Radio-Nieuws.
GEMENGD NIEUWS.
Er in rrevlogen.
Een tjalk overvaren
op de Noord.
Een revolutietje onder
de krokodillen.
LANDBOUW EN VISSCHERIJ
R. K. Diocesanen Land
en Tuinbouwbond.
Bloemententoonstelling
te Utrecht.
Pluimveetentoonstelling
te Barneveld.
Vervoer aardappelen
en suikerbieten.
AMSTERDAMSCH NIEUWS.
Felle brand.
LUCHTVERKEER.
Vliegtuigen zonder bestuurder.
Junkervliegtuig valt te pletter.
VERKEER EN POSTERIJEN.
Het viaduct bij het kruispunt
Beugen.
Ned. landbouwers in Canada.
UIT ONZE OOST.
W. Muurling. t
Het communisme in en om
Batavia.
KUNST EN KENNIS.
Eer e-doctoraat,
prof. Snouck Hurgronje.
Hollandsch Kunstweefhuis.
Keurlijst der Roomsche
Jeugdlectuur.
Een bidprentje van Alex
Asperslagh.
Nieuwe Uitgaven.
RECHTZAKEN.
De inhoud van een getuigschrift.
KERK EN SCHOOL.
Mgr. J. A. S. van Schaik.
De getuigschriften en het
ingenieursdiploma der T. H.
LEGER EN VLOOT.
Voor geoefende lichting 1926.
Inlevering van goederen.
HANDEL EN NIJVERHEID.
Glasfabriek Bouvy.
J.imm waar MB gepUaM
Turf naar Engeland.
Herleving in de glasindustrie
Een led er controle-station
opgericht.
SOCIAAL LEVEN.
De 6-urendag in de mijn
industrie.
i
UIT DE PERS.
De rede van Minister van Karne
beek over het Nederlandsch
Belgisch Verdrag.
Het Radio-onderwijs voor de
Binnenvaart.
Een firma aan de Wijnstraat te Rotterdam,
vermiste den laar ten tijd herhaaldelijk kleine
bedragen aan geld. De verdenking viel op
een loopknecht, tegen wien men echter
niets kon bewijzen. Toen nu dezer dagen
een reiziger der firma bij een klant kwam om
geld te incasseeren, was deze hoogst verwon
derd en zeide, het geld al geruimen tijd gele
den per postwissel te hebben verzonden. Bij
informatie aan het postkantoor bleek dit
inderdaad juist en tevens bleek, dat de post
wissel reeds geind was. Men besloot nu den
loopknecht zoo mogelijk er in te laten loopen,
De postadministratie deed een formulier
in de postbox der firma, waarin inlichtingen
werden gevraagd over den uitbetaalden post
wissel. De knecht werd uitgezonden om de
post te gaan halen en natuurlijk hield hij het
formulier achter. De jongen werd aangehou
den en bekende ten slotte, zich den laatsten
rijd herhaaldelijk aan diefstal te hebben
schuldig gemaakt.
In den nacht van Zaterdag op Zondag is
in de Noord het met 82 ton aardappelen
geladen tjalkschip „De Twee Gebroeders"
uit Stavenisse aangevaren en gezonken. Het
schip lag ter hoogte van Kinderdijk voor
anker, toen schipper Dane, die zich met zijn
vrouw en vijf kinderen reeds ter ruste had
begeven, plotseling een schok voelde. De
motorboot „Tijdstroom", schipper J. van
Dam, was, door de duisternis misleid, op de
tjalk geloopen. Schipper Dane, die haastig
aan dek kwam, bemerkte aanstonds, dat
zijn schip niet meer drijvende te houden was,
en had nog juist den tijd, zijn vrouw en kin
deren te redden, ki een leegstaand huis te
Kinderdijk werd de familie voorloopig onder
dak gebracht.
Reeds Zondagmorgen zou de Wit's Ber
gingsmaatschappij uit Rotterdam een aan
vang maken met het lichten van het schip,
daar het hinderlijk voor de scheepvaart ligt.
Het gebeurt niet zelden, zoo schrijft men
aan de N. Rott. Crt., dat de volkomen rust,
die er heerscht in en naast en over elkaar
heen liggende krokodillen en schildpadden
den bezoeker van het Reptielenhuis in de
Rotterdamsche Diergaarde, in den waan
brengt, dat hij een zeer natuurgetrouw opge
zette troep voor zich heeft. Toch is die rust
maar schijn. Alles leeft hier in pais en vrede,
alligators, krokodillen, kaaimannen en schild
paddenzoolang het goed gaat, zoolang
er een soort evenwichtstoestand heerscht. Nu
en dan komen er ernstige kibbelpartijen voor,
die meestentijds geen ernstige gevolgen heb
ben.
Het laatste halfjaar was er geen sprake meer
van een internationalen vrede onder de rep
tielen. Het begon met een gewoon heibeltje.
Tommy kwam terug van zijn tournée langs
de kermissen. Hij was na een circa vijfjarige
logeerpartij in het bassin, met niet al te veel
moeite opgevangen, vertrokken, maanden
lang erg verwend en kwam nu dik en rond,
maar in een alleronverdragelijkst humeur,
terug na afloop van het seizoen. Hij scheen
het gezelschap van zooveel soortgenooten,
verwanten en vrienden ontwend, hapte en
sloeg met zijn bek als hij maar even wat ih
zijn nabijheid zag, maar na korten tijd had
men hem zijn kuren afgeleerd.
Een paar maanden later werd het ernst.
