De middenweg.
mm
Voornaamste Nieuws.
Stadsnieuws.
mm
Maandag 22 Nov. 192€*
Aangifte moet, op straffe van verlies -4
Dit nummer bestaat uit 10 bladzijden - Eerste Blad
Agenda
23 November
50ste Jaargang No. 16411
vier en twintig uren na het ongeval
J. J. WEBER ZOO*
Koningstraat 10 Haarlem.
WEERBERICHT.
Haarl. Zwem- en Poloclub
„De Waterrzftten".
WIFLRÏJDEN.
H. S. C. Excelsior.
Onze Haarlemsche Industrie.
Dezer dagen opende de N.V. De Houtwerï haar nieuwe magazijnen en
opslagplaatsen aan den Spaarndammerweg. Een kiekje van de nieuwe j
gebouwen.
£-e abonnementsprijs bedraagt voor
Haarlem en Agentschappen:
Per week 0.25
Per kwartaal3.25
Franco per post per kwartaal bij
.vooruitbetaling3.58
Bureaux: NASSAULAAN 49.
Telefoon No. 13866 (3 lijnen).
Postrekening No 597C.
NIEUWE
Alle abonné's op dit blad zijn, ingevolge de verzekeringsvoor waarden f Ofjflfl Levenslange
tegen ongevallen verzekerd voor een der volgende uifkeeringen OUUU." verlies van 1
In het nummer van j.l. Zaterdag van ,,de
Nederlander", het hoofdorgaan der christe
lijk historische partij, troffen wij een merk
waardig artikel aan. Het handelt over
overheidsbemoeiing en overheidsonthouding
en constateert, dat er, na de angstwekkende
uitbreiding van de overheidszorg in de
distribuliejaren, thans „een wind van reactie
over de vlakke weiden van het Nederland-
sche polderland'' waait. Inkrimping, beper
king van de overheidsbemoeiing is thans
voor velen het wachtwoord en voor som
migen de hoogste staatsmanswijsheid, zegt
het blad en het wijst er op, dat er naast het
goede, wat in deze strooming kan schuilen
als verzet tegen staatssocialisme ook groot
gevaar dreigt; de fout n.m. dat wij van over
matige overheidsbemoeiing, tot overheids
onthouding zullen komen.
De redeneering is dan, aldus schrijft d e
Nederlander: „Laat af van Overheids
bemoeiing, zij doet de ondernemingsgeest en
het particulier initiatief verzwakken en af
sterven. Als de Overheid de hand geheel
terugtrekt moet het vrij ondernemen wel
aanpakken. Overheidsonthouding is het
beste is het eenige middel tot aanwakke
ring van het particulier initiatief." Er ligt
logica in deze redeneering, en deze logica
maakt de redeneering voor velen aantrek
kelijk. De redeneering is echter te simplis
tisch. Zóó eenvoudig is de oplossing der
maatschappelijke vraagstukken niet.
Het vinden van den weg, voor de Over
heid, lot bepaling van den juisten maat
barer bemoeiingen is niet zoo eenvoudig.
Het ware gemakkelijk als de keuze slechts
ging tusschen bemoeiing en onthouding.
Maar zoo is het niet. Het gaat om wijs en
voorzichtig afwegen van de mate der be
moeiing het gaat om krachtig en beleid
vol ingrijpen, als het noodig is het gaat
ook om geleidelijk terugtrekken^ gepaard
aan bevordering van het particulier initia
tief, zoodat het volksleven geen schade lijde
en de Overheid niet schuldig sta aan volks
leed.
Nimmer mag vergeten worden, dat het
niet gaat om een maatschappij van hónden
en katten, maar om een maatschappij van
menschen. De schoonste theorie eischt
revisie, indien hare doorvoering groot
menscbelijk leed veroorzaakt of laat
voortbestaan, dat door matiging in hare
doorvoering had kunnen worden weggeno
men of voorkomen.
Het blad verduidelijkt dan zijn meening
door uitvoerig te wijzen op een drietal
maatschappelijke voorzieningen: armen
zorg, volkshuisvesting en sociale verzeke
ring, alle vruchten uit den laatsten tijd van
overheidsbemoeiing. Wanneer de overheid
op deze drie terreinen geheel terugtrad, zou
cr een onmogelijke toestand ontstaan. We
zouden, wat armenzorg betreft, komen tot
den tijd toen „vijftien stuivers en twee
roggebrooden" de hoogste wijsheid was,
welke men tegenover het ergste leed van
werkloosheid stellen kon; wat de volks
huisvesting betreft tot den staat, waarin de
dakloozen onder de spoorwegviaducten
moesten slapen bij gebrek aan een Woning-
dienst en wal de sociale verzekering t -treft
zouden wij zonder Ae.ze tot den socialen
chaos vervallen.
