Radio-Omroep
Ds liefde van een
kunstschilder.
i&sm
Tc Brussel ?»ccft een tjroote brand de gebouwen der Belgische P'iar-
macle verwoest. Het water der Satnbre stijgt voortdurend. De eerste
betaling van Pruisen aan de Hohenzoilerns is gisteren geschied. Een
nieuwe aanslag op Mussolini. De dader door de menigte gelyncht. De Dtice
ongedeerd.
Onder de Radio-berichten: Het water van de Maas in België stijgt elk
uur. Nadere bijzonderheden omtrent den aanslag op Mussolini.
GEM. BUITENL. BERICHTEN.
BINNEMLAMDSCH NIEUWS.
J. M. H. Merchelbach. t
Belastingvermindering voor
landgoederen.
Organisatie van Departement
van Onderwijs, Kunsten
en Wetenschappen.
Nederland en dsn Volkenbond.
October een natte maand.
De kwestie der Poriugeesche
bankbiljetten.
Roode Kruis Conferentie
te Bern.
Een démenti van den Belgischen
minister Vandervelde.
VERKEER EN POSTERIJEN.
HANDEL EN NIJVERHEID.
INGEZONDEN.
FEUILLETON.
-M
Het geschil in de Britsche
mijnindustrie.
De ge .1legeerdenconferentie der mijn-
irsrkers kor.it waarschijnlijk Donderdag
a.s. bijeen. Gemeld wordt, dat haar zal wor
den gevraagd, het executief comité mach
tiging te yerleenen om de onderhandelingen
roet de mijneigenaars te hervatten op den
grondslag van districtregelingen met betrek
king tot loonen en arbeidstijd in het kader
van een nationale regeling.
Den laatsten keer, dat de gedelegeerden
bijeenkwamen, verzochten zij den anderen
vakvereenigingen een bijdrage van haar
leden te heffen om de mijnwerkers te hel
pen en een verbod tot het vervoer var.
vreemde steenkool uit te vaardigen. De be
trokken vakvereenigingen overwegen dit
verzoek heden en morgen, zoodat cie mijn
werkers, wanneer zij Donderdag bijeen
komen, het antwoord op hun verzoek ken
nen. Het staat zoo goed als vast, dat de vak
vereenigingen dit verzoek zullen afwijzen,
zoodat men mag aannemen, dat de gedele
geerden meer geneigd zullen zijn toe te
stemmen in de bemiddelingsvoorstellen, die
irun zullen worden aanbevolen.
In een brief over het geschil in de steen
koolindustrie aan majoor Carver, den con
servatieven candidaat voor het Lagerhuis
in een aanvulüngsverkiezing voor het dis
trict Howendea in Yorkshire, wijst de pre
mier er op, dat de steenkoolindustrie evenals
andere industrieën op haar eigen beenen moet
staan. Alle voorstellen, door de regeering
gedaan, waren, hetzij door de eene, hetzij
door de andere partij, verworpen en de hoop
op verdere tusschenkomst van de regeering
eidt slechts tot verlenging van het geschal.
Hij z:~t verder „Wij zouden slechts den
weg erfenen voor verdere misverstanden,
zoo wij pretendeerden dat wij 't in onze
macht hadden, hetzij partijen tot een regeling
te nopen, hetzij, bij de bestaande stemming
in het bedrijf, een overeenkomst tot stand te
brengen. Wij hebben alles gedaan wat wij
konden, en geen verstandige regeering kon
meer hebben gedaan. Wij zijn steeds bereid
geweest, en wij zijn nog steeds bereid, te
luisteren naar redelijke denkbeelden hetzij
van de mijneigenaars, hetzij van de mijn
werkers."
Een nieuwe mijnwerkers-
bond in Nottinghamshire.
Gisterenmorgen is de meerderheid van het
bestuur van den Mijnwerkersbond van Not
tinghamshire, die een districtovereenkomst
niet de werkgevers weuscht, bijeen gekomen
tot het organiseeren van een nieuwen mijn-
v. srkersbond met het deel van een algeheele
hervatting van den arbeid in de mijnen.
Het huwelijk van den Bel
gischen Kroonprins.
De koninklijke familie is Vrijdagavond
van het Noordstation naar Stockholm ver
trokken. Jaspar en Vandervelde hebben
de koninklijke familie te Ostende uitgeleide
gedaan.
Groote brand te Brussel.
Door een grooten brand zijn Zaterdag de
gebouwen van de Belgische Pharmacia ver
woest. Twee brandweer.'eiders werden ge
wend. Dc schade wordt op 121 millioen
200.000 francs geschat.
De uitvoer van Belgische
steenkool.
Mahlman, de leider van het syndicaat der
transportarbeiders te Antwerpen, heeft, naar
de JLibre Beigique" meldt, aan minister
Wautters een telegram gezonden, waarin
met staking der dokwerkers werdt gedreigd,
indien de steenkool nog in zoo groote hoeveel
heid wordt uitgevoerd en niet eerst in den
nood der bevolking wordt voorzien. Boven
het bericht schrijf, het blad als titel Drij
verijen van een Hejlandschen stakingenver
wekker." Mahlman is een geboren Hollander.
Wassend water in Berlijn.
De Sambre stijgt voortdurend en reeds
worden de keiders van Charleroi overs-
stroernd. Vanaf de grens is de scheepvaart
gcstreind.
Een aanslag op den snel
trein Parijs-Berlijn ver
ijdeld.
Twee personen hebben in den nacht van
Vrijdag op Zaterdag gepoogd een aanslag
te plegen tegen den sneltrein Parijs-Berlijn.
