ÜTTEM
Radio-Omroep
ter waarde
De liefde van een
kunstschilder.
ten nieuwe overval in Ierland; vijftig arrestaties. Ontwikkeling der
Rationale productie in Frankrijk. Een Duitsch smokkelschip door Ame-
rikaansche torpedojagers in besiag genomen.
Onder de Radio-berichten: Twintig duizend Britsche mijnwerkers
hebben gisteren den arbeid hervat. De Britsche Rijksconferentie is
gisteren gesioten. Bérenger weigert als ambassadeur van Frankrijk
naar Washington te gaan.
De comintern.
GEM. BUITENL. BERICHTEN.
FEUILLETON.
BINNENLANDSCH NIEUWS.
De burgemeester van Goor.
Van het Hof.
Begrooting van Binnenl. Zaken
en Landbouw.
NA DEN OPSTAND OP JAVA.
Minister Koningsberger over de
te verwachten maatregelen.
De massale interneering.
ros
Oz°t
ta5Zo
i Verzuim vooral niet deze extra bon
geheel uit te knippen.
Samen ingezonden met 20 of meer
Pelikanen van onze onderstaande
artikelen moogt U deze bon voor
20 Pelikanen rekenen
Wij helpen II dus vlug sparen,
om kennis te maken met
onze fraaie geschenken.
Vraagt llwen winkelier
naar ons geschenkenlijsfjc.
tijd het verzoek gedaan, om zynen invloed 1 den Duitschen dokter in te willigen. Con
Ten3 el*
Erxfa/fabrieh
Het geschil ha de Britsche
mijnindustrie.
Us „En emng Standard" meldt dat na het
fcesiuit der Mijnwerkersfederatie om de
districten vrij te laten tot het sluiten van
hun eigen overeenkomsten, Northumerland,
Durham, Yorkshire, Warwickshire en
Schotland reeds beschikkingen treffen voor
een bijeenkomst met de eigenaars ter be
spreking van districtsregelmgen. Het besluit
hoeft ook een grootere terugvloeiïng van
mijnwerkers naar de mijnen tot gevolg. Zoo
gaan b.v. in het gebied van Amble, in
Nortumberland, de mijnwerkers na een
loting, wie de beschikbare plaatsen nullen
bezetten, Maandag en massa weer aan het
,werk-
Zooals men weet, heeft de „Westminster
Gazette" dezer dagen een oproep gedaan
voor de stichting van een „League of La
bour and Capital", die een eind moet maken
aan de conflicten in het industriëele leven
en de daarin optredende geschillen langs
minnelijken weg moet oplossen. Het blad
maakt thans bekend, dat zijn denkbeeld
etcun heeft gevonden bij vooraanstaande
inannen uit alle klassen der samenleving,
van leiders van grocte industriëele instel
lingen, van vooraanstaande arbeiders, van
presidenten van Kamers van Koophandel,
lordmayors van groote steden, bestuurders
yan vakbonden, van unionistische, liberale
en arbeidersleiders van het Lagerhuis. Onder
de veie namen van bekende figuren, die het
blad publiceert, treifen wij aan die van
S»ir Alfred Mond, Sir Kobert Home, lord
Cecii. Philip Snowden, lord Parmoor, Sir
[Donald, MacLean. Het blad omschrijft zijn
doel nader als een „League of Nations for
industry."
Gisteren zijn m verscheidene der groot
ste m.jndistricten, o.a. Lancashire, Durham,
Zuid-Wales en Schotland, tusschen de mijn
eigenaars en de mijnwerkers conferenties
begonnen tot het bespreken Van districts-
regelingen. Het bestuur van den Mijnwer-
kersbond van Nottinghamshire heeft vast
gesteld dat voortzetting van de werksta
king geen rin heeit en den leden van den
bond verzocht, onmiddellijk het werk te
hervatten.
lu verband met het feit dat de mijnwer
kers de voorstellen der regeering hebben
verworpen, zal de regeering haar voorgeno
men wetsontwerp tot instelling van een
ratiooaal tribunaal tot het hooren van be
roepen ingebracht tegen districtsvoorwaar-
den, opgeven
De overvallen in Ierland.
Zaterdagmorgen heeft te Crumiia, in het
graafschap Dublin, wederom een overval
plaats gehad in een kazerne der burger
wacht. De overval had plaats om half drie
door een aantal gewapende mannen, die
echter bij den ingang stuitten op tegen
stand en ten slotte de vlucht namen.
Intusschen hebben gewapende recher
cheurs Zaterdag bij zestien invallen te Du
blin, waarbij zij de bureaux der republikein-
sche nieuwsbladen bezochten, meer dan vijf
tig personen gearresteerd in verband met de
.jongste overvallen in Ierland.
f. Bevordering der nationale prodnetie.