Met gerechtvaardigden trots wees kapt. Ter
Marsch aan boord van de Kertosono een 3 y2
M. langen Indischen kamkrokodil aan, dien
hij ondanks het minder gunstige jaargetijde
levend had weten over tre brengen. De buit
werd naar huis vervoerd en zou te water ge
laten worden. In het groote bassin natuurlijk.
Al bij de eerete pogingen om dezen sinjeur,
die tot de in Indië terecht gevreesde „man-
eaters" behoort, uit zijn lange, smalle verblijf
te trekken, sloeg hij met zoo ongehoorde
kracht zijn kop heen en weer, dat men vei
ligheidshalve den smallen zijwand van zijn
kist afsloopte en hem daarop voorover te wa
ter liet springen.
Al spoedig begon hij te dreigen, en daarbij
bleef het niet. Een schildpad van ruim dertig
centimeter lengte werd als met 'n ijzeren knip
tang dwars doormidden gebeten, een jonge
collega zoo duchtig te pakken genomen, dat
hij 't niet lang overleefde. Uit voorzorg werd
de geweldenaar in arrest gesteld. Door een
voorloopige vlechtdraadafscheiding werd hij
van zijn medebewoners verwijderd, maar toen
met het oog op het maken der afscheiding het
bassin een nacht droog stond, wist hij zich
tegen de kunstmatige rotsen omhoog te wer
ken, zoodat hij den volgenden morgen de op
passers verwelkomde, in het wandelpad lig
gend. Vlug sloegen de timmerlieden een
stevig krat in elkaar en met weinig moeite
liep het monster deze val binnen.
Nauwelijks was de rust teruggekeerd, of er
kwamen twee nieuwe kamkrokodillen aan
„slechts" 2 j4 M. lang. Op hoop van zegen
werden ze in 't groote bassin gelaten, waar
echter de eene spoedig zoo'n voortdurende
bedreiging voor de overige bewoners bleek te
zijn, dat deze samenhokten in het verst ver
wijderde hoekje van 't bassin. Als een furie
ging hij nu en dan te keer, zoodat het niet bij
één slachtoffer bleef. Toen viel het besluit de
ruimte zoo te verdeelen, dat de ruziemakers
te zamen konden zitten met behoorlijke be
wegingsvrijheid. Een flinke separatie midden
door het bassin zou de vreedzamen van de
amokmakers scheiden. Dat beteekende ech
ter nog wat meer, n.l. een heusche krokodil-
lenjacht in klein bestek, doch zonder vuur
wapenen. Het water werd uit het bassin ge-
Jaten er was een takel in de ijzeren kapspan-
ten vastgemaakt en een keur van groote en
kleine kisten naar binnen gedragen. Willem,
de oudste en meest geroutineerde dierenop-
passer, dirigeerde de klopjacht. Eerst werden
de schildpadden en enkele kaaimannen van
niet meer dan goed een meter lengte met de
hand gepakt, de wat forschere exemplaren
in het vangnet geslagen Met de groote alliga-
toren begon de takel zijn diensten te bewijzen.
Ze werden met strikken om het lijf opgehe
ven en buiten het bassin in een kist neerge-"
laten. Ten slotte bleven nog alleen de woeste
lingen te overmeesteren. Een groote transport-
kist werd in het droge bassin geplaatst een
flink touw in de lengte er doorheen gelegd.
Met veel inspanning en handigheid slaagde
men er in de beide knapen, stuk voor stuk
een stevige lijn achter de voorpooten om het
lichaam te bevestigen en daarop trok men be-
'hoedzaam de beide prachtdierén, ondanks
de hevigste tegenstrubbelingen, in het hok
en daarna uit het bassin. Thans zitten de rad
draaiers getweeën in de rechter bassinhelft,
vreedzaam tot dusverre. Ter linkerzijde
heerscht ook rust.
Kort verslag van de vergadering van het
Bestuur van den L. T, B.
De voorzitter herinnert in zijn openings
woord het heugelijke feit van de opening
van de R. K. Landbouwhuishoudschool te
Be-gen.
Met groote voldoening mag worden ge
tuigd dat het mede een van de beste
inrichtingen op dit gebied in Nederland is
en hij uit den wensch dat allen in den L.T.B.
zullen medewerken om deze mooie inrich-
tin<s tot bloei helpen te brengen.
De Geestelijk adviseur huldigt den voor
zitter me' zijn benoeming als Ridder in de
orde van de Oranje-Nassau.
De heer Heymeyer doet verslag van de
bemoeiingen gezamelijk met de Holl. Mij.
van Landbouw om verlaging te verkrijgen
van de tarieven van water ten behoeve van
het veehoudersbedrijf in Noord-Holland.
Een conferentie met Gedeputeerde Staten
van Noord-Holland zal worden aangevraagd.
Besp-ekingen werden gevoerd over de
uitgave van een orgaan per 1 Jan. a.s.
De heeren Rector Kok, Jac. Groen en
Heymeyer werden benoemd in de Commis
sie tot uitvoering van dit plan.
Besloten wordt om op nader bekend
te maken datum een buitengewone algem.
vergadering te houden, waarop het plan tot
uitgave orgaan en goedkeuring begrooting
1927 zal worden voorgelegd.
Op voorstel van oen voorzitter zal de
algemeene vergadering te Bergen worden
gehouden, waarna gelegenheid zal bestaan
tot bezichtigen van den Landbouwbuishoud-
schooi.