Tc Flémalle (bij Scraing) bemerkte de onder
stationschef een man, die op de spoorlijn
gebukt zat en bezig was de schroeven van
een rail los te maken. De spoorbeambte greep
her* vast en wierp hem op den grond. Een
tweede persoon kwam toen te voorschijn, die
een revolverschot loste in de richting van
den spoorbeambte. Beiden vluchtten daarop
in de duisternis. Hun signalement i3 bekend.
De spoorbeambte werd niet gekwetst.
Een nader bericht meldt nog, dat de boos-'
doeners werden ontdekt even voor het voor
bijkomen van den sneltrein. Verondersteld
wordt, dat zij den trein wilden doen ont
sporen om de reizigers te berooven.
De Franschc buitenland-
sche politiek!
De „Mafin" betoogt, dat de Fransche
diplomatie, in verband met het feit, dat de
politiek van Locarno zich niet verder over
Europa uitbreidt en met het oog op de hou
ding van Rusland en Hongarije, zich bezig
houdt n et de consolidatie van het Rijnpact.
Indien de economische belangen van Frank
rijk en Duitschland nauw niet elkaar wor
den verbonden, indien de schadevergcedings-
bëtah'ngen vermeerderen en indien de Gezan-
tenraaa voldaan is over de rapporten der
militaire commissies, komt de quaestie eener
vervroegde ontruiming van het Rijnland
logisch aan de orde. Het is meer dan ooit
wenschelijk, dat Italië ten volle deelneemt
aan de Europeesche pacificatie. De a.s.
onderteekening van de Italiaansch-Duit-
sche arfcitiageovereenkomst bevestigt vol
komen de te Parijs goedgekeurde beginselen
van den Volkenbond. Als hem dc gelegen
heid wordt geboden, is Briand bereid naar
Italië te gaan om met Mussolini over alle
vraagstukken overleg te plegen.
Pruisen en de Hohenzoilerns.
In de overeenkomst tusschen Pruisen en
de Hohenzoilerns wordt bepaald, dat Pruisen
aan het vroegere koningshuis eeif bedrag in
contanten van 15 millioen mark zal betalen.
De eerste termijn van 5 millioen mark is
gisteren aan den vertegenwoordiger van de
Hohenzollers, den heer von Berg, te Berlijn
uitbetaald, de tweede termijn van 5 millioen
mark zal bp 1 Februari en de derde even
groote termijn op 3 Mei 1927 worden uit
betaald.
Wederinvoering van titels.
Het rijksministerie van binnenlandsche
zaktn heeft medegedeeld, dat het binnenkort
bij den rijksdag een we tont werp zal indienen,
dat het moge.ijk maakt weer zij het ook
in geringe mate titels te verleenen.
Een rede van den Rijks
kanselier.
Naar uit Erfurt gemeld wordt, heeft de
rijkskanselier in de rijkscommissie van de
centrumpartij o.a. verklaard, dat thans ook
de D.-nafionalen zich neergelegd hebben bij
de resultaten van de verzoeningspolitiek en
hun politiek na toetreding van Duitschland
tot den Volkenbond op dien grondslag wil
len voeren.
Inzake Thoiry verklaarde dr. Marx, dat
het nu vaststaat dat Duitschland de ontrui
ming van het bezette gebied kan verlangen,
zoodra de juiste financieeie weg gevonden
wordt. In gemeenschappelijken arbeid moet
echter nog zeer zorgvuldig onderzocht wor
den, op welke wijze de financieeie tegen
prestaties van Duitschland kunnen worden
geregeld.
De onderhandelingen te Thoiry kunnen
niet meer te niet worden gedaan. De kwestie
zal eerst rusten, wanneer de ontruiming van
het bezette gebied bereikt is.
Het nieuwe Oostenrijk-
sche Kabinet.
Het kabinet-Seipel heeft zich aan den
Bondsraad voorgesteld.
Bc-
heid der zuivering van liet openbare leven,
en van de openbare meening omtrent het
e verder, dat het
de regeering voort
durend bemoeiingen eischte om met de
landen het juiste contact tot stand te brengen
en betoogde, dat het noodzakelijk was spaar
zaam te zijn en bij de verhooging der be
lastingen eenige reserve in acht te nemen.
Wederom een aanslag op
Mussolini.
Zaterdagochtend had te Bologne de plech
tige opening plaats van een gebouw, dat voor
dc sport is bestemd en 50.000 toeschouwers
kan bevatten.
Mussolini, in de uniform van comman
dant der fascistische militie, reed te paard
door de straten der stad, gevolgd door zijn
staf, en werd luide toegejuicht.
Voor het sportgebouw, dat gevuld was
met fascistische miliciens, betoogde Musso
lini in een rede, dat de betooging beteekende,
dat het gewapende volk r.ijn goedkeuring
aan het fascistisch regime hecht. Hij voegde
er aan toe Het fascisme wordt de civiele
godsdienst van alle Italianen, die dezeti
naam waardig zijn. „Zwartheinden," aldus
Mussolini, die zich in de stijgbeugels op
richtte, „heft uwe geweren hoog op, opdat
de gcheele wereld het woud van bajonetten
ziet en het kloppen voelt van onze harten,
welke onoverwinnelijk zijn."
Om 5.40 uur verliet Mussolini het gym
nasium, waar hij een congres voor weten-
schappeiijken vooruitgang had ingewijd, en
begaf zich naar het station, temidden van de
uitbundige toejuichingen der menigte. Op
het oogenblik, waarop de stoet den Onaf
hankelijkheids weg opreed, loste een indi
vidu, oogenschijnlijk in der. leeftijd van 13
jaar, een revolverschot op Mussolini, die
niet getroffen werd. De dader werd onmid
dellijk door de menigte omsingeld en ge
lyncht.