In dit alles wordt niets nieuws verteld
Voor ons ligt de eenige beteekenis dan ook
hierin, dat in een hoofdartikel in het chris-
ielijk-historisch orgaan gewaarschuwd wordt
tegen de reactie, welke onmiskenbaar aan
bet opkomen is; een reactie, welke gevaar
lijk is. Waarschuwen tegen overdreven
overheidszorg is best, mits deze waarschu
wing uitgaat van het beginsel, dat staats
socialisme voert tot verzwakking van het
eigendomsbegrip, het dooden van werklust,
van eigen initiatief en alles, wat de Schepper
aan goeds in 't individueele van het schepsel
gelegd heeft. Maar, wanneer de actie uitgaat
van klassebelang, van vrees voor verlies
van eigen overwicht, van angst voor een
welvarende arbeidersbevolking en dergelijke
motieven, dan is hier reactie in den slecht-
sten zin des woords. In naam strijdt men dan
fegen den klassenstrijd, maar men wakkert
hem zelf aan.
'Er is, vooral sinds de jongste kabinets
crisis, eeti onuitgesproken vrees, dat de
christelijk-historische partij in de armen van
de liberalen zou worden gedreven, van den
Vrijheidsbond, waar de haard van de tegen
woordige sociale reactie zetelt. Daarom doet
een artikel als boven geciteerd in „de
Nederlander" goed. Het toont voor zoo
ver noodig dat men ook in die kringen
van reactie niet weten wil.
Het moge ook iets leeren aan „Het Volk,"
dat op denzelfden Zaterdagavond een spot
tend artikel wijdt aan de voorzichtige pogin
gen, welke bij hel jongste debat over de
Staatsbegrooting, door de leiders der drie
christelijke fracties zijn gedaan, om voor de
naaste toekomst tot'een nieuwe coalitie ti
komen. Het sociaal-democratisch hoofd
orgaan spot, dat die christelijke leiders ge
rust kunnen vrijen in het stille begrootings-
laantje; de S. D. A. P. zal bij de volgend
stembus wel de katholieke arbeiders op
vangen!
Nog afgezien van alle beginselen, moest de
roode redactie begrijpen, dat'van een
treden van een christelijke regeering zonder j
overeenstemming over een stevig sociaal
program geen sprake kan zijn. Hoe dichter
de drie christelijke partijen elkaar op o
punt zullen vinden, hoe eer de kans voor
zulk een rechtsche meerderheid er -is, maar
hoe kleiner ook het terrein voor de roode
propagandisten.
Sociëteit „St. Ba-zo" Ledenvergadering
Spoor- en Trampersoneel 8 uur
Debat cursus R. K. Vrouwenbond 8 u.
Bestuur R. K. Volksbond 8 uur
Fransche cursus R. K. Vrouwenbond
8 uur Bestuur Melkhandelaars „St: Jozef"
8 uur „St. Caecilia" 8 uur Leden
vergadering Transportarbeiders 8 uur
Rechtkundig Bureau half negen uur.
St. Josephsgezellengebeuw Jansstraat 59.
Repetitie Rederijkers „St. Genesius"
8 uur Repetitie vioolclub 8 uur.
Gem. Concertgebouw. Generale Repetitie
Chr. Oraiorium-Vereeniging half 8 uur
Stadsschouwburg. „Ein Walzertraum"
8 uur.
„Luxor" Theater Bioscoopvoorstelling
8 uur.
Kunstzaal F. H. SmiL Groote Houtstraat
69 Tentoonstelling portretten van ii.
M. Krabbé, van 10 uur v.m. tot 6 uur n.m.
Kleine Theresia Stichting. Tehuis voor
onverzorgde zuigelingen Spreekuur: Dins
dag en Vrijdag van 3—4 uur Tempeliers
straat 36
R.K. Arbeidsbeurs voor mannen en jon
gens. Sociëteit „St Bavo", Smedestr
23 Telefoon 10049 Alle werkdagen
van 9half 12 uur. s middags van 3
uur, 's avonds van half 8half 9 U"
's Zaterdags alleen van 12 ,uur
R.K. Arbeidsbeurs voor, Vrouwen en, Meis
jes. Bloemhofstraat 1 vTevèns bemidde
Ungsbureau voor verpleegsters en alle
werkende dames Alle werkdagen van v m
10,12 uur,/des middags van 24 uur en
's avonds van 80 uur. behalve Zaterdag
avond. Tel 11671
Arbeidsbemiddelingsbureau van bet Sint
Franciscus Liefdewerk Zoetestraat 11
Eiken Donderdag van 89'A uur.