De heer v. d. Zwaan geelt verslag van
de conferentie ten departemente inzake de
uitvoer van fijne landbouwzaden, waar werd
aargedrongen om alleen die zaden voor uit-
voc- te. bestemmen, welke voorzien zijn van
certificaat van een keurings-instituut.
Eveneens bracht hij verslag uit van de
conferentie bietenbouwers van den Ned
Boeven- en Tuindersbond.
Op een vraag van den heer Verkley of
niet meer kan worden gedaan voor ophef
fing vleeschvoerve-bod in Engeland, deden
voorzitter en de heer Heymeyer mede, dat
dit punt bijzondere belangstelling heeft en
dal door Ned. Boeren- en Tuindersbond
tiu getracht zal worden in overleg met
andere Centrale Landbouworganisaties
afschaffing van vleeschaccijns te verkrijgen,
waardoor de positie van den Binncnland-
sclien handel aanmerkelijk zal worden
gesteund.
DOOR DEN BURGEMEESTER
GEOPEND.
In de Handelsbeurs te Utrecht werd Dins
dagmiddag de chrysanthemum keuring en
bloemententoonstelling geopend, uitgaande
van de afdeeling Utrecht van de Kon. Nederl.
Mij. voor Tuinbouw en Plantkunde.
Ónder de aanwezigen werden opgemerkt
de echtgenoote van den Commissaris der
Koningin, mevr. dr. Th. 'S Jacobs B. en
W. en den gemeente-secretaris.
De voorzitter, mr. A. J. Labouchëre,
dankte allen, die hadden medegewerkt om
deze tentoonstelling tot stand te brengen.
Namens het hoofdbestuur van de Mij.
voor Tuinbouw en Plantkunde sprak de lieer
Van Tets een woord van hulde tot de afdee
ling Utrecht.
Den voorzitter van de vaste keuringscom
missie, den heer Kaufman, verheugde het,
dat er weer een chrysanten-tentoonstelling
gehouden werd. Hier blijkt, dat de kwaliteit
weer vooruitgaande is en dat er meer aan
dacht geschonken wordt aan het kweeken
van meer variëteiten. Hij hoopte dat deze
tentoonstelling een groot succes zou hebben.
Vervolgens voerde burgemeester Fockema
Andreae het woord, die allereerst dank bracht
voor de hem gezonden fraaie chrysanten.
Spr. wijst er op, dat men hier behalve de
schoone kleuren ook de schoone vormen
kan bewonderen. Een tentoonstelling als deze
toont de beste resultaten van kunde en talent.
Ten slotte sprak de burgemeester de beste
wenschen uit voor het welslagen der tentoon
stelling, waarna hij haar voor geopend ver
klaarde.
Dinsdagmiddag is de Zesde Nat. Pluimvee
tentoonstelling te Barneveld door den eere
voorzitter, den heer W. baron van Nagell,
met een toepasselijke rede geopend. Spreker
wees op de vele prachtexemplaren, die Bar
neveld inderdaad eer aandoen.
Onder de stands trekt vooral de aandacht
een inzending van de Veeartsenijkundige
Hoogeschool te Utrecht, bevattende een
aantal preparaten van aan infectieziekten
bezweken hoenders. Aanschouwelijk zijn hier
voorgesteld de verwoestingen door T.B.C.
vogelpokken, diphterie en Kleinsche ziek
te op en in de lichamen der dieren aange
richt.
Het vervoer per spoor van landbouwpro
ducten, als aardappelen en suikerbieten, in
Friesland is thans zóó druk, dat op het sta
tion te Leeuwarden extra-goederentreinen
moeten worden ingelegd. Bovendien werd
een extra locomotief naar Leeuwarden ge
zonden, die des nachts de goederenwagens
naar de landbouwstreken moet brengen voor
het vervoer dezer producten naar het bui
tenland en naar de fabrieken in het binnen
land.
Brandwacht bedwelmd.
25.000 schade.
Donderdagavond om ongeveer zeven uur
was'mevrouw Rachenberger met haar beide
dochters op de tweede verdieping van het
perceel Heerengracht 149 bezig met het
uitpakken van St. Nicolaas- en Kerstmis
artikelen, waarin haar echtgenoot handel
drijft. Op deze verdieping was juist een
zending gebracht, welke in houtwol geëm-
balleerd was. Plotseling hoe kan niemand
verklaren klonk een knal en vlak daar
op stond het vertrek in lichterlaaie. Door
een uitschietende vlam kreeg mevrouw
Rachenberger lichte brandwonden aan het
voorhoofd en aan den rechterarm, terwijl
een harer dochters door een wegspattende
glasscherf aan den arm getroffen werd,
waardoor een niet gevaarlijke kwetsuur
ontstond. Het drietal kon zich door een
overhaaste vlucht bijtijds het veege lijf ber
gen.
Toen de brandweervoertuigen van het
station op de Prinsengracht ten tooneele
verschenen, sloegen, de vlammen uit de
ramen van de tweede er derde verdieping
er. even later uit het dak. De brandwachts
kregen onmiddellijk bij hun verschijnen de
ontstellende boodschap, dat er drie kinde
ren in het huis waren, doch spoedig bleek,
dat deze de straat waren opgegaan.
Daar hèt aanwezige materieel niet vol
doende geacht werd, liet de bevelvoerder
eenige reserve-voertuigen aanrukken, die
spoedig ter plaatse waren. De brand was
opmerkelijk fel, wat geen wonder was,
want later bleek de brandweer, dat een
partij van 2000 luxe-kaarsen en de noodige
emballage en St. Nicolaasartikelen, o.a.
lucifers, op de derde étage waren opgesla
gen.