Mussolini vervolgde zijn weg naar het
station, waar de garnizoensofficieren, die
op het plein bijeen waren, toesprak. Daarna
vertrok hij per extra trein naar Fordi.
Het is nog niet mogelijk geweest het lijk
Bondskanselier Seipel .hield een lange
de, waarin hij wees op de noodzakeiijk-
id der zuivering van hi
en van de openbare mei
parlement. Hij verklaard
federalistische stelsel van
•van den dader te identifiveeren.
Volgens een later ontvangen telegram is
het liik van den jongen man, die een aanslag
op Mussolini gepleegd heeft, geïndentifi-
ceerd. Het is Antonio Zammoni, de zoon
van een bekend drukker uit Bologna. De
vader had zijn jeugdigen zoon verboden zich
na vijf uur op straat te begeven. Wijl de
jongen na dien tijd echter niet teruggekeerd
was, begaf de vader zich naar de politie. Op
het bureau herkende de ongelukkige man
in het lijk van den gelynchtcn jongen zijn,
zoon.
Mussolini is te Fordi aangekomen, met
geestdriftige betoogingen begroet.
In Rome en in alle Italiaansche steden zijn
betoogingeu ter eere van Mussolini gehouden.
De Koning heeft Mussoklini telegrafisch
hartelijk inet zijn behoud gelukgewenscht.
Z. H. de Paus beeft, onmiddellijk na van
de droevige gebeurtenis in kennis te zijn
gesteld, Mussolini zijn leedwezen betuigd
over den aanslag en hem gelukgewenscht
met zijn behoud.
Het gestrande goudschip.
Het Japaftsche s.s. „Tenyomaroe", dat
bij Yokohama is gestrand (het schip had vier
millioen yen aan goud aan boord), zal waar
schijnlijk binnen drie dagen weer vlot komen.
De lading en de passagiers zijn op een ander
schip overgebracht, doch het goud blijft aan
boord onder bewaking.
EEN MODDERREGEN.
Gedurende een paar minuten viel gisteren
te Cerbère een roodachtige hevige modder
regen, nadat geweldige koperkleurige wol
ken waren gezien. In de vlakte van Ampur-
dan, even over de grers, is ook modderregen
gevallen, terwijl een vrij hevige aardschol
werd gevoeld.
DE WET OP HET WEDDEN.
Gisteren is in Engeland de belasting op
het wedden in werking getreden. Bij de races
te Birmingham en Wye, die gisteren gehou
den werden, werd de belasting voor het eerst
toegepast. Drie politie-ambtenaren met uit
gebreide ervaring op het gebied der wedren
nen zijn aangewezen om de belastingamb
tenaren bij te staan bij het toepassen van de
wet.
EEN CAMPAGNE TEGEN DE
RATTEN.
Gisteren is in Engeland „Rat-Week," be
gonnen, een campagne tot het verdelgen van
de ratten, die naar schatting per jaar vooreen
bedrag van meer dan 55 millioen pond schade
aanrichten. Naar verwacht wordt zullen 60
plaatselijke autoriteiten aan deze verdel-
gingscampaene deelnemen, die o.a. de
schooljeugd daarvoor «uilen mobiliseeren.
BRAND IN EEN CIGARETTEN-
FABRIEK.
Zaterdagnacht is brand uitgebroken in de
fabriek van de British Tobacco Company
te Southampton. De brand woedde Zondag
den geheelen nacht door. In drie uren tijd
was 100.000 pond tabak, die in de fabriek
aanwezig was, verbrand. De brand ontstond
naar men meent ten gevolge van het smelten
van een elcctrischen draad. De schade wordt
op 150.000 pond sterling geschat. Door de
zen brand werden vijfhonderd arbeiders
werkloos.
EEN KERK OPGEBLAZEN.
De Fransche bladen bevatten een telegram
uit San Francisco meldende, dat een katho
lieke kerk, de Heilige Pieter en Paulskerk,
enkele minuten voor haar opening door een
dynamietontploffing is vernield. De aange
richte schade is groot. Er zijn geen slacht
offers.
Op het perron te Arphem, toen hij zich
met den trein naar Maastricht wilde be
geven, is plotseling overleden, de heer
J. M. H. Mevckelbach, oud-lid der Tweede
Kamer, oud-notaris te Maastricht en lid
van den Raad van Beroep voor de Directe
Belastingen te Roehmond.
De overledene bereikte den leeftijd van
66 jaar.
Het stoffelijk overschot is naar het St.
ERsabethsgasthuis te Arnhem overgebracht
en zal a.s. Woenslag te Wittem in den
familiegrafkelder worden bijgezet.
Onderzoek naar de geldelijke offers
van den Staat.
Waar gebleken is, dat van verschillende
zijden belangstelling bestaat voor verminde
ring van belasting voor landgoederen, die
in het belang van bet natuurschoon be
houden moeten worden, meldt men het
Corr, Bur., dat eenige dagen geleden bij
gemeenschappelijke resolutie van de Minis
ters van Binnenlandsche Zaken en Land
bouw en van Financiën een commissie is
ingesteld, welke tot opdracht heeft een
onderzoek te verrichten naar1 den aard en
den omvang van de geldelijke offers, welke
voor den staat zouden zijn gemoeid met de
invoering van een of meerdere maatregelen
door den Beschraad in zijn Advies van
12 Maart 1925 aan eerstgenoemden minister
aanbevolen.
Die commissie beslaat uit de heeren E.