3ij den aanvang van zijn optreden als
-premier heeft Poincaré een commissie be
noemd voor de nationale productie, be
staande uit de ministers van binnenlandsche
zaken, arbeid, landbouw, koloniën en han-
deL Deze commissie, die tot taak had een
program saam te stellen voor de reorgani
satie en bevordering van de productie, heeft
thans haar taak volbracht. Het program zal
deze week definitief worden vastgesteld.
Het omvat drie categorieën, waarbij men
komen wij tot een krachtiger benutten van
de tot nu bestaande productiemogelijkheden
en tot het openen van nieuwe productie-
bronnen.
De eerste categorie betreft de voeding,
ruer wi i men komen tot vermeerdering van
de landbouwproducten, vooral van groenten
en aardappelen, en verder van melk, boter
Itn eieren.
De tweede categorie omvat de politiek
der waterkrachten en het mijnwezen. Men
wil de waterkracht meer benutten om kolen
ie kunnen uitsparen, de brandstoffen van
bet land exploiteeren ter vervanging van
petroleum, opvoering van de mijnproductie,
teneinde minder afhankelijk van het buiten-
land tc worden.
Tenslotte de grondstoffen. De koloniale
productie moet herzien worden, vooral met
betrekking tot de grondstoffen voor de
i-ransche industrie, n.l. wol, katoen, gummi,
vetstotfen enz. Men hoopt de wolproductie
in Algiers, Marokko en West Afrika zoo
■uit je kunnen breiden, dat zij met Argen-
iinië en \T est-Afrifea kan concurreeren.
Men wil den katoenbouw, zooals die tot
dusver met groot voordeel in het Nigerge-
bied heeft plaats gehad, ook in de overige
fransche kolonies doen gedijen, teneinde
lafer te concurreeren met Noord-Amerika,
Egypte en Indië. Ook in Indo-China en
Guinea hoopt men nieuwe bronnen te kun.
nen openen, vooral op het gebied der
caoutsjoukproductie.
Met de verwezenlijking van het geheele
produktieplan is naar schatting een uitgave
van een 100 millioen, verdeeld over tien
jaren, gemoeid. Men verwacht echter, dat
deze uitgave haar rente dubbel en dwars
zal opbrengen.
Dunrte-betooging te Parijs.
Maandagavond trachtten 6000 gemeente
werklieden van de stad Parijs voor het
stadhuis tegen de duurte en vóór loonsver-
hooging te betoogen. De politie gelukte
het hen uiteen te drijven.
De wet tot bescherming van
den Staat.
Zaterdag heeft de Italiaansche Senaat
het ontwerp tot invoering van de doodstraf
en maatregelen ter beveiliging van den
staat behandeld en aangenomen met 183
tegen 49 stemmen. De aanneming stond
natuurlijk van te voren vast. Men kon alleen
nieuwsgierig ernaar zijn, schrijft de cor
respondent van de ,,N. Ziir. Z." te Milaan,
of de oppositie in den Senaat het zou dur
ven onderstaan haar stem tegen het ont
werp te laten hooren. En dit is inderdaad
geschied. Niet alleen hebben 49 senatoren
tegengestemd, maar enkelen hebben het
zelfs gewaagd critiek te oefenen en hun
meeningen en inzichten mee te deelen.
Senator Bergamini en de oud-minister Ru-
fini protesteerden o.a. tegen de onderdruk
king van alle niet-fascistische politieke par
tijen, die alle op dezelfde wijee worden
behandeld. Doel van die opposilie-rcde-
\oringen was natuurlijk niet de meerder
heid tot andere meening te brengen, maar
om te getuigen.
Ofschoon minder algemeen dan de van
de oppositie gezuiverde kamer, past de
Senaat zich aan de gewijzigde toestanden
aan. Senator Tanassia uitte groot leedwe
zen over de aanslagen, maar voegde hier
aan toe, dat hij niet kon inzien, dat de in
voering van de doodstraf en van de mili
taire rechtbanken goede middelen zijr.
tot verdediging van den staat en zijn in
stellingen
De minister van justitie Rocco gaf bij
de verdediging van zijn ontwerp een over
zicht van de gronden, welke de regeering
hebben doen besluiten tot invoering van
de doodstraf, en van den strijd, welken het
fascisme moet voeren tegen zijn binneri-
en buiienlandsche vijanden.
1 enslotte nam Mussolini het woord. Hij
verklaarde, dat de aanslagen tot de invoe
ring van den doodstraf geleid hebben, of
schoon „die aanslagen hem persoonlijk
koud lieten' Wat er ook mocht gebeuren,
hij zou op zijn plaats blijven, want dat was
zijn plicht. De aanslagen laten het volk
echter niet onverschillig. Na eiken aanslag
heerschten gedurende eenige dagen wan
orde en onrust. In talrijke vergaderingen
heeft het volk bijzondere maatregelen ver
langd De speciale rechtbanken zullen
v,orden samengesteld uit personen naar
ziir, keuze. „Hun taak zal niet zijn wraak
te nemen, maar recht te spreken."
Noodweer.