De machinale ladder werd uitgeschoven
en van hier had de frontaanval plaats. Ook
werden slangen gelegd door het groote kan
toorgebouw „De Koophandel" op 145 en
door of langs de perceelen 149 en 151. In
totaal werd met zes stralen op de motor
spuit en op de Vechtkranen gewerkt.
Tijdens den eersten aanval had een derde
ongeval plaats. Dit overkwam den brand
wacht A, de Jonge, die hef gebouw was
binnengedrongen. Hij werd door den ver-
slikkenden rook bedwelmd en viel daar
door bewusteloos achterover. In dien toe
stand werd hij door andere brandwachts
gevonden. Er werd een autobrancard van
den Geneeskundigen Dienst gerequireerd en
nadat het bewustzijn was opgewekt, werd
hij naar het Binnen-Gasthuis vervoerd. Zijn
toestand bleek gunstig te zijn, zoodat ver
moedelijk niet voor blijvende gevolgen ge
vreesd behoeft te worden. Verwondingen
had hij gelukkig niet opge,loopen.
De blussc'ning was met het oog op het
felle vuur, dat de gracht fantastisch verlicht
te, niet gemakkelijk. Van alle kanten werd
het vuur aangevallen en betrekkelijk spoe
dig was het ergste voorbij.
Toch brandden de tweede, derde en zol
derverdieping geheel uit. De geheele voor
raad werd verbrand. Het kantoorlokaal van
Rachenberger kreeg ernstige waterschade,
zoomede de daar beneden gelegen lokalen
van de firma D. van Wijk, een im- en ex-
porthandef. Ook in de aangrenzende per
ceelen is eenige waterschade.
Het politieonderzoek, dal geleid werd
door commissaris Heeroma en inspecteur
De Vries Humel, bracht geen licht omtrent
de oorzaak van den brand.
De waarde van de verbrande goederen
bedraagt 25.000; de verzekering gaat daar
zeer ver beneden.
Het geven van een bepaalde richting aan
bewegende lichamen is een vraagstuk, dat
reeds in den oertijd tot op zekere ho-ogte
tot een oplossing was gebracht. Immers
wist de mensch voor de verdediging van
zijn leven of voor de jacht pijlen te ver
vaardigen, die hij behendig met behulp van
zijn boog naar een bepaald doel wist ie
sturen. Lang bleef deze kennis op dezen
betrekkelijken elementairen trap van ont
wikkeling staan, en zelfs de uitvinding van
het buskruit en de daarmee gepaard gaande
wetenschappelijke bestudeering van het
richten op ver verwijderde doelen, de balis-
tiek, geeft niet de cploss.ng van het vraag
stuk, hoe een zich bewegend voorwerp van
zekeren afsiand af kan worden beinvloed.
Intusschen is een nieuwe factor in het
spel gekomen: de radiotechniek. De radio
techniek, die reeds zoo veel nieuwe mo
gelijkheden schiep, kan ook op het boven
genoemde gebied een ruime toepassing vin
den. Sinds lang worden in verschillende
landen proeven genomen in het draadloos
besturen op afstand van schepen of vlieg
tuigen. Deze proeven, die meestal plaats
vinden ten behoeve van het leger, worden
vaak in het diepste geheim uitgevoerd, zoo
dat er betrekkelijk weinig over vermeld
wordt. Vast slaat, dat deze nieuwe toepas
sing der radio de menschheid groote dien
sten kan bewijzen, maar ook ontzettend
veel onheilen zou kunnen stichten. Een
vliegtuig zonder piloot en zonder passa
giers zou zonder bezwaar zeer hoog in de
atmosfeer kunnen opstijgen en zich dus ook
zeer snel voortbewegen. Zoo zou volgens
de berekeningen de afstand ParijsNew-
York in 7 uur overvlogen kunnen worden,
terwijl de reis van Kaapstad naar Cairo
slechts 13 uur zou vergen. Maar ook zou
een dergelijk vliegtuig ongekende hoeveel
heden springstoffen op een vijandelijke
stad kunnenu itstorten. Met een vloot van
300 dergelijke vliegtuigen b.v. zouden p. dag
stad kunnen uitstorten. Met een vloot van
3000 ton lading kunnen vervoerd worden.
Men bedenke hierbij, dat tijdens den laat
sten oorlog slechts een dagelijksch gemid
delde van 16 ton springstoffen werd ver
schoten. Laten we echter deze weinig
verblijdende vooruitzichten verder rusten,
dan dient nog vermeld te worden, dat een
groote moeilijkheid, die ten slotte echter
volkomen overwonnen is, hierin bestond,
dat de ontvanginrich'ing van het vliegtuig
ongevoelig moest worden gemaakt voor
storingen, die het anders van zijn. baan zou
den kunnen brengen. Ook de vijand zou
bijvoorbeeld een dergelijk vliegtuig kunnen
terugsturen, door het uitzenden van ge
schikte signalen. Daartoe worden thans de
ontvangtoestellen van filters voorzien, die
slechts hoogfrequente golven opvangen
van een bepaa'de frequentie en een be
paalde modulatie, m.a.w. de radiogolven,
waarvoor het toestel gevoelig is, moeten
niet alleen een bepaalde lengte hebben,
maar ook een bepaald wijsje zingen, dat
alleen aan ingewijden bekend is. Toestellen
op deze wijze gebouwd, worden zelfs niet
door de meest systematisch uitgezonden
storingen in de war gebracht.
Toch blijven er nog moeilijkheden over.