Kleyn, directeur van de registratie en do
meinen te Leeuwarden, lid en voorzitter;
E. D. van Dissel, directeur van bet Staats-
bosc'nbeheer; J. P. van Lonkhuysen, dir.
van de Ned. Heide Mij. te Arnhem; K. I. B.
A. de Coster, bezuinigingsinspecteur bij het
Dep. van Financiën; L. A. Ruys, rentmeester
van de goederen Middaehten en Kernhem
te Be Steeg, leden en A. J van Soest,-ont
vanger der registratie en domeinen, werk
zaam aan het Departement van Financiën,
secretaris.
Thans is aan deze commissie mede opge
dragen de voorbereiding van het in dc
Troonrede voorgestelde wetsontwerp be
treffende zekere fiscale verzachtingen, die
verbonden zullen worden aan een vrijwillige
beperking van bet beschikkingsrecht over-
bepaalde landelijke eigendommen.
Een commissie benoemd.
Evenals voor de departementen van
Marine en Oorlog is door den Minister van
Financiën, voorzitter van den Raad van
Ministers een commisie ingesteld, welke de
organisatie van het departement van Onder
wijs, Kunsten en Wetenschappen, zal onder
zoeken en daarover rapport zal hebben uit
te brengen aan de Bezuirugingscommissie.
In bedoelde commissie zijn benoemd: tot
lid en voorzitter W. F. Pop, voorzitter van
de Bezuinigingscommissie; tot leden; ir. J. A,
Kalff, lid van de Bezuinigingscommissie;
mr. J. Woltman, voorzitter der Centrale
Commissie voor Georganiseerd overleg in
Ambtenaarszaken; jhr, mr. C. Feith, secre
taris-generaal van het Departement van
Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen; D.
Visser, Chef der afdeeling Kunsten en
Wetenschappen van het departement van
Onderwijs, K. en W.; G. Pippei, hoofd
commies bij het departepient van Onder
wijs, Kunsten en Wetenschappen,
Bepaald is, dat het adviesbureau Hymans
en Van Gogh in deze commissie zal zijn
vertegenwoordigd en daarin een stem zal
uitbrengen, terwijl de heren W. F. Pop en
ir. J. A. Kalff zich van het deelnemen aan
de stemmingen zullen onthouden.
De commissie is heden tot liet aanvangen
der werkzaamheden bijeen gekomen.
In verband met dc verkiezing van Neder
land in den Volkengondsraad heeft de Ne-
derlandsche Regeering als vertegenwoordi
gers in de permenente raadgevende commis
sie, welke overeenkomstig art. 9 van het
Vcikcnbondsverdrag den Raad van advies
dient in militaire aangelegenheden, aange
wezen luit.-gen. b. d. C. van Tuinen; schout
bij nacht H. G, Surie; luit. ter zee te kL D.
Vreede, reap, voor zoover betreft de vragen
van de weermacht te land, ter zee eft in de
lucht.
Het filiaal van het K. N. M. te Amsterdam
meldt o.m.: De regenval in de afgeloopen
maand October bereikte met 105 m.M. een
hoog bedrag; nog natter waren dc October-
maanden in de jaren 1917, 1911 en 1923, toen
'in dsn Hortus 197, 139 en 112 m.M. werden
afgetapt. De droogste Octobermaand wa»
die van 1920 met 10 m.M. De waarnemingen
in den Hortus zijn in 1909 begonnen.
Thans is de dagvaarding uitgebracht in de
strafzaak tegen den heer Marang van IJssei-
veere, die terecht zal staan in verband met
de bekende kwestie der Portugeesche bank
biljetten. De behandeling der zaak blijft be
paald op 23, 24 en 25 Novembre. Vanwegt.
het O. M. zijn 37 getuigen gedagvaard.
Mr, Dresselhuys vertegenwoordiger.
Bij ministeriecle beschikking is aangewe
zen als vertegenwoordiger der Nederlanit-
sche Regeeriug op de bijzondere Rcode
Kruis-Conferentie, welke op 16 November
e.k. te Bern zal aanvangen: mr. H. C. Dres
selhuys, lid van de Tweede Kamer der Sta-
ten-Generaal.
Minister Vandervelde heeft te Brussel
gisterenmiddag aan journalisten een ver
klaring afgelegd met het Nederlandsch-
Belgisch Verdrag. Ge weet, zei hij, hoezeer
ik v/ensch, dat het door het liollandsche
Parlement zal worden goedgekeurd en ik
verklaar, dat het wellicht minder is om de
economische voordeelen van het verdrag,
dan wel om het standpunt dat mijn Hol-
landsche collega van Karnebeek zoo goed
heeft uiteengezet in zijn memorandum,
Vandervelde voegde er aan toe „ik ben
het volkomen met hem eens, behalve op het
punt dat volgens hem het verdrag voor-
deelig voor België zou zijn. Zoo er voor
deelen voor België in zitten, worden ze ge
compenseerd en Rotterdam en Antwerpen
worden op denzelfden voet behandeld.
Inderdaad kan men toestemmen dat er
behalve redenen, van goede buurschap en
economische redenen, ook redenen van
internationale entente tusschen Holland en
België bestaan. Hij constateerde intusschen,
dat op het oogenblik dat het Hollandsch-
Belgisch verdrag in behandeling in de Twee
de Kamer komt, belangrijke organen der
openbare meening in Holland een houding
aannemen, welke van Belgische zijde een
zeer krachtig protest noodig maakt.
Vandervelde zinspeelde met name op
het artikel van de N.R.Ct. van Donderdag
avond, wat betreft de passage waarin wordt
bevestigd, dat in de Belgisch-Duitsche be
sprekingen over de teruggave 'van Eupen
en Malmcdy, België aan Duitschland heeft
voorgesteld onder hun contraprestaties op
te nemen een zeer vérstrekkende regeling
ten vcordede van de haven van Antwerpen.