Volgens een bericht uit Florence houdt
bet slechte weer aan. Het water stijgt; tal
van verbindingswegen zijn verbroken. De
bevolking wordt door militairen in bootjes
van voedsel voorzien; ook worden door mi
litairen de bewoners van bedreigde huizen
in veiligheid gebracht.
Trotsky.
Een bericht uit Moskou meldt, dat Trotsky
ontheven is van zijn functie van voorzitter
der technische en wetenschappelijke afdee-
ling van dep nationalen economischen Raad
der Sovjetrepubliek.
De zevende plenaire zitting van de exe
cutieve der Communistische internationale
Ui gisteren in het Kremlin geopend. Er zijn
52 landen vertegenwoordigd.
Met algemeene stemmen werd besloten
inowjew te ontheffen van zijn functie als
voorzitter en van zijn taak in de Comintern.
Een spoorwegstaking in Canada7
De „Globe" verneemt niet-officieel, dat
het resultaat van een stemming onder 15000
spoorwegarbeiders is,, dat zij zich met ver
pletterende meerderheid hebben uitgespro
ken voor werkstaking tot het vèrkrijgen van
oonsverhooging, doch men acht het moge-
-:jk, dat partijen alsnog tot overeenstemming
komen.
Een mooie gift.
John D Rockefeller Jr. heeft een bedrag
van 50.000 dollar geschonken ter gelegen
heid van den verjaardag van de Federaaie
tot hulp aan Joodsche instellingen van lief
dadigheid.
De strijd tegen de dranksmokkelarij.
Na een jacht op de open zee 0p 225 K.M.
mi de kust, brachten Amerikaansche torpe
dojagers, in dienst staande van de kust
wacht, gisteren onder sterke bewakiög een
Duitsch schip naar New York. Gemeld wordt
dat het schip 100.000 kisten Schotsche whis
ky vervoerd tot een waarde van twaalf
mfltioen guMen. De autoriteiten bewaren
stilzwijgen over de redenen, die de inbeslag
neming van het schip zoo ver uit de klist
wettigen, terwijl geen enkel verdrag met
Duitschland tot de inbeslagneming van een
schip buiten de driemijlsgrens machtiging
verleent.
De opstandige beweging in Nicaragua.
Drie Amerikaansche torpedojagers pa
trouilleeren onder de Oostkust, welke thans
met uitzondring van de neutrale zone van
Bluefielas, in de macht is van liberale revo-
lutionnairen. Een Amerikaansche verkeiv-
nngsvliegmachine tracht de plaats te be
palen, waar zich, naar men vermoedt, onder
de kust van Corinto gewapende Mexicaan-
sche smokkelaars ophouden.
WAAR DE PRIESTERHAAT OPHOUDT.
Bij de voor kort in Parij» gehouden Ka
tholiekendag ter vermeerdering der pries
terlijke beroepen, vertelde een der rede
naars, het volgende, zeer beduidende ge
valletje;
Een Parijsche kapelaan werd bij een
zieke geroepen in een doorsnee rood arbei
derskwartier.
Dat was vroeg in den morgen, op het tijd
stip, dat alle electrische treinen en auto
bussen vol arbeiders plegen te zijn.
De kapelaan neemt het Allerheiligste
met zich en trekt over den koorrok zijn
mantel aan.
Zoo wacht hij bij een halte op zijn tram.
Doch toen deze eindelijk aankwam, was hij
reeds overval. Twee menschen stijgen uit
en de conducteur roept: nog twee plaat
sen!
De beide plaatsen waren echter reeds
lang bezet, voor de kapelaan den opstap
bereikt had. Indien hij echter deze tram
miste, bestond het gevaar dat hij te laat ®laa
bij den stervende kwam. Op het laatstef,'4an
oegenblik echter rukt hij zijn overjas epen,
zoodat het witte koorhemd en de stola
zichtbaar werden. Hij roept: „Ik moet naar
een zieke".
Alles kijkt hem getroffen aan en de con
ducteur zegt rustig: „Stijgt U in". Men
maakt plaats voor den priester. En plotse-
l.tig verstompt in de gansche afdeeling het
luide praten, dé kranten worden stil toe
gevouwen.
Hel was, als voelde ieder: God zelf is
ingestegen. Spoedig verhief zich een arbei
der en stond den priester zijn eigen zit
plaats af: Meneer pastoor, daar zal het be
ter voor U zijn.
Diepe ernst heerscht èr gedurende dc
gansche rit. Misschien denken de menschen
aan hun eerste H. Communie, menigeen
wellicht ook aan zijn komende laatste....
Toen eindelijk de priester aan zijn halte
was aangeland, zei hij voor het uitstijgen
met geroerde stem: „Ik dank U, mijne hee-
ren! Een 'bemerkte daarop: „Niets te
danken, het is het minste wat men moest
doen."