Zoo zal bijvoorbeeld de praktische toepas
sing over groote afstanden afhankelijk zijn
van 't draadlooze zien, de televisie. Het is
n.l. niet goed denkbaar, dat een vliegtuig
draad'oos bestuurd kan worden, zonder dat
men het voortdurend ziet. De televisie is
echter een probleem, dat nog op oplos
sing wacht. Het opvliegen en de landing
leveren ook nog eenige moeilijkheden op,
terwijl voor deze toepassing natuurlijk al
leen automatisch ges'abiliseerde vliegtui
gen in aanmerking komen.
De zes inzittenden gedood.
Een Junker-vliegmachine is nabij Santa-
Cruz in Bolivia te pletter gevallen. De pi
loot, de monteur, vier passagiers, o.w. een
vrouw en de consul van Bolivia te Arica,
zijn gedood.
Onlangs werd gemeld, dat het nieuwe
viaduct bij het kruispunt Beugen vermoede
lijk eerst in Maart in gebruik zou worden
genomen. Naar de Tel. verneemt, zal dit
naar alle waarschijnlijkheid reeds in Decem
ber het geval zijn. De fundamenten zijn
thans geheel uit beton vervaardigd, wat
een nieuwe instorting vrijwel onmogelijk
maakt.
Het Nederlandsche Kolonisatie Bureau
te Ottawa, deelt mede, dat het aantal Ne
derlandsche landbouwers, die zich in Ca
nada nederzetten, steeds grooter wordt. De
Nederlandsche bollenkweekers die zich on
langs op Vancouver, Island hebben gevestigd,
maken het zeer goed en verscheidene groe
pen, die zich in de prairie gevestigd hebben,
trekken anderen aan. Ook de Nederlanders
die het zuivelbedrijf uitoefenen hebben groot
succes.
Bij een auto-ongeluk om het- leven
Uit Batavia wopdt gemeld:
De hoofdvertegenwoordiger van de Ba-
taafsche Petroleum-Maatschappij in Ned.-
Indië, de heer W, Muurling, vertrok Don
derdagavond naar Bandoeng in een Bjuick.
De heer Murluing zat naast den chauffeur.
Vóór Paroengkoeda bij Soekaboemi is de
wagen, na het passeeren van een bocht,
blijkbaar den berg opgereden, van den weg
afgeraakt, drie meters naar beneden ge
kanteld, waarna een boom den verderen
val stuitte. De chauffeur werd de wagen
uitgeworpen, evenals de heer Muurling, die
blijkbaar de wagen over zich heen gekregen
heeft.
De medicus, dr. Olivier, die vlak achter
den heer Muurling reed, kon slechts diens
dood constateeren. De heer Muurling is
blijkbaar op slag gedood.
De tweede chaufleur werd onder den
gekantelde wagen vandaan gehaald; hij
had slechts schrammen evenals de andere
chauffeur. Het lijk van den heer Muurling
is naar Soekaboemi vervoerd. Mevrouw
Muurling vertrok onmiddellijk derwaarts,
He! stoffelijk oveschot wordt te Welte
vreden ter aarde besteld.
Dc 10.000e roode kaart.
De Courant meldt
Bij het Inlandsch bestuur te Batavia is dc
tienduizendste roode kaart door een man
uit Karet ingeleverd.
Er is natuurlijk geen sprake van dat deze
kaart de laatste is.
Van bevoegde zijde kregen wij de verze
kering, dat veilig mag worden aangenomen,
dat ook bijna alle kampongs in en om Batavia
door het communisme zijn aangetast. D.w.z.
dat het vast staat, dat bijna de geheele be
volking in het bestuursgebied van Batavia,
omvattende de afdeelingen Batavia, Tange
rang en Meester-Cornelis tot de P.K.I.
is toegetreden en daarom roode kaarten
hebben gekocht en betaald.
De' communistische propagandisten heb
ben op die wijze al duizenden guldens op
gestreken. Er zijn roede kaarten bij van
f 0.25 per stuk, maar het blad zag er ook van
f 1 en zelfs van f 1.50.
Het communisme schijnt nu m de Bata-
viasche kampongs te hebben afgedaan, al
thans te oordeelen naar het onafgebroken
bij het inlandsch bestuur binnenstroomen
van roode kaarten en het „ampoen" (ver
giffenis) vragen door de bezitters van die-
kaarten.
1 nm 1
Ter gelegenheid van de plechtige ope
ningszitting van de Parijsche universiteit
werd Zaterdag in tegenwoordigheid van een
groot aantal belangstellenden het doctoraat
honoris causa verleend aan Prof. Chr.
Snouck Hurgronje van de Leidsche Univer
siteit.
Men schrijft ons Wevers en weefsters uit
ons land houden van 20 tot 29 November
a.s. een tentoonstelling van handweefsels in
het gemeente gebouw Raamweg, Den Haag.
Door het Rafaëlcomité, Bosscheweg 125
Tilburg, is samengesteld en in den handel
gebracht een keurlijst van Roomsche Jeugd
lectuur.
Deze lijst bevat 93 titels van jeugdboeken
voor kinderen van 6 tot 16 jaar. Al deze
boeken dragen het stempel van den Keur-
read voor Roomsche Jeugdlectuur. Het is
algemeen bekend, dat dit een waarborg is
voor het beste op bet gebied van lectuur
voor de R. K. Jeugd.
De copie van deze boeken is vooraf
gekeurd volgens de beginselen, opgenoemd
in het voorwoord van catalogus „Rafael"
en in de brochure: „Wat laat ik m'n kin
deren lezen?" van Frater Sigebertus Rom-
bouts. Tegen het aanstaande St. Nicolaas-
feest kan deze lijst voortreffelijke diensten
bewijzen.