Het blad voegt erbij, dat het zoo noodig
deze mededeeling zal handhaven tegen een
Belgisch démenti.
Vandervelde protesteerde tegen de handel
wijze van het blad dat enkel maar zegt,
dat het geen rekening zal houden met een
eventueel démenti. Hij verklaarde, dat er
nimmer openlijke besprekingen tusschen
België en Duitschland zijn geopend over
E.-Malmédy.
Zoo ook, is er officieel noch officieus sprake
geweest van een preferentieel stelsel ten
voordeele van de haven van Antwerpen.
Nimmer, zelfs niet tijdens de besprekingen
en nooit is er ook maar gezinspeeld op iets
dergelijks. Mijn démenti is categorisch en
ik kan niet genoeg protesteeren tegen een
handelwijze, welke op het oogenblik, dat
het verdrag in behandeling komt, strekt
om een atmosfeer te scheppen, welke on
gunstig is voor het verdrag. We zijn eerlijke
menschcn en een dergelijke handelwijze,
welke ons tegen de borst stuit, vroeg abso
luut een démenti onzerzijds. Dit is geen
polemiek, besloot hij, maar ten overstaan
van een zoo flagrant valscbe voorstelling
van zaken heb ik gemeend dat 't mijn plicht
was tegen deze beweringen protest te laten
hooren.
ONTDUIKING VAN DE POSTWET.
Door of vanwege firma's die handel drijven
in bloembollen, worden prijscouranten, cir
culaires en dergelijke drukwerken naar
België verzonden, om vandaar per post naar
andere landen te worden gezonden. Veron
dersteld wordt d?.t dit geschiedt door druk
kerijen te Amsterdam, den Haag en Leiden.
Ingevolge art. 30, le lid sub 6 der Postwet,
is strafbaar hij, die stukken vervoert of door
den dienst der posterijen, dan wel door derden
doet vervoeren, al dan niet tegen genot van
vracht, indien die stukken bestemd zijn om in
het buitenland per post te worden verzonden.
In verband hiermee heeft de directie der
Nederl. Spoorwegen het personeel opgedra
gen, orr., wanneer het vermoedt, dat derge
lijke zendingen worden aangeboden, de af
zenders te waarschuwen en hen uit te noo-
digen, de zending terug te nemen 'oij niet
voldoen daaraan zal worden gebruik ge
maakt van het recht tot onderzoek volgens
roigens
:t Ver-
art. 49 van het Algemeen Reglement
voer op de Spoorwegen.
Indien hiertoe wordt overgegaan (alleen
bij ernstig vermoden), zal de politie worden
uitgenoodigd hierbij tegenwoordig te zijn,
ten einde proces-verbaal op te maken. Is
dit geschiedt, dan zal de zending niet wor
den vervoerd.
NEDERLANDSCH FABRIKAAT.
Ambtelijke waardeering.
In „de Financier" is deze week een metaal-
industrieel aan 't woord. Hij vertelt het vol
gende staal van ambtelijke waardeering van
het Nederlandsche fabrikaat
„In den oorlog kreeg een Metaalindustrie
bezoek van enkele autoriteiten van het
Ministerie van Oorlog. Het doel was bezich
tiging van de fabriek, om eventueel met den
Nederlandscken fabrikant van gedachten
te wisselen over de vervaardiging van ar
tikelen, welke tot nu toe door het Ministerie
van Oorlog in Duitschland bij de firma Krupp
waren besteld. Zeer verwonderd waren de
heeren, toen zij zagen, dat de fabriek waar
van zij nog nooit gehoord hadden, de artike
len; welke zij wenschten aan te schaffen,
serie-gewijze vervaardigde.De fat rikantdzelde
toen den heeren mede, dat hij tallooze malen
vergeefs beproefd had zijn artikelen aan dén
Nederlandschen Staat te verkoopen. Hij kreeg
als regel ten antwoord, dat zulke artikelen, in
Duitschland werden besteld, waar men er
varing had. Nog vreemder keken de liceren
echter op, toen de fabrikant bestellingen
toonde van buitenlandsehe regeeringen
Onder deze wginige waardeering heeft de
Nederlandsche metaalnijverheid steeds te
lijden gehad. Misschien is deze weinige
waardeering en de weinige sympathie his
torisch te verklaren. Toen Nederland nog
niet door overbevolking gedwongen werd te
industrialiseeren, d.w.z. niet gedwongen
werd arbeid in den vorm van exportgoederen
naar het buitenland te verkoopen, kon Neder
land van handel en landbouw bestaan. Die
dagen zijn voorbij maar nog steeds hoort
men de naklanken van deze vervlogen tijden.
Als er propaganda gemaakt wordt in het bui
tenland voor Nederland dan komen geregeld
op de proppen Marken, met Marker boeren
en boerinnen op klompen, Nederlandsche
koeien, bloembollen en jenever. Men vind;
ook in de wetgeving weinig waardeering
voor de Industrie terug 1
Voor den inhoud van deze rubriek stelt de
Redactie zicb niet aansprakelijk.
HET DRENTSCHE VEENK1WD.
Op 15 September j.l. waren in het mooie
.koloniehuis „Het Noorderhuis" te Ruinen
bij Hoogeveen, verschillende autoriteiten
en belangstellenden bijeen, om de eerste
arme, zwakke kinderen der venen le ont
vangen.