De referent, die dit schijnbaar onbedui
dende geval vertelde, voegde er aan toe:
„Gelooft u niet, dat men van deze men
schen wel iets goeds kon maken. Indien er
slechts meer zielsverzorgers voor hen
voorhanden waren?"
tot de katholieke fclerus. President Call es,"
In deze korte telegrammenwisseling ligt
een nieuw bewijs, dat de vervolging der
„klerus" met de verbreiding van het athe-
isme gelijk staat.
EEN VERZOEKSCHRIFT MET EEN
MIILIOEN ONDERTEEKENINGEN
AAN DE MEXICAANSCHE
REGEERING GERICHT.
Nadat de Callesregeering het verzoek
schrift van het Mexicaansche Episcopaat als
inhoudloos had afgepoeierd, werd een ver
zoekschrift van ongeveer denzelfden inhoud
door katholieke leeken tot de regeering ge
richt.
Dit verzoekschrift droeg de handteekenin-
gen van meer dan een miÜioen leeken.
Men verzoekt daarin in naam van bet
volk, om herziening der godsdienstvijandige
grondwet van 1917,
Men heeft echter weinig hoop, dat daar
mede eenig onmiddellijk gevolg zal bereikt
worden.
Einde'ük had zij een uitweg gevonden Zi)
.verzocht Werner, den eersten dag van iede
re maand in eene Duitsche courant haar
zijne en Richards woonplaats op te geven
en iedere verandering in hunne omstandig
heden kort en alleen voor haar vefttaan-
baar, haar te melden. En langs dezen weg
vond zij vergiffenis en daarmede bevredi
ging. Zij hoorde daardoor ten minste, dat
Nooit had Constantijn van zijne liefde
voor de jonge Italiaansche gesproken, nooit
had hij» het Herbert toevertrouwd, dat hij
bij haren vader om hare hand gevraagd had
en veroordeeld was tot een lang wachten,
tot de aanstaande vraag of zij de wereld of,
het klooster wilde toebehooren, zou zijn op
gelost. Niemand op Tannensee had de on
rust bemerkt, die hem had overmeesterd
met de gedachte aan een zoo lange proef,
want hij was het gewoon, te waken over
iedere uiting van zijn gevoel. Maar een
plotselinge verandering ia zijn levensplannen
getuigde van eenweradering in zijn binnen
ste. beter dan woorden dat zouden gedaan
hebben.
ONTVLUCHTE APEN
Men herinnert zich de geschiedenis van
den aap, die onlangs uit zijn kooi ont
vlucht, op den kruk van een spoorwegklerk
in een der Londensche stations was gaan
zitten, en den reizigers, die om kaartjes
kwamen, daarmee kwistig om de ooren
gooide, benevens met het geld,, dat in kas
was. Welnu, in den nacht van Zaterdag op
Zondag zijn niet minder dan dertien apen
in den omtrek van Natting Hill te Londen
uit hun kooi ontsnapt, die dieven bij ver
gissing, of met opzet, hadden geopend. De
eigenaar slaagde er Zondagochtend in ne
gen zijner apen weer op te vangen, doch
de andere vier waren minder gemakkelijk
te achterhalen. De heeren kozen zich hei
station van Notting Hill Gate tot plaats des
vermaaks uit, waar zij veel belangstelling
trokken en pogingen van politie en brand
weer om ze binnenboord te krijgen ver
ijdelden en de verlokkingen van anders
graag-aanvaarde lekkernijen oolijk negeer
den. Een der apen slaagde er intusschen
in, onder de stations'kap te komen en
sprong behendig op een binnenrijdenden
trein, waarmede hij in de richting van Pad-
dington verdween, doch waar het beest
niet aankwam: vermoedelijk is het onder
weg verongelukt. Maandagmiddag waren
de drie andere apen nog in volle vrijheid,
genietend van de pleiziertjes van een ta
bakspijp, die zij ergens hadden gevonden.
HET HUWELIJK V*N GROOTVORST
DLMITRI.
Bij het huwelijk van grootvorst Dimitri
met een Amerikaansche millionnairsdoch-
ter, gisteren te Biarritz gesloten, herleefde
voor eenige uren de keizerlijke pracht en
glorie van voorheen.
Dc bruidegom is een zoon van grootvorst
Paul, die in 1919 door dc bolsjewisten werd
gedood, een neef van Nicolaas II; de bruid
een dochter van John Ermery, uit Cincin
nati.
Grootvorst Cyrillus, hef hoofd der Rus
sische keizerlijke familie, had onlangs aan
de bruid den titel van prinses ülinsky gege
ven, want zij kan, door haar afkomst, geen
grootvorstin worden.
Het hoofd der Russische orthodoxe kerk
in Europa was, vergezeld van een groot
gevolg, naar Bharritz gekomen om het hu
welijk te voltrekken.
De kerk was prachtig versierd, een groot
aantal leden van het Russische Keizerlijke
Huis woonde de plechtigheid bij,
KATHOLIEKEN VFRVOLGING EN
ATHEÏSME.
