleken uit hetgeen hij in de vergadering
der Tweede Kamer van 21 Mei j.l. meedeel
de. Hij heeft aanstonds na zijn optreden,
stappen gedaan om hiertoe te geraken. Men
zou zich echter aan overdrijving schuldi'g
maken door te mcenen, dat de vorming/
van een belangengemeenschap een mid
del is, waardoor vereeniging of uitbreiding
van gemeenten geheel overbodig wordt.
In het onderhavige geval nu is gebieds
uitbreiding van Haarlem zoo redelijk, dat
bet inslaan van een anderen weg, met name
die van de vorming eener belangengemeen
schap, althans een zich beperken tot deze
oplossing, niet wel verdedigbaar is; de be
staande moeilijkheden zouden dan, zooals
door andere leden is opgemerkt, niet wor
den opgelost. Eerst wanneer de grens
wijziging haar beslag zal hebben gekregen,
zal or deze grondslag aan den nieuw ge
schapen to.estand zijn te overwegen, of niet
de vorming van belangengemeenschap door
het treffen van gemeenschappelijke rege
lingen, wenschelijk is.
Vele leden verklaarden aan het ontwerp,
zooals het daar ligt, hun stem niet te kun
nen geven, omdat de voorgestelde bepalin
gen aan Heemstede en Haarlemmeriiede het
voortbestaan onmogelijk zouden maken. Wat
Heemstede betreft, zij zouden óf een kleiner
deel dezer gemeente dan wordt voorgesteld,
of de geheele gemeente bij Haarlemmeriiede
willen trekken. In de eerste plaats moet je
Minister opmerken, dat de hier aan het
woord zijnde leden in gebreke zijn gebleven
eenig bewijs aan te voeren voor de stelling,
dat door de voorgestelde bepalingen aan de
gemeente Heemstede het voortbestaan on
mogelijk zou wo den gemaakt.
Trouwens, na de aanvulling, die het ont
werp thans ondergaat is aan het hier geop
perde bezwaar eike redelijke grond ont
nomen. Immers zal de gemeente Haarlem
aan Heemstede een uitkeering doen als te
gemoetkoming' in de gereentehuishouding,
waarbij er mede rekening wordt gehouden,
dat het resteerend deel ven Heenutede zich
op den duur heeft aan te passen aan den
nieuwen toestand.
Het is bezwaarlijk te ontkennen, dat voor
de toevoeging van een deel van Heemstede
bij Haarlem mode als grond geldt, dat daar
door een tegemoetkoming wordt ve-k-egen
in de verhooging van lasten, welke Haarlem
krijgt door de annexatie van Schoten en
Spaarndam. Slechts als nevendoel kan gel
den, dat Haarlem door de annexatie van het
gedeelte van Heemstede de bouwterreinen
zal verkrijgen; Alleen in het noordoostelijk
gedeelte der gemeente Heemstede en even-
zoo in het noordwesten, in de omgeving van
de Leidsche Vaart, beiden in de annexatie
begrepen, is nog bouwterrein beschikbaar.
Tenslotte is het bindend motief bij de
voorgestelde grenswijziging geweest de om
standigheid, dat het betreffende gedeelte der
gemeente Heemste is aangebouwd aan de ge
meente Haarlem. Voor het gedeelte van
Heemstede, bewesten den Hout, wordt dit
door de aan het woord zijnde leden toege
geven. Zi; moeten dan daar ook de gegronde
aanleiding voor annexatie erkennen. Anders
staat de zaak beoosten den Hout; daar
wordt door hen aansluiting van bouw ont
kend. Toch is hun standpunt niet uitermate
sterk. Het betreffende gedeelte, het Ooster-
houtpark, staat niet losser van Haarlem dan
het kwartier Bosch en Vaart. Aansluiting
van stratennet ontbreekt slechts, door de
aanwezigheid van enkele groote bielen-
piaatsen, gelegen tusschen den Hout en het
Zuider Spaarne.
Wat de gemeente Haarlemmeriiede be
treft, terecht is door eenige leden opge
merkt, dat de vvensch van Haarlem tot het
verkrijgen van een deel der hierbedoelde
gemeente niet zijn grond vindt in de zucht
voor oogenblikkelijk financieel voordeel.
Mocht de verkleinde gemeente zich in den
aanvang te kort gedaan zien, dan biedt art.