Het was een mooie dag. Woorden van
hoop en vertrouwen werden gesproken door
den lieer Commissaris der Koningin van
Drente en anderen. Er viel een lichtstraal
over de ongeveer 3000 stumperds, die daar
ginds in de verarmde veenstreken wachten
op hulp en steun, om den langen, hangen
winter door te komen.
Inmiddels zijn ook een aantal kinderen
naar de huizen der Roomsch-Katho-
WOENSDAG, 3 NOVEMBER.
HILVERSUM, 1050 M. 12 u. Politie-
ber. 2.30—5 u. Jeugdvoorstelling ter
herd, van het 50-jarig bestaan van het
Noordzee kanaal. Opvoering door het too-
neelgezelschap „De Speeldoos, V2n „De
Katjangs." blijspel in 5 tafreelcn naar het
boe,r van J. B. Schuil, bewerkt door Dom.
dc Gruyter, Regie van C. v. Kerckhoven
Jr. In de pauze muziek door 't d llettan-
ten-orkest „Door Vriendschap Verecnigd
dir. G. J. Kingeman. 56.45 Geneer
door het H.D.'O.-orkest. 6.45—7.15
Vcrvolgles Duitsch 7.157.45 Con
versatieles Duitseh. 7.45 Polidcher.
HILVERSUM, 1050 M. Woensdag 3 Novem-
ebr. 8.10 Christel. Radio-avond. Spreker:
Ilr. A„ L. V. Hulzen, ever: Dc waarheid in
de literatuur (te ged. De waarheid m dew
lyriek; 2e ged. De waarheid in de roman
Dubbel Mannenkwartet „Onderling Kunst
genot" te Nieuw-Vennep, Dir. Hr. N. G.
v. Staveren. 1. Ecce luo medo, Handel; 2.
De avond, Jacobs. 3. Landsknecht, Di
LassiO. 4. 't Kerkklokje, Roeske. 5. le ged.
rede van Hr. v. Hulzen. 6. Onze Vader
(baritonsola), Versloot. 7. Op hef Kerkhof,
Andriesse. 8. Beati mor tui, Mendelssohn.
9. Nimmer nacht, Andriesse. 10. Gloria in
Excelsis Deo, v. Wamel. 11. 2e ged. rede
van Hr. v. Hulzen. 12. Haarlem's liedeke,
Heste. 13. Salve Rcgina, Obbenhoffer. 14.
Ave Maria (tenor- en baritonsolo!, Beltjens.
15. Meiliedje, Ohlman. 16. Die Vesper,
Beethoven. 17. Herders Zondagslied, Kreut-
ser. 18. Spreekwoord Quod Libet, IClaes
sen. 10.00 Persber.
DAVENTRY, 1600 M. 11.20-1.20
Concert door liet radiokwartet en solisten
(sopraan, bariton, cello) 1.202.20 Min
ziek van restaurant Fraseati3.20 Schoof-
lezing Reading and writing 4.20 Lezing:
Merrie England 4.35 Orgelconcert van
de New Gallery-Kinema (concertorgel);
5.35 Kinderuurtje 6.20 Dansmuziek door
de radiodansband 7.10 Tuinpraatje
7.20 Tijdsein Big Ben, weerber., nieuws.
Lezing The travellers at the tabard Inn.;
7.48 Muziek 8.00 Causerie of muziek
8.20 „My programme," opgesteld door
Margaret Bannernian, de beroemde ac
trice 9.50 Lezing door Sir LOüver Lodge,
over Atoms and worlds. The atom of
radiation 10.5 Sonate in B-flat op. 35
van Chopin, door Solomon, piano 10.20
Tijdsein, weerber., nieuws 10.35 Or
kestconcert. Het orkest speelt werken van
Eric Coates o.l.v. den componist, V.
Chatterton, sopraan; 11.2012.2; Dan*
muziek.
PARIJS „RADIO PARIS", 1750 M.
12.502.10 Concert door het orkest G.
Smet-Delmais, zang, Hr. Germain, cello;
5.055.55 Concert door de radio jazz
symphonic 9.0510.30 Galaconcert.
KÖNIGSWUSTERHAUSEN, 1300 M. en
BERLIJN, 504 en 571 M. 7.50 „Polniscbe
Wirtschaft," klucht met zang m 3 acten
van Kraatz en Okonkowski9.5011.50
Dansmuziek.
BRUSSEL, 487 M. en ANTWERPEN,
265 M. 8.50—10.50 „De Regiments
dochter," opera-comique in 2 acten van
Donizetti.
MUNSTER, 410 M. 12.50—1.50 Or
kestconcert, St. Hubertus 3.505.IC
Vroolijk orkei tconcert5.506.20, 6.10--
7.20, 7.20—8.00 Lezingen; 8.00 „Wiene
Blut," operette van Strauss.
lieke en Christelijke vereenigingen gezorw
den; zoo zijn er nu, allen te zamen, 160 in
verpleging.
Het leek alles zoo schoon: een Land,Juk
Comité, dat vertrouwen inboezemt! Vak-
menschen voor de verpleging! Innige samen
werking tusschen Neutrale Katholieke en
Christelijke vereenigingen voor kinderver
pleging en van de onderwijzers van elke
kleur en gezindte! Steun van provinciale
autoriteiten en van de Inspectie voor de
Volksgezondheid en ten slotte: de steun van
de Pers, die algemeen de fusie toejuicht.
Kon het mooier als begin van een al
mcene Nederlandsche beweging?
Wat is dc uitkomst geweest?
Ontmoediging en teleurstelling!
Er is wat geld ingekomen, met v ,t hel
onderwijzerscomité en het Centraal Genoot-
schap reeds verkreeg samen slecht-" genoeg
voor enkele weken verpleging.