De „Vereeniging ter verbreiding van het
Atheïsme" in de Vereenigde Staten, heeft
President Calles gelukgewenscht met zijn
„energieke houding"" tegenover de katholie
ken.
Calles zond haar het volgende telegrafische
antwoord: „Ik dank u oprecht voor uw
kondgeving van eergisteren met betrekking
DE VOORBEREIDINGEN VOOR HET VOL
GEND EUCHARISTISCH CONGRES
IN SIDNEY.
Men treft heden reeds voorbereidende
maatregelen voor het volgend Eucharistisch
Congres, dat in 1928 in Sidney, in Australië
gehouden zal worden.
De omvang van het Chicaagsche Congres
zal men wel niet bereiken, daar het gansche
eiland Australië slechts 6 millioen inwoners
telt, waarvan slechts anderhalf millioen ka
tholiek zijn.
Natuurlijk zal voor hen een wereldcongres
van des te diepere uitwerking zijn.
Men hoopt nog drie groote kathedralen
voor het Congres te kunnen afbouwen. De
nieuwe kathedraal van Sidney staat op een
verhoogd punt in de groote haven van deze
stad, zoodat ze van alle havenkanten gezien
worden.
Vragen aan den minister.
Hij vond in de onzekerheid van het hopen
I en wachten noch dc aandrift cener vrtle
Richard zich op reis bevond, dat Werner zelfwerkende bezigheid-, noch de rust om een
0p-__eenf aanstelW wachtte, dat vaste plaats te kiezen voor zijn toekomstig
beroep. Hij wenschte volkomen vrij te zijn,
als na jaar en dag het beslissende woord over
I heresia's lippen zou komen. Nog voor Mag-
geland werd uitgerust. Dit bood hem nieuws
Tannensee verlaten, naar het heette om zijn
vader te bezoeken en midden in de op
schudding, die de onverwachte stap van
het jonge meisje in de grafelijke familie
maakte, viel het verrassend bericht, dat
Constantijn besloten had dienst bij de mari
ne te nemen Terwijl hij mondeling slechts
met zijir vader geraadpleegd had, had Con
stantijn dit bericht den opperjachtmeester
schriftelijk medegedeeld en hem te gelijker
beiden gezond waren en barer gedachtig.
Want de belofte, die Herbert haar gedaan
had om het lot der oroeaers na te gaan,
kon of wilde hij niet houden, hij verklaarde
het voor eene onmogelijkheid, berichten
-omtrent hun in te winnen, zonder dat dat in
het oog zou vallen.
Nauwkeurig was hij natuurlijk ingelicht
omtrent al wat Constantijn aanging, de be
trekking tusschen de beide vrienden van
hunne jeugd af aan was niet afgebroken, in
tegendeel, de lichte verwijdering die op
(Tannensee had plaats gehad, scheen voorbij
te zijn. Dit scheen zoo, maar het rechte
Ier trouwen in elkander ontbrak hen beiden
te doen gelden zonder te spreken over de
reden van deze verandering.
Intusschen werd de jonge dokter teleur
gesteld in zijne verwachtingen. Was er wer
kelijk geen plaats open, was de voorspraak
van den opperjachtmeester niet voldoende,
of was die voorspraak lauw, omdat hij zich
gekrenkt gevoelde, dat Constantijn zijn raad
niet had gevraagd over het verzoek werd
afwijzend beschikt.
Niettemin liet hij zich niet ontmoedigen,
hem ontbrak nu eenmaal in zijn tegenwoor
dige stemming de kalmte, om zich voortdu
rend op één plaats te houden, hij geloofde
de beproevingsperiode alleen te kunnen
doorstaan in nieuwe afwisselende omgevin
gen en nadat zijn eerste plan mislukt was,
besloot hij zich aan te sluiten bij eene we
tenschappelijke expeditie, die juist in En
geland werd uitgerust. Dit bood hem nieuwe
en opwekkends genoeg om hem te boeien,
vervreemdde hem niet geheel van zijn ei
genlijk beroep en deed hem nieuwe belan
gen kennen.
Een zekere ijdelheid gaf den doorslag fot
de toestemming zijns vaders; de oude op
perhoutvester zag in zijne gedachten zijn
zoon als navorscher beroemd worden en eer
verwerven en hij schonk hem uit trotsch de
niet onaanzienlijke middelen, die voor Con-
stantijns wensch noodig waren.
Deze expeditie begon van Londen
uit en de Engelsche regeering toonde
rich niet ongenegen om het verzoek van
Door den heer de Savornin Lohman zijn
aan den minister van Binnenlandsche Za
ken en Landbouw vragen gesteld, met be
irekking tot het bekende verslag in het
Nieuws- en Advertentieblad voor Borne,
Zenderen, Hertme en Bornerbroek, van een
door den burgemeester van Goor gehouden
redevoering.
Gevraagd wordt, of dit verslag, wat het
wezen der zaak betreft, juist is.