Zij is verkrijgbaar in den boekhandel,
te$en 1 ct. per ex.
Niet het minst in de prentjes-industrie
(wie herinnert zich niet de kanten kruidje-
roer-me-niets die hij met groote oogen van
bewondering op de zusterschool in ontvangst
nam?) is naspeurbaar, hoezeer de kerke
lijke kunst is afgedaald tot een vlakke,
fabrieksmatige en wee-sentimenteele pro
ductie van smakeloosheden. Pogingen om
ook op dit gebied verbetering te brengen
verdienen toejuiching.
Op de prijsvraag uitgeschreven door het
St. Bernuiphus-Gilde voor bidprentjes wa
ren slechts een vijftal inzendingen ontvan
gen. De jury uitte haar teleurstelling over
dit geringe aantal, te meer daar het van
groot belang zoude geweest zijn, indien
goede ontwerpen tot uitvoering waren geko
men, Een eerste prijs kon niet worden toe
gekend. De tweede prijs verwierf het ont
werp onder motto „Verrijzenis", waarvan
de ontwerper bleek te zijn Alex Asperslagh,
De jury bestond uit de heeren Rector Th.
M. P- Bekkers, Ir. Jos. Th.' Cuipers, Dr. E.
J, Haslinghuis, Eug'. Liicker en Ir. H. Thun-
nissen.
(Nieuwe Eeuw.)
Wij ontvingen ter aankondiging:
VERBETER UW DUITSCH! Practische
Grammaticale wenken voor handelscorres
pondenten, door H. Aikes, Privaat-Docent in
Handelscorrespondentie en A. van Asselt,
leeraar Duitsch M. O. Uitgevers-Mij. ran der
Laan Co., 's-Gravenhage.
Rekenboek voor de Lagere School door J.
Drop en A. Tjepkema, hoofden van christ,
scholen te Den Haag.
Slotstukje.
Antwoorden behoorend bij het slotstukje,
Nfjgh v. Ditmar's Uitgeversmaatschap
pij te Rotterdam.
De overgang van het Lager naar het Mid
delbaar Onderwijs en het onderwijsprogram
ma der H, B. S. 5-j. c. Een kritiek op de be
schouwingen van Dr, Rêvesz door Dr. G, C.
Gerrits,
Uitg. van H. D: Tjeenk Willink Zoon,
Haarlem.
INHOUD VAN TIJDSCHRIFTEN.
ONS LITURGISCH TIJDSCHRIFT, 11e
jg. no. 6, Dr, J. Teulings. De liturgische
Misgebeden op het feest van Christus' Ko
ningschap, Dr. W. Lampen O. F. M., St.
Franciscus en de Liturgische geest, P, W.,
Een en ander over de Doodenliturgie II
Slot, Dom Gerold O. S. B., Liturgie-Ge
dachtenisviering, Van Leuven, met foto,
Mededeelingen: Utrecht, 's Bosch. Volks
uitgaven, Inhoud.
SOBRIëTAS, 20e jg. no, 10, XVIIIe
Internationaal Congre tegen het alcoholis
me, Ruys de Beerenbrouck. Welke wij
zigingen behoeft de drankwet. Wijn ma
ken, J. H. Uit Eigen Kamp. Pater
Ildefonsus. Varia.
St, ANTONIUS, 32ste jg., 11e aflevering,
Allerzielen. Schetsen uit het Leven,
Van dit en dat voor ieder wat. De
Wereld van het Groote, Nieuwe uitga
ven. De Franciscaansche Missiebond.
Uit onze Missie van Zuid-Chansi. Uit
onze Missie .van Brazilië. Missk-Astie,
Missie-kroniek. Missie-Giften. Verkregen
en gevraagde Gunsten.
KRUISTRIOMF, 6e jaarg. 4e afl. Be
zijden van Leden naar Zoeterwou heen, door
Dr. H. van Lieshout. De Sermo Angelicas
of Engelsche Sermoen. Java, door Fr,
Jan de Rooij O. S. Cr. Uit onze Congo-
missie. Naar de Missie, door Hub. Cuy-
pers. Uit onze Minnesotamissie,
Onder de vacantie, naar Onamia H. IJzer-
mans, .O, S. Crusis. HetJodenkind van
Krakau. Het zuiverende vuur, door S.
Het Beloofde Land.
Eenigen tijd geleden heeft een ®in dienst
van de N.V. Haagsche Tramweg-Maat
schappij te "s-Gr.iveuhage geweest zijnde
beambte bij het Kantongerecht te Lei len
tégen die Maatschappij eene vordering inge
steld, waarin nij ander meer vroeg, veroor
deeling van gedaagde gemelde Maat
schappij tot afgifte aan hem van een ge
tuigschrift.
De Tramweg Maatschappij stelde zich op
het standpunt, Jat jndieu door haar een
getuigschrift moest wordeu afgegeven ver
meldende de wijze waarop door eischer aan
zijne verplichtingen war, voldaan, dit ge
tuigschrift tevens meest vermelden de wijze,
waarop de dienstbetrekking een einde had
genomen, en verkeerde alzoo in de mce-
ning, dat zij niet verplicht was een ge
tuigschrift als verlangd af ie geven
Bij vonnis van den Kantonrechter te
Leiden d.d. 4 Augustus 1926 werd evenwel
gedaagde veroordeeld aan eischer af te
geven een getuigschrift als door hem ge
vraagd, op grond van de bepaling, voorko
mende in art. 1638aa B, W. dat bij beëin
diging van eene dienstbetrekking de werk
gever verplicht is, den arbeider op diens
verlangen een getuigschrift uit te reiken,
beva'.tende eene juiste opgave omtrent den
aard van den verrichten arbeid en den duur
der diens betrekking alsmede, doch alleen
op hijzonder verzoek van dengene aan wien
het getuigschrift moet worden uitgereikt,
omtrent de wijze waarop de arbeider aan
zijne verplichtingen beeft voldaan.