R.K. Bevolkingsbureau Gebouw „Sint
Bavo" Smedestraaf 23 Van 810 uur
op Maandag-. Woensdag- én Vrijdag,
avond
R.K. Leeszaal en Uitleenbibliotbeek
Jansstraat 49 Eiken dag geopend van
10—12, van 2—5 en van 7—10 uur, be
halve des Maandagsochtends en op Zon
en Feestdagen Uitleenen van boeken
van 25 uur en van 7 —9- uur Woens-
-dagmiddag ruilen van kinderboeken.
St. Marthavereeniging. Bloemhcfstraal 1
Zondags en Woensdags van 8—10 uur
n.m gezellig samepi'djn voor Holiandsclu
meisjes, die hier geen tehuis hebben
Tel 11671
St. Elisabeth's Vereeniging Jansstraai 49
Aanvragen om versterkende miüdeler
voor arme zieken der S E V Maan
dag van 2—3 uur. Donderdag van 1—1
uur
R.K. Kraamverzorgipg van de Derde Ord
St. Franciscus. Aanvragen ook voc
niet-leden van de Derde Orde te richt,
tot Mevr Coebergh. Ged Oude Gracht
Dinsdags van 23 uur
R.K. Reclasseeringsvereenigïng, afd. Haa
tem. Eiken Donderdagavond half
vergadering in het gebouw der Sint
centiusvereeniging. N Groenmarkt 2"
EERSTE HULP BIJ ONGELUKKEN
SNFLVERBA-ND, Centrale Post Telef. i'5
en verder bij de leden, te kennen i
het zwart schild met wit kruis aan i
huisgevel.
REDDINGSBRIGADE VOOR DRENKEl
GEN, verstikkings- én electriciteitsoi
vallen Telefoon 10231
ROODE KRUIS TRANSPORT COLO'
Teleio-on 12685 (bij geen gehoor 1131
ROODE KRUIS TRANSPORT COLOï
Telefoon 12685 (bij geen gehoor 10392
I
Bij contract belangrijke korting,
Advertenliën 35 cent» per reget
Advertentiën tusschen den tekst,
als ingezonden mededeeling 60 ct
per regel. Vraag- en aanbod,
advertentiën, 14 regels 60 ct
per plaatsing; elke regel meet
15 ct.. bii vooruitbetaling.
snhand, lORj M bij verlies van een
en oog 1 zuil, duim of wijsvinger
F C fj bij 'n breuk van
1 JU." been of^arm
bij verlies v. een
andere vinger.
Voor electriciteitsgebruik vanaf 8000
■W.U. per jaar kunnen B. en W. met ver-
aikers bijzondere overeenkomsten aan-
aan.
MUZIEK.
FRIEDA KWAST-HODAPP.
Weinig Haarlemmers zullen zich allicht
herinneren, hoe Frieda Kwast-Hodapp in
gezelschap van haar echtgenoot den pianist
)ames Kwast ons land bezocht. Het was in
lp gloriedagen van het zangkoor dat alge-
neen onder den naam „De VWognummers"
lekend was. Bij gelegenheid van-een concert
lat deze vereeniging te Haarlem gaf (de
'aam van het koor is „Jacob Kwast", naar
en vader, als ik 't wel heb, van James Kwast
oorden we van het artistieke echtpaar
oor 't eerst de sonate van Reger, die toen
en vogue" was, voor twee klavieren. Ook
am de pianiste solistisch aandeel aan dit
ojicert en wij herinneren ons nog o.m.
:n van Liszt's omzettingen voor klavier,
.1. Schuberts „Erlkönig". Het is stellig
:n twintig jaar geleden, maar ik weet 't
e nog goed te herinneren, dat haar pare
nde techniek, vooral haar octaafstaccato
oote bewondering wekte. Sindsdien is
ieda Kwast-Hodapp een kunstenares ge-
orden met sterk persoonlijke eigenschap-
n. Want al is zij virtuose in den besten
1 des woords, wij hebben in alles wat zij
ms voordroeg op dit abonnementscon-
rt Dr. De Koos, de note personelle
nnen hooren. De beide groote werken,
zij voordroeg en die als om strijd de
oote physieke beheersching vragen (Brahms
iate in f, Chopin in b), gaven al reeds
egenheid te over om dit te constateeren.
ot Andante bij Brahm's, dat wij eens
mderschoon van Willem Andriessen hoor-
n op een concert, geheel aan Brahms
ewijd, werd met algeheele overgave ge-
oeeld, en het finale was overweldigend,
s men geen vriend van Brahms, men zou
et worden bij zulk een overtuigende voor-
racht, mogelijk geworden door een alles-
ins beheerscht technisch kunnen.