22 gelegenheid, om haar door een uitkeering
tegemoet te komep. Voorts is bij Gedepu
teerde Staten van Noord-Holland in onder
zoek de mogelijkheid, of wellicht het nabij
Halfweg gelegen gedeelte van Haarlemmer
meer aan Haarlemmeriiede en Spaarnwoude
kan worden toegevoegd. Afgezien hiervan,
zij er aan herinnerd, dat, wat het noorde
lijke gedeelte betreft, in de bestaande ha
ven- en indusfrieplannen, en wat het zuiden
aangaat, in het scheppen van uitbreidings
mogelijkheden voor Haarlem, de reden van
grensuitbreiding ten behoeve van laatstge
noemde gemeente is te zoeken.
De Haarlemsche haven- en industrieplan
nen omvatten den Waarderpolder en een
deel van den Veerpolder.
Niet toegegeven kan worden, dat de in
dustrie- en havenplannen van Haarlem
moeilijk voor verwezenlijking vatbaar zou
den zijn en als zoodanig buiten beschou
wing hadden moeten blijven.
Andere leden meenden, dat voor het vol
voeren van de industrie- en havenplannen
geenszins zulk een uitgebreide annexatie
noodig is, als thans wordt voorgesteld.
Daartegenover wor.dt opgemerkt, dat al
leen de annexatie van het noordelijk ge
deelte van wat Haarlemmeriiede zal moeten
afstaan, haar grond vindt in de Haarlemsche
industrie- en havenplannen.
^eigens het oorspronkelijk wetsontwerp
zou het noordelijk gedeelte van de grens tus
schen Haarlem en Haarlemmeriiede loopen
langs den oostelijken wal van het waterge
bied benoorden de Mooie Nel tot aan de
Groote sluis. Het geheele Noorderspaarne
zou daardoor bij Haariem worden gevoegd.
Deze grens bracht bezwaar mede ten aan
zien van de werf „Vooruit" die feitelijk aar.
er in het Spaarne ligt.
Naar andere zijde is t,oen een oplossing
gezocht doordat de grens zou loopen mid
den door het Noorderspaarne, zoodat niet
'Heen de werf, maar ook de werkplaats,
die zich uitstrekt over een strook water
lengs den wal, onder één gemeente, n.l.
Haarlemmeriiede hlijven resorteeren,
In dezen zin is het wetsontwerp alsnog
gewijzigd.
Naar het oordeel van verscheidene leder,
was het n^et in te zien, waarom het noo
dig zou zijn, de geheele gemeente Schoten
bij Haarlem te voegen, aangezien deze ge
meente in de laatsten tiid zoodanig zou
hebben hersteld, dat er geen aanleiding "is
voer haar opheffing.
Mochten de raad en de commissie uit de
ingezetenen thans nog over het plan oor-
deelen, dan zou, naar deze leden meenden,
dat oordeel niet meer instemmend luiden.
De minister kan niet 'bevroeden, waarop
de hier aan het woord zijnde leden hunne
beweringen steunen,
De opmerking wordt gemaakt, dat het wel
zeer cynisch aandoet, wanneer thans de aan
wezigheid van waterleidingwerkcn van
Haariem in de Bloemendaalsche duinen
wordt gebezigd als argument voor de an
nexatie door Haarlem van een gedeelte van
Bloemendaal, terwijl deze laatste gemeente
juist indertijd haar medewerking heeft ver
leend .tot het stellen dier werken. Opge
merkt zij, dat het argument niet door de
Regeering is gebruikt, maar alleen door
Haarlem om een groot deel van Bloemen
daal bij Haarlem te voegen.
Nopens dg mogelijkheid van toevoeging
aan Haarlemmeriiede van het landelijk ge
deelte van het voormalig Sloten, mede ter
sprake gebracht in het adres dato 12 Mei
j.l. van Burgemeester en Wethouders van
Haarlemmeriiede, is overleg gepleegd met
het gemeentebestuur van Amsterdam. Daar
bij is gebleken, dat een gezonde ontwikke
ling, van Amsterdam eischt, dat het landelijk
gedeelte van Sloten bij deze gemeente be
hoort. Uitbreiding toch van Amsterdam moet
voor een belangrijk dee! in het voormalig
Sloten worden verwacht en zelfs is deze
verwachting reeds gedeeltelijk in vervulling
gegaan.