In voldoening aan gemeld vonnis is door
de^gedaagde aan den eischer op 19 Augustus
1926 een getuigschrift afgegeven luidende
o.m,: „dat hij gedurende dien tijd de» hem
opgedragen werkzaamheden naar behooren
heeft vervuld met uitzondering van een dag,
toen hij, na den vorigen avond dronken
te zijn geweest en des nachts in dronken
schap thuis te zijn gebracht te zijn onder
het voorwendsel, dat hij ziek was, zijn werk
heeft verzuimd,"
Door gcmelden arbeider is thans opnieuw
bij het Leiasche kantongerecht eene vorde-
ring tegen dc Maatschappij ingesteld.
Bi; vonnis van 3 November 1926 veroor
deelde de kantonrechter gedaagde om aan
den eischer ter vervanging van het door
haar aan eischer uitgereikt getuigschrift,
gedateerd 19 August is 1926, uit te reiken
een getuigschrift, bevattende eene juiste
opgave omtrent den aard van dén verrich
ten arbeid en den duur der dienstbetrek
king, alsmede de wijze waarop eischer aan
zijne verplichtingen heeft voldaan, daarbij
overwegende, dat van de toevoeging in het
getuigschrift van de woorden: „met uitzon
dering van een dag, toen hij, na den vori
gen avond dronken te zijn geweest en dés
nachts in dronkenschap thuisgebracht te
zijn, onder het voorwendsel dat hij ziek was,
zijn werk heeft verzuimd", niet kan wor
den gezegd, betrekking te nebben op de
wijze waarop eischer zijn werkzaamheden
heeft verricht.
Verder werd gedaagde veroordeeld om
aan eischer, tegen kwijting te betalen ter
vergoeding van de schade, door gedaagde
geleden en nog te lijden, doordat gedaagde
hem niet heeft afgegeven een getuigschrift
als voormeld, een bedrag van 12,voor
elke week vanaf 19 Augustus 1926 lot aan
de afgifte door gedaagde aan eischer van
dat getuigschrift.
Naar wij vernemen, is de toestand van
Mgr. J. A. S. van Schaik, president van het
Klein-Seminarie te Culemborg, de laatste
dagen iets verbeterd.
De rector-magnificus der Technische
Hoogeschool te Delft heeft aan „De Inge
nieur" meegedeeld, dat, hoofdzakelijk door
de bemoeiingen van dr. G. A. F. Molen
graaf, hoogleeraar te Delft en H. Reinink,
hoogleeraar te Petroria, het bevoegde gezag
in Zuid-Afrika heeft goedgevonden, dat aan
de „University of South Africa" het propae-
deutisch examen der Technische Hooge
school te Delft vrijstelling zal geven van den
eersten cursus voor den graad van „Bache
lor of Science", dat het diploma van candi-
daat aan deze hoogeschool gelijk zal zijn ge
steld met voormeld diploma van „Bachelor
of Science" en dat het diploma van inge
nieur aan de Technische Hoogeschool te
Delft zal gelijkgesteld zijn met het diploma
voor den graad van „Master of Science."
i«i
De voergeoefende dienstplichtigen van de
lichting 1926, niet begrepen onder hen, diè
bij den Vrijw. Landstorm aan het examen
voor reserve-sergeant of sergeant-titulair
hebben voldaan, en die aangewezen zijn
voor de officiersopleiding, komen bij de in
fanterie, de wielrijders en de onbereden artil
lerie tusschen 15 en 19 Nov. voor eerste
oefening onder de wapenen.
De a.s. Legerorders bevatten een mini-
sterieele beschikking inzake inlevering van
goederen door dienstplichtigen, die naar
de aanvullingsreserve overgaan. Daarbij
wordt bepaald, dat in December 1926 wor
den ingeleverd de rijksgoederen, verstrekt
aan de gewone dienstplichtigen der land
macht van de lichting 1911, voor zoover de
inlevering van deze goederen niet reeds eer
der heeft plaats gehad.
Tot liquidatie besloten.
In de dezer dagen gehouden buitengewo
ne aandeelhoudersvergadering der Kon. Ned.
Glasfabriek J. J. B. J. Bouvy te Dordrecht,
is besloten tot liquidatie van de N. V, De
Maatschappij werd in haar huidigen vorm in
1920 opgericht met een kapitaal van
Volgens de „N. R. Ct." wordt thans te
Delftzijl turf uit de veende.ij«.n aangevoerd»
die de volgende week per stoomschip naar
Engeland zal worden ve. ,ccra.
Aan de glasfabriek van de firma Bakker te
Nieuw-Biunen, is een nieuwe vleugel gereed
gekomen, die hoofdzakelijk bestemd is voor
de fabricatie van matglas. Hierdoor rullen
ruim 150 glasblazers weer werk vinden.
Dezer dagen is op het Bondskantoor ta
's-Hage, een vergadering gehouden van ver
tegenwoordigers der bondsbesturen van de
landelijke bonden van schoenmakerspa
troons en schoenwinkeliersvereenigingen.