Zoo ja, acht dan de minister het oirbaar,
dat een burgemeester, zij het dan ook buiten
functie, op een door een groot publiek be
zochte vergadering, waarvan verslag in de
pers verschijnt, met blijkbare instemming
constateert: dat de relletjes te Assen mede
het werk zijn van de parlij, waarvoor hij
optreedt, dat „de meesten'' begrijpen, dat
een Grondwettige instelling als het leger
„een rotzooi is, en- dat „de mccsten" geen
achting en eerbied meer hebben voor de
genen, waaraan zij krachts de wet,, ge
hoorzaamheid verschuldigd zijn?
Zoo neen, is de minister dan voornemens,
uit zijn afkeurend oordeel consequenties te
trekken en, zoo ja, welke?,
Naar het Corr. Bureau verneemt, heeft
de Kon. familie het voornemen, om Dins
dag 30 November a.s. van Het Loo in de
residentie terug te keeren.
Door de Tweede Kamer goedgekeurd.
Na bespreking van de afdeeling Vis-
scherijen is Dinsdagnamiddag de begroo
ting van Binnenlandsche Zaken en Land
de Tweede Kamer goedgekeurd.
Nu de ongeregeldheden op Java tot een
snel einde zijn gekomen, zullen maatregelen
moeten worden genomen om een herhaling
van dergelijke onlusten te voorkomen. Zoo
als men weet, heeft zoowel minister Konings
berger als Gouverneur-Generaal de Graeff
de voortzetting van een onverbiddelijken
strijd tegen de communistische onruststokers
aangekondigd. Uit de Indische telegrammen
is reeds gebleken, dat een interneering op
groote schaal van communistische leiders
in Nieuw-Guinea wordt voorbereid.
Wij lezen nu in het Vad.: In een onder
houd, dat minister Koningsberger ons Maan-
oag welwillend toestond, kwam zoowel de
houding der regeerir.g tegenover de com
munisten in het algemeen, als bedoeld inter-
neeringsplan ter sprake.
Zoo vroegen wij vooreerst, omtrent het
communistisch complot nog nadere berichten
ontvangen?
Behalve de gewone Indische telegram
men, waarvan de inhoud u natuurlijk bekend
is, heb ik omtrent de gebeurtenissen op Java
geen nadere berichten meer ontvangen. Naar
het zich laat aanzien, is de communistische
actie afgeloopen. Natuurlijk zijn onaangena
me verrassingen geen onmogelijkheden. Maar
ik acht het niet waarschijnlijk, dat deze zich
zullen voordoen. In één opzicht is het niet
kwaad, dat het gebeurde in West-Java nog
in verschillende streken eenige nawerking
heeft gehad. Nu kan een algemeene zuive
ring plaats hebben, waardoor herhaling van
dergelijke gebeurtenissen kan worden voor
komen.
Worden nog nieuwe wettelijke maatrege
len tegen 3e communisten voorbereid, of
worden de bestaande bepalingen voldoende
geacht?
De maatregelen, die naar aanleiding van
het gebeurde zullen worden getroffen, zullen
uiteraard worden genomen door den Gou
verneur-Generaal, aan wien dit met het vol
ste vertrouwen kan worden overgelaten. Hier
te lande worden geen wettelijke maatrege
len, als door u bedoeld, voorbereid, en ook
van de zijde van den Gouverneur-Generaal
heeft mij dienaangaande geen enkel bericht
bereikt. Mijn indruk is, dat de Gouverneur-
Generaal zich met de bestaande wettelijke
bepalingen voldoende gewapend acht om
tegen de communistische onruststokers op
te treden.
In de telegrammen uit Indië is sprake van
een interneering op groote schaal in j^ieuw-
Guir.ea. Op welke wijze zal deze maatregel
worden uitgevoerd?
Zooals u bekend is, zijn alle communisten,
die bij de gebeurtenissen der laatste weken
een rol hebben gespeeld, gearresteerd, en
zijn drie rechterlijke ambtenaren aangewe
zen om een onderzoek in te stellen. Het is
de bedoeling, dat nauwkeurig, maar snel
worde vastgesteld, welk aandeel zij in de
zaak hebben gehad. Er zijn naar globale
schatting ongeveer zeshonderd personen ge
arresteerd. Daarbij zijn natuurlijk vooreerst
de leiders, dan een groot aantal personen,
die een actieve rol hebben gespeeld, en naar
waarschijnlijk zal blijken ook een aantal bij-
loopers, van wie niet blijkt, dat zij eenige
bepaalde daad hebben verricht. Alle leiders,
en ook alle personen die behooren tot de
tweede categorie, zullen in Nieuw-Guinea
worden geïnterneerd.
Deze interneering zal, met het oog op het
groote getal, op zichzelf nog niet zoo een
voudig zijn; zij zal goed moeten worden voor
bereid en geregeld. Intusschen kan men er
zeker van zijn, dat de regeering snel en be
slist zal handelen.
Zal den geïnterneerden worden toegestaan
zich buiten Nederlandsch-Indië te begeven?