Met hangen twijfel vragen wij ons af:
„Wat nu?"
Moeten straks na slechts enkele weken de
kinderen weggestuurd, de huizen weer ge
sloten worden? Moet het heerlijke werk
gestaakt om 3000 Nederlandsche kinderen
de gezondheid weer te geven? Moet de
economische arbeid stopgezet om het land
voor tallooze komende non-valsurs te be.
hoeden?
Dat mag niet, nietwaar, dat kan niet!
Het Nederlandsche volk kan en zal dil
niet dulden.
Laat het geld voor deze omvangrijke chro,
nische ellende nu eens toestroomen, zooals
dat steeds geschiedt bij acute rampen.
Wie direct helpt, helpt dubbel, nu meer
dan ooit!
En laat liet niet blijven bij giften van 1 en
10 en 25 gulden, doch iaten, die groote
giiten geven, het ook doen met spoed en
niet wachten tot het laatst.
Eerst dan wordt het gevaar voor stop
zetten afgewend.
Namens de Landelijke Vereeniging, fusie
van onderwijzerscorporaies en vereenigin
gen voor gezondhcidskolonies voor alle ge
zindten,
de Propagandacommissie:
Th. M. KETELAAR, van het Centraal Ge.
nhotschap, Vcorzitler;
Ds. H. C. HÓGERZEIL, van dc Chr. Gezond
heids- en Vacantiekclonies in Nederland,
Vice-voorzltter;
Mr. A. J. M. LEESBERG, van de R. K.
Vereeniging voor Kindervacantiekolo-
nics en Herstellingsoorden, Alkmaar, giro
no. 44i 13, Penningmeester;
A. C. BOS, Egmond aan Zee, Secretaris.
17
En zoo ging ik, om Theresa niet te doen
ontstellen, met een vluchtigen handdruk
keen, als tot een wandeling. De goede sig-
nora Lorenza moet hare lievelinge wel in
het hart gekeken hebben, want zij zeide
u eenend: Signor, gij hebt haar het leven
weergegeven, behcud haar nu ook hel le
ven. Kom weder, spoedig, spoedig anders
komen wij tot u.
Dit klonk mij als eene bedreiging in de
ooren.
Toen ik den volgenden dag weder in
mijn atelier te Rome zat, gevoelde ik mij-
zalven onbeschrijfelijk e2.1z.aam. De onver-
dragelijke hitte ontnam mij lust en opge
wektheid tot den arbeid en deed mii ook
des nachts geen rust vinden. Mij overviel
een verlangen cni heen te gaan een ver-
tangen, dat aan heimwee grensde.
Dat staat vast, Werver, twaalf vol'c
maanden geef ik nog toe »sn den lazlstsi'
"wensen enzer moeder, maar langer niet.
Naar huis komen kaa ik iret, zonder mi;n
woord te breken, want' al zwegen ook
mijne lippen, da ge.vickfige vraag, die moe
der wijde verschuiven, zou in mijne oogen
Sr lezen staan, zoodra Magdalena tegen
over mij stond, de gedachte haar te bezit
ten, vervult mijn gcheele leven!
In Rome, dat gevoel ik duidelijk, zou ik
de rust en bedaardheid niet meer vinden,
die mij volstrekt noodzakelijk zijn tot
scheppen, ik moet nieuwe indrukken heb
ben, om aan mijne gedachten een andere
richting te geven en de smart van het
wachten te lenigen. Daarom ben ik naar
Venetic gekomen, denk hier 4 tot 5 maan
den te blijven, even zoolang in Wcenen en
Munchen en dan tot baar!
Gij ziet, ik neen nog steeds plotselinge
besluiten, buitensporige invallen noemde
gij ze vroeger, als zij uwen bedaarden geest
overrompelden. Vandaag gedacht, morgen
gedaan; zoo ook ditmaal. F.n nu ben ik ai
acht dagen hier en baad mij in verrukking
r.ver ai die heerlijkheden. Ik heb een ate
lier naar mijn behoeften, met een goede
i.emcr er naast en zend u hiernevens mijn
nieuw adres. Want gij zult vurige kolen op
mijn hoofd verzamelen, oude jongen, zoo
als het past in uwen geestelijken stand, die
zocveel goede lessen verspreidt.
Schrijf mij vóór alles, hoe Magdclena
zich tegenover u uitlaat over haar nieuw
even; gij waart* steeds de vertrouwde ba
rer kleine bekommernissen, met mij deelde
zij slechts haar geluk. Maar vergeet ook
vu. el ven niet, noch uw vooruitzichten. Ik
hoop, dat gij ons ia uw eigen parochie zuH
inzegenen.
Hoe ol beloften ligt de toekomst voor
ach. Werner, ik ben een gelukkig,
mehsch.
En nu, vaarwel; ik ben het, als ik het
aantal velletjes beschouw, u .en mijzelven
verschuldigd, eindelijk tc sluiten.
Uw trouwe broeder
RICHARD.
De heer Stein vouwde den brief naden
kend toe cn legde hem voor zich op lafel
Gij ziet, Lorenza, dat het vuur in There
sa's hart reeds dreigend om zich heen ge
grepen heeft, zeide hij peinzend, want de
man, die in dezen brief van haren harts-
tech t spreekt, heeft gewis het recht van
zichzelvcn tc zeggen, dat hij geen ijdelc
gek is. Nu komt het er opaan het vuur te
blusscben goed te maken wat een luimig
toeval bedierf en haar zoo spoedig moge
lijk te verwijderen, uit de gevaarlijke na
bijheid van den schilder.