De vergadering werd geleid door mr. J. A.
G. M. van Hellenberg Hubar. Besloten werd
een vereeniging „Leder-contröle-station" op
te richter-
Het doel der vereeniging is de fabrikatie en
het verwerken van goede kwaliteit leder te
bevorderen. Een der middelen daartoe is het
vaststellen van normen, waaraan onver-
Zwaard zooileder dient te voldoen.
Het onderzoek van het onder controle van
het station staande leder zal geschieden
door het Rijksproefstation voor de Leder
industrie te Waalwijk.
De vergadering droeg het uitwerken der
genomen besluiten in zake de oprichting op
aan de heeren mr. Van Hellenberg Hubar en
Hessels, bondsadministrateur.
De mijnwerkersorganisaties hebben hef
voorstel der mijndirecties aangenomen inza
ke de datum van ingang van den zesuren
dienst op Zaterdag,
De meeste-lijke ve-^edigind door min. Valï
Karnebeek van het Ned.-Belgisch verdrag
noopt alle persorganen, die tegenstander
van het tractaat zijn tot de erkenning, dat
de kansen op aanneming ongetwijfeld gesle
gen zijn. Zoo schrijft de parlementaire redac
teur van „De Maasbode" in het Kamerover-
zicht o.a.:
Het is en zal steeds blijven een histo
rische dag in onz parlementaire geschie
denis: de middag van den 4en November
van dit jaar. Heeft- Staal zijn nacht
gehad, voortaan zal men ook spreken van
den dag van Van Karnebeek!
Schitterend heeft hij zijn rede opge
bouwd, waarbij eerst de politieke en
daarna de economische zaken uit het
verdrag behandeld zijn.
Een feit is het, dat de minister in het
politiek gedeelte van het Verdrag alle
dubia, waarteg envele sprekers bezwaren
hadden, naar onze meening heeft wegge
nomen.
We zouden, zoo wordt ten slotte gezegd,
nog veel kunnen schrijven over deze magi-
sriale rede, zooals er mogelijk in een men-
scbenleeftijd niet een in ons parlement
wordt gehouden.
We weien, dat Kamerleden naar den
minister zijn gegaan en verklaard hebben,
u hebt mij voorstander gemaakt, en boven
dien dat velen aan het twijfelen zijn ge
bracht. In parlementaire kringen denkt
men dat kunnen we met groote zekerheid
verklaren, dan ook heel anders over het
tractaat en de kansen van aanneming dan
een paar dagen geleden.
De „Nieuwe Rott. Courant" zegt:
Het is maar goed, dat niet aanstonds
na de rede van minister Van Karnebeek
een beslissing over liet tractaat behoefde
ie worden genomen. Immers, in zijn lang
betoog waren zeer suggestieve passage's;
in zijn peroratie trof een klank van
oprechtheid en moeizaam bedwongen ge
voel, die niet naliet indruk te maken.
Over het geheel gaf d minister zich
met sympathieke openhartigheid en ver
weerde hij zich met een slagvaardigheid
en welsprekendheid, waardoor verschil
lende weifelaars uitermate geïmponeerd
moeten zijn geweest. De voorstnaders
waren dan ook verukt over deze kranige
verdediging; niet slechts de luide bijvals
betuigingen aan het eind, ook de vele
handdrukken daarna getuigden van hun
bewondering.
De overzichtschrijver van „Het Handels
blad" moet wel noodgedwongen tot de
conclusie komen, dat het derde deel van
Jhr. v. Karnebeek's rede, dat eigenlijk alles
beheerschte, zeker tot hernieuwd ernstig
nadenken stemde. En wij vermoeden, zoo
wordt verklaard, dat, vooral door dit laatste
deel, de minister vrij wat stemmen heeft
gewonnen.
Ook „Het Vaderland" moet de vraag, of
de kansen van het verdrag gestegen zijn;
wel bevestigend beantwoorden!
Opening door den minister van
Onderwijs.
Naar men verneemt zal de- Minister van
O., K. enW., mr. M. A. M.Waszink op Don
derdag II November a.s. den radio-ondes-
wijsdienst van het Onderwijsfonds voor de
Binnenvaart met een rede voor den zender
van den H.D.O. te Hilversum openen.
Na de rede van den Minister zal de heer
C. C. Nuy, voorzitter van de Radio commis-
ie van het Onderwijsfonds voor de Binnen
vaart de beteebenis van het radio-onderwijs
voor de Binnenvaart uiteenzetten.
Het radio-onderwijs voor de Binnenvaart
uitsluitend vakonderwijs zal voorloo
pig alleen betrekking hebben op de bepalin
gen van het Binnenvaartreglement, het be-
tonnings- en bebakeningsstelsel in Neder
land, scheeps-motoren, eerste hulp bij onge
lukken aan boord van binnenschepen en
radio. De lessen, welke zullen worden uitge
zonden, zullen niet alleen bestemd zijn voor
de varende binnenschippers, die 'n radio-
ontvangtoestel aan boord hebben, doch ook
voor de leeraren en leerlingen der Binnen-
vaartscholen in ons land. Het onderwijsfonds
voor de Binnenvaart heeft daarvoor alle Bin-
nenvaartscholen in ons land voorzien van
een radio-ontvangtoestel, terwijl binnen
schippers in de gelegenheid worden gesteld
door bemiddeling van het Onderwijsfonds
voor de Binnenvaart op gemakkelijke wijze
in het bezit te komen van een toestel,