De onderstelling dat het ontwerp een
uiting zou zijn van de bevoordeeling van de
steden boven het platteland, moet de Mi
nister, waar de voorgestelde grenswijzingen
op redelijke gronden steunen, en het platte
land juist zooveel mogelijk wordt ontzien,
terugwijzen,
In het oorspronkelijke ontwerp zijn eenige
grenswijzigingen aangebracht, die als verbe
teringen moeten worden beschouwd. Een
nieuwe kaart wordt thans aangelegd.
Naar aanleiding van de gemaakte opmer
king is in het ontwem een overgangsbepa
ling opgenomen, krachtens welke voor de
Bijzondere scholen, gevestigd in de aan de
gemeente Haarlem toe te voegen gemeenten
of gedeelten van gemeenten, wat het aan
tal leerlingen betreft, de thans geldende mi
nima gehandhaafd blijven.
ARTIKEL 34 oud; (nieuw 38.)
Inderdaad kwam in het oorspronkelijk
ontwerp van Gedeputeerde Staten van Ni-
Holland een "bepaling voor, "betreffende d»
gelijkstelling van het tijdelijk én los perso
neel met de vaste ambtenaren der opgehe
ven en verkleinde gemeenten ten aanzien
van het recht op wachtgeld. Deze bepaling
is later door Gedeputeerde Staten geschrapt
en de regeling in het ontwerp beperkt tot
de vaste ambtenaren, in verband met de
opvating, dat tijdelijke ambtenaren bij op
heffing van hun betrekking geen recht op
wachtgeld hebben, maar juist de beteekenis
van de tijdelijkheid hunner dienstvervulling
is, dat zij zich niet in hun verwachting be
drogen kunnen gevoelen, wanneer deze be
ëindigd wordt. Tijdelijk aangestelden scha
deloos te stellen voor de tijdelijkheid hun
ner aanstelling zou een innerlijke contradi-
tie zijn. Op dit principieele standpunt is la
ter teruggekomen in het K, B. van 3 Augus
tus 1922 (Staatsblad no. 479) en de Minister
heeft gemeend, dat dit besluit bij de onder
havige regeling aansluiting te moeten zoe
ken, door toevoeging van. een laatste lid
van art. 36 (nieuw.)
Een gewijzigd wetsontwerp wordt bij deze
Memorie van Antwoord overgelegd.
Op de vragen van den heer v. Zadelhof in
verband met voorgekomen ziektegevallen bij
dienstweigeraars, verblijvende in de bijzon
dere strafgevangenis te Scheveningen, heeft
de heer Donner, minister van Justitie, o.m,
het volgende geantwoord:
Eenige aanwijzing, dat de ziektegevallen,
voor zoover deze zich niet reeds bij inkomst
openbaarden, in verband zouden staan met
het bedrijf in de bijzondere strafgevangenis,
is niet verkregen. Meer bepaaldelijk is er
ook gcenerlei reden in verband met de
voeding te denken. De regeling dezer voe
ding biedt de noodige afwisseling en wordt
door den gestichtsgeneesheer ruim vol
doende geacht, terwijl uit de omstandigheid
dat de voeding door de andere gevangenen
algemeen goed wordt verdragen, valPaf te
leiden, dat deze niet als verkeerd behoeft te
worden gequalificeerd.
Voor eenigerlei maatregel is dan ook gce*
aanleiding.
De Fransche regeering, heeft den subsf.-
officier bij de rechtbank te 's-Hage, mr. P.
M. F. Bauduin, in verband met de Hongaar»
sche bankbiljettenkwestie benoemd tot rid.
der in het Legioen van Eer.
De samenwerkende mijr.werkersbondeit
hebben aan de Contact-Commissie een
schrijven gezonden, waarin o.m. wordt
voorgesteld den zesurendienst op Zaterdag
1 December a.s. in werking te doen tre
den.
MEISJESMANTEL
kleinste maat
f 1.25 stijging per maat
Prima Velours de Laine.
met ceintuur in de rug
en Biberette bontgarn.
Diverse modekleuren.
Maten 70110.
JONGEDAMES-
MANTEL
Prima wollen Travera
met Biberette bont
kraag en garnering.
Voorr. in modetinten
j Wij vestigen Uw speciale aandacht op I
onze rijke sortering GROTE MATEN I
DEKEN-RECLAMEWEEK
AGESMT voor
n