Zullen wij vertrekken? vroeg de dame
verschrikt op dil oogcab'.ik nu liet onver
wachte weerzien haar geheel bedwelmd
heelt? Dat zal niet kunnen geschieden
zonder den bitterstcn strijd, zonder den
meest vertwijfelden tegenstand van hare
zijde.
Derhalve moet hij gaan, hernam Stein.
cn wel zoo spoedig mogelijk. Ik zal der.
jongen kunstenaar nog dezen morgen zij
nen. brief teruggeven en hem mijn verzoek
mededeelen. Theresa's jeugdige liefde mag
ncch door tegenstand tot hartstocht ge
dwongen worden, noch door hopeloosheid
tol dweperij beiden zou even gevaarlijk
zijn. De scheiding moet geheel onvoorbs-
dachtciijk en natuurlijk geschieden en dit
is alleen mogelijk, als de .jonge-man ver
trekt, Hij spreekt in zijn brief van zijn
voornemen om naar Florence te gaan
aan een beloonde opdracht van mijne zijde
zal het hem niet ontbreken en op mijn in
nigste dankbaarheid kan hij staat malcen.
En Theresa? vroeg hare moederlijke
vriendin treurig.
Theresa zal het vergeten, hernam hij,vol
overtuiging. Een eerste liefde sterft als zij
geheel onbeantwoord blijft, als zij door
geen enkele ontmoeting, door woord noch
bericht voedsel ontvangt. Maar dat mag in
dit geval niet te snel geschieden, de wonde
moet langzaam cn des te zekerder genezen
en daarbij moet gij mij helpen, mijn goede
Lorenza.
Hij reikte Iiaar over de tafel heen de
hand, die zij met warmte drukte en ging
voort:
Als Theresa's liefde aangroeit door den
dagelijkschen en vrijen omgang met haren
vriend, nu dankbaarheid en medelijden een
inniger band om hen gesmeed hebben, ea
hare hoop wordt al te schielijk den bodem
ingeslagen dcor een of ander vertrouwelijk
woord van zijn kant, dat haar verraadt,
dat eene andere zijn hart bezit en dat zijne
schoonste verwachtingen reeds der werkc-
i.kb'Jd nabii zijn, dan. vrees ik, zal deze
eerste wreede ontgoocheling aan de wan-
schen en overredingskunsten der vrome
zu'.ters eanen al tc vruchtbaren bodem be
reiden. Het geluk harer jeugd mag geen
schiobreuk lijden, eer zij is aanbeland in
de haven mijner vaderlijke liefde, haar red
dingsanker mag niet de kloostercel worden.
Gij weet, dat ik nog bijna twee jaar wach
ten moet, eer dc geestelijke voogden mij Je
heilige rechten toekennen, die dc natuur
mij gaf vrijwillig zal ik baar niet afstaan
Als hoop en verlangen haar lokken, zal
Theresa zonder dralen naar buiten treden
in de zonnige wereld; maar als zij in dwaze
onverstandigheid denkt alles verloren te
hebben, als een nieuwe indruk het oude
leed verdringt, dan zal zij het hoofd bui
gen en den sluier doen vallen over de wee-
nende oogen, voor immer!
En ik wil niet ten tweeden male het dier
baarste dat ik bezit begraven tusschen
donkere kloostermuren, ging hij hartstoch
telijk voort, Lorenza, ditmaal stel ik mij te
weer.
Er volgde een pauze, gedurende welke
hij haastig het vertrek op en neder ging en
de ontstelde blikken der oude vrouw hem
volgden.
Maar ik heb ook Theresa's beslissing niet
tc vreezen zeide hij na een poos bedaar
der, wanneer men haar de Ariadne-draden
der hoop in de handen geeft.
En als de onvermijdelijke ontgoocheling
die toch verijdelt, zal zij dan niet terug
verlangen naar dat verbijt, dat troost
schenkt voor iedere smart? vroeg de oude
vrouw twijfelend.
Hij schudde het hoofd. Daar heb ik geen
vrees voor, zij zal dan erkend hebben, hoe
machtig en onvergankelijk de liefde eens
vaders is; zij zal daarin troost vinden hem
alles te zijn, lecren, dat het zoeter is zich
t€ offeren aan kinderlijken plicht, dan aan
zelfzuchtig verdriet. En dan bouw ik, ne
vens de toenemende sterkte van ziel en
vrijheid van geest op de macht der jeugd,
op de schoonheid van Gods natuur, op de
warme, hartelijke welwillendheid, die goe
de menscben hecht aan elkander verbindt..
Alleen de rijp eener te vroege ontgooche
ling raag niet nederdalen op het ontwaken
de leven der ziel en dit leven vernietigen
dan is de zege mijn, Lorenza.
In gedachten verzonken keek hij vopr
zich. God en de heiligen mogen u bijstaan
om uw kind te .verkrijgen en het mij verge
ven, als ciie wensch zondig is. En wat denkt
ge nu te doen, signor?
I hcresa zal zich in de noodzakelijkheid
schikken, om haren vriend te laten ver
trekken, daar ik hem niet beveel heen. te
gaan, hernam hij. Het voorwendsel ecnet
ontvangen opdracht, die hem naar Florence,
roept, is haar voldoende. Daar ook mijn
tijd knap beperkt is en Theresa's verlof
bijna geëindigd, zal zij u zonder tegen
spraak volgen als ook ik binnen eenige da
gen vertrek en zoodoende ook dokter'
Wangen van haar scheidt, die haar licht
ongewenschte inlichtingen zou kunnen ge
ven en wiens liefde ik niet zoek aan te
moedigen hoe hoog ik hem ook schat.
Wcrdt vervolgd,
err