Ik kan u wel mededeelen, dat deze aange
legenheid sinds eenigen tijd een punt van
ernstige overweging uitmaakt. Tegen het
verleenen van vergunningen om Neder
landsch-Indië te verlaten, bestaan ernstige
bezwaren. De betrokkenen zijn dan geheel
aan de controle van de Indische regeering
onttrokken, en het is te vreezen, dat zij, na
eenigen tijd buiten Nederlandsch-Indië te
hebben vertoefd, onder een anderen naam
naar Indië terugkeeren om daar hun destruc-
tieven arbeid te hervatten. Dit laatste moet
natuurlijk worden belet, Een definitieve be
slissing is echter nog niet genomen.
Men heeft, aldus eindigde minister Ko
ningsberger, de wijze, waarop nu tegen de
communisten zal worden opgetreden, beslis
send genoemd voor de geheele nieuwe be
stuursperiode. Ik voor mij ben overtuigd,
dat de Gouverneur-Generaal met zulk een
kracht en beslistheid tegen de communis
tische onruststokers optreedt, dat wij daar
van gedurende zijn bestuursperiode wel geen
last meer zullen ondervinden.
,jj
DONDERDAG 25 NOVEMBER.
HILVERSUM 1050 M, 12 uur Politie-?
berichten; 3.304.30 Uurtje voor Wees-
en Ziekenhuizen door mevrouw Ant. v.
Dijk; 4.306.15 Concert door bet
H. D. O.-orkest. Johanna v. d. Brink,
mezzo-sopraan; 6.156.45 lezing door
Ds. D. A. van Krevelen, over: Staats
pensioen; 6.457.45 Les is de beginse
len van het Burgerlijk Recht en het Han
delsrecht; 7.45 Politieberichten; 10
uur Persberichten; 8.10 Een avond in
Roermond: 1. De Koninklijke Harmonie,
Dir. Max. Guillaume, 2. De Kon. Zang-
vereeniging Roermond's Mannenkoor, dir.
C. A, M. de Rooy; 3. De symphonic Dir.
Max Guillaume; 4. Gem. Koor van R. K.
Onderwijzers en Onderwijzeressen, dir. C.
J. Spee; 5. Het dubbelkwartet „Excelsior",
Dir. Elbert Franssen; 6. Het dubbelkwartet
„Euterpe", dir. C. A. M. de Rooy. Solis
ten M. Guillaume, viool; C. A. M. de
Rooy, piano, J. Curvcrs, cello; J. J.
Körner, declamatie; J. Somers, tenor;
Spreker: J, N. Snackers.
DAVENTRY 1600 M. 11.20--1.20 Con
cert door het Radiokwartet en solisten,
contra-alt, tenor, piano; 1.202.20
Gramofoonmuziek; 2.50 Lezing: Geo
graphical discoveries Asia: Svcn Hedin,
Mount Everest; 3.20 Evensong van de
Westminster Abbey; 4.20 Causerie;
4.35 Trocadero-concert; 5.35 Kinder-
uurtje; 6.50 Dansmuziek door radio-
dansband. 6.55 en 7.00 Landbouwbe-
richten. 7.20 Tijdsein Big Ben, weer-
ber,, nieuws. Lezing: Titian. 7.50 Mu
ziek. 8.00 Lezing: Particular problems
and general conclusions. 8.20 National
Concert. Het Nantional orkest (150 musici)
o. 1. van Sir Edward Elgar. A. Samraons,
viool. 9.20 Voorlezing uit Malory's
„Morthe d'Arlhur". 9.35 Vervolg Na
tional concert. 10.20 Tijdsein, weerber-,
nieuws, 10.35 Causerie. 10.5012.20
Dansmuziek van bet Sawyhotel.
PARIJS „RADIO-PARIS", 1750 M 12.50
—2.10 Concert door het orkest Locatelli.
Hr. Tally, zang. 9.0510.50 Concert
door het orkest Radio-Paris. Vocale solis
ten.
KONIGSWUSTERHAUSEN, 1300 M. en
BERLIJN, 483 en 566 M. 1.50—7.20 Le
zingen en lessen. 7.50 „Doktor Klaus",
klucht in 5 acten van A. l'Arronge, 9.50
11.50 Dansmuziek door het orkest Ette,
MUNSTER, 410 M. .10,50—11.50 Morgen
concert. 12.501.50 Orkestconcert Mos
kowski-Scharwenka. 4.305.4Q Strijk
orkest-concert. 5.40—6.35 Lezingen.
6.35—7.20 Piano-concert. 7.20—7.59
Schaakles. 7.508.50 Gedichten van
Walter v. Molo. Daarna legarmarschen
door orkest. 10.10 Sluiten.
ERUSSEL 508 M. en ANTWERPEN, 265 M.
5.206.20 Kindermatinee. 8.5010.50
Gala-avond. Klassieke werken. Scènes van
Aristophane. Met orkest-uitvoering.
1UEZ
o o
KQ O0tn
5 tU N H?