Wij hoorden een der divertimenti van
C'agenseil, van wien Mozart in zijn brieven
erhaaldelijk spreekt en wiens muziek hij
p zijn concerten met voorliefde speelde.
Gij gelooven gaarne, dgt Mozart er furore
ice maakte, 't is alles in vlotten vorm ge
schreven. Frieda Kwast-Hodapp droeg dit
stuk, evenals Haydns Rondo voor in een
parelende techniek, en zoo maakte zij ook
Weber's Perpetuum mobile alleszins aan
nemelijk. Maar ook Rameau's Menuet en
Mozart's Andante, die beide niet deze schit
terende techniek behoeven, werden in juiste
belichting weergegeven, al mocht tnen hier
een nóg soberder pedaalgebruik wenschen
dan de pianiste alreeds toepaste. Zij speelde
dit alles vóór de pauze, doch men was zóó
buitengewoon ingenomen met al 't gehoorde,
dat een toegift (het tweede deel uit Mozarts
A dur-sonatc „alla turca") niet kon uit
blijven. Men aanvaardde dit gaarne, ondanks,
of wellicht óm de vrije vertaling van Alle
gretto in Aüegrissmo.
Wat het sterkst het artistiek vermogen
dezer buitengewone vrouw naar voren bracht,
was haar alleszins meeslepende voordracht
van Chopins sonate. Zelfs het eerste deel,
dat mij als sonatedee! nog nooit heeft kunnen
bekoren, speelde zij met zulk een meeslepend
Iélan, dat men er Chopins moeizaam con-
cipiëeren van den grooten vorm in vergat,
het Scherzo met zijn heerlijk trio in B groot,
het Largo met zijn meeslepend middendeel,
i het was een prachtstaal van echt Chopin-
sche voordrachtskunst., evenals het drietal
préludes, dat zij als toegift schonk. Maar
lang nog zal ons het phenomenale spel dezer
kunstenares heugen in haar voordracht van
at heroïke finale, waar in 't derde refrein
het rondo lied in klanken, klaroenen gelijk,
ch uitstort over den hoorder, die Chopins
tengere pbysiek in een wonderbare meta
morfose ziet worden tot een anderen Fari-
aia, dien niets vermocht af te houden,
zich zelf te zijn.
Het is de sterkste eigenschap, die ons
treft bij Frieda Kwast-Hodapp het ver
mogen, zich zelf te zijn.
G. J. K.
ONTHEFFING WINKELSLUITING.
Burgemeester en Wethouders van Haar-
em maken bekend, dat zij ten aanzien van
de winkels op de fancy-fair, welke op 22 No
vember 1926 door Troep 5 van de Afdeeling
Haarlem der Vereeniging „De Nedcrland-
sche Padvinders" wordt gehouden in het
Clubhuis der Haarlemsche Padvindsters
in het voormalig Militair Hospitaal ten bate
van het maatschappelijk werk van Zuster
Schouten en de Haarlemsche Vereeniging
voor Maatschappelijke Ziekenzorg, inge
volge het bepaalde bij artikel 14 sub. b der
verordening op de winkelsluiting ontheffing
hebben verleend van de verbodsbepalingen
van die verordening in dier voege, dat 'die
winkels op bovengenoemden datum tot
des namiddags 10 '/2 uur voor het publiek
mogen geopend blijven, daarin mag worden
verkocht en het verkochte medegenomen.
DE VISCHMARKT.
Door de heeren J. Schaap te IJmuiden
en A. Schraal is een verzoek bij den Raad in-
ediend met het doel om de Haarlemsche
Vischmarkt wederom nieuw leven in te blazen
en aan te voeren alle soorten levendige visch.
Thans is het grootste bezwaar het hooge
marktgeld.
Zij vragen den Raad opheffing voor den
lijd van 2 jaar, of wederom invoering van
het tarief van voor den oorlog zijnde f 0.60
per bank en per week.
R- K. KRUISVERBOND.
Donderdag 25 Nov., 's avonds half negen
eeft er eene ledenvergadering plaats van
ct kruisverbond. Dè agenda vermeldt o. m.
installatie van den geestelijken adviseur den
Wel. Eerw. Heer Leesberg aanneming
nieuwe-leden, voordrachten en lichtbeelden
e geven door den geestelijken adviseur.
Brand in 't postkantoor te Rotterdam,
Dreigend conflict in 't confectiebedrijf te
Amsterdam,
De leiders van den Communisten-opstand
op Java naar Nieuw-Gusnea verbannen.
Aanval te Soerakarta door 30 communisten
op de woning van een rechercheur die ver-
noord werd. In de stad 200 arrestaties.
ENCYCLIEK VAN Z.H. DEN PAUS OVER
DE VERVOLGING IN MEXICO.
Cbineesche zeeschuimers plunderen een
Japansch schip.
De resolutie der Brifsche mijnwerkers-
gndeiegeerden heteekenl de definitieve
beëindiging der staking.
De pauselijke encycliek omtrent de kerk
vervolging in Mexico.
Stormen woeden in Zuid- en West-
Europa. Zwaar weer in het Kanaal.
In Ierland is de noodtoestand afgekon
digd.
Zie verder Laatste Nieuws.
mijl" itir.
Barometerstand, 9 uur v.m.. 7.44 vooruit.'
OPTICIENS - FABRIKANTEN
Licht op. De lantaarns moeten morgen
worden opgestoken om 4.26.
Medegedeeld door het Ned. Kon. Mefeorol.
Instituut te De Bildt.
Naar waarnemingen in den morgen van
22 Nov. 1926.
Hoogste Barometerstand 764,0 m. M. te
Yanmayen.
Laagste Barometerstand 739.7 m. M. te
Val.dersund.
Verwachting van den avond van 22 Nov.
tot den avond van 23 Nev.:
Meest krachtige Z. W. tot W. wind; zwaar
bewolkt met opklaringen; nog kans op
regenbuien; mogelijk iets kouder.
DE ROODVONK TE VELSEN.
Door B. en W. "in Velsen is bepaald,
dat de openbare la er scholen te IJmuiden,
die nog steeds gesH.-ii zijn wegens de neer-
schende roodvonk en mazelen, deze week
geleidelijk aan zullen heropend worden.
Dit geleidelijke om de geneeskundige dienst
in staat te stellen, overal een rustig onderzoek
in te stellen.
De openbare bewaarscholen blijven nog
een week gesloten.
Op den Internationalen Zwemwedstrijd
van de ILaagschc Zwem- en Polo-Club,
welke gehouden wordt op Donderdag, 25
November e.k. in de Zweminrichting „de
Regentes" aan de Weimarstraat, zullen o.a.
deelnemen de dames A. Sandberg, M. Iluijk-
rr.an, M. van El. Gr. van Norden en wel
aan de 4 maal 25 Meter Wisselslag Esta
fette. Voor de 100 Meter rugslag de Heer
A. Lieztnberg; 100 Meter schoolslag de
heeren C. Vrugt, H. Koaij, M. Brandt 100
Meter vrije slag de He<-r A. H. de Bruijn.
Tevens brengen wij in herinnering, dat
a.s. Woensdag de clubavond gehouden zal
Worden alleen voor de leden in gebouw
Rosehage,
Uit de leden heeft zich een looneelclubjc
gevormd en een jazzband, welke op dien
avond hunne medewerking hebben toege
zegd.
Zondag hield Excelsior een wedstrijd over
3 ronden, pl m. 30 K.M. met voorgift (handi
cap.) De volgende deelnemers kwamen aan
den start en vertrokken zoo respectievelijk:
P. Passant, 8 min F. de Nijs, 6 min.; C.
Wijers 4.30; G. Makkelie 3.30; W. Sleutel 3,
W. v. Dok 2.30, N. N. 2 min..; C. v. Veen.
1.30.C. de Nijs 1 en H. de Wil geen voor-
gift. De aankomst was als volgt; le. prijs
P. Passant; 2e pr. F. de Nijs; 3e pr. G.
Makkelie; 4e pr. C. Wijers.
De echtelieden C. Wijs en
J. Dik, Erigelmundusweg
23, te Velseroord, herden
ken 27 November hun 55-
jnrig huwelijksfeest. De
beide oudjes zijn nog
kras. De man is 89 jaar en
de vrouw 79 jaar.