0 li Ir
lUZ O O
uj ca
jTEBC
ujulc3 t
GtlDIG
1JUU
1' SCHOV^t
ÜVJ O
-- - mei ongenegen om net verzoek van
stantijn leidde de onderhandelingen per
soonlijk en kwam hierdoor vaak met Her-
bert in aanraking.
Niets had den graaf meer ongewenschl
kunnen voorkomen; zijn oog schuwde hij
meer dan het oog van den vriend zijner
jeugd.
Constantijn verstond de kunst om alles
zoo nauwkeurig te beschouwen en den
vriend te doorgronden tot in het diepst zij
ner ziel. Het aanbod om hem in zijne ele
gante fonggezellenwoning op te nemen, werd
slechts aarzelend gedaan, maar des te stel
liger afgewezen. Constantijn zelve wenschte
zijne vrijheid volkomen te bezitten, zoowel
buiten als binnen. Hij wilde geen kennisma
king aanknoopen, die hem op een oogenblik,
waarin bezigheden en toebereidselen van
t..s.00r' ^em 'n f,es'ag namen, slechts hin
derlijk zouden kunnen zijn. Evenmin had hij
',et Va1 zictl kunnen verkrijgen, Herbert de
eigenlijke reden van zijn reislust te ont
dekken oh zelfs Theresia's naam te noemen.
Hij gevoelde duidelijker dan ooit, dat aan
zijn® vriendschap het rechte vertrouwen
ontbrak, dat vertrouwen, ketwell; het ware
kenteeken der vriendschap is.
k'' een ^er zc'dzame bezoeken die
hij Herbert bracht, ontving deze in zijne te
genwoordigheid brieven uit Duitschland en
öaaat hij daaruit een en ander had mede
gedeeld, vroeg Constantijn rondborstig ook
naar Magdalena, van wiens verwijdering uit
het grafelijk huis hij door de drukte zijner
eigen aangelegenheden niets vernomen had.
Hij had geen bedaarder antwoord kun
nen krijgen, dan hij op zijne vraag ontving.
Herbert sprak zonder de minste verlegen
heid van Magdalena's raadselachtig ver
dwijnen en was verbaasd dat Constantijn
hier nog niets van wist. Noch diens zicht
bare ontroering noch zijn aandringen en uit-
vorschen, niets vermocht de anders zoo licht
verstoorde bedaardheid van Herbert te ver
minderen, Hij beteugelde zijne ergernis en
zijn ongeduld met een zekerheid, die zelfs
Constantijn zijnen in het eerst snel opko
menden argwaan deed verdwijnen.
Hij geraakte niet alleen in de war, maar
verwierp dit ook weldra als iets ongei-
hoords en vond in datgene, wat hij van
Herberts verleden wist, ook geenerlci grond
daarvoor. -
Maar hij was van eene te gevoelige en
edele natuur, dan dat het lot van het jonge
meisje hem zoo koe] zoude hebben kunnen
laten, als schijnbaar bij Herbert het geval
was. Zelfs nu op het oogenblik, dat zijne
eigene belangen hem zoozeer bezighielden,
dacht hij er aan, den schilder'te schrijven,
hem te troosten en hem te verzoeken be
richt te doen, als een of ander spoor ont
dekt zou zijn van hen die verdwenen waren.
Aan dezen wensch kon hij tot zijn spijt geen
gevolg geven; Herbert zeide alleen te weten
dat de broeders op onbetamelijke wijze in
het huis van den opperjachtmeester opge
treden waren en dat de schilder na een kort
oponthoud een nieuwe reis had onderno
men, waarvan het doel hem natuurljjk on
bekend was.
Arme Magdalena, zoo vele welgemeende
vriendschapszorgen waren u nabij en gij
kondt niet tot haar vluchten; een gelukkig
toeval, een ontmoeting, een herkenning, en.
gij waart gered geweest!
1 oen zij Constantijns aanwezigheid ver»
nam, overviel haar een sterk verlangen om
hem te zien en Herbert had al zijne ge.
strengheid noodig om een tweede uiting van
dezen onschuldigen wensch te^inderdruk-
tren. De 'nabijheid van den vriend, die zoo
veel vreugde had kunnen verspreiden in
haar eenzaam leven, werd ten slotte de oor-
u3 u Van no£ footer ontberingen, want
Herbert beperkte zijne bezoeken nog meer,
naar hij voorgaf uit voorzichtigheid.
Zoo werd de begeerte om Constantijn to
zien weldra overheerscht door hei verlan
gen naar zijn vertrek en reeds was zijne
afreis zoo nabij, reeds waren met Herberts
medewerking de laatste uitrustingen klaar,
toen Constantijn ziek werd.
Ontslaan met lichte koorts nam de ziekte,
die hij zelve zoo licht geschat had, weldra
een ernstig karakter aan en eer nog het
schip uitliep, was reeds de typhus bij hem
uitgebroken.
(Wordt vervolgd.)
